Richt welvaart naar laagst
betaalden
Weg terug kost moeite na valutaslag
FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT
Staatssecretaris dr. F. Grapperhaus:
C olin-Bendit
geeft lessen
OPBOUW LEIDSE UNIVERSITEIT
Hoe moet
met De Bloc
ACAD. SENAAT
Scheveningse
Itier heropend
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 17 MH|
LEIDSCH m DAGBLAD
.,Een spook gaat rond door de we
reld, het spook van de studenten. Al
le machten van de wereld hebben
zich verenigd in een Heilige Allian
tie om dit spook te verjagen, de
paus en het Centraal Comité. Kie-
singer en De Gaulle, de Franse com
munisten en de Duitse politieagen
ten.
Berkeley. Berlijn. Tokio. Madrid.
Warschau, de studentenopstand is
besmettelijk. De studenten zijn een
grote strijd begonnen tegen de ver
schillende overheden. Ah! mijne he
ren regeerders, u zou graag willen
weten wat er aan de hand is of is
geweest? Het is toch heel eenvoudig"
Zo begint de voormalige Franse
studentenleider „rode" Dany Cohn-
Bendit zijn inderhaast geschreven
,Jinksradicalisme, remedie tegen een
verkalkt communisme". „Rode Dany".
een begrip uit die meimaand van het
vorig jaar. toen het er op leek of in
Frankrijk werkelijk een chaos zou
uitbreken na het losbreken van de
studenten. Namen als Nanterre en de
Sorbonne waren niet weg te denken
uit de krant
De afgelopen weken hebben we ook
m Nederland te maken gekregen met
deze vormen van „linksradicalisme"
die Cohn-Bendit in zijn Marx para
fraserende woorden aankondigt. Het
is een wat rommelig werkje, dat
Meulenhoff in zijn „kritiese biblio
theek" liet verschijnen, maar het
heeft ongetwijfeld verdiensten, zeker
voor hen die willen luisteren
Eigenlijk is het begin het interes
sants. Cohn-Bendit gaat daar na
melijk in op dat wat de Franse stu
dentenopstandelingen heeft bewogen.
Op hun zekerheden en onzekerheden
Hij schetst waarom Juist sociologen
bii het linksradicalisme zo'n voorna
me rol spelen. Bij hen heerst de
grootste onzekerheid over hun toe
komst. Er zijn teveel sociologen esi
ze zitten met het angstige probleem
o? de sociologie wel een wetenschap
is. geredeneerd vanuit strikt acade
mische maatstaven.
Uiteraard redenerend vanuit zijn
«igen standje, maar daarom niet
minder leerzaam, beschrijft Cohn-
Bendit hoe de sociologie steeds meer
gebonden is geraakt aan „de maat
schappelijke behoefte aan rationalis
tische methoden ten bate van doel
einden als geld. winst en ordehand
having". De sociologie als ..waakhond
van de gevestigde orde" en aller
minst een sociale wetenschap. Voor
Cohn-Bendit is de sociologie, die geen
werkelijk theoretische basis bezit, een
middel in handen van directies van
ondernemingen
Cohn-Bendit stipt vervolgens de
t.wee taken van het onderwas aan.
Om zijn eigen taalgebruik nog even
te hanteren: enerzijds moet het ho
ger onderwijs intellectuele arbeiders
en kader produceren, de universiteit
is „massa-producent van intellectue
le machines" Aan de andere kant
is de universiteit „de hoedster van de
cultuur van onze samenleving".
De universiteit moet haar twee ta
ken. opleiding van maatschappelijk
«1 wetenschappelijk kader, vervullen
in een tijd, waarin het belang van
de wetenschap voor de mensheid
voorwerp is van veel twijfel.
Het model staat gereed. Nu ko
men we volgen Cohn-Bendits
spoor groepen studenten in op
stand tegen het maatschappelijk
systeem. Dat is dan veel meer dan
een generatieconflict. De Jongeren
beneden het bestaan van hun ouders
niet, maar zij hebben er in het beste
geval kritiek op. De schrijvende re
bel gelooft verder, dat er aan de uni
versiteiten een groep mensen stu
deert. die vanuit hun kennis van de
maatschappij, steeds meer vraagte
kens gaat zetten bij het begrip uni
versitaire cultuur, omdat die cultuur
immers in dienst staat van het maat
schappelijk systeem.
