ïn wat
dan?
Factoren zijn alle in
Leidens
nadeel
Stunt voor Provadya?
van 4 t/m 7 aug.
Jan Valach heeft een
vlotte concertalliire
Warme weer drukte
aanvoer Leidse markt
In vergelijking met Tilburg
Inenting tegen
kinderverlamming
I. K. H. van Dam
:ommissaris Bols
GALAPREMIERE
VERDER IEDERE DAG
Zoetstof wint
rechtzaak tegen suiker
Orgelserie Pieterskerk
Wol vee
H.H. Westhof 40
jaar bij N.M.B.
Zendingsdag
Driebergen
fRDAQ 2 AUGUSTUS 196©
«EVDftCfl DAGBLAD
PAGINA 3
LEIDEN Onze verslagge-
ver Hans van Mierlo besluit in
naaststaand artikel z'n beschou-
wing over de aanpak van bin-
nenstadsproblemen in Tilburg,
I welke plaats in de Leidse
Waardgracht-actie enkele malen
werd genoemd, als voorbeeld.
Vandaag buigt hjj
de ljjn terug naar Leiden en de
problemen, die hier bestaan op
het gebied van de binnenstads
vernieuwing. Daaruit kan de al
lesbeheersende conclusie „geen
geld" worden getrokken. Stads-
redacteur Hans Melkert wijdt
hieronder een bespiegeling aan
I de vraag:
)at de kreet „Geen geld en dus
n zorgen" niets met de reali-
te maken heeft, ondervindt
stad als Leiden elke dag aan
lijve. Het is niet alleen moei
de eindjes aan elkaar te kno-
als het het gewone huishoud-
'.kje betreft, maar voor extra
gaven is geen ander dan een
ielig saldo voorhanden. En
i stad als Leiden met zoveel
\blemen en zoveel zaken, die
een oplossing schreeuwen,
ét die extra uitgaven kunnen
m.
)r staan geen extra inkomsten
enover, ook niet, sterker ge
ld: zeker niet, als het plan
ngaat om het gemeentelijk
astinggebied uit te breiden.
van gemeenten in het land
inen dan de kraan opendraai-
maar in Leiden staat die
lan al jaren open en er komt
m druppel meer uit. De tarie-
liggen op het hoogste niveau,
t van het verzorgingspeil be-
niet kan worden gezegd.
kunt geen veren plukken
'i een kikker. Deze populaire
drukking geeft de situatie in
iden weer als het gemeente-
belastinggebied wordt uitge
De omliggende gemeenten
Leiden met zijn toch al
zwakke structuur afge-
)md. Een gevleugelde uitdruk-
ig, die boekdelen spreekt, is:
le boven de ivelstandsgrens
verhuist uit Leiden en komt
zestal in één van de agglome-
tie-gemeenten terecht.
de invoering van meer
meentelijke belastingen, voor
van andere gemeenten het
zaal, is dus de oplossing voor
iden. Integendeel. Wat dan?
gemeentebestuur heeft het
duidelijk gezegd. De
ige oplossing is een financiële
iectie van het rijk over een
van jaren. En daarbij moet
een veelvoud van miljoenen
gedacht.
Het is de grote vraag of ver-
lling van deze wens, die Lei-
n deelt met andere gemeenten
extra grote problemen, erin
Het is een trieste veronder-
illing, maar waarschijnlijk is
t niet, dat het rijk bereid zal
de Leidse put te dempen.
De vraag keert terug: En wat
\n? Een oplossing voor de stad
let wel: de stad zou zijn het
van de bloeiende ag-
Vrijwil-
zal dat van de zijde van
igstgeest, Leiderdorp en ga zo
aar door niet gaan, maar je
je afvragen of er een tijd
en wanneer dat men
,n bovenaf zal beschikken: dat
de enige oplossing.
Wat anders? Wordt Leiden dan
eerste gemeente, die in de
aatscourant komt onder de ru-
iek „Faillissementen"? Gaan
iliege van B. en W. en gemeen-
raad duimen draaien en sturen
het ambtenarenkorps naar
Deze voorstelling van za-
m is ondenkbaar als antivoord
de vraag „En wat dan?" Wie
buiten de hierboven ge
mogelijkheden alterna-
zven?
