jVIijii film gaat over
eldendom
Q
In Cannes kent iedereen iedereen
anders dan
andere caballero
tl
VenMe
koek
LYRIEK IN ANDERSONS „IE'
PJn
Gina Lollobrigida
aangeklaagd
Nieuwe literaire
radiorubriek
vandaag
en giótzren
25 stuks 1.75
j)AG 13 MEI 1969
C
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
(Van een speciale verslaggever)
li erkent Lindsay Anderson.
II dat. is slechts een neven-the-
«t college is het symbool voor
zaken. Mijn film gaat over
liteit. over kameraadschap,
.NES (GPD) De spits van de filmcompetitie in Can-
eind vorige week door de twee zeer uiteenlopende per-
ijkheden Lindsay Anderson en Pierre Etaix afgebeten.
L \nderson was er de film „If", die in Nederland als aanval
•t Engelse public school systeem al de nodige publiciteit
gehad.
aurlyk zit die aanval er wel verdraagt en definitief en bloedig re
volteert, samen met twee vrienden
en een meisje, die hem steunen in
de afrekening met het systeem, de
li zaKeniviyii mui gaai, vin meesters en de slaven. Een epos.
■haliteit. over kameraadschap, dat in vorm en inhoud een zeer sub-
"adities en de zin ervan, maar tiele poëtische achtergrond kreeg,
l over het heldendom. Het is Een vermenging van droom en wer-
Ifeche film en niet in de zin j kelijkheid waaruit iedereen zijn
lljuywood. Geen veroordelende eigen selectie kan maken.
Tsntaire over het Britse op- j Lindsay Anderson gebruikt in
jssysteem". „if" een techniek die stilistisch sterk
t hij zelf public school gehad? doet denken aan het beroemde werk
stuk „Zero de conduite" van Jean
ff fcn na alle medewerkenden vigot.
'[[film, we hebben uit onzeker- vraag, hoe vaak hij „Zero de
conduite" zag, maakt hem spinnij-
.spreken, datgene geaooa wat dig Hij reageert scherp: „Is dit een
serieuze vraag of een belachelijke
verdachtmaking? „Dan iets milder:
„Vijf of zes keer en ik geef toe dat
h up corruptie eu aw»*.- m,jjn benaderingswijze wel overeen-
len film die pleit voor verzet ^omst vei*toont met Jean Vigot. Ik
jBsysteem".
li; hij zelf public school gehad?
liet alleen, maar op de ca-
na alle medewerkenden
.[film, we hebben uit onze er-
geput en om met Oscar Wil-
jpreken, datgene gedood wat
lebben".
och een aanval?
1 aanval op tirannie en wille-
Op corruptie en zwak-
film die pleit voor verzet
~olutie." Glimlachend: „Maar
■■o en opnamen waren beëin-
K>r de studentenrevolutie aan
frame begon".
46-jarige Lindsay Ander-
lakte in 1957 al filmgeschie-
,ls één van de drie regisseurs
Britse Pree Cinema (samen
irel Reisz en Tony Richard-
ly maakte films als „Spor-
:e" (1963), „Iedere dag be-
Kerstmis" (1957) en „The
bush" (1967). Hij regisseerde
meel en schreef als criticus
•ooraanstaande bladen. Een
innige intellectueel, die arg-
I staat tegenover zijn onder -
Bijna agressief, met zijn
ende haakneus en onderzoe-
>iik.
Willekeur
is het epos van een senior -
van een pubile school, die
lekeur tenslotte niet langer
kijk meer naai- de jeugd als Vigot
dan als Godard. De jeugd in de film
dat ben ik zelf. Het is mijn kijk op
het leven met de ervaring die ik
verworven heb".
Kan „If" gezien worden al6 een
politieke film over de jeugd van nu?
„Ook als een politieke film. in zo
verre je tegenwoordig altijd op po
litiek terecht komt. Maar het is ge
compliceerder. Het is onder andere
een kwestie van het generatiecon
flict. Eeuwig dus. Hiërarchie
en traditie scheiden altijd de gene
ratie. En de revolutie is dan ook ge
richt tegen de leiders en de hand
langers, in de film de leidende se
nioren. Individuele vrijheid tegen
over hiërarchie en traditie. En met
dat laatste bedoel ik alles: bestuur,
ouders en alle regeringsvormen. Om
even terug te komen op de vraag
de film gaat over het leven en het
leven is politiek".
