Kloos leidt 'tf liefst een
progressieve concentratie
Q@I
Massale vissterfte in
en rondom Deventer
Wyszynski
naar Rome
SCHERPE KRITIEK
AR-RADICALEN OP
FRACTIEBELEID
"Aan premierschap nog nooit serieus gedacht
INWONER VAN
OEGSTGEEST
GEDOOD EN
5 GEWONDEN
MAANDAG 29 SEPTEMBER 1999
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA R
NEDERLAND I
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM (GPD) NVV-voorzitter André H. Kloos is
op dit moment voor vele kiezers kennelijk de man die premier
De Jong in het Catshuis zou moeten aflossen. Hij blijkt plotse
ling populairder dan bekende mannen als Luns, Biesheuvel,
Zijlstra, Van Mierlo. Kloos (47) zelf is daar niet kapot van. In
zijn zakelijk gemeubileerde werkkamer in het hoofdstedelijk
NVV-kantoor kijkt hij wat argwanend naar de cijfers uit de
GPD-steekproef, die we zaterdag publiceerden.
de economische machtsstructuur. Ook
zou ik iets doen aan de opeenstape
ling van vermogens. Ik zou met maat
regelen komen om de spreiding van
het inkomen te verbeteren en de
groei van de vermogens te corrige
ren. Vermogensaanwasdeling zou ze
ker op mijn lijst staan, evenals nati
onalisatie van de grond. Dat met de
grond nog steeds gewoekerd kan
worden is toch een belachelijke zaak.
Verder natuurlijk de ruimtelijke
ordening en de leefbaarheid. Voor
rang zou de democratisering van het
onderwijs moeten krijgen. Het onder
wijs is nog steeds een zaak van stan
den. We kunnen daar niet genoeg
geld instoppen om de aanwezige
capaciteiten tot ontplooiing te bren
gen. Kijk eens naar het lager be
roepsonderwijs: dat is nog steeds een
bijzonder armzalige zaak. Cultuur?
Wat leer je daarvan op de ambachts
school?
En de buitenlandse politiek?
„De mensen krijgen een ry namen
onder hun neus en pikken daar
iemand uit die ze op de televisie heb
ben gezien en die het op de beeld
buis misschien wel goed doet op zijn
eigen vakgebied", zegt hij aarzelend.
„Maar daarmee ben je nog geen goe
de minister-president. Ik omkleed
die cijfers met veel reserve. Uit zo'n
enquête lom je toch moeilijk aflei
den dat je de geschikte man voor
het Catshuis bent. Wat dat betreft
6ohat ik Luns ook niet hoog".
Om premier te worden moet
men wel een politieke loopbaan kie
zen. Hoe staat Kloos daar tegen
over? Zou hü zijn eigen partij, de
PvdA, als lijsttrekker willen aanvoe
ren?
KLOOS: ,Ik heb er nooit serieus over
nagedacht. Het zou een enorme stap
zijn. Ik sta zeker niet te dringen.
Maar het is ook niet zo dat ik het
verre van mij zou werpen. In de vak
beweging moet je al een flink stuk
politiek bedrijven. Bovendien ben ik
lid van de Eerste Kamer. Ik zit dus
al wel een beetje in de sfeer.
Als men een beroep op mij zou
doen om lijsttrekker te worden, zou
ik dat bekijken in het licht van de
dan heersende omstandigheden.
Maar nogmaals: die cijfers zeggen
niets over geschiktheid. Den Uyl doet
het veel beter dan ik 't zou doen".
Gesteld dat hij een kabinet
moest formeren. Welke coalitie zou
dan zijn voorkeur hebben?
KLOOSEen combinatie van
PvdA, D'66, PPR en een gesplitste
PSP. Die partij gaat binnen afzien
bare tijd in tweeën. Maar die com
binatie zou geen meerderheid heb
ben. Zij is daarom alleen maar denk
baar bij een openbreken van de con
fessionele partijen. D'66 zou bereid
moeten zijn voor de verkiezingen een
(progressief) akkoord te sluiten.
