Leidsch Dagblad | 1969 | 13 september 1969 | pagina 7

Barend, vergeet 't maar

Onderwij sfront
demonstreert

Tradities verliezen snel aan waarde

Vraag uw
Mercedes-Benz
dealer om
zelf-bestuur

FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT

GOLIATH

ROOYAKKERS

N.V. L.I.A.M.

CURACAO EN
ZIJN POLITICI

ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1969

LEIDSCH DAGBLAD

PAGINA 7

LEIDSCH m DAGBLAD

Op het ogenblik debatteert poli
tiek Amerika over het vraag
stuk Vietnam. Voornaamste
problemen: hoe trekken we ons te
rug, zonder dat Zuid-Vietnam direct
noordvietnamese handen over
gaat èn hoe trekken we ons zo eervol
mogelijk terug. Want terug moeten
de Amerikanen, hoe aarzelend de
aanzet tot die terugtocht nu ook ver
loopt.

Daarbij komt een oud punt aan de
orde. Hoe kan een groot land zich
na een confrontatie met een kleiner
land zo eervol mogelyk terugtrekken,
woorden als prestige en nederlaag
gaan zwaar tellen, by na zwaarder
dan de vrede die het uiteindelijke
doel is. We hebben dat na de Twee
de Wereldoorlog al eerder gezien. Het
pijnlijkst heeft Frankrijk het moe
ten ervaren bij de liquidatie van zyn
voormalig koloniaal ryk. Eerst
in datzelfde Indo-China waar nu
nog de strijd woedt. En waar de be
legering van de vesting Dien Bien
phu het symbool werd voor een te
lang uitgestelde dekolonisatie. Later
in Algerije, waar Frankryks „red
der" Charles de Gaulle heel zyn im
mense prestige nodig had om een
einde te maken aan een zinloos en
moedeloos makend gevecht.

En nu staat dus de wereldmacht
van het westen, de Verenigde Sta
ten van Amerika, voor de confron
tatie van een terugtocht. En hoewel
je als Hollander nauwelijks echt uit
ervaring kunt spreken na de 17de
eeuw zijn we nooit meer een „wereld
macht" geweest kun je je wel
voorstellen, dat zoiets een nare erva
ring moet zyn voor een groot land.
Vooral als het de eerste keer is.

DEN HAAG (GPD) Biesheuvel kan 't wel vergeten. Zijn
eigen Anti-Revolutionairen zijn de eersten geweest die zich
hebben gedistantieerd van het mooie KVP-plan om als drie
christelijke partijen samen de verkiezingen van 1971 in te gaan.
Compleet met een gezamenlijk programma en een gemeen
schappelijke kandidaat voor het minister-presidentschap. Als
AR-voorzitter Veerman van dat laatste zegt: „Dat leeft niet zo
erg in onze kring", dan is dat een iets vriendelijker geformu
leerde afwijzing, dan die van de AR-radicaal Idenburg: „Onder
geen voorwaarde".

Maar de Amerikanen hoeven be
paald niet ver in hun eigen
geschiedenis terug te gaan, om
de omgekeerde ervaring te be
leven. De Verenigde Staten bestaan
nog geen tweehonderd jaar. Nog geen
tweehonderd jaar geleden begon
nen zij hun stryd om de onafhan
kelijkheid. En wel tegen de wereld
macht van die dagen: Groot-Brit-
tannië. In het jaar 1773 begint de
confrontatie van een handvol kolo
nisten in en reusachtig continent
met de Britten. Dé wereldmachten
van die tijd zijn Frankrijk en Enge
land. Afrika is nog niet als koloniale
proeftuin ontdekt. Australië is nog
een bar oord, waar de Britten om
streeks deze tijd beginnen met het
stichten van strafkolonies. In een
tijd waarin de communicatie tussen
continenten nog uitsluitend per
6chip plaats vindt, peilen de twee
jrote Europese zeemogendheden En
teland en Frankrijk eikaars krach
ten in Noord-Amerika en Indië. In
beide gevallen zyn de Engelsen aan
de winnende hand.

