De diepere achtergronden Hartekreet
van de Soefi - beweging
Voor vooruitstrevenden
geen enkele stap vooruit
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Kandelaar
BALANS VAN BISSCHOPPENSYNODE
Christen
Woordl van
bezinning
Katwijk
Welkom
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
JL „In Biafra sterven nu dage- een goede verstandhouding
KATWIJK AAN ZEE Naarmate de bouw van de Soefi-
tempel aan de Sportlaan in Katwijk vordert, stijgt bij velen de
belangstelling of misschien beter gezegd de nieuwsgierig
heid naar de diepere achtegronden van de Soefi-beweging.
De nuchtere Nederlander van
wie de gemiddelde Katweker wel een
prototype In optima forma la ge
wend aan het Hollandse levenspa
troon, vraagt zich af. waarom deze.
voor onze oppervlakkige waarneming,
zo vreemde en naar men meent
mystieke beweging, juist is neerge
streken op een winderige Hollandse
duintop.
In deze ongefundeerde opvatting,
ontstaan uit een wat al te vluchtige
observatie, openbaart zich al direct
een wereld van misverstanden, waar
uit communicatie-storingen kunnen
ontstaan. En dat is nu juist iets,
waar het Soefisme, ook in veel gro
ter verband, wat aan wil doen.
Teneinde ons nader te oriënteren,
hebben wij ons licht over deze gees
telijke stroming opgestoken bij de
Nederlandse vertegenwoordiger van
deze mondiale beweging, ir. G. C.
Lange in Wassenaar.
Hij wees erop, dat het moderne
Soefisme juist een universeel karak
ter heeft en helemaal niet vreemd,
sectarisch of geheimzinnig wil zijn.
Het is een soort super-oecumeni
sche beweging, die niet pretendeert
een nieuwe boodschap te brengen,
maar die juist wil wijzen op de over
eenkomsten tussen de religies en op
de essentie der boodschappen van
de verschillende godsdiensten, die bij
nadere bestudering blijken te wyzen
naar één en hetzelfde doel.
De Soefi-beweging zoekt en wijst,
met waarachtig respect voor alle be
staande waarden en opvattingen,
meer naar deze verbindende ver
schillen.
- - £?P?5-"^a
Hetgeen ook tot uitdrukking komt
in de universele eredienst, waarbij
op het altaar een kandelaar staat
met zeven kaarsen De zes buitenste
symboliseren de zes grote godsdien
sten: het Hindoeïme, het Boeddhis
me. de leer van Zarathoestra, het
Joodse geloof, het Christendom en
de Islam,
Bij het ontsteken van deze kaar
sen door de cherag «de priester of
priesteres) wordt met grote eer
bied gesproken over de éne en al-
omvertegenwoordige God. die door
elk der betreffende godsdiensten
ieder op eigen wijze wordt gezocht
en verheerlijkt. De middelste kaars
symboliseert dan de eenheid in
streven naar het gelijke doel.
Het moderne Soefisme is gesticht
door de Indiër Inayat Khan, die j
leefde van 1882 tot 1927
Zijn credo is weliswaar geënt op
het oer-Soefisme van de oude Mo-
j hammedaanse meesters, maar door
zijn heldere, universele geest, zijn
levenspraktijk en zijn zeer sterke
persoonlijkheid, heeft Inahat Khan
j er een zoveel wijdere en eigentijdse
j vorm aan gegeven, dat men wel kan
spreken van een geheel nieuwe leer. J
De aanhangers van de oude my-
thisch-theosofische richting in de
Islam werden Soefi's genoemd, waar
schijnlijk omdat zij destijds gehuld
waren in simpele grove schapenwol
len mantels, in het Arabisch Soef
genaamd.
Inayat Khan was oorspronkelijk
leraar aan de muziekschool van zijn
grootvader, die hofzanger was en die
op culturele bijeenkomsten zowel
voorname Moslims als eenvoudige
Hindoes ontving.
Als rechtgeaard Indiër kwam hij
door meditatie tot de overtuiging,
dat hij geroepen was om een beter
i begrip te bevorderen tussen Oost
en West en om de wereld te ver
kondigen, dat de grote profeten in
I feite allen gewezen hebben naar
één en hetzelfde einddoel. Geen
van hen streefde naar de vorming
van een exclusieve gemeenschap.
Aller verkondiging was bedoeld als
een boodschap voor de hele mens
heid. Omdat de uitgangspunten van
tijd en plaats verschilden, waren de
aangewezen wegen uiteraard niet
dezelfde, maar het einddoel is in we-
zen voor allen gelijk. Alleen de in-
Met de bouw van de Soefi-
tempel inzet op de maquette
in Katwijk aan Zee vordert men
al een heel eind.
