LAATSTE BARRIERE TEGEN EEN
OPDRINGEND COMMUNISME
Australië keert Z.O.-Azië
niet langer de rug toe
Indonesië bezien door Australische ogen
Van onze
reis-
redacteur
H. Kolb
LEXDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
pstralië en Nieuw-Gui-
1$; een probleem van de
jite orde. Ogenschijnlijk is
20ver nog nietmaar
yjks wanneer Australië
i oostelijk deel tot zelfr-
flligheid gaat verheffen,
liat renzen aan een ge-
d waar de mondige bevol-
sj in overgrote meerder-
H een bestaan vol onte-
denheid leidt. Een be-
bovendien dat wat wel-
pt betreft zeer schril zal
téken bij de situatie aan
indere zijde van de grens,
ten gesprekje met de
ütralische minister voor
territoriale gebieden, C.
Barnes, die ook verant-
prielijk is voor het beheer
Oostelijk Nieuio-Guinea.
tee staat het met de
melingen die van Irian
11 het Australische deel
ttteken?
ternes: Dat is geen groot
jjeem. De grens loopt
iTS door stamgebieden
r waarin de mensen al
wenlang heen en weer
tken. Nu is dat niet meer
y&ijk natuurlijk, want het
fen internationale grens
het valt niet mee om dit
<mensen daar duidelijk te
len.
Jij hebben vluchtelingen
M die om politiek asiel
men vragen. Velen mo-
blijven, als zij tenminste
!mn om niet opnieuw aan
Sfiefce activiteiten te gaan
temen. Een immigratie
uitsluitend economische
men kunnen wij niet toe-
Dan gaan ze terug."
t Indonesiërs schijnen dit
erscheid tussen politieke
economische vluchtelin-
liet te maken. Er zijn
ijke rapporten over te-
gestuurde vluchtelingen,
daarna door Indonesië
slecht werden behan-
mes: „Wij hebben geen
gorten van betekenis over
later met hen ge
it geen gegronde
terten."
'Mnt u illegale immigran-
onderscheiden van recht
se grensbewoners?
mes: „Er zijn daar
wen, die precies weten
er wel en wie er niet
ishoren. Het is een zeer
bevolkt gebied en dan
dat al gauw op."
het voor Australië niet
teakelijk om teneinde
üijkheden voor straks te
nijden thans belang-
bij te dragen aan de ont-
ïeling van Indonesisch
Jmes: „In het kader van
Colombo-plan doen wij
ook."
nwat vindt u dan van de
ivan vrije keuze?
luister Barnes ziet voor-
ion verklaringen van an-
gezagsdragers dat
tralië juist begint te be
ta bij Zuid-oost Azië te
tn en zegt: „Wij behoren
de Westeuropese beschcv-
en moeten het Aziati-
t gezichtspunt respecte
ik geloof dat Indonesië
probleem van de vrije
'e op de juiste wijze op-
ten later: „Wij vormen
voorpost van de westelij-
kschaving en zijn zelf
een land in ontivikkeling
h hebben we in Zuid-
Azië verantwoordelijk-
aanvaard. Wij moeten
tiendschap met de buren
En die buren helpen
zichzelf een betere ma-
oan leven te ontwikke-
Het zal voor ons niet ge
melijk zijn om Papoea
w-Guinea tot ons levens-
te werken."
ter: Kolonialisme heeft
politieke nadruk ge-
ïen. Veel landen deden
ander de kolonialen heel
beter dan thans. De ko-
üe tijd heeft er de be
ding gebracht. Alleen
hebben geprobeerd onze
«fr op te dringen aan
«en die daar niet klaar
.waren." En wat de
Rijkheden betreft wan-
onze Papoea's onafhan-
fe zijn? Zij kunnen die
tód krijgen op elk mo-
tidat zij die wensen. Vijf
geleden heb ik gezegd:
.oner twintig jaar. De
®ea's zelf nu: over twin-
vijfentwintig jaar. Zij
"tën geen gemeenschap,
ieenheid."
fomtrent die toekomst
üan? Tóch het droom-
t van een Melanesische
Wie, of een tot één land
ingesloten Nieuw-Gui-
tues: „Wij realiseren
iker dat de Papoea's
Melanesische afkomst
W de Indonesische re-
n9Excellentie, beweert
Jtiver haar Papoea's
S warend, dat zij van In-
iische afstamming zijn.