Tien jaar lang zal het gevecht om
de Noordamerikaanse onafhanke
lijkheid duren. Het lijkt achteraf
wat onbegrijpelijk dat de slecht ge
trainde kolonisten die hun militaire
lelangen bijzonder slecht behartigen
cn ook nog in een strijd zyn gewik-
leld met Indianen die zij van hun
jachtgronden verdrijven, toch boven
ajn gekomen. Dat is behalve aan
iet feit dat zy steun krijgen van
Frankrijk, wellicht ook te danken
aan de enorme afstand die de Brit-
en moeten overbruggen om hun
troepen goed uitgerust te houden en
lan het politiek isolement van En
geland in Europa. Praktisch voor het
lerst voeren de Engelsen een oorlog
egen Fransen en Amerikanen, zon-
ler steun van een of andere

Iiogendheid op het Europese conti-
ent.

Daar komt het morele effect bij. De
oafhankelykheidsstrijd van de
'«••^Amerikanen, hun grondbeginselen
oals neergelegd in een Onafhanke-
ijkheidsverklaring, verwekt in

Rluropa grote geestdrift. De democra
tische principes van de Amerikaanse
lolonisten. deze „goede wilden" uit
TI het verre westen, betekenen een iin
luis voor de discussies in Parys' be-
ichaafde salons, waar al jaren ge-
liscussieerd wordt over de redely ke
nens

De Amerikaanse ambassadeur in
Parijs, Benjamin Franklin, ge
niet een bijzonder aanzien. Van
kanten stromen uit de „Oude
Wereld" vrijwilligers toe om de kolo-
listen bij te staan. Uit Frankrijk is
lat de beroemde, dan nog jonge De
afayette, uit Duitsland kolonel
Iteuben, wiens nakomeling Fritz
lartverscheurende boeken zal schry-
ren over de Indiaanse held Tecum-
«h, die rond 1812 in de stryd tegen
le Amerikanen zal sneuvelen. De ko
risten worden de grote mode van
iet Europa van rond 1780. En hun
uvloed op de ideeën van de latere
*anse revolutionairen is groot ge
feest.

Hoewel de Engelsen eerst weinig
nederlagen lijden, wordt de
lenlandse oppositie tegen de uit-
itloos lykende stryd in Noord-
Jnerika in het moederland sterker.

1782 eist een LageiTiuislid het te-
Hgtrekken van de Engelse troepen
D het erkennen van de onafhanke-
iid van de koloniën. Een jaar
'•er is het zover. De Engelsen heb-
6n, mede door de invloed van de
vloot, nogal wat troepen ver-
In 1783 komt in Versailles de
tot stand, waarbij Engeland
ij rerika's onafhankelijkheid erkent.
I Md heeft Goliath verslagen.
1 Honderdvijftig jaar later zal het
ABfeuwe continent twee wereldoorlo-
Jn in Europa beslissen door zijn
ra\'R rerweldigende militaire kracht. De
a ed erenigde Staten zijn na 1900, een
jreldmacht van de eerste orde ge-
L| orden. Wellicht is het daarom des
ni Pijnlijker nu te moeten erkennen,
t het verhaal van David en Go
to in de geschiedenis niet uniek

Voor het partijbestuur van de
KVP is dat gemeenschappelijke pre
mierschap, dat iedereen al voor
Biesheuvel ziet weggelegd, één van
de kernpunten uit het samenwer
kingsplan, waarvan men niet licht
zal afstappen „Als er tussen de drie
christelijke partijen alleen maar
overeenstemming zou worden bereikt
over een gezamenlijk programma,
maar niet over personen, dan wordt
het twijfelachtig of die samenwer
king nog wel interessant is", zei de
KVP-voorzitter Van der Stee bij de
presentatie van de plannen Dat is
een begrijpelijke reactie als men be
denkt dat de KVP liever vandaag dan
morgen de drie christelijke party en
zou omsmelten tot één enkele chris
ten-democratische party. Zo'n partij
komt er sneller als een bekend po
liticus. die de kiezers aanspreekt,
tot symbool van de samenwerking
kan worden gemaakt.