(Foto's LD/Van Duyni
terpretaties van leerlingen, die in de
loop der geschiedenis als voorgan
gers en uitleggers functioneerden,
deden de mensen gescheiden paden
volgen. Daarbij werd dikwijls, zij het
met de beste intenties, teveel aan
dacht en waarde gehecht aan de
tails, waarbij de uiteindeljjke bestem
ming maar al te vaak uit het oog
werd verloren.
(Van onze correspondent Rudolf Bakker)
ROME (GPD) Nu de buitengewone synode, waaraan van
Nederlandse zijde kardinaal Alfrink deelnam, is gesloten, is
het mogelijk een balans op te maken. Onze eerste conclusie is
dan, dat deze synode voor de vooruitstrevende kringen, waar
men al over de afschaffing van het celibaat spreekt, geen en
kele stap vooruit heeft gezet.
Het enige positieve aan deze bis
schoppensynode was. dat blijkbaar
het bewuste ultra-conservatisme in
Rome terrein heeft verloren. Voor
het eerste onthielden de Romeise
machthebbers zich van het leggen
van dat netwerk van intriges en
ondergrondse dreigementen, dat de
Belgische kardinaal Suenens toch in
zijn beroemd interview van april
deed opmerken: „Als een paar bis
schoppen zich als een groep willen
treffen, wekken zij de indruk samen
zweerders te zijn". De talloze gesprek
ken, die tussen de deelnemers aan
de nu afgelopen synode plaatsvon
den, wijzen er op dat dit tijdperk
kennelijk voorbij is. Aan de ande
re kant valt af te wachten of de Ro
meinse curie deze terughoudendheid
wellicht alleen heeft betracht om
na de thuisvaart van de kardinalen
het heft toch weer in handen te ne
men.
In dit verband bestaat in Rome
enige scepsis over de uitvoering van
het door de Paus aangekondigde
plan de organisatie van de synode tot
een soort instituut te verheffen, dat
tegelijkertijd als een ontmoetings
plaats tussen „bisschoppen uit het
wereld-episcopaat" zou uknnen die
nen. Pessimisten achten het niet on
mogelijk dat dit uitgebreide secreta
riaat bij voorbeeld pas kort voor de
volgende synode over twee jaar tegen
heug en meug aan het werk zal wor
den gezet.
Kardinaal Suenens van Brussel
verklaarde na afloop van de synode
dat het resultaat te vergelijken is
met een lift die in een flatgebouw
van 10 etages tot de derde etage is
gekomen. Vanaf de begane grond
lijkt dat al heel wat. aldus de kar
dinaal. maar vanaf de bovenste ver
dieping gezien is de lift nog niet erg
ver.
Kardinaal Suenens was van me
ning. dat de synode de kerk verder
had gebracht op weg naar de door
hem voorgestane medeverantwoorde
lijkheid, en dat ze de neiging ver
toonde de weg te verlaten die het
geloofsleven wilde zien als een lou
tere constructie van wetten. Sue
nens voegde er droogjes aan toe:
„Onze geliefde God, de Heer. gaf
Ions geen grondwet".
Maar het is juist de toon die in
de toespraken van de Paus doorklon-
I ken. die velen sceptisch heeft ge-
I stemd.
Ze getuigden van een standpunt vol
gens hetwel de Paus vanuit zijn
welwillendheid bepaalde faciliteiten
aan de bisschoppen kan toestaan. De
meeste bisschoppen gaan er echter
van uit. dat zij met de Paus sa
men de leiding van de kerk uitma
ken Dit standpunt was onder meel
de vrucht van het tweede Vaticaans
concilie.
Een werkelijke doorbraak in de
ontwikkeling van de kerk naar de
eisen van de tjjd verwachten insiders
niet meer van de komende synode,
zolang zy onder het patronaat van
Paus Paulus VI staat. Eerst een
krachtige opvolger, die over een dui
delijker eigen mening beschikt, zou
de verlossende woorden kunnen spre
ken, waarop in vele kerkprovincies
wordt gewacht.
Het Soefisme wil de verwarring
dan ook niet vergroten. Integendeel,
het wil geen aparte richting zijn
naast alle bestaande. Soefi's behoe
ven de wegen, die zij menen te moe
ten gaan. niet te verlaten. Zij kun
nen christen zijn en blijven, al dan
niet in hun eigen kerkgenootschap,
mohammedaan, boeddhist, jood. zo-
roatrist of wat dan ook. als zij maar
één gemeenschappelijk doel voor
ogen hebbenhet zoeken naar de
éne waarheid, die uiteindelijk voor
allen dezelfde is.
In 1910 vertrok Inayat Khan. be
zeten van zijn roeping, naar Ame
rika. waar hij in de jaren voor de
eerste wereldoorlog lezingen hield en
concerten gaf om de westelijke mens
te doordringen van het goddelijke
in de mens zelf en te wyzen op de
betrekkelijkheid van de uiterlijke
vormen van het religieuze en maat
schappelijke leven. Hij wees op de
geest van mededelingen en wedijver,
die in de westelijke wereld hoogtij
viert, uitgaande van zelfzucht met
als hoogste ideaal het opbouwen van
een maatschappelijke carrière. Aan
de andere kant hield hij de Ooster
se mens de ijver en de ondernemings-
drang van de Westerling voor.