1'i het waarschijnlijk dat
ene eiland. waar de
Ambtelijk Australië koestert ten opzichte van de ontwikkelingen in Indonesië een door
gaans gematigd optimisme. Onafhankelijke politieke onderzoekers daarentegen, veelal te
vinden in wetenschapskringen, zijn omtrent de gebeurtenissen in het buurland en de toekomst
aldaar, geenszins gematigd, maar somber gestemd. Voor de opvattingen van hun landgenoten in
overheidsdienst hebben zij slechts een schouderophalen beschikbaar.
De ambtenaren hebben uiteraard
in het by zonder oog voor de stabili
teit van het Indonesische regime en
terwille daarvan laten zij zich om
trent de mogelijkheden tot economi
sche versterking van hun meest na
bije noorden geen illusies ontnemen.
De politicologen daarentegen be
schouwen voornamelijk de kwaliteit
van de Indonesische machthebbers
en de wijze waarop vanuit Dja.ica.r-
ta wordt gepoogd evenwicht te be
waren tussen de centrale regering en
haar plaatselijke vertegenwoordigers.
Het is echter zonneklaar dat dit
Indonesië de laatste barrière zal vor
men tegen een eventueel opdringend
Chinees communisme. Het vooruit
zicht van een rode antagonist op lut-
telijke kilometers van de eigen grens
benauwt bedde groepen gelijkelijk.
Een vooruitgeschoven defensie in de
vorm van economische en militaire
hulpverlening wordt ook door de bui
tenlandspecialisten aan de universi
teiten wel aanvaard, maar zij waar
schuwen nadrukkelijk voor het ge
vaar van misleiding door een over
dreven officieel optimisme en beplei
ten in doorsnee voor alle zekerheid
ook een verruiming van de eigen mi
litaire mogelijkheden.
Op de
urgentielijst
Indonesië staat wat Australië be
treft, bovenaan op de urgentielijst.
Maar de officiële politiek ten aan
zien van dat land is een typisch
voorbeeld van de behartiging van
eigen belang op basis van ontwikke
lingshulp, waarbij bewust de ogen
worden gesloten voor het veronacht
zamen van beginselen, die op andere
fronten wel worden verdedigd.
Australië denkt er dan ook
niet aan zich in te laten met de wij
ze waarop Indonesië de bevolking
van Westelijk Nieuw-Guinea een be
slissing over zjjn toekomst afdwingt.
De grove aanslag, die daar op aller
lei principiële menselijke rechten
wordt gepleegd, is ten opzichte van
de grotere doelen der Australische
politiek, van ondergeschikte beteke
nis.
Hetzelfde geldt voor de gebeurte
nissen in Indonesië zelf. Massamoor
den op communistische gevangenen
kunnen voorkomen, maar zij zijn
minder belangrijk dan de verzwak
king van het Soeharto-regime door
een duidelijke veroordeling van de
wandaden.
Zodoende demonstreert de re
gering in Canberra voortdurend haar
vertrouwen in de regering-Soeharto;
daarom is zij steeds opnieuw de eer
ste om te verklaren dat het ook voor
de komende jaren bereid is aan tech
nische en economische hulpprogram
ma's een substantiële bijdrage te le
veren. Andere landen, die Indonesië
helpen, vinden daarin een argument
voor het handhaven en verhogen van
hun eigen steun. En gegeven de po
litieke situatie in Zuidoost-Azië is
dat voor Australië een feit van im
portantie: elke cent ontwikkelings
hulp voor Indonesië in welke vorm
dan ook verstrekt, vormt een nieuwe
zandzak in de dijk tussen Australië
en het communisme, maar die het
niet zelf kan bekostigen.
Denken en doen
Een hoogleraar aan de universiteit
van Canberra zei nog: „Maar er is
een groot verschil tussen hetgeen de
Australische bevolking denkt en wat
de regeling doet of nalaat. Wij heb
ben Zuidoost-Azië welbewust geko
zen als het gebied waarin wij poli
tiek betrokken willen zijn we heb
ben tenslotte moeten toegeven dat
we er wonen. Zodoende studeren hier
momenteel 12.000 Aziaten. Zoiets zou
voorheen onmogelijk zijn geweest.
Wat wy aan ons levensgebied wil
len geven, is economische bijstand,
militaire training, militair advies en
militaire uitrusting. Het dilemma is
echter: hoeveel hulp is redelijk, hoe
ver moeten wij gaan in de weten
schap dat terzijde van ons een on
stabiel Indonesië ligt. Welnoi wij doen
niets voordat Amerika heeft beslist.
In Australië zitten we dringend
verlegen om heroriëntering op dat
feit. want noch de snelheid, noch de
omvang van het terugtrekken der
Amerikanen uit Zuidoost-Azië is te
voorspellen. Gortons politiek van mi
litaire aanwezigheid heeft een zeer
duidelijke reden: zonder deze militai
re manifestatie zou onze politieke in
vloed minimaal blijven.
