toerisme
s nu op gang
Politieke situatie nog vol
voetangels en klemmen
Hond oorzaak van
een ongeluk met
twee doden
Eindexamen door
staking uitgesteld
rouw verkracht na bedwelming
JERICHO MUNIOPAUTY
RDAG 17 MEI 1969
LEIDSCH DAGBLAD
|t toerisme wonderlijke massa-cunsumptie van onze dagen voltrekt zich autonoom en
-pinnig in werelden vol verwarring. In het Athene der kolonels zo goed als op het Rode
F in het Lissabon der geheime politie evenzeer als aan de Roemeense stranden of op
mn Papa Doe.
Ir soms verliest dit toerisme zijn a-politieke karakter. Dan vertoont het opeens duide-
monstratieve trekken, zoals bij het grootscheepse bezoek aan Israël. Naast bijbelse be-
blling liggen hier besef van solidariteit en behoefte aan delging van schuldgevoelens
lauw verstrengeld. Schuldgevoelens vooral bij hen, die krachtens Joodse afkomst zich
|tyJc in het Nationaal Tehuis zouden moeten vestigen, maar dat niet doen: vijfzesde van de
wereldbevolking leeft buiten Israël.
bloedige zesdaagse van 1967
stuk Midden-Oosten het
weer krachtig op gang ge-
Toch niet krachtig genoeg,
ien in Jeruzalem en Tel Aviv.
zelfs verontrusting over
lanisme. dat altijd weer leidt
ntoning van het uitzonder-
Tde wereldpers: artillerieduels.
Blagen, beschietingen. Terwijl
i in Israël, in de bezette Ga-
in Cis-Jordanië over het
zo rustig is. Natuurlek,
per se gevecht sgedruis wil
{kan dat. Aan de grenzen is
Ik genoeg raak.
\rtikelen op deze pagi-
jn van de hand van
ipeciale verslaggever
Janse.
dat is het normale beeld toch
It men in Israël, al die luid-
je publiciteit verduistert de
I is in zijn uitwerking onbe-
tisschien even effectief als de
Doelgerichte Arabische boycot-
jtai naast het krijgsgewoel ook
zaamheid van Israëlisch
lied in het volle licht te
verordonneerde minister
lol (ontwikkeling en toeris-
soort operatie-journa-
beens wemelde het in Jerets
- van de persvertegenwoor-
Ff twee-, driehonderd, uit alle
windstreken verzameld om het be
dreigd imago op te poetsen.
Zo de spraakzame minister van
Toerisme in zyn ziel al twijfel her
bergt. dan weet hij die toch behen
dig te maskeren: hij heft een hoog
lied aan op de toeristische bloei van
zijn vredig land, waar het goed en
gevaarloos toeven is. Breeduit geze
ten achter zijn bureau, deelt hij mee
gaarne vragen te beantwoorden,
waarna hij losbarst in een onstuit
bare monoloog zéér geestdriftig en
ook ietwat ongenuanceerd.
Wat blijkt bij voorbeeld van 's mi
nisters bekommernis om het feit. dat
de beschieting van El Al-toestellen
wel degelijk had geleid tot annule
ringen in januari en februari <om
nog te zwijgen van het aantal ge
gadigden. dat tijdens de jaarwisse
ling en daarna by de keuze van va
kantieland Israël bij voorbaat uit
sloot)? Hij spreekt er niet over. een
kleinigheid klaarblijkelijk in het niet
verdwijnend tegenover de velen, die
nu juist wel besloten naar Israël te
gaan.
Cijfers: Na de terugval van 1967
was het jaar '68 erg goed met een
record van 432.000 toeristen en in dit
jaar vermoedelijk een half miljoen,
goed voor 100 miljoen dollar. „Het
leven is heel normaal", (minister
Kols blijmoedig betoog kent geen ha
peringen) „Je kunt hier ongestoord
kijken, zwemmen, bidden". En de
controles op de inhoud van tassen bij
de ingang van het parlement, de ca-
Altijd waakzaam. Er kon eens
een bom verborgen zitten in de
bagage van deze Palestijnse
vrouw.
fetaria's van museum en universiteit,
de politiebarrière6 bij vliegvelden en
op de autowegen. Hij besemt de
tussen werpingen snel terzijde. „Alles
is rustig, welzeker, alleen moeten we
waakzaam zijn".
