KANS OP
STEUN
VOOR VEROLME
Praal Nixon
met Kosigin?
ARP en CHU
niet met KYP
achter een man
Gé VERHOOG
Kamer wil vinger in
concernpap
Kritiek op Doebtsek
open brief
m een
©ud ©h
teams
IER BEWAPENINGSWEDLOOP
ZONNIGE
PERIODEN
Verolme
Samen
UW SLAGER
UW POELIER
bitterkoekjes
JAMIN
ericht 1 maart 1860
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1969
No. 32889
EIDSCH
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,10 per kwartaal (postabonnementen f 16,50), f4,70 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers f 0,25
DAGBLAD
Witte Singel 1, Leiden - Giro 57058
Telefoon Directie em Administratie: 25041; Redactie: 2150T
DEN HAAG (GPD) Gereserveerd tot afwijzend reageer
den gisteren de ARP- en CHU-voorzitters op de plannen van
het KVP-bestuur om bij de eerstvolgende verkiezingen in 1971
met een gezamenlijk verkiezingsprogramma te komen. De drie
christelijke partijen zonden de verkiezingen in moeten gaan
met één kandidaat-premier, terwijl ook de ministers in ge
zamenlijk overleg aangewezen zouden moeten worden.
AVIV/CAIRO (AFP. Reuter)
i het Suezkanaal heeft van-
1 een luchtslag gewoed waar-
rolgens Israëlische bekendma-
i, zeker zeven Egyptische vlieg-
D zijn neergeschoten en volgens
i, drie Israëlische vliegtuigen.
i de bekendmakingen wer-
fr-ee luchtgeveohten geleverd.
|t eerste (zie ook pagina 9) be-
i Egyptische formaties bom-
rs, gesteund door jagers,
in het noorden van de
j Israëlische stellingen te ver-
De Egyptische toestellen
i verdreven waarbij twee Egyp-
t vliegtuigen werden neerge-
l Egypte meldt het neerschie-
er van één Israëlische mirage.
het middaguur joegen de
sche toestellen opnieuw over
ezkanaal. Opnieuw werden zij
(Behept en ditmaal werden vijf
toestellen neergehaald.
de iezing van Cairo tracht-
•aëlische vliegtuigen na de
aanval Egyptische stel-
i aan te vallen en werden hier-
pee Israëlische toestellen neer-
goten alvorens de overigen op
plicht sloegen.
De Griekse vice-premier Patta-
kos heeft gisteren hoogstpersoon
lijk de generale repetitie voor de
Europese atletiekkampioenschap-
pen, die op 14 september in het
Karaiskaki Stadion m Athene
tullen beginnen, bijgewoond.
In de stralende ton overtuigde
de voormalige kolonel zich ervan,
dat alles m de puntjes was ver
zorgd. De „generale" liep ge
smeerd. De heer Pattakos ver
zuimde ook niet een bezoek te
brengen aan de kantoren (foto),
waar vele typistes de papieren
warwinkel, die zo'n sportief spek
takel omgeeftverwerken.
De Nederlandse zaakgelastigde
in Athene, baron J. J. Voorst tot
Voorst, zal aanwezig zijn bij de
opening van de spelen. Andere
diplomaten, o.a. uit Zweden en
Denemarken, zullen verstek laten
gaan.
De voorzitter van de ARP, de heer
A. Veerman deelde mee dat men er
bij de anti-revolutionairen altijd
vanuit gegaan is dat de drie par
tijen met afzonderlijke lijsten de
verkiezingen in zuilen gaan. Wel
zou een andere wens die leeft bin
nen de KVP, namelijk een gezamen
lijk kernprogramma, in de toekomst
verwezenlijkt kunnen worden.
Moeilijkheden voorzag de heer
Veerman wanneer met één centra
le figuur geopereerd zou worden.
„Het kan grote problemen geven bij
de keuze van de partners met wie
de verschillende partijen, na de ver-
keizingen, een regering zouden wil-
geil
KDEN/WASHINGTON (AP,
jr) Het Britse blad Daily
ps schrüft vandaag dat presi-
[N'ixon van de Verenigde Sta
de Russische premier Kosi-
iaar in de komende weken zul-
hnoeten om te praten over een
ing van de bewapeningswed-
bericht van de Daily Express
wnstig van de doorgaans wel-
hte militaire medewerker,
na» Pincher, die schrijft dat
en Kosigin zich vooral zullen
»uden met lange afstandraket-
re; orzien van atoomkoppen. Vol-
itti Pincher zouden tijdens de be-
jen, die geheim zouden moe-
jven beslissingen van verstrek-
betekenis kunnen worden ge-
iddels wordt van bevoegde
5 in de Amerikaanse hoofdstad
men dat de Russen de Ameri-
inderdaad officieus hebben
(ej weten dat zü gunstig zullen
m op het voorstel van presi-
1 ixon voor besprekingen over de
W eningswedloop.