ADVERTENTIE)
LEIDEN Leiden is een arme stad. Er zijn relatief veel
inwoners met het minimumloon. Al jarenlang trekken beter
gesitueerden de stad uit naar omliggende gemeenten, omdat ze
het Leidse leefklimaat niet appreciëren. Hierdoor wordt de
stad financieel nog zwakker. Wil Leiden niet een afstervende
stad worden, dan dient er iets te gebeuren. De verkeersmoge-
lijkheden moeten worden uitgebreid, het centrum bereikbaar
gemaakt, krotten opgeruimd, nieuwe voorzieningen getroffen
en grote industrieën aangetrokken. Maar dat kost geld en
Leiden is een arme stad. Daarmee is de cirkel rond en gebeurt
er niets. Het gemeentebestuur is niet onwelwillend, integen
deel, maar onmachtig.
Bouw van energie
centrale Leiden
LEIDEN De discussie- en in-
rmatiemap, die door de Leidse
is samengesteld in ver-
ind met de voorgenomen bouw van
;n elektriciteitscentrale is aan het
ïreau van het Leidsch Dagblad
vertu-ijgbaar.
LEIDEN In het gebouw van de
en G.D. aan de Roodenburger-
is a.s. woensdagmiddag van 2
5 uur voor kinderen en ouderen
>t en met 19 jaar wederom gelegen-
eid om zioh tegen kinderverlam-
te laten in (herin) enten. Daar-
a kan dit nog gebeuren op 20 augus-
js en 3 september tussen 2 en 4
ur.
Alle inentingsbewijzen van het
ind moeten worden meegebracht.
is van belang zich tevoren bij de
x.G .en G.D.. eventueel telefonisch
tel. 20654) te oriënteren of de (her) -
wel nodig is.
Voor kinderen tot 6 jaar kan men
ook wenden tot de huisarts, wat
'ooral van belang is wanneer men
eeds lopende afspraken heeft.
LEIDEN —De heer J. K. H. van
die 1 september zal aftreden
als directeur van de N.V. Distilleer
„De Fransche Kroon" v/h Har-
tevelt en Zoon, is benoemd tot com
missaris van de N.V. Erven Lucas
Bols.
Slep
De vergelijking met het doortas
tende Tilburg (evenals Leiden een
arme stad), die als streekcentrum
fungeert en hard aan sanering toe
is) valt in het nadeel van Leiden
uit. Wat in Tilburg met grote in
spanningen mogelijk was, blijkt in
Leiden absoluut onmogelijk. Leiden
kan niet, zoals Tilburg, extra-in
komsten verwerven door het be
lastinggebied uit te breiden. De las
ten, die Leiden moet dragen, zijn over
het algemeen ook zwaarder. Een on
gewoon hoog percentage va,n de in
komsten worden opgeslokt door de
sociale dienst, die in Leiden de zorg
voor zeer veel inwoners heeft. Ook
de vuilverbranding, die geen luxe,
maar een noodzaak is, kost elk
jaar bergen geld, evenals het onder
houd van de kademuren van de
grachten. Tilburg kent deze extra-
lasten niet, althans niet in de mate
van Leiden.
Ook de ligging van Leiden levert
extra problemen op. De samenstel
ling van de bodem vereist extra
voorzieningen en daardoor komt de
grondprijs hoger te liggen dan
I in Tilburg.
en
Maar gebeurt er dan helemaal
niets? Dat wel. Zo wordt er een ka
naal gegraven om Leiden heen,
waardoor het scheepvaartverkeer de
stad kan gaan mijden. Nieuwe, bre
de bruggen kunnen dan eindelijk in
de stad worden aangelegd. Het ka
naal gaat Leiden twaalf miljoen gul
den kosten, de bruggen nog eens
acht. Als dat werk klaar is, kan pas
effectief met de functie-vernieu
wing van de binnenstad worden be
gonnen. Dat is over zoveel jaar. On
dertussen staan de saneringswijken
verder te vervaillen, terwijl er dan
ook weer andere wijken aan
vernieuwing toe zullen zyn. Het pro
bleem blijft dus slepen en neemt
zelfs nog grotere vormen aan.
