FLINKE LASTEN VOOR
HET BEDRIJFSLEVEN
Toch voor
tweederde
belasting
correctie
SER had gehoopt
op
minder verhogingen
Huurverhoging
1 juli
naar
j Begroting 1970
BELASTING STIJGT WEER
-! 5DAG 16 SEPTEMBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
I
is een begroting uit de bus ge-
die behalve een lastenver
voor het bedrijfsleven, ei-
weinig schokkende elemen-
trat. Getracht is zowel kool als
sparen en desondanks een by
te leveren tot een evenwichti
ge! van de economie. Het was.
de bij de verschillende de
menten bestaande wensen, een
ding om binnen de gestelde
van 6 pet. van de jaarlijkse
der begrotingsuitgaven te
ttraf is het maar goed dat mi
geen demonstratieve lieden
aders zouden zij in de afgelo
pen met spandoeken naar de
trdy'k zijn opgetrokken om. als
Oliver Twist, om meer te vra-
de vroede vaderen.
yn natuurlijk uitgavenstijgin-
e onvermijdelijk zijn. Onder-
eeft per saldo de grootste por
de uitgavenstijging toegeme-
kregen, terwijl de ontwikke-
dlp naar verhouding ook een
klont uit de pap kreeg toebe-
Het daarvoor uitgetrokken
van 792 min, is f 130 min,
120 pet. hoger dan dat van
il hoogstens aanleiding kun-
tven tot de wens dat er eigen-
g veel meer voor had moeten
bestemd, mits de begroting
jr ruimte zou hebben gebo-
dijgmg van de uitgaven voor
rijs en wetenschappen met
liljoen tot het bedrag van 7781
zal menige oudere doen
ren over de demonstratiebe-
eugd, die een nog grotere por
de nationale koek krijgt toe-
L
bedrag komt overeen met 7,8
in het nationale inkomen te-
pct. in de vorige begroting
pet. in die van 1965. In vijf
ids zijn de uitgaven voor on-
en wetenschappen bijna ver-
isie krijgt maar een scha-
etje van de ruimte toegeme-
wordt maar 175 min. meer
itgetrokken dan de werkelij-
gaven voor 1969 bedragen,
moet evenwel in aanmerking
n worden dat Defensie in de
oorafgaande jaren een flinke
eeft gekregen door de extra
d in verband met de Tsje-
crisis.
erlaging van de tarieven der
m inkomstenbelasting heeft
voor tweederde betrekking
verlaging, welke de minister
to had. Het resterende derde
1 met ingang van 1 januari
orden geëfectueerd. De veria-
groter dan die waartoe de
idviseerde. Daartegenover
lat de omzetbelasting, in te
ling tot het advies van de
rordt opgetrokken op 1 Juli
t komende jaar.
twyfeld hebben de kamerle-
d deze voorstellen een lekker
om het politieke spel rond de
ig mee op te luisteren. Ei-
ik gecijferd worden over de
van de verschillende maat-
op de kosten van levenson-
i en de verhoging van het be-
re inkomen door de lagere
van loon- en inkomsten be-
De minister heeft berekend
een trendmatige groei van het
I ïkomen ontstaat van 4,8 pet.
B het bedrijfsleven zitten er
ir bittere pillen in de begro-
e moeilijk weggeslikt kunnen
In de eerste plaats is er een
iving van de terugbetaling
omzetbelasting op oude voor-
en ten tweede is er een offer
altaar van de conjunctuur
min, dat gebracht moet wor-
ir de beperking van de af
ten de heffing van de omzet-
ig op investeringsgoederen.