De anti-revolutionairen zijn aan
een CDU nog lang niet toe. Meer
dan by de christelijk-historischen is
er in AR kring nog veel verzet te
gen een samengaan met katholieken.
Er zitten in de ARP nog vele cal
vinisten van de oude stempel, die
argwanend gade slaan hoe ook in de

KVP de deconfessionalisering oprukt.

De KVP wil geen katholieke par
tij meer zijn, maar een programpar
tij en zoeiets wekt de achterdocht.
De anti-revolutionairen behouden lie
ver hun „eigen identiteit", zoals dr.
Veerman dat zo mooi uitdrukt. Als
hij dat zegt slaat hij twee vliegen

ln een klap, want ook de radikalen
in z'n party zien helemaal geen brood
in een nieuwe centrumparty, al zou
die ook een „consequent vooruitstre
vende politiek" in haar vaandel voe
ren.

Verschillen

Het KVP-bestuur kan dan ook niet
anders concluderen dan dat socio
logisch en psychologisch de verschil
len tussen de drie partijen nog te
groot zijn om nu al tot een chris-

ADVERTENTIE

Goed, elke Mercedes-Benz mag vol zitten met
autotechnisch vernuft. Goed, u kunt daar uren
over lezen of praten. Goed, u kunt op een
bepaald moment inzien dat elke Mercedes-Benz
qua totale conceptie zijn gelijke niet heeft.

Maar een auto is om in te rijden. Dus: wat
ervaart u nu eigenlijk als u in een
Mercedes-Benz zit? Geef uzelf ook daarop het
antwoord. Reserveer een zelfbestuur-auto.
Bel ons en wij maken een afspraak met u. Voor
een proefrit die alle verhalen doet verbleken.

AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.

Oegstgcest, Leidsest raat weg 1, tel. 01710 - 5 18 55
Leiden, Beestenmarkt 6, tel. 01710 - 3 18 50
Leiderdorp, v.d. Valk Bouwmanweg 180.
tel. [phone]

Leiden, Vondellaan 45, teL 01710 - 4 45 45 T

telyke volksparty te komen. Het
houdt het daarom voorlopig op het
gezamenlijke program en op de ge-
meensohappeiyk kandidaat-kabinets
formateur. Als het even kan, wil
het KVP-bestuur ook nog voor de
verkiezingen een partner kiezen om
samen by de kabinetsformatie mee
in zee te gaan. „Wat wy willen is
geen gesloten blikvorming", aldus
mr. Van der Stee, „maar open
staan voor samenwerking in rege-
ringsverband met anderen".

Wie anders dan die anderen kun
nen. nu de P.v.d.A. nog steeds niets
van de KVP wil weten, de liberalen
zyn? Een verbond op voorhand met
D'66 lykt uitgesloten De fractie
leider van de P.v.d.A. drs. Den Uyl,
heeft de plannen van de KVP afge
daan als een stuk „schijnduidelijk
heid". Maar als dit geen duidelijke
situatie is, wat dan wel? Zolang Den
Uyl de KVP blijft afwijzen, draagt
hij aan die schijnduidelijkheid zelf
zijn steentje aardig bij.

Droefgeestig

Voor Blesheuvel om even bij
hem terug te keren ziet de situa
tie er inmiddels nogal droefgeestig
uit. Hij wordt alom gedoodverfd als
de premier van het volgende kabi
net, maar hoe dat kabinet er ook
zal uitzien, hij krijgt altyd gedonder
met zijn achterban. Zyn het niet de
radikalen. dan worden het wel de
conservatieven in zyn party, die
moeilijkheden maken. Mischien dat
Biesheuvel daarom net als Toxopeus
zo naar een commissariaat der Ko
ningin schynt te hunkeren.