De GPD-steekproef bracht als
meest gewenste coalitie een combi
natie van PvdA, KVP en D'66 aan
het licht.
KLOOS: dat lijkt me een theoreti
sche constructie. D'66 in een kabinet
met de KVP? Dat tast de bestaans
grond van D'66 aan. Van Mierlo wil
de confessionei epartijen immers op
blazen? De KVP lykt me ook geen
geschikte partij om mee samen te
werken. Het is trouwens ondenkbaar
dat de PvdA met de KVP in zee gaat.
Tenzij de progressieve vleugel in de
KVP het heft in handen zou krijgen.
Maar dat zie ik nog niet gebeuren.
En de A.R.P.?
Daar zie ik geen brood in. Je hebt
Ihet weer bij de behandeling van de
f loonwet gezien. Als de anti-revolu-
J tionairen in hun partijorganen by
I elkaar komen, blijkt telkens weer dat
I de achterban ook niet zo progressief
jis als sommigen hopen.
Met welk programma zou de
f NVV-voorzitter komen?
KLOOS: :n de binnenlandse
I politiek zouden de machtsverhoudin-
f gen en de openbaarheid een centraal
punt zijn, vooral de doorbreking van
Daarvoor zie ik op twee terreinen
grote mogelijkheden. Op het gebied
van de ontwikkelingshulp zouden we
ons wat meer moeten spiegelen aan
de Scandinavische initiatieven in de
Verenigde Naties. Ons land zou op
dit terrein in West-Europa de rol van
katalysator moeten vervullen. De
tweede kans ligt op het vlak van de
Europese politiek. We zouden ons
sterk moeten maken voor uitbreiding
en verdieping van de EEG. Voor de
rest is voor ons in de grote buiten
landse politiek slechts een rol van
ondergeschikte betekenis weggelegd.
Luns ziet dat helaas wel eens anders.
Wat vindt Kloos van Nieuw
Links?
Die is in de steekproef frappant
getypeerd als een club die goed by
de jongeren valt op grond van haar
vernieuwingsdrang. Dat is ook wel de
positie van Nieuw Links. Het is een
wat ander beeld dan uit de openbare
mening naar voren komt.
Dat beeld spreekt me overigens wel
aan. Nieuw Links heeft veel aantrek
kelijks, al is de methodiek niet altyd
even sympathiek en worden de pro
blemen niet altijd even grondig door
dacht. Ook overziet men er het poli
tieke krachtenveld niet altijd even
goed.
Maar de wyze waarop Nieuw Links
probeert oude structuren open te bre
ken. is goed werk. Vooral wat dit be
treft kan ik een heel eind met de
groep meegaan".
DEVENTER (ANP) Miljoenen
vissen sterven In het water In en om
Deventer aan zuurstofgebrek of
rechtstreekse vergiftiging. Oorzaak
Is het lozen van industrieel afval van
de chemische fabriek van Noury en
Van der Lande, in de haven tussen
de IJssel en de kanalen op het in
dustrieterrein te Deventer.
Het vervuilde water wordt, om de
kanalen en de insteekhavens op het
industrieterrein op peil te houden,
uit de haven aan de IJssel naar bin
nen gepompt. Op vele plaatsen ziet
de bodem van het water wit van de
gestorven vis en aan de oppervlakte
zwart van de naar zuurstof happende
vissen. Het ziet er naar uit dat ook
het water tot ver buiten Deventer,
alsmede de Visrijke singelgrachten
binnen de stad. vergiftigd zullen
worden.
Mensen, die dagelijks op het indus
trieterrein verkeren, klagen over de
stank, die hen op de keel slaat en
hoofdpyn veroorzaakt. Zaterdag is
door 'n ambtenaar var; 't ministerie
van Landbou.v en Visserij vastgesteld
dat het zuurstofgehalte in het water
tot 1 milligram per liter is gedaald.
