Dichter Jan Hanlo
gisteren overleden
I*
elektie
'tls elke dag
verjaardag;
met aardbei
Politierechter
partijdig"
is
Ned. Herv. Kerk wijst
voorstel-Witte veen af
toelaat
sliet?
op uw
orloge
iesuit
Ie volledige
Heijermans verboden
op clir. kweekschool
Ji
Kort geding tegen
pastoor Miedema
SCHEPPER VAN OOTE OOTE BOE
Acht leden uit
één gezin gedood
bij instorting
Olga de Haas in
de tweede ronde
WATER
OVERLAST IN
GROESBEEK
KLEINSTE
BROMFIETS
DINSDAG 17 JUNI 1969
LFTDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
ADVERTENTIE
Jan Hanlo
(Door Paul Haimon)
HEERLEN (GPD) De dich
ter Jan Hanlo, die zaterdagmid
dag met zijn motor op de Rasberg
nabij Berg en Terblijt met een
tractor in botsing kwam, is gis
termiddag in het Maastrichtse
ziekenhuis aan zijn verwondingen
bezweken. Hij heeft zondag nog
bij volle bewustzijn een aantal
vrienden op bezoek gehad. Maan
dag verergerde zijn toestand en
zijn vrienden, die het bericht van
zijn ongeluk uit de krant verna
men, kregen in de vroege middag
bericht dat zij hem niet meer le
vend konden weerzien. Jan Hanlo
was sinds drie weken weer in zijn
woonplaats Houthem St. Gerlach
terug, na een verblijf van drie
maanden in Marokko. Hij was on
gehuwd en werd 57 jaar.
Jan Hanlo werd geboren in Ban
doeng maar bracht zijn jeugd door
in Deurne. Hij ging in Heerlen op
de hbs, behaalde vervolgens het di
ploma middelbaar Engels en studeer
de nog een jaar psychologie aan de
Rijksuniversiteit van Amsterdam.
In het kwalificatietoer-
jvoor de Wimbledon tenniskam-
Hischappen dat gisteren in Roe-
apton is begonnen, hebben de Ne-
kndse dames Els Veentjer en Ti-
Zwaan de eerste ronde over-
i.
i Veentjer versloeg de Britse
Wane in twee sets 7-5 en 6-3.
fijl Tine Zwaan de Noorse Ellen
cdvold uitschakelde6-2 6;3.
Conflict in Ede
ADVERTENTIE
'RISMA
herenhorloge,
itomatisch datum.
Herdicht 149.-
fltomatische herenhorloges
'J vanaf 125.-)
Nden herenhorloge,
Capiat, onyxcijfertekens 235.
Wden herenhorloges reeds
Waf 195.-) dj.
'RISma^
Wstaal duikerliorlog-e,
Ponograph, tachometer 245.-
iionograph modellen reeds
189.-)
[J'frisma horloges
"WlocShockproof
EDE (GPD) Het enkele jaren
geleden ontdekte toneelstuk „Pitten"
van Herman Heijermans, is op de
Christelijke Kweekschool ii
de inzet geworden van een
tussen de leerlingen en het schoolbe
stuur. Het stuk dat Heijermans voor
j de grap heeft geschreven zou door
de leerlingen worden opgevoerd ter
j gelegenheid van de officiële opening
van het nieuwe schoolgebouw aan de
Prins Bernhardlaan in Ede, maar
J het bestuur heeft dat bij monde van
de directeur, de heer J. Jansen ver
boden.
I Het verbod heeft inmiddels geleid
I tot het aftreden van het voltallige
bestuur van de leerlingenvereniging
A.M-Quadraat, dat zich moreel
weet gesteund door een groot aantal
leerlingen .Hoewel „Pitten" door de
leraar Nederlands, de heer A. Jan
sen, was uitgezocht om te worden ge
speeld als bijdrage van de leerlingen
tot het openingsfeest rezen er enke
le weken geleden ineens bezwaren
tegen het stuk van de „onchristelijke"
Heijermans.