Hij huwde met een Amerikaanse
en reisde over de hele wereld om zo
veel mogelijk overal zyn gedachten
over te dragen.
„In Biafra sterven nu dage
lijks tenminste 300 kinderen aan
ondervoeding en bloedarmoede
en in het woongebied van de 9
ïiljoen Biafranen heerst alge
mene hongersnood". De Franse
afdeling van het Rode Kruis in
Biafra zegt dit in een verklaring
die door de Franse ambassade
in Libreville gabon is uitgege
ven.
Deze woorden las ik in de
krant vlak voordat ik wilde be
ginnen met het schrijven van
oen woord van bezinning voor
de weekend-editie van dit blad,
omdat bovenstaand bericht mij
niet losliet en omdat in het licht
aan deze misdaad het oorspron
kelijke thema van mijn overden
king my als zo weinig ter zake
voorkwam, wil ik met u die dit
leest, mij een ogenblik bezinnen
op de situatie in Biafra.
Hoewel het voor ons levend in
het welvarende Nederland on-
nogeliik is ons ean ook ,r,aar
enigszins betrouwbaar beeld te
vormen van diepe en massa-
letragedie die achter zo'n be
richt «*aat. is het ons toch wel
duidelijk, dat hier willens en we-
fens uithongering van een heel
volk wordt gebruikt als strijd
middel in de oorlg. En of we nu
inzicht hebben in de ingewikkel
de politieke achtergrond of niet
of we menen, dat het gelijk in
dit konflikt ligt aan de zilde
van de Nigerianen of Biafranen
dat doet niets af van het feit.
dat door middel van het ophef
fen van de luchtbrug voor voed-
selzendingen er op dit moment
een misdaad tegen een heel volk
wordt begaan waartegen wij niet
anders kunnen doen dan fel pro
testeren.
Maar terwijl ik dit schrijf voel
ik me zo machteloos. Wat heeft
het voor zin te protesteren te
gen dergelijke beestachtigheid.
Hoeveel protesten zijn er al niet
geweest. Hoeveel handtekenin
genlijsten volgeschreven. Hoe
veel scherpe redactionele kom-
mentare en dito ingekomen
stukken zijn er al niet versche
nen. Hoe vaak is er via radio en
televisie al niet op gewezen, dat
zoiets anno 1969 onder de ogen
van de hele toekijkende wereld
niet mag en kan plaatsvinden.
Ook in de volksvertegenwoordi
ging is de volkerenmoord in Bi
afra meermalen ter sprake ge
weest en blijft de regering bij
monde van minister Luns zeg
gen alles in het werk te stellen
wat in haar vermogen ligt om
deze kwestie op te lossen. Maar
ik kan mij niet aan de indruk
onttrekken dat onze regering
een goede verstandhouding .net
Engeland waar de handel va»
de Navo straks voor de EEG be
langrijker vindt dan het vech
ten voor duizenden mensenle
vens in Afrika met als mogelijke
konsekwentie een verkoeling
van de betrekkingen met Enge
land. Wanneer het hier niet ging
om zwarten, maar om blanken
zeker wanneer het hier niet ging
om Biafranen, maar om Neder
landers dan zou de regering wel
pressie uitoefenen op diploma
tiek vlak.
En dan zou bovenden het pro
test in ons volk veel massaler en
venijniger zijn. Daarom geloof
ik dat onze gevoelens van mach
teloosheid en apathie wel begrij
pelijk zijn, maar volstrekt on
juist. Er sterven tenminste 300
kinderen per dag door dit wrede
en weerzinwekkende strijdmid
del. En dan doet het er hele
maal niets toe. welke huidskleur
en welke nationaliteit zU heb
ben. Het z(jn mensenkinderen'
Wie hier zwijgt, is medeplichtig
Wie deze dingen weet en er niets
tegen doet. staat medeschuldig
De vraag is alleen wat kunnen
wij ciyen? Hoe kunnen wij hiet
in Leiden zo protesteren, dat het
elders gehoord wordt en overge
nomen. Ik wil u en dit woord
van bezinning vragen u daar
over te bezinnen en mij. als u
een idee hebt en mee wilt doen
dat schrijven. Wie weet hoe in
deze stad hopelijk met hulp van
dit blad, de start gegeven kan
worden voor een massale aktie.
Ergens zal toch opnieuw begon
nen nnseten worden. Waarom
dan niet hier?