De kritische grens ligt bij 3,5, nor
maal is het zuurstofgehalte van 7
tot 10 milligram per liter.
Het storten van afvalwater in de
haven voor het industrieterrein is
tijdelijk. Gewoonlijk stort Noury en
Van der Lande, het afval via het ge
meentelijk riool in een beek naar de
IJssel. Dat riool moest worden ver
vangen. waardoor het bedrijf het
grootste deel van de kosten op zich
heeft genomen. Bij het overleg tus
sen het bedrijf en de gemeente De
venter werd gerekend op een dusda-
nis hoge waterstand van de IJssel,
dat het afvalwater zonder vervuiling
te veroorzaken, zou kunnen worden
afgevoerd.
WARSCHAU tReuter» Kardi
naal Wyszinsky. de r.k. primaat van|
Polen, heeft van de Poolse regering j
toestemming gekregen, naar Rome tel
gaan voor de bisschopssynode, die
daar op 11 oktober begint. De vorige
synode, in 1967. had de kardinaal niet
mogen bijwonen wegens een ..on
vriendelijke en onloyale politieke
houding" en wegens inmenging in po.
litieke kwesties.
6.50
De fabeltjeskrant (NOS)
7.00
Journaal (NOS)
7.07
De scheepsjongen van Bontekoe, vervolgverhaal
(NCRV)
T.30
Breng eens een zonnetje: liedjes van vroeger voor
oudere kykers (NCRV)
8.00
Journaal (NOS)
8.20
Actualiteitenrubriek (NCRV)
8.45
Please Sir, tv-serie (NCRV)
9.25
Gevraagd: sollicitantenwedstrijd (NCRV)
10.25
Bouwen voor de Toekomst: programma over
Stichting Steun Kerkbouw (NCRV)
10.45
Journaal (NOS)
10.50
Statistiek, les 1 (Teleae)
NEDERLAND II
6.50
De fabeltjeskrant (NOS)
7.00
Journaal (NOS)
7.03
Scala: informatief programma (NOS)
7.30
Opmaat: gevarieerd programma (VARA)
8.00
Journaal (NOS)
8.20
Coronation Street, tv-feuilleton (VARA)
8.45
Achter het nieuws (VARA)
9.10
Ironside, tv-film, in kleur (VARA)
10.00
Seraphine of: de wonderbaarlijke geschiedenis van
tante Flora, tv-film (VARA)
10.50
Journaal (NOS)
Het onderzoek, waaraan ook
deze krant heeft bijgedragen,
naar de stem van de kiezers,
haalde zaterdagavond Scala's
onderdeel „Nieuws uit de dagbla
den". Jammer alleen dat hard
nekkig over de GPD-combinatie
werd gesproken als over de Gro
te Provinciale Dagbladen De
naam is veranderd in Gemeen
schappelijke Pers Dienst. Dat is
nog niet zo lang geleden ge
beurd, maar wie zioh met kran
ten bezig houdt, zou er toch
van op de hoogte moeten zijn.
Later werd via beide netten de
kans geboden naar mensen te
kijken. Men kon kiezen tussen
de Britse koninklijke familie en
bijvoorbeeld twee niet meer zo
piepjonge dames, die zich samen
in één lange broek hadden ge
stoken en een vrolyk lied zon
gen. Zo naïef en spontaan als
de mensen in NCRV's Kyk Kijk
waren, zo afgemeten bleek het
op Buckingham Palace toe te
gnan. Met zo'n kleine twee uur
"Royal Family", maakte de Tros
er een avondje gepermitteerd
gluren van. Veel mensen zullen
het erg interessant hebben ge
vonden. maar wijzer wordt je er
niet van.
De musical „Zijne excellentie
onze butler" van zaterdag had
alle kenmerken van een Duitse
produktie: zorgvuldig voorbereid
uitgekiend vakwerk, zonder veel
souplesse. Dat het toch aantrek
kelijk amusant werd kwam voor
al door de vaart waarmee deze
geschiedenis om een voorbeeldi
ge butler werd gepresenteerd.