officiële Russische antwoord
1 wordt aangenomen, de Rus-
pilt verwacht van heden- tot
Wvond
weer met zonnige perioden.
e tot matige wind uit richtin-
i zuid en zuidoost. Onge-
ifde temperaturen als van-
jj (Opgemaakt te 12.40 uur)
pp 6 09 uur: onder: 19.03 uur.
i'op 6.44 uur: onder: 19 09 uur
rater te Katwijk te 3.36 en
y uur, laagwater te 11.53 uur.
uuiamer bestaat uit 26 pagina'»
sische minister van Buitenlandse
Zaken Gromiko meebrengen wan
neer hij zondag naar New York komt
voor de opening van de 24ste zitting
van de Verenigde Naties. Daar zou
hij zijn Amerikaanse collega Rogers
ontmoeten die in de loop van de
week een serie besprekingen met
hem zou voeren.
De Verenigde Staten en de Sow-
jet-Unie hadden reeds vorig jaar
overeenstemming bereikt over be
sprekingen ter beperking van de be
wapening. Een initiatief van presi
dent Johnson werd verhinderd dooi
de Russische invasie in Tsjecho-Slo-
wakije. Nixon had in juni j.l. doen
weten, dat zijn regering bereid was
besprekingen na 31 juli te laten
plaatsvinden.
Volgens waarnemers komen Genè-
ve, Wenen en Helsinki in aanmer
king als plaats voor de onderhan
delingen, een mogelijke datum werd
echter in deze kringen niet genoemd.
ROTTERDAM (GPD> De
regering overweegt het Verolme-
concern financiële steun te ver
lenen. Met deze overheidshulp
wordt de Rotterdamse scheeps
bouwer in staat gesteld de tegen
slagen op te vangen, die hij zich
met de koop van de NDSM in
Amsterdam op de hals heeft ge
haald.
Op de bouw van twee mammoet
tankers heeft het Amsterdamse be
drijf. sinds verleden jaar onderdeel
van het Verolme-concerneen ver
lies van twintig miljoen gulden ge
leden. Deze strop heeft het bedrijf
van Verolme in financiële moeilijk
heden gebracht.
De in het vooruitzicht gestelde re
geringssteun ter oplossing van de
noodlijdende gang van zaken bij de
NDSM is bedoeld om de werkgele
genheid in de hoofdstad veilig te
stellen. De financiële hulp van Den
Haag is, naar men kan aannemen,
mede ingegeven door de ontslagen in
het Kromhout-bedrijf. Duidelijk is in
elk geval, dat de regering er niet j
voor voelt het bedrijf van de NDSM
in te krimpen, met alle voor de hand
liggende gevolgen van massale ont
slagen.
Minister L. de Block (Economische
Zaken) zal reeds volgende week ver
schijnen in de vaste kamercommissie
voor Economische Zaken. Vertegen
woordigers van regeringspartijen
hebben al enkele weken intensief
conlBkt met de bewindsman over de
problemen bij Verolme.
Aangenomen wordt, dat "minister
De Block een duidelijk beeld omtrent
de gang van zaken in het Verolme-
concern, in het bijzonder bij de
NDSM. zal geven. Afgevaardigden
van de regeringspartijen hebben hier
op aangedrongen om de oppositie de
wind uit de zeilen te nemen.
Kamerleden van de KVP zijn er
voorstander van, dat de top van het
C. VEROLME
in moeilijkheden
Verolme-concern wordt verbreed,
M.a.w.: dat er naast de scheepsbou
wer andere „sterke mannen" worden
belast met de leiding van het
scheepsbouwbedrijf, dat tot de groot
ste ter wereld mag worden gerekend.
Een van de bezwaren tegen de heer
Verolme is, dat hij „te veel een in
dividualist is, die niet meer past in
het. complexe bedrijf van vandaag de
dag". Verolme heeft meermalen ge
zegd dat hij een miljard waard is.
Enkele kamerleden treken daaruit de
conclusie, dat hij daarom meer risico
moet kunnen dragen.
De leiders van de drie erkende
vakbonden zijn van mening, dat de
moeilijkheden in het Verolme-con
cern geen aanleiding geven tot pa
niek
Inmiddels zijn er in politieke krin
gen stemmen opgegaan die eisen dat
C. Verolme zich uit de leidinggevende
top van zjjn concern moet terug
trekken. De meerderheid van de
Tweede Kamer, in ieder geval PvdA
en KVP, blijkt rich bij een peiling
voor deze gedachte uit te spreken.