Iemand heeft eens gezegd:
zoals genialiteit 1 inspiratie
is en 99 transpiratie, zo is
1% emotie en 99% vinding
rijke naastenliefde, vasthou
dendheid. Emotie is er vol
doende. De vraag is of er ook
genoeg vindingrijkheid en vast
houdendheid is om alles, dat
redelijkerwijs mogelijk is, ook
echt te doen voor onze mede
mensen in Biafra. die elke dag
minstens 300 kinderen van
honger zien omkomen. Vanwege
de onvoorstelbare nood, hoop ik
zeer op reacties van u.
Ds. C. H. Bijl
Boerhaavelaan 42
Herv. jeugdpredikant
Leiden
Zo is hij ook menigmaal in Neder
land geweest, waar hij bij voorkeur
in Katwijk logeerde, om in de dui
nen, op de plaats waar nu het
bezinningsgebouw de Universel
verrijst, te mediteren.
Dat is dan ook mede één van de
redenen waarom men juist deze
plek heeft verkozen.
Twee jongere broers van Hasrat
Inayat Khan zijn belden met een
Nederlandse vrouw getrouwd. De
weduwe van de jongste broer, me
vrouw W. Khan-De Koningh uit
Den Haag, is zelf nog altijd actief
doende met de verspreiding van de
gedachten van haar vereerde zwager.
Oost en West hebben elkaar ken
nelijk in ons gastvrije landje ont
moet en dat onthult dan tevens nog
iets van de bijzondere band, die Ne
derland verbindt met deze zo wereld
wijde beweging.
Lelden Hervormde gemeente
Pieterskerk 10 u dr I. H. Enklaar te
Oegstgeest (zendlngsdienst)
Hooglandse Kerk 10 u ds J. de Wit.
Morekerk 10.30 u drs W. L. B. Schip
per. 5 u ds A. J. de Jong.
Bethlehemkerk Driftstr. 10 u ds
A J. de Jong.
Maranathakerk Lage Morsweg 10
u ds H. W. Hemmes.
Bevrijdingskerk Montgomerystraat
10.30 u ds K. Bouhuys. 7 u ds J. A.
Eekhof.
Koningskerk Koningsstr. 10 u dr
K. H. Oppenheimer.
Vredeskerk Burggravenln. 10 u ds
J. A. Eekhof. 7 u ds A. J Lamping
(gespreksdienst) (Jeugdkapel 10 uur
ds A. J. Kret).
Ver. Vrljz. Herv. Aula Asserstr. 1
10 30 u dr T. Bruinsma
Eglise Wallone Geen dienst.
Academisch Ziekenhuis 10 u d6 P.
D van Malssen.
Diaconessenhuls 10 30 u ds J. E. Bre-
derveld.
Jeugdkerk L H.J -Gebouw Leven
daal 10 u ds C. H. Bijl.
Lutherse Kerk 11.45 (Studenten-
dienst) ds J. A. Eekhof.
Geref. Kerk Zuiderkerk; 10 u ds Post
5 u dr v. d. Zwaan.
Petrakerk 10 u ds Hortensius 5 u.
Ds B. ter Haar te R'dam.
cniao Vestkerk 10 u ds B. ter Haar.
5 u ds Brederveld.
Beloftekerk 10 u dr v. d. Zwaan. 5 u
ds Post.
Bevrijdingskerk 9 u ds Brederveld 5
u ds Hortensius. (Dienst met belang
stellenden).
„Groenhoven": 10 u ds K. Vegter te
Oegstgeest.
..De Mirt 10 u (Ouderendlenst) dhr.
De Koning,
„Mierennest" (Morsweg 59): 10 30
u (Gezinsdienst) dhr. Witte
Zuiderkerk (ing. Verl. Bloemisten
laan) 3 u Dienst voor doven.
R.K. Kerk (H. Lodewijk) (zat. av.
7 u) 8.30, 9.45, 11, 12.15 en 6u (He
rensingel z.av. 7 u, 9.30, 11. 12.15 en
6 30 (H. Peters) (zat. av. 7 u) en (zat
av. 7.30) 7.30, 9. 10.15, 12 en 7 (H. Leo-
nardus) (zat. av. 7 u) 8, 9. 10, 12.15en
7 u (H. Antonius) zat. av. 7, 9.30,
11.30 en 12.30 u (stud, parochie) (zat.
av 7.30 u) en 11.45 u.
Christian Science (Steenschuur 6):
10.30 u dienst.
Oud Kath. Kerk (Cronestelnkade
2) 9 45 U H M.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat)
10.30 u nam.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u ds J. H
Carlier.
Leger des Hells 10 u Heiliglngsdienst
7.30 u verlossingssamenkomst.
Geref Kerk (vrygem 10 u en 5 u.
ds J. v. d Haar.
Nieuw Apostolische Kerk (Hoge Rijn
dijk 24) 9.45 u dienst.
Doopsgezinde Remonstrantse gem.
10 u dr A. W. Cramer.
Church of England (in Old Kath.)
Church Zoeterw.singel 50) 8 nov. 3 u
Confirmation bij the bishop of Ful-
ham).
