Rooi vink ver wacht weinig
moeilijkheden met loonwet
Andere koffer
Verolme zit
om geld te
springen
In diepvries naar Mars
ASIEL
I
VLIEGER
VRAAGT
Minister is liet niet
eens niet advocaten
'Prijspeil bepaalt de
hoogte van looneisen
Expositie van
microfoto's
Uit Hongarije
Kip ik heb je
DE EENHEJD
DER AMBTEN
Voorzitter NVV-bond
Pressie om niet te verdedigen
in Maagdenhuisproces afgekeurd
Mening dr. Berry en prof. Parin
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1989
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Minister
Roolvink (Sociale Zaken) verwacht
LEIDEN In de tentoonstel-
tj lingszaal van „Ars Aemula Naturae"
wordt een tentoonstelling gehouden
van microfoto's, gemaakt door Jack
gath. Onze medewerker voor beel
dende kunst heeft de expositie be-
wcht en er de volgende regels aan
[ewijd.
Door gebruik te maken van gepo
lariseerd lioht weet Kath zeer fraaie
[n{ üeureffecten te bereiken. De ten
toonstelling zou echter beter .Raak
punten tussen wetenschap, kunst en
reclame" kunnen heten, want door
een zonderling toevalt?) blijken de
fascinerende kris talpatronen juist
Éffen te zijn, welke door de werk
er van Kath, een geneesmidde-
concern, worden geproduceerd.
xjy, dit laatste wordt de bezoeker by
elke foto opmerkzaam gemaakt door
deze Amerikaanse Maecenas.
Tooh kan men veel plezier beleven
ian de foto's op zich zelf, ook als
de context, waarin ze gebracht wor
den, U geen bal interesseert.
Fred Leeman.
niet dat de aanneming van zijn
loonwet in de Kamer grote moeilijk
heden zal opleveren met het be
drijfsleven. De wet, waarover zich in
de Tweede Kamer behalve de rege
ringspartijen ook D'66 overwegend
positief heeft uitgelaten, geeft de re
gering de mogelijkheid in te grijpen
in de loonontwikkeling. De wet ver
vangt de uit 1945 daterende nood
wetgeving; het Buitengewoon Be
sluit Arbeidsverhoudingen.
De vakbeweging moet niet veel
hebben van het wetsontwerp. CNV
en NKV hebben hun kritiek beperkt
tot enkele artikelen, voor het NVV
is het hele ontwerp onaanvaardbaar.
In de Kamer hebben PvdA, PSP en
CPN de plannen van minister Rool-
vink grotendeels verworpen.
De bewindsman betoogde gistermid
dag, dat hij bereid was enkele con
cessies te doen voor wat de inspraak
van het parlement, het stimuleren
van de bezitsvorming en de opname
van het loonbureau in de wet be
treft.
AMSTERDAM <GPD) By de
Haagse politie heeft zich maandag
ten eerste vlieger van de Hongaarse
luchtvaartmaatschappij Malev ge
meld. Hij heeft een verblijfsvergun
ning aangevraagd. Het ministerie van
Justitie dat over de aanvraag moet
beslissen wacht nog op een rapport
van de Haagse politie. De naam van
de man wordt om veiligheidsredenen
niet bekend gemaakt.
De vlieger is zondagmorgen op
Schiphol aangekomen met een passa
giersvliegtuig van de Malev. Met de
sndere bemanningsleden ging hij
naar het bemanningscentrum op de
luchthaven. Daar zag hy kans aan
de aandacht van de anderen te ont
snappen. Het vliegtuig dat om half
twee zondagmiddag via Praag naar
Boedapest had moeten terugkeren,
vertrok pas zondagavond nadat een
[nieuwe eerste vlieger was aangeko
men.
Op tal van plaatsen iverd
gisteren in een deel van ons land
'tfeit herdachtdat men 25 jaar
geleden van de Duitsers werd be
vrijd. In Veghel daaldenals in
ie dagen van september 1944, de
kmerikanen van de 101ste Air-
home-division aan parachutes
neer. In Oosterbeek legden dui-
lenden kinderen bloemen bij de
graven op de oorlogsbegraaf-
p laats. Diverse herdenkings-
glechtigheden werden bijge
wond door Koningin Juliana en
frins Bernhard.