Terwijl de repetities al aan de
gang waren vaardigde de directeur
Lneens namens het bestuur het ver
bod uit het stuk uit te voeren tij
dens de officiële opening. Wel mocht
het een week eerder ten tonele wor-
sindsdien al vele opvoeringen ge
had, voornamelijk op scholen.
Het aftreden van het bestuur van
AM-Quadraat heeft intussen een
Ede adhesiebetuiging uitgelokt van dat
conflict Van de leerlinSenvereniSing „Onesi-
1 1 forus" van het christelijk streekly-
ceum in Ede.
Door de Duitse inval kon hij zijn
studie niet voltooien. In 1943 schreef
hij zijn eerste werkelijke gedichten,
nadat hij in zijn studententijd al en
kele verzenproeven had geleverd.
Na de oorlog gaf hij Engelse les
aan het Schoevers' Instituut in Am
sterdam. In een gedicht "I am the
English master" relativeert hij
schertsend zijn job. Met zijn voor die
tijd zeer modernistische verzen
vond Jan Hanlo in de bekende lite
raire tijdschriften weinig of geen
afzetgebied. Zijn eerste poëzie ver
scheen in het Limburgse maand
blad Zuidenwind en in gestencilde
blaadjes Blurk en Braak die de jon
gere Amsterdamse dichters Simon
Vinkenoog en Gerrit Kouwenaar uit
gaven. Toen kwam het gedicht Oote
weekblad op groot formaat, w ijdde er
een volle pagina aan. Een lid van de
eerste kamer haalde Roeping voor de
dag, vroeg het woord aan mijnheer
de voorzitter, maakte van Oote een
nummer hilariteit en vroeg of een
tijdschrift dat zulke onzin opnam j
nog subsidie van de regering waard 1
was. De naam van Jan Hanlo was
gemaakt. Oote was de stunt die de
dichter met de rode baard en het
rode haar behoefde om de weer
klank te vinden die zijn poëzie ze
helemaal verdiende. Jan Hanlo zorg
de er van dan af zelf voor dat zijn j
werk de gewenste uitwerking kreeg.
Experimentalist
Waren het eerst bescheiden bun-
Oote Boe. Half geschoold Nederland I deltjes die hij uitgaf, in 1958 ver
heeft er om gelachen. Het zou des
ondanks de faam van de dichter Jan
Hanlo definitief vestigen.
Aan dit gedicht zitten enkele aar
dige anekdoten vast. Het werd op
een poëzie-avond in Kerkrade ten
doop gehouden. Daar had de nu in
Amersfoort wonende dichter Otto J.
C. van Loo een dichtersavond belegd.
Ik mocht de dichters aan het publiek
voorstellen. Hanlo's moeder belde
m ij voor mijn vertrek naar Kerkrade
op en deelde me mee dat haar zoon
ziek was maar dat hij een gedicht
aan Otto van Loo had laten sturen.
Als ik dat wilde voordragen hoefde
ik niet de drie d's waarmee sommige
woorden begonnen afzonderlijk te
lezen. Op het podium kreeg ik het
gedicht via Oto van Loo in mijn han
den. Dat kun je niet voorlezen, het
is gewoon gek, lachte hij. Ik zag het
gedicht Oote, in een hoek lagen jazz
instrumenten en ik vertelde het pu
bliek dat wat de jazz is voor de mu
ziek Oote was voor de poëzie. Ik las
het niet gewoon, ik maakte er zoveel
van wat in mijn vermogen lag een
nummer van. Het publiek was ent
housiast.
Oote werd daarop voorgedragen
om een plaats te krijgen in het lite
raire maandblad Roeping. De jongste
redactieleden waren tegen. Tegen zo
veel revolutie in de poëzie.