kan worden gesteld of
binet hiermede niet de weg
minste weerstand heeft geko-
idat ondernemers doorgaans
hard piepen dan de burgerij
.le schroeven worden aan-
ii
teal moeten de belastingbe-
28.071 miljoen opbrengen,
a 3.889 min wordt doorgege-
het gemeentefonds. 227 min
gerE provinciefonds en 245 min
t rijkswegenfonds. De schat-
alt daardoor 23.710 min over,
8 t tornt nog heel wat bij. dank
i81 «tijging van de winsten van
waarbij de staat als aan-
optreedt. zoals de Neder-
Bank, Staatsmijnen en
metureel gezien staat ons
niet zo slecht voor, maar wat
maal verwezenlijkt wordt,
worden afgewacht. Met na-
het de vraag van welke in-
k loongolf zal zijn, die thans
de voornaamste EEG-part-
J ^spoelt. De arbeidsonrust in
litsland, Frankrijk en Italië
«twyfeld haar neerslag op de
dingen in ons land niet mis-
10 dit het geval zou zijn en de
Attr zouden stijgen dan in de
*t Centraal Planbureau op-
prognose is voorzien, dan
een stuk begroting op losse
len komen te staan.
[iet kabinet heeft het dan ech-
Uelegen. want dat heeft door
"cilia en Ch? -- ^is te lave-
Dop'-io- rredaan om een zo
!ht mogelijk economische
18 bewerkstelligen. Wie naar
«'t streeft maakt alt r ie in-
IEL mat te zijn. Er worden
Spectaculaire dingen verricht,
kurt ook niet in de ryksbe-
1970.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) De rijksbegroting voor 1970, die mi
nister Witteveen vandaag bij de Kamer heeft ingediend, biedt
de burger een lastenverlichting, maar vraagt van het bedrijfs
leven offers tot een bedrag van 800 miljoen gulden, zo blijkt uit
de bijgevoegde miljoenennota. De regering wil de begroting
gebruiken om
de loon- en prijsspiraal te doorbreken;
de spanningen in de conjunctuur te temperen;
en het structurele uitgaven- en belastingbeleid evenwichtig
voort te zetten.
Het kabinet wil volgend jaar Volgens dr. Witteveen zouden ook
MINISTER DR. WITTEVEEN
DEN HAAG (GPD) De be
loofde belastingaanpassing
zal volgend jaar ondanks
het S.E.R.-advies toch
voor tweederde worden
doorgevoerd. Zij is bedoeld
om de sluipende verhoging
van belasting goed te maken.
Minister Witteveen gelooft,
dat de personen met lagere
inkomens indirect anderhalf
procent meer in handen krij
gen.
De belastingcorrectie kan vol
gens hem dan ook worden ge
zien als een belangrijke rem
op het haasje-over van lonen
en prijzen.
Aangezien de staat en met de
bedrijven de benodigde 600
miljoen voor de aanpassing op
tafel legt en de bestedingen in
hun geheel niet zullen oplopen
komen er geen nieuwe prijs
stijgingen uit de maatregel
voort.
Elf procent
Het voordeeltje van de belastingver
laging is bijvoorbeeld voor gehuw
den met twee kinderen en een in
komen van 9000 gulden 79 gulden.
Heeft dezelfde man een inkomen
van 21.000 gulden da-n hoeft hij 247
gulden minder belasting te betalen.
De maatregel betekent geen ver
schuiving van directe naar indirec
te belastingen (zoals b.t.w.). Al is
een dergelijke verschuiving drin
gend nodig, aldus de regering, zij
moet toch achterwege blijven om
dat de prijzen nog in een te on
rustige situatie verkeren.
Elk jaar
Bij loonsverhoging valt de belasting
betaler meestal in een hoger tarief,
terwijl die loonsverhoging vaak al
leen was bedoeld om de prijsstij
gingen goed te maken. De prijs
stijging wordt voor de periode van
half '67 tot half '71 geschat op elf
procent.
De gehele tariefsaanpassing kost de
staat 900 miljoen, maar 300 miljoen
wordt naar 1971 verschoven. De
gestegen defensielasten 100 van
de befaamde 225 miljoen dwin
gen tot dit uitstel. Daarnaast vindt
dc minister het raadzamer de be
lastingaanpassing over twee jaar
uit te smeren om vooral niet bij te
dragen aan de stijging van prijzen
en lonen. Het is geen „conjunc
tuur-impuls".