Voor een gunstige ontwikke
ling van Leiden, zou er morgen al
begonnen moeten worden met
ontruiming van de saneringsgebie-
dën. „Waar moeten we dan met die
mensen heen", vraagt de gemeente
zich af, want woonruimte is er wei
nig in Leiden. Daarbij komt nog, dat
Leiden de laatste jaren, gezien
de behoefte, niet heeft gebouwd. Er
was geen geld en er was geen grond.
Thans nadert het moment van hui
zenbouw in de Merenwijk. De hui
zen die daar gebouw worden, zijn
niet geschikt voor de bewoners uit
de saneringswijken vanwege de ho
ge huur.
Afsterven
I Daarbij komt dat de gemeente bij
j ontruiming van een buurt de ver-
plaatsingskosten van de bevol
king voor haar rekening moet ne
men. Leiden kan dat niet. Ook de
onteigening van de panden in de te
saneren gebieden is een onmogelijke
zaak. De verwervingskosten voor die
panden worden weliswaar voor tach-
tig procent door het rijk betaald,
'maar de resterende twintig procent
zouden voor Leiden toch nog een te
zware belasting vormen.
Daarbjj gaat Leiden van het idee
uit, dat het wreed is mensen uit hun
buurt te verjagen door het stellen
van een onteigeningstermijn, zo
als in Tilburg gebeurde en waardoor
de saneringsbuurt in betrekke
lijk korte tijd beschikbaar was. In
Leiden ziet men meer in een gelei
delijk afsterven van de buurt. Een
onteigeningsplan is er niet. Dat be
tekent, dat er nog vele jaren voor
bij moeten gaan voordat er iets kan
worden gedaan. Vóór die tijd kan er
geen plan worden opgesteld (er is
een plan, maar dat is al weer ver
ouderd) en voordat goede verbindin
gen en voorzieningen gerealiseerd
zijn, zullen er geen financiers be
langstelling tonen voor Leiden.
De ontwikkeling en reconstruc
tie van de stad worden om al deze
redenen te lang opgehouden. Het
lijkt er veel op. dat Leiden na een
grote bloei in het verleden tot één
van Nederlands „dode steden" gaat
behoren.
Feit is, dat op dit moment de fac
toren allemaal in het nadeel van
Leiden werken.
Alleen een zeer krachtige hand
kan nog proberen iets van het oude,
glorieuze Leiden te maken. Dan
moet Leiden niet bang zijn zich in
de schulden te steken, niet bang om
de minder sympathieke maatregel te
nemen van onteigening. Dan moeten
de burgers uit de saneringsgebieden
met absolute voorrang aan nieuwe
woonruimte geholpen worden. Dan
moeten er misschien mooie delen
van Leiden terwille van de vooruit
gang en de algemene welvaart wor
den prijsgegeven. Dan moeten de
burgers offers, vooral financiële of
fers voor hun stad willen brengen.
ADVERTENTIE
Standplaats: Schuttersveld
Maandag 4 augustus 20.00 uur
matinee I 5.00 uur
avondvoorstelling 20.00 uur.
VOORVERKOOP:
Ver. v. Vreemdelingenverkeer, Steenstraat 1b,
telefoon 01710—34994
Twee zoetmakersbroederlijk naast elkaar een vertrouwd beeld In Nederlandse
Horecabedrijven.
De rechter heeft de Nederlandse
suikerindustrie verboden om de
zoetstof nog langer in een kwaad
daglicht te stellen. Met name be
weringen als dat "zoetstof dik zou
maken" of "slecht zou smaken"
oordeeldcderechter ontoelaatbaar.
In het onlangs verschenen rapport
voor de door de overheid ingestelde
commissie ter Oriëntering Omtrent
de Voeding en de Voedingstoestand in
Nederland wordt er op gewezen, dat
het in het belang van de volksgezond
heid zou zijn, wanneer de gemiddelde
Nederlander minder vet en suiker zou
gebruiken.
Het gebruik van zoetstof als zoet-
maker in koffie en thee kan dus voor
velen een positieve bijdrage tot hun
gezondheid betekenen.
De actie van de Waardgracht-
bewoners o.m. gedemonstreerd
door het aanplakken van deze
aardige affiches in de stad was
uitgangspunt voor onze vergelij
king tussen de binnenstadspro
blemen in Tilburg en Leiden.