Volgens de Kamer mag de regering j
niet eerder nieuwe kredieten of ga
ranties verstrekken voordat:
de besteding is opgehelderd van
de ruim 100 miljoen welke de
staat in het bedrijf heeft gesto
ken;
het besloten karakter van het be
drijf volledig wordt opgeheven;
opening van zaken over de order
portefeuille is verschaft;
een regeringscommissaris wordt
aangesteld, die toezicht op de be
steding van overheidsgeld houdt
en;
Verolme met zijn eigen vermogen
garant is voor de risico's van de j
scheepsbouw.
len vormen. Volgens de heer Veer
man past een dergelijke centrale fi
guur niet in het Nderlands politieke
I bestel.
I Pas met de verkiezingsuitslag in de
I hand kan worden bepaald wel-
1 ke combinatie de meest gunstige is.
I Heeft men zich tevoren vastgelegd,
dan kunnen eventuele belangrijke
verschuivingen niet meer de keuze
van de informateur beïnvloeden.
Voor een dergelijke gebonden actie,
j voelt de heer Veerman van de ARP
|niet". We willen op geen enkele wij
ze op eventuele verschuivingen voor
uitlopen".
De ARP-voorzitter merkte wel op
dat het punt van de kandidaat-pre
mier in de groep van achttien nog
niet aan de orde is geweest. Ook de
voorzitter van de CHU, de heer C.
J. van Mastrigt zei dat er in
de „achttien" nog nooit over één lijst
was gesproken, laat staan over de
gedachte aan een lijsttrekker. Hij be
treurde het feit dat de KVP voor
zitter hem niet van een dergelijke
verstrekkend voorstel op de hoogte
had gebracht.
Dat was overigens in tegenspraak
met wat KVP-voorzitter Van der
Stee 's middags had meegedeeld.
Toen zy hü dat de betrokken par
tyen officieus waren voorgelicht.
De fractieleider van de Party van
de Arbeid in de Tweede Kamer. drs.
Den Uyl, zei in een televisiecom
mentaar dat de plannen van de
KVP slechts voorzien in een stukje
„schynduideiykheid". Hy kon zich
althans niet voorstellen dat de drie
confessionele partijen nog vóór het
kabinet-De Jong de rit ten einde
heeft gebracht zouden durven kie
zen voor een andere coalitiepartner.
Dat betekent volgens drs. Den Uyl in
feite dat men aan de VVD zit vast
geplakt.
Mr. Toxopeus. de fractieleider van
de VVD in de Tweede Kamer, vond
eveneens dat als de nota politieke
duidelykheid biedt, dat niet meer is
dan dat er een CDU moet komen. Hy
zag althans niet in hoe de drie chris-
teiyke partyen ieder afzonderlijk
met een coalitiepartner zouden kun
nen onderhandelen die niet direct
van de voorgestelde gezamenlijke
premier gediend is. Mr. Toxopeus zei
dat de VVD onder zekere voorwaar
den bereid is na de verkiezingen een
nieuwe rit met de drie confessionele
partyen te maken. Belangrykste
voorwaarde is dat het programma
voldoende liberaal zal moeten zyn.
(Voor meer nieuws over het KVP-
plan zie pagina 7).
Ook aan het rijk van Verolme
wordt dus geknabbeld. Mét de
steun van de regering zal on
getwijfeld rijkstoezicht in het
i concern van Nederlands kleur
rijkste scheepsbouwer binnenko-
1 men. Daarmee komt aan de le
gende van de man ctie het alle
maal alleen klaarde, zoetjes pen
i einde. Verolme heeft zich in de
tamelijk korte tijd van twintig
I jaar een legendarische naam
verworven. In zekere zin lijkt hij.
gezien de ruchtbaarheid rond
zijn ondernemingen, op Zwols-
man. Maar Verolme heeft aan de
andere kant zeer veel gedaan
voor de werkgelegenheid, een so
ciaal probleem dat hem zeer ter
harte gaat.
Verolme is in de publiciteit niet
steeds even gelukkig geweest. Hij
had een reeks politieke ideeën,
waaraan velen slechts schouder
ophalend voorbij" konden gaan.
Maar dat neemt niet weg, dat
men Verolme een zeker formaat
niet kan ontzeggen. Ook voor
hem is het blijkbaar niet moge
lijk gebleken om tot het eind toe
zijn rijk absoluut te regeren, zon
der verantwoording af te leggen.