Wordt het een nieuw verbond met
de WD en gaat men met die par
tij de verkiezingen in zo in de
trant van „zet meer liberalen naast
Biesheuvel" dan maakt de radika-
le vleugel groot stampij en is de
kans groot dat in de ARP de breuk
ontstaat, die de A.R. fractieleider tot
nu toe zo mooi heeft weten te voor
komen. Toxopeus heeft al laten we
ten dat de VVD een nieuwe rit met
de christelijke partyen alleen wil
maken, als het nieuwe kabinet een
duidelijke liberale signatuur krijgt.
Dat zal de AR-radikalen, die zich de
laatste dagen al weer aardig begin
nen te roeren, er niet meegaander
op maken.

Wil Biesheuvel zijn radikalen niet
aan de PPR van Jurgens kwijt ra
ken. dan zal hy de boot van de
christen-democratische samenwer
king nog een tijdje moeten zien af
te houden. Er ls voor hem nog altijd

de mogelijkheid om met P.v.d.A. en
D'66 in zee te gaan. Een recente opi
niepeiling van het NIPO heeft uit
gewezen dat de P.v.d.A. door verlies
van de KVP wederom de kans maakt
de grootste partij te worden, terwijl
D'66 met de WD gaat wedijveren
om de derde plaats. Een progressief
kabinet-Biesheuvel, gesteld dat dat

Mr. B. BIESHEUVEL

tot stand zou komen, zal echter
steeds te kampen hebben met een af
vallige linkervleugel in de P.v.d.A. en
een lastige rechtervleugel in de ARP.
Voorwaar een minder lokkend pers
pectief dan een post als gouveneur
in een mooie provincie-hoofdstad.

(Van onze correspondenten;

Den Haag Enschede/Limburg/
Amsterdam Rotterdam (GPD)
Het discussiëren nog niet moe trek
ken vanmiddag leraren en leerlingen
van het Haagse Malieveld via het
ministerie van O. en W. naar Ami-
citia. Met die activiteiten is dan te
vens het initiatief verplaatst van de
Twentse Twickelleraren naar het
„Onderwysfront" dat is voortge-
groeid uit de Nederlandse Studen
tenraad. De animator van de actie
dag van gisteren, Twinckelleraar
Toon Gordyn, heeft meegedeeld dat
hy het minieme aantal scholen dat
meedeed niet zo belangrijk vond.

„Onze grieven worden ook zo wel
uitgedragen. Er is ontzaglijk veel

losgeslagen in de lerarenwereld".
Dat wordt niet geschraagd door de
vaak oever- en bodemloze discus
sies die we gisteren aanhoorden.
Wel hebben we reden om aan te ne
men dat aan de top van het minis
terie van onderwijs meer sympathie
bestaat voor de twickelactie dan
voor de houding van de raad van
leraren, men zou daar de actie als
zuiverder, op het onderwijs zelf ge
richt, zien dan de uitingen van de
officiële lerarenfederatie.

Tot driemaal toe is een groeiende
stoet middelbare scholieren vrydag
naar het raadhuis in Heerlen ge
trokken om daar in het openbaar
uiting te geven aan een aantal grie
ven. die zij met betrekking tot de
mammoetwet hebben. De manifes

tatie verliep zo ordelijk, dat de po
litie zich kon beperken tot het ob
serveren van de gebeurtenissen zon
der dat er moet worden ingegrepen.

Het bestuur van de Melanchton-
scholengemeenschap in Schiebroek
heeft de leraren verboden bijeen
komsten met ouders en leerlingen
te beleggen over de problemen, die
rusten op de invoering van de mam
moetwet. De leraren van de school
hebben gisteren hun adhesie be
tuigd aan de landelijke actie van
leraren.

