Bank looft
mille uit
Directeur zou meisje hebben geslagen
TECHNICI EN MONTEURS OP ZOEK
NAAR „VOORBEWERKTE" KLUISDEUREN
SJ dreigt
met acties
FELLE BRAND IN
REDERIJKANTOOR
Eindvoorstellen van
spellingscommissie
Politie verwijderde
bezettersuit soos
Rel in Maarssen om verspreiding schoolkrant
25 GOLDEN FICTION FILTER-KINGS Ul75
Geen akkoord
leraren en
ministerie
NEDERLANDERS
ONDER
SCHEIDEN
i DOOR ISRAËL
Koffie ivordt
goedkoper
totaal nieuw en mild amerikaans
WOENSDAG 28 MEI 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
HEERLEN (GPD) De directie van de Amro-bank heeft
een beloning van 5000 gulden in het vooruitzicht gesteld van
diegene die inlichtingen kan verstrekken, die leiden tot de ar
restatie van de daders van de grote bankkraak tijdens het pink-
sterweekeinde.
DEN HAAG (ANP) Vandaag i*
het rapport gepubliceerd met de
eindvoorstellen van de Nederlands-
Belgische commissie voor de spel
ling van de bastaardwoorden (De
commissie-Pée-Wesseling). De com
missie heeft het rapport aangeboden
aan minister Veringa van Onderwijs
en Wetenschappen en aan de Belgi
sche minister van Nederlandse cul
tuur, prof. dr. F. van Mechelen, die
het „met wederzijdse instemming"
in de openbaarheid hebben ge
bracht.
De commissie werd in 1963 geïn
stalleerd. De commissie Pée-Wesse-
ling adviseert o.m. het achtervoeg
sel -lijk als -lik te spellen (dus: be-
grijpelik). Het enige voordeel van de
spelling -lik ziet de commissie hierin,
dat de 'ij veel minder dan thans als
teken voor de kleurloze vocaal dienst
zal doen. Dit voordeel acht zij ech
ter groot genoeg om de bedoelde wij
ziging aan te brengen.
De commissie stelt verder de vol
gende hervormingen voor in de spel
ling van de werkwoorden
a. het sohrjjven van de 2de en 3de
persoon van de werkwoorden met
een stam op -d zonder -t op het eind
(dus: hjj antwoord, zij wend, jij
vind);
b. het schrijven van de verleden
tijd van de werkwoorden op -ten en
DEN HAAG (ANP) De moei
lijkheden naar aanleiding van de
i nieuwe formule voor het vaststellen
van de leraarlessen bij het v.h.m.o.
1 zijn niet opgelost. Dit zegt de Raad
van Leraren naar aanleiding van de
gistermiddag gehouden bespreking
op het ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen.
In afwijking van wat het ministe
rie zonder medeweten en buiten
verantwoordelijkheid van de Raad
van Leraren meedeelde, is. aldus
de Raad van Leraren gistel-middag
[geen overeenstemming bereikt. Wel
werd door het ministerie een aan
vullend voorstel gedaan voor de re
geling op grond van de nieuwe for
mule, maar daarover heeft de Raad
van Leraren zich nog niet kunnen
uitspreken. Van overeenstemming
kan tot op dit ogenblik dan ook geen
sprake zijn, aldus de raad.
AMSTERDAM (GPD) De Socia
listische Jeugd (SJ) dreigt met acties
Wanneer er meer strenge vonnissen
komen tegen personen, die bij de on
geregeldheden op Koninginnedag in
Amsterdam zijn aangehouden. Twee
tanten zijn eind vorige week
rdeeld tot drie maanden gevan-
genisstraf.
t In een gisteren uitgegeven verkla
ring zegt de SJ: „Toen een student
een van zijn mede-studenten ver
moordde (Trés) werd hij veroordeeld
tot een boete van drieduizend gulden.
Als een jonge arbeider een leeg verf
blik naar een chargerende politie
agent gooit, draait hij voor drie
maanden de bak in. Hieruit blijkt dat
de klassejustitie in Nederland hoog
tij viert. Dit is voor ons onaanvaard
baar".
-den in het enkelvoud als de infini
tief zonder -n (dus: hij anltwoorde,
zij prate, ik wende mij) en in het
meervoud als de infinitief (dus: gis
teren antwoorden zij, toen praten
wij, toen wenden zy zich).
Aangezien we schrijven: „goed"
en niet „goed" wegens „goede",
„paard" wegens „paarden" en
„web" wegens „webben" acht de
commissie het onjuist de groep
werkwoorden van deze grondregel
uit te sluiten. Zij stelt daarom voor
te schrijven: Jk word" in plaats
van „ik worif' en „hij vind" in
plaats van ,Jiy vint."