Maar dat doet aan zijn waarde
als naoorlogs bouwer van Neder
landse schepen niet af.
Jfj De Nederlandse Spoor-
|J wegen hebben drie mede-
werksters als gastvrouw
aangesteld om reizigers, die
I deel uitmaken van gezél-
i1 schappen op speciale reizen,
I uitleg te geven over alle vra-
I gen, die de reizen mogen op-
|j! werpen. De meisjes zijn ge
kleed in rode broekpakken
I met een contrastrijk blauw
|i hoofddeksel. Hier zien we
II het drietal even voor het
vertrek van de eerste reis,
vanochtend uit Rotterdam.
Dë nota van de KVP over een
christen-democratische poli»
fcieke samenwerking bij vol*
gende verkiezingen voor de
Tweede Kamer, is bij de chris
telijke partners niet helemaaS
goed gevallen. Anti-Revolutio
nairen en Christelijk-Histori-
schen zijn kennelijk veel banger
voor gezichtsverlies dan de KVP.
Met name het ingaan van de
verkiezingen met één kandidaat
premier is de ARP en de CHU in
het verkeerde keelgat geschoten^
Toch ligt daar volgens de KVP
nu een punt, waar de veel
geroemde duidelijkheid een aan*
zet zou kunnen krijgen. Dat men
de programma's voor de verkie
zingen op elkaar afstemt, is niet
zeer revolutionair. Ook bij vorige
verkiezingen bleken de werf-
programma's over het algemeen
verrassend eensgezind.
Het gaat ook In ons land nlel
zozeer om die programma's. Tob
nu toe heeft men ondanks dié
schijnbare eensgezindheid op een
reel* punten, na de verkiezingen
altijd weer een fiks nummertje
moeten touwtrekken om uit die
verkiezingsprogramma's en met
de economische kaarten op tafel
een echt regeringsprogram te
maken. Een samenwerking van
drie christelijke partijen uitslui
tend op programma-basis komt
aan dat bezwaar niet voldoende
tegemoet. Willen de drie christe
lijke regeringspartners werkelijk
tot een innige samenwerking ko
men, dan zal men ook wel met
een duidelijke verkiezingskandi
daat moeten komen. Of dat al in
1971 zal kunnen, valt nog wel te
betwijfelen.
ADVERTENTIE
PRAAG (AP) Een conservatie
ve Tsjechoslowaakse journalist
heeft ex-partijleider Doebtsek giste
ren in een open brief uitgedaagd in
het openbaar stelling te nemen tegen
de beschuldigingen die tegen hem
zyn ingebracht.
In een artikel waarvan waarne
mers menen dat het het standpunt
van de huidige partijleider Hoesak,
bevat schrijft Jozef Hotmar, dat de
hoge functie die Doebtsek in het ver
leden had en het vertrouwen dat hy
Gisteren heeft opnieuw een lei
dende partyfunctionaris zich in de
ry van kritici van Doebtsek. Smrkow-
ski c.s. gesteld Het is Drahomir Kol
der die in een vraaggesprek met
partyblad Roede Prawo de voorma
lige partijleiding beschuldigt van ve
le, ten dele niet opzettelyke fouten".
Kolder die van beslissende invloed is
geweest, by het afzetten van An-
tonin Nowotni als party leider zei,
dat het hem nooit mogelyk was ge
weest van zijn opvattingen over de
ontwikkeling sinds die tijd te getui-
genoot hem de verantwoordelyk op gen. In oktober 1968 zou Roede Pra-
leggen een dergelyk daad te stellen, wo een artikel van zijn hand ge-
Doebtsek zou de afgelopen week weigerd hebben, ook al om
hebben geweigerd in het openbaar, dat Doebtsek het als „ondoelmatig",
zelfkritiek af te leggen. I had afgewezen.
voor
wilde e*n<i wilde konijnen
DOEZASTR. 39-41 - TEL 314tS
(ADVERTENTIE)
morgen
250 gram van 90
voor 80
niet te geloven voor die prijst
Uit het Leidsch Dagblad van
10 September 1869:
's Gravenhage. Bernardus
Martinus van der Velden is j
wegens moedwilligen dood
slag op den persoon Van der
Meydens tot 3-jarige con
ventionele gevangenisstral
veroordeeld.
(Advertentie) G. J. Dek
ker, professor in Talen en
Vlug schoonschrijven des Ko-
nings, leert 't vlugst en fraai
ste schrijven a f 25 betaal
baar in 3 termijnen en voort
during der lessen tot volko
menheid. Naar deze onge
kende conditie is te verne
men Stads-Gehoorzaal, za
terdag van 2 tot 4 uur.