Ruimtegebrek vraagt keus:
auto's of openbaar vervoer
Leiden loopt zondag
zijn Leidato-loop
Driemaal
afscheid
was in
Leiden
scheeps
recht
MET...
C. Jonge jam
van de NZH
over verkeer
in de Leidse
binnenstad
Parcours over 5 km
Rechten
Erg
erms
Distributie
Heilig dier
2?
Y
Prof. Muntendam
volgt thans
prof. Reerink, op
Om een juist
beeld te krijgen
DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1989
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
Hans Melkert i
De bussen zitten klem in de
verkeerschaos, die vooral op za
terdag de Leidse binnenstad be
heerst (duidelijk te zien op de
foto van Kort Rapenburg). De
heer Jongejan (foto rechts)
maakt zich daarover zorgen.
Foto's LD/Holvast)
LEIDEN ..Het verkeersprobleem in de Leidse binnenstad
- naar mijn idee is de ruimte te klem voor èn particuliere
auto's enerzijds èn openbaai" vervoer en ander verkeer ander
zijds kan van twee kanten worden benaderd:
sluit het centrum af voor openbaar vervoer en de chaos
wordt groter, omdat er meer auto's zullen komen, die meer
ruimte vragen dan de bussen;
sluit het centrum af voor particuliere auto's, geef het open
baar vervoer de ruimte om goed te functioneren en er blijft
ruimte voor alle andere wensen als het maken van voet
gangersgebieden, autovrije pleinen met terrassen, enz."
De heer C. Jongejan, die het
Leidse bedrijf van de Noord-
ZuidrHollandse Vervoer Maat
schappij leidt, stelt deze twee mo
gelijkheden tegenover elkaar,
maar trekt zelf niet de lo
gische conclusie: sluit het cen
trum af voor particulier auto
verkeer. ..Ik ben geen vijand van
de auto", zegt hij ter verduidelij
king, „maar ik vind de aandacht,
die de auto in het verkeerspa-
troon krijgt, niet evenredig met
de belangstelling voor andere
middelen van vervoer. Als ik even
aan het openbaar vervoer voor
bij ga, denk ik dan aan de fiet
sers en bromfietsers, over wie
niet wordt gesproken, aan de
wandelaars ook."
was bar en boas. Ik had dat wel men
aankomen. Een lange hete zomer
met weinig winkelvervoer naar het
centrum het vervoer naar en van
de kust gaf toen problemen en
dus een achterstand in winkelen en
dan een regenachtige zaterdag aan
het eind van de vakanties. Ik heb
mijn auto als vaak op zaterdag
geparkeerd bij de Petruskerk en
ben gaan lopen m de binnenstad. En
ik heb me geërgerd".
ochtendspits. De moeilijkheden be
ginnen op in-de-weekse dagen, waar
bij de woensdag er uitschiet, om een
uur of één en duren tot na zessen.
Op zaterdag begint het al in de och
tend. Er is een uren durende spits,
die bijna niet teurgloopt. Op zater
dagen komt het vaak voor. dat Je
lopend sneller de 1200 meter van sta
tion tot Korevaarstraat aflegt dan
per auto of bus".
In de spitsen lopen bussen in de
Leidse binnenstad vertragingen op
van drie kwartier. Elk uur gaan er
28 heen en 28 terug door het cen
trum. „Loopt het verkeer hier vast,
dan moeten bij het station extra bus
sen worden ingezet, omdat het
treinpassagiers. die naar Katwijk of
Noord-wijk moeten, een zorg zal zijn
of het vastzit in het centrum van
Leiden. Maar de voorraad reserve
materiaal is niet onuitputtelijk".
De heer Jongejan sprak zijn be
zorgdheid uit over het verkeer in de
Le'dse binnenstad op de .hoorzit
ting" van het gemeentebestuur over
de parkeemota en hij wil deze uit
spraak graag wat verder uitdiepen,
omdat het verkeer hem als bus-vak
man boeit en de leefbaarheid van de
binnenstad hem als Leidenaar ter
harte gaat.
