(CVP IS GROTE VERLIEZER
'roter verzet
kin verwacht
wo Doebtsek
In Bonn tot eind
enorme spanning
PvdA grootste partij
D'66 nu 19 zetels
Verolmes
problemen
nog groter
geworden
LD verkiezingsonderzoek geeft politieke stand van zaken
dividueel bont
van egmond
ludere nacht
GEEN AANWIJZING VERKIEZINGSUITSLAG
HUISMAN
LEIDEN
©ud ©Ite
euivb
)pg«4cKt T maart I860
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1963
No. 32903
LEIDSCH
Irecfceur: E. A. E. van Disboeck
oofdredacteur: Dw. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,10 per kwartaal (postabonnementen f 16,50), f4,70 per maand (bfl vooruitbetaling:), lo9se nummers f 0.25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redaotie: 2150?
DE VERDELING VAN DE TWEEDE-KAMERZETELS
Enquête Huidige
Makrotest verdeling
KVP
PvdA
VVD
ARP
CHU
D'06
CPN
PSP
Koekoek
Harmsen
SGP
PPR
GPV
Andere
95 (±3>)
87 (±40
18 (A3)
14 (±3)
12 (±3)
19 4>
4 (±2>
3 (±2)
2 (±1)
1)
(±1.)
1»
150
39
37
17
15
12
7
5
4
3
3
5
8
1
1
150
Verdeling op
basis 15.2.-67
42
37
17
15
12
7
5
4
7
150
Tussen haakjes is achter de zetelverdeling, zoals die uit de resuX-
iten van onze enquête te voorschijn komt. vermeld hoeveel zetels
voor elke partij gegeven uitslag redelijkerwijs naar boven, en
meden kan afwijken.
Van onze correspondent©)
IN (GPD) Het verzet op de
illige vergadering van het een-
comité der Tsjechische com-
listische partij tegen de geplan-
uivering van twintig vooraan-
nde hervormers schijnt groter
jn dan algemeen was aangeno-
Want oorspronkelijk had de
adering gisteravond zullen
ên geëindigd, terwijl men het
ravond In Praag niet ultgeslo
achtte dat hij nog tot in het
;einde zal voortduren.
-.lek
Zelfkritiek
heeft niet alleen hardnek-
geweigerd zelfkritiek te oefe
maar hij weigert ook vrijwillig
treden als lid van het pre-
t. Hij motiveert dit met de
1 xnentatie dat hij zijn hoge par-
nctie nooit heeft nagestreefd,
er zich sinds 17 april, toen hij
ze functie werd benoemd, geen
le wijziging in zijr; politieke
ttingen heeft voorgedaan en
iet dientengevolge aan de par-
om hem van zijn functie te
effen, indien men van mening
t hij moet verdwijnen.
(ADVERTENTIE)
bont moet individueel
zijn.
idueel betekent bij
Egmond een creatie
aan uit het samenspel
m draagster en maker.
Egmond Internationale
intmode - Breestraat 173
eiden - Tel. 01710—23337
ilt verwacht van heden tot
avond: Aanvankelijk opkla-
morgen van het westen uit
inde bewolking gevolgd door
sgen. Meest matige, later in de
ieden weer tot krachtig toe-
le wind tussen west en zuid-
oudere nacht, morgen overdag
dezelfde temperaturen als
(Opgemaakt te 9.00 uur)
28 SEPTEMBER 1969
lp: 06.35 uur; onder: 18.25 uur.
>p: 1858 uur: onder: 10.00 uur.
ter in Katwijk: 4.27 en 16.37
agwater: 0.34 en 12.46 uur.
29 SEPTEMBER 1969
p: 06.37 uur; onder: 18.23 uur.
p: 19.17 uur; onder: 11.22 uur.
ter in Katwijk: 5.05 en 17.24
agwater: 1.11 en 13.20 uur.
bestaat alt 24 pagina
Toch schijnt Hoesak vastbesloten te
zijn om Doebtsek goedschiks of
kwaadschiks uit het partijpresidium
te verwijderen, om tenminste elf
hervormers uit het centrale comité
uit te sluiten, waaronder de voor
malige parlementsvoorzitter Smr-
kowski, de voormalige minister van
Buitenlandse Zaken Jiri Hajek, de
voormalige rector van de partij-
hogeschool Hübl en generaal
Prchlik en om zowel in de natio
nale- en als in de federale rege
ringen verschillende departemen
ten nieuw te bezetten.