OLDENZAAL (GPD) De
landbouwer T. uit Oldenzaal
is gisteren vocft enkele hon
derden guldens opgelicht. Hij
had tweeduizend kippen ver
kocht aan de gebrs. Pieter en
Cornelis van der Z. uit Boe
kei in Brabant.
Beide mannen kwamen de
kippen halen met een auto,
die voor het inladen werd
gewogen. Na het inladen
werd de auto weer op de
weegbrug geplaatst. Het ver
schil in kilo's had het ge
wicht van de kippen moeten
zijn.
T. merkte pas later dat dit
niet het geval was. De broers
hadden, toen de auto voor
de eerste maal op de brug
ging, een gewicht van 260 kg
aan zakken zand verstopt in
een bak. Tijdens het laden
van de kippen verwijderden
ze de zakgen. Op die manier
werd dus 260 kg in minde
ring gebracht op het gewicht
van de kippen.
T. zag later het zand en
waarschuwde de politie. De
broers hebben gisteren hun
oplichting toegegeven.
Bron van onrust
Hy ontkende dat de Loonwet in
de praktyk een bron van onrust zou
blyken te zyn. Minister Roolvink zei
dat ingrijpen van de overheid in de
loonontwikkeling een heel vervelen
de zaak is, waar hij slechts node ge
bruik van zou maken.
Ondanks aandrang van de re
geringspartijen, met name van
KVP-er C. van der Ploeg, voelde mi
nister Roolvink er weinig voor arti
kel 11 uit de wet te schrappen. In
dat artikel is geregeld dat het in
werking treden van CAO's gebonden
is aan de goedkeuring van de minis
ter. De bewindsman suggereerde
de Kamer een amendement in te die
nen, waarin de verantwoordelijkheid
van de overheid nader geregeld
wordt.
De heer Roolvink was niet bereid te
zeggen hoeveel gewicht hij aan arti-
UTRECHT (ANP) Ongeveer ze
venhonderd diakenen uit de Geref.
Kerken hebben gisteren in Utrecht
de 78ste diakonale conferentie bijge
woond. die in het teken van „De
eenheid der ambten" stond. Over dit
thema zei dr. H. B. Weyland, dat
de plaats van de diaken in het ge
heel van de kerk en van de maat
schappij nog in discussie is.
Het is nog steeds de vraag, of de
op de bijbel gefundeerde ambten in
de kerk-predikant, ouderling en dia
ken- in deze vorm moeten worden
gehandhaafd, of dat men zich aan
de ontwikkeling moet aanpassen en
de ambten meer naar bevind van
zaken moeten creëren.
Dr. Weyland bestreed de visie,
dat er verschil moet worden ge
maakt tussen de geestelijke en de
materiële aspecten van het ambt en
dus tussen de ambten onderling. Wel
is het zo dat de diaken een eigen
taak heeft, die hy moet vervullen
vanuit een „Geestelijk vooroordeel".
Wat hy doet moet altijd meer zyn
dan maatschappelijk werk alleen.
Het zou kunnen zijn, aldus dr. Wey-
j land, dat de reformatie van de kerk
in deze tijd moet beginnen met een
I diaoknala reveil.
kei 11 toekent. „Het woord onaan
vaardbaar heb ik in deze Kamer nog
nooit laten horen", zei hij.
Onverbindend verklaren
Minder moeite had de Kamer met
artikel 8, waarin de minister bevoegd
wordt verklaard om Individuele con
tracten onverbindend te verklaren.
Tegenover de mening van de heer
Van Lier (PvdA), dat de minister te
bemoeizuchtig is en teveel cao's op
houdt, stelde minister Roolvink dat
hy het rechtvaardig vindt, dat de
overheid de gelegenheid heeft op te
komen voor de zwakken in de sa
menleving.
Minister Roolvink had kritiek op
CNV en NKV, die maatregelen heb
ben bepleit ter stimulering van de
bezitsvorming onder de werknemers.
..Ik ben daar in het algemeen voor,
evenals voor de vermogensaanwasde-
ling. Maar de vakbonden hebben te
I eenzydig gewezen op het bestedings
aspect en niet op de kostenkant."
De minister zei verder nog het te
betreuren dat het centraal georga
niseerd bedrijfsleven niet meespeelt
in de praktijk van de loonvorming.