Spanningen
De heer Kol zegt. dat zo er al
spanningen zijn, die tot op zekere
hoogte worden teweeggebracht door
de Arabische wereld. Toch een gerich
te boycot dus? Hij is een burcht vol
zekerheden: „Wij weten zeer wel, dat
tegen Israël niemand een oorlog kan
beginnen". We zitten op 120 kilome-
ter van Cairohet zou de grootste
stommiteit zijn iets tegen ons te wil
len ondernemen".
Boycot of niet ondanks de ver
zwegen annulering toont het toeris-
me een bevredigend groeicijfer. Ook
de investeerders zijn lang niet bang:
Een Hilton van 300 kamers, een
Sheraton en een Holiday Inn, elk
van 500 kamers, in Jeruzalem (dat
ook zonder de bemoedigende taal van
de bewindsman na de éénwording
als één der boeiendste en mooiste
steden ter wereld kan gelden)
In totaal beschikt het land nu over
28.000 bedden (34 hotels in Oost-Je
ruzalem inbegrepen). 2500 bedden
zijn in aanbouw, nog eens 5500 staan
er op de tekenplank. Liever dan
over de hinderlijke oneffenheden aan
de grens spreekt Mosje Kol van de
stabilitiet der prijzen gedurende de
laatste acht jaren en de verlaagde
vlieg tarieven der IATA-luchtvaait-
I maatschappijen. Dat is wel nuttig
I ook. want wat hij niet vermeldt is
de onwil van de El Al speciale goed-
i kope chartervluchten op Israël toe
i te laten (met uitzondering van win-
i tercharters uit Scandinavië).
Ook goedkope hotels worden nu
gebouwd met regeringsleningen tot
160 procent. Want na landen als
Zuid-Slavië en Roemenië heeft nu i
eveneens Israël ontdekt, dat er nog
een andere markt is dan die van de I
toerist met onbeperkte dollar-capac:- j
telt. Het land laat nu het oog rusten
op de vakantieganger van de mid
denklasse, het object van kleine
winst bij grote omzet, die tot nu toe
vaak was aangewezen op een aan
tal matige etablissementen of op
de 14 kampeerterreinen of 22 jeugd
herbergen van Israël.
Wat ook de eenzijdigheden van zijn
betoog zijn. minister Kol levert een
exportprodukt dat weldra de uitvoer
van landbouwprodukten, de traditio-
j nele citrusvruchten voorop, in belang
zal overtreffen. Niet alleen stijgt het
i aantal vakantiegangers en pelgrims
(40 procent van de gasten bedrijft
een duidelijk bijbels- christelijk toe-
risms)maar ook de gemiddelde over-
j blijfduur neemt toe, het afgelo
pen jaar 14 dagen tegen 11,5 dag in
I de jaren ervoor.
Sterke drijfveer voor velen is uiter-
Via Dolorosa de lijdensweg
in Jeruzalem.
aard de wetenschap, dat nu alle hei
lige plaatsen in een onverdeeld Je
ruzalem en op de westelijke oever
van de J or daan zonder moeilijkhe-
I den toegankelijk zijn: Golgotha, de
1 hof van Gethsemane. Jericho. Betha-
nië, Hebron, Bethlehem. Hoe vaak
j verminkt ook door onchristelijk con-
i currerende kerkgenootschappen zoals
de kerk van het Heilige Graf boven
j Golgotha, en Gethsemané, waar en
kele kolossale, detonerende kerkge-
bouwen de directheid van de be-
leving bemoeilijken. Maar als het
waar is wat de oude rabbi zei, dat
de „lucht" van het land „wijs maakt".
dan zal de toerist, goed voorbereid
en juist afgestemd, ook deze bezwa-
j ren van een hinderlijke godsdiensti
ge marskramer ij overwinnen.
En hij zal met de 500.000 an
dere vakantiegangers hopen, dat
I wat ook het uiteindelijk grensver-
LAAG SOEREN (GPD) Een
ongeval, dat gisteren in Laag Soe-
ren gebeurde en waarbij twee per
sonen in het Apeldoorn-Dierens ka
naal verdrenken, is, aldus de ge
meente-poli tie van Rh eden, veroor
zaakt door een hond. Een duiker
vond gisteren tegen de avond het
kadaver.