Tegelijk begint de wijze van over
dracht van die cultuur en de organi
satie van het onderwijs voor velen
steeds aanvechtbaarder te worden.
.X>e docent maakt uit welke vraag
stukken behandeld worden en hij ge
bruikt de studiegroep om school te
maken.De Baas bekleedt dikwijls
een belangrijke functie, beurzen en
plannen zijn van hem afhankelijk.."
Tenslotte wijst Cohn-Bendit op de
merkwaardige positie van de student:
hij heeft een tamelijk grote vrijheid,
maar ook een gebrek aan maatschap
pelijke verantwoordelijkheid. En hier
mee zij in dan de factoren voor een
radikale kritiek aanwezig: aanko
mende intellectuelen levend in een
universitair milieu, dat steeds meer
de- „tegenspraak laat zien tussen de
eisen van 't maatschappelijk systeem
en de aanzet tot objectiviteit en
waarheid zonder welke het universi
tair onderwijs niet kan bestaan"-
Voor Cohn-Bendit is de kring bij
na gesloten. De radikalen onder de
studenten -een minderheid overi
gens) wijzen de „bureaucratische,
hiërarchische, georganiseerde maat
schappij af. Dat gebeurt gewelddadig
omdat het niet kan met moties en
stembiljetten".
Tot zover Cohn-Bendit pratend
vanuit Franse toestanden. Het lijkt
een schrale troost.
JRS
DEN HAAG <GPDi Neder
landers zijn centen-tellers. Ze
drijven hun gevoel voor recht
vaardigheid tot in het pietluttige
door. Daarom is ons belasting
stelsel zo ingewikkeld. Als je alle
verschillen met sluitende regels
wilt opheffen, kom je er op den
duur niet meer uit.
Dat is de mening van staatssecre
taris dr. F. Grapperhaus. KVP-er
die in het kabinet-De Jong met fis
cale zaken is belast. HU is nu toe
aan de vereenvoudiging van het be
lastingsysteem. Daarbü is de stelre
gel van de bewindsman: ik ga niet
alles op een goudschaaltje wegen.
Grapperhaus is niet het ministerie
van Financiën binnengestormd om
daar een revolutie los te slaan. Eer
der is hij de man van de grondige
geleidelijkheid. De b.t.w.-operatie,
onder zijn leiding verricht, is daar
een voorbeeld van. En wat hij nu
onder het kritisch oog van heel Ne
derland voorbereidt, zal minstens zo
gedegen moeten zijn.
Staatssecretaris dr. F. H. Grap
perhaus
Waar willen we met het belasting
stelsel naar toe?
Grapperhaus: „Mijn uitgangspunt
is: geen discriminatie tussen man
en vrouw. Evenmin tussen getrouw
den en ongetrouwden. En of een
vrouw nou wel of niet buitenshuis
werkt, mag voor de wet geen punt
zijVi. Moet de één méér betalen dan
is dat uitsluitend te verdedigen
op grond van draagkrachtverschlilen
Welke scheef gegroeide zaken in
de huidige regeling wil de staatsse
cretaris nu recht getrokken zien?
Grapperhaus: „Ik vind dat we te
snel gaan belasten. De belastingvrije
voet moet worden verruimd. Wat nu
gebeurt, is in mijn ogen niet recht
vaardig. Bovendien heb ik bezwaar
tegen de hoge marginale tarieven.
Die vind ik niet doelmatig. Het ta
rief is gebaseerd op de draagkracht.
Maar de herverdeling van inkomens
speelt óók een rol.
We praten dan over een punt van
sociale rechtvaardigheid. Die is niet
te bereiken door hoge tarieven bij de
inkomstenbelasting. Omdat ze toch
weer, geheel of gedeeltelijk worden
afgewenteld. Bij de loon- en prijs
vorming wordt rekening gehouden
met de i.b. naarmate zich afwente
ling voordoet, verliest het hoge tarief
zijn zin".
Grapperhaus: „Verschuiving van
de directe naar de indirecte belas
tingen. Dat moet heel geleidelijk ge
beuren en sociaal goed worden be
geleid. De laagst betaalden mogen
er geen nadeel van ondervinden. Ze- j
ker niet als het om eerste levensbe
hoeften gaat. De overheidskosten
zijn gebonden aan en worden ander
zijds opgeroepen door de consump
tie.