Na de discussies in het Vondel
park in het actie-centrum Fame®
in de Volderstraat, hebben de Am
sterdamse scholieren een verklaring
uitgegeven, waarin zij namens 12
scholen voor voortgezet onderwijs te
kennen geven dat zij het beu zijn
als onmondigen buiten alle overleg
te worden gehouden. Zij eisen dat
het onderwijs ingrijpend vernieuwd
wordt, waarbij leerlingen en lera
ren betrokken worden. ZU eisen
voorts een school, waar zy in voort
durend overleg met alle betrokke
nen kunnen werken in een sfeer
van vrijheid.

J.R.S.

(Van onze financiële medewerker)

DEN HAAG (GPD) Voor
handelsondernemingen zoals R.S.
Stokvis is het geen gemakkelijke
opgave om zich toe te rusten op
de nieuwe tijd. Er verandert zo
veel en zo snel, dat het zelfs bij
het meest efficiënte beheer van
bovenaf uiterst moeilijk is om in
de vaart mee te komen, vooral
door de zich wijzigende vervoers
technieken, de moderne financie
ringen en de duurte van het geld.

De handel heeft tot taak voorra
den aan te leggen in de nabijheid
van de potentiële afnemers teneinde
op korte termijn in de behoeften van
dc markt te kunnen voorzien. Eer
tijds lagen de goederen in vemen
opgestapeld, maar stapelmarkten
zijn er eigenlijk alleen nog maar
voor de massagoederen als granen,
ertsen, kolen.

Opslag en voorraadfinanciering
kosten handenvol geld. niet alleen
omdat er zoveel meer kapitaal in
gaat zitten als gevolg van het geste
gen prijspeil, maar vooral ook door
de verhoogde assurantie- en opslag'
kosten en. niet te vergeten, de hoge
rente.

Voor vele buitenlandse industriëlen
is het voordeliger om kleine hoe
veelheden tegelijk per container of
zelfs per vliegtuig naar een afzet
markt te dirigeren om ln plotseling
opkomende behoeften te voorzien,
dan om grote hoeveelheden produk-
ten in consignatie te sturen naar een
afzetmarkt, die misschien pas over
geruime tijd behoeften openbaart.

By het lezen van de jaarverslagen
over 1967 en 1968 behoefde men
geen vreemde in Jeruzalem te zyn
om niet op de vingers te kunnen na
tellen dat R S. Stokvis niet lang op
het oude stramien zou kunnen voort
borduren. Wat in de eerste na-oor-

logse periode nog zinvol was, past
niet meer in het economische pa
troon van 1969. De groothandels
branche waarin Stokvis werkzaam
is vertoont een gevaarlyk teruglo
pende rentabiliteit. Het bekende be-
dryfsorganisatiebureau McKinsey
kon dan ook niet anders dan advi
seren dat er gekapt moest worden.

middellijk worden teruggegeven.
Vraag echter niet wat in deze tijd
een bankkrediet kost. Voor kasgeld
lening moet de industrie al meer
dan 9 1/2 procent rente betalen en
dan moet de fabrikant zich nog in
de handen wrijven als hij erin ge
slaagd is om het geld los te krij
gen.

Reeds lang verlies

Reorganisatie kost echter geld en
dat was voor Stokvis een moeilijke
opgave, want in 1967 was er een ver
lies geleden van f 7.6 min. en in 1968
van f 6,5 min. Natuurlijk kan hier
van een deel worden geschreven op
het Venezolaanse avontuur dat door
de vroegere directie was onderno
men. Ook andere buitenlandse vesti
gingen leverden grote verliezen op.
Het is wel zuur dat het personeel in
Nederland hiervan de dupe wordt, al
is het waarschijnlijk dat in de toe
komst toch tot een herstructurering
van de handelsonderneming had
moeten worden besloten.