Evang. Luth. Kerk 10.30 u ds J Hap
pee radiokerkdienst 10 u repetreren
van liederen).
Evang. Chr. Gem (Middelstegrt. 3)
10 en 5 uur dhr. Dikkes
Geref. Gem. 10 en 5 u ds Boogerd.
Baptistengem. 10 u ds R. Reiling.
Aarlanclerveen Herv Gem 10 u
ds M. Hanemaaiier te Alphen aan den
R(jn 7u ds J Gebraad te Nieuwveen
Geref. Kerk 9.30 U en 6 30 U ds D. J.
Modderaar te Waddlnxveen Chr. Geref
Kerk 9.30 u en 6.30 u dienst de6 woord
Alphen aan den R(jn Herv Gem.
Adventskerk Julianastr. 10 u ds M.
Fokkema. 6.30 u ds J. H. Bogers.
Kruiskerk Gouwslul6 10 u ds Joh Ste-
houwer. Opstandlngskerk 10 u ds B.
G. te Winkel 6.30 u ds M. Fokkema.
Gebouw Nab(j 10 u Jeugdkapel mej
Burggraaf. Zaal Opstandlngskerk 10
u Jeugdkapel dhr. Joh. Hartwigsen
Martha-Stichting „Rijnstroom" 10.30 u
ds I. J. Walpot. 21 u in het Cor
nells Geel Huis Marnlxstr. ds I. J
Walpot en ds Fr de Jong H A Kerk-
geb. Oudhoornseweg 10 u ds G Ca-
dée Oogstdlenst- Gezinsdienst Med
koren Ned Pr. Bond. Sionskerk 9.30 u
ds H. Koudstaal. 6.30 u ds A. L. Jo-
rissen Amersfoort. Gebouw Onderweg
10 u ds D. J. Vossers te Leiden. Aula
Noord- Parelstr. 11 uur ds H Koud
staal. R K. Aula Polluxstr. 10 u ds G
Lans A'dam. Geref Kerk Maranatha
kerk Raadhuisstr 10 u ds W F. M
Linden boom te Zwljndrecht 6.30 u ds
J. Vos. Salvatorikerk W. de Zwijgerln
10 u ds SJ. Tiemersma te Zwammer-
dam. 6.30 u ds W. F. M. Lindeboom te
Zwijndrecht. De Goede Herderkerk 10
u ds J Vos en 6.30 u ds W P. H.
Pouwels te Hlllegom. Geref. Kerk
(Vrijgem.) 9 en 6.30 u ds A P van
Dijk. Chr. Geref Kerk Jeruzalemkerk
Grijpenstelnstr. 9.30 u dienst des W
3 u dhr. J. van Leeuwen te Nieuw
koop Oud Geref Gem. Kerkgebouw
Hooftstr 240 9.30 u en 4 u leesdiens-
ten. Rem Geref. Gem. 10.-30 u Streek-
dienst te Zwammerdam Baptisten gem
10 en 6.30 u ds Koekkoek. Volle Evan
gelie- gem. (Kindervreugd) 10 en 7 u
dienst.
Bodegraven Herv Gem 't Anker
19 en 10.30 u ds Cirkel (H.D.) 6.30 u
ds Cirkel Salvatorkerk 10 u ds Van
I Harten (H.D.) 6.30 u ds Balke. Geref
Kerk 10 u ds W. C. P. den Boer, Fer-
I werd 6.30 u ds C. Griffioen. Woerden
I Geref. Kerk (vrijgem.) 10.30 en 4.15
I u ds A P. van Dijk. Nieuw Leusden
I Geref. Gem. 10 en 6 u ds Chr van
j Dam. Werkendam. Evang Luth. Kerk
9 u ds B G te Winkel, vrfjdag 31 okt
7.30 u ds W F. ten Rouwelaar. Bre-
i da (Hervormingsdienst) Evangelisa
tiekring 10 u eredienst 6.45 u ds Jb
Klein Haveveld. R.K. Kerk (zat. av. 7
u) 8. 10, 11.30, 5.30 u. 8
Boskoop Herv. Gem. 9 30 u ds W
L. Heijmans. 6.30 U ds G. Hamoen
uit Leusden; Geref. Kerk 9 30 u ds
H. Dijkstra, 5 u kand J. Leeuwis; Ma-
ra na thaschool Snijdelwijk) 11 u ds
Dykstra; Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30
u ds J Mannl; Geref Gem 9.30 en 6
u leesdienst; Vrljz. Prot. Geloofsge
meenschap. 10 u dhr P v. d. Laarse.
Evangellecentrum „Nieuw Leven". 9.30
u samenkomst in gebouw „Concor
dia"; Verg. van Gelovigen. 9.30 en 5 u
samenkomst in lokaal Nleuwstraat 27,
Kapel Bethel (Volle evangelie). 9 30
u dhr. J. Modderkolk; RK Kerk Ont
moetingscentrum Snijdelwijk; zat.av
6 30 u) 10 u kerk Reljgerskoop; (zat
avond 7 u) 7.30, 9 u. en 11 u.
