om "het
rooien huisje
j Endegeest
w hengeluitrusting
oet in orde zijn
Toeristische
wegwijzers
seizoen begint 31 mei
Dierenpark
Openlucht Museum
f V I
Vlindertje
ÖIIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-LD-UIT-L
Hoq
e Vel
uwe
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
M
HE 1' DOL HV>
hl afkorting van
was drie jaar. Ma
Rikje uit in de sport-
elwagentjemeestal
met twee hóge wie-
.n een fiets. De wan-
c zich wel uit van de
[kerkgracht helemaal
ist uien maakte
Mange wandelingen,
_jf naar Den Haag
(i helemaal geen uit-
naar Oegstgeest
yeven! waar tegen-
van „Endegeest"
laars vaak bezoch-
Ihuisje" lag.
Dit huisje, meer een ouderwetse
theekoepel met rondom ramen en
een overhuivend strodak waaraan
het de naam ontleende, stond aan de
straatweg. Nu ja „straatweg", 't was
toen meer een zandweg met in het
midden slechts een bestraat gedeelte
van plm. 40 cm, zodat tenminste de
paarden 's winters niet door het
slijk behoefden te gaan. Destijds be
vonden zich aan d i e kant van de
weg nog geen school en woning, zo
dat het er vredig en stil was. Die
stilte werd grotendeels alléén ver
stoord door de ritmische hoefslag
van een aangespannen paard, want
't geratel der wielen ging verloren in
de rulle weg ènmaar daarover
straks!
HET HUISJE behoorde tot een
boerderij 50 60 meter dieper het
land in gelegen en daarmee verbon
den door een lange Ijzeren draad, die
als men buiten het huisje, dat al
tijd op slot was. aan de draad een
flinke ruk gaf. een bel aan de boer
derij deed klinken, waarna de boerin
.naar voren kwam" en vroeg wat de
gasten, die buiten het huisje op eni
ge ijzeren stoeltjes aan dito tafeltjes
zaten, wensten aan consumptie die
uiterst sober was: melk, limonade,
bier. koffie en thee. Waarna de
boerin onder haai- rokkenvracht de
sleutel van het huisje vandaan
haalde en dan uit het huisje het be
stelde kogelflesje („priklimonade" uit
een flesje, hermetisch afgesloten
door een glazen kogel In de korte
hals) of flesje bier haalde en «p t
tafeltje plaatste.
Bestelde men echter „een persoon
thee", dan gaf de boerin twee ruk
ken aan de IJzerdraad, wat het sein
was voor een dienstbode, die dan
sloffend op haar klompen met een
theestoof waarin een kooltje vuur
het water in de bijbehorende ketel
op temperatuur hield, waarna de be
zoekster in de theepot die door de
boerin uit het huisje werd gehaald.
de thee uit t busje deed en het ko
kend water opgoot. Daarna verlus
tigde zij zich in de arcadische stilte
die alom heerste, terwijl Rikje en
andere kinderen in de aangrenzende
wei speelden of boterbloempjes pluk
ten.
STILTE ALOM?.Neen toch
niet helemaal, want deze werd vaak
gebroken door een rauwe ongearticu
leerde schreeuw of doordringende gil
van de in „Endegeest" verpleegden.
De boerin vertelde dan wel. dat er
t was immers in 1900 des zon
dags Leidenaars bij haar rondom het
huisje kwamen zitten en met blijk
baar wélgevallen naar die kreten en
gillen luisterdenI
Och. we waren in 1900 nog niet zo
ver vooruit op de tijd, waarin het
tot de burgerman's attracties be
hoorde op zondag met vrouw en
kroost naar „het dolhuys" te gaan
en daar „de gekken te bekijken" en
deze rampzaligen met een wandel
stok, het waardigheidsteken der
bourgeoisie, net zo lang te treiteren
tot zij in machteloze razernij vervie
len! „O tempora o mores!!"
De zeden hebben eeuwen-en-
eeuwen nodig om te veranderen!
Rikje vond die waanzinnige kreten
en gillen, die de gezapige rust ver
stoorden. maar akelig en dan kwam
hij uit de wei terug om Ma te vra
gen „of die mensen niet losbraken
en Rikje kwaad kwamen doen". Ze
wiat hem gerust te stellen, zodat hij
weer de wei inhuppelde en Ma zich
verder ongestoord in een roman van
Mevrouw Bosboom-Toussaint ver
diepte.
Werd het dan zo langzamerhand
„over 'n uurtje etenstijd", dan tilde
Ma Rikje weer in de sportkar en on
dernam de terugtocht, soms ver
gezeld door Andere Ma's, óók
met hun pril nageslacht in sportkar
ren.
"t Was 1900!
DOLF SCHNAAR
Het Dolhuys in Amsterdam.
Gravure ontleend aan de „Be-
schrijvinghe van de Stad Amster
dam" door Dapper, 1663. Let op
de gaanderij met hokken, waarin
de ongelukkigen waren opgeslo
ten en de ruime binnenplaats en
tuin voor de nieuwsgierige bezoe
kers. Foto Gem. Archiefdienst
Amsterdam.
