RIJN VERGIFTIGD
DOOR INSECTICIDE
Breuk Sal
Londen definitief
Leraren van St. Agues
fEiNiG wind (Leiden) gaan staken
Hogere
accijns
echt niet
OP NOORDZEE
f
an Looy niet
in de Tour
40 MILJOEN
Minister Witteveen
in Eerste kamer
RIJN
sinaassnippers
JAMIN
FAMILIE WERD „SLAPEND
Grondrechten
Prijsstop drukt
de j)rijzen niet
($uc/ QlteuiVb
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 25 JUNI 1969
No. 32822
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A E van Dishoeck
Hoofdredacteur. Drs. J R. Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,10 per knartaai (postabonnementen f 16,50), f4,70 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers f 0.25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Volgens een ruwe schatting
zijn alleen in het Duitse gedeelte j
van de Rijn de afgelopen dagen j
ruim veertig miljoen vissen ge
storven als gevolg van de water
vergiftiging. Vissers zijn druk be
zig de dode vissen uit de rivier te
hfilen. Hier een tweetal in de j
buurt van Koblenz. Een gedeelte
van de gestorven vis gaat naar
de laboratoria voor onderzoek.
DEN HAAG/BONN (GPD) De massale vissterfte in de
Rijn is zeer waarschijnlijk veroorzaakt door het insectenbestrij-
ilingsmiddel Endosulvan. Dat is de conclusie van het Rijksinsti
tuut voor de Volksgezondheid in Bilthoven dat gisteren in re-
Kirdtempo een groot aantal watermonsters heeft onderzocht.
De stof, die verwant is aan koolwaterstoffen,is dodelijk voor
rissen bij een concentratie van één microgram per liter.
>T*
De giftigheid voor mens en zoog-
jjer is aanmerkelijk minder. De
roeven bij Gotfinchem en Arnhem
tbben aangetoond dat zich in het
nter een concentratie bevond die
bsoluut dodelijk is voor de vissen.
Irt laboratorium heeft inmiddels
24-uursploegend>enst ingesteld
b verdere proeven niet te onder
roken. Daarvoor zijn extra-biolo-
[0 en chemici aangetrokken.
Naast het analiseren van de wa-
mnonsters, dat ook vannacht en
ihtend door het laboratorium-
lartuig van de RIZA (Rijksinsti-
EUt Zuivering Afvalwater) in sa-
tnwerking met het laborato-
im werd uitgevoerd, wordt ook na
gaan hoever de vergiftiging zich in
wateren en de drinkwaterbekkens
strekt. Nog niet bekend is, wan-
br het Rijnwater weer gebruikt
i worden voor de drinkwatervoor
rang.
folgens de woordvoerder van Ver-
ir en Waterstaat, het departement
de bestrijding van de Rijnver-
tiging in Nederland coördineert,
at het ministerie in geregeld con-
met de Westduitse autoriteiten,
unit blijkt dat men er in de la-
atoria (waaronder dat van het
te chemische concern Bayer nog
definitief in geslaagd is het gif
is te brengen.
Nederland waar het begin van
fplek inmiddels de Noordzee
bereikt zijn talrijke maatrege-
genomen op last van Rijkswa-
itaat. Op het strand van Hoek
ÜLKENSWAARD (GPD) Het
nog zeer onzeker of Rik van Looy
de Tour de Prance zal starten. De
dissing daarover zou vandaag val-
l maar bij Willem 2-Gazelle is
0 allerminst optimistisch over een
Ede afloop van de onderhande
gen" met de weigerachtige oud-
reldkampioen. Van Looy gister-
ond in Den Hoorn: „Ik kan on
gelijk weg uit Herenthals. Mijn
sger, die bedrijfsleider is op mijn
inege, heeft zijn knieschijf gebro-
1 Nu kan ik niet meer worden ge-
Een wellicht plausibel klin-
ade reden, maar insiders verwacht-
al geruime tijd, dat Van Looy op
een of andere manier een poging
ondernemen om niet aan het
(ir-avontuur waarin hij weinig
zoeken heeft te hoeven deel-
aen.
Gisteravond laat ontbood men Van
oy in Breda, waar hij tot in de
ihtelijke uren met de Willem 2-
ectie vergaderde. Een woordvoer-
rvan de sigarenfabriek in de voor-
ffid: „Niet starten kan voor Van
oy zeer onaangename consequen-
i hebben". Maar tijdens de bespre
ken van gisteren, die vanmorgen
Valkenswaard werden voortgezet,
?ft men geen dreigementen tegen-
sr de renner geuit. Men probeert
n Looy „over te halen" toch te
uten.
Wie, als Van Looy niet start, zijn
ats in de Tourploeg zal innemen,
evenmin zeker. Post, betiteld als
ïste reserve", niet. Post gister-
ond: „Ik heb het al eerder gezegd:
zie helemaal niets in de Tour".
Wellicht zal men nu de Belg Mar-
Maes als plaatsvervanger aan-
zen.
van Holland werden gisteravond gro
te borden geplaatst om de badgas
ten te waarschuwen dat zwemmen
in dat deel van de Noordzee gevaar
lijk kan zijn. Later is het zwemver-
bod weer ingetrokken. Bij de mon
ding van de Gelderse IJssel patrouil
leren twee schepen van de Dienst
Zuiderzeewerken. Ze zijn gestatio
neerd in het Ketelmeer en bemon
steren en controleren voortdurend
het water om, indien ook hier ver
giftiging dreigt, onmiddellijk de lei
ding van de dienst, die in voortdu
rende staat van paraatheid is, te
alarmeren.
Indien de dienst vergiftigingsver
schijnselen op of nabij het IJssel-
meer constateert zullen onmiddellyk
alle omringende provincies worden
gewaarschuwd, opdat deze hun in-
laatsluizen volledig kunnen afsluiten.
Overigens zijn de Noordoost Polder
en Oostelijk Flevoland reeds afgeslo
ten.
Langs het Duitse gedeelte van dc
Rijn zijn eveneens noodmaatregelen
getroffen. „Het gevaar is nog niet
geweken", zo waarschuwde een func
tionaris van het ministerie van
Landbouw van Noordryn-Westfalen.
..Wij tasten nog grotendeels in het
duister naar de oorzaak". Ook de
Westduitse minister voor Gezond
heidszorg Kate Strobel heeft haar
grote bezorgdheid uitgesproken over
de vergiftiging van de Rijn, omdat
ongeveer drieëneenhalf miljoen
Duitsers voor hun watervoorziening
op deze rivier zijn aangewezen.
Het vergif in de Rijn heeft, voor
zover bekend ,het micro-organisme
in de rivier nog niet aangetast. Als
de vergiftiging echter voortduurt,
wordt het leven in de rivier in zijn
totaliteit bedreigd. Het water zal dan
snel zuurstofarm worden en nog
meer stank gaan verspreiden dan nu
reeds het geval is.
De Westduitse deelstaat Ryn land-
Palts heeft reeds een aanklacht in
gediend tegen onbekenden wegens
vergiftiging van het Rijnwater.
De politie aldaar is er vrijwel ze
ker van dat het insectenbestrijdings
middel vanaf een schip in het rivier
water is gestort. In Duitsland alleen
zijn daarvan al vèertig miljoen vis
sen het slachtoffer geworden. Ook in
Nederland is de vissterfte aanzienlijk
al zwemmen er nog grote hoeveelhe
den aan de oppervlakte, happend
naar adem.
Onmiddellijk na het bekend wor
den van de vergiftiging door Endo
sulvan heeft het Duitse chemische
concern Höchst, de fabriek in
Frankfort die dit insecticide ver
vaardigt ontkent de stof in het
water te hebben gegooid. „Het feit
dat in de zijrivier de Main geen vis
sterfte is voorgekomen is het bewijs
daarvoor", aldus een woordvoerder
van Höchst.
Het Hoogheemraadschap Rijnland
heeft de tweehonderd polderbesturen
vandaag verzocht de waterinlating
in de polders zoveel mogelijk te sta
ken. Dit in verband met het stopzet
ten van de doorstroming van het
boezemwater.
LONDEN (GPD, AP, Reuter)
Engeland heeft gisteren de banden
met Rhodesië definitief verbroken.
Koninging Elisabeth II heeft het ont
slag aanvaard van Sir Humphrey
Smith had in plaats van Sir Hum- isolering van Rhodesië en economi-
phrey een schijngouvemeur, Clifford sche sancties tegen Zuid-Afrika en
Dunont benoemd. Gibbs en Dunont Mozambique wegens hulpverlening
zijn lid van dezelfde club maar zij I aan het Rhodesische bewind,
schijnen om moeilijkheden te voor- De resolutie kreeg één stem min-
komen elkaar altijd te hebben ge- der dan de vereiste negen. Voor
waarschuwd als een hunner daar stemden Algerije. Nepal. Pakistan,
Gib'bs, de laatste gouverneur van naar toe ging. Senegal en Zambia de indieners
RhodesJë en persoonlijk vertegen- j van de resolutie alsmede de Sow-
woordiger van de Engelse koningin in I yORK - Df Veiligheids- j jet-Unie. Hongarije en nationalistisch
raad heeft gisteren het Afrikaans- China (Formosa). De overige le
de vroegere kolonie. i Aziatische voorstel verworpen tot den onthielden zich van stemming.
Vrijdag j.l. heeft de blanke min-
derheid in Rhodesië bij een soort
van referendum gestemd voor een
nieuwe grondwet waarin bepalingen
zijn opgenomen die apartheid in
Rhodesië invoeren en de onafhanke
lijkheid van het land bevestigen. Op
elf november 1965 heeft premier Ian
Smith van Rhodesië eenzijdig het
land onafhankelijk verklaard.
Het Lagerhuis bracht gisteren hul
de aan de loyaliteit van de thans af
getreden gouverneur, die 3,5 jaar bij
na volkomen geïsoleerd was. Smith
ontnam Gibbs diens officiële Rolls
Royce, sneed zijn telefoon af en nam
de militaire schildwacht weg.
De gouverneur weigerde op zijn beun i
zijn salaris van de Britse regering, j
omdat dit hem zou verhinderen on-
partijdig te bemiddelen. Hij moest
daardoor zijn verblijf in zijn residen- I
tie zelf bekostigen.
DEN HAAG (GPD» De Eerste
Kamer is vanmorgen met 36 tegen
21 stemmen akkoord gegaan met de
accijnsverhogingen op benzine, bier
en alcohol per 1 juli a.s. Tegen alle
drie wetsontwerpen stemden de frac
ties van de PvdA (incl. senaatsvoor
zitter prof. Mazure», PSP. CPN.
boeren en drs. H. B Letschert
(KVP'
Minister Witteveen (Financiën)
heeft gisteravond de Eerste Ka
mer laten welen, dat niemand zich
illusies hoeft te maken over de tijde
lijkheid van deze accijnsverhogin
gen.
De regering overweegt de verho
gingen. die door het amendement-
Kieft in de Tweede Kamer beperkt
zijn tot een half jaar, te verlengen,
aldus de bewindsman.
Minister Witteveen zei, dat de kos
ten van levensonderhoud door de
dure benzine, bier en alcohol met
slechts 0,05 procent stijgen. „Het zal
politiek gezien gemakkelijk geweest
zijn in plaats van de verlaging van
de accijns op suiker deze verhogin
gen maar weer ongedaan te maken.
De regering is echter van oordeel,
dat verlaging van de suikeraccijns
een veel groter effect heeft op de
kosten van levensonderhoud." al
dus de minister van Financiën. De
verlaagde suikeraccijns zal zo
spoedig mogelijk worden doorge
voerd.
Minister Witteveen zei er begrip
voor te hebben dat de aan de orde
zijnde accijnsverhogingen tijdelijk
gemaakt zijn op verzoek van de
Tweede Kamer. Eind dit jaar als het
parlement de hele zaak in het licht
van o.a. de inflatiecorrectie voor '70
uitvoerig kunnen bekijken.
De alarmerende vergiftiging
van de Rijn én het rapport
van VN.-secretaris-gene-
raal Thant over de gevaren voor
ons levensmilieu schreeuwen een
voudig om internationale maat
regelen. Het gaat immers om de
gevaren die voortvloeien uit het
bestaan van onze moderne, tech
nologische welvaartstaat. Door de
opmars van de techniek en door
de opmars van de mens ook in
aantal wordt niet alleen de
natuur, maar ook ons levensmi
lieu bedreigd. Maar «om daaraan
een eind te maken zullen wij ons
offers moeten getroosten.
De Rijnlanden, Duitsland,
Frankrijk. Zwitserland, Luxem
burg en ons land kennen de pro
blemen van het grote gifvat, dat
Rijn heet, al geruime tijd. In
commissieverband wordt hier
over nagedacht en gezocht naar
oplossingen. Maar dat is kennelijk
niet voldoende. Men zal er naar
moeten streven om zuiveringsin
stallaties dwingend voor te laten
schrijven aan internationale in
dustrieën die in de Rijn hun af-
val lozen. Het moet mogelijk zijn
j om met behulp van de techniek
(ADVERTENTIE)
morgen
200 gram van 10S
voor 95
niet te geloven voor die prijs)
ADVERTENTIE
Sikkens autolokken
NIEUWE i
RIJN 49
>e Bilt verwacht van heden tot
(genavond: opklaringen en op de
«te plaatsen droog weer. Over-
lend zwakke wind. Dezelfde tein
turen als vandaag of iets hoge-
kt lagedrukgebied met nog veel
'olking trekt naar België weg.
wat meer uren zon en een
tke wind. Iqts warmer in de mid-
l Tussen de 17 en 20 graden C.
^ater 16 graden C. Vooruitzich-
stabieler met beter strandweer,
(opgemaakt te 12.40 uur)
26 JUNI
op: 4.21 uur; onder: 21.04 uur
'in op- 17.36 uur: onder: 1.11 uur
Oiwater te Katwijk te 11.50 uur.
•«water te 7.22 en 20.02 uur.
oununer bestaat uit 20 pagina's.
LEIDEN De leraren van de
scholengemeenschap St. Agnes in
Leiden zijn van plan om bij het be
gin van het nieuwe schooljaar voor
één of twee dagen te gaan staken.
Zij zullen zich vandaag met 'n vlug
schrift tot hun collega's van de 15
andere Leidse scholen wenden. Zij
roepen daarin op, hun voorbeeld te
volgen of op andere wijze aan een
sympathiserende houding uiting te
geven.
De leraren vinden dat zij door de
regering niet als volwaardige onder
handelingspartners worden be
schouwd, bij de uitstippeling van het
onderwijsbeleid. Zij zijn van mening
dat de regering eenzijdig „maatre
gelen van bestuur" neemt, die in
strijd zijn met de geest van de mam
moetwet.
Onlangs nog, ao betogen de leraren,
heeft de regering een besluit geno
men waardoor de klassen veel te
groot worden. Bij de besluitvorming
over onderwijszaken is wel de raad
van leraren ('t overkoepelend orgaan
van de 4 grote lerarenverenigingen)
aanwezig, maar deze raad wordt vol
gens de verbolgen leraren slechts ge
nadiglijk aanhoord, en heeft geen in
spraak. Voor de onderwijskrachten
aan de St. Agnes Scholengemeen
schap was deze laatste regerings
maatregel de druppel die de emmer
deed overlopen.
Het actiecomité in Leiden heeft
besloten tot staking, in navolging
van het Twickel-college in Hengelo.
De leraren, die de steun genieten van
de twee con-rectoren van St. Agnes,
geloven dat alom in het land stem
men tot dergelijke protestacties zul
len opgaan.
Winnaar van de hoofdprijs van f 250-000 van de SUS-loterij
no. 16 waarvan de trekking in april heeft plaats gehad,
blijkt na drie maanden te zijn de heer J. van Uden, houder
van een cafetariabedrijf in Boekei.
De heer Van Uden had het lot reeds maanden geleden ge
kocht. Hij had het opgeborgen, maar toen eind april voor de
televisie bekend gemaakt werd, op welk nummer de hoofd
prijs was gevallen, had hij die avond geen gelegenheid gehad
naar de tv te kijken.
Een dezer dagen kwam hij het lot weer tegen tussen zijn
paperassen, maar alvorens het weg te gooien achtte hij het
toch raadzaam een trekkingslijst aan te vragen. Toen hij die
gisteren ontving, was hij hogelijk verbaasd te zien, dat hij
de winnaar van de hoofdprijs was.
De heer Van Uden is vader van tien kinderen. Vroeger had
hij een groenten- en fruithandel, maar het ging hem daarbij
niet voor de wind. zodat hij deze zaak moest sluiten. Daarna
begon hij met zijn tegenwoordige cafetariabedrijf. Ook dat
echter liep niet zo vlot als hij zich wel wenste. Maar nu ben
ik ineens uit de zorgen", meent hij. Op de foto de heer Van
Uden met zijn vrouw en vijf van de tien kinderen.
(ADVERTENTIE)
Alle merken
de nadelen van die techniek in
dit geval te ondervangen.
De geruchtmakende vergifti
ging van het Rijnwater
vestigt ook weer eens en
niet ten overvloede de aan
dacht op het streven de grond
rechten te herzien. Deze zoge
naamde grond- of vrijheidsrech
ten stammen uit de 19e eeuw en
houden zich bezig met de „pri
vacy", vrijheid van meningsui
ting, recht van vergadering enzo
voort.
De Londense hoogleraar Mis-
han heeft enige tijd geleden al
een lans gebroken voor nieuwe
sociale grondrechten zoals: recht
op frisse lucht, zuiver water en
bescherming tegen het lawaai.
Ook in ons land zijn deze onder
werpen actueel.
Water- en luchtvervuiling vra
gen de aandacht: men denke aan
de kwestie-Progil, waardoor de
vestiging van een chemisch be
drijf in Amsterdams havengebied
werd voorkomen. En tal van Am
sterdammers hebben enkele jaren
geleden de strijd aangebonden te
gen het lawaai van het nieuwe
Schiphol. Deze geïsoleerde acties
tonen aan, dat een uitbreiding
van onze grondrechten inderdaad
geen overbodige luxe is.
DEN HAAG (GPD) De prijsstop
drukt de prijzen van de afzonder
lijke artikelen voor het levenson
derhoud niet merkbaar. Dat blijkt
uit de aparte duurte-berekeningen
per artikel, die thans gereed zijn
over de tweede maand van de
prysstop.
De consument kan terecht consta
teren dat om. biskwie, behangsel
papier, tassen, fotolijsten, veel jon
gens-, dames- en meisjeskleding,
lichtsnoeren en taxi's steeds duur
der worden. Ook de speciaal be
heerste horecaprijzen van koffie,
limonade, ijs en warme maaltij
den gingen gemiddeld in het land
omhoog. Verder is er een serie
nieuwe kleine prijsstijgingen ge
weest: enkele wasmiddelen,
schoenreparatie, auto doorsmeren,
kapper, studieboeken.
Wel zijn er enkele noemenswaardige
prijsdalingen voor zomermantels
en .jurken, wasserij, vruchtendran
ken. verf, pannen, babytruitjes, en
een beduidende voor tweedehands
auto's. Zoals bekend nam de totale
duurte in de tweede maand van de
prijsstop af met een kleine 0,2 pro
cent. de dalende eierprüs was daar»
bij van belang.
Uit het Leidsch Dagblad va/n
24 Juni 1869:
Z.M. heeft aan den heer
W. L. de Sturlar eervol ont
slag verleend als lid der com
missie van administratie
over de gevangenissen te Lei
den. onder dankbetuiging
voor de vele en goede diens
ten, door hem in die betrek
king bewezen.
Een stationschef in de
omstreken van Gent heeft
aldus zijne qualiteit op zijn
patent uitgedrukt IJzeren-
spoorwegstilstandplaatsbe-
velhebber.