Hy had betrokkenen op hun verant
woordelijkheid gewezen en hoopte
dat de ontwikkeling alsnog ir." die
richting zal gaan.
Minister Roolvink deelde mee, dat
op zijn departement drie bestaande
wetsregelingen voor de lonen worden
bestudeerd teneinde tot een wet te j
komen.
Volgende week donderdag beslist de
kamer definitief over de Loonwet.
DEN HAAG Het Verolme-concern verkeert in steeds ern
stiger financiële moeilijkheden. Het gebrek aan geld is zo
groot geworden, dat zich mogelijk complicaties bij een verdere
exploitatie voordoen. De zaak stond enkele maanden geleden
al bijna op springen, maar Verolme werd toen voor een debacle
gered toen hij juist op tijd enkele termijnbetalingen van op
drachtgevers ontving.
AMSTERDAM <GPD) De stij
ging van het prijspeil is vooral be
palend voor de hoogte van de loon
eisen voor 1970. zo stelde vanmorgen
de heer W. Liefaard, voorzitter van
de Algemene Bedrijfsgroepen Cen
trale (NW), in zyn openingsrede
op het vijfde congres van deze vak
bond.
De heer Liefaard constateerde, dat
de industriële produktie in het eerste
halfjaar van 1969 met niet minder
dan 12 procent is gestegen. De winst
cijfers van de grote ondernemingen
liegen er niet om. maar aan een
verbetering van het levenspeil kan
praktisch niets worden gedaan.
Ook zei de heer Liefaard dat de
vakbeweging zich over haar opstel
ling moet beraden, nu de democra
tisering van het bedrijfsleven maar
niet op gang wil komen. „Vooral ook
omdat we hebben ervaren, dat grote
veranderingen alleen via moeilijkhe
den te verwerven zijnDe
werkgevers moeten vooral niet ver
geten, dat de kruik net zo lang te
water gaat, tot zij eindelijk barst.
Inmiddels heeft minister De Block
van Economische Zaken contact ge
had met een ondernemer wiens
naam nog niet is vrijgegeven die
mogelijk als „sterke man" bij Ver
olme zal gaan optreden. De zaak
werd gisteren uitvoerig besproken in
de vaste commissie van Economische
Zaken uit de Tweede Kamer.
De behoefte aan openjheid rond
Verolme toonde de PvdA door een
openbaai- debat in de Kamer te
eisen. Het zaï waarschijnlijk volgen
de week worden gehouden. Bedoe
ling van het debat is minister De
Block met een uitspraak van de
Kamer een zo sterk mogelijke on
derhandelingspositie te geven bij
zijn gesperk met Verolme over nieu
we bijdragen.
De staat had zich al voor 105 mil
joen garant gesteld. Hiervan zou
Verolme, zo meent men in Den Haag,
ai 52 miljoen hebben opgenomen
Tezamen met de nieuwe aanvragen
zou de staat dan voor 200 miljoen in
Veralme deelnemen
Die sterke betrokkenheid van de
overheid is onder meer aanleiding
voor de PvdA geweest de eis op tafel
te leggen dat het concern moet wor
den genationaliseerd. Dit zou moeten
gebeuren als Verolme niet akkoord
zou gaan met het benoemen van een
of twee directeuren, waardoor de
overheid over ae gang van zaken in
het bedrijf kan meebeslissen. Vol
gens de socialist A. Lems „zijn we
dit moment aan het naderen". Hij
vreesde dat „de andere partij (Ver
olme) zich onredelijk zal opstellen"
Algemeen bleek bij de kamerleden
bezorgdheid voor de werkgelegenheid,
nu het Verolme concern in moeilyk-
SCHIPHOL (ANP) Een ander koffertje dragend dan dinsdag,
is gistermiddag minister Witteveen van Financiën tezamen met zijn
echtgenote van Schiphol naar Nice vertrokken, waar hy een va
kantie van ongeveer 12 dagen gaat doorbrengen om even te be
komen van het werk aan de miljoenennota.
Op de valreep deelde de minister voor zyn vertrek nog mee de
indruk te hebben dat de nota over het algemeen niet ongunstig
ontvangen is. „Daarbij wil ik nog wel even aanstippen dat er by
myn weten nog nooit een minister van Financiën in is geslaagd
met zyn miljoenennota iedereen tevreden te stellen", zo zei hy.