Hogere grens
De verhoging van de grens, waar
mensen met lagere inkomens belas
ting gaan betalen, is permanent
gemaakt. Samen met de aanpas
sing heeft dat een extra-gunstig
effect voor mensen met lagere in
komens. Voor gehuwden zonder
kinderen ligt de grens nu op 4950
gulden, voor a.ow.-trekkers op
5990 gulden.
Voortaan hopen minister Witteveen
en staatssecretaris Grapperhaus
elk jaar de tarieven te kunnen
aanpassen. Zoals bekend is er al
een voor-ontwerp voor 'n automati
sche correctie verschenen. De be
windslieden willen eerst de reacties
afwachten. De heer Grapperhaus
zegt verder, dat hy voor belasting
aftrek voor de werkende vrouw
nog met een apart plan komt. Zij
deelt wel vast mee in deze aanpas
sing.
Om wat meer greep op het econo
misch gevolg van belastingmaatre
gelen te krijgen, zouden de be
windslieden het liefst de mogelijk
heid hebben een aantal tarieven
met een zelfde percentage te wij
zigen. Gedacht wordt aan belas
ting op het loon. liet inkomen, de
vennootschap en de omzet. Het is
nog niet bekend welke plannen
daarvoor bestaan.
PR'JSST'JGINJGEN EN AANKOPEN
140
138
136
134
132
130
128
126
124
122
120
118
116
114
112
110
103
KWARTAALC'JFERS(voor seizoen
gecorrigeerd) 1963=100
o a BTW-aan'xoper
_111L
'1965 '66 '67 '68 '69 1970
28.965 miljoen gulden uitgeven, ruim
anderhalf miljard meer dan in de
ontwerp-begroting voor 1969 was ge-
raamd. De ontvangsten worden be
groot op 26.772 miljoen gulden, zodat
er een begrotingstekort is van 2193
miljoen gulden. Dit tekort is circa
350 miljoen dollar kleiner dan dat
in de begroting 1969 en 900 miljoen
kleiner van de vermoedelijke uit
komsten in het lopende jaar.
Minister Witteveen heeft het te
kort beperkt weten te houden door
de g eleic'elij ke/ afschaf f ing van de om
zetbelasting op investeringen te ver
tragen. Datzelfde doe«t hij met te
ruggave van de omzetbelasting over
oude voorraden. Door deze maatre
gelen ziet hij kans bij een accrès
van ruim zes procent de uitgaven
voor ontwikkelingshulp, onderwijs
krotopruiming en technologische
vernieuwing op te voeren, zonder dat
de begroting daardoor de conjunc
tuur geweld aandoet.
Het plafondbedrag voor de ontwik
kelingshulp Is opgeschroefd tot 767
miljoen gulden, 135 miljoen gulden
meer dan vorig jaar, een flinke stap
op weg naai- de 1 procent in 1970.
Voor krotopruiming en sanering is
152 miljoen gulden uitgetrokken, 53
miljoen meer dan voor 1969. Aan
premieverlagingen in de sociale sfeer
gaat 80 miljoen weg en voor bij
dragen ten behoeve van nieuwe tech
nologische ontwikkelingen en van de
regio's is 231 miljoen gulden uitge
trokken, 20 miljoen gulden meer dan
voor het lopende jaar. Het bedrag
voor steun aan marginale bedrijfs
takken is voor 1970 vastgesteld op
765 miljoen, dat is 62 miljoen gul
den meer.
Deze voorzieningen worden moge
lijk gemaakt door beperkingen van
de uitgaven in andere sectoren, zoals
het terugbrengen van het aantal te
bouwen woningwetwoningen, het
niet indexeren van de rijksbijdrage
voor de A.W.B.Z., het terugschroe
ven van de kindertoeslagen voor het
overheidspersoneel en de financie
ring van de wereldomroep uit de
luister- en kijkgelden. Voorts zijn de
investeringsuitgaven voor P.T.T., de
Civiele Verdediging, de Rijksgebou
wendienst en T.N.O.. nagenoeg op
het huidige peil gehandhaafd.