Ze plaatsten 't toch. Elsevier, toen
MAASTRICHT (ANP) Voor de
i vice-president van de rechtbank in
Maastricht, mr, P. G. H. Paulussen
diende gisteren een kort geding, dat
het kerkbestuur van de St. M'ichael-
parochse uit Schaesberg heeft aan
gespannen tegen de op 23 februari
1968 door de bisschop van Roermond
mgr. P. Moors ontslagen pastoor
van die parochie, de heer E. Miede-
Met dit kort geding wilde het kerk
bestuur bereiken, dat de heer Mie
dema op korte termijn de admini
stratie van parochie, waartoe doop-
register en huwelijksregister
den gebracht tijdens een gesloten r6n e,n de ptlSto[ie Mn hem ovel._
draagt.
Mr. M. Moszkowicz die voor pas
toor Miedema optrad, stelde als
verweer, dat dit kort geding niet een
poging is om in het bezit te komen
van de gevraagde bescheiden, doch
dat het ten doel heeft pastoor E.
Miedema zijn ambt onmogelijk te
maken in het ,,'t Eikske." Overigens
leerlingenavond, maar daarmee zijn
de leerlingen niet akkoord gegaan.
Volgens de leerlingenvereniging,
waarvan bestuur in een' extra bulle
tin van de schoolkrant „De Trouba
dour" zijn besluit tot aftreden moti
veert. heeft het schoolbestuur de op
voering bewust buiten de festivitei
ten rond de officiële opening willen
houden teneinde te voorkomen dat
deze „onchristelijke en weinig ver
heffende zaken" in de openbaarheid
zouden komen.
Het bestuur van AM-Quadraat
vraagt zich in hetzelfde gestencilde
en buiten de verantwoordelijkheid
van de mentor verschenen nummer
van „De Troubadour" af of dominee
A. Vroegindewey uit Veenendaal
(voorzitter van het schoolbestuur de
opvoering van een toneelstuk op zijn
school soms niet aan zijn achterland
kan verkopen.
De directie en het schoolbestuur
willen over het conflict liever niets
zeggen. Directeur J. Jansen: „Ik
heb geen puf er wat over te ver
tellen",
Het omstreken stuk van Heijer
mans wordt, zo is het oordeel van een
deskundige, het best omschreven als
een onschuldig niemendalletje. Heij
ermans zou het voor de grap hebben
geschreven voor een souffleur die
25 jaar trouwe dienst had gedaan
en op wie in al die jaren een groot
aantal toneelspelers had gesteund.
Dit steunen op de souffleur wordt
in vakkringen ook wel aangeduid als
op de pitten leunen. Vandaar de ti
tel van het stuk, dat- geen onkuise
taal bevat en ook niet is geïnspireerd milies kwamen uit alle delen van
door de sociale misstanden uit Heij- i Spanje. De directeur-eigenaar van
ermans tijd. het ongeluksrestaurant, de archi-
Het stuk is enkele jaren geleden tect, de aannemer en diens voorman
ontdekt en daarna uitgegeven in een
boek verzamelde werken. Het heeft
EL ESCORIAL (AP) Bij het in
storten van een splinternieuw restau
rant in Los Angeles de San Rafael
in Spanje zijn o.a. acht leden uit
één familie omgekomen: in El Ks-
corial kwamen gisteren de stoffelijke
resten aan van Valentin Esteban Ga-
monal, zyn echtgenote, twee zoons,
drie kleinkinderen en een schoon
dochter. Een andere schoondochter
werd ernstig gewond, terwijl de toe
stand van een zoon kritiek zou zijn
Ook Jose Luis Vazquez Pastor en
zijn echtgenote, die door de Gamo-
nals waren uitgenodigd, zijn omge
komen. De voorlopige conclusie van
het regeringsonderzoek is, dat twee
stenen kolommen, waarop de eetzaal
steunde, onder het gewicht van de
menigte bezweken. Steunbalken kwa
men omlaag, waarna ook de muur
aan één kant het begaf en het dak
naar beneden viel. De rouwende fa-
worden intussen gevangen gehou
den in de provinciale gevangenis.