Handelsondernemingen zijn net als
de meeste industriële bedrijven ge
noodzaakt om met bankkredieten te
werken. De eigen middelen zijn zel
den toereikend om de omvangrijke
zaken te financieren. Bovendien zou
een deel van de tyd het eigen ka
pitaal braak komen te liggen als het
voorbijgaand niet voor de financie
ring van handelstransacties nodig
zou zyn. Bankkrediet kan dan on-

Stokvis beschikt blijkens de ba
lans per einde 1968 nog altijd over
een flink eigen vermogen en wel van
f 70 min. Het totale in het bedrijf
werkzame vermogen beloopt wel
f225 min met inbegrip van het bank
krediet (f 16,8 min), leveranciers
krediet (f 0.4 min) en korte en lang
lopende leningen.

0\ereten

Het is best mogelyk dat het Ver-
olme-concem zich heeft overeten
toen de NDSM werd overgenomen
en dat de verliezen niet zijn in te
halen, maar het was toch zo dat
alleen de hulp van de regering kon
worden verkregen voor de bouw van
het mammoetdok als er een mach
tige partner bijkwam, ln dit geval
de NDSM. Het was een poging van
de regering om twee vliegen in één
klap te slaan en wel het mammoet
dok te effectueren en tegelijkertijd
te zorgen dat de NDSM zou door
draaien.

In feite is het hier eenzelfde ge
val als Kromhout motorenfabriek,
waar Jaar in, jaar uit volgens het-

I zelfde patroon werd gewerkt. Het
'was een verouderde zaak, waar het
j alleen met enorme Investeringen mo-
i gelijk zou zyn geweest om er een
modem, efficiënt geoutilleerd bedrijf
I van te maken, dat de serieproduk-
tie van motoren ter hand zou kun
nen nemen. Een dergelijk bedrijf
bevindt zich echter in Zwolle reeds
in het raam van het VMF-concern.
zodat een dergelijke kostbare inves
tering achterwege kan blijven en
uit het ondernemersoogpunt bezien
ook moet blijven.

Bij het VMF-concern werken 26.000
mensen en voor de raad van be
stuur was het noodzakelijk om het
bestaan van al die mensen niet in
de waagschaal te stellen terwille
van een oud bestaand bedrijf dat
slechts kort in het concern was op
genomen.

Aan zijden draad

Kromhout heeft in het verleden
menig zorgvol ogenblik gekend en
het voortbestaan heeft herhaaldelijk
aan een zijden draad gehangen.
Indien VMF niet tot overname was
overgegaan, had het personeel mis
schien al anderhalf jaar eerder op
staat komen te staan.

Ondernemers kunnen zich niet
permitteren om uitzichtloos verliezen
te accepteren. In een aanloopperio
de bij de ontwikkeling van nieuwe
produkten of bij het zoeken naaf
nieuwe afzetmogelijkheden is het
vaak noodzakelijk een verlies te ne
men. maar dat kan niet eindeloos
voortgaan. Per saldo staat VMF ook
voor de vraag waar uiteindelijk het
geld allemaal vandaan moet komen
om de zaken gaande te houden. De
liquiditeit moet terdege in het oog
worden gehouden.

Reeds eerder heeft het bestuur
van VMF aangekondigd dat de re
sultaten over 1969 belangrijk ten
achter zullen blijven bij die van
1968. De rentabiliteit van het in het

I concern geïnvesteerde vermogen is
te klein om nog nieuw kapitaal t«
I kunnen aantrekken. De beurskoers
van even meer dan 80 procent voor
een aandeel, waarop verleden jaar
nog een dividend van 12 procent
werd betaald, spreekt boekdelen.

