fiat 130: onopvallend fraai en
jijzonder
omf or tabel
Met 500 km per
uur over een
speciale weg
Chrysler droomauto
met 3 schuifdeuren
Dodge Charger met
stabilisatorvlak
Water op de weg-
temper snelheid
Van wegen* wagens, wielen en wut - er - :o - bij - komt
Wegligsing
Kort
autonieuws
Randje bezeerd.
Flinkerd zijn.
Mama heeft jodium.
Zonder pijn.
betadine
jodium
^IJDAG
AG 11 JULI 1969
LE1DSCH DAGBLAD
PAGINA 15
1 n0p een 400 km lange proefrit door de Noorditaliaanse val-
en en de Alpen hebben we de eerste (zeer gunstige) rijindruk-
kunnen opdoen met Fiats nieuwe topmodel, de 130, die de
raaj at 2300 gaat vervangen.
na pa model werd geïntroduceerd op de in maart gehouden ten-
onstelling van Genève, maar de vrijgegeven specificaties waren
en nog maar zeer summier. Fiats modellen zijn bijna nooit spec-
mlair van vorm en de 130 maakt hierop geen uitzondering,
t is een zeer ruime vierpersoons, snelle reiswagen (goed voor zo'n
■M km/u) met een slanke, harmonieuze lijn en een lage taille met
zijkanten.
Fial 130 is onopvallend fraai en
onder comfortabel ingericht. Met
fjelen als fauteuils, waarvan niet
l een de zittingen, maar ook de leu-
ngen het lichaam zijdelingse steun
*n-
loven dien zijn ze drievoudig ver
in langsrichting, in hoogte,
in leuningpositie. De leuning kan
fs geheel worden neergeklapt.
Ijbcht de bestuurder ondanks deze
■llrijke variaties zijn zit nog naet
innen vinden, dan kan hy met een
nvoudige handelbeweging ook nog
stuur verstellen, zowel telescopisch
de hoek die het stuurwiel met de
lurstang maakt. Men kan de be-
lurderszetel dus geheel op maat in-
ellen. Dat voorkomt vermoeidheid
na de toch inspannende rit over
tobanen en bochtige bergwegen
hairpins waren we dan ook nog
fris als een hoentje.
Automatisch
Het ryden zelf vergt trouwens ook
einig inspanning. Het schakelen
ordt overgelaten aan een automoti
ve transmissie de drie versnellings
ak van Borg Warner, de vier bak die
en prefereerde was niet in voldoen-
aantallen leverbaar). Deze auto
mat behoort tot de standaarduitrus-
ing van de 130. Een met de handge-
ihakelde vijfversnellingsbak is
echts als extra leverbaai-.
Het tweespakige stuurwiel ligt
ittig in de hand en reageert
ïerp. Het stuur is direct en pre
en zonder veel inspanning te
iteren. We reden ook een exem-
laar met stuurbekrachtiging (als
extra leverbaar), maar vonden een
S dergelijk duur accessoire niet nodig.
De vier bekrachtigde schijfremmen,
uitgevoerd met geforceerde lucht-
koeling, slorpen ook al niet veel rij-
enargie op.
O OO O
Het schutbord is zeer smal gehou
den omdat de bedieningsknoppen
voornamelijk rond de kop van de
stuurkolom zijn gemonteerd. Alleen
de bedieningsknop van het licht op
In een tussen Amsterdam en
Muiden gelegen voormalige boerderij
w Muiden heeft de heer J. H. Hors-
meier, directeur van de Siata Import
Nederland, een showroom geopend
voor zijn uit Italië geïmporteerde
Siata 850 Spring, waarvan het koets
werk geïnspireerd is op de autostijl in
I de jaren dertig.
Nederland werden in de eerste
vier maanden van dit jaar 122.498
I nieuwe personenauto's en combina-
j tiewagens verkocht tegenover 117.251
in dezelfde periode van het vorige
jaar.
Ford zal bijna 155 miljoen gul-
den joesteden om het fabriekscomplex
in Dagenham. Engeland uit te brei
den. Deze investering zal in hoofd
zaak worden gebruikt voor uitbrei
ding van de grote motorenfabriek die
i de gehele range motoren voor Britse
Ford personenwagens en trucks zal
gaan produceren,
i Renault gaat in Donai, gelegen
in de streek NoordNauw van Calais
°P een 300 ha groot terrein een car-
vosserie-monlage-fabriek bouwen, die
'n 1972 met de produktie zal starten.
de bovenkant van de stuurkolom is
wat onhandig te bereiken door het
stuurwiel heen.
De bediening van het verwarmings-
en ventilatiesysteem (aparte kana
len voor het onder- en bovengedeel
te van het compartiment) geschiedt
op een brede console tussen de voor
zetels. waar zich ook de automaat-
handel bevindt. Voor het ryden in de
bergen is het gewenst de tweede ver
snelling in te schakelen.
De weg ligging van de 130 is excel
lent en ook de vering is voortreffe
lijk. Dit is vooral te danken aan een
nieuwe achteras met onafhankelijke
wielophanging. Ook de starre achter
as van de Fiat Dino zal door dit
nieuwe systeem worden vervangen.
Rustig
Opvallend is het geringe geluids
niveau in de 130, ook in de regionen
van de topsnelheid, die op de nog
stille autowegen niet moeilijk was te
halen. Ook bandengeruis en rij wind
vielen met dichte ramen (het lucht-
aanvoer- en afzuigsysteem zorgt
toch voor een doorlopende ventilatie)
nauwelijks te horen.
Tydens regen in de bergen besloeg
toch even de achterruit, maar het
knopje voor de achterruitverwarming
(standaarduitvoering) loste ook dit
probleem in enkele ogenblikken op.
De motor (voorin geplaatst en aan
drijving op de achterwielen) is een
zescilinder in V-vorm met twee bo
venliggende nokkenassen, die door
een getande riem worden aangedre
ven.
Vermogen
Deze 2866 cc motor ontwikkelt een
vermogen van 140 DIN-pk. In de
machinekamer treft men voorts een
gesloten koelsysteem, een zelfden
kende ventilateur en een wissel-
stroomgenerator.
Het remsysteem is gescheiden.
De maten: 475 cm lang, 181 cm
breed en 144 cm hoog. Totaal gewicht
1440 kg. Inhoud benzinetank 80 1.
De bagageruimte is zeer groot.
De Fiat 130 wordt in het najaar in
ons land verwacht en zal vermoede
lijk in een prijsklasse van rond de
f 20.000 komen te liggen
Een complete airconditioning is
als extra leverbaar.
Een betrekkelijk nieuw woord
in de autowereld is „aqua
planing". Dit woord komt oor
spronkelijk uit Engeland. Daar
betitelde men er oorspronkelijk
„surf-bathing" mee, het balance
ren in de branding op waterski
achtige planken van vederlicht
balsa hout.
Bij sterke regenval kan ook een
auto zo'n surfplank worden, wan
neer het profiel van de banden
niet meer helemaal gaaf is, öf
wanneer men te snel rijdt.
Dan kan namelijk het water,
dat door het loopvlak van de
band wordt weggeperst, niet meer
door de groeven van de band
wegvloeien. Er vormt zich dan
een zeer dunne laag water tussen
de band en het wegdek. En dan is
er geen houden meer aan, de wa
gen glijdt op een film van water
voort en reageert niet meer op
het stuur.
Hoe komt het dat men daarvan
vroeger eigenlijk nooit iets hoor
de, maar pas sinds enkele jaren?
De bandenexperts van Uni-
royal-Englebert noemen als ant
woord op deze vraag drie oor
zaken.
Vroeger werd er niet zO snel ge
reden, alleen al omdat auto's dat
niet konden en „aquaplaning"
treedt alleen bij hogere snelheden
op.
In de tweede plaats legde men
vroeger de wegen enigszins glooi
end aan, zodat het water links
en rechts kon wegvloeien, terwijl
de wegen voor snelverkeer thans
volkomen waterpas worden ge
bouwd.
Voorts hadden de banden vroe
ger door de sterke ronding een
betrekkelijk klein loopvlak. Thans
fabriceert men uitgesproken
„platvoetbanden", omdat deze
voor het hogere tempo van thans
nu eenmaal vereist zijn.
Dit grotere loopvlak werkt bij
zeer natte wegen en hoge snel
heden de „aquaplaning" in de
hand.
Men doet er verstandig aan bij
sterke regenval niet sneller dan
80 km/u te rijden niet alleen
vanwege „aquaplaning", maar
ook wegens slecht zicht.
De Fiat 130 in de Italiaanse Alpen.
De General Electric Comp. in Ame
rika gaat een prototype van een
voertuig op luchtkussens maken, dat
op ongeveer 1 cm boven de bodem
van een kanaalvormige baan een
snelheid van 500 km/u kan bereiken.
Dit geschiedt in samenwerking met
het Amerikaanse ministerie van ver
keerswezen. Dit prototype zal worden
I gebruikt om ervaringen op te doen
met het oog op een regelmatige inge-
I bruikneming van dergelijke luchtkus-
j senvoertuigen rond 1975.
Deze voertuigen zouden de eisen
ADVERTENTIE
Voetbal
Chrysler heeft het prototype van i de achterruit. De dubble clignoteurs
een nieuwe droomwagen gelanceerd.1 werken steeds als een verandering
de Chrysler 70X, die o.a. een zeer van richting wordt aangegeven,
bijzondere deurconstructie heeft. Hij De remlichten onder de achterruit
beschikt slechts over drie portieren, treden alleen in functie by noodstop
waarvan één aan de rechterkant en en dan byzonder fel.
no twee aan de bestuurderszijde. De en- I De schakelhandel van de automa-
De eredivisieclub Cr° j keie deur aan de passagierskant 1 tische transmissie is vervangen door
i -i-^riop amn pnr heeft een zeer royale breedte, nl. van een draaibare knop. die op de rech-
1.80 m, dat Is ongeveer 50 cm meer terkant van het z.g. toetsenbord op
Ahead heeft de 19-jarige amateur
Winkel, rechtsbuiten van het Neder
lands amateurelftal, gecontracteerd.
Winkel heeft gespeeld in Xerxes, is
daarna naar Cambuur gegaan en
speelde het laatste jaar als amateur j ve~,,önel'e"^n^tr/Tc'tie tal' van proble
dan de normale deur van een twee-
deurs Chrysler-model.
Zo'n breed geval zou bij een con-
de stuurkolom werd bevestigd.
De ach teru ïtkij kspiegel is voorzien
van een elektronisch systeem, dat
waarschuwt als er een achterligger
nadert. Gaan er drie kleine rode
lampjes onder de spiegel branden,
dan duidt dit op de aanwezigheid
(op minder dan 15 meter) van een
achteropkomend voertuig op dezelfde
rijstrook waarop de wagen zich be
vindt, of op de rijstroken links en
rechts daarvan.
van het vervoer tussen de steden in
de loop van de volgende twintig jaar
het hoofd kunnen bieden. Men wil ze
ook gebruiken voor nieuwe luchtha
vens voor straalvliegtuigen, die men
zodoende op een 100 tot 150 tal km
van de grote wereldsteden zou kun
nen aanleggen.
Het gestroomlynde proefvoertuig
zal ongeveer 18 ton wegen en 16 m
lang zyn, 4.5 m breed en 3 m hoog.
Er zal plaats in zyn voor een twee
koppige bemanning en voor twee
waarnemers.
Vier luchtkussens zullen het voer
tuig dragen, terwijl nog eens vier
kussens het voertuig in het middden
van de opstaande baanwanden moe
ten houden.
Het wordt aangedreven door dub-
belstroom-straalmotaren of door een
elektrische motor met lineaire induc
tie. De laatste loopt zachter dan de
straalmotoren en verontreinigt te
lucht niet.
De luchtkussens rusten op uiterst
soepele luchtveren en schokdempers,
om de schokken, door de baan te
weeggebracht, op te vangen.
De banen zullen vlakker moeten
zyn dan de huidige autowegen, die
met glooiingen zyn aangelegd om de
eentonigheid te verbreken.
Ook moet nog een grondige studie
gemaakt worden van de reactie der
passagiers op het voorbysuizen van
bomen by een vyfmaal zo snelle ver
plaatsing als met de huidige wagens
mogelyk is.
by het Rotterdamse Neptunus.
men opwerpen bij het in- en uitstap-
Tcnnis Tom Okker (als vyfde j pen en bij het parkeren tussen twee
geplaatst in het toernooi om de Ame- j naast elkaar opgestelde wagens,
rikaanse tenniskampioenschappen Daarom heeft Chrysler al zijn deu-
voor professionals) heeft in de eerste ren, ook de twee aan de bestuurders-
ronde een gemakkelyke 64. 62 j kant, als een soort schuifdeur uitge-
zege behaald op de Amerikaan Earl voerd.
Buchholz. De Australiër Fred Stolle j
won in dezelfde ronde met 26, 63. Opent men de portieren (de hand-
75 van de als derde geplaatste grepen zyn in de deurvlakken ver-
Tony Roche.
In navolging van diverse racewa- brengen,
gens heeft Chrysler nu ook een nor- Nu gaat het by personenwagens
male personenwagen gelanceerd, die weliswaar niet om zulke extreme
achteraan van een stabilisatorvlak is snelheden als by de racesport. maar
niettemin wordt het thans toch een
dubieus verkoopargument.
voorzien.
Het is de Dodge Charger Daytona,
die de huidige Dodge Charger 500
moet vervangen. Deze snelle Dodge
met zyn achteropbouw komt op een
moment, waarop een dergelyke sta
bilisatorvlak voor racewagens reeds
als een taboe geldt. Ze mochten na-
melyk in de wedstryd om de Grote
Prijs van Monaco niet worden ge
bruikt, omdat ze zowel voor de ryders
als voor het publiek te gevaarlyk
worden geacht.
De introductie van zo'n novum
voor een personenwagen komt dus
wel op een byster ongelegen mo-
De hele bouw van de Daytona werd
ontworpen voor het maken van grote
snelheden. Daarvan getuigt ook zyn
naar beneden gerichte motorkap, die
aanzienlyk langer is dan van een
normaal model.
De neus is geheel vervaardigd van
hard kunstofmateriaal en bevat o.a.
z.g. „slaapogen", dw.z. wegklapbare
koplampen.
Het nieuwe Dodgemodel is uitge
rust met een motor van 7 liter met
halfbolvormige verbrandingskamers.
De wielkasten zyn extra groot om
zonken) dan springen deze slechts 38
38 cm uit de flank van de wagen.
Daarna kan men ze evenwydig langs
de wagen naar achteren (de be
stuurdersdeur naar voren.) laten
glijden.
Als ze gesloten zyn. worden ze door
elektromagneten stevig op hun plaats
gehouden.
De hoofdsteunen zyn zodanig ge
construeerd, dat het achteruitzicht er
niet door wordt belemmerd. De tradi
tionele controlewyzerplaten op het
dashboard ontbreken geheel. Een
toetsenbord werd op de stuurkolom
aangebracht voor bediening van lich
ten, ruitewissers, verwarming, enz.
De knipperlichten worden bediend
door een knop aan weerszyden van
de enige spaak in het stuurwiel. Hoe
men de snelheid en de kilometer -
De „Buggy", het opzienbarende autootje met zijn duizend-en-één
mogelijkheden, dat in de Verenigde Staten een soort rage heeft ont
wikkeld, is nu ook in ons land verkrijgbaar. De Brabantse carrosse
riebouwer Henk Schollen (28) vond de tijd rijp om deze succesvolle
anti-auto in de Benelux te introduceren en richtte daartoe Buggy
ment, zeker om dit staartstuk als eventueel bredere banden te kunnen
een veiligheidsfactor naar voren te 1 gebruiken.
stand kan aflezen, valt niet uit de I Auto-dynamisch Centrum op. Via dit B.A.C. is het mogelijk om een
complete Buggy te kopen of een bouwpakket, waarmee men de Buggy
zelf in elkaar kan zetten. Het eerste model dat in de Benelux kan
worden geleverd is de „Woestijnrat".
Men kan de „Woestijnrat" kant en klaar aanschaffen of men kan
met een chassis van een V.W. (niet ouder dan 1962) naar het
B.A.C. gaan, waar het chassis wordt ingekort, waarna men de car
rosserie in bouwpakket kan meenemen voor montage. Na het in
korten van het chassis wordt door het B.A.C. een certificaat afge
geven, waarmee men zonder verdere keuring een kentekenbewijs
kan verkrijgen.
beschryving op te maken
De ruitewissers zyn volledig ver
zonken onderaan de vooruit aange
bracht. Ze functioneren automatisch
als de detectoren aan weerszyden
van de voorruit worden bevochtigd,
maar kunnen ook normael in wer
king worden gesteld door de bestuur
der.
De achterlichten knipperlichten
en remlichten zyn ingebouwd in
de bumper, maar werden voorts ook
aangebracht aan beide kanten onder
Na twee miljoen
geen nieuwe kadett
De 2-miljoenste Opel Kadett heeft
vorige maand de assemblagelyn van
de GM's Duitse dochtermaatschappy
te Bochum verlaten. Het betreft een
4-deurs sedan die naar Italië werd
geëxporteerd, het land dat met 31.281
wagens in 1968, de derde plaats na
de Verenigde Staten en Frankryk,
van Opeis exportmarkten Inneemt
By die gelegenheid heeft Opel be
vestigd, dat geen nieuwe Kadett-mo-
del op de Frankfurt se Automobiel
tentoonstelling, die van 11 tot 21
september as. plaatsheeft, zal wor
den getoond.