De situatie wordt nog verscherpt door
de houding van de neo-stalinisten.
Er zijn aanwijzingen dat de Russen
deze handlangers niet langer ten
volle steuenen. Ze hebben de radi
cale orthodoxen gebruikt om het
vuile werk op te knappen, namelijk
om de invloeden van de liberalise
ring ongedaan te maken. Dat is nu
vrywel beëindigd en voor de Rus
sen is het nu blijkbaar meer op
portuun om de mindere extreem
ingestelde realisten, onder leiding
van partijleider Hoesak, te sterken.
De stalinisten voelen deze wending
en proberen daarom in de plenaire
vergadering hun tanende invloed
te redden door een uiterst fanatie
ke houdig aan te nemen. Wie in
deze conflictueuze vergadering de
sterkere zal blijken te zyn en welke
maatregelen er tenslotte tegen de
hervormers en speciaal tegen Doeb
tsek zullen worden genomen was
gisteravond nog niet te voorspellen.
Partijleider Hoesak opent de
vergadering van het centraal cor
mité van de Tsjechoslowaakse
partij in Praag. Achter de tafel,
handen onder de kin, de omstre
den parlementsvoorzitter Doebt
sek. I
DEN HAAG (GPD/Makrotest) Uit een politiek onderzoek
dat in begin september werd verricht door Makrotest in op
dracht van de GPD, blijkt:
als er op dit moment verkiezingen gehouden werden voor de
Tweede kamer
zou de KVP gevoelig verlies lijden.
zouden de Boerengroeperingen praktisch van het to
neel verdwijnen,
zou D'66 als grote winnaar twee- tot driemaal zoveel
zetels krijgen als de Democraten nu bezetten,
zou de PvdA zonder verlies of winst waarschijn
lijk de grootste partij worden;
als de kiezers het voor het zeggen hadden, zou Nederland
een rechtstreeks gekozen premier krijgen en zou NV V-voor
zitter André Kloos de favoriete man zijn;
als men zou afgaan op de mening van de kiezers, zou het in
Nederland praktisch onmogelijk zijn een regeringsmeerder
heid te vormen door middel van een coalitie van partijen
en zou een regering van KVP, PvdA en D'66 nog de meeste
instemming verkrijgen.
Makrotest kwam tot deze conclu
sies op basis van een onderzoek,
waarvoor 2326 Nederlandse mannen
en vrouwen van 18 jaar en ouder on
dervraagd werden. Vragen werden
gesteld over de stem, die men nu zou
willen uitbrengen, over de stem, die
men uitgebracht had op 15 februari
1967, by de laatste parlementsverkie
zingen, over ite motieven, die men
daarvoor heeft en had en over het
imago van de partijen.
De meeste kiezers blijven hun keu
ze van februari '67 trouw, maar het
zijn vooral de jongeren, die de „oude"
partijen de rug toekeren en zich in
grote aantallen tot D'66 wenden. Nog
61% van alle kiezers zou op dit mo
ment stemmen op een van de grote
vijf, KVP, PvdA, VVD, ARP en CHU,
maar van de allerjongsten (18 tot en
met 20 jaar» zou slechts 34,3% het
stemi"echt gebruiken ,en van de groep
van 21 tot en met 30 jaar slechts
46,9%.
Met moeite
In die beide leeftijdsgroepen zou
D'66 daarentegen 21,9 en 22,7% van
de stemmen krijgen. De PPR, die het
ook van de k'ezers onder 40 jaar
moet hebben profiteert niet of nau
welijks van deze politieke omwente
ling bij de jongeren. Zoals de zaken
er nu bijstaan zal de groep-Aarden
moeite hebben de drie PPR-zetels
iii de Tweede Kamer te behouden.
Op grond van de enquête-antwoor
den is een zetelverdeling berekend,
waaruit blijkt, dat de huidige rege
ringscoalitie (KVP, ARP, CHU en
VVD» nog over een krappe meerder
heid van 79 van de 150 zetels zou
kunnen beschikken. Aangezien zo
als bij de zetelverdeling is aangege
ven rekening moee worden gehou
den met afwijkingen naar boven of
beneden, is het lang niet onmogelijk
dat er by verkiezingen op dit mo
ment helemaal geen meerderheid
voor de vier regeringspartijen uit de
stembus zou komen.