Uit het eerste onderzoek kort na
dat gisterochtend vroeg de over de
kop geslagen auto in het kanaal
werd ontdekt, bestond reeds het ver
moeden, dat de auto door een aan
rijding van de weg was geraakt. En
kele tientallen meters voor de plek
waar de auto te water raakte,
werden stukjes glas gevonden van
de linker richtingaanwijzer van de
Opel-Olympla.
Uit de verdere reconstructie kon
worden vastgesteld, dat die bestuur
der van de auto nog heeft getracht
de hond te ontwijken en bij deze
manoeuvre de macht over het stuur
heeft verloren. De wagen kwam in
die berm en belandde op die kop in
het water.
DEN HAAG (ANP) Het eerste
eindexamen van de academie voor
podiumvorming in Den Haag, dat
dinsdag zou moeten beginnen, zal
waarschijnlijk worden uitgesteld. De
i negen examinandi hebben vow het
eindexamen een bijeenkomst met al-
Ie docenten geëist. Hun eis werd de-
1 ze week kracht bijgezet toen woens
dag een staking van de eindexamen
leerlingen werd afgekondigd.
De leerlingen wensen met de di
rectie en de docenten te overleggen
over de positie van de academie, die
volger» hen een beroepsopleiding,
dient te geven met overeenkomstige
exameneisen
loop tussen Israël en nabuurland
Jordanië zal zijn. niet langer de
thans nog heersende overmacht van
politiek en menselijk falen gebieden
zal scheiden, die op grond van een
lang en rijk verleden één moeten
zijn. niet alleen nu, maar voorgoed.
Toen Golda Meir na de dood van Esikol aantrad als eerste P16le beslissingen, die een afwijking i htm standpunt in het .kabinet van
7Ai,Hon lriirtiT-Lan mwmen van rlo vpr. na.ttrmfl.lp PPTlïlPiri" PPPn lrna/lht. klin-
minister was dat geen onomstreden benoeming. De critici von- 7°™!? van f 7T
„1 ry- v i 6 trouwde beleidslijn. „Het is alsof de nen bijzetten. De socialistische Ma
den de 71-jarige Zioniste met haar lange staat van dienst te oud. natjonale huisvrouw allerlei proble- j pam acht niet alleen de onverzoen
lijkheid der Arabische regeringen,
maar ook de starheid van de recht-
steeds de blik gericht op de officiële,
van haat vervulde Arabische regerin
gen?, zo vraagt hij zich af. Waarom
niet het contact nagestreefd met het
enige volk, dat nóóit een eigen rege
ring heeft gehad en door de bezet
ting van het gebied ten westen van
de Jordaan en in de Gaza-strook het
sterkst en meest direct by de pro
blemen betrokken is: het Palestijn-
I se volk?
zoals zij trouwens het merendeel der ministers te overjarig men 0nder het vloerkleed veegt"
achtten voor een dynamische aanpak van de grote problemen, merkte onlangs de bekende Israëli-
Honend vertolkte enfant terrible Uri Avneri dit in het parle- 30116 commentator Mark Segal in de se Gahal een obstakel op de weg
Tmn.MA 1mm nr. Afoai* rAmmiiTA naar hpfpnp vpi-cfranHVianHirwr Ho
ment: „De jongste minister in dit kabinet is ouder dan de oudste
Optimistisch
generaal". Treffende boutade, maar een eenzaam geluid tevens:
de coalitie-regering geniet steun van een breed front, van
marxistisch-links (Mapam) tot nationalistisch-rechts (De He-
roet).
Avneri (en hij niet alleen) is ver
moedelijk veel te optimistisch als hij
stelt, dat met de leiders van de Pa-
(GPD) Een onbe-
111411 is donderdagochtend
«n woning aan het stille
in Alkmaar binnengedron-
!n heeft daar een 20-jarige
verkracht nadat hy haar
trichloor bedwelmde.
was alleen in huis, haar
*as al naar zyn werk. Het ge-
1°® werd door familieleden ont-
i die
omstreeks tien uur by de
°P bezoek kwamen en het huis
floten vonden. Zy slaagden er
Een deel der publieke opinie toon
de zich zelfs zeer ingenomen met de
aanwijzing van Golda Meir. „De eni
ge man in het kabinet" was een
tweede boutade, die in Israël veelvul
dig werd aangeheven. Ietwat over
dreven overigens, zolang de strijd
bare minister van Defensie Mosje
Dajan en de Heroet-leider Begin,
voorstander van annexatie van alle
bezette gebieden, van het kabinet
deel «uitmaken. Wel verraadt die uit
spraak voldoening over de zekerheid,
dat de regering zich zal blyven ver
schansen in de vertrouwde stellin
gen: geen aanvaarding van enigerlei
oplossing door de grote vier (of twee)
opgelegd, rechtstreekse vredesonder
handelingen met de Arabische lan
den. voordien geen ontruiming van
welk bezet gebied dan ook, veilige
grenzen, vrije doorvaart.