(ADVERTENTIE)
Van de Par ij se modeontwerpster
Emmanuelle Khanh is het idee om
dit voorjaar een vlindertje of bloe
metje van stof te hechten op de
cups van netstofbeha's. Op bijpas
sende slipjes wordt het motief soms
(sterk vergroot) herhaald. Ook grof-
geweven elastische kantweefsels
(Helanca) zijn „in" voor de founda
tions van deze zomer. Effen beha's
van nylonjersey worden gedragen
bij (dwars) gestreepte of gebloemde
panties. Voornaamste kleurenwit.
j zwart en huidskleur.
Een moede voetganger uit Leiden
wilde eindelijk eens auto gaan rijden
dacht zich suf over 't hoe
ging tenslotte met moe
naar Kamsteeg om een sof te vermijden.
Gezellige Vakantie-Show bij KAMSTEEG in Leiderdorp
Alle "69-er VW's, vele pracht-occasions in alle prijsklassen,
In alle betrouwbaarheid.
Loop er eens binnen. Loop er eens buiten, als het weer meezit.
Kijk, test en vergelijk in alle vrijblijvendheid. Vandaag (tot 6 uur) of
anders morgenmiddag (van 2 tot 6 uur) aan de
v d. Valk Boumanweg 2 In Leiderdorp.
(Door Bram van Leeuwen)
ook al weer verlangend uit naar de dag, dat voor de
lal het plassen van de bootriemen als een vertrouwd
luw gehoorvliezen doordringt? Snakt u er ook al weer
Veggedoken achter het groene riet, de gouden zon te
jmen boven het rimpelloze water? Krijgen uw handen
"ing om een mals voert je te gaan kneden? En zit u
i van uw bed met een hengel in de hand te vissen in
leldig visrijk watertje?
week meer en meer een visdag bij uit
stek pleegt te worden (Uw echtge
note kan maar weinig bezwaren ma
ken. want u bent tenslotte nog de
hele zondag thuis) heeft de minis
ter van Landbouw en Visserij de
hand over zijn „vissershart" gehaald.
Op verzoek van het Centraal Neder
lands Hengelaas Verbond heeft het
ministerie toegestaan dat de pennen
een dag eerder dan normaal te wa
ter gelaten kunnen worden. De een
endertigste mei dus. Vergist u ech
ter niet. Het lijkt nog een hele tijd,
maar wanneer de uitrusting eens
aan een intensief onderzoek wordt
onderworpen en welke sportvisser
doet dat niet btf het begin van het
nieuwe visseizoen? dan blijkt
dat er in de meeste gevallen nogal
eens iets scheef zit.
Wat dacht u bijvoorbeeld van het
haakje dat u juist aan het einde
van het vorige seizoen verspeelde
van uw brasemtulg en dat nog steeds
niet is vervangen? En het nylon
van het baarzentuig moet ook hoog
nodig van een lijntje van wat recenter
datum worden voorzien. En niet te
vergeten dat leefnet. waaraan u zich
vorig jaar al geërgerd hebt en dat
nog altijd op zeer pi-ovisorische wij
ze zit dichtgebonden met een stuk
je touw.
Nu nog geen alledaags beeld,
maar straks de laatste meidag
kunnen de hengelaars er weer
op uit. Hier een kijkje langs de
Bodegraafse Meije, waar twee
vissers hun geluk beproeven.
Om er maar eens een overbeken
de zegswijze tegenaan gooien: Van
uitstel komt afstel. Doe het daarom
direct, anders loopt u de kans, dat
de eerste visdag een teleurstelling
wordt door kleine regiefoutjes die
voorkomen hadden kunnen worden.
Het is niet de eerste keer. dat u de
vangst van uw leven of de eerste
plaats in de KRO kanjercompetitie
binnen uw bereik hebt en het uitge
droogde nylon het begeeft. Ik geef er
daarom de voorkeur aan. bij het be
gin van het seizoen alle pennen van
nieuw nylon te voorzien
Mocht uw hengeluitrusting op diver
se punten een vernieuwing moeten
ondergaan, ga daarvoor dan niet de
laatste dag voor het begin van het
hengelseizoen naar de hengelsport
handelaar. Door de drukte (er zijn
Immers altijd mensen die zich nooit
aan een goed gemeende wenk sto
ren) heeft de man achter de toon
bank in het algemeen nauwelijks tijd
om u goed te woord te staan en van
de waardevolle adviezen zal wel he
lemaal niets komen.
Moet er een onderdeel van de
werpmolen worden vervangen, doe het
dan tijdig. Reserveonderdelen moe
ten meestal besteld worden en daar
gaat meestal geruime tijd mee heen.
Bovendien is de keuze veel groter
wanneer u vroeg gaat.
Om u een beetje van dienst te
zijn, heb ik een aantal tips waarmee
u mogelijk uw vooi-deel kunt doen.