De collectieve voorzieningen han
gen met die particuliere consumptie
samen. Daarom is het niet zo gek
daar verband te leggen. Als er ge
pleit wordt voor spaarloon en je
kijkt er goed doorheen, dan wordt er
in feite voor indirecte belasting ge
pleit."
Grapperhaus: „We moeten de na
tionale welvaart richten naar de
laagst betaalden. Het geld. de voor
delen, de bescherming. Ze moeten te
recht komen waar ze horen. Het
gaat. hier om een uiterst gecompli
ceerde zaak.
Misschien dat de gedachte van
negatieve inkomstenbelasting een
bijdrage tot een oplossing kan zijn.
Dit houdt in. dat de tarieflijn naar
beneden wordt doorgetrokken en er
op een bepaald punt niet meer getie-
1 ven maar gegeven wordt."
De fiscale positie van de getrouw
de werkende vrouw moet de be
windsman nog nader bezien.
Welke gedachten heeft hU daar
over?
Grapperhaus: „Het bestaande sys
teem is voor mij geen dogma. Maar
we moeten wel verkeerde conclusies
voorkomen. In de kamer heb ik het
al gezegd: twee zaken moeten dui
delijk worden onderscheiden. Als je
vraagt wat je voor de gehuwde wer
kende vrouw moet doen binnen de
tarief verhouding gehuwden-onge-
huwden. dan kom je tot een aftrek
die in de tarieven moet worden in
gepast.
Maar zeg je: ik wil méér doen
voor die vrouw, dan ga je afstand
van de tarieven nemen en de recht- j
vaardigheid in samenhang met die
tarieven doorbreken terwille van j
een economisch doel. Dan wordt het
een kwestie van afwegen. Mijn j
grondstelling is: als Je aftrek voor
de gehuwde vrouw wilt. dan moet Je
in dat systeem passen. Wil je dan
tóch méér geven om te bevorderen
dat ze bij het produktieproces wordt
ingeschakeld, dan treed je buiten
het hoofddoel van het fiscale recht:
dekking van de overheidsuitgaven
De inschakeling van de vrouw Incor-
poreer je dan als nevendoel. Ik ver- j
werp dart niet priori, maar moert
me toch wèl afvragen of het een
aanvaardbaar doel is."
Dr. Grapperhaus is. onder de hui
dige omstandigheden, geen voorstan
der van extra voordelen voor de ge
huwde werkende vrouw. In bijzon
dere faciliteiten ziet hij rechtonge-
lükheid. De staatssecretaris volgt,
volgt in dit opzicht het rapport van
de commissieHofstra.
Omdat het de strekking van de
emancipatiegedachte is man en
vrouw gelijkwaardig te behandelen,
kan de commissieHofstra met. in- I
zien waarom de vrouw een reductie
moet hebben, waar de man die niet
krijgt.
Deze vergelijking gaat alleen
maar op, wanneer het inkomen van
de vrouw óók als „additioneel"
wordt beschouwd, omdat ze binnen
de gezinsverhoudingen geen rechten
op een eigen inkomen zou kunnen
laten gelden.
Daartegen heeft prof. dr. J. Chris-
tiaanse, hoogleraar in het belasting
recht te Rotterdam, ais enig lid van
de commissie-Hofstra bezwaar aan
getekend. Uitgangspunt van het rap
port was. dat de inkomens van man
en vrouw moeten worden samenge
teld, omdat de inkomstenbelasting
nu eenmaal naar draagrkacht wordt
opgelegd.
Maar dit uitgangspunt is op zich
zelf al discutabel geworden. De cri
tici willen naar de splitsingsmetho
de. De helft van het gezamenlijke in
komen wordt dan tweemaal belast.
Op die manier wordt de progressie
afgevlakt. De aftrekregelingen zou
den dan kunnen vervallen.
I Daar komt bij. zegt prof. Christi-
aanse, dat zo als het ware rekening
wordt gehouden met het werk van
de vrouw die niet in het arbeidspro
ces is opgenomen. De enige aftrek
die de commissie-Hofstra wil toe
staan. is afhankelijk gesteld van de
tijd, dat de vrouw door werk buitens
huis in de feitelijke onmogelijkheid
verkeert haar gezinshuishouding te
verzorgen.
