'VISSEN OP DE DIJK'
derwatertoerisme in Japan
i r
Bakzootje
moddervette
bot wordt
duur betaald
rkeer
reatie
Unieke wieden
in Overijssel
J)-UÏT-LD-UIT-LD-UIT-LD-lJIT-LD-UIT-LD-lIIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-l]IT-LD-UlT-LD-UIT-LD-ljIT-L
TIPS VOOR TRIPS
NEDERLAND
GOEDKOOP
Friese
frisse
meren
meren
Biesbosch *n
eldorado
9 AUGUSTUS 1969
LBIDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
leru heeft het in ons
eens moeten afleggen
gteeds toenemende ver-
h. Minister Bakker
de Afsluitdijk weer eens
!k laten prevaleren bo-
,i jeatie.
van de reconstructie
ïds grotendeels is uitge-
de verbinding tussen
iland en Friesland in
g vrywel geheel taboe
e sportvisserij.
zou eens een kijkje
jnen hoeveel duizenden
Mrs gedurende het week-
•strijken langs de Af-
~m een hengeltje uit te
"de Waddenzee en hoe-
nen een plekje zoeken
>t rust te komen. Dat al-
iks verleden tijd wan-
Fbaans weg van de Af-
omgetoverd in een
Eén zeepier kost tegenwoordig vijf cent dat is veel geld
voor een even onaanzienlijk, onappetijtelijk als wonderlijk
diertje, dat voor negentig procent bestaat uit water, gevat in
een behaard huidje en in het vissers jargon daarom plastisch
aangeduid als „leegloper".
.waarop de sportvissers
wordt door de
'de de tweede baan
lak langs nagenoeg
l<%r. Wel is er vlucht-
jar de auto's kunnen
»*eparkeerd worden zon-
gevaar voor het overige
te leveren.
elmeerkant komen wei-
iele parkeerhavens,
s in verband met het ge-
het verkeer ook al weer
p de weg naar de zee-
7B steken.
vanouds een geliefd
VI de sportvissers op de
gaan ook verloren
wanneer de nieu-
bestaat. De parkeer-
lidie kant verdwynt.
Jtvoering van de plan
de Tweede Kamer ge-
'6speciale vissersplaatsen
maar minister Bakker
kosten daardoor te
pn. In plaats daarvan
je hij dat op een twee-
n namelijk bij het mo-
bij Breezanddijk par-
in zullen worden inge-
rijke sportvissers is dat
druppel op een gloeien-
Sr is echter één licht-
irop onze hoop is ge-
op het ogen-
om via de
op de dyk het
- een pendelbusje te la-
^dat de sportvissers en-
i per dag afzet aan de
rfan de dijk en ook weer
ttlmatige vissers op de
fis te hopen dat de mi-
Lrd houdt, maar hele-
8t ben ik er nog niet op.
OPSTEKER
Maar de liefhebber, vooral te vin
den in het nog steeds groeiende vis
serslegioen, legt graag een stuiver
op tafel voor zo'n stukje aas. Een zak
vol stuivers als het moet.,want
zonder een zeepier begin je weinig.
Honderd de man is een aardig ge
middelde en daar varen ze wel bij:
„ze" in Den Oever, Callantsoog, IJ-
muiden, Scheveningen, Harlingen, op
de Waddeneilanden en in heel Zee
land. In Den Oever verdienen ze
goud aan de arenicola piscatorum,
zoals de bruinachtige borstelworm
voor het officiële handboek van de
bioloog heet.
Het westelijke kopdorp van de Af
sluitdijk stroomt elk weekeinde vol
met sportvissers. Hele busladingen
worden er elke zaterdag- en zondag
morgen afgeleverd. Want voor de
hengelaars is de dijk geworden, wat
de Amsterdamse Bosbaan vol kar
per is voor de Mokummer. die er
een avond en een nacht voor over
heeft om de eerste te zijn en de bes
te stek te hebben aan de baan als
het seizoen weer opengaat.
