ïg<
"Rechten en plichten
Het stikmat: voor
het eerst in 1894
De visvijver
Kruiswoordraadsel
Kom er ACHT-er
Bridgevraag:
roter vermogen op
de meeste Simca's
r 3 s
H. W. Filarski's bridgerubriek V 4»
Fim en P0111
I 14
e, déRDAG 1 NOVEMBER 1969
1 zoe
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 21
'n
it behoeft weinig betoog dat in de Nederlandse meester-
;e fel om de punten wordt gevochten. Ten eerste is de
tieve eer om landskampioen te worden gróót, ten tweede
mert bij zo'n kampioenschap eventuele uitzending naar de
>pese kampioenschappen op de achtergrond.
het alBemeen wordt in die ik, heeft het ooit meegemaakt dat
ierklasse uitermate plezierig en b.v. bij Europese- of wereldkam
pioenschappen een zaal-arbiter die
een normale overtreding aan een
mld
'et'
sn
tige ief gespeeld niettemin wor-
tergissingen tegen de spelregels
ift. Een normale zaak. die ook
internationaal niveau gebruike-
Het zal duidelijk zijn, dat bij
stijgen van het belang dezer
ook de taak van de ar-
uitermate belangrijk is en dat
I AN zijl volledig competent moet
m deze correct te vervullen. Op
ebied is de laatste jaren in de
veel verbeterd doordat een
Haagse deskundigen uitsteken-
HBIursussen gaf voor toekoms-
wedstrijdleiders.
ar men kan natuuriyk niet al
verzien en daarbij kan het
omen dat de uit het Engels
,1de reglementen in Nederland
mders geïnterpreteerd worden
iet de bedoeling van de samen-
(rs is geweest,
konden wy onlangs het voor
bij rijden nogal schokkende nieuws
•men, dat tijdens een belangrij-
edstrijd (Eindhoven tegen Cu-
>rg> de arbiter die aan tafel
kijken, een Culemborgse spe-
fijdens het spel opmerkzaam
,te dat hij ruiten bijgooide, ter
lij de gevraagde kleur (harten)
aaiinden had. Dit voorkwam een
Itieve „verzaking" en het kostte
loven punten. U zult misschien
En „normaal", maar wat zou u
h wanneer aan de andere ta-
fecies hetzelfde gebeurd zou zyn
p dat de arbiter keek en de
voor de verzaking daar wél ge-
|ou z\jn?Men moet hierbij niet
ten, dat er ook Lnternatio-
nimmer een arbiter aan
aanwezig is. Als regel is
—%i arbiter voor „de zaal" en in
Nederlandse meesterklasse is dat
et anders. Indien een arbiter
lus tijdens het spel bemoeit met
k,ng van zaken, betekent dit dat
elers alléén aan die tafel „last"
le arbiter hebben en dat kan
,AN de bedoeling van het regle-
ClIRIzijn.
hte door deze Nederlandse arbiter
Bgde handeling is een unicum,
nooit heeft een arbiter, lande-
of internationaal, zich onge-
d tijdens het spel bemoeid met
jang van zaken Natuurlijk
deze arbiter dat niet „zomaar"
m hij meende zelfs dat. het
ilicht was. Daarbij werd hij ge-
d door de hoofd-wedstrijdleider
Oudshoorn, die vertelde dat de
i rlandse reglementen de arbiter
(iSVlaad deze plicht opleggen. Na-
jjk weet Oudshoorn net zo goed
T, dat deze Nederlandse uitleg
iet internationale reglement on-
lyk juist kan zyn. Hij, noch
tafel constateert, ziich met het spel
gaat.bemoeien. Het recht om de ar
biter te ontbieden ligt m i. uitslui
tend bij de spelers en indien de ar
biter niet wordt ontboden heeft hij
maar zijn mond te houden. Zou het
anders zijn, dan zou zelfs elke wille
keurige toeschouwer die een overtre
ding „ziet" begaan de arbiter kun
nen roepen om hem te „laten ingrij
pen". Want hoewel ook toeschouwers
zich niet met het spel mogen be
moeien. staat nérgens geschreven,
dat zij niet de arbiter zouden mo
gen waarschuwen.