Wat de hengel betreft: kijk bij de
Inspectie vooral naar de bussen. Het
kunt u er verzekerd van
m ie^er geval niet alleen
weer te pakken heeft.
at voor my als een vis-
Water. dat het gros van
visliefhebbers in ons
erlangend uitkijkt naar
pennen weer aan de
kunnen worden toever-
n°g een paar weekjes
's het zover.
de hengels weer te
erden gehaald en worden
foedraal, dié al lang
j had moeten worden.
i.elk geval goed nieuws
■^ders van Petrus. Wy.
TitS1"1*" nog lets eerder
"^'ekje toe dan de eerste
deze gebruikelijke eer-
eejn zondag valt en de
vijfdaagse werk-
is zeer belangrijk dat het nog alle
maal goed sl-uit, dat er geen scheur
tjes in het materiaal zitten.
Hebt u vorig jaar zoveel kanjers
moeten landen, dat het schepnet aan
vervanging toe is, let er dan op dat
de totale lengte zo om en nabij de
een meter vijftig is. In het schepnet
veel korter dan loopt u grote kans
dat u staat te schutteren met de
hengel bij het binnenhalen van de
buit.
Veel verder dan een meter vijf
tig uit de kant of van de boot van
daan kunt u ze beter niet scheppen,
omdat de greep die u op het schep-
j net hebt door de lengte snel ver
mindert en dat is vooral wanneer
j er een flinke vis aan de lijn bun
gelt van groot belang.
Loopt u met het idee rond dit J
jaar uw hengelui trusting te verrijken
met een nieuw leef net, probeer het
I ditmaal dan eens met een van nylon- I
draad vervaardig net. Het heelt di
verse voordelen boven de gebrui- j
kelijke netten van touw of garen, j
Nylon verteert niet in water; door
het gebruik van polyester ringen is j
het schepnet tot een zeer klein pak
ketje opvouwbaar.
Er zijn wel een paar punten waar
mee u rekening moet houden. Het
nylonnet mag onder geen beding in
volle zon worden gedroogdeen
plekje In de schaduw kan geen
kwaad. Een ander nadeel is dat het
viij licht van gewicht is en de nei
ging heeft om te gaan drijven. U
kunt dat voorkomen door aan de on
derkant van het net een stuk lood
te bevestigen. Bij de meeste nylon-
netten wordt een dergelijk torpedo
vormig gewicht geleverd.
Verder zijn er gemakkelijke vis-
koffertjes in de handel, waarin flink
wat materiaal kan worden opgebor
gen. De prijs van een dergelijk kof
fertje heel wat handiger dan de
vroeger gebruikte kanus ligt om
en nabij een tientje.
Nu ik het toch over prijzen heb:
vergeet vooral niet tijdig een nieuwe
visvergunning te halen. Op de laat
ste dag van mei mag u nog met de
vergunning '68'69 vissen, maar de
volgende dag gaat u zeker op de
bon wanneer u de nieuwe vergun
ning niet „op eerste aanvraag" kunt
tonen.
Inwoners van Leiden en Leiderdorp
kunnen terecht op het stadhuis en
in diverse andere gemeenten moet u
ervoor op het politiebureau zijn.
De prijzen zijn dit jaar gelijk ge
bleven: voor een eenvoudige visbij-
drage betaalt u f 3.25 en voor een
kleine visakte moet de somma van
acht gulden worden neergeteld.
Volgende week vertel ik u in deze
rubriek iets over een onderzoek van
de Nederlandse Consumentenbond
naar de kwaliteit en de prijs van
werphengels en -molens.
A f»
i m
Arnhem heeft als eerste gemeen
te in ons land btf de uitvalswegen
van de stad borden staan die de toe
risten de weg wyxen naar de toeris
tische attracties in de naaste om
geving van de Arnhemse hoofdstad.
De Juniorkamer in Arnhem heeft
het initiatief genomen voor deze
service aan de vreemdelingen en de
ANWB was bereid medewerking aan
dit project te verlenen.
Totaal staan in en rond Arnhem
acht informatieborden, met daarop
drie symbolen en een korte tekst als
een aanduiding voor de belangrijk
ste toeristische trekpleisters en nog
eens zestig volgborden, waarop al
leen met symbolen naar deze trek
pleisters wordt verwezen. Het zijn:
het nationaal park De Hoge Velu-
we. het Burgers' Dierenpark en het
Nederlands Openluchtmuseum.
De wegwijzere zijn zó geplaatst,
dat het verkeer aan de rand van de
stad wordt opgevangen, zodat rijden
door de drukke binnenstad wordt
vermeden. Het is op dit moment nog
een primeur in ons land maar wan
neer de proef slaagt zullen ook in
andere steden deze borden worden
geplaatst.
Overigens blijken de wegwijzers
niet voor niets in de eerste plaats
bij de toeristenstad Arnhem te zijn
geplaatst. Arnhem beschikt over
2000 bedden en in 1968 bezochten
drie miljoen toeristen de stad. De
drie toeristische attracties, die nu
via de wegwijzers te vinden zijn
werden in dat jaar door 1.375.000
vakantiegangers bezocht.