(Foto LD/Holvast)
LEIDEN Bij het mooie warme weer waren gisteren de
aanvoeren op de veemarkt aan de schrale kant en was het
vooral de wolvee afdeling, die het aanvoercijfer sterk drukte.
De lagere prijzen van vorige week, de droogte en de vakanties
spelen hierin parten.
De handel heeft zich de gehele
week voor alle rubrieken tamelijk
rustig tot gedrukt gedragen, waar
door ook gisteren de eerste aanblik
van de markt rustig tot week. Gaan
de de markt werd de handel toch
grager en wisten de meeste prijzen
zich te handhaven en ging het op de
wolvee-afdeling wel heel vlug toe
met weer opgetrokken prijzen. De
varkenshandel moest echter weer een
veertje laten. De totaal aanvoer be
droeg 1981 dieren.
In de melkvee-sector was er een
goede ruime aanvoer, maar voor een
vlotte handel groeit er door de aan
houdende droogte te weinig, waar
door men voorzichtig aandoet met
uitbreiding van de veestapel. Deze
handel deed het dan ook zeer rustig
af maar bleef wel prijshoudend. Voor
de vare koeien ging het voor het
kwaliteitsvee iets williger toe. Magere
oude koeien en lichte beestjes waren
zeker niet duurder.
Op de afdeling vette koeien toonde
het beeld nog weinig verandering.
Aanvoer en aanbod waren iets min
der. Het vleesverbruik bleef nog ma
tig. Toch was er in de handel een
iets gragere vraag naar le kwalitei
ten en bleven bij het geringe aanbod
op de markt de prijzen wel gehand
haafd.
In de afdeling vette kalveren was
er een mooie ruime aanvoer van bij
zondere goede kwaliteiten. By een
goede export met ruimer aanbod wer
den de prijzen iets gedrukt, doch
deed de handel het vlug af.
De aanvoer in deze afdeling haal
de nog geen 1000 dieren. De schrik
van de opgedrongen lagere prijzen
van vorige week zat er dus wel in. De
schapenhouders hielden hun dieren
vast. Door de korte aanvoer gingen
de vette (zuig) lammeren zeer vlug
van de hand en werd de prijsval van
vorige week weer ruimschoots inge
haald. Ook de weinige vette- en fok
schapen werden goed en prijshou
dend verkocht. De weide lammeren
hielden het bij rustig tot iets willi
ger met gehandhaafde prijzen.
LEIDEN De heer H. H. West
hof, directeur van het kantoor Lei
den van de Neder landsohe Midden-
standsbank, herdacht gisteren het
feit, dat hij voor veertig jaar bij dit
bankbedrijf in dienst trad. In ver
band met dit jubileum wordt er op
29 augustus van 4.30 tot 6 uur in res
taurant Van der Heijden een recep
tie gehouden.
Hoewel de aanvoer van varkens
voor fok- en mesterij niet groot ge
noemd kon worden, was de handel
door het grote aantal biggen toch vrij
behoorlijk.
Aangezien de vette varkens minder
deden, was ook de belangstelling voor
fok- en mesterij iets minder met ge
volg een terughoudende handel met
lagere prijzen.
De handel in slachtvarkens deed
het in het begin van de week wel
redelijk, doch liep tegen het einde
van de week iets terug. Er was wel
meer belangstelling voor de export
maar tegen lagere prijzen.
In de afdeling geiten was er weer
een mooie aanvoer, een goede vraag
en een redelijke en iets duurdere
handel.
LEIDEN In de Pieterskerk
was de Tsjechische organist Jan
Valach uitgenodigd, die op het
ogenblik orkest dirigent is aait de
Vlaamse Opera in Amsterdam.
Valach beschikt over een aan
zienlijk technisch vermogen., dat
hem een vlotte concertallure
meegeeft en stukken, die een dui
zelende gezwindheid vergen, niet
uit de weg doet gaan. Zijn pro
grammakeuze moet weloverwo
gen aan dat vermogen zijn aan
gepast, want niet alle virtuose
vervoeringen beantwoordden zon
der meer aan artistieke vervoe
ringen.
