Felle kritiek op huidige
structuur van de kerk
mijn volgende
pakje is weer
cahalii
Stiefzoon (31) pleegde
moord op Rooie Karei
351
IGR. ZWARTKRUIS ACCEPTEERT CEEN BREUK MET ROME
Exploderen
Ijsberg
Terreur
want
die smaakt
nu eenmaal
anders dan
andere
Rijnzwemmer
in Nederland
en gisteren
CHOLERA
OP SUMATRA
ra
a
Prins Constantijn
gaat goed vooruit
UNDAO 20 OKTOBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
HAARLEM (GPD) „Om de celibaatskwestie zullen we
ooit een schisma met Rome accepteren". Dit verklaarde mgr.
Th. Zwartkruis zaterdagmiddag nadrukkelijk in Heiloo voor
.pastorale diocesane raad. Dat die verklaring er moest komen,
lustreert voldoende, dat minstens bepaalde groeperingen in de
jad een breuk met Rome omwille van een eigen weg best
jaden willen riskeren.
Dei raadsvergadering was gewijd
het thema „Ons kerkbegrip",
a regio's spraken zich hier
uit met een vrijwel eensluiden
de, waarin het institutionalisme
de kerk ten scherpste werd ver-
ïdeeld en gekozen werd voor de
ft van de toekomst, de kerk als
ik Gods onderweg.
Tolgens sommige woordvoerders
het kerkbeeld in de bestaande
n best mogen exploderen om
Bts te maken voor een geheel
Biw model. De heer B. Baten
van de regio Beverwijk-Zaan-
m stelde zich in dit opzicht het
sest opmerkelijk op. Namens de re-
legde hij de getuigenis af, dat
van de kerk in „enge zin" niets
sr verwacht.
Hj vergeleek de pyramide met
i ijsberg, die aanzienlijk meer ijs
rat dan alleen het topje dat bo-
!Q water uitsteekt. De regio was
in mening dat maar al te vaak,
over de kerk gesproken wordt
«r de zichtbare top wordt gepraat.
De knuppel was in het kerkelijk
lenderhok geworpen door de heer
Lnmey uit Amsterdam, die had
sloten zich uit de pastorale raad
ïug te trekken. In een brief had
dit aldus gemotiveerd: „Ik ben
de conclusie gekomen, dat de
JL Kerk nauwelijks enige bijdrage
nrt ter oplossing van de proble-
tn, waarvoor de mensheid gesteld
eerder het tegendeel. Door mijn
dmaatschap van de pastorale raad
io ik als het ware getuigen, dat ik
g iets van de kerk verwacht, en
getuigenis kan ik niet meer af-
ggen".
Kaar aanleiding van deze ontslag-
die inmiddels is ingetrok-
werden de raad de volgende
ragen voorgelegd: „Wat zijn de
remmende factoren waardoor
kerk niet voldoende bijdraagt aan
oplossing van de problemen waar-
ior de mensheid gesteld is". En:
ïat is dan volgens u die bijdrage
de kerk moet leveren aan de op
ging van de problemen waarvoor
mensheid zich ziet gesteld".
De rapporteur van de regio Alk
en Schagen: „De macht en
i directoraat liggen nog steeds, zo-
in de feodale tijd, bij de twee-
MOR. J. TH. ZWARTKRUIS
de stand, de kerk is wettenmaker en
rechter. Rond de woorden „Gij zijt
Petrusis een instituut ontwik
keld, waarbij de machthebbers zich
zelf de feilloosheid hebben toegeme
ten met onmondigheid van de ge
lovigen. De verantwoording van de
totale opdracht dient gedragen te
worden door de gelovigen, die sa
men de kerk vormen. De bisschip
dient als coördinator op te treden.
Maar in feite is de mogelijkheid tot
inspraak nog nihil, er is geen me
dezeggenschap bij benoemingen".
De regio Noord-, Oost- Centrum-
Amsterdam acht één van de rem
mende factoren de spirituele terreur.