De heer Jongejan nam toen als
voorbeeld zaterdag 16 augustus. „Het
Ergernis over het feit. dat het
centrum verstopt was, de zaak traag
iiep door het slechte weer regen
geeft beslagen ruiten en ander on
gerief en de gang van zaken nog
moeilijker werd doordat automobi
listen ten einde raad hun wagens
parkeerden op hoeken van straten,
by bushalten. „Ik maak me zorgen
over de komende winterzaterdagen
met sinterklaas, kerst en de oprui
ming. Dit kan niet langer. De Leid
se binnenstad is bijzonder moeilijk
en vraagt om bijzondere maatrege
len".
De heer Jongejan licht dat toe.
„We kennen in Leiden vrijwel geen
i De NZH-functionaris erkent de
uitspraak, dat automobilisten hun
wagen niet hebben gekocht om er
ver mee van hun doel het cen
trum in dit geval te blijven.
„Maar nooit wordt gesproken over
het recht van de buspassagier om
zonder veel vertraging zijn doel te
bereiken. Hij betaalt er niet voor om
drie kwartier in de stroom te zit-
i ten".
De heer Jongejan maakt zich
kwaad als hy spreekt over loopaf-
J stand. Hy vindt de 200 meter, die in
de parkeernota als uitgangspunt
geldt, onaanvaardbaar. „Zes- tot ze-
i venhonderd meter lopen is toch niet
te ver. Als men een cirkel trekt van
die afstand met het. centrum als
i middelpunt, dan valt de Langegracht
daar helemaal irn. Staat het daar op
zaterdag vol met geparkeerde auto's?
Nee. men wil /dichterby parkeren,
men doet het liever op straathoe
ken of maakt het verkeer tot nog
een grotere chaos door rondjes te
rijden tot vrouwlief uit de winkel
komt".
De auto is ooi-zaak van de ver
keersmoeilijkheden. Daarom krijgt
de auto alle aandacht. Maar waarom
eigenlijkDe heer Jongejan denkt
aati de velen, die niet per auto (kun
nen of willen) komen, o.a. jeugdigen,
bejaarden, veel huisvrouwen ook.
„Hoe groot zijn die groepen en hoe
is de verhouding met het aantal
automobilisten
Er komt een rapport op tafel, dat
vervoercjjfers naar het centrum van
Leiden aangeeft gedurende de hele
week: 24 pet per auto. 35 pet. per
bus. 24 pet. per f'ets en nog eens 12
pet. per bromfiets. „Meer dan ze
ventig procent komt dus met per
auto. Deze belangen worden niet
evenredig gezien in verhouding met
de belangen van de automobilisten".
Voor de NZH-bedrijfsleider is het
verkeersprobleem een distributiepro
bleem. Hij maakt een rkensommetje.
„Duizend mensen komen naar het
centrum. Dat betekent bij een lage
bezetting van 33 passagiers dert'"1
bussen. Die nemen 1000 m2. ruim f
iu gedurende pakweg drie minuten
bij de halten. Komen de duizend per
auto, dan zjjn by een bezetting van
2 personen (het gemiddelde ligt la
ger) 500 wagens nodig, die 4500 m2.
Innemen gedurende minstens drie
kwartier. Die tyd heb ik uit de par
keernota".
En dan komt hy tot de in de aan-
nef genoemde stelling: of particu
liere auto's eruit óf het openbare
vervoer. Dat leidt tot do conclusie:
vrije banen voor het openbaar ver
voer en laat (brom)fietsers er ook by.
Acht jaar heeft de heer Jongejan
de verkeersontwikkeling in Leiden
op de voet gevolgd. Hij heeft meege
maakt. dat het met verkeer in beide
richtingen in de Breestraat. vastliep.
.Aanvankelijk gaf de „markten-
route" op dit punt verlichting, maar
daarvan is niets meer te merken. De
omleidingsroutes voor het doorgaand
verkeer hebben goed gewerkt maar
het blijft moeilijk in het centrum".
Toch ziet hy daarin mogelijkhe
den. .Waarom gebru ken we de
Langebrug als parkeerstraat en niet
als route voor personenauto's. Geef
I bussen en vrachtwagens de ruimte in
de Breestraat. Fietsers en bromfiet
sers kunnen er wel bij als ze links
rijden. De busbaan op een gedeelte
van de „marktenroute" is nutteloos
zolang er flessenhalzen in blijven.