Maar intussen ontdekten de vis
sers de zee. het wad en de dijk als
een welkome aanvulling voor hun
sportieve genoegens. En voor velen
heeft het zeebanket het definitief ge
wonnen van de boerenkarper, de
ruisvoorn, de baars en de zeelt.
\Nieuw terrein
i Het gesloten seizoen, waarin de
I visjes in het binnenwater ongestoord
hun liefde mogen bedrijven, heeft
met die voorkeur voor het zilte nat
niet eens alles te maken. De zee is
voor de sportvisser geen surrogaat,
maar een nieuw bijzonder interes
sant terrein. De een verkiest daar
bij de boot. de ander het strand,
maar men vindt ze ook op de strek
dammen. wijdbeens in de lieslaar
zen achter hun meterslange stok in
de branding.
Ik ga naar de Afsluitdijk. Dat zou
de minister ook eens moeten doen.
De bewindsman, die Rijkswater
staat daar maar ongelimiteerd laat
reconstrueren zonder met de belan-
I gen van de sportvissers rekening te
houden. Want waar moeten die straks
aanleggen, wanneer de verbreding
van de weg op de Afsluitdijk een
feit is.
dommelende mannen reden binnen.
Mevrouw Rotgans, blozende West-
Friezin, houdt zich, gevraagd naar
de vangkansen, diplomatiek op de
vlakte. „Vorige week was het slecht,
maar gisteren hebben ze aardig ge
vangen". Je weet dat zoiets een loze
kreet is maar toch geeft zoiets de
burger moed.
Het prikkelt het jagersinstinct. De
partners weten een moordstek. „Een
de verte. Een debutant op de zware
keien kykt snel de kunst af. Het is j
hier zaak de hengel laag te houden, i
zodat de wind weinig vAt heeft op de j
top, waardoor de aanbeet van de vis
beter te registreren valt. Na een
kwartiertje wordt de eerste bot bin- j
nengedraaid.
Geen gek begin. Het tweede exem-
plaar, na ruim drie kwartier, is een i
„postzegel"! De vloed loopt aardig
Op zaterdag stonden er vele hon
derden auto's langs de dijk gepar
keerd. Dat komt neer op enkele dui
zenden hengelaars, want vrijwel el
ke auto die die ochtend via de E-10
noordwaarts koerste, had een vier-
mans bezetting aan boord.
In Den Oever was het. nauwelijks
licht, zo druk als in de Amsterdam
se Kalverstraat op een woensdag
middag. Voor de zeepieren en de spie
ring stonden ze in de rij. Bussen vol
emmer vol vorige keer", beweren
ze in onvervalst visserslatijn. Onze
auto rijdt richting Friesland. De au
to's staan bumper aan bumper. Ach
ter de dijk een dam van zeepieren,
feestelijk banket voor de bewoners
van de Waddenzee.
By de Lorentzsluizen leggen we aan.
Windje in de rug, zeil voor de auto
als scherm, heel comfortabel. De
eerste lijn fluit beaast door de lucht.
Het werplood slaat een schuimgat in
Wat zoudt u ervan zeggen
als er volgend jaar een folder
bij uw reisbureau lag om een
veertiendaagse trip naar de
zeebodem te maken? U zoudt
waarschijnlijk de schouders
ophalen. Toch maakt u dan een
vergissing, want in Japan wor
den deze zomer de eerste on
derwaterparken geopend. In
het land van de rijzende zon is
een nieuw tijdperk van het
onderwatertoerisme al inge
luid.
In ons land wordt natuurschoon
beschermd in natuurreservaten en
parken, die als rust en recreatie
oorden voor het grote publiek die
nen. Zo is het in Japan de bedoe
ling om het natuurschoon van de
oceaanbodem te ontsluiten, zodat
het publiek ervan kan genieten.