De eerste persconferentie van me
vrouw Meir, door honderden buiten
landse journalisten bijgewoond,
vormde van dit straffe regeringsbe
leid een duidelijke demonstratie. De
eerste minister gaf de antwoorden,
die ieder, op de hoogte van de uit
gangspunten, in haar plaats had
kunnen geven. Het was een bijna
ontmoedigend vertrouwde catechis
mus, zich concentrerend op de be-
i grippen erkenning, vrede, veiligheid.
Verdrijving
j Die uitgangspunten op zich-
I zelf zyn niet omstreden. Spreek met
I willekeurig welke Israëli en men ziet
zich gesteld voor de onontkoombare
keuze: overwinnen of verdwijning
van de staat Israël en verdrijving
van de Joden uit het land. Die fun
damentele zorg beheerst aller den
ken meer dan ooit. De uitspraken
van Nasser cs. zyn ondubbelzin-
sen, vooral jongeren, zich af te vra
gen of de brede samenstelling van
de regeringscoalitie niet tot verstar
ring en onbeweeglijkheid leidt. Om
de uitersten verzoend te houden
gaat Jeruzalem uiterst behoedzaam
te werk en deinst terug voor princi-
Jerusalem Post op. „Maar sommige i naar betere verstandhouding. De
waarnemers beginnen te geloven. Mapam was de eerste party, die een
dat de Arabische, vooral terroristen- I vred^progrBm puhhceerde waarin de Westbank„ hrt
organisaties, gecombineerd met de sprake was van bereidheid tot ont- r h ooksalna van de
wereldmachten, spoedig een hoek ruiming van een groot deel van de dldShk uitge
ven het tapift zullen oplichten". j werkt en verwezenlijk, kan worden.
;r m velerlei hun SEtTS?
denkbeelden over gedeeltelyke ont-
Bezette gebieden
I terroristen- organisaties te onder-
Veel van de kritiek richt zich opdemüitansatie bekendge- Hy £*t; De Joodse ver_
het beleid !n de bezette gebieden. '7' Je herenlede Arheider^oar- setorganisaties Irgun en Stem zijn
Zelfs binnen de regering zijn er stro- n,e verdwenen, toen de onafhanke-
zekere soepel- til een sterke stroming, die vsn geen „jmeidaoortog was voltooid en de
gegeven, maar "l Tf Italische staat een feit was gewor-
krachtbüjvende nederzettingen be- den Een voor een onffhan-
pleit. Geen wonder, dat Golda Meir
zich juist op dit punt in haar pers
conferentie en daarna steeds zeer
omzichtig heeft uitgedrukt: In het
geval van vredesonderhandelingen
..zal de regering zeker tot een eens
luidende beslissing weten te komen".
mingen, die
heid hebben
van
blyk
II II Hum.JtaaXa^J
Bevroren
nig en heeft met El Fatah de uit
banning van alle na 1945 geïmmi-
armen en benen waren vastgebonden.
De aanrander had aan haar ge
zicht en lichaam verwondingen toe-
SC£nhtarts kwam tot de conclusie,°mc1eel m haM" pr0"
dat de dader trichloor bekend als
vlekkewater gebruikt moet hebben
om de vrouw te bedwelmen.
De vrouw zelf kon zich vrijwel niets
van het voorval herinneren. Nadat
haar man tegen half acht 's morgens
naai- zyn werk was gegaan, had zy de
deur achter hem gesloten en was
weer naar bed gegaan. Zij werd wak-
®nnen te komen en vonden de I ker toen een doek op haar gezicht
*®n buiten bewustzijn op haar werd gedrukt en verloor daarna on-
A) was geheel ontkleed en haar middellijk het bewustzijn.
gramma?