Geef de bus de ruimte van Gangetje
tot Kort Rapenburg en het zal een
stuk beter gaan. Dat betekent o.a.
het verbieden van de baan voor fiet
sers en het verbieden van het par
keren langs de Rijn, waarbij auto's
zó ver de rijweg worden opgestoken,
dat de bus er niet langs kan. Zet
hier fietsenrekken, zodat ook deze
verkeersdeelnemers, die zo weinig
ruimte vragen in het centrum, eens
aan hun trekken komen"
Zijn slotconclusie: ..Stop er mee
de auto te zien als een heilig
dier
LEIDEN Na de vele prestatie
lopen die de laatste tijd in het kader
van trot- trim- en andere fitheids
acties overal worden georganiseerd,
krijgt nu ook Leiden „zijn" prestatie
loop. De atletiekvereniging AV Hol
land organiseert in samenwerking
met het bestuur van d< huishoud-
show Leidato zondag de z.g. „Leida
to-loop". waaraan iedereen, jong en
oud, groot en klein, kan deelnemen.
Start Cs middags 1.30 uur) en finish
van deze 5 km. lange loop, die een
jaarlijks terugkerend evenement zal
worden, vinden plaats by de indruk
wekkende Groenoordhal. Het par
cours van deze loop, die persé geen
wedstrijd is. ziet er als volgt uit:
Groenoordhal (éen ronde er om
heen). richting vuilverbranding naar
Haarlemmertrekvaart (onder brug W.
d* Zwijgei-laan). Willem de Zwijger
laan tover brug). Laan van Oud-
Poelgeest. Groene Maredijk. Leidse
Houtt o.a. sintelbaan). Houtlaan,
Groene Maredijk. Zweilandlaan.
Boerhaavelaan, Willem de Zwijger-
j laan, Groenoordhal.
Elke deelnemers die het parcours
binnen de 40 minuten volbrengt ont
vangt een speciaal geslagen herinne
ringsmedaille en tevens een gratis
toegangsbewijs voor de huishoud-
show. die zaterdag wordt geopend
j Het Leidatobestuur. diverse Leidse
bedrijven en stichtingen hebben be-
kers beschikbaar gesteld voor scho-
1 len, bedrijven en sportverenigingen.
Dié school, dèt bedrijf en dié ver-
I eniging (uitgezonderd atletiekver
enigingen) met het grootste contin
gent lopers of loopsters binnen de
I gestelde limiet over de eindstreep
verwerven deze bekers. Extra prijzen
zijn er bovendien voor de jongste en
oudste deelnemer aan de loop. Onder
de inschrijvers (de inschrijving
loopt geweldig, vertelt secretaris He-
merik) bevindt zich een kleuter van
4 jaar en enige mensen van rond de
60 jaar.
ADVERTENTIE
Zij
President-curator
Leidse universiteit
LEIDEN Bij Koninklijk Besluit
is aan dr. E. H. Reerink, die sinds
1 januari 1962 president-curator van
de Leidse Universiteit is- geweest,
met ingang van 1 september eervol
ontslag uit deze functie verleend.
Met ingang van dezelfde datum is
bij K.B. tot zyn opvolger benoemd
prof. dr. P. Muntendam, hoogleraar
ln de hygiëne en de sociale genees
kunde en prorector sociale voorzie
ningen aan de Leidse Universiteit.
De ambtstermijn van dr. Reerink
liep formeel pas af op 31 december
van dit jaar Aangezien naar zijn
oordeel thans meer dan ooit conti
nuïteit in het beleid gewenst is, leek
het hem juist te verzoeken de da
tum van zijn aftreden te doen sa
menvallen met het begin van het
nieuwe academisch jaar.
Prof. Muntendam, die in 1901 te
Amsterdam werd geboren, werd in
1953, het jaar waarin hij na drie
jaar staatssecretaris voor de volks
gezondheid te zijn geweest terug
keerde naar zijn oude post van di
recteur generaal voor de volksge
zondheid. benoemd tot buitengewoon
hoogleraar in de hygiëne en sociale
geneeskunde aan de Leidse Uni
versiteit. Elf jaar later trad hy af
als directeur-generaal voor de
volksgezondheid en aanvaardde hy
het ambt van gewoon hoogleraar te
Leiden. In 1968 werd prof. Munten
dam.' die gedurende het academie
jaar 1667 1968 rector magnificus was
benoemd tot prorector sociale voor
zieningen.