Ilazerswoude Herv. Gem 9.30 en
6.30 u ds L. Boer. Geref. Kerk 10 en
5 u ds Brink.
Hoogmade Herv Gem 10 u mevr
A. Geense-Ravensteln te Leiden
KatwUk aan den R(Jn Herv Ge
meente Dorpskerk 9.30 u ds J. Brons
geest te Hlllegom; Ontmoetingskerk.
i 10 u ds A. Baas. Gym.lokaal O. Ba
ron van Wassenaer van Catwljck-
school: 10.30 u ds A. de Leeuw te Bos
koop; Geref. Kerk 9 30 u ds F. Pijl
man te Katwijk aan Zee; Interker
kelijke diensten (herdenking kerkher
I vorming): 5 30 u Geref. Kerk Rijnstr
ds J D. Koers te Den Haag; Triumfa-
torkerk Plet Helnln.: 5 u ds R de
Vries te Katwijk aan Zee en ds A
Baas; R K. Kerk (zat. av 7) 7.45, 9 30.
11.15 en 7 u.; De Wilbert (zat av. 6.30)
6.30 u.
Katwijk aan Zee Nieuwe kerk
9 u ds W Chr Hovlus (H.D.) 10.30 u
ds Jac. de Vos (H.D 5 u ds W
Vroeglndewey 6.30 u ds J P van Roon
Ichthuskerk 10 u ds C v. d Bergh
(H.D 5 u ds J C van Hunnlk Pniel-
kerk 9.30 u ds J. P van Roon (H.D.)
6 u ds W. Chr Hovius Groen van
Prlnstererschool 10 u ds G Zonneveld
van Valkenburg Ziekenhuis Overduin
2 u ds J. G van Ieperen Zeehospl-
tlum 8.45 u vm. ds C. van der Berg
Geref Kerk Vredeskerk 10 u ds R de
Vries 6 u ds F Pijlman Trlumfaior-
kerk 10 u ds J D. Koers 5 u ds R
de Vries en Ds A Baas (interkerke
lijke Hervormingsdag) Chr Geref. K.
10 en 5 u ds M Vlietstra (Woensdag 3
en 8 ds H. C. v. d Ent. Geref. Gem
(Remisestr.) 10 en 5 u ds v. d. Bijl
I Geref Kerk (vrijgem.) 10 30 u ds C. J
Breen, 5 u ds G Mulders Volle
Evangelie gem. (Voorstr 100) 10 u dhr
Bulthuis.
Koudekerk Herv Gem 10 u (bed
HD) en 7 u ds Quak Geref Kerk 10
u bevestiging ds Swiers door ds Van
der Berg (Sassenhelm) 7 u Intrede ds
Swierts.
Leiderdorp Hen' Gem (Geref
Kerk Hoofdstr.) 10.30 u ds J P Hon-
nef (H.D 5 u ds C H. Bijl Lelden
I (Jeugddienst). (Schepplngskerk) ll u
I ds A Geense (H.D.) Geref Kerk
i (Hoofdstr.) 9 u ds J Bijleveld te
Rijnsburg. 6.30 u cand J. Leeuwis. te
I Boskoop. (Schepplngskerk) 9.30 u kand
J Leeuwis 5 u ds J. Bijleveld. Ver
I Vrijz. Herv. (Gebouw Lindeln. 12a)
I 10.30 u mej. C de Jong te Overschle
I R.K Kerk 9. 10.30 en 12 u.
Lelmiilden Herv. Gem. 9.30 u ds
G van Doorn te Nieuwkoop 7 u ds D.
J Gijsbers te Vechel-Uden. Geref Kerk
9.30 u en 7 u ds H. Leijsen te
Noordwij k.
Ll*se Herv Gem Grote Kerk 10
u ds H G Oostlnga; 7 u ds J v d
Velden (Jeugddienst). Helv kapel 10
u ds J. van der Velden Geref Kerk 10
en 5 u drs A E. van der Woude, H.A
en Nabetrachting); Chr Geref Kerk
10 en 4.30 u ds Blesma. Geref. Gem
10 en 4 u ds W. Suyker; Geref Kerk
(Vrijgem 10 en 4.30 u ds J. J. Ver
leur. Oud Geref Gem, 9.30 en 3 u lees
dienst; Ned Prot. Bond 10 15 u mej.
L. A. van der Voort, Heemstede. Gast
huis Welkom Bondstr. Maandagav. 8 u
ds J Gravendeel Evangelisatiesamen
komst. RK. Kerk St. Agatha (zat av
7 u) 8 30. 10.15. 11 45 en 7 u. Depen
dance in Poelpolder (aula van de Prot
Chr School ingang Frans Halsstr
(zat. av 6.15 u) 8.30 en 12 u Marla-
kerk (zat. av. 7 u) 8.30. 10.30. 12.00
en 5.30 u H.H. Engelbewaarders (Beek
brug) (zat. av. 7 u) 7.30, 8 45. 10 45
en 5 45 u.