Na afloop van de vakantie gaat de minister naar Washington,
waar hy de jaarlykse vergadering zal bywonen van de Wereldbank
en het Internationale Monetaire Fonds.
heden verkeert. De heer Verolme
heeft gisteravond ontkend dat zijn
bedryf naast de 55 miljoen tekort
I bij de NDSM ook nog eens voor I
j zestig miljoen tekort komt by werk-1
I zaamheden aan andere grote tan
kers
De opening van zaken die hy in
zijn brief van dinsdag zegt te heb
ben gegeven, heeft minister De Blook
allerminst bevredigd. De bewindsman
eist dan ook volledig uitsluitsel ovei
de financiële positie van het con
cern. Het zou enkele weken kunnen
duren voor hierover duidelykheio
bestaat.
Bij het gesprek met de commissie
voor Economische Zaken uit de
Tweede Kamer is ook de opbouw van
het prive-verrnogen van de heei
Verolme ter sprake gebracht. By
sommige partyen bleek grote scepsis
te bestaan over' de bereidwilligheid
van de heer Verolme zyn kennelijk
omvangryk vermogen na zyn dood,
zoals is aangekondigd, ter beschik
king van zijn gehele personeel te
stellen.
Ook het volledig terugtrekken van
de heer Verolme uit zijn concern is
ter sprake gekomen. De directie
moet grondig worden doorgelicht,
zo is van minister De Block geëist.
Algemeen was in de commissie ove-
rigens de waardering voor het op- i
treden van de minister in de zaak-1
Verolme.
Hy, zowel als de regeringsparty en,
bleken niet meer zoals vorig jaar j
akkoord te gaan met het geven
van bijdragen of garanties zonder
dat de overheid de eindbeslissing in
handen heeft
EDN HAAG (GPD) In de week uit een groep van twaalf advocaten,
voordat in Amsterdam de Maagden- vier t eruggetrokken. Dat gebeurde
huisprocessen begonnen, hebben zich
(ADVERTENTIE)
fkow®s
Vy^eurs
tentoonstelling voor
het moderne geile
150 attractieve stands
U BENT WELKOM
vanaf 19 september
HOUTRUST DEN HAAS
AMSTERDAM (GPD) Voor de astronauten die de eerste
lange ruimtereizen gaan maken, zijn er twee mogelijkheden;
zij gaan als diepvriesmensen in een soort winterslaap of zij
gaan als menselijke robots, mensen die door „hersenspoeling"
opgewassen zijn gemaakt tegen het lange verblijf in een be
trekkelijk kleine, door de ruimte vliegende capsule.
Zowel in de Verenigde Staten als in de Sowjet-Unie worden
op het ogenblik proeven met dieren en mensen genomen, die de
diepvriesastronauten mogelijk moeten maken.
De directeur van de medische af
deling voor bemande ruimtevaart
van de Nasa. dr. Charles Berry en
professor Vladimir Parin, het hoofd
van de medische dienst van het Rus
sische bureau voor ruimtevaart, ge
ven dit volmondig toe.
Wel leggen zij er de nadruk op
dat het op het ogenblik nog voorna-
melyk om proeven met dieren gaat.
De proeven met mensen zyn tot nu
toe beperkt gebleven tot gevallen
waarin dit bij operaties zo uitkwam.
Prof. Parin en dr. Berry zyn deze
week in Amsterdam om het
achttiende internationale congres
over lucht- en ruimtevaartgenees-
kunde in het RAI-congrescentrum
by te wonen. In de wandelgangen
zyn zy graag bereid tot een kort
vraaggesprek.
Eén van de grootste problemen,
waarmee men by de voorbereiding
van langere ruimtevluchten, zoals
bijvoorbeeld de door de Verenigde
Staten voorgenomen reis naar Mars.
wordt geconfronteerd, is, hoe men 'n
gesloten ecologisch systeem samen
stelt.
Deze vluchten gaan minstens twee
jaar en waarschynlyk langer duren.
Berry: „Het lykt me niet zinvol al
leen naar Mars te vliegen om een
ererondje te maken en dan meteen
weer terug te keren". De heen en te
rugreis zullen elk minstens zeven
maanden duren.