Een handvol namen uit de
I van prijswinnaars,
ij wonnen f 10. f 25. f 50.
f 100 of f500!
G.H. Reijnders - Venlo
F G.M. Kogelman - Nw.-Heeten
P. Wiers - Oosthuizen
J. Mabelis - Tholen
1 T. Bakx - Dordrecht
j Stef de Boer - Den Haag
G. Kraaybeek Roosendaal
Th. Hannink - Olst
J. de Boer - Oss
Jan v.d. Ven - Wanssum
L. Koers Jr. - Weesp
Gerrie Sanders Gerwen
J. Mesuere - Sluis
D. Zegger- Wassenaar
C.P M. Karelse - Warnsveld N
G. Brefeld - Eindhoven
H.C. Hartman - Haarlem 5>
Spel mee, win mee
'£ézsró óchryven
..i
We hoorden voor de radio weer
eens over de aanvallen van de Viet-
cong op de Amerikaanse basis Da-
Nang. Kranten, radio en televisie
geven ons zo steeds weer berichten
en beelden over de Vietcong-aeressie.
en hoe Nixon tevergeefs wacht op
een „hoopvol teken" van verminder
de activiteit van de tegenstander
Maar we vernemen bijna nooit, dat
de Amerikaanse acties met B-5'2
bommenwerpers onverminderd voort
gaan, en wat dat inhoudt: dat op
bewoonde streken van Zuid-Viet-
nara dagelijks méér wordt afgewor
pen dan op heel Europa in de twee
de wereldoorlog, niet alleen kwanti
tatief maar ook kwalitatief meer
een ruime sortering aan explosief-
bommen, napalm, fragmentatiebom -
men. ontbladeringsgassen en oogst -
vernielers; het doel is. de streken
die onder beheer van het Nationale
Bevrijdingsfront staan, onbewoon
baar te maken, en dat heet pacifi
catie en bevrijding.
Toen 1 november 1968 de bombar
dementen op Noord-Vietnam ophiel
den. werden onmiddellijk de acties
boven Zuid-Vietnam verdubbeld. En
dat ofschoon de Vietoomg en Hanoi
van 1 november tot in februari hun
activiteit verminderd en troepen te
ruggetrokken hadden.
Ons wordt veel gesuggereerd over
de onbetrouwbaarheid en de onwil
van Hanoi, maar over de ervaring
die Hanoi en de Zuid-Vietnamese
bevolking hebben met de Amerika
nen. vernemen we bijna nooit, alleen
als je goed let op kleine mededelin
gen en lezen kunt tussen de regela
door.
Prof. dr. A. J. RASKER.
Oegstgeest,
LEIDEN Op drie plaatsen in
Leiden werd gisteren afscheid ge
nomen. Twee afscheidsrecepties
waren er in de middaguren we
gens vertrek van Leidenaars. één
afscheidsbijeenkomst 's avonds
in verband met pensionering van
een stadgenoot.
Op de foto links schudden de oude en nieuwe directeur van de
Algemene Bank Nederland in Leiden elkaar de hand (links mr. De
Jongh, rechts de heer Tjeenk Willink). In het midden één van de
vele hartelijke handdrukken voor dokter Boer in het Diaconessen-
huis. Op de foto rechts drukt voorzitter Anes schoolhoofd De Vries
Directiewisseling
Zevenduizend uitnodigingen wa
ren verstuurd en honderden hadden
gehoor gegeven. Ln de koffiekamer
van de Stadsgehoorzaal vormde .ich
een enige uren durende rij op de
afscheidsreceptie van de heer H.
Tjeenk Willink als directeur van het
Leidse kantoor van de Algemene
Bank Nederland, waarby tevens
kennis kon worden gemaakt met de
nieuwe directeur, de uit Aalsmeer
komende mr. J. E. de Jongh. De
heer Tjeenk Willink wordt per 1
I september directeur van het district
I Gelderland van de bank. die hy
in Leiden bijna tien jaar heeft ge
diend.
Vele zakenrelaties gaven acte de
présence, evenals vertegenwoordigers
van het verenigingsleven, dat de
directeur heeft gediend, o.a de-
stichting Tehuizen voor geestelyk ge
handicapte kinderen en het Leids
Volkshuis. Burgemeester mr. G. C.
v. d. Willigen schaarde zich in de rij
van receptiebezoekers.