De commissie herhaalt, zoals ge
meld, in haar eindvoorstellen een
serie regels betreffende de spelling
van o.m. klinkers, medeklinkers
(nieuw is hier dat de oh, uitgespro
ken als sj, gespeld wordt als ch. be
halve in sjagrijn, sjampetter. sjiek
en sjimpansee: de .sjofeur" van
twee jaar geleden is nu weer een
„chauffeur"), de tussenletters m sa
menstellingen en afleidingen tus
senletter -n- ve rvalt in bijv. bijekorf
boekekast, eeuweoud, maar niet in
wapenhandel, molensteen, haven
meester) het koppelteken, het wegla
tingsteken, het verdelen van de
woorden in lettergroepen (ek-samen,
ek-sploiteren)en het gebruik van
hoofdletters.
DEN HAAG (GPD) De Israëli
sche ambassadeur in ons land heeft
gisteren de Yad Vashem-onderschei-
ding uitgereikt aan een aantal Ne
derlanders dat Joden behulpzaam is
j geweest in de oorlog. De Yad
Vashem-onderscheiding bestaat uit
een oorkonde en een speciaal voor dit
i doel geslagen medaille.
De ambassadeur overhandigde de 1
onderscheiding aan mevrouw J. van j
i der Helm uit Diever, mevrouw J.
Plokstra uit Hoogeveen. mevrouw A.
den Hamer uit Terneuzen en aan de
[echtparen Bockma (IJlst), Van
I *t Vlie (Zwolle) en Helmer (Tree-
beek
AMSTERDAM (ANPi Een da-
ling van de prijzen op de wereldkof-
i fiemarkt maakt een prijsverlaging
j van de consumentenprijzen voor ge-
j brande koffie en koffiepoeder op dit
1 moment mogelyk. Met ingang van 28
I mei 1969. zullen de verkoopprijzen
i voor gebrande koffie al naar gelang
de soort, met 4 tot 6 cent per pakje
van 250 gram worden verlaagd en de
j prijs van oploskoffie met 3 tot 4 cent
I per 50 gram.
De Heerlenae politie heeft overi
gens al een stroom van tips over de
roof in de Amro-bank te verwerken
gekregen. Hoewel alle tips nauwkeu
rig worden nagegaan, hebben ze tot
nog toe maar weinig houvast gebo
den hij het onderzoek.
Aan het ondervragen van het
bankpersoneel en andere eventuele
informanten had de politie gisteren
de handen vol. Een groot gedeelte
van de dag werd voorts besteed aan
besprekingen met de Lipsfabrieken,
die de kluisdeur voor de Heerlense
Ajnro-bank hebben geleverd.
Inmiddels reizen voor de tweede
maal in een paar jaar tyd technici
en monteurs van Lips sloten- en
deurenfabrieken kris kras door het
land om door misdadigers „voorbe
werkte" kluisdeuren op te sporen. In
1966 gebeurde dat nadat in Vlaar-
dingen een kluisdeur met doorge
zaagd slot was ontdekt.
Die speurtocht door het land lever
de toen nog negen van zulke van hun
veiligheid beroofde kluisdeuren op en
ook nu is er na de ontdekking van
de sabotage in Heerlen weer het ang
stige vermoeden dat op meer plaat
sen tevergeefs op de veiligheid van
de kluisdeuren wordt vertrouwd.
De resultaten van het onderzoek
naar de ware toedracht zijn
nog schaars. „De inbrekers hebben
brandschoon gewerkt. Er zijn zelfs
aanwijzingen dat ze na het karwei
goed hebben opgeruimd. We hebben
op wat vingerafdrukken na
geen sporen van de daders gevon
den. Ook hebben we nog niet kun
nen achterhalen hoe de rovers het
gebouw zijn in en uitgegaan", aldus
hoofdinspecteur Heyboer.
Van de kluisdeur in de Amro-bank
waren de nokken doorgezaagd met een
heel fyne ijzerzaag. Eén van de
zwaartepunten in het hele onderzoek
Is te weten te komen, wanneer de
zaag erin is gezet. De kluisdeur is
door Lips' eigen transportdienst naar
Heerlen vervoerd en door Lips-per-
soneel daar in het nieuwe bankge
bouw afgemonteerd.
Het is welhaast onmogelijk dat er
na die montage nog iemand kans
heeft gehad de pantserplaten van de
deur weg te halen om binnen in de
35 cm dikke deur aan het vernuftige
sluitwerk te knutselen. En toch moet
daar rekening mee worden gehouden,
want mr. G. P. Kortenhorst lid
van de Amro-directie en lid van de
werkgroep Bankbeveiliging van de
Nederlandse bankiersvereniging
zei dinsdag„De kluisdeur en het slot
zijn na de montage op alle gebrul-
kelyke manieren beproefd en ge
test". Dat testen van de kluisdeuren
houdt onder andere sinds 1966 ook
in dat met meer dan normale kracht
druk op het slot wordt uitgeoefend.