Dit „geval" had een onaangenaam
staartje. In de tweede helft „eiste"
één der Eindhovense spelers straf,
toen één der Culemborgers op nog
al onhandige wijze een aantal sla
gen „claimde". De gemoederen lie
pen hierover hoog op en onwillekeu
rig dacht ik (als kijker» daarbij aan
vele andere sportenwanneer de
scheidsrechter zijn zaken niet zeer
goed beheerst en een twijfelachtige
uitleg aan het reglement geeft, drei
gen er ook onaangenaamheden.
Wellicht is er dus ook in wedstrijd-
bridge aanleiding het bestaande reg
lement nog eens punt voor punt te
bezien en vast te stellen hoe de teks
ten uitgelegd behoren te worden.
Voorkomen is béter dan genezen!
Noord gever. OW kwetsbaar, vier-
tallenwedstrijd.
Zuid heeft:
V 10 9 8 9 8 v B 10 8 6
A V 9 7 6
Noord één harten - oost past - wat
moet zuid doen??
Antwoord elders op deze pagina.
Het stikmat in het schaakspel
is een geheel andere vorm dan
het gewone mat. Het komt in de
praktijk sporadisch voor Om de
jeugdige schaakspelers onder de
lezers, die het stikmat 'en niet
„verstiktmat", zoals men vroeger
vaak schreef) niet kennen, geven
wij in deze rubriek een voorbeeld
en een partij uit de moderne
meesterpraktijk, waarin op ver
rassende wijze het stikmat ont
stond.
De gekozen materie is tevens zeer
dienstig voor hen, die via de televisie
de Teleac-schaakcursus volgen!
Volgens oude geschriften was Wil
helm Steinitz (18361900», wereld-
kom
er ae
hter
ufipJOB '8
uaAoq sijuji ja^sooj i
s-jipar laqjnap 9
ubui uua paoq g
anap uaB .laiiuTBips
ffjipaj UBUi uba sap g
afjiaSoA z
jauiumusmq 1
kampioen van 1866 tot 1894. de eerste
I speler die het stikmat op het bord
toverde. Het was in het internationa-
Ie toernooi in New York in 1894 te-
j gen Hanham.
I Hier een eenvoudig voorbeeld om
I het stikmat duidelijk uit te beelden.
Wit: Khl, Do4, Pf7.
Zwart: Kg8 Ta8, Te8. pi: g7. h7.
Wit speelt 1. Ph6 f en geeft dub-
belschaak. Zwart is gedwongen tot
j 1. Kh8. daar Kf8 faalt op 2.
Df7+ mat. Nu komt het leuke: 2.
i Dg8—Txg8 'gedwongen». 3. Pf7+-
stikmat.
We merken nog op. dat 1. Pd8-f-?
niet goed is, daar na 1 Kh8 2.
Dg8 faalt op 2. Kxg8, enz.
Wit: P. Benkö Zwart: I. A. Horowitz
New York 1968.
1 c2-c4, c7-c6. 2 Pgl-f3. d7-d5. 3.
I b2-b3. Pg8-f6. 4 g2-g3. e7-e«.
Ook speelbaar is 4. Lf5 en
daarna e7-e6.
5. Lfl-g2. Lf8-e7. 6. 0-0. 0-0. 7. Lcl-
I b2. a7-a5. 8 a2-a3, c6-c5.
m 0
AN
-7
ica heeft voor 1970 het motor -
>gen van de meeste modellen
Dot.
!e vergrotingen werden in de
en 1100 series verkregen door
itend wijzigingen aan te bren-
a de vorm van de verbranding^ -
rs. Daardoor ontstaat rond de
en een beter gasmengsel. De
1 1000 944 cc» heeft daardoor
pk DIN-pk-vermogen in plaats
le 42 bij vorige jaargangen. De
1 1000 niet 1118 cc motor geeft
I pk (50', de 1100 met 1118 cc
nu 60 pk (56» en de 1200 S j
nu 85 pk 80
de z.g. „styling" werd verbe-
Op alle luxueuze uitvoeringen 1
de binnenkleding aangepast aan
irrosseriekleur. De dashboards
3e 1100, 1301 en 1501 hebben
ïeel andere vormgeving gekre-
vtïP zijn inans met ronde klok-
itgerust. Wat de 1501 Special en I
daOl Spécial Tourist betreft, de-
jpdellen hebben ook een geheel
front gekregen, rechthoekig.-
wpuwde halogeen vèrstralers, wel-
wagen een sportievere aan- I
/even.