Het voordeel is dat de Japanse
kustwateren een rijk en zeer wisse
lend zeeleven hebben mede als ge
volg van zowel een koude als een
warme golfstroom.. In de wateren van
de warme golfstroom komen koraal
en prachtig gekleurde vissen in gro
ten getale voor. De zeebodem onder
de koude golfstroom is daarentegen
bedekt met verschillende soorten
zeewier. In deze zeewierwouden
zwemmen vissen, die volkomen ver
schillen van tropische soorten. In de
wateren waar beide stromen samen
vloeien, ziet men dichte zeewierwou
den en eindeloze agar-agar prairies.
Als het zeegebied als onderwater
park is aangewezen geldA daarvoor
een totaal visverbod. Een van de fa
ciliteiten om de natuur onderwater
gade te slaan is een grote boot met
glazen bodem, waarmee dertig pas
sagiers kunnen worden vervoerd.
Een andere attractie is de zoge
naamde „uitkijktoren onder water",
die is ontworpen door de Japanse
scheepsbouwer Hitachi Zosen. Een
dergelijke toren wordt geplaatst in
de prefectuur Wakajama, een zeer
bekend vakantieoord met hete bron
nen aan de kust van de Stille Zuid
zee.
De ruim zestien meter hoge sta
len toren wordt op zes meter diepte
en negentig meter uit de kust op
de rotsachtige zeebodem gebouwd.
De bezoeker worden aan- en afge
voerd met een monorail over zee. Ze
komen aan in een waarnemingszaal
op zeeniveau, waar ruimte is voor 35
mensen.
Vandaar daalt men een wenteltrap
af naar een observatiezaal onder
water, die plaats biedt aan 25 men
sen. Speciale lampen zorgen er voor
dat zelfs 's nachts de zeebodem be
zichtigd kan worden.
Inmiddels werkt het Centraal In
stituut voor Technisch Onderzoek al
weer aan een nieuwe vinding: een
lopende band, waarover mensen on
der water kunnen worden vervoerd.
Volgens dit plan moet een lucht
dichte tunnel worden geconstrueerd,
met een diameter van 3.5 meter. De
tunnel moet op de zeebodem rusten
en wordt voorzien van vensters,
waardoor de mensen op de lopende
band naar buiten kunnen kyken.
De bouw van de tunnel is niet ge
makkelijk, gezien de grote kosten,
maar de onderzoekers van de Taisei-
bouwonderneming zijn van mening
dat in twee drie jaar de techni
sche problemen zijn opgelost.
De Afsluitdijk, kilometerslan
ge visplek.
door, maar van de wonderbare vis
vangst. waarvan ik tijdens de veel
te korte slaap droomde, blijkt nog
niet veel. De lunchpakketten en ther-
mos flessen worden aangebroken. Een j
slecht teken als dat al zo vroeg ge- j
beurt.
Naast ons parkeert een arts, die
twee zonen heeft meegetroond. De
jongste donderjaagt de hele dag met
het leefnet in het water. De oudste 1
vist ongeïnteresseerd. De dokter pakt
de zaken conciensieuzer aan. Ver van
zijn praktyk. de pijntjes, de klachten,
bromtoontjes, pillen en zalf houdt hij
het urenlang uit op de zwarte kas
seien. Ik schat, dat hij een bot of vijf
haakt, die za'terdag.
Slootwater
Als de zon doorbreekt, wordt het
iets behaaglijker. De tweede koffie-
ronde gaat beginnen. Manmoedig
consumeer ik het slootwater dat ik
matineus en slaperig heb gebrouwen
uit de pot met poeder. De drank is
warm, maar dat is ook alles. Een
van de echtelijke wederhelften die 1
aan het thuisfront vermetel pan en
olie in gereedheid houden, stopte in
een vistas een rol koek. De voor-
raad zeepieren slinkt vrijwel niet.
Veeg teken. „De vorige maal moes- j
ten we pieren bijhalen", troosten de
vissende collega's mij.
Er klinkt iets van hoop op betere
tijden in door. Het getij kan keren.
Maar met eb plegen de vangkansen
terug te lopen. En rond doodtij kun
je helemaal wel inpakken.