Volgens haar brengt de kerk als in
stituut geen geluk in de wereld, noch
individueel noch collectief. Amster
dam, zei de heer Lumey gevraagd te
hebben, juist om zjjn bezwaren aan
te blijven als raadslid.
Voor deze regio is de kerk als in
stituut een wereldvreemd statisch
blok, dat verschijnt als een rijk, on
democratisch geheel met meer belang
stelling voor het verleden dan voor
het heden en de toekomst. „Als de
houding van de bisschoppen niet be
rust op een geloofsvisie die de onze
niet is. dan zullen zij het kiezen tus
sen het eigen geweten en de voor
schriften van de curiale autoritei
ten niet langer kunnen ontwijken".
Met de voorschriften werd een
duidelijke toespeling gemaakt op de
celibaatskwestie en Humane Vitae,
zoals trouwens by meer regio's het
geval was. De regio's Hilversum/
Amstelland/Hoofddorp en Haarlem
zagen de bespreking van de onder
havige problematiek liever opgescho
ven naar het pastoraal concilie.
Pater dr. A. Bosse gaf als indivi
duele „achtste regio" ook een visie
op het kerkbegrip. Hjj meende, dat
er twee kerkbeelden naast elkaar
voortleven: de massale kerk met
hiërarchie en theologie en de vrij
willige kerk.
De bisschop van Haarlem, die met
drie van zyn vicarissen vertegen
woordigd was, werd op zeker mo
ment gedwongen tot stellingname.
De heer A. Bindels stelde de vraag
(„Nu het historische feit heeft
plaatsgevonden, dat de raad zich
heeft uitgesproken voor een bepaal
de kerkvisie") of de kerkleiding
haar standpunt te kennen zou willen
geven.
Vicaris mgr. dr. H. W. J. Kuiper:
„We zijn getroffen door de eenstem
mige keuze van de raad voor de
kerk van de toekomst. De leiding
van het bisdom heeft ook voor de
kerk van de toekomst gekozen. U
mag ons best uw vertrouwen ge
ven".
Vicaris Kuiper: „We mogen het
niet tot een conflict met Rome laten
komen. Misschien zal dat niet kun
nen blijven duren. Twee/derde van
het aantal gehuwde priesters zou
met volle overtuiging in het ambt
willen blijven. Het is een drama hen
te moeten laten gaan".
Mgr. Zwartkruis zei volledig te
onderschrijven wat de vicaris ge
antwoord had. Hij vervolgde: „We
moeten doorgaan om te trachten de
celibaatskwestie op te lossen. Door
ons doorzetten is al veel gebeurd.
Waar we echter voortdurend op stui
ten bij onze pogingen de gehuwde
priesters toch in het pastoraat te
bewaren, is de publieke opinie van
mensen die dit niet accepteren. Je
kunt iets doen door dit klimaat te
helpen verbeteren".
De heer Lumey: „Hoe groot is de
kans, dat er binnen afzienbare tijd
vrijheid verworven kan worden? De
bisschop wil een breuk vermijden,
maar misschien zou de reactie van
Rome weieens mee kunnen veran
deren".
Mgr. Zwartkruis: „We aocepteren
het schisma niet".
NEDERLAND
AMSTERDAM (GPD) De
moord op een 74-jarige poppen-
maker en brandkastkraker met de
ADVERTENTIE
bijnaam „rooie Karet" is opgelost.
De dader is een stiefzoon van het
slachtoffer, een 31-jarige metaal
bewerker uit Arnhem. Hij heeft
een volledige bekentenis afgelegd.
Wraak is het motief voor de
moord geweest.
Het slachtoffer werd vorige week
woensdagavond gevonden in zijn wo
ning in de Anjelierstraat in de Jor-
daan. Aanvankelijk werd gedacht
aan de ontsnapte misdadiger Gerrit
Schutte.
De oplossing werd gevonden to een
familiedrama. „Rooie Karei" was
voor de derde keer getrouwd
met een jongere vrouw. Het huwe
lijk was zo slecht dat samenleven
niet meer mogelijk was. Drie maan
den geleden stond een zoon die in
de Anjelierstraat woonde zijn kleine
woning aan hem af.