E n van de vraagstukken waar
mee wij te kampen hebben en waar
van de betekenis nogal eens wordt
onderschat, is het onmiskenbare feit
dat politiek voor onze briljante jon
geren geen aantrekkingskracht bezit.
Het zijn de oude mannen, die hiel
de dienst uitmaken en dit moet. wel
leiden tot een nog wijdere kloof tus
sen regering en publieke opinie".
Betere kansen
Eén der hoogstgeplaatste ambte
naren van Buitenlandse Zaken zei:
„We zoeken nog steeds onze weg.
Vooral ten aanzien van Indonesië
zijn we ons beter bewust geworden
van de plaats, die wij in Zuidoost-
Azië moeten innemen. De Indo
nesiërs zien ons niet als een grote
macht, wij zijn geen imperialisten
en.we kunnen niet weglopen. An
derzijds irriteert het de Indonesiërs
dat wij met slechts 12.5 miljoen men
sen zoveel kunnen doen, waaraan zij
niet toekomen. Wat wij proberen te
bewerkstelligen, is een band van ver
trouwen. En daarbij hebben wij be
tere kansen dan de Europese landen
of Amerika, die zioh wèl kunnen
terugtrekken wanneer hun inspan
ningen niet voldoende rendement op
leveren.
Onze handelscijfers laten zien
dat wij ons meer en meer tot Azië
wenden. Europa en de VS drijven
van ons weg. Om al deze redenen
zün wij bereid meer geld in Indone
sië te investeren, maar je staat wel
eens te kijken als je ziet in welke
geweldige Mercedessen de Indo
nesiërs hier rondrijden op weg naar
een ministerie waar zij voor meer
bijstand gaan aankloppen.
Als Australiërs kunnen wij niet
anders dan blijven aannemen dat
het geen weggegooid geld is en er
zijn gelukkig steeds meer mensen
bereid hun geld in Indonesië te gaan
gebruiken. Een van de barrières, die
daartoe moeten worden geslecht, is
het gebrek aan ervaring van onze
ondernemers by het investeren bui
ten het eigen land.
Indonesië heeft wat vreemde hulp
betreft maar een bepaald absorptie
vermogen. Het zou waanzin zijn om
er ongelimiteerd geld in te pompen.
Nu al zijn enkele miljoenen die voor
hulpprojecten beschikbaar waren
niet eens aangesproken. Dat geld
gaat in de budgettering voor volgend
jaar verloren. Hoe moeten we dan
een nog uitgebreider hulpprogram
ma verdedigen zoals de Indonesiërs
weieens vragen?"
Een defensie-specialist verklaarde:
„Er is geen bevredigend plan voor
Zuidoost-Azië: het is een onover-
Kaartje van Australië en zijn
noordelijk nabuurland Indonesië.
zichtelyk conglomeraat van econo
mieën. grenzen en politieke onenig
heid. Na Vietnam zal dat probleem
wel duidelijk worden. Dat wy troe
pen buiten onze eigen grenzen sta
tioneren, is een teken van bereid
heid om onze rol in dit gebied ook
metterdaad te verdedigen
Een politicus: „In onze politiek
schuilt te veel bluf. Wat de regering
doet, wordt by ons wel eens schert
send genoemd „het Koala-beleid". U
weet wel de koala, dat is een vrien
delijk, komiek, vertederend beestje,
dat geen mens kwaad doet. zelfs de
slechtste niet".
Op een landkaart in het Austra- tnëten zijn uiteraard gaarne bereid
lische ministerie van Buitenland
se Zaken is de aanduiding „het
verre oosten" bedachtzaam door
gestreept en vervangen door „het
nabije noorden". En daarmee is
de actuele politieke positie van
dit onderbevolkte, doch snel ont
wikkeld werelddeel wel zo onge
veer geschetst.
Doelbewust heeft het zich losge-
Brug in Sydney.
grens dwars door stammen
heen loopt, Papoea's van zo
wel Melanesische als Indone
sische afstamming rond lo
pen?
Barnes: „O. nou ja. daar
kan ik me niet over uitspre
ken."
Zoals gezegd: leven in
vriendschap met de buren,
dat betekent zwijgen op de
geschikte momenten en
voortdurend wijzen op de tal
rijke miljoenen dollars die
aan ontwikkelingshulp wor
den besteed. Het betekent
vluchtelingen terugsturen
naar een uiterst ongewisse
toekomst, het betekent niet
loeten dat er talloze lege dor
pen zijn aan de Indonesische
zijde van de grens.
Al ten tijde van het Nieuw-
Guinea-conflict heeft Austra
lië gekozen voor de Indone
sische visie en het draagt
daarvan nu de consequentie.
In stilzwijgen, in optimisme,
in onwaarachtigheid. Het
zijn de treurige bijverschijn
selen van het torsen der poli
tieke verantwoordelijkheden.
tot een enthousiaste reactie, doch
een uitermate hooggeplaatste be
roepsambtenaar van het ministerie
van Buitenlandse Zaken dacht er al
anders over. „Wat Gorton zegt",
meende hij, „is de zegepraal van
hoop over ervaring".
En de burgerij? Zoals gezegd, haar
interesse spitst zich vooral toe op
het plaatselijke, zo men wil het re
gionaal, zo men nog meer wil het
nationaal gebeuren. Als een Austra
liër zoiets als nationale trost wenst
te demonstreren, dan is voorlopig de
maakt uit zyn functie als voorpost houdlng tegenover het nabye bui
van een westelijke Britse beschaving. tenland nog een ontoereikende sti-
om een plaats te aanvaarden als muiering
vooruitstrevend deelhebber aan het
geen zich in het omvangrijke gebied j
tussen Nieuw Zeeland en het vaste- l tl £>L?£>
land van Zuidoost-Azië afspeelt. 1
Australië moet aan die status nog
wat wennen: zijn bevolking, noch
zijn politiek hebben zich op slag kun
nen bevrijden van het nogal beperk
te rondkijken binnen de eigen gren
zen. Deelhebber aan de ontwikke
ling in en van Zuidoost-Azië of niet
-Australië kan zich met de beste wil
van de wereld niet ontdoen van zijn
in dankbaarheid aanvaard westelijk
erfdeel. Want daaruit immers is in
eerste aanleg zijn huidige statuur
bekostigd als welvarende, technolo
gisch geavanceerde en wat arro-
Academische
examens
Aan de Leidse Universiteit slaag
den voor de volgende examens: kan
didaats klassieke taal- en letterkun
de de heren R. S. Brink (Velsen)
en G. H. J. M. Draisma (Den Haag);
doctoraal wijsbegeerte de heer H. J.
J. M. Slangen (Linne L); kandi
daats Duitse taal- en letterkunde de
heer J. van Weeren (Den Haag);
kandidaats sociologie mej. C. J. A.
Blok (Voorschoten), mej. L. M. v. d
Velde (Zierikzee), de heren R. C.
Janssen (Enschede), R. A. W. Roe-
lands (Den Haagt, mevr. J. v. Veen-
Muller (Leiden), de heer M. W. H.
M. Peeters (Loosduinen), mej. E.
van Zuiden (Den Haag), mej. R. J.
Zwanenburg (Valkenburg», W. Th.
L. v. Wetten (Hazerswoude), F. Le-
ijnse (Rotterdam», mej. L. Colljn
(Den Haag».
Niettemin: Australië is een poli
tieke factor van belang in Zuidoost-
Azië. al heeft het lang geduurd voor
dat de ontwikkelingen binnen het
Britse Gemenebest ruimte gingen
bieden voor een eigen Australi
sche diplomatie. Het heeft ook lang
geduurd aleer Australië zich met enig
bewustzijn ging afvragen of zyn be
trekkelijk isolement aan de rand van
één der politieke stormachtigste ge
bieden der aarde wel verstandig was.
Indonesië immers ligt pal ten
gante hoofdrolspeler op een toneel noorden. En een communistisch In-
waar het merendeel der medebewo- donesië zou Australië rechtstreeks
ners slechts bijrollen kan vervullen, confronteren met alle problemen, die
Onder toezicht van een reeks finan- een gemeenschappelijke grens met
iceel krachtige, politieke belangheb- j een communistisch regime nu een
benden, die voor iedereen duidelijk maal noodzakelijkerwy"s veroorzaakt,
zichtbaar, tussen de coulissen op het I Australië, aangesloten bij de be-
applaus staan te wachten. j langrykste militaire bondgenoot-
Australiërs zijn in doorsnee niet schappen die op Zuidoost-Azië be-
van betekenis, doch als draad aan de
trekker van een veel groter pistool
heeft hun legering in een bedreigd
gebied wel degelijk zin.
Intussen vragen in Australië velen
zich af of het niet noodzakelijk wa
re geweest allereerst klare toezeggin
gen te verwerven van de VS voor het
geval zich een gewapend con
flict mocht voordoen. Nu de Ameri
kanen het zenith van hun militaire
bemoeienissen in Zuidoost-Azië ge
passeerd schijnen, zijn duidelijke af
spraken op dit punt voor Australië
van het grootste belang.
Weliswaar hebben de Britten
trouwhartig beloofd dat zij ook na
1971 zonodig ijlings te hulp zullen
snellen, doch geen Australische poli
ticus is bereid daarin een serieuze
garantie te zien. Niet alleen omdat
daartoe nogal wat praktische vraag
stukken zouden moeten worden opge
lost. maar ook omdat zij de belofte
van Groot-Brittannië wat Zuidoost-
Azië betreft doodgewoon niet ver
trouwen.
Bij een bezoek van premier Gor
ton aan president Nixon zal als be
langrijkste punt op het programma
staan het maken van een duidelijke
afspraak over de mate waarin Ame
rika eventueel genegen is zyn mili
tair potentieel ter ondersteuning van
Australië's onontkoombare verplich
tingen in te zetten. En president Ni
xon zal zonder enige twijfel probe
ren om met handdrukken, schouder
kloppen en een bemoedigende
grijns daaromtrent zo min mogelijk
te zeggen. Een nieuwe binding in
Zuidoost-Azië zou immers bijzonder
slecht passen bij zijn poging om zich
uit de Vietnamese valstrik los te ma-
ken.
j Door de nood gedwongen moet
I Australië een krachtige politiek voe
ren binnen de ruimte waarin het
moet bestaan. Een politiek die niet
kan of mag steunen op het betrek
kelijk zwakke leger van 43.500 man.
Maar die erop gericht is via uitge
breide hulpverleningsprogramma's
erkenning te verkrijgen als politieke
factor. En dit is niet eens zo'n een
voudige taak nu Japan begon
nen lijkt aan verheffing van zijn po
litieke invloed tot het niveau waarop
het inmiddels zijn economische repu
tatie reeds heeft gevestigd.
Eervol ontslag is verleend aan de
officier der rijkspolitie 2de klasse
de heer F. J. Laméris, ingedeeld bij
de staf van het district Leiden van
het korps Rijkspolitie.
Voor de tijd van vier jaar is be
noemd tot lid van de Omroepraaü
prof. dr. ir. J. L. Bordewijk in Leiden.
buitengewoon geïnteresseerd in bui
tenlandse politiek. Zy houden zich
vooralsnog liever bezig met de be
trekkelijk kort geleden ontdekte mo
gelijkheden van het eigen land. waar
kostbare delfstoffen perspectie
ven onthulden die een voorname
lijk agrarisch bestaan voorheen niet
leek te bieden. Zij zijn meer geneigd
om geld binnenslands te besteden,
dan het uit te geven aan buitenland
se hulp in velerlei vormen. Zij kun
nen hun behoefte aan tastbare voor
uitgang doorgaans zeer wel bevredi-
trekking hebben, is zich in de laat
ste jaren van dat alles zeer bewust
geworden. Het heeft troepen in Viet
nam. kleine militaire nederzettingen
in Maleisië en Singapore, een uitge
breid hulp-programma, het doet al
les om met het huidige Indonesische
regime op goede voet te blijven
Het vertrek van de Britse strijd
krachten uit Zuidoost-Azië in 1971
heeft Australië gedwongen om zelf
als een soort schildwacht post te vat
ten op de slanke landtong, waar Ma
leisië en Singapore ondanks heftige
gen aan de massieve ontwikkeling tegenstellingen toch hun lotsverbon-
van huin schaarse grote steden, waar i denheid niet kunnen ontlopen,
de restanten van een provincialer Australië, dat altijd verklaarde
tydperk in snel tempo door moderne 1 slechts met een belangrijke bondge-
hoogbouw vol allure onder de voet noot aan zijn zyde in conflict te wil-
worden gelopen. len party kiezen, heeft na lang aar-
Het politieke scheuren, waarover zelen het risico aanvaard dat zyn sol
de gemiddelde Australiër zich kan daten daar de voorlopig nog betrek-
opwinden, speelt zich af tussen de I kelyk eenzame taak vervullen van
zes deelstaten van zijn politieke ge- j de compromitterende aanwezige. Als
meenschap en wanneer premier militaire eenheid zijn zy nauweiyks
John Grey Gorton zijn Australië dan
ook over een tiental jaren de leiden
de plaats voorspelt in Zuid-oost Azië
op het gebied van technologie en
produktie komt dat nog maar moei
lijk over. De zakenlieden en indus
Aan een der zonnige Austra
lische stranden, waarvan de Au
straliërs hopen, dat ze nimmer
'nor een communistische vloed
golf overspoeld worden.