Hoewel Israël sinds de overwin
ning van 1967 niet meer beantwoordt
aan het vertederende beeld van de
„underdog", (wat de wereldopi
nie t.a.v. het land vaak ongunstig
beïnvloedt) heeft dat het wezenlijk
bes taansprob leem niet gewijzigd.
Over de elementaire doelstellingen
van het regeringsbeleid zijn in het
land dan ook zo ongeveer allen het
eens. Wel beginnen steeds meer men-
In bevroren stellingen handhaven
Israël en de Arabische landen de sta
tus quo. die weliswaar de Joodse
staat groter veiligheid, maar nog in
de verste verte geen vrede heeft ge
bracht en waar de bezoeker overal
aan de toestand van uiterste waak
zaamheid wordt herinnerd, Hoe lang
nog deze situatie en is zij'onvermij
delijk? Steeds meer stemmen gaan
op voor de wenselijkheid van een
nieuwe benadering, een zich los ma
ken van de versleten denkschema's.
Eén van de opvallendste figuren is
Uri Avneri, een wonderlijke eenling
kelijke Palstynse staat kan eenzelfde
gevolg hebben. Maar by het tonen
van goede wil van Israëlische Z\Jde
zou althans hier toch een bres kun
nen worden geslagen in het wan
trouwen, dat aan Arabische zijde
leeft tegenover het in haar ogen
.machtshongerige, onverzadigbare
Israël."
Avneri. exvan uitgaande, dat zijn
land er in het verleden zelfs niet in
geslaagd is de Israëlische Arabieren
volledig te integreren (een opmer
king die juist is), meent, dat nu
reeds duidelijk het idee van annex
atie moet worden losgelaten. Hfj be
pleit daarom een federatie, waarin
Israel en Palestina plaats zouden
vinden als twee onafhankelijke part
ners. Het vraagstuk van de bestem
ming van Jeruzalem zou dan ook tot
een harmonische oplossihg kunnen
komen, het zou de federale hoofd
stad woi-den waar beide regeringen
hun zetel hebben. Israël en de Ara-
in het parlement en een journalist, bische republiek Palestina (met in
die in zijn blad „Deze Wereld weke- begrip van de Gaza-strook i zoudén
lyks 25.000 geboeide, geschokte of ge- door een economisch, politiek en mi-
amuseerde abonnees op een menge- utair verdrag verbonden moeten zyn.
ling van vrouwelijk bloot en indrin-
gende politieke beschouwingen ont- j>
haalt. Hij is ook ver buiten Israël
oekend geworden door zyn onlangs
verschenen boek „Israël zonder Zio- Palestina kan aldus, zegt Avneri,
nisten", dat in excerpt door het een brug worden tussen Israël en de
weekblad „Der Spiegel" werd gepu- i Arabische wereld, waartoe het in
bliceerd (Avneri is nog met Rudolf diepste wezen behoort. Zal niet de
Augstein. directeur van „Der Spie- Israëlisch-Palestijnse samenwerking
gel", op een Duitse school gegaan de aanzet kunnen zijn tot een veel
Door zyn bizarre eigenzinnigheid omvangrijker conceptie: een groei
en geneigdheid tot pose wordt Avne- I ende Semitische federatie, waarbij
ri in Israël zelf niet overal erg se- rich Jordanië en daarna op den
rieus genomen. Wat misschien te be- duur ook de andere landen in het
treuren is. Hy moge dan niet de eer- Midden-Oosten kunnen aansluiten0
ste en enige zijn, hij is er wél in ge- wens de vader van de gedachte?
slaagd ruime bekendheid te geven L'topie? Golda Meir was er op haar
aan een gedachtengang, die nu mis- persconferentie gauw mee klaar:
schien kan bijdragen tot een oplo6- S een Arabische staat? Hebben
sing van de kernproblemen. Waarom we er aan veertien al niet genoeg?".
j Avneri Is, zoals gezegd, de meest
Beeld van bezet Jericho. Pa- 1 opvallende kampioen van het denk-
lestijnen verdringen zich bij het bec|d van een federatie. Maar in ge-
stadhuis. waar uit Jordanië ge- sprekken, op gang gekomen tussen
smokkeld en geconfiskeerd textiel vooraanstaande Israëlische politici
tegen spotprijzen van de hand en Palestijnse leiders in de bezette
gaat. gebieden blijkt hij niet de enige.