VERBETERING
Door de aanvankelijk per 1
januari beraamde verhoging van de
b.t.w. naar 1 juli te verschuiven en
een aantal voedingsmiddelen, die tot
de eerste levensbehoeften behoren,
over te brengen naar het lage b.t.w.-
tarief, zullen de kosten van levens
onderhoud in het nieuwe jaar maar
weinig oplopen.
Anderzijds zal de tarief correctie
van de loon- en inkomstenbelasting
de werknemers bij een stijging van
de contractlonen met 5 procent een
verbetering van het reëel besteedbare
loon bieden van 2,5 procent. De be
groting biedt dan ook nog ruimte
voor specifieke verbetering van en
kele groepen minder-draagkrach-
tigen.
Minister Witteveen zegt dat de di
verse voorgestelde wijzigingen in de
indirekte belastingen, de invoerrech
ten inbegrepen, slechts een beschei
den invloed zullen hebben op het
prijspeil. Voor de algemene consump
tieprijsindex betekenen ze een ver
hoging met slechts 0.1 pet.
Voor de prijsindex van de gezins-
comsumptie (die voor de lagere in
komensgroepen de verhoudingen be
ter weergeeft) is de uitwerking zelfs
licht negatief. Dit resultaat kon wor-
dèn bereikt ondanks het feit dat het
onmogelijk bleek de SER te volgen
in zijn wens de btw volgend jaar
geheel ongemoeid te laten.
GEEN VERDER
UITSTEL
Verder uitstel van de btw-verho-
ging en de huurverhoging, die beide
1 juli zullen ingaan, acht het kabi
net niet mogelijk. Het zou het pro
bleem van het vinden van perma
nente dekking op onverantwoorde
wijze naar latere jaren verschui
ven. Het staat nu al vast dat ook
het opstellen van een gezonde be
groting voor 1971 een moeilijke op
gave zal worden. Bovendien is niet
zeker dat de opbrengst van de btw
zodanig is dat de schatkist van die
belasting geen nadeel ondervindt. Zo
nodig zal hiervoor dan te zijnertijd
nog dekking moeten worden gevon
den.
zonder de verhoging van de btw aan
vullende maatregelen nodig zijn ge
weest om aan de algemene eisen van
het budgettaire beleid te kunnen vol
doen. Hij zegt. dat ook een verschui
ving van de tariefsaanpassing van de
loon- en inkomstenbelasting de pro
blematiek voor 1971 zal verzwaren
Voor de dekking van de financie
ringsbehoefte van het rijk in 1970
2450 miljoen gulden» denkt minis
ter Witteveen voor 1600 miljoen gul
den te beschikken over de middelen
uit de zogenaamde voorinschrijfre
keningen. Voor de resterende 850
miljoen gulden wil hij een beroep
doen op de open kapitaalmarkt. Me
de in verband met een noodzakelijke
versterking van het gemeentefonds
(geraamd tekort bijna 300 miljoen
gulden» en de definitieve dekking
van de dit jaar doorgevoerde belas
tingverlaging aan de voet, zullen en
kele belastingmaatregelen nodig zijn.
MINDER OPBRENGST
Minister Witteveen schat dat de
uitgaven in het lopende jaar door
de genomen salarismaatregelen en de
invoering van de btw nog met ruim
200 min zullen oplopen. Voorts wordt
door herziening van de belastingra
mingen ongeveer 650 miljoen min
der aan inkomsten verwacht. De in
komstenbelasting en vennootschaps
belasting brengen minder op dan was
voorzien en er blijkt meer omzetbe
lasting te moeten worden teruggge-
geven op de voorraden. Ter financie
ring van het begrotingstekort 1969 wil
minister Witteveen, naast de reeds
geplaatste staatsleningen alsnog een
beroep doen op de kapitaalmarkt.
De staatsschuld is. zo blijkt uit de
miljoennennota, tussen 30 juni 1968
en 30 juni 1969 gestegen met 2.267
miljoen gulden. De totale staats
schuld is daarmee opgelopen tot
f 30.850 miljoen. De stijging is voor
namelijk het gevolg van toeneming
van de binnenlandse schuld. In de
betrokken periode zijn tot een bedrag
van ruim 2 miljard gulden aan nieu
we leningen geplaatst.