Nieuwkoop Herv Gem 10 u ds
H. J van Achterberg te Leiden 6.30
uur ds. De Leeuw te Boskoop. Ge
ref Kerk 9.30 u en 6 30 u d6 D
Kronemeljer te Leiden Rem Geref
Gemeenten 10.30 uur Streek-dienst te
Zwammerdam Chr Geref Kerk 9.30 I
u en 6.30 u dhr J. van Leeuwen.
Nieuwveen Herv Gem 9.30 u ds
J. Gebraad. 6.30 u ds J. Lalleman te
Oude Wetering Geref. Kerk 9.30 u en i
6.30 u dr M J Mulder te Badhoeve- I
dorp.
Iedereen, met welke godsdienstige
of wereldlijke levensbeschouwing ook,
is straks welkom in de Universal in
Katwijk aan Zee. of in de vrlend-
schapskuil in de dulnkom achter de
tempel, waar deze zomer een inter
nationaal gezelschap Soefi-jongeren
met groot enthousiasme en idealisme
van houten balken een simpel amfi
theater hebben opgetrokken.
D. J. JASPER.
Ti
Noordu Ijkerhout Herv. Gem 10
u ds D Keuning te NoordwUk aan Zee
(H.D.) R.K Kerk St Jozef (zat. av
7 u) 7.30. 8 45, 10.15. 11.30 en 7 u St
Viktor (zat av 7 u) 8.30. 10. 11.30 en
6 u.
Noord wijk Binnen Herv Gemeen
te 10 u dr J. B G. Jansen. 7 u ds
A. L. Lapré. Geref. Kerk 9.30 u ds
Boediman te Amstelveen. 5 u ds H
Lijesen (Van den Berghstlchting) 11
u ds C. Warner R.K. Kerk (zat. av. 7
u) 8. 9. 5.30 UUT
Noordwyk aan Zee Herv Gem 10
u ds A L Lapre (De Rank) 5 u en
7 u dr J. G B Jansen. Geref Kerk
10 u ds W. Dekker. 5 u ds Boede-
man. Herv Geref. evvang (V.g.l.o-
school. Schoolstr.) 10 u ds H Stolk te
Schevenlngen, 7 u ds W Vroeglndewey
te Katwijk aan Zee R K Kerk (zaï
av. 7 u) 7.30. 9, 10.30 en 12 u.
Oegstgpe<l Herv Gem (Groene
Kerk) 10 30 u ds W. E Verdonk (H.D.)
(Pauluskerk) 10 u ds J. Irik (Ge
meentecentrum) 10 30 u ds H P
Huisman iJeugdkerk) 7 u gespreks
dienst „Is geloven leven zonder risi
co's" (Jeugdkapel) 10 u wika M. A. de
Vlieger Vry Herf (Gemeentecentrum)
10.30 u ds M. J. Wagenvoorde. Geref
Kerk 10 en 5 u ds J. M. Snoek Gerei
Kerk vrijgem.) Julianaln 1 8.30 u ds
C. J. Breen, 3 u ds J v d. Haar R.K
Kerk (zat av. 730 u) 9. 1030. 12 en
630 u (Bonaventurakapel) (zat. av
6.30 u) 8 en 10 u.
Oude Wetering Herv Gem 9.30
u ds Van den Berg te Den Haag Ge
ref. Kerk 9.30 u en 5 u ds C A Ver
hoog te Antwerpen Rem. Geref. Gem
7 u ds J. Spijker te Den Haag.
Rilnsalerwoude - Herv Gem 9.30
u ds J. Lalleman te Oude Wetering
7 u ds P H Lefeber te Alphen aan
den Rijn Chr Geref Kerk 930 u
Dienst der Woords 2 15 u ds G Bouw
te Schevenlngen
Rynsluirg Herv Gem (Grote Kerk)
9.30 u ds I J Wisse, 5 u ds H. van
Linde. Immanuëlkerk 9.30 u ds v. d
Petrakerk 9.30 u ds Baayen. 5 u ds v d
Gosliga (Bethelkerk) 9.30 u ds Van
Gosliga, 5 u ds Wisse. Geref Kerk
Petrakerk 9.30 u ds Baayen. 5 u ds v. d
Linde. Immanuëlkerk 9.30 u ds v. d
Linde 5 u drs W Bakker te Katwijk
Maranathakerk 10 30 u ds J P Prins
te Den Haag. 5 u ds Baayen. Geref
Kerk (vrijgem 10 u leesdienst. 5.30
u ds J J. Verleur.