De moeilijkheden met zijn derde
vrouw waren hiermee met van de
baan. „Rooie Karei" kon zijn neder
laag niet verkroppen en viel zijn
vrouw geregeld lastig.
Vorige week maandag viel hij
zijn vrouw voor de zoveelste keer
op straat lastig. De stiefzoon uit
Arnhem een zoon uit het eerste
huwelijk van de vrouw was dins
dag toevallig in Amsterdam. Hij
kreeg het verhaal te horen en maak
te zich toen zo kwaad dat hij zich
rond één uur 's nachts door een 18-
jarige chauffeur, die hij in het ca
fé ontmoet had, naar de Anjelier
straat liet rijden.
Er ontstond een hevige woorden
wisseling. Tegenover de politie heeft
de stiefzoon verklaard, dat hij zo
kwaad was geworden, daij hij een
schaar die hij altijd bij zich
draagt heeft gegrepen en in blin
de w»oede op zijn stiefvader heeft
ingestoken. Drie van de 22 steken
die hij de oude man toebracht wa
ren, zo is later bij sectie gebleken,
dodelijk.
LOBITH (ANP) De 2€-
)ctrige zilversmid Klaus Pech-
stein uit de Duitse plaats
Line., die de Rijn af zwemt
van Zwitserland naar Rotter
dam. is gistermorgen om elf
minuten over elf de grens bij
Lobith gepasseerd. De douane
controleerde aan boord van
de volgboot van de mara
thonzwemmer zijn paspoort.
Klaus Pechstein is op 22
september in Zwitserland aan
zijn monsterzwemtocht be
gonnen. De afstand van da
Duits-Nederlandse grens tot
Rotterdam het einddoel
van de reis hoopt de zwem
mer in drie d vier dagen te
kunnen afleggen. Als hij in
Rotterdam aan wal stapt zal
hij een 1224 km lange zwem
tocht achter de rug hebben.
6.50
7.00
7.07
7.16
7.30
8.00
8.20
8.45
9.25
10.30
10.35
10.40
RLAND II
6.50
7.00
7.03
7.30
8.00
8.20
8.45
9.10
10.00
10.50
De fabeltjeskrant (NOS)
Journaal (NOS)
Scheepsjongens van Bontekoe, vervolgverhaal
(NCRV)
Alleen op weg, familiefeuilleton (NCRV)
Tweekamp, quiz tussen studententeams (NCRV)
Journaal (NOS)
Actualiteitenrubriek (NCRV)
Please Sir, een luchtige tv-serie (NCRV)
Mijne Heren van de Gerechte, tv-spel in kleur
(NCRV)
Meisjeskoren zingen geestelijke liederen (NCRV)
Journaal (NOS)
Het kansbegrip (Teleae)
De fabeltjeskrant (NOS)
Journaal (NOS)
Scala: informatief programma (NOS)
Opmaat: gevarieerd programma (VARA)
Journaal (NOS)
Coronation Street, tv-feuilleton (VARA)
Achter het nieuws (VARA)
Indisch ABC: serie programma's over historie en
samenleving van Nederland Indië Indonesië,
deel II: Het Rijk Overzee in beweging (VARA)
Ironside, tv-film in kleur (VARA)
Journaal (NOS)
Twee bijzondere programma's,
ddt weekeinde. Het eerste was
het interview dat Jaap van der
Zwan voor AVRO's Televizier
maakte, „ergens in het buiten
land", met Mylonas, de vroe
gere Griekse minister van On
derwijs. die uit zijn verban
ningsoord ontsnapte, waar
schijnlijk de reden dat Theodo-
rakis uit zijn verbanningsoord
is overgebracht naar een beter
bewaakt «camp.
Het interview was daarom
bijzonder, omdat het het eerste
en meteen laatste interview
was dat Mylonas, althans voor
lopig. heeft gegeven. Zeven bui
tenlandse tv-organisaties had
den een interview aangevraagd,
maar hij maakte slechts één
uitzondering voor voor Jaap van
den- Zwam. omdat hem diens
goede, net regime onwelgeval
lige reportage van enige tijd
terug tér ore was gekomen, een
reportage overigens die Van der
Zwan van Avro-zijde een soort
schorsing van drie maanden op
leverde, omdat de Griekse auto
riteiten zich er over beklaagd
hadden
Het andere bijzondere pro
gramma was het tv-spel „De
mist" van de jonge Joegoslavi
sche schrijver Danilo Kis. Het
bijzondere school hem niet in
de eerste plaats in het stuk zelf
al was dat goed genoeg (het
sleepte in Joego-Slavië drie prij
zen weg, voor het stuk zelf,
voor de regisseur, die het ook
in Nederland regisseerde via
een tolk en voor de hoofdrol
speler), maar in het feit dat
het een uitwisselingsprogramma
betrof. Vorig seizoen heeft de
NORV oen dergelijke uitwisse
ling met de Ierse televisie ge
had, dit seizoen dus met Joega-
slavië, wear men onder Gerard
Rekers' regie „De meid" van
Heijenmarte op het scherm heeft
gebracht. Dat was al enige
maanden geleden, de recensies
waren goed en er wordt mi ge
werkt aan een vertaling van
HerijermanB „Op hoop van ze
gen".
Het spel „De mist" behoort
niet tot het experimentele to
neel dat op het ogenblik het
Joegoslavische toneel van vooral
de jongere schrijvers beheerst,
maar het is Proustiaans van
opzet en Tsjechowiaans van uit
werking Drie mensen, die langa
eikaar heen praten, in ver-
sterke mate zelfs, omdat zij
gemeenschappelijke herinnerin
gen aan vroeger totaal ver
schillend interpreteren. wa?
tenslotte tot een gespannen
sfeer leidt.
Regisseur Ravasi onderstreep
te dit in zijn regie door dikwijls
close ups te geven van degeen
die juist niet aan het woord
was en door überhaupt 'n ze
kere voorkeur te tonen voor af
zonderlijke beelden van de drie
auteurs, in plaats van voor to
taalbeelden. Hij nam er ook zijn
tijd voor, schuwde de stilte niet,
onderhield dus het tempo dat
we van Tsjeohow- voorstellingen
van Sjarow gewend zijn geraakt.
Het stuk heeft mfj sterk ge
boeid, ook door het uitstekende
tot goede spel van Caro van
Eyck. Henk Rigters en Henk
Uterwlj'k en het, is daarom te
hopen dat de NCRV voortgaat
ons het beste te tonen uit de
kleinere landen die wat tv be
treft zozeer buiten onze ge
zichtskring plegen te vallen.
„Erasmus, minnaar van rust
en schaduw", de man die 500
jaar geleden geboren werd, in
tegenstelling tot Rembrandt,
die 400 jaar geleden stierf,
kreeg een gespeelde documen
taire als cadeautje, dat me be
ter bevieu dan de Rembrandt-
opsommvng van een week of zo
geleden. Met Wim v. d. Heu
vel kreeg Eraemus tenminste ge
stalte. en via zijn samenspraken
en andere teksten kon veel in
spelvorm worden gegaten. Ook
dit is nog niet ideaal, want veel
van die leestekst gaat toch te
loor als het speektekst wordt,
met het gevolg dat een bepaal
de kant van Erasmus veel meer
tot leven komt in de opera
„Reconstructie" dan in deze ge
speelde documentaire Ideaal
zou passend tv-spel zijn, waarin
Erasmus gewoon optreedt, han
delend en sprekend zonder zich
zelf te citeren, maar vanuit zijn
mentaliteit en karakter, zoals
we die via zijn geschriften ken
nen.
De AVRO herstelde zaterdag
de candid-camera in ere. .Kie
keboe" heet tegenwoordig .Poets,
poets'. Fotograaf /schrijver Cor
Jaring speelt met overtuiging
de man die de mensen er op
vriendelijke wijze in laat luizen.
Toch wel uniek: die brave bur
gers die bereid zijn zolang even
op de geboeide dief te passen,
terwijl de agent gaat opbellen.
In de schoenenwinkel dacht de
camera dat de manmenbenen in
damesschoenen het belangrijk
ste waren, in plaats van de
reacties van de verkoopsters.
Er zijn ad drie programma's
opgenomen Dat moet ook wel,
want iedereen kent Oor Jaring
nu al.
NICO SCHEEPMAKER
DJAKARTA (Reuter) Zeker
zeshonderd personen zijn in de afge
lopen weken in het district Djambi
op zuid-Sumatra aan cholera over
leden, zo heeft het ministerie van
Gezondheid in Djakarta bekendge
maakt. De ziekte heerst in Batang
Hari, Boenga Tebo en Tandjoen Dja-
tioeng. Djakarta heeft een medisch
team naar het getroffen gebied ge
zonden om de bevolking te vacci
neren. De epidemie wordt geweten
aan watervervuiling en besmet voed
sel.
VOOR MAANDAG 20 OKTOBDR
Hilversum 1, 402 m.
AVRO: 18 00 Nws. AVRO: 18.11
Radiojourn. 18.26 Zelfstandig zijn en
blijven, praatje 18.30 Stereo: J, H.
Speenhof. 100 Jr. geleden geboren,
klankbeeld 19.15 Stereo: lichte ork -
muz 19.30 Nws. RVU: 19.35 Integratie
schilderskunst/muz. Spr. prof. dr H
L. C. Jaffé, m.m.v. mevr Sedje Hé-
mon. NOS: 20.05 Komt u maar. ge
sprekken over actuele zaken en lichte
muz. Bond Zonder Naam: 22.20 Geen
naastenliefde zonder eerbied!, lezing
NOS: 22.30 N\vs. 22 40 Meded AVRO:
22 43 Radiojourn NOS: 22.56 Stereo:
Jazz in aktie 23.55-24.00 Nws.
Hilversum Z. 298 m
NCRV 18.00 Stereo: Meisjeskoor
niet licht instrumentaal setxe. 18.19
Uitzending van de Pol. Party Radika-
len. 18.30 Nieuws 18.41 Actualiteiten.
19 00 Literama: radiokroniek over boe
ken, schrijvers en toneel. 19.15 Muz. en
dienst, progr. met inform, over kerkl.
en kerkmuz. in klank en geschrift.
19.45 Stereo: Metropole ork. en sol
amusementsmuz. 20.10 Stereo: Lichte
gram muz. 20.25 Op de man af. praat
je 20.30 Stereo Klass. ork.muz gr.)
2140 Stereo: Lichte gr am.muz. 22.00
Stereo: licht ork. (gr.) 22.20 Naar een
nieuwe revolutie: overpeinzing. 22.30
Nws. 22.40 Voorrang: artistiek voor-
keursprogr 23.30 Stereo: Blokfluit en
piano: mod. muz. 23.55-24.00 Nws
GRAMMOFOONPLATEN-
(Over de 44e iyn) van 18-20 uur.
Wolfgang Amadeus Mozart I. Con
cert voor viool en ork. nr. 4 in D gr t.
KV 218 (24 min.) Allegro Andante can
tabile Rondeau. Andante grazioso. Al
legro ma non troppo Yehudi Menuhin
viool; The Bath Festival Orchestra.
II Serenade nr. 7 In D gr t. KV 250
(..Haffner Serenade") (55 min.) Alle
gro maestoso. Allegro molto Andan
te Menuetto Trio Rondo Allegro Me-
nuebto galante. Trio Andante Menuet
to Trio I Trio II Adagio. Allegro assal
The Bath Festival Orchestra o.l.v. Ye
hudi Menuhin.
III. Concert voor plano en orkest nr.
30 in d kl. t. KV 466 (33 min.) Allegro
Romanze Rondo Allegro assal Svja-
toslav Richter, plano: Symphonic Ork.
van de Nationale Phtlharmonie te
Warschau o.l.v. Stanlslav Wislocki.
VOOR DINSDAG 21 OKTOBER
Hilversum 1. 402 m.
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn
7.20 Stereo: Lichte gram muz. 8.00
Nws. 8.11 Radiojourn. 8.20 Stereo: lich
te gramjnuz, (8.30-8.33 De gronetemn)
8 50 Morgenwijding. NOS: 9.00 Uitge
breide rep of herh NOS-progr. 9.35
Waterst 9.40 Muziek uit de Middel
eeuwen en Renaissance (opn.) AVRO:
10.00 Voor de kleuters 10.10 Arb.vlt.
fr.) (11.00-11.02 Nws.) 11.30 Rondom
progr voor de vr. (11.55 Beursber.)
Overheldsvoorl.12.30 Ultz. voor de
landb. AVRO: 12 40 Toppers van toen
(gr.) 13.00 Nws. 13.11 Radiojourn. NOS
13.30 Spiegel van België muz en nws.
van onze zuiderburen l 4.00 Stereo.
Klein Chanson 14.30 Jazz uit het his
torisch archief AVRO: 15.00 Com
ponistenportret 16.00 Nws. 16.02 Inlei
ding tot muziekbegrip, muzikale lez
16.25 Stereo: Sopraan en plano Bul
gaarse volksliederen 16 45 Land der
Muzen, kunstkroniek 17.16 Jazz Spec
trum 17.55 Meded.
Hilversum 2. 298 m.
NCRV: 7 00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Op het eerste gehoor: lich
te gram.muz. met nws. en act. 8 00
Nws. 8.11 Stereo: Gewijde muz. (gr.)
88.30 Nws. 8.32 Voor de vr (9 00-9.10
Gymn. voor de hulsvr.) 9.35 Schoolra-
1 dio 10.00 De krytkrlng van de dood.
lez 10.15 Stereo: Opera-aria's (gr
11.00 Nws. 11.02 Ferdinand Huyck (dl
2), seriehoorsp. (herh. van donderdag
16 oktober J.l.) 11.26 Voor de zieken
plm. 11.55 Meded. KRO: 12.00 Van
twaalf tot twee. gev. progr. (12.22 WIJ
van het land 12.26 Meded. t b v. land
en tulnb. 12.30 Nws 12 41 Act 13 00
Raden maar.14.00 Concllüepoetb.
14.05 Schoolradio. 14.30 Pizzicato: Be
vordering van verantwoorde gezins
vorming op Curasao. Spr Henk Den-
nert 17.10 Voor de kinderen.
Hilversum 3, 240 m.
VARA: 9 00 Nws. 9.02 Plaatjes voor
de pep. (10.00 Nws.) 11.00 Nws. 1108
Een opvallend vrolijk gev. visite (12 00
Nws.). 13.00 Nws 13.03 Ekspres: licht
Êl.progr. (14 00 Nws.) 15.00 Nws. 16 08
■riedraai: licht pl.progr. 16.00 Nws.
16.03-18.00 Mix: 120 min. rijp en groen
op alle toeren.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I
NOS: 18.50 Kl.: De Fabeltjeskrant,
NOS: 19.00 Journ. KRO 19.07 De dwa^
ze wereld van Tommy Cooper. TV-se
rie 19.30 Verslag op dinsdag. NOSl
20.00 Journ. KRO: 20.20 Brandpnt-Bul-
tenspel, sportprogr. 21.10 Kl.: De
Wrekers TV-serie 21.56 KI.: Music,
music, music, muziakale show. NOSt
22.41 Journ Teleac: 22 46-23.16 Scha
ken voor beginners - les 3 (herh.)
Nederland II
NOS: 18.50 Kl De Fabeltjeskrant.
NOS; 19.00 Journ, 19 03 Scala: infor
matief progr. AVRO 19.30 Peyton Pla
ce, TV-feullleton NOS: 20.00 Journaal
AVRO: 20 .20 Kl.: Strange Report: cul
tus - kreet de6 doods TV-film 21.10 Kir
This is Tom Jones, showprogr 22 05
AVRO's Televizier NOS: 22.55-23.00
Journaal.
DEN HAAG (ANP) De gezond
heidstoestand van Prinses Beatrix
en van Prins Constantijn ontwik
kelen zich zo gunstig, dat de RVD
tot dinsdag geen oommunique meer
zal verstrekken.