Combinatie
Dezelfde kiezers, die naar hun par
ty-voorkeur werd gevraagd, is ook de
vraag voorgelegd naar de regerings
combinatie, die zij het beste vinden.
Uit twaalf partijen, die op het ogen
blik zetels in de Kamer hebben (alle
partyen met uitzondering van de
groep-Harmsen en de eenling Kro
nenburg) mochten zij zonder beper
king de partijen aanwijzen, die sa
men een regering zouden moeten vor
men.
Ondanks de besluiten van het
PvdA-congres geeft een meerderheid
van de PvdA-kiezers er de voorkeur
aan samen te werken met de KVP.
Het is evenwel maar 50,1 pet., terwijl
71,5 pet. met D'66 wil samen'werken.
Voor andere partijen is als coalitie
partner geen meerderheid in de PvdA
aanhang te vinden, ook niet voor de
PSP.
De KVP-ers op hun beurt geven
alleen by meerderheid te kennen, dat
willen samenwerken met PvdA en
D'66. Bij D'66 tenslotte wordt alleen
voor de KVP en de PvdA een meer
derheid gevonden.
Regeringspartijen
De enige combinatie, die aldus ge
vormd kan worden met instemming
van de meerderheid van de betrok
ken kiezers is die van KVP. PvdA en
D'66. Dat zyn trouwens ook de drie
enige partijen, die door een meerder
heid van alle kiezers als regerings
partijen worden gezien, maar de
„liefde" van de PvdA-aanhang voor
de KVP is zo karig, dat ook deze
combinatie geen hechte grondslag
heeft.
Zoals onlangs bekend werd beveelt
een meerderheid van de Staatscom
missie van advies inzake de grondwet
eo de kieswet de gekozen regerings
leider aan als een middel om de kie
zers een uitspraak te laten doen over
de regeringsvorming. In de Makro-
test-steekproef is 55% het daarmee
eens, 35% niet (10% heeft geen me
ning). In de aanhang van de ver
schillende partijen krijgt het idee een
meerderheid bij de KVP, de PvdA,
D'66, de CPN, de PSP, de Bóeren-
party en de PPR, maar niet by die
van de VVD, de ARP, de CHU, de
SGP en het GPV.
Uit een lijst van zestien namen
kwam NVV-voorzitter Kloos als
hoogst genoteerde voor het ambt van
eerste minister naar voren. Hij kreeg
11,2 onmiddellijk gevolgd door Luns
met 11%. Hoog (8 tot 10%) noteerden
ook Biesheuvel. Zijlstra, De Jong. Van
Mierlo en Cals.
De nieuwe president van Bo
livia is generaal Alfredo Ovando
Candid. Na een coup nam hij de
macht over van president Siles,
die waarschijnlijk is gevlucht. De
generaal was al jaren de sterke
man op de achtergrond in Boli
via. Zijn staatsgreep kwam dan
ook niet geheel onverwacht. Uit
zijn eerste maatregelen valt een
sympathiseren met de linkse mi
litaire machthebbers in Peru af
te leiden.
ROTTERDAM <GPD> - Naar ver
luidt zou de positie van het Verol-
me-concern nog veel zwakker zijn
dan tot nu toe Is gemeld. De finan
ciële toestand zou zelfs zodanig zijn
dat de accountants geweigerd hebben
de laatstverschenen financiële stuk
ken te tekenen. Ook de stukken over
>8 zouden niet door accountante
getekend zijn.
Deze gegevens worden ontleend
aan tot nu toe geheim gebleven de
len van een brief van Verolme aan
minister De Block. Hierin zou ook
staan dat het eigen vermogen van het
concern helemaal geïnvesteerd is in
de nieuwbouw van mammoettankers»
Dit zou zelfs de consequentie kunnen
hebben dat het bedrijf opgeheven
moet worden.
(Van onze correspondent)
BONN GPDNog nooit in de i
geschiedenis van de Duitse Bonds-
repbuliek viel zo wenig te zeggen over
de uitslag van de verkiezingen voor
de Bondsdag als die, welke aanstaan
de zondag plaatsvinden. Instituten
voor opinie-onderzoek komen tot de
meest uiteenlopende resultaten. En
een van de ï-ondvraag-experts prof.