Hoe krygen de astronauten, die
een dergelyke reis gaan maken, vol
doende zuurstof, water en voedsel?
Den ruimteschip dat alles in
een voor jaren voldoende hoe
veelheid kan meenemen lykt niet
direct binnen de mogelijkheden te
liggen. Een gesloten ecologisch sys
teem, waarbij afvalstoffen zoals uit
geademde lucht en uitgeschei
den voedselresten en water geschikt
worden gemaakt voor hernieuwd ge
bruik kan uitkomst brengen.
Volgens professor Parin is men in
de Sowjet-Unie en in de Verenigde
Staten op dit gebied vrij ver gevor
derd. „Er zyn twee manieren om het
probleem op te lossen", zegt hy. „De
ene is langs biologische weg met al
gen, de andere is langs chemische
weg. Er worden in onze laboratoria
druk proeven genomen met beide
manieren".
Winterslaap
Een andere manier, waarop het
probleem van lucht, water en voed
sel opgelost kan worden, is de astro
nauten door diepvriezen in een soort
winterslaap weg te sturen. In een
dergelyke slaap is een uiterst mini
mum aan zuurstof voldoende. Wat
betreft voedsel en water kan men, zo
als dieren die een winterslaap hou
den, teren op in het lichaam aan
wezige voorraden.
Parin en Berry zeggen op dit punt
hetzelfde: „Voor een tyd van enige
betekenis is dit met mensen tot nu
toe niet mogelyk. Wy nemen veel
proeven met dieren".
Berry: „Hoe het opgelost gaat
worden is nog volledig de vraag. Het
omdat in het advocatenkantoor de
overige compagnons bezwaren had
den tegen de bereidheid studenten te
verdedigen.
De „Algemene raad van de Ne
derlandse orde van advocaten heeft
dit op diens verzoek gerapporteerd
aan minister Polak van Justitie. De
raad was van oordeel, dat de be
trokken kantoren hiermee niet over
de schreef zyn gegaan, noch dat de
verdediging van de studenten er in
feite door is geschaad.
Minister Polak evenwel, gaat hierin
niet geheel met de raad mee. Met
name waar de advocaten redeneren,
dat de belangen van een kantoor wel
eens geschaad zouden kunnen wor
den door de schyn van een zekere
instemming met de verdachten of
met hun gezindheid, neemt de mi
nister afstand.
Hy zegt: „Zulk een terugtreden
zou immers een van de pylers van
een goede strafrechtspraak - de by-
stand van een objectieve raadsman
ondermynen". De minister ver
klaart dan ook, dat hy de
„Algemene raad van de Nederlandse
orde van advocaten" wil verzoeken
de gerezen kwestie nog eens vanuit
deze gezichtshoek te bezien: hy ver
trouwt daar by op een vruchtbare
discussie.
is prachtig dat de Amerikaanse re
gering gezegd heeft dat er vóór 1990
een bemande ruimtevlucht naar
Mars gemaakt zal worden. Dat is een
mooie uitdaging. Op het ogenblik
heeft de langste ruimtevlucht echter
nog maar veertien dagen ge
duurd. Voordat wy naar Mars kun
nen zullen wy niet één, maar ver-
schillende ruimtevluchten van by-
voorbeeld zes maanden gemaakt
moeten hebben om na te gaan hoe
wy precies een reis naar Mars moe
ten aanpakken".
ADVERTENTIE
c
geen
robot
Wanneer in plaats van de diep- j
vriesastronaut de menselyke robot
ter sprake komt neemt de spraak-
zaamheid van de twee medici iets af. I
Het woord „hersenspoeling" ne-1
men zy ongaarne in de mond. ..Se- j
lectie en training zyn erg belang
rijk", zegt prof. Parin. „Niet ieder
een kan astronaut worden".
Dr. Berry: „Menselyke robots is
wat overdreven. Het moeten natuur-
lyk mensen zyn die streng zyn ge
selecteerd en een harde training
hebben gehad. Psychologisch zyn er
nog veel problemen, aan de oplossing
waarvan wy nog niet toe zyn. Die
ruimtevluchten van zes maanden
moeten ons op dit gebied nog veel
informatie verschaffen.