Sassenhelm Herv. Gem. 9 en 10.30
u dhr A. van Pypen te Veenendaal. 7
ds P Lugtigheid te Den Haag (Open
Deur-dienst in gebotiw Ontmoeting)
Geref Kerk 10 u dr Adr Oskamp, 5 u
ds H v. d Berg; Chr. Geref Kerk 10
en 5 u prof W. Velema te Apeldoorn,
Ned. Prot. Bond 1030 u ds S. M A
Daalder te HaArlem R K Kerk tzat
av 7 ui 8. 9 30, 11 en 5.30. (woensdag
dankstond voor gewas en arbeid Herv
Gem 7 30 u ds A. Westra. Geref
Kerk; 7 30 u ds H v d. Berg; Chr
Geref. Kerk 7.30 u ds L. S. den Boer
Valkenburg Herv Gem. 10 u dhr
J. F. Slerat te Leiden 6.30 u ds G
Zonneveld. Geref Kerk 9.30 u ds H
Heule te R'dam, 6 30 u ds G Vesseur
10 en 5 u ds F. de Vrle6
te Den Haag Geref Kerk (vrijgem.)
Voorhout Herv Gem. 10 u inter
kerkelijke oogstdlenst, ds Te Winkel.
RK Kerk (zat av. 7 u) 7.30, 9 00,
10.30. 11 45 en 5.30 u.
Voor-ohoten Herv Gem Dorps
kerk 10 u ds Meljerlng 7 u ds Sara-
ber Hulp en Heil 10 u ds v d Geest.
Rijndijk 10 u ds Saraber Geref Kerk
9 u. 10.30 u en 5 u. ds De Zeeuw. Ge-
ref. Kerk (vrijgem 10 en 5 u en ds
R Koolstra. R. K Kerk Laurentius
(zat. av. 7 u) 7.30, 9. 10.30, 12 en 5 u.
Moeder Gods (zat. av 7 u) 10. 11.30 en
I 6 u.
i Wadilinvveen Herv Gem Brug-
kerk 9 30 u ds J. v. d. Heuvel. 6.30
u ds D v Vliet te Zetten Andelst Es-
doornln. 9.30 u ds T van 't Veld 6.30
u ds J. v. d. Heuvel Bethel 9.30 u ds
i P. M. Breugem te Barneveld 5 u ds T
1 van 't Veld. Immanuëlkerk 9 30 u ds
H. C. v. Iterzon. 6.30 U ds H. M. Schra
le. Geref. Kerk Kruiskerk 9 30 u ds B
Koekoek. 6.30 u ds N VV v d. Hout
te Utrecht. Ontmoetingskerk 10 u da N
W v d. Koekkoek Christ Afgesch
Gem 9.30 en 5 u ds A. P Verloop
Warmond Herv Gem 10 u prof
dr H. Berkhof uit Oegstgeest 7 u ds
J M Snijders (H A R.K Kerk zat
av. 7 u) 8. 9.30. 11 30 en 7 u
Wassenaar Herv Gem Dorpskerk
10 en 7 u dr Th C Frederlkse Kle
vitkerk 9 u Jeugdkerk; 10 u kand. drs
B. Prakke Messiaskerk 10 u ds J A
O van Zanten Dorpscentrum 10 u
kinderdiensten Gebouw Shalon 10 u
Jeugdkapel. Deylerhuls 10 u Jeugdkerk
Geref Kerk Bloemcampln. 10 en 5 i
ds L. Bech Zijlln 10 en 5 u ds D
van der Meulen. Ned Prot. Bond Lan-
Ss Kerkdam 10.30 u ds D A Werner
erv. Geref Evangelisatie Dorpshuls
10 u en 4 u ds J. Boezer, Eethen R.K
Kerk Willibrordus (zat. av. 7 u) 8, 9 30
11. 12.15 en 5 u Goede Hederder (zat
av 5 u) 8.30. 10 en 11 30 uur Joseph
(2ct. av. 7 U) 7.30. 845. 10.30, 12.15
Woubrugge Hen- gem 930 en
6 30 u ds Franken Geref. Kerk 9 30 en
6 30 ds Van der Meulen. te Leldschen-
d&m.
Zevenhoven Herv Gem 9.30 u en
7 u ds Reljenga Geref Kerk 9.30 en 7
u ds H. Schelhaas te A'dam
Zoeterwoude Herv Gom 10 u de
heer E. Loerakker Gezlns- en Oogst-
De gereformeerde kerk in
Voorschoten.
(Foto LD/Holvast)
dienst R K Kerk (zat. av 7 u) 8.45,
10.30 en 12 uur
Zwainraerdaiii Herv Gom 10 u ds
P Goudzwaard (Dank.stond voor ge
was en arbeid i 6.30 u ds P Goud
zwaard (Herdenking hervormingGe
ref Kerk 10 u ds Fr de Jong «e Al
phen aan den Rijn. 6.30 u ds SJ T«e-
mersma. Rem Geref Gun 10 30 u da
L. van Os te Maassluis (Streekdlenst),