Drie jaar geleden
De roof in de Amrobank ls uniek in
de geschiedenis van de criminaliteit.
Het is niet uitgesloten dat bandieten
alles op alles hebben gezet om de
drie jaar geleden verijdelde poging
tot die unieke misdaad nu werke
lijkheid te maken. Het optreden van
de bankrovers heeft bij politie in
binnen- en buitenland veel opzien ge
baard.
Drie jaar geleden leidde de oplet
tendheid van een bejaardenverpleeg
ster in Vlaardingen tot het verijdelen
van bankroof zoals die nu in Heer
len is gepleegd. Op haar aanwijzingen
betrapte de politie daar twee man
nen op heterdaad bij het inbreken
in een bouwkeet bij een in aanbouw
zijnd bankgebouw. Het waren twee
zware jongens met volle straflijsten.
De politie richtte bij het onder
zoek van deze ogenschijnlijk onbe
duidende inbraak de ogen toch op
het nog niet afgebouwde bankgebouw
en de daarin al gemonteerde kluis
deur. Daarby bleek dat het slot van
die kluisdeur met een foree hamertik
kon worden verbroken.
De nokken in het slot waren toen j
op precies dezelfde manier als nu j
in Heerlen doorgezaagd.
Het resultaat van het labor atari- i
umonderzoek van de zaagsneden van
toen wordt daarom nu naast de I
nieuwe resultaten gelegd om een j
eventueel verband tussen beide ge
vallen te kunnen ontdekken. Onder
meer ook in verband daarmee heb
ben technische rechercheurs en een
team van Lips onder leiding van tech-
nisch-dlrecteur ir. Holle dinsdag In
Heerlen nauwkeurige studie gemaakt
van de Amrobank-kluisdeur.
Na de ontdekking in Vlaardingen
werden koortsachtig honderden tus
sen 1964 en 1966 afgeleverde kluis
deuren onderzocht en doorgelicht.
Nog negen van zulke door misdadi
gers voorbewerkte kluisdeuren wer
den gevonden in banken, kantoren
van grote instellingen en winkels.
De opsporing van de daders van de
ze sabotage raakte in de mist.
De twee betrapte inbrekers hielden
vol van niets te weten en bewijzen
werden tegen hen niet gevonden. De
directie van Lips in Dordrecht
schreef in allerijl een reeks contro
les voor om herhaling te voorkomen.
De herhaling is er nu toch en op
nieuw is groot alarm geslagen en
worden de kluisdeuren honderden
in totaal van banken en winkels,
kantoren en fabrieken onderzocht.
ROTTERDAM (GPDi Een felle
brand heeft gistel-middag rond één
uur op de Willemskade in Rotterdam
het pand van de N.V. Rederij Kö-
ningsfeld in as gelegd. Het overige
deel van het gebouw liep grote scha
de op.
Ook het ernaast gelegen kantoor
van een Handelsveem werd bescha
digd.
I Het dak van het pand van Kö-
ningsfeld is omlaag gestort. Verkool
de archiefkasten dreigden omlaag te
storten. De oorzaak van de brand
j moet worden gezocht bij een schil
der, die bezig was aan de buitenkant
van het gebouw verf af te branden
I en daarbij niet de nodige veiligheids
voorschriften in acht zou hebben ge*
I nomen.
BARNEVELD iGPD> De leder, i
van de jeugdsociëteit „Kommune
free" zijn gisteren niet in het plan
geslaagd om zich enkele dagen en
nachten te verschansen in Juin
soos', een donker en tochtig, als ga- j
rage gebruikt gedeelte van een
schuur, precies tegenover het sta
tion in Barneveld.
Even voor half drie gistermiddag
MAARSSEN (GPD) De ver
spreiding van het schoolkrantje
„Ha, die meester", bedoeld om
„de discussie over democratise
ring onder leerlingen, leraren en
ouders op gang te brengen"
heeft in Maarssen een rel tot ge
volg gehad.
Vier leerlingen van de vierde klas
rijks-hbs in Breukelen. tracht
ten vrijdag voor Pinksteren het
krantje aan de leerlingen van de
eerste klas van de openbare Juliana-
mavo in Maarssen te slijten.
De ouders van een van de leer
lingen, de 16-jarige Hanneke Blok
uit Maarssen. dreigen nu een aan
klacht wegens mishandeling van het
meisje door de directeur van de
Maarssense mavo. de heer D. Com-
paan (52) in te dienen.