Toch is het niet zo dat alle be
drijfsonderdelen van het concern
minder goede zaken doen. Integen
deel, er is een hele reeks van ac
tiviteiten, die voldoende lonend zijn.
Zeker 95 procent van de omzet baart
geen zorgen, maar de moeilijkheden
zitten in de vyf procent waar het
niet wil vlotten. Door Kromhout wer
den enkele miljoenen guldens per
jaar verloren op een omzet, die lag
tussen f 15 min. en f 20 min. Zo wa
ren er ook andere sectoren waar het
mes erin moet worden gezet om een
einde te maken aan verliesgevende
exploitatie.

Zorgenkinderen

Door de jaren heen zijn uit tradi
tie bij Stork en bij Werkspoor secto
ren gehandhaafd, die eigenlijk hun
tyd hadden overleefd. In Hengelo
werd de produktie van scheepsdiesel-
motoren gestaakt omdat er geen uit
zicht op was om ooit weer tot een
lonende exploitatie te komen., in
Utrecht moest gekapt worden en ook
elders zullen nog spaanders vliegen.
De zorgenkinderen van het concern
tellen met elkaar 2000 man perso
neel, maar het is nu nog niet te zeg
gen of en hoeveel er van hen moe
ten verdwynen.

Vooral een bedryf als gebr. Stork
in Hengelo heeft zich altyd geken
merkt door byzonder hoge sociale
opvattingen. De oudste zoon van de
i6tichter van het bedryf, D.W. Stork
legde omstreek 1880 reeds de grond
slag voor een stelsel van sociale voor
zieningen, waarin het ideaal, dat zyn
vader reeds op Jeugdige leeftyd had
gesteld, werd verwezenlykt.

CURAQAO leeft nog steeds ln de
roes van de eclatante overwinning
van het Arbeidersfront. Drie zetels
mag dan naar Nederlandse begrip
pen niet zo'n imponerend aantal
zyn, op Curacao betekent het 25
procent van het aantal uitgebrachte
stemmen. Ruim 12.000 stemmen op
een party, die twee maanden gele-
den uit wanhoop werd geboren, om-
j dat de vakbond niet wilden meewer-
I ken aan de vorming van het een
heidsfront.

Een party voortgekomen uit een
havenvakbond van nog geen vier
honderd leden, zonder kader en met
een paar leuzen als aktieprogram-
ma. De politieke voormannen en ook
de vakbondsleiders haalden er hun
schouders over op. Ook toen de
eerste vergaderingen van het Arbei
dersfront al duizenden belangstellen
den trokken. Zoiets was op Cura
cao by vorige voorkiezlngen ook
wel vertoond.

In het verleden hadden we Un-
Poco <een beetje) en de Partido Ra-
dikaal. Partytjes die door het volk
j tydens de kiezingscampagne als een
openbare vermakelykheid werden ge-
gewaardeerd, maar die op de dag
van de verkiezingen in de steek wer
den gelaten.

30 mei heeft de verkiezingssfeer
op Curacao echter volkomen gewy-
zigd. Minder kalm, minder speels,
ernstiger.

De kleine man is zich opeens be
wust geworden van zyn macht en
de elite van Curacao bezindt zich
I over zyn kwetsbaarheid. Zakenlieden,
die de 30ste mei maar het liefst za-
I gen als een pynlyke vergissing, wer
den op 5 september met him neus
op de feiten gedrukt. Ruim 10.000
stemmen voor Pappa Godet.

De overwinning van het arbeiders
front is op de eerste plaats een
I persoonlyk succes voor Amador
Nita en niet voor Papa Godet, die
hy in zyn organisatie slechts no
dig had vanwege diens polulariteit
by de kleine man.

Sinds deze week paradeert Nita,
de enige leidende figuur in het Ar
beidersfront die nog op vrye voe
ten is, als een jurist van het front
teruggekeerde generaal door de stra
ten van Willemstad. Geïnspireerd
door het succes, heeft hy enkele nieu
we statussymbolen aan zyn Castro-
uniform toegevoegd: een paraplu en
een draagbare bandrecorder. De fun
ctie van zyn paraplu ls in dit kli
maat nog niet helemaal duidelyk.