Grapperhaus: Ik wil het niet spe
ciaal in die fiscale voordelen zoeken,
Wil je de getrouwde vrouw meer in-
I schakelen, denk dan aan opvangmo
gelijkheden voor kinderen, aan part-
timewerk en aan scholing. Overigens
vecht lk er wel voor, dat de fiscus
neutraal blijft. Wij willen tenzij
het overheidsbeleid duidelijk anders
beschikt geen enkele invloed uit
oefenen op de beslissing van de
vrouw.
Het is helemaal haar zaak. of ze
buitenshuis gaat werken of niet.
Als ze dat wel wil. zou te overwegen
zijn of we in de loonbelastingsfeer
iets kunnen doen. Ik denk dan aan
i een aparte tabel.
LEIDEN Bijgaand schema betreft
in grote lUn de structurele opbouw
van de Leidse Universiteit.
Enkele termen vragen om nadere uit-
Onder curatorium wordt verstaan
het college van curatoren dat in
Leiden thans bestaat uit 9 leden,
van wie dr. E. J. Reerink presi
dent-curator Is- Curatoren worden
benoemd door de Kroon en zyn
aan de regering verantwoording
verschuldigd voor het gevoerde be
leid. Dat houdt zich bezig met be
heer. organisatie en personeelsbe
zetting (behoudens voor functies
waarvoor men benoemd wordt door
de Kroon zoals hoogleraar, lector,
secretaris van de Universiteit, rec-
tor-magnificus, pro-rector, secreta
ris van de senaat etc). Door deze
organisatorische en beherende,
sterk financieel gerichte taak heb
ben curatoren grote invloed op vrij
wel alle sectoren van de universi
taire gemeenschap, maar wetteiyk
delen zij deze invloed met de aca
demische senaat. Met dit lichaam
vormen zU officieel het universl-
teitbestuur.
De academische senaat bestaat uit
de hoogleraren, thans circa 300 in
getal. Dit lichaam heeft in grote
Ujn tot taak de onderzoek- en on-
derwys-facetten van de universi
teit te behartigen. Voorzitter is de
door de senaat voorgedragen, door
de Kroon benoemde rector-magni-
ficus. die wordt bygestaan door uit
de senaat gekozen pro-rectoren en
een secretaris van de senaat, die
meestal de rector-magnificus als
zodanig opvolgt wanneer diens
ambtsperiode van een jaar is be
ëindigd.
De volledige senaat is over het alge
meen een te omvangrUk lichaam
voor slagvaardig beleid, zodat een
Senatus Praesidium is ingesteld,
bestaande uit de rector, de pro-rec
toren, de secretaris van de senaat,
de decanen (voorzitters van de fa
culteiten) en drie lot vijf door de
senaat benoemde hoogleraren. Dil
orgaan is hiërarchisch onder de
senaat gerangschikt, maar heeft
vele bevoegdheden en voert mees
tal de taken uit die van oorsprong
aan de senaat als geheel waren
toebedeeld.
Het tweezijdig karakter van het be
stuur van de universiteit heeft het
wenselUk gemaakt een vast con
tact-orgaan tussen curatoren en se
naat in het leven te roepen. Daar
in kunnen beslissingen worden ge
nomen welke voor de beleidsvoering
op alle terreinen van belang zijn.
Dat is het „college van overleg",
waarin de president-curator, desge
wenst andere curatoren, de rector-
magnificus. de pro-rectoren en de
secretaris van de senaat zitting
hebben. D» secretaris van de uni
versiteit, die hiërarchisch onder cu
ratoren is gerangschikt, als secre
taris van dit college.
Curatorium en senaat hebben beide
zeggenschap en verantwoordelyk-
heid tegenover de wetenschappely-
ke staf, de door de Kroon benoem
de Lectoren en de technisch-admi-
nistratieve staf. en eveneens ressor
teren de faculteiten, de subfacul
teiten en de soms interfacultaire
vakgroepen onder hun zeggenschap,
ieder wat betreft het eigen werk
terrein (beheer-organisatie ener
zijds. onderzoek en onderwUs an-
derzyds). Iedere faculteit heeft een
faculteitsbestuur met een decaan
als voorzitter. De decanen hebben
als gezegd nok zitting in het Sena
tus Praesidium-
Iu het getekende schema staan voorts
vermeld de studenten-decanen (die
studentenbelangen in algemene
meer persoonlijke zin behartigen)
en ..overleg organisaties studen
ten". Onder het overleg met de
studenten wordt ondermeer ver
staan overleg over algemene stu
dentenbelangen via studentenverte
genwoordigers (b.v. de ALSV),
voorts de activiteiten van de stu
denten-faculteitsbesturen, en alle
niet nader vastgelegde groeperin
gen. Bevoegdheden ten aanzien van
het beleid hebben de studentenver
tegenwoordigingen niet.