Hoe heeft het Britse establish
ment op „if" gereageerd?
„Het Britse establishment is erg
goed in het vermommen en verber
gen van zijn kritiek. Maar de film
is een topper".
„If" is als epos enigszins de er
fenis van Kipling van wie Anderson
de titel leende. Maar het scenario is
origineel en geschreven door twee
Oxfordstudenten van wie David Sher
man het leeuwendeel leverde. Het
is Anderson's tweede lange film
naast een aantal veelbekroonde
.shorts". Op wat voor grond heeft
hij zijn onderwerp gekozen? En
waarom zulke lange tussenpozen?
„Er is veel meer te doen dan film
alleen. Maar dat is niet de werke
lijke grond. Je kiest een onderwerp
niet. maar het onderwerp kiest, zijn
regisseur. Toen ik het scenario in
handen kreeg zag ik plotseling
IMS*
ROME <GPD» De filmactrice
Gina Lollobrigida is in Genua aan
geklaagd wegens belediging vau de
politie. De commissaris van politie
heeft een aanklacht tegen haar in
gediend bij de substi tuut-procureur
van de republiek in die sta.d
Lollobrigida is de voornaamste ac
trice in de Amerikaanse film ..Goe
denavond, mevrouw Campbell", een
film die gemaakt is door de Ameri
kaanse regisseur Meivin Frank voor
United Artists.
Het onderwerp gaat over een
Italiaanse die in oorlogstijd een ver
houding heeft met een geallieerde
soldaat en hem vele jaren later in
Italië weer ontmoet. Zij heeft een
dochter en die dochter krijgt moei
lijkheden met de politie over een ge
stolen auto. Lollobrigida roept dan
op een ogenblik uit: die stommelin
gen van de politie, hetgeen is gericht
tegen de agenten van de Italiaanse
wegenpolitie.
Dit is voor de commissaris aaniei-
dine geweest tot bet indienen van
een aanklacht. In Itallé is het uit
spreken van een dergelijk woord te
gen een agent inderdaad een
strafbaar feit. In Amerika denkt
men daal' kenneldk anders over
Een scène uit „If', de opzien
barende film van Lindsay Ander-
son met o.a. Rupert Webster
flinks) en Hugh Thomas fin bad). I
de poëtische en profetische mogelijk-
heden. Dat klinkt zwaar, maar on- j
danks de humor in de film is „if"
voor mij echt een voorspelling ge- j
worden. Een soort magisch teken op
de wand. Je komt dan ook niet ver
met een intellectuele analyse. Poë-
zie laat zich niet analyseren en de
kryptische vorm van de film maakt
het allemaal nog moeilijker".
Anderson gebruikt afwisselend
kleur en monochrome kleuren. Is
dat. bewust en volgens een systeem? j
„Er zijn voor het kleurgebruik
geen intellectuele uitgangspunten
aan te wijzen. Het kleurgebruik is j
zuiver poëtisch. Ik wil ruimte schep
pen, waarin alles kan gebeuren. Het
is een dubbelzinnigheid en geen ver
warring scheppend stilisme.
Hoewel ik vrees dat de kritiek er
geen goed woord Voor over heeft".
Met prijsvraag
voor dichters
(Van onze rtv-medewerkster)
HILVERSUM (GPD) De VARA-
radio gaat met ingang van morgen
een nieuwe radio-rubriek openen:
„Letter-grepen", een literaire ru
briek. waarvan de redactie meteen
een doorlopende prijsvraag heeft uit
geschreven voor dichters, die nog
niet in boekvorm hebben gepubli
ceerd.
Voor lengte, onderwerp en genre
voor de in te zenden gedichten gel
den geen voorwaarden. Elke veer
tien dagen wordt een wedstrijd ge
houden, waarvoor men één gedicht
mag inzenden. Men mag telkens
meedoen, ook als men in een vorige
wedstrijd een prijs heeft gewonnen.
Gedichten, die daarvoor vol
gens de jury in aanmerking komen,
j kunnen bij niet-bekroning opnieuw
worden ingezonden. De gedichten
j moeten in de Nederlandse taal zijn
I geschreven. De jury zal bestaan uit
Alfred Kossmann. Reinold Kuipers en
een derde jurylid, dat per kwartaal
wordt uitgenodigd om een eenzijdige
opstelling van de jury te voorko
men. Voor het eerste kwartaal is
dat Ellen Warmond. Elke veertien
dagen zal een gedicht worden be
kroond met een prijs van vijftig gul
den. Dit gedicht zal in de rubriek
„Lettergrepen" worden voorgelezen
en van een toelichting worden voor
zien door een van de juryleden. De
bekroonde gedichten zullen, zo mo
gelijk aangevuld met enig ander
werk van de -betrokken auteurs,
door de uitgeversmaatschappij Que-
rido in Amsterdam worden uitgege-
i ven.
NEDERLAND 1
6.50
7.00
7.07
7.32 -
8.00 -
8.20 -
8.50 -
9.50 -
10.40
11.00
NEDERLAND II
De fabeltjeskrant (NTS)
Journaal (NTS)
Kenmerk: wekelijkse informatierubriek over kerk
en samenleving (IKOR/CVK/RKK)
Nicholas Nickleby, tv-feuilleton (VARA)
Journaal (NTS)
Achter het nieuws (VARA)
Mies en scène (VARA)
Hadimassa: een show voor iedereen maar niet voor
allemaal, in kleur (VARA)
Galerie: presentatie nieuwe kunstwerken. In kleur
(VARA)
Journaal (NTS)
Levende Wiskunde, teleac (NTS)
ADVERTENTIE
geef ze morgen eens
wat anders mee
bijvoorbeeld een dubbele plak
Verkade Snijkoek met boter
mals en kruidig
6.50 De fabeltjeskrant (NTS)
7.00 Journaal (NTS)
7.03 Kapitein Zeppos, tv-feuilleton voor de jeugd (NTS)
7.28 Scala: informatief programma (NTS)
8.00 Journaal (NTS)
8.20 Kleine potjes hebben grote oren (NTS)
8.50 Het Afrika van Larry Rivers, filmdocumentaire in
kleur (NTS)
9.40 Ik vind dat...: interviews (NTS)
10.05 Verbinding met... Los Angeles: Uitreiking Aca
demy Awards (NTS)
11.05 Journaal (NTS)
Het journaal eindigde gister
avond met het bericht dat de
woning van de familie die mo
del had gestaan voor de film
„Mensen van goede wil" van
Hans Koekoek, belegerd was
door buurtgenoten, die van me
ning waren dat het gezin via
die film een verkeerd beeld
had gegeven van de Haagse
schildersbuurt. Vrouw en zeven
kinderen moesten door de poli
tie naar het bureau worden ge
bracht uit veiligheidsoverwegin
gen, de man weigex-de het huis
te verlaten. Me dunkt dat deze
agressieve belegering wel het
slechtste bewijs was dat de
schildersbuurt had kunnen ge
ven van de bewering dat men
anders is, minder primitief bij
voorbeeld. minder emotioneel, of
fatsoenlijker dan het gewraakte
gezin. Waar blijven we trou
wens. als iedereen the zichzelf
la, zijn opvattingen kenbaar
maakt, uit zijn huis moet wor
den gejaagd omdat mensen uit
zijn omgeving het niet met
hem eens zijn? Dan zouden alle
televisiekijkers nachtwerk heb
ben.
In Hier en Nu zagen we de
gebroeders Marcus, die zich er
over beklaagden dat hun oude
moeder pas na dagen en dan
nog dank zij een taktisohe ma
noeuvre in het ziekenhuis kor.
worden opgenomen, waar zy
overleed omdat hulp te laat
kwam. Een dokter had in het
bijzijn van de zieke maar bij be
wustzijn zijnde vrouw gezegd,
dat ze zulke oude mensen maar
niet meer opnamen. Wiens huis
moet dan Ixelegerd worden? Dat
van de betrokken arts of dat
van de beide broers, die de
medische stand in discrediet
brachten?
In „Internationaal Allerlei"
dreef Herman Piet er de Boer
de spot met de Nederlander in
het algemeen. Moet nu het hele
Nederlandse volk naar Amster
dam-Noord om hem het leven
zuur te gaan maken in zijn flat?