Met zyn bandrecorder, die onaf
gebroken op volle sterkte marsmu
ziek laat horen, vertoont hy zich by
voorkeur in de luxe hotels, die hy In
zyn achterhoofd al genationaliseerd
heeft. De kelner wordt begroet met
een: „dag broeder". De chef krygt
een minachtend knikje.

Wie is Amador Nita? Geen „angry
young man" hy is byna vyftig
maar een ontwikkelde Antilliaan, die
nu het ogenblik gekomen ziet om
zich te wreken op de gemiste kansen
uit zyn Jeugd. Zyn rechtenstudie
kon hy niet voltooien wegens gebrek
aan geld. Om dezelfde reden moest
hy in Columbia de universiteit ver
laten. waar hy letteren en wysbe-
geerte studeerde.

Van zyn reizen door de Latyns-
Amerikaanse landen kwam hy terug
met de overtuiging dat het kapitalis
me gefaald heeft. Hy voelt zich de
Fidel Castro van Curacao, maar het
woord communisme komt niet over
zyn lippen: hy is wel wyzer.

Drie zetels voor het Arbeidersfront,
maar de geachte statenleden Papa
Godet en Stanley Brown zitten nog
steeds in de gevangenis te Koraal-
Specht.

Of de rechter bereid is de tiendui
zend stemmen in overweging te ne
men als hy vonnis moet wyzen in
de zaak tegen Papa Godet is hoogst
twyfelachtig. Het is op Curacao geen
geheim, dat de voorzitter van de Ha
venunie geen psalmen heeft gezon
gen toen hij1 op 30 mei aan het
hoofd van de stoet naar de stad trok.
De aanklacht tegen hem bevat meer
strafbare feiten dan die tegen Stan
ley Brown.

Het openbaar ministerie heeft
zich door de arrestatie van. papa Go
det in een lastig parket gewerkt. De
enige manier om uit deze netelige
kwestie te komen, is de aanklacht te
seponeren. Het zou op Curacao zeker
niet de eerste keer zyn, dat zoiets
om politieke redenen gebeurt.

In de zaak in hoger beroep tegen
Stanley Brown is de uitspraak nog
deze week te verwachten. Indien zyn
straf ongewyzigd biyft, komt hy nog
voor het einde van deze maand vry.
Daar de kabinetsformatie enige tyd
in beslag zal nemen, kan hy mis
schien nog net de eerste vergade
ring van het nieuwe statencollege
halen. Overigens lydt Amador Nita
niet zichtbaar onder de gedwongen
afwezigheid van zyn twee medebroe
ders. De drie-eenheid: GodetNita
—Brown is zeker geen Eeuwig Edict.

Het is nog niet zo lang geleden
dat Godet en Nita elkaar om beur
ten voor de rechter beschuldigden
van malversaties met gelden van
het ondersteuningsfonds voor werk
loze havenarbeiders. Stanley Brown
is geen figuur om by Nita aan de
lyband te lopen.

Amador Nita ziet zichzelf graag
als de toekomstige minister van So
ciale Zaken. Maar ook in oppositie
kringen staat men huiverig tegen
over zyn Castro-ideeën. Om de toe
toenadering iets te vergemakkeiyken
heeft hy zyn „rode leuzen" uit de
verkiezingscampagne iets van kleur
laten verschieten.

De strydkreet „onafhankeiyk-
heid" is sinds een paar dagen
veranderd in „onafhankeiykheid
binnen het Koninkryk" (boven zyn
bureau hangt trouwens nog steeds
een grote foto van de Koningin). De
nationalisatie van de industrieën
en hotels is teruggebracht tot die
van de overzeese gasmaatschappy
en de mynmaatschappij.

GERARD HABRAKEN