Het lijkt de Bosbaan wel, zo dicht
zitten we opeen gepakt. Als iemand
na een vermeende beet binnendraait,
veroorzaakt hy bij de makkers hart
kloppingen. want door zyn lijn roffe
len de andere henngeltoppen veel be
lovend. Allemaal loos. Mokkend wor
den de paternoster ontward.
Overijssel biedt de toerist tal
rijke interessante mogelijkheden
voor een geslaagde toertriptocht.
Neem bijvoorbeeld Noordwest
Overijssel en dan met name het
water dat luistert naar de na
men Belterwiede. Beulakerwiede
en Bovenwiede. Vooral bij de
nationale zeilerswereld komt dit
water steeds meer in de belang
stelling te staan. Zo zelfs dat op
bepaalde gedeelten van de plas
sen het aantal schepen te groot
dreigt te worden.
Regelmatig worden op deze
meren zeilwedstrijden gehouden,
terwijl de meren ook als viswa
ter één goede naam genieten bij
het visserslegioen met name in
de buurt van Vollenhove. Verder
lenen plaatsen als Wanneper-
veen en Vollenhove zich voor
treffelijk voor wandelingen. Een
andere aanwinst voor Noord
west Overijssel is het Tegelmu
seum.
Het is ondergebracht in een
oude verbouwde boerderij en
men treft er een permanente
expositie aan van tegels en
schilderijen van Ferdl Posthu-
ma de Boer.
Ook is er elke woensdagmid
dag van twee tot vijf uur gele
genheid een bezoek te brengen
aan het natuurreservaat de
Weer ribben in Kalenberg Het
geeft de bezoekers een beeld hoe
de bewoners van deze streek
waarin veel turf werd gewon
nen destijds leefden en werkten.
Staatsbosbeheer staat hier ge
reed om op de reeds genoemde
woensdagmiddagen rondleidin
gen te verzorgen in dit vroe
gere vervenersgebiedHoe be
schermd dit gebied is blijkt uit
het feit dat er nog purperrei
gers voorkomen. In dit gebied
zijn zogenaamde „trekgaten" in
gericht ten behoeve van de
sportvisserij. Er zijn verder
schuilhutten ingericht en pick
nickplaatsen aangelegd. In het
Veenmuseum zijn gereedschap
pen te zien waarmee vroeger
werd gewerkt.
Wist u dat een vakantie in
België, Frankrijk, West-Duits
land, Zwitserland. Engeland,
Ierland, Denemarken, Noorwe
gen, Zweden, Finland, Honga
rije duurder is dan een vakan
tie in ons eigen land? Het is de
verrassende uitkomst van een
onderzoek dat ADAC-Motorwelt,
de Duitse Autokampioen hier
naar heeft ingesteld. ADAC-Mo
torwelt heeft zich afgevraagd
wat de gemiddelde Westduitse
toerist in andere Europese lan
den moet betalen voor hetzelfde
waarvoor hij in eigen land hon
derd mark uitgeeft. Zij is daar
bij uitgegaan van een vergelijk
bare levenswijze in een gemid
delde vakantieplaats. Bij de uit
gaven voor benzine werd zelfs in
lanmerking genomen dat er in
sommige landen goedkope ben
zinebonnen voor de toeristen be
schikbaar zijn.
Stelt men de kosten van een
vakantieverblijf in Nederland
op 100 gulden dan zijn de be
dragen in West-Duitsland, Bel
gië, Frankrijk en Zwitserland
respectievelijk 105,95, 117,22,
136,19 en 121.25. De kosten in
Engeland, Noorwegen en Zwe
den zijn 130.79, 125.81 en 137.25.
Er zijn in Europa ook een aan
tal landen waar u goedkoper uit
bent. Dat zijn Spanje, Portugal,
Italië en Oostenrijk met respec
tievelijk bedragen van 74.19,
86.91, 8998 en 88.71. Ook
Tsjecho-Slowakije, Griekenland
Bulgarije, Roemenië en Turkije
zijn goedkopere vakantielanden
dan Nederland.