Hoogleraar
Enkele honderden oud-patiënten,
vrienden, kennissen en collega's heb-
iben ln het Diaconessenhuis afscheid
genomen van de uroloog P Boer. die
is benoemd tot hoogleraar aan de
Ryksuniversiteit van Groningen. In
de toespraken, die gehouden werden,
kwam dr. Boer naar voren als een
hardwerkend man, die van anderen
evenveel inzet verwacht als van zijn
medewerkers. Zyn kritische opmer
kingen in de stafvergaderingen wa
ren soms oorzaak van moeilijkheden,
maar hebben ook „bevruchtend ge
werkt" op zijn collega's, verklaarde
zijn collega Steenwinkel. De direc
teur van het Diaconessenhuis dankte
de heer Boer voor de naam. die hy
in heel Nederland heeft gegeven
aan de urologische afdeling van het
Diaconessenhuis. De oud-patiënten
van dr. Boer <„U gaf de patiënt
vertrouwen") schonken de aan-
staande hoogleraar een kleutertele
visie en een enveloppe met inhoud
(voor de inrichting van het nieuwe
ihuis). Zy betrokken ook de assisten-
te van dr. Boer in de hulde. Zy kreeg
bloemen en een enveloppe met in
houd voor haar geplande reis naar
Frankrijk.
Schoolhoofd
In de school aan de Stadhouders
laan werd afscheid genomen van het
hoofd van de Kooiparkschool aan de
Driftstraat, de heer A. de Vries.
De pensionering van de heer De
Vries valt samen met de opheffing
van zyn school, waaraan hij veer
tien jaar lang de leiding heeft ge
geven. De Kooiwyk leverde door ont
volking en ontkerkelyking de laatste
jaren geen nieuwe leerlingen meer.
De heer De Vries en zyn familie
werden in de gymzaal allereerst toe
gesproken door de voorzitter van de
Gereformeerde Schoolvereniging, de
heer S. J. Anes. Deze hield de heer
De Vries voor. dat het verloop in
de Kooipark school beslist niet aan
hem te wyten is geweest. „Dat het
anders is gegaan dan we wilden, ligt
buiten uw schuld", aldus de heer
Anes. Een beeld uit de bybel, van
de zeven vette en de zeven magere
jaren, transponeerde hy op de heer
De Vries, „wy hebben bewondering
voor de wyze waarop u zich ook door
de zeven magere jaren hebt heenge
slagen. Ondanks een verminderde ge
zondheid hebt u altyd uw goede hu
meur bewaard". De heer Anes over
links) ten afscheid de hand.
handigde een bedrag onder couvert
en aan mevrouw de Vries bloemen.
De heer A. Boogaard sprak offi
cieel als ryksinspecteur l.o„ maar
eigenlyk veel meer namens zichzelf.
Hy probeerde onder woorden te
brengen waar de goede verstandhou
ding en wederzydse waardering tus
sen hem en de heer De Vries aan
ten grondslag lagen.
De heer R. Kramer (ryksinspec
teur christelyk nationaal schoolon-
derwys) en de heer H. Schilp (oud-
directeur van de kweekschool)
meenden dat de heer De Vries
met veel voldoening mag terugzien
op zyn werk voor het christelyk on-
derwys. Zyn vroegere directeur van
tFoto's LD/Holvast)
de kweekschool vergeleek „Age" mek
diens vader, die ook hoofd is geweest.
Als één van de oudste personeels
leden voerde mej. K. de Jong heb
woord, die de goede wyze van om
gaan met de onderwyskrachten in
de heer De Vries loofde. Daarna wa
ren er waarderende woorden van da
heer Lepelaar namens de ouder
commissie van de Kooipark school
(een initiatief van de heer De
Vries), de heer P. Muurman uik
Muntendam (vanwaar het oud-
schoolhoofd 14 jaar geleden naar
Leiden vertrok) en een ex-militair
van „het 28ste", de heer J. Trippen-
zee. Namens de collega's schetste met
enkele toepasselyke bybelspreuken
de heer A. Drukker de verdiensten
van de heer De Vries.