Door J. J. Vi».
Het is niet onwaarschUn]
minister De Block zijn minis
loopbaan zal moeten beëindig
gevolge van een politieke
smak over een stapel lege
venblikken. By het Verblifa
afgelopen woensdag in de
Kamer, kwam hij zo ongel
terecht dat men zich ernstig
afvragen of hij voor de tweede
pe van de kabinetsperiode to
als lid van de ploeg-De Jonj
moet worden gediskwalificeerd.
Onze bewindsman van Eccf
sche zaken stond al lang b>
als een vreemde politieke telg
Biesheuvel wilde hem in zfli
werp-regeringsploeg dan ook
hebben die steeds uit
raakte en het tempo niet koe
houden. Het Verblifa-debat m
hem echter tot zo'n politieke b
been dat De Jong er vermoei
over denkt hem voortijdig g
strijd te nemen. De belangr;
vraag is waarschijnlijk niet óf,
hóe dat moet gebeuren.
DEN HAAG (ANP) De Sche
veningse pier. die sinds zijn opening
in 1962 meer dan tien miljoen be
zoekers trok. is gistermiddag her
steld van de schade, die een brand
©r vorig jaar juni aanrichtte fees
telijk heropend.
Na de brand is voor enkele tonnen
aan de pier verbouwd.
(Van onze financiële medewerker).
Miljarden aan buitenlands kapi
taal waren de afgelopen weken naar
de Bondsrepubliek West-Duitsland
overgeheveld in de hoop iets mee te
krijgen voor het geval Bonn zou be
sluiten om de Duitse mark op een
hoger voetstuk te plaatsen ten op
zichte van de dollar. Tegen de ver
wachting van de financiële wereld
in heeft Bonn neen gezegd. Nu staan
al degenen, die dollars hebben ge
leend teneinde er een flinke voor
raad marken mee in te slaan, als de
man met zijn guldens voor een lege
sigarettenautomaat. Het eigen geld
komt weer terug.
De Duitse centrale bank heeft er
meteen een slaatje uit geslagen,
want zij was wel bereid om maan
dag dollars te verkopen in ruil voor
de ingewisselde marken. Maar dat
geschiedde tegen een heel wat ho
gere prijs dan die waartegen de dol
lars waren overgenomen. Dc Duitse
schatkist vaart er wél bij. want. al
lopen de schattingen uiteen, er zijn
toch wel voor miljarden dollars
aan de Duitse centrale bank ver
kocht. die nu terug gehaald moeten
worden met een prijsverschil van
wel 3 pfennig per dollar en dat
scheelt wat als het om miljarden
gaat.
Uiteindelijk is het Westduitse af
wijzen van de revaluatie als het erop
aankomt ook wel profijtelijk voor
ons land. Bij een verandering van
de wisselkoers van de Duitse mark
ten opzichte van de dollar en daar
mede ten opzichte van de meeste an
dere valuta's zou de gulden geen par
tij hebben kunnen spelen. Ditmaal
zou er geen sprake van zijn geweest
om in het revaluatiegelid mee te lo
pen- Het gevolg laat zich gemakke
lijk indenken. Met een slag zou er
Idem zoveel meer betaald moeten
worden voor alle goederen, die we uit
dc bondsrepubliek, nota bene onze
belangrijkste handelspartner, betrek
ken.. Onmiddellijk zou de prijsspiraal
bij ons in opwaartse richting zijn
gaan werken.
Aan de andere kant zou onze ex-
porthandel naar Duitsland een op
bloei hebben ondergaan waarvan nie
mand had kunnen dromen. Wij zou
den voor de Duitsers een goedkoop-
te-eiland zijn geworden. De industrie
zou handen te kort zijn gekomen om
de Duitse orders uit te voeren. Het
gevolg zijn zyn geweest dat de toch
al op het randje van oververhitting
balancerende conjunotuur een extra
duwtje zou hebben gekregen, die ons
in het economische vagevuur zou
hebben doen belanden.