DEN HAAG (GPD) De
jaarlijkse huurverhoging van
zes procent zal niet op 1 janu
ari maar pas op 1 juli van het
volgend jaar worden ingevoerd.
Het kabinet is hiermee tege
moetgekomen aan de verlangens,
die de SER heeft geuit om de
loon- en prijsspiraal te doorbre
ken. Minister Schut (Volkshuis
vesting) noemt het uitstel van
deze huurverhoging wel met na
druk een 'hoogst exceptionele
stap', die alleen gerechtvaardigd
is door de uitzonderlijke econo
mische toestand van ongekende
prijs- en loonstijgingen.
Ongeveer gelijk met de huur
verhoging hoopt minister Schut
het nieuwe systeem van aanvul
lende subsidie aan de huurders
te kunnen invoeren. De bewo
ners, die gezien hun inkomen
een te hoge huur moeten beta
len, komen daarbij in aanmer
king voor een huursubsidie. Ook
zal worden nagegaan in hoever
re het mogelijk is draagkrachti
ge bewoners van goedkope hui
zen meer te belasten.
125.000 woningen
Evenais voor dit jaar was ge
pland zullen in 1970 125.000 hui
zen in aanbouw worden geno
men, waarvan 25.000 woningen
zonder subsidie. De gesubsidi
eerde huizen omvatten:
45.000 woningwetwoningen
ir 55.000 particuliere woningen
met rijkspremie.
Het woningbouwprogramma
voor dit jaar zal waarschijnlijk
niet geheel gerealiseerd worden
Vooral in het begin van het jaar
zijn er door moeilijkheden
met de bouw-cao en de invoe
ring van de btw aanzienlijke
vertragingen opgetreden, vooral
ln de woningwetbouw. Minister
Schut noemt het echter 'niet on
mogelijk'. dat die achterstand
alsnog zal worden ingehaald.
De bewindsman wil de komen
de jaren aanmerkelijk meer be
jaardenwoningen laten bouwen
dan tot dusver. Hij acht 12.000
van dergelijke huizen per jaar
voor de eerstkomende vijf jaar
het minimum.
Doorstroming
Grote aandacht besteedt de
regering aan de doorstroming en
de krolopruiming. De gemeen
tebesturen zullen binnenkort een
circulaiie ontvangen, waarin
minister Schut suggesties doet
voor maatregelen om het vrij
maken van goedkope woning
wetwoningen voor minder
draagkrachtige gezinnen te be
vorderen. Bovendien zullen de
gemeenten in 1970 van het rijk
aanvullende uitkeringen krijgen
om goedkope huizen vrij te ma
ken en de bewoners van krot
ten aan vervangende woonruim
te te helpen. De bestaande bij
drageregelingen zullen daarmee
verdwijnen.
De rijksdiensten kampen nog
steeds met een groot tekort
aan ruimte. In de memorie van
toelichting op minister Sdhuts
begroting wordt vooral de situa
tie in de Haagse agglomeratie
als zorgwekkend beschouwd. De
rijksgebouwendienst onderzoekt
momenteel intensief naar oplos
singen voor de ruimtenood in
wi om net Binnenhof.
Zeehavens
Zuidwest-Nederland is het
grote probleemgebied in de ruim
telijke ordening van ons land
De prognoses over de terreinbe
hoefte voor de zeehavenindus
trieën in het Deltagebied zijn
nu al met meer actueel. Er
wordt thans reeds aan nieuwe
ramingen gewerkt. De drie Rot
terdamse rapporten over deze
materie worden door de regering
grotendeels afgekeurd, omdat zij
aldus minister Schut voor
bijgaan aan het feit. dat zowel
de nationale economie als het
menselijx leefmilieu in het Del
tagebied bepaalde grenzen stel
len.