Het recreatieschap voor het
Friese waterland De Marrekrite
reikt ook ddt jaar weer een
groot aantal plastic zakken met
het opschrift .Friese meren,
frisse meren, houden zo" uit
aan watersporttoeristen met het
doel de vervuiling van de Frie
se meren door weggeworpen af
valstoffen zo veel mogelijk te
gen te gaan. Vorig jaar waren
voor de eerste maal door het
recreatieschap op vijftig plaat
sen in het Friese merengebied
zoals invalsvaarwegensluizen,
bruggen, kampeer- en caravan-
terreinen, jachthavens 25 000
van deze zakken verspreid. Dit
seizoen worden er in totaal
32.000 zakken verspreid.
De Brabantse Biesbosch is
een gebied vol kreken, riet,
grienden, schorren en z andpla
ten. Nergens in Nederland is er
zon uniek en fascinerend land
schap. De Biesbosch wordt
langzamerhand een der belang
rijkste watersportcentra in Ne
derland. Voor de vogelliefhebber
en de sportvisser is de Bies
bosch een eldorado. U kunt een
rondvaart maken met een boot
terwijl voor de vissers roeiboten
te huur zijn op diverse plaatsen.
Lucratief
Tussen dijk en horizon schomme
len de kotters. Met hun kostbare
sportvisserslading aan dek. Dat
is ook een nieuwe lucratieve
industrie. Uit die wat grau
we vlootschouw maakt zich,
het zal tegen elf uur lopen, plotseling
een motorvlet los. Het bootje koerst
stampend richting fuiken, die links
naast ons onder de wal zyn uitgelegd.
De oude schipper in blauwe kiel
grijpt de fuikstok en legt aan. Wat
zich daarna voor onze ogen afspeelt,
is een tantal us-kwelling. Tussen de
hoepels. De witte botflanken schitte
ren in de zon. Schepnetten vol wor
den in de vlet gelegd. En dan gebeurt
er iets wonderlijks: als een van de
mannen de motor weer heeft gestart,
staan links en rechts naast ons alle
vissers op, halen hun leefnet uit het
water, en gaan in processie naar de
fuiken.
De vlet wordt aan de dyk vastge
legd. De hengelaars maken een keu
als by de bushalte. Leefnet of em
mer in de hand. „Graag voor een
daalder", zegt de eerste, als hij de
schipper zyn leefnet toesteekt. En
dan gaan ze: moddervette bot, flap
perend het net in.
Wonderbaar
Ik begin te schaterlachen. Een
krankzinnige situatie. De wonderba
re visvangst voor anderhalve piek.
De dokter die kenneiyk ook debuteert
aan de dyk, komt belangstellend in
formeren wat er gaande is. Als hij
is voorgelicht, moet zyn Jongste het
leefnet ophalen en ook in de rij gaan
staan. Een gekke handel die zich vol
gens myn informatie- elke zaterdag
op dit punt blyk af te spelen.
Het bakzootje wordt toch nog duur
betaald, want mevr. Rotgans lacht
ook. „De vis is goedkoper dan de
pieren" merkte de schipper van de
vlet op. Zyn dag was ook weer
goed. Die van de sportvissers ook.
Wat landerig maar met onuitput
telijk „op hoop van zegen" geduld
hebben we onze middag uitgezeten.
Toen we opbraken, stond er een jon
getje zo begerig naar een aanzieniyk
restant van ons aas te kyken dat we
de pieren royaal ten geschenke ga
ven. Wat zou hy er eigeniyk mee ge
daan hebben? Eenmaal weer in de
thuishaven verdeelden we de vrij
schamele buit.
Maar vele moeders zullen ongelo
vig gekeken hebben, en de zoons bar
trots zyn geweest op hun vader, die
op de Afsluitdyk zulke kanjers had
gevangen. De smadelyke waarheid
blyft ergens in het midden hangen,
maar ze zullen er niet minder om
gesmaakt hebben