Er was een vertrouwd begin: Kon-
zert h moll van Walther, een col-
LEIDEN Donderdag. 7 augus
tus zal In de Rijsense bossen in
Driebergen de jaarlijkse zendingsdag
van de Gereformeerde Zendings-
bond in de Ned. Herv. Kerk worden
gehouden. Aanvang 10 uur voorin.
Deze dag wordt ook door velen
uit Katwijk, Noordwyk, Rijnsburg,
Wassenaar, Leiden en andere plaat
sen uit de omgeving bezocht.
Sprekers zijn ds. J. van Sliedirecht
uit Ouderkerk aan den IJssel, ds. T.
Lamgerak uit Veenendaal, ds. C. den
Boer uit Zeist, ds. H. Binnekamp uit
Boven-Hardinxveld, ds. J. den Hoed
uit Meerkerk en dr. H. Bout uit
Utrecht.
Mevr. TigchelaarVan der Vlist
vertelt een verhaal voor de jeugd, die
bij honderden op deze zendingsda-
gen aanwezig placht te zijn. Verder
vermeldt het programma een ont
moeting met zendingsarbeiders.
lega van Bach in Weimar. Vertrouwd
is de concertante Italiaanse stijl, be
kend van zoveel concertigrossi. Wal
ther placht evenals Baoh zulke con
certen over te schrijven en er dan
een orgel-versie van te maken. We
hebben dan ook vrijwel zeker geen
Walther gehoord, maar Albinioni of
Gentili of Torelli.
Een echte Duitser was de opvolger,
waarna alleen nog Tsjechen zouden
verschijnen. Die Duitser heet Georg
Alfred Schumann (in 1952 overleden
Berlijner) en was er met een „Pas-
sacaglia über BACH", d.i. met de
thema-noten bes-a-c-b. Over dit the
ma heen krioelden soms boeiende en
knappe, vaak virtuose variaties. De
overvloed van (conventioneel) noten-
materiaal maakte dit oeuvre tot een
echte organjstenkluif, die maar
spaarzaam gelden mag als een hom
mage aan de werkelijke Bach.
De Tsjechen zijn prof. Bedrich
Wiedermann, Amdrej Ocenas en Petr
Eben. De eerste komt niet boven de
gemiddelde improvisatiestijl uit, het
fantasie-gehalte is niet hoog. Wij
hebben een paar behendige organis
ten, die zulke gewrochten uit de
mouw schudden. We misten klank-
vondsten. Die verschafte Ocenós in
zijn 4 „Orgelgemalde". Ocenas kaai
penselen, kan beelden oproepen, kaai
dat met een ijl schalmeieaid klimaat,
maar evengoed met groot materiaal,
niet overal gelijkelijk belangrijk,
maar positief onderhoudend.
Van de drie is echter Petr Eben
onze man. Zijn motieven en gegevens
zijn gericht, warden organisch geor
dend. Er was van hem een „Grave-
mente" in gematigd moderne stijl en
een Moto Osrtinato met duidelijke
compositorische kwaliteiten. Effec-
tjes als klankjes uit pijpjes van een
of enkele centimeters hoogte mis
stonden niet. Misschien zou het met
de lange ad)em uitwaaieren bij
speelt fonkelende spirituele bovenbe-
weglngen in bondiger vorm nog
indrukwekkender zijn geweest.
KEES VERHOEF.
LEIDEN Voor ongeveer 500
hippe en minder hippe jongelui
heeft het jeugdcentrum Prova
dya gisteravond in het Leidse
Van der Werf park twee van Lei
dens meest bekende Bluesgroepen
laten optreden.
Reeds voor de derde maal liet
Pravadye? van zich horenGra
tis toegang, goede groepen waren
de aantrekkingskracht.
Page 14, die onder meer num
mers speelde van J. L. Hooker en
Canned Heat en de Groep Blue
Planet gaven hun gageloze me
dewerking.
In de pauze speelde ter afxvis-
seling van al het bluesgeweld een
sitargroep.
Succes voor Provadya?, di
naast zulke avonden ook mee
culturele avonden op touw gaa
zetten, wanneer zij over een eigei
ruimte zouden beschikken.
Op foto George Juliën vai
Page 14 in volle actie.
(Foto L.D. Holvast