1501 modellen zijn voorzien
>en 1475 motor, die een maxi-
Vövermogen geeft van 81 pk. Met
jrmogen is een maximale snel-
Van zo'n 160 km per uur be-
OHar en het moet gezegd, dat bij
t proefi-io in de buurt van de
Keierheide de wagen opvallend
ai t bleef onder deze krachttoer,
fens deze royale wagen liet he-
.1 een bijzonder prettige indruk
r. Hij liet zich heel soepel be-
jdaa' was heel handig hanteer
baar en bleex uitstekend afgewerkt.
Dc kennismaking duurde te kort om
een volledige indruk te krijgen, maar
zc op het eerste gezicht krijgt men
heel wat auio voor ruim 9200 gul
den.
„Vrouwen cn hun
belangen"
j „Vrouwen en hun belangen" heet
voortaan het Maandblad van de
Nederlandse vereniging voor vrou-
wenbelangen, vrouwenarbeid en ge-
lijk staatsburgerschap. De vyfenze-
ventig jaar oude vereniging wil met
deze „verjongde uitgave" ook die
I vrouwen bereiken die zich niet ge-
I roepen voelen tot meemarcheren in
de gelederen van de vereniging.
I maar wel op de hoogte willen blij
ven van alles wat de belangen van
I de moderne vrouw betreft. Dit eerste
nummer in nieuw jasje is groten
deels gewijd aan de herziening van
l het echtscheidingsrecht.
Niet aan te bevelen. Beter is wel
8. Pa6 benevens eventueel Pr5
enz.
9 c4xd5, e6xd5. 10. d2-d4. Pb8-a6.
Sterker is 10. Pc6 met conrtole
op veld e5.
11. Pbl-c3, Lc8-f5. 12. Pf3-e5! c5x
d4. 13. Ddlxd4, Pa6-c5. 14. Pc3xd5!
Pc5xb3. 15. Dd4-f4, Pf6xd5.
Of 15. Pxal. 16, DxIS, Pb3. 17. I
Tfdl met goed spel voor wit.
16. Df4xf5, Pb3xal (zie diagram», i
Het slot is zeer verrassend. Zy die
menen dat een stikmat in groot-
meestertoernooien tegenwoordig niet
meer voorkomt zullen hun opinie wel
drastisch moeten wijzigen!
Horowitz
abcdefgh
1 lllii
Xt k
1 *.)- ■-
'1 i i 2
Benkö
17. Pe5xf7Dd8-c8 Na 17.
Txf7. 18. Lxd5, wint wit op eenvou
dige wijze.
18. Pf7-h6 Kg8-h8. 19. Df3xd5,
Pal-c2.
Slechts met 19. De8 was de
partij nog enigszins te rekken.
Nu volgt ons gesteld thema.
20. Dd5-g8+!f Tf8xg8. 21. Ph6-f7^
stikmat!
Een door wit goed gespeelde party.
Pim: (loopt ze-nuw-ach-tig
door het huis»Bbllbbll
.mmmin .grrr. mm
Pom: (loopt ze-nuw-ach-tig
ach-ter hem aan» mmm
bill.bil.mmm..grr
mmm
Pim: 't Is om de krie-bels van
te kry-gen.
Pom: Het wa-ter-tje loopt me
uit m'n bek-je
Pim: Hoe kan een mens een
kat zó lek-ker ma-ken.
Pom: 't Is al-les door me
kaar: wy-tink-je, schel-vis. gar-
naal-tje, mosselmm.
Pim: Het was zo'n pak vis!
(hy wyst» Wel zo zwaar als
twee katten
PomIk dacht eerst dat lk
dub-bel zag. maar niks hoor, het
was echt zo-veel.
Pim: Ge-meen hè om dat he-
le-maal al-leen op te e-ten. Als
je zó veel hebt!