Zaterdag mensen kijken, zon
dag beesten bespieden. In het
begin van de avond tenminste,
want toen kwam de VARA met
achter elkaar een film over
vreemde vogels in Australië en
de krachten die inwerken op
waar dan ook zwemmende dol
fijnen
Annie M. G. Schmidt's blijspel
„En ik dan?" werd de smake
lijke hoofdschotel van 't VARA-
programma van gisteren.
Mary Dresselhuys, Joan Rem-
melts en Jaap Wieringa waren
prachtig op dreef en Etha Cos-
ter en Els Bouwman in de klei
nere rollen leverden solide vak-
werk. Wat de techniek van het
schrijven voor toneel betreft, is
er misschien wel wat op „En ik
dan?" aan te merken, het is in
elk geval goed voor een uiterst
plezierige avondvaak lekker dol
en vol spitse grappen.
Een leeuwin van het
Bwgers Safaripark in Arn
hem heeft een zware opera
tie ondergaan. Onder super
visie van de dierenarts P. de
Jong uit Velp werd de baar
moeder van de leeuwin ver
wijderd omdat gevaar ont
stond voor buikvliesontste-
king. De operatie, die twee
uur duurde, werd verricht bij
dierenarts De Jong thuis,
omdat er eerst röntgenfoto's
genomen moesten worden.
Om het dier op de operatie
tafel te krijgen werd het
eerst onder narcose gescho
ten en daarna naar Velp
vervoerd. In de weggenomen
baarmoeder werden twee do
de welpen aangetroffen.
ADVERTENTIE
Wie beweert, dat hij meer bagage in
zijn wagen krijgt omdat hij rookt,
overdrijft natuurlijk sterk.
Wie echter beweert, dat een prima
halfzware shag is, heeft gelijk!
Of u nu ruimte te weinig of bagage teveel
hebt, steek een (6®) op, dan
róókt u in ieder geval voortreffelijk!
(Van onze parlementaire redactie)
BUNNIK (GPD) Tijdens een
vergadering van de AR-radicalen
zaterdagmiddag in Bunnik is felle
kritiek geleverd op het beleid van
de ARP-fractie in de Tweede Ka
mer gedurende de afgelopen week.
Onder meer menen de radicalen dat:
de motie-Nederhorst tydens het
debat over de kredietverlening aan
Verolme had moeten worden aan
vaard door de fractie;
het voorstel Goudzwaard (ARP»
in het debat iver het enqquète-voor-
stel-Aarden (PPR) kinderachtig
was;
de loonwet, die door de ARP
in de Tweede Kamer is aanvaard,
een on-acceptabele wet is en
de dubbelfunctie van Biesheu
vel (Tweede Kamer/Verolme) on
aanvaardbaar is.
De radicalen zijn op de vergade
ring tot de conclusie gekomen dar
het optreden van de eigen fractie in
de afgelopen week onaanvaardbaar
is geweest. Zo vinden zij het onbe
grijpelijk, dat de anti—revolutionai
ren zich hebben neergelegd bij de
opvattingen van minister De Block
en diens weigering een regeringscom-
WADDINXVEEN (ANP» De
52-jarige wachtmeester der rijkspo
litie W. Bruinse uit Oegstgeest is
zaterdagavond in Waddinxveen by
een verkeersongeluk zo ernstig ge
wond, dat hij korte tijd later over
leed. Bij dit ongeluk werden voorts
vyf personen ernstig gewond. Zij
moesten in een ziekenhuis worden
opgenomen.
Het ongeluk gebeurde op de Hene-
gouwerbrug in Waddinxveen. De
auto, bestuurd door de heer Bruinse,
kwam in een bocht frontaal in bot
sing met een auto, die naar de lin
ker weghelft was uitgeweken. De
politieman liep een ingedrukte borst
kas op. Zijn mede-inzittende, een
collega-politieman, werd gewond. De
andere gewonden zijn de inzitten
den uit de andere auto: drie jon
gens uit Waddinxveen en een meisje
uit Ammerstol.