Voor stadsvernieuwing is in de
begroting voor 1970 een bedrag
van 111 miljoen opgenomen. Dit
is aanmerkelijk hoger dan het
bedrag m de vorige begroting:
66 miljoen gulden.
(Van onze parlementaire redactie»
DEN HAAG (GPD) De rege
ring zal met méér belastingverhogin
gen komen, dan de SER had ge
hoopt. Minister Witteveen van Fi
nanciën geeft dit volmondig toe by
het opsommen van de maatregelen
die hy voor volgend jaar in petto
heeft.
De overheidsuitgaven zullen ster
ker stijgen dan de SER had bere
kend. Daarnaast wordt de belasting
aanpassing zo dringend geacht dat
slechts éénderde naar 1971 kan
worden verschoven in plaats van de
helft.
De bewindsman blijkt ook niet te
hebben kunnen zwichten voor de
aandrang uit de Tweede Kamer de
accijnsverhogingen van bier. alcohol
en benzine, die op 1 juli '69 inging,
tydelyk te laten. Volgens het kabi
net was dat al een onvolledige ver
hoging omdat de benzine maar twee
cent en geen 3.5 cent per liter om
hoog mocht van de Kamer. Maar we
kunnen daar nu niet meer op terug
komen, zegt de heer Witteveen.
Blyft de verhoging van benzine,
alcohol en bier gehandhaafd, de mo
torrijtuigenbelasting stijgt met elf
procent. De deiseltoeslag moet daar
om ook worden aangepast en komt
op 230 procent.
Deze maatregelen leveren de schat
kist 177 miljoen op, waarvan de 90
miljoen dankzij de benzine-accyns
het hoogste is.
Doorlopend
Een aantal belastingmaatrege
len uit het verleden loopt vol
gend jaar gewoon door. De vermo
gensbelasting zal zeker tot in 1971
op zes promile blijven. Dit levert 50
miljoen op. De vennootschapsbelas
ting blyft gehandhaafd op 46 pro
cent. Al zUn de inkomsten reeds ho
ger dan verwacht, vooral dankzy een
nieuwe regeling voor verzekerings
maatschappijen. minister Witteveen
en staatssecretaris Grapperhaus vin
den het toch voor een goede dekking
van de uitgaven meer verantwoord
als het zesenveertigste punt blyft be
staan.
Het offer van het bedrijfsleven om
het afbreken van omzetbelasting op
investeringen tydelyk te maken,
heeft minister Witteveen wel graag
aanvaard. Ook dit was onderdeel van
het SER-advies, dat beoogde de
enorme spanningen aan het loon- en
prysfront van 1969 voor 1970 te voor
komen. Volgend jaar blijft er zo 440
miljoen meer in de staatskas dan
as vooi-zien.
Minister Witteveen hoopt dat
prijsstijgingen tot een kwart beperkt
zullen blijven als hy toch de b.t.w.
weer opschroeft in juli. De verhoging
van het normale tarief zal hy daar
om beperken tot dertien procent «hefc
Is nu twaalf» en van het lagere ta
rief tot 4.3 (het is nu vier».
Lager tarief
Artikelen die de kosten van levens
onderhoud kunnen opjagen zijn als
tegemoetkoming aan de consument
order het lagere tarief gebracht.
Daarby horen soep, pudding, gebak,
suiker, chocolademelk, koffiemelk,
room en vla. De tegemoetkoming be
loopt een bedrag van 150 miljoen. De
b.t.w.-stUging brengt voor volgend
jaar alvast 105 miljoen na aftrek
van het extraatje in het laadje.
De vrees bestaat dat de b.t.w.-ver
hoging niet alleen voor rekening van
de consument komt, maar dat er
zelfs een „over-afwenteling" zal
plaatsvinden. Hiervoor moet wel wor
den gewaakt, vinden de bewindslie
den, maar het was toch geen reden
de maatregel maar achterwege te la
ten. Het toezicht op het prijsverloop
zal nu makkelijker zyn dan bij de
invoering van de b.t.w., dat toen veel
te ondoorzichtig was, zeggen zy
hoopvol.