Pomtut tut.dat we-ten we
nog niet. Wie zegt jou dat ze die
he-le smak vis niet voor ons aan
het ko-ken is?
Pim: Ze kykt wel uit. Ze lust
zelf ook vis!
Pom: Ja maar zó veel!
Pim: Als het voor ons was
had ze ons wel in de keu-ken
ge-la-ten. waar of niet?
Pom: Sssst.stil.... daar
komt ze! (het ruikt nu nog lek-
ker-der naar vis en de poe-zen
zien er scheel van» Ze is klaar
met ko-ken! Daar komt ze!
(nog veel ze-nuw-ach-ti-ger lo
pen ze ach-ter de vrouw aan,
die de ta-felgaat dek-ken
Pim: Vrouw! Vrouw! Hoe is
het met m'n vis-jes?
Pom: Vrouw, je gaat al die
vis toch niet al-leen met de
baas op-e-ten?
Vrouw: Pim. Pom? Wat heb
ben jul-lie? Ik word he-le-maal
ze-nuw-ach-tig van je!
PimMaar w ij worden ze-
nuw-ach-tig van jou, vrouw!
Vrouw: Laat me nou met rust.
Ik moet weer naar myn vis
soep ky-ken.
Pom: Mee, Pim. Haar geen
o-gen-blik al-leen la-ten met
die vis-sen.
(voor de keu-ken-deur bly-ven
ze wach-ten tot de vrouw weer
naar de ka-mer gaat».
Pom: Daar komt ze weer!
Pom: Zie je dat? Zie je dat?
Ze kan die schaal bij-na niet
dra-gen, zo-veel vis zit er-in.
Pim: Een schaal? Dat noem
ik geen schaal. Dat noem ik een
ik weet niet'hy kykt
hoe de vrouw de schaal op ta
fel zet) een vy-ver, zó noem ik
het
Pom: (schud zyn kop) Vy-
vers heb-ben geen dek-sel
Pim: Dek-sels zyn er om op-
ge-wipt te wor-den. En zon-der
dek-sel is die schaal een vy-ver.
Niet zo maar een vy-ver, maar
een vis-vy-ver. Dat ruik je
toch!
Pom: Lukt je nooit.
Pim: Ou-we zwart-ky-ker.
Wat je niet lukt moet je pro-
be-ren, zei myn moe-der al-tyd.
En al die vis-jes en mos-sel-tjes
en gar-naal-tjes zyn best de
moei-te waard om het te probe
ren.
Pom: Ik ge-loof dat lk toch
maar lie-ver wacht op wat er
o-ver-biyft in de vy-ver.
Pim: Moet je zelf we-ten. 'hy
springt op ta-fel en pro-beert
met zijn na-gel-tjes de dek-sel
van de schaal te lichten) Oei.
oei.'t wel een he-le war-me
vy-ver Maar het ruikthet
ruikt. Pom
Pom: Zeg maar niks. ik word
er he-le-maal draai-e-rig van!
Pim: Oei.... oei... ja ja,
nu zit myn poot er-tus-sen. Nu
kan het niet meer mis.nee.
hy is te zwaardaar kom ik
nooit met myn bek-je by.
Pom: Mis-schien moet je er
een beet-je aan wie-be-len
Pim: Nee. nee. wacht, ik
weet wat ik doe Ik ga op de
dek-sel zit-ten, dan wipt hy er
van-zelf wel af.
Pom: Voor-zich-tig, Pim!
Voor-zich-tigRus-tig aan!
Pim: Hoe kan ik nou rustig
aan doen als er zoveel vis-sen
vlak on-der me zyn?
(hy spring met een plof op de
dek-sel; de dek-sel wie-belt e-
ven en dan
Pom: (schreeuwt) Pim! Pim!
Pas op! Daar gaat de dek-sel!
PlatsjjjjjjjjjjjjjjPssssaaa
Pim glydt in de vy-ver».
Pim: Oooooo help- Help!
Ik ver-drink! Ik lig in de v(j-
ver!
Pom: Help! Help! Pim ligt
in de vy-ver met vis!
De vrouw: (komt woedend
aan-ge-lo-pen En weet je wat
er nou ge-beurt? Nou maak ik
soep van jul-lie! Kat-ten-soep
Ga je weg. kwaai-e bees-ten!