Op een veiling in Parijs is gisteren
een miljoen frank (730.000 gulden)
geboden voor het uit 1875 stammen
de schilderij „De Seine bij Port-Mar-
ley" van de Engelse impressionist
Alfred Sisley.
Het is de hoogste prijs die ooit
voor een werk van Sisley is betaald.
Een tweede doek van Sisley, „Her
berg bij Hampton Court", ging voor
700.000 frank van de hand.
Werk verloren In Tsjecho-Slo-
wakije hebben sedert de jongste wij
zigingen in de politiek 80 journalisten
hun werk verloren. Dit heeft Kas-
par, voorzitter van de Tsjechische
journalistenvereniging meegedeeld in
een vergadering van de culturele
commissie van de Tsjechische
Nationale Raad. De journalisten
raakten zonder werk omdat zij wer
den ontslagen, ontslag namen of om
dat hun bladen werden verboden.
meende pleiter, dat deze zaak te in
gewikkeld is voor een kort geding.
De pleiter voerde verder aan. dat
van de oorspronkelijke 2000 gelovi
gen van de St. Michaelparochie er
zeker 1300 pastoor Miedema trouw
zijn gebleven en dat voor deze men
sen het goed functioneren van de pa
rochiële administratie van groot be
lang is.
Mr. A. P. J. H. Quadvlieg uit
Heerlen, die voor het kerkbestuur
optrad, betwijfelde dat een overeen
komst tussen de bisschop van Roer
mond en de heer Miedema zou zijn
gesloten om de op 8 maart van dit
jaar bestaande situatie niet door ju
ridische maatregelen te verscherpen
zoals de advocaat van de heer Mie
dema had gesteld.
Hoogstens een gentlemans agree
ment. Volgens mr. Moszcowicz was
dit echter nu juist voldoende, aange
zien een gentlemens agreement een
civielrechtelijke overeenkomst is.
Mi-. Quadvlieg weigerde verder op
het betoog van de tegenpartij in te
gaan, aangezien dit volgens hem uit
sluitend gericht was tegen het bis
dom, en daar wenste hij zich van te
distantiëren.
De vice-president van de recht
bank in Maastricht zal over acht
dagen uitspraak doen in deze zaak.
scheen een grote bundel verzamelde
gedichten bij G A. van Oirschot. Jan
Hanlo was als dichter de eerste expe
rimentalist. Elk nieuw gedicht had,
ook naar zijn vorm. eigenlijk niet
van doen met het vorige. Anderen
konden atonale gedichten schrijven,
Jan Hanlo verrastte door telkens een
nieuwe vondst, in de taal, in de bouw
van het gedicht, in zijn visie. Een
grandioos gedicht van hem heet
„Wij komen ter wereld", daarin
wordt het leven van de dood terug
naar de geboorte geprojecteerd.
Jan Hanlo viel in Nederland dan
ook de erkenning van een van de
oorspronkelijkste dichters te beurt.
Hij ontving tweemaal de poëzie
prijs van de gemeente Amsterdam.
Zijn proza verzamelde hij in de bun
dels „In een gewoon rijtuig" en in
„Moelmer". Vanuit Marokko heeft hij
nog brieven aan het maandblad
Avenue geschreven. Hij leefde in
Valkenburg-Houthem waar hij het
portiershuisje bij de volkshogeschool
Geerlingshof had betrokken. Hanlo
was vroom op een scrupuleuze ma
nier en verviel daardoor soms tot
uitersten die hemzelf en oppervlak
kige kennissen verontrustten. Hij was
een hartstochtelijk motorrijder. Dat
die passie hem eens noodlottig zou
worden, heeft hij vaak schertsend
beaamd.