Volgens beweringen van vier leer
lingen van de Breukelense ryks-
hbs, het hierboven genoemde meis
je en drie jongens uit resp. Maars
sen, Breukelen en Nieuwersluis, zou
het schoolhoofd Hanneke Blok heb-
Buiten zichzelf van woede zou hij
ze hebben uitgescholden voor het
slijk der maatschappij. „Voor jullie
is alleen de gummiknuppel goed",
zou de heer Compaan hebben ge
zegd. „Ik ken jullie soort wel". In
deze geest werd het bericht gisteren
in omloop gebracht.
De heer Compaan, die als bijzon
der rustig en evenwichtig bekend
staat, verklaarde desgevraagd dat de
kwestie sterk was opgeblazen. Ruim
een week geleden was hem door een
leerlinge gevraagd of het blad in de
ben neergeslagen.
Maarssense school mochten worden
verspreid. Hij had hiertegen in prin
cipe geen bezwaar, maar wilde toch
eerst kennis nemen van de inhoud.
Na lezing vroeg hij ook de visie
van een collega en er werd beslo
ten eerst de oudercommissie te
raadplegen. „Ik vond dit geen lec
tuur om zo maar op school te ver
spreiden zonder de oudercommissie
erin te kennen. De leerlingen op
school gingen hiermede eveneens ak
koord".
Toen de heer Compaan vrijdag
middag de jongelui vlak by het
schoolterrein met de krantjes bezig
zag („Het meisje herkende ik in eer
ste instantie niet eens als meisje"),
vond hy dit te ver gaan. Op zijn in
formatieve vraag wie toestemming
voor de verspreiding had gegeven,
werd o.m. geantwoord, dat hy er
geen bliksem mee te maken had.
j De agressieve en provocerende
toon krenkte hem en was aanleiding
om de bundel blaadjes van het meis
je af te pakken, dat daarop direct op
hem afvloog om de krantjes weer
uit zijn handen te nikken. Hierbij
maakte de heer Compaan volgens
zijn leerlingen een afwerende bewe
ging met zijn rechterarm en zag het
meisje met een sierlijke zwaai op
het plaveisel neerzijgen.
HOOGSTE WOORD
„De jongens kwamen ven'olgens
op me af met de beschuldiging:
slaat u een meisje neer?" De heer
Compaan had sterk het gevoel dat
de zaak bewust was overtrokken.
Met haar ouders is het meisje
's avonds nog bij hem thuis geweest
om zich te beklagen over de klap.
„Ik weiger ten enenmale excuses
aan te bieden. Volgens mij was het
een ingestudeerde val. Het kind
voerde bovendien het hoogste
woord."
Drs. M. D. Bos. directeur van de
rijks-hbs in Breukelen, had persoon
lijk geen bezwaar tegen de versprei
ding van het krantje op zijn school
en meende dat dit in de provincie
Utrecht vrijwel nergens het geval
was, al was hij het zelf niet in alle
gevallen met de inhoud eens.
Hy achtte het echter onjuist dat
leerlingen van zijn school zich roer
den in de aangelegenheden van een
andere school op een moment dat
daar nog geen beslissing was geno
men over de verspreiding van het
blad. Dit zou hij de betreffende
leerlingen ook duidelijk mededelen.
De vader van het meisje gister
avond in conferentie met leden van
de oudercommissie kon nog niet
zeggen of de aanklacht door zou
gaan.
begaven twaalf politieagenten, af*
komstig uit Barneveld, Voorthuizen,
Garderen en Terschuur. zich onde*
leiding van hoofdinspecteur Krui*
zenga en vergezeld door enkele ver
vaarlijk grommende honden naar de
gebarricadeerde deur en binnen en*
kele ogenblikken was de „bezetting"
achter de rug.
Nadat de deur was geforceerd en
de eerste politieman binnen was,
versoheen vrijwel onmiddellijk ooH
de eerste bezetter, vrij spoedig ge
volgd door de anderen.
Toen de schuur ontruimd was,
bleek er ongeveer per bezetter één
politieagent te zijn. „We dachten
dat er veel meer in zouden zitten,
J Uiteindelijk hebben ze ruim 80 leden
en van buiten kun je niets zien"
aldus de hoofdinspecteur. Tientallen
Barnevelders zagen even verbaasd
als geamuseerd hoe bij dit operette-
aohtig gebeuren selchts een enkele
bezetter door een agent .geholpen'
moest worden met lopen. Eén van
hen: „Ze pakten je wel stevig beet,
maar ze deden het heel netjes".
Onder het toeziend oog van de po
litie ontruimden de jongeren vervol
gens de schuur, waar de gemeente
- eigenaresse hen niet langer
duldde.
ADVERTENTIE
de extra
milde