Nee. Pim. nee, niet o-ver myn
vloer-kleed met je vet-t« soep-
po-ten!
Pom: Naar zol-der! Naar zol
der! An-ders gaan we er aan,
Pim!
(Ze krui-pen heel diep, heel ver,
heel don-ker op zol-der weg en
het duurt wel twee keer don
ker wor-den voor ze weer voor
de dag dur-ven ko-men
MIES BOUHUYS
iofl
VOORD OP BRIDGEVRAAG:
der grappigste spellen uit de
erklassewedstrijd Buitenhof-
Amsterdam. De Amsterdamse
probeerde één schoppen en trof
artner die had A A 6 5 3 <Z>
98 <>43 A 3. De voort
el te hoog biedende Amster-
ïers stoven naar zes schoppen
'ee down. De Hagenaar Helle-
'had een meer nuchtere kyk op
tak: hy paste op één harten!
partner speelde het echter wei-
ïnspireerd af en gingook
down! Een één schoppenbod
:h wel aanvaardbaar, waar
oord met vier schoppen zijn
grote kracht en „evenwichtige
verdeling' kan aangeven. Voor
is dat dan natuuriyk mooi ge-
Kunt u de acht afwijkingen in de heide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders op deze pagina.
Horizontaal:
1. Bulgaarse munteenheid
3. beteuterd
5. bedeesd
7. orgaanholte
9. tamme loot
10. gehoororgaan
11. langs
12. gevangenis
OPLOSSING VORIGE PÜZZEL
]|ÉB E V 1 N C
3 S|R E X HE
K|0 F,F|E;RHÖ
EI E L|v0
R 0 E,R|EL I TE HR IAL
VER_VE_Ra|ARMBANH
0,1 Ë~N A"A RHB A V~ 1 AAN
I t> E M|L E.L.U KBT'A N I
E |M O.KHM 0 L|HAR|0
N AS'LiAGlMlKE L DER
De eerste prys van f 10,— werd toe
gekend aan mevrouw G. van Egmond,
Daniël Noteboomstraat 30, Noordwyk
aan Zee; de tweede prys van f7,50
aan de heer A. Versloot, M. H.
Tromplaan 234, Oegstgeest en de
twee pryzen van elk f 5,aan me
vrouw M. Marchand, Spieghelstraat
38A, Leiden en mevrouw Sluyts, Tul
penstraat 4, Sassenheim. De pryzen
zullen aan de winnaar (essen» worden
toegezonden.
13. ledereen
14. plaats in Gelderland
15. Jonge stier
16 lidwoord
17. onkreukbaar
18. onrustig
19. hoog aanzien
20. poken
24. slechten
28. behoeftigheid
32. aangenaam
36. Latyns voorzetsel
37. maand
38. soort hert
39. hard zwart geöteenta
40. voordeel
41. Europeaan
42. wereldtaal
43. open strook ln een bos
44. gewicht
45. vlaktemaat
46. tydstlp
47. kever
48. gedwee
49. wiel
50. zandheuvel
Vertikaal:
1. lansruiter
2. schuine stootnaad van elkaar
ontmoetende ïysten by timmer
werf
3. deel van een plant
4. een bepaald kaartspel spelen
5 aandrager
6. kledingstuk
7. gezouten kuit van steur als lek-
kemy
8. kampen
21. bloeiwijze
22. Latijns persoonlyk voornaamw.
23. plechtige verklaring
25. houding
26. Europeaan
27. by bels priester
28. toegevoegd ambtenaar
29. raadgever
30. voorstander van algemene maat-
schappeiyke gelykheid
31. puntdicht
32. poortwachter
33. ongekunsteldheid
34. ruzie hebben
35. schaaldiertje
Oplossingen onder het motto kruis
woordraadsel dienen voor woensdag
am. te 9 uur v.m. in het bezit te zyn
van de redactie van het Leidsch Dag
blad. Witte Singel 1. Leiden, wy stel
len vier pryzen beschikbaar: één van
f 10.-, één van f 7.50 en twee van elk
f 5.-. Alleen abonnees kunnen mee
dingen.