Op balletconeours
AMSTERDAM (ANP) De vier
Nederlandse deelnemers aan het In
ternationale balletconcours in Mos
kou hebben de eerste ronde met hun
klassieke pas de deux met succes
doorstaan. Olga de Haas. Sylvester
Campbell. Helene Pex en Simon An-
dré van 't Nationale Ballet hebben uit
de 106 deelnemers zich kunnen kwali
ficeren voor de tweede ronde, waar
in zij met ca. 35 collega's thans een
moderne en een andere klassieke
pas de deux hebben te dansen.
GROESBEEK (ANP» In het
heuvelachtige Groesbeek bij Nijme
gen is gisteravond veel waterover
last ontstaan tijdens een hevige on
weersbui. Op diverse straten en we
gen was verkeer - gedurende enige
tijd niet mogelijk doordat het wa
ter 30 tot 50 centimeter boven het
wegoppervlak stond en putdeksels,
waren losgeslagen.
Huizen en winkels liepen onder
water doordat de riolen de van de
heuvels komende massa water en het
meekomende slib niet meer konden
verwerken.
zegt ervan: „Na het uitspreken van
de eis van de officier van justitie
kan de verdachte aanvoeren wat hij
wil, maar mr. Nomes veroordeelt
prompt conform de eis.
De officier van justitie heeft zijn
beleid, zoals hij zelf heeft gezegd,
BMBi aangepast bij het beleid van de bur-
resultaat te hebben. In de prak- gemeester en van het universiteitsbe-
tijk komt het erop neer, dat de- stuur. Dat is zijn goed recht. Maar
AMSTERDAM (GPD) „Het
systeem van snelrecht dat de of
ficier van justitie nuttig heeft ge
acht opdat iedereen zo snel mo
gelijk zou weten waar hij aan toe
was. blijkt het tegenovergestelde
genen die door dat snelrecht geen
tijd hebben gehad hun verdedi
ging goed voor te bereiden, even
tjes snel worden berecht.
De zaken van degenen die wèl met
een goede verdediging voor de dag j
komen, worden verdaagd of ver-1
wezen naar de rechter van instructie.
Ik heb het de politierechter ook ge
zegd: naar mijn indruk worden de
verdachten gewoon geïntimideerd".
Johan Middendorp (26). student
psychologie en voorzitter van de
AS VA, die gisterochtend als ver
dachte in het Maagdenhuispro
ces twee hoogleraren als getuigen k
decharge voorbracht en zijn zaak
prompt uitgesteld zag, is evenals zijn
bestuursleden van plan de handel
wijze van de politierechter aan de
kaak te stellen. „Prof. Wertheim zo
wel als prof. Van der Woude kunnen
belangrijke verklaringen afleggen,
de één voor wat betreft de juridische
aspecten en de ander over de ach
tergronden van de bezetting. Die
verklaringen zyn van belang voor al
le zaken. Zij zullen woensdag op
nieuw als getuigen worden opgeroe
pen en ik ben benieuwd of de po
litierechter ze weer niet zal horen".
Gisteren heeft de student R. P. P.
Giebels de politierechter, mr. G. H.
Nomes. voorgedragen voor wraking
op grond van art. 516 Wetboek van
Strafvordering, d.w.z. dat de rechter
partijdig is en moet worden vervan
gen. Het ASVA-bestuur heeft zich
in een communiqué achter deze wra
king gesteld. Voorzitter Middendorp
mi\ Nomes staat consequent achter
de straffen die worden geëist en past
zich eveneens duidelijk aan bij dat
beleid, zodat hij dus partijdig is.
Zullen de veroordeelden in hoger
beroep gaan? „Het zal er wel op
neer komen dat iedereen in hoger
beroep gaat Dat is althans het ad
vies van de AS VA. verder zal de
AS VA alles in het werk stellen om
het protest tegen deze zogenaamde
rechtspraak een massaal karak
ter te geven.
Wij zullen dat o.a. doen in de vorm
van korte proteststakingen aan alle
instituten van de universiteit en
met demonstraties van andere aard".