Ongetwijfeld zou er een rondje
Kloos nodig zijn geweest om de lo
nen in de gelegenheid te stellen de
prijsspiraal bij te houden, die als een
razende zou zijn gaan werken als de
Duitsers de winkels belegerden om
by ons alles te kopen wat maar mo
gelijk was met hun in waarde geste
gen marken.
Bonn heeft naar allerlei wegen
gezocht om alsnog een bijdrage te
leveren tot verbetering van het in
ternationale handels- en betalings
verkeer, dat verstoord is geraakt
door de dispariteit van de mark ten
opzichte van de koopkraolut der an
dere betaalmiddelen. Exportheffing,
dus het duurder maken van de uit-
voerprodukten via de fiscale weg.
en het goedkoper maken van de im
port zijn echter maar lapmiddelen.
Daarom zullen de geldspecialisten
zich in de komende maanden het
hoofd moeten breken over de vraag
hoe het internationale betalingsver-
de knapste koppen op het gebied van
het internationale geldstelsel. Zij
konden echter niet voorzien dat
daarmede tegelijkertijd de weg
werd gebaand voor de kruipende in
flatie die in een wassend tempo gaat
werken, naarmate de tijden verstrij
ken.
Momenteel staat alles weer op
z'n kop in de financiële wereld,
maar het is niet mogelijk om de mo-
keer in betere banen kan worden
geleld. Het staat wel vast dat er
weinig voorstanders zyn te vinden
voor het loslaten van het stelsel van
de vaste wisselkoersen, dat er sinds
het einde van de oorlog in zo be
langrijke mate toe heeft bijgedragen
dat de wereldhandel en het interna
tionale betal r.gsverkeer zich kon
den ontwikkelen in een mate als
voorheen zelden gekend was.
Welvaartsgroei is in hoge mate te
danken geweest aan het monetaire
stelsel, waarvoor tijdens de oorlogs
jaren in het Amerikaanse Bretton
Woods de grondslag werd gelegd door
netaire deskundigen weer by elkaar
aan tafel te laten zitten zonder een
verstoring in het betalingsverkeer
teweeg te brengen. Zodra er maar
sprake zou zyn van het bijeen roepen
van een tweede Bretton Woods zou
er een speculatiegolf komen opzet
ten. waarbij die tegen de Duitse
mark van de afgelopen week maar
een zwakke beek zou zijn geweest te
gen de vloedgolf van de tornado,
welke dan zou losbarsten.
Het lijkt niet uitgesloten, dat de
sleutel uiteindelijk in Bazel moet
worden gevonden. De presidenten
van de centrale banken van de kapi
taalkrachtige landen komen er elke
maand bijeen in geheim beraad en
alleen als zy het wenselijk achten
wordt de buitenwereld iets gewaar
van hetgeen er besproken werd. Zij
hebben volop gelegenheid om in on
derling beraad een uitweg uit de
monetaire doolhof te zoeken zonder
dat een buitenstaander er de neus
in steekt.
Presidenten van centrale banken
zyn machtige personen, maar zy kun
nen uiteindelijk toch niet de dienst
uitmaken. Zy moeten de besluiten
laten nemen door de regeringen
van hun land. Daarin schuilt het
zwakke punt van het overleg dat er
te enigertyd moet plaatsvinden over
de onderlinge waardeverhoudingen
van de munten. Het zou goed zyn
als zy voor dit speciale geval carte
blanche zouden krygen om in onder
ling beraad een uitweg uit het mo
netaire slop te zoeken.
In sommige financiële kringen
zou men in dat geval het meest voe
len voor een ruimere marge waarop
de centrale banken behoeven in te
grijpen by het reguleren van de wis
selkoersen. Eenmaal per jaar zou er
tydens de jaarvergadering van het
internationale monetaire fonds de
stand van zaken opgemaakt moeten
worden en dan zou de marge kunnen
worden bepaald op zodanige basis
dat het koersgemiddelde van een be
paalde valuta tijdens de voorgaande
maanden als uitgangspunt wordt ge
nomen.
Woensdagmiddag voltrok ha 5
bat zich aanvankelijk inderdaad
zoals verwacht. De communist
ker ontrolde een fraai beeld vanDE
teloze kapitalisten en uitgebuit*
beiders en eindigde met de sta rf
dat de minister er best Iets aan
doen.