Wildemann, die steeds als deskun
dige op de televisie in de vex-kiezings-
nachten optreedt heeft dezer da
gen verklaard, dat de instituten met
de tot hun beschikking staande mid
delen de uitslag ditmaal onmogelijk
kunnen vaststellen. Dit komt omdat
het aantal kiezers dat nog niet weet
wat het aanstaande zondag zal doen
dit keeer bijzonder groot is.
Toch viel uit de publikaties van de
vijf instituten die zich met de ver
kiezingen bezighouden tot nog toe af
te leiden dat de sociaal-democraten
een kleine voorsprong op de christen
democraten hadden. Deze voorsprong
wordt echter de laatste dagen kleiner
Dit verlies komt de CDU echter niet
ten goede, die op haar oorspronke-
lijk percentage bleek te blijven staan.
De liberale FDP sprong de laatste
dagen een flink stuk omhoog. Ze zou
volgens het Marplan-instituut in
Framkfort nu op 9.6 van de stem
men kunnen rekenen, en dat was
enige tyd geleden nog maar 5.8 pet.
De christen-democraten bleven rond
de 40pct. (eerst 40.5, nu 40.8). En de
sociaal-democraten zouden kunnen
rekenen op 34 pet. Dat was eind au
gustus nog 47.4 pet. De nationaal-
democraten van Adolf von Thadden
komen in de meeste van deze onder
zoekingen niet aan de vijf pet. toe, j
die nodig is om in de Bondsdag te
worden toegelaten. Toch steeg het
percentage voor de NPD volgens het
laatste Marplan-onderzoek van 3.4
tot 4.1 pet.
te onzekerder omdat ze stammen uit
de periode voor de afgelopen week
ontbrande strijd rond de sluiting van
de deviezenbeurzen, en voor het t.v.-
debat dat de voorzitters van de vier
in de Bondsdag vertegenwoordigde
partijen donderdagavond hebben ge
voerd.
Uit de uitzending bleek dat Kiesin-
ger (CDU), Brandt <SPD> en Scheel
(FDP) in bekwaamheid als debaters
niet voor elkaar onder deden. Franz
Joseph Strauss (CSU) daarentegen
blijkt zich te hebben ontwikkeld tot
een soort rekenmachine, die op een
manische toon als een machinege
weer theorieën en cijfers afvuurt die
geen gemiddelde staatsburger meer
kan volgen.
Dramatische en bijna genante hoog
tepunten van de uitzending traden
steeds dan op, wanneer Kiesinger en
Brandt met elkaar op de vuist gin
gen over de thema's als „de stabili-
teitswetten" en „de Oosteuropese
politiek", waarvan men mocht aan
nemen dat ze een afspiegeling waren
van wat zich dagelijks achter de vter
muren van het coalitiekabinet af
speelden. Het kan zijn dat dew
„voorstelling" de kiezer heeft doen
beseffen welke gevaarlijk en voor de
spelers dodelijk afmattend spel deze
regeringscoalitie geweest is en in
het slechtst denkbare geval voor
de komende vier jaar weer zou kun
nen worden.
(ADVERTENTIE)
ADVERTENTIE
TEL. 34000
cbu lfouüju/nrz\
INTERIEURVERZORGING
CP'JNS&URGD
MEER KEUS IN I
PASSENDE OMGEVING
Maandagmorgen gesloten en
ADVERTENTIE
Café Resf. „DE ZWAAN"
BOULEVARD - KATWIJK
(t.o. de Vuurtoren) Tel. 01718-2064
a la carte keuken
Boeiend uitzicht op zee
Voor zakènlunches. diners,
recepties of uitstapjes.
Onbeperkt parkeren.
Het gehele jaar geopend.
Uit het Leidsch Dagblad van
27 September 1869:
Aaii de Zwem- en Bad
inrichting Rhynzigt zijn ge
durende deze week 12 baden
genomen.
Gedurende deze week zijn
dagelijks in het iverkhuis al-
Hl hier opgenomen van 113 tot
130 volwassen personen en
van 46 tot 59 kinderen.
ne Amsterd. tentoonstel
ling in het Paleis voor Volks
vlijt mocht zich heden in een
druk bezoek uit Leiden ver
heugen. Hedenmorgen zijn
per spoor naar Am sterdam
vertrokken o.a. 60 kleerma
kersgezellen van de heer en
Jongmans en Zoon.