Hij heeft al genoeg te lijden
van de critici, hoewel ik moet
zeggen dat er dit keer enkele
aardige fragmenten waren, zo
als dat op het politiebureau, de
snikbui van Sylvia de Leur, het
oude mannetje van Rijk de
Gooyer, de man die in de drup
zat, en nog wel wat. Het blijft
alleen te betreuren dat Her
man Pi eter en zijn medewerkers
er maar niet in kunnen slagen
goede pointes te bedenken, en
als ze er dan eens een hebben
(„ik vind het flauw" van de
I man die zojuist tot 99 jaar ge
vangenisstraf werd veroordeeld),
wordt hij meteen daarna weer
een keer gebruikt en helpt hij
ziohzelf met terugwerkende
kracht alsnog om zeep. En toch,
ik ben nu in Montreux geweest,
ondanks alle kritiek op „Natio
naal Allerlei" is het buiten kijf
dat een goede selectie uit dit
programma waarachtig nog een
kans zou maken op een bronzen
roos!
M. 8.
VOOR DINSDAG 13 MEI
Hilversum 1, 402 ni.
KRO: 18.00 Stereo: Mctropole Ork:
amusementsmuz. 18.19 Ultz. van D'66
18.30 Act. 19.00 Stereo: Licht ensem
ble met sol. 19.45 Zoekend geloven,
godsdienstige lez. 20 00 Stereo: Bel
Canto: opera aria's 21 15 Ondervragin
gen, hoorsp 22.05 Stereo: Klass gram-
muz. 22125 Overweging 22.30 Nws.
22.38 Parlementair overzicht. 22.45
Meded. 22.50 De zingende kerk. muzi
kale lez. 23.05 Kontekst: magazine
waarin op de dingen wordt doorge
praat. 23.30 Stereo: Licht gev pl.progr
23.55-24.00 Nws
Hilversum 2, 298 m.
AVRO: 18.00 Nws. 18 11 Radiojourn
18.25 Stereo: Promenade Ork. en klein
radiokoor: mod. muz. 18.55 Paris vous
parle. 19.00 Trefpunt: discussierubr.
voor actuele zaken. 19.30 Nws. 1.935
Vergeet 't maar: gezellig gram.pl.-
progr. en een stripverhaal 21.00 Ste
reo. Pianorecital (gr.): klass muziek
21.30 Hiering: een progr. voor Jonge
mensen 22.05 Muze zonder make-up:
cabaretprogr. 22.30 Nws 22.38 Radio
journ. NRU: 22.55 Stereo: Muz. van
deze eeuw (opn.) 23.55-24.00 Nws.
W OENSDAG 14 MEI
Hilversum 1 ,402 m.
NCRV7.00 Nw«. 7.10 't Levende woord
Als dat zou kunnen: verz.pl.progr.
(8.30-8.32 Nws 9.00-9.10 Gymn. voor
de huisvr.) 9.35 Waterst. 9.40 Voor de
kleuters. 9.55 Stereo: Promenade-ork
amusementsmuz. 10.30 Voor de vrouw
1100 Nws. 11.02 Discogram: muzikaal
wedstr.progr. 11.45 Act. 11.55 Meded.
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee:
gev. progr. (12.22 Wfj van het land
12 26 Meded. t.b.v. land- en tuinb. 12.30
Nws. 12 41 Act. 13.00 Raden maar.
13.15 Ondernemend) NCRV: 14.00 Sym-
fonieork van de Deense Radio: mod
muz. (opn.) 14.35 Nederl. Kamerork
met zangsol: klass muz. 15.00 In 't zil
ver: progr. voor oudere luisteraars
16.00 Nws. 16.02 Stereo: Voor de Jeugd
17.00 Twien-Popradio: lichte gram-
muz. voor t(w)ienere Overheidsvoorl
17.60 Vast en zeker, een progr. van het
ministerie van Sociale Zaken en Volks
j gezondheid met korte Inform over de
I eoc. verzekeringen. Red.: Claude Bel-
j loni en Herman van der Hoeven
Hilversum 2. 298 m.—
VARA: 7.00 Nws. en ochtendgymn.