Als voornaam middel prees hi)
het uitoefenen van pressie me-,
vesteringspreinies die Verblifa-1 0
massen en Dryver van het minis w
van Economische Zaken wil hei
voor vestigingen in werkloosheid tt,
bieden. In dit verband vroeg h^6
minister welke aanvraagen de
fabriek intussen al gedaan had n
zijn antwoord zei de minister
onderneming helemaal geen
vraag had gedaan. Die mededti
maakte Bakker woedend.
HU stormde naar voren en*
j dat er in november al een aanvrf
was gedaan en dat hy deze
schap van de minister zelf had.
Verblifa sluit de fabriek in Kirt
menie omdat elders economischer J
produceerd kan worden, uitbrei™
gen in ontwikkelingsgebieden L
extra voordelig omdat de regeT
daar financiële steun aan verlea
Als Verblifa maanden geleden»
om die steun vroeg en pas onkto
I tot de sluiting van de fabriekip
Krommenie besloot, kan men in
j causaal verband construeren. p
I Toen de minister herhar
dat, er helemaal geen aanvraag X
binnengekomen, vertelde Bakker»
er was gebeurd. Na de interpell#
aanvraag had hfj een gesprek u
gevraagd met de ambtenaar van
1 nomische zaken die de premie-»
vragen behandelt. Hy deed dit iff
voorkennis van minister De Bkr
die hem op een avond eigener bar
ging opbelde met de mededeling tfj'
Thomassen en Dry ver in novenw
al een aanvraag had ingediend, h
Na deze onthulling werd het ei1
doodstil in de Kamer. Stond de ij
nister te Jokken, hadden zU«
naren hem verkeerd voorgelicht
leed Iry aan een voortydige
kalking? Het komt vaak voor dat
merleden onderhandse mededt
van ministers krygen, maar
komt nooit voor dat de minister
het openbaar volledig ontkent
hU ondershands heeft gezegd.
Als zoiets gebeurt, groeit er
sfeer van achterdocht waarvoor
hele Kamer regeringspartijen
oppositie de minister aanspi
lijk pleegt te stellen. Men kon op
moment de spanning in de
snUden. Verscheidene KVP-ers
ken wit weg. Hier stond hun
De Block, die ze al twee jaar de
hand boven het hoofd hielden,
litieke zelfmoord te plegen.
Kamervoorzitter Van
schorste de vergadering voor t%
I minuten om de minister gelegenhït
1 ie geven zich te bezinnen op hetvi
volg' van zyn antwoord. Na de
sing, die langer duurde dan tien
J nuten en waarin de minister
dagend moet zijn toegesproken
KVP-fractieleider Schmelzer,
de minister weer vreemd te sohi
ren.
Zyn verhaal kwam er nu op M
dat in januari dus géén half jas
geleden een van de dochterma»!
schappyen van Thomassen en Dr;»!
ver een brief had gezonden met s s
mededeling te zUner tyd een premi
te willen vragen. Dat is geen oft 1
ciële aanvraag, maar een soort voa i
aanvraag, vond de minister. Uit i
banken klonk gehoon: de Ka® i
vond het kennelyk een zwak vef t
haaltje.
Officieel is er niets meer aan d
hand maar wel heeft de ministe
zyn laatste restje politiek krediet bi
de Kamer verspeeld. Of hU bedui
de Bakker, of hi/ haalt alles do)
mekaar of zyn ambtenaren zegp
de ene keer dit tegen hem en de a:-n
dere keer dat. Wat er precies aan d
hand is. doet er niet zo veel ffl*
toe. Het effect is hetzelfde: de K*
mer neemt minister De Block dip
meer serieus.
Een tydlang kunnen zwakke
nisters het in de Kamer red'den om- 11
dat daar de partypolitiek meetfi jj
overheerst. Kritiek van de ene fr«-
tie leidt automatisch tot „sluit d
rUen" en solidariteit bU de andere
Wat De Block betreft is dat stadiif
nu waarschUnlUk voorby. Hy herf
nog één kans: als de PvdA onhanö
genoeg is om luidkeels te roepen
De Block nu weg moet, zullen I*
Jong en Schmelzer hem niet W
vallen. Maar vermoedelUk gebe-
dat niet. de socialisten waren woei*
dag in een stemming van „n®
doen. niks zeggen dan komt de er-
sis vanzelf".