DRIEBERGEN (GPD) De generale synode van de Ned.
Herv. Kerk heeft zich gisteren heengeworsteld door de vraag of
de kerk voor de kosten van haar eigen kerk-zijn een bijdrage
van de overheid kan aanvaarden.
Deze vraag deed zich voor. nu de
regering op een of andere ma
nier een vergoeding wil geven voor
het in de tijd van de Nederlandse
inlijving bij het Napoleontische
Franrijk genaaste kerkbezit. Na
een twintigjarige studie, eerst dooi
de staatscommissie- van Walsum en
later door de minister van financiën,
kwam deze kwestie gisteren aan de
orde in de hervormde synode. De
commissie- van Walsum adviseerde
de minister in 1967 over te gaan tot
een jaarlijkse subsidie aan de geza
menlijke kerken van 50 miljoen gul
den. Minister Witteveen heeft dit ad
vies naast zich neergelegd en voor
gesteld een afkoopregeling te doen
ontwerpen ten bedrage van 60 mil
joen guldenl teneinde de financiële
banden tussen kerk en st/aat te
slechten.
Subsidie
De Ned. Herv. Kerk heeft gister
middag het advies van de staatscom
missie goed ontvangen, hetgeen wil
zeggen dat zij het voorstel Witteveen
afwees.
Voordat dit echter duidelijk dooi
de synode werd uitgesproken kwam
de vraag naar de eigen aard van
de kerk aan de orde en in dat ver
band ook de kwestie of de kerk op
grond van haar eigen wezen aan
spraak kan maken op subsidiëring
buiten het subsidiebedrag dat zij
ontvangt voor werk ten algemene
nutte, zoals maatschappelijk - en
jeugdzorgwerk.
Dr. C. P. an Andel, secretaris
van de Raad van Kerk en Samen
leving. vond dat de kerk recht had
op steun van de overheid wegens
haar gemeenschapsstructuur. Hij
werd hierin bijgevallen door de se
cretaris-generaal van de Hervormde
Kerk, dominee Landsman.
Computer
Deze zei voorts dat de kerk een
computer nodig heeft om verdwaal
de hervormden in de grote steden,
die uit de registers van de kerk ver
dwenen zijn, op te sporen, zodat hun
de zielzorg gegeven kan worden
waar ze als hervormden recht op
hebben.
Veel sprekers distantiërden zich
van de mogelijkheid, dat de kerk
door de overheid op één hoop gewor
den zou worden met harmonie en
fanfare-orkesten, cicussen en speel
tuinverenigingen.
Tegenover de meerderheid van de
synode, stond prof. dr. K. Strijd uit
Amsterdam, die vond dat de aard
van de kerk zodanig is dat zij geen
overheidsgelden kan aanvaarden.
Hij stelde voor dat als de kerk in
haar huidige gestalte niet kan door
draaien, zij dan maar het niet-we-
zenlijke werk moest loslaten. Hij
verwachtte dat dit een zuivering van
de kerk zou betekenen, waardoor de
kerk zou worden teruggeworpen op
haar eigen verantwoordelijkheid.
Oud-burgemeester van Rotterdam,
mr. G. E. van Walsum, die het rap
port van de door hem geleide staats
commissie toelichtte, vertolkte sterk
het algemeen gevoelen van de syno
de, toen bij stelde terug te sohrik-
ken voor de gevolgen van het inzicht
van prof. Strijd.
WOUDSEND (GPD) De heer
Jan Osinga (27) uit het Friese
Woudsend heeft een gemotoriseerde
eenwieler geconstrueerd. Drie maan
den geleden kwam het voertuig na
drie weken noeste arbeid klaar, maar
Jan Osinga is nog steeds bezig het
te leren berijden.
Er zitten geen trappers aan, de
eenwieler, maar wel voetrusten en
een rem. De koppeling zit onder het
zadel. Het geheel weegt dertig kilo.