7.20 Soc. strijdl. 7.23 Stereo: Dag
licht
Van dev oorpag.)
dag VARA: 8.00 Nws. en act. 8.20 Ste
reo; Dag Woensdag: licht pl.program
ma (8.30-8.36 Van alle markten thuis).
9 00 Licht gev. muz.prgr. (opn.) 9.40
Schoolradio 10.00 Lichte gram.muziek
10.30 Voor de vr. 11.00 Nws. 11.02 RVU
Aan de barre, door N Sickens de Wal
11.32 Stereo: Klass. muz. (gr 1145
Stereo: Iolanthe. opera van Sullivan
(le akte gr) 12.00 Gram.muz. 12.54
Voor het platteland 13.00 Nws 13.11
Act. 13.20 Licht orgelspel. 13.45 Ge
sproken portret 14.00 Voor de kindereD
15.00 Stereo: Pianorecital: klassieke
en seml-klass. muz. 15.15 Stereo: So
praan en piano: mod. lied. 15.40 Ste
reo: Altviool en plano: mod. muziek.
16.00 Nws. 16.02 Sociëteit Zestig min.
voor boven de zestig NRU: 17 02 Oude
liedjes VARA: 17.20 Voor de jeugd.
17.55 Meded.
Hilversum 3. 240 m. en FM
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Zing, ang.
zing: lichte vokale muz. 10.00 Nws.
10.03 Mengelmuze: nieuwe langspeel
platen met kritisch commentaar NRU
11.00 Nws 11.03 Muz. lez. (12.00-12 02
Nws.) AVRO: 13.00 Nws. 13.03 Act
13.06 Zet 'm op: licht pl.progr. (14.00-
14 02 Nws.). 15.00 Nws 15.03 Arb vit.
populair verz pl.progr 16.00 Nws 16 03
Gimmick: licht pl.progr. 17.00 Nws
17.02 Act. 17.05-18.00 Toppoppology
pop- en countrymuz
TELEVlSIEPROG.t.RAMMA'f
Nederland I
NTS/NOT: 11.00-11.50 Schooltelevisie
NCRV: 17.00-17.35 Voor de kinderen
NTS: 18.50 In kl.: De Fabeltjeskr. NTS
19.00 Journ. NTS: 19.07 Scala: Inform,
progr. NTS: 20.00 Journ. 20.20 Uitzen
ding van de PvdA 20.30 Ultz. Stichting
Socutera. NTS: 20.35 Inburgeren:
Fluoridering en Indexcijfers: gespr.
21.00 People against O'Ha ra (De straf
zaak OUara). speelfilm (Rijkskeuring
14 jr.) 22.40 Journ 22.45-23 35 Rep
Basketbalwedstr. Nederland-Roemend
te Haarlem
Nederland II
NTS: 18.50 In kl. De Fabeltjeskrant
NTS: 19 00 Journ. TROS: 19.03 Progr -
overzicht 19.06 ln kl.: De dief van
Washington. TV-feuilleton NTS: 20 00
Journ. TROS: 20.20 Anjeraktle 20.30
Steden in puin: Leningrad, documen
taire film (produktie van Granada Te
levision) 21.25 In kl Lulu en The
Hollies 21.35 Sportlight: Cricket NTS:
22.15-22.20 Journ.
i Cannes wordt op het ogen-
het jaarlijkse filmfestival ge
ien. Dus moet er ook een Miss
ice Cinema worden gekozen,
keuze was niet eenvoudig,
t er lopen tijdens het festival
heel wat mooie meisjes aan de
Riviera rond. De titel ging uit
eindelijk naar de zestienjarige
Sylvie Cavallo. die graag bereid
bleek om in het zwembad voor
de fotografen te poseren.
Van onze speciale verslaggever
CANNES (GPD» Een dag met
matige film geeft ruimte voor den
ken en praten. Maandag was zo'n dag
in Cannes. Het festival werd gisteren
bepaald door cocktails, recepties en
de traditionele gardenparty voor de
pers. waar steeds minder schrij
vende journalisten komen omdat de
belangrijkste sensatie meestal een
naakte juffrouw op een paard is.
Tussendoor werd er. zij het wat wa
zig. naar films gekeken o.m. was er
het debuut van Dennis Hopper als
regisseur, een jonge, wat irritante
acteur die altijd in de schaduw heeft
gestