'AUS HEEFT DE HOOGSTE i-n—
VERANTWOORDELIJKHEID
foesak: partij
een abattoir
Cairo toch niet
bereid tot
Rhodos-overleg
Drie doden bij zware
gevechten in Belfast
Waarschuwing Duitse
Weinig hoop voor de
verontruste priesters
erkenning van DDR
demonstraties op het Sint Pietersplein
ÏZJNEW OPENDE HEM OGEN
Kernpunt
VECHTPARTIJ
IN CHICAGO
Weinig hoop
Oproep
INDAG 13 OKTOBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 19
VATICAANSTAD (GPD/AP) Op het Sint Pietersplein is
het gisteren bijna tot een handgemeen gekomen tussen pro
gressieve en conservatieve rooms-katholieke leken.
C (AF) In zUn slotrede
inkomst van het centrale
Tan de Tsjechoslowaakse
ische partü, nu veertien
eden, heeft partijleider
de ultraconservatieven er-
irschuwd dat de Tsjecho-
partij „geen abattoir is
ongenade gevallen liberalen
van Hoesak is zaterdag
"3 afgedrukt in het partijblad
Jpravo".
■k hield een krachtig pleidooi
eerlijke behandeling van de
ingsgezinden en veroordeel-
eventuele gebruik van ter-
thoden. Maar hij kantte zich
kracht tegen de voormali-
(leiding onder Doebtsek. Hij
deze partijleiders kleinbur-
tn mensen z»:>nder echte
sche opvattingen,
gaf toe dat ook hy eon
van Doebtsek was ge-
maar dat zyn ogen geopend
a door de Russische partij-se-
Brezjnew. Hü verklaarde,
ook nog in de week na de
invasie nog volledig achter
itond, omdat hy er als vi-
uer van uitging dat de poli-
de party eerlijk was. Pas
Jundan na de invasie werden
|tn voor het eerst een beetje
toen lk in Rusland aan-
-[ Rs bij een onderhoud tussen
en Doebtsek. Brezjnew
tp in op de voorgeschiedenis
invasie en legde Doebtsek de
'*j ngen voor die beide partijen
j,, ünllende gelegenheden had-
Het duurde uren en
kt Doebtsek kon er geen
jj <en inbrengen.
sloeg op het feit dat Smrkowski de
periode onder de stalinist Nowotni
is doorgekomen toen Hoesak in de
gevangenis zat.
De Tsjechoslowaakse autoriteiten
hebben ook aangekondigd dat een
begin zal worden gemaakt met de
inbeslagname van woningen en be
zittingen van de ruim 28.000 Tsjecho-
slowaken die sedert de militaire in
vasie van 2! augustus vorig jaar „il
legaal" in het buitenland verbiyven.
Twee Europese kardinalen in
Vaticaan-Stad: kardinaal Danié-
lou uit Frankrijk (links), die
voorstander is van de traditionele
opvattingen inzake de pauselijke
macht, in gesprek met de Belgi
sche kardinaal Sueiiens. die voor
stander is van gedecentraliseerde
kerkmacht. Hun uiteenlopende
opvattingen verhinderden niet,
dat zij een prettig gesprek had
den.
Het incident ontstond tydens een
„bidstonde" van r-katholieke leken
uit Italië. Frankrijk. Spanje en
West-Dultsland, die met hun actie de
zaterdag begonnen bisschoppen
synode wilde bewegen tot bespre
king van „relevante" vraagstukken,
zoals zorg voor de armen. Krachtens
de agenda zullen de bisschoppen uit
de hele wereld zich alleen bezig hou
den met vraagstukken betreffende de
collegialiteit en hun samenwerking
met de Paus.
Het geduw en het geschreeuw in
vele talen was nog nooit eerder ver
toond op het Sint Pietersplein, dat
als het geografisch centrum van het
r.-katholicisme wordt beschouwd.
Het was tekenend voor de diepe ver
deeldheid die op het ogenblik in de
kerk heerst.
De Vaticaanse autoriteiten grepen
niet in. hoewel in de straten by het
plein enige vrachtauto's vol politie
agenten achter de hand werden ge-
houden.
Taxi als kerstgeschenk De Ame
rikaanse miljonair Franklyn L. Blo
wer geeft ieder van zyn vrienden
voor kerstmis een echte Londense
taxi. Daartoe heeft hy 32 stuks aan
geschaft.
En een speciale vriend krygt een
Londense brandspuit van 1932. Dat
ding wordt compleet met bellen en
ladders geleverd
Het gehele geschenk kost Blowers,
een glasimporteur uit Jacksonville in
Florida, bijna twee ton De gehele
zending wordt op 3 november per
schip in Port Everglades (Florida)
verwacht.
Nooit
tijden geweest waarin kri-
wn man betekende dat er
It deur twee mannen wacht-
ntm zouden wegsleuren. Wij
.U Wit naar die tyden terugke
nt meer en niemand hoeft
og voor te zyn", aldus de
wraakse partyleider. die
Me deel van de vyftiger
ten Stalinistische cel heeft
J W
duidelijk dat men Iemand
beoordelen naar zyn gedrag
uftie dagen of weken of hoe
Pote hysterie (van na de
invasie» heeft geduurd,
wd toen een onjuiste hou
wt aangenomen, moeten wij
w hoe hy er mee in het rei-
tomen".
had ook kritiek op
*J' net a's Doebtsek uit
iU bale comité is gezuiverd,
'traad Smrkowski, die zich
yan Nowotni had logemaakt
"weinig naar Marx en Le-
zijn teruggekeerd begin
hy niet op een dwaalspoor
!"»cht". Een opmerking die
CAIRO (AP. Reuter) Hoofdre
dacteur Heikal van het semi-officiële
Egyptische dagblad AI Achram. een
persoonlijk vriend van president Nas
ser. beeft in een hoofdartikel de
hoop op mogelijke onderhandelingen
tussen Israël en de Arabische landen
de bodem ingeslagen. Woensdag ver
klaarde de Egyptische regerings
woordvoerder Megoeid dat Egypte
geen bezwaar heeft tegen besprekin
gen op het Griekse eiland Rhodos,
zoals dat in 1949 is gebeurd. Deze be
sprekingen /.ouden een tussenvorm
kennen zyn tussen directe en Indi
recte onderhandelingen, met een
vertegenwoordiger van de Verenigde
Naties als tussenpersoon.
Volgens net hoofdartikel in Al
Achram is Egypte niet bereid de
„Rhodos-formule" te aanvaarden en
evenmin directe of indirecte onder
handelingen met Israël. De enige
mogelijkheid die Heikal ziet om het
piobleem op te lossen is het uitwer
ken van een tijdschema door de VN-
onderhandelaar Gunnar Jarring, om
de resolutie van de Veiligheidsraad
van november 1967 uit te voeren, al
dus Heikal
De Israëlische minister van Bui
tenlandse Zaken, Abba Eban, heeft
in 1968 en 1969 tot drie maal toe ge
probeerd de ministers van Buiten
landse Zaken van Egypte en Jorda
nië te ontmoeten voor besprekingen
die waren gearrangeerd door de ver
tegenwoordiger van de Verenigde
Naties, dr. Gunnar Jarring.
Dit is gisteren meegedeeld door
l een woordvoerder van het Israëlische
ministerie van Buitenlandse Zaken
j Iedere keer hadden de Arabische mi-
I nisters geweigerd aan de conferentie-
i tafel te gaan zitten. De besprekingen
zouden worden gehouden in Nicosia
«Cyprus». Genève en New York.
Israëlische straalvliegtuigen heb
ben gisteren en vandaag Arabische
militaire doelen aangevallen. Dit
heeft een Israëlische militaire woord
voerder bekend gemaakt. Alle toestel
len waren oehouden teruggekeerd.
Een Egyptische woordvoerder heeft
meegedeeld dat de Israëlische aan
val van gisteren door toedoen van
Egyptisch lucntdoelgeschut was mis
lukt. Aan de luchtactie waren schiet
partijen over het Suezkanaal vooraf
gegaan.
Een aanval vanochtend uitgevoerd
op een Arabische guerrillabasis in
Jordanië, enkele kilometers ten noor
den van El Salt, heeft slechts enkele
minuten geduurd.
CHICAGO (AP. Reuter) Een
ambtenaar van de gemeente Chica
go is met een gebroken nek en to
taal verlamd in een ziekenhuis opge
nomen na een grote vechtpartij tus
sen de politie van Chicago en 200 le
den van de studentenbeweging SDS
(Students for a democratic society).
De ambtenaar, Richard Eirod.
werd aangevallen door de 23-jarige
Brian Flannagan. die is gearres
teerd en beschuldigd van poging tot
doodslag en zware mishandeling. Het
is niet zeker of Elrods verlamming
blyvend zal ziin.
Eenheden van de nationale garde
van de staat Illinois rukten zaterdag
het centrum van Chicago binnen,
toen de betogers tegen de oorlog in
Vietnam de stryd met de politie van
de stad hadden aangebonden Met
knotsen, stenen, kettingen en fakkels
gewapende militante leden van de
SDS. die zouden deelnemen aan een
protestmars, waren door het politie-
kordon heengebroken en trokken
schreeuwend door het centrum. Na
dat zy winkelruiten hadden ingesla-
I gen, kwam het tot felle gevechten
met de politie Circa 80 betogers
zyn gearresteerd. Vyftien politie
mannen hebben verwondingen opge
lopen.
Militaire politie heeft zondag met
I traangas een menigte van ongeveer
i 5.000 anti-oorlogsdemonstranten ver
spreid die op weg waren naar de mi
litaire basis Fort Dix. Ongeveer
achthonderd man van de militaire
politie met gasmaskers en bajonet op
het geweer wisten te voorkomen dat
de demonstranten de basis binnen-
1 drongen.
In de toespraak, die de Paus zater
dag hield by de opening van de bis
schoppensynode. is hy meteen inge
gaan op het onderwerp dat het kern
punt van de discussies in de volgende
dagen zal zijn: de collegialiteit van
Paus en bisschoppen. Hy herhaalde,
dat hy deze collegialiteit reeds daad
werkelijk tot ontwikkeling heeft ge
bracht door de instelling van de bis
schoppensynode en de erkenning van
de bisschoppenconferenties en door
het opnemen van enige bisschoppen
in de Romeinse curie.
Pluriformiteit, aldus de Paus, mag
nooit de eenheid van het geloof of
de kerkelyke discipline aantasten.
Dat zou willekeur of verwarring
brengen, tot schade van de grond
wettige eenstemmigheid in denken en
handelen in de collegialiteit
Vorm en norm van het wereldlyk
bestuur achtte de Paus niet copieer-
baar. Deze vormen worden soms door
een democratische instelling geleid,
die de juiste maat overschrydt. Of
berusten op een autoritair systeem,
dat in tegenspraak is met de men
selijke waardigheid.
Het bestuur van de kerk zal zyn
eigen wetmatigheid moeten hebben.
Hy herinnerde daarby meteen aan
zyn eigen hoogste verantwoordeiyk-
heid, die „zelfs niet van de zeer hoge
autoriteit van het bisschoppencollege
afhankelijk kan zyn".
De pauselijke woorden laten wei
nig hoop voor hen. die van deze sy
node nog iets verwachten in verband
met grotere autonomie der plaatse
lijke kerken, inzake celibaatsver
plichting of beperking van de pau
selijke autoriteit, die steeds gedekt
zou moeten zijn door het bisschop
pencollege.
Als de protesterende priesters van
de Waldenzer-faculteit tot de Paus
toegelaten worden, zullen zy over
deze punten zeker spreken, zy heb
ben zich zaterdag met een brief tot
de Paus gewend, zy hebben de ze
kerheid zeggen zy „dat een gesprek
tussen hem die ons geloof sterkt
en ons die de hoop en vertwy-
feling van de mensen kennen zeer
belangryk zou zyn".
Zy hebben de vaste hoop. zeggen
zy verder, dat zy ontvangen zullen
worden vóór de zeventiende oktober.
in de zin.* Zy hebben zich ertoe
bepaald alle bisschoppen van de sy
node persoonlyk hun „rode boekje"
toe te zenden. De Nederlandse prie
sters stellen verder voor de bisschop
pen schriftelyk een aantal vra
gen te stellen By voorbeeld: waarom
bevrydt u de kerk niet van de ma
nipulaties van de Romeinse curie?
Zij vragen de synode tenslotte al
le actuele zaken op de agenda te
willen zetten, die de wereld benau
wen: de financiële macht in de kerk.
het recht van de plaatselijke kerken
de geboorteregeling, de mogelijkheid
een nieuw huwelijk aan te gaan na
scheiding en het verplichte celibaat
van de priesters.
Van onze correspondenti de staat ten aanzien van de erken-
BONN «GPD» Een groep nende staat buitenland wordt", aldus
staatsrechtgeleerden uit verschillen- het memorandum Het gaat uit van
de delen van West-Duitsland zal de
ze week de regering in Bonn een
memoradum zenden, waarin wordt
gewaarschuwd voor erkenning van
de DDR en van de Oder-Neisse-
grens met Polen. Bonn kan de DDR
niet erkennen, zo betogen de hoogle
raren. omdat Duitsland als één ge
heel daardoor rechtmatig zal ophou
den te bestaan.
„De erkenning van een autoritair
georganiseerd iets als staat, dóór de
staat op wiens gebied het is ont
staan. voltooit de afscheiding en
heeft tot gevolg dat de nieuw erken-
Vrijgelaten Na twintig maanden
gevangenschap is zaterdag een Britse
journalist. Norman Barrymaine. door
de Chinezen vrygelaten. Barrymaine.
die 69 jaar is. werd destyds aan boord
van een Póols schip gevangen geno
men. By zyn terugkeer hy vertoeft
thans voor herstel in een ziekenhuis
in Hongkong ontkende hy nadruk-
kelyk gespioneerd te hebben zoals de
Chinezen hadden beweerd. ..Maar in
Rood-China heeft iedere journalist
de kans voor een spion te worden
aangezien", aldus Barrymaine.
de officieel door Bonn nog altyd ge
handhaafde aanspraak op het be
stuur over het gehele voormalige
ryksgebied.
Het memorandum levert een by-
drage aan een discussie die begon
toen vorige week donderdag mOost-
Borlyn officieus werd verklaard dat
de DDR en de Bondsrepubliek in
verhouding tot elkaar natuurlijk
geen buitenland kunnen zyn. Het
uitwisselen van ambassadeurs zou
grotesk zyn. Deze Oostduitse uitla
tingen waren vrydag voor de West-
duitse staatssecretaris Wetzel aan
leiding om te verklaren dat beide de
len van het vroegere ryk elkaar in
derdaad niet als buitenland kunnen
beschouwen en behandelen.
Ontsnapt De 35-Jarige ryke
grondbezitter Dean Petersen, die vo
rige week door twee gewapende man
nen werd ontvoerd, is vrydagavond
ontsnapt uit de kleine caravan, waar
in hy zat opgesloten. Hij zag er by
zyn terugkomst beroerd uit. maar
had geen lichamelyk letsel. Twee
mannen zyn gearresteerd en naar een
derde zoekt de politie nog.
In Rome circuleert een vlug
schriftje. dat mede namens het Ne
derlandse mlchael-legioen is onder
tekend. waarin opgeroepen wordt de
demonstratie van de pseudo-priesters
uit de protestantse Waldenzer-facul
teit tegen de Paus en ter intimida
tie van de synode onmogelyk te ma
ken. „Romeinen, duldt het optre
den van deze schlsmatieken niet in
dit centrum der christenheid, dat ge
heiligd is door het bloed der mar
telaren"
Zo bestrydt men elkaar vandaag
in Rome.
De priesters hebben ook een open
brief gericht aan de hoofdredacteur
van het weekblad Osservatore
Romano, de heer Alessandrini die de
priesters verweet dat velen van hen
de kerk al verlaten hebben. Zy
vragen hem welke gronden hy heeft
om dat te beweren en op welke bls-
schoppelyke uitspraken hy steunt.
Naar het zeggen van de priesters
hebben zy geen enkele demonstratie
BELFAST (Reuter. AFP) Bij
hevige onlusten in de Noordierse
hoofdstad Belfast zijn zaterdagavond
en -nacht drie doden gevallen: een
politieagent en twee burgers. Voor
het eerst sinds hun komst naar Ul
ster openden Britse troepen bet vuur
op demonstranten, nadat vanuit een
«voedende menigte protestanten scho
ten waren gelost. In een urenlang
vuurgevecht liepen voorts 21 Britse
militairen, vier politiemannen en ten
minste 22 burger kogelwonden op.
Bijna honderd betogers zyn gearres
teerd.
De onlusten waren uitgebroken
toen circa tweeduizend protestanten,
woedend over het besluit van de re
gering tot ontwapening van de poli
tie en ontbinding van de by de r ka
tholieken gehate hulppolitie, in het
district Shankill Road op wilden trek
ken naar een r k. buurt. Ze stuitten
Verdachten worden i7i Bel
fast per vrachtauto van het leger
weggevoerd voor een verhoor.
op enkele honderden politiemannen
en Britse militairen, waarna ze bar
ricaden opwierpen Toen de orde
troepen de protestanten wilden ver
spreiden, werden ze beschoten. Aan-
vankeiyk werd gereageerd met traan
gas en charges met de wapenstok,
maar toen een regen van benzine
bommen. fl essen en straatstenen op
hen neerdaalde, en bovendien sluip
schutters vanaf de daken begonnen
te schieten, schoten de Britse mili
tairen terug De menigte was inmid
dels aangegroeid tot circa driedui
zend en de gewelddaden breidden
zich uit naar andere delen van de
stad, waarby autobussen en personen
wagens werden omgegooid en op ve
le plaatsen brand werd gesticht. Een
protestantse geestelyke zei dat de be
togers in volslagen razerny verkeer
den. „We staan machteloos", waren
zyn woorden. De ordetroepen voer
den pantserwagens aan om de nieu
we barricaden te doorbreken, en leg
den prikkeldraadversperringen rond
woonblokken van r katholieken. Am
bulances reden af en aan.
Zondagochtend 3 uur in de
ochtend op de Shankill Road in
Belfast: Britse soldaten zoeken
dekking tegen de rondvliegende
kogels van sluipschutters.
Het waren de zwaarste onlusten
sinds die van augustus, die tot de
I komst van meer dan zesduizend man
Britse troepen leidden „Ik weet na-
mens iedere fatsoeniyke burger te
spreken als ik deze brute moord ver
oordeel". zei premier Chichester-Clark
over de dood van de politieman. De
politie heeft geen vuurwapens ge-
bruikt.
Ook zondagavond hebben zich ln
Belfast weer ongeregeldheden voor
gedaan. Terwyl zwaar bewapende
Britse militairen door de straten pa-
trouilleerden verzamelden militante
I protestanten zich achter opgerichte
1 barricaden, vanwaar nu en dan scho
ten uit vuurwapens klonken Er vie
len echter geen slachtoffers. De Brit
se militairen in Noord-Ierland kry-
gen versterking van drie compagnie-
en parachutisten, in totaal ongeveer
360 man.
Spaans parlementslid neemt ont
slag. Voor liet eerst heeft een lid
van de Spaanse Cortès «het par
lement) onder het bewind van Fran-
co zyn ontslag aangeboden. Dat ge-
beurde vrydag door Eduardo Tarra
gona, destyds in Barcelona met
i meer dan 400.000 stemmen tot af
gevaardigde gekozen. Tarragona
heeft in het parlement steeds
plichtsgetrouw alle belangryke pro
blemen aan de orde gesteld, die zyn
kiezers hem voorlegden. Meermalen
beklaagde hy zich over de tegenwer-
1 king die hy in de Cortès ondervond.