VOOR MAANDAG 29 SEPTEMBER
Hilversum I 402 m.
NCRV: 18 00 Stereo: Meisjeskoor en
lnstr 6extet (opn). 18.19 Ultz. van de
P v.d. A. 18.30 Nws. 18.41 Act 1900
Llterama: radlokronlek over boeken,
schrijvers en toneel 19 15 ZLngen met
Cecilia: volksmuz. 19.30 Stereo: Muz.
rond de klok van achten: licht gevar
muz. progr. 20.30 De Kerkbouwactle
van SSK. rep 21 00 2le Heinrlch
Schützfeest te Herford: mod gewijde
muz (opn 22.20 Avondoverdenking.
22.30 Nws 22 40 Mededel. 22 45 Vertol
kers beluisterd klaas. muz. met comm.
23.25 Stereo: Lichte ork. muz. (gr.)
23.30 Verbosonlka: franse verbcwonl-
sche bijdrage 23.55-24.00 Nws.
Hilversum II. 298 m.
AVRO: 18 00 Nws. 18.11 Radiojourn.
18.25 Ik verbind u door praatje.
18.30 Stereo: A la Carte: tafelmuz.
19.30 Nws. R.V.U.. 19.35 De toekomsti
ge staatkundige verhouding van de
De Amerikaanse minister van
Woningbouw en Stadsontwikke
ling, George M. Romney, was za
terdag voor een kort bezoek in
Nederland. Hij sprak met zijn Ne
derlandse collega, minister W. F.
Schut, in Hotel des Indes in Den
Haag.
missai-is bij Verolme aan te stellen
De AR-radicalen staan dan ook vol
ledig achter de motie-Nederhorst
('PvdA), die donderdag door de re
geringspartijen werd verworpen.
Het optreden van minister Rool-
vink in de nacnt van afgelopen don
derdag op vrijdag vinden de AR-ra
dicalen schadelijk voor het gehele
sociale overleg in Nederland, te
meer daar zij de loonwet zelf al niet
aanvaardbaar vinden.
Rapport Veldkamp
Op de vergadering van de AR-
radicalen is voorts uitgebreid gespro
ken over het rapport-Veldkamp voor
de .groep van 18". die de vorige
week werd gepubliceerd. Volgens de
radicalen hebben ..de achttien" hun
taak volbracht. Men vond dat het
rapport-Veldkamp een aantal duide
lijke verbeteringen bevatte vergele
ken met het KVP-rapport. waarin
zowel een gezamenlijk programma
als een gezamenlijke premier werd
gekozen.
Het idee om eerst te komen tot
een zgn. klein regeerakkoord (com
binatie van de drie christelijke par
tyen) en daarna tot een „groot re
geerakkoord" (plus een of meer an
dere partners» wordt door de radi
calen afgewezen.
Zij vinden het een ongelukkige
situatie als-de ARP eerst gaat pra
ten met de confessionele partners,
„daarna zitten we met het gedon
derjaag" zo werd door de radicalen
gezegd. Zij adviseerden hun partij
eerst te gaan praten met bijvoor
beeld de PvdA. D'66, PPR en CHU.
Ned. Ant. tot Ned. lezing. NO.S.i 80 05
Inl. klnderpo6tzegelaktie. 20 10 Een
nieuwe schoolstrijd, disc 20.35 Sympo
sium te Hoensbroek act uitvoeringen
van en met historisch materiaal 21.30
Even op en neer naar Leningrad,
klankbeeld. N.V.SR.22 10 Sextent.
radlomagaz. van de NVSH. NO S i
22.30 Nws AVRO: 22 40 Radiojourn.
NOS.: 22.55 Stereo: Metro's Midnight
Music. 23 55-24 00 Nws.
VOOR DINSDAG 30 SEPTEMBER
Hilversum I. 402 m.
NCRV: 7 00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Op het eerste gehoor: lich
te gr. muz. met nws. en act. 8 00 Nws
8.11 Gew. muz. (gr). 8.30 Nws 8.32
Voor de hul6vr. (9 00-9.10 Oymn. voor
de hulsvrouw) 9 35 Waterst. 9 40
Schoolradio 10.00 Dood en sterven in
de bijbel, godsdienstige lez. 10.15 Ste
reo: Klass. opera-aria's (gr). 11.00 Nws
11.02 StereoOperette - fragmenten
(gr). 11.15 Voor de zieken 11.55 Med
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: geva
rieerd progr. (12.22 wy van het land.
12.26 Med. t.bv. land- en tuinbouw;
12.30 Nwb 12 41 Act. 13.00 Raden maar
14.05 Schoolradio, 14.30 Pizzicato;
muzikaal middagmagazine. (16.00-16.02
Nws). Overheldsvoorl.Nws. uit de
Ned. Ant. Spreker: Henk Dennert.
KRO: 17.10 Voor de Jeugd.
Hllversum II. 298 m.
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn.
7.20 Stereo: Lichte gram muz. 8.00
Nws. 8.11 Radiojourn. 8.20 Stereo:
lichte gram. muz. (8.30-8 33 De Groen
teman). 8.50 Morgenwijding. N.O.S:
9.00 Uitgebreide rep. of herh. N.O.S.-
progr. 9.40 Muz. uit de Middeleeuwen
en Renaissance (opn.) AVRO: 10.00
Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvitami
nen: populair verzoekpl. progr. (11.00-
11.02 Nws.;. 11.30 Rondom 12: progr.
voor de vrouw (11.55 Beursberichten).
12.30 Overheidsvoorlichting: uitzen
ding voor de landbouw. 12.40 Sportre-
vue. 13.00 Nws. 13.11 Radiojourn. N.O.S
13.30 Klein chanson. 14.30 Spiegel van
België; muziek en nws van onze zui
derburen. AVRO: 15.00 stereo: Fragra.
uit Spaanse opera's (gr.) 1600 Nws.
16.02 Land der muzen: kunstkroniek.
16.30 Seml-klass. ork. muz. (opn.) 17 00
Stereo: Big Band Beat 17.25 Stereo:
Jazz-Spectrum. 17.65 Med.
Hilversum III 240 m.
VARA: 9.00 Nws. 9 02 Plaatje® voor
de pep. 10.00 Nws.) 11.00 Nws. 11.03
Een opvallend vrolijk gevar. visite
(12.00 Nws). 13.00 Nws 13 03
Ekspres: licht pl. progr. (14.00 Nws).
15.00 Nws 15.03 Drledraal: Licht pL
grogr. 16.00 Nws. 16.03-18.00 Mlxi
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I.
N.0 8./N.0 T.: 10 45-12 00 Schoolte
levisie. NOS: 18.50 Kleur De Fa
beltjeskrant. N.O.S.: 19.00 Journ KRO
19.07 De dwaze wereld v Tommy Coo
per. TV-serle. 19.32 Verslag op dins
dag. NOS 20.00 Journ KRO: 20 20
Wie z()n toch die mensen?, docum.
progr. 21.00 Concertgebouwork o.l.v.
Bernard Hal tink: klass muz. 21.10
Kleur: De Wrekers. TV-serle 22 00
Kleur: Music, music, music: licht muz.
progr NOS 22.45-22.50 Journ.
TELEAC: 22.50-23.20 Schaken voor
beginners les I (herh.)
Nederland II.
N.O.S.: 18.50 Kleur De Fabeltjes
krant. N.O.S.: 19.00 Journ. 19 03 Sca
la: Inform, progr. AVRO: 19 30 Pey
ton Place. TV-feullleton. N O S 20 00
Journ. AVRO: 20.20 Kleur: Strange
Report: Laat slapende helden slapen.
TV-fllm. 21.10 Voor de Vuist weg. 22.10
AVRO's Televlzler. N.OS.j 23.00-
23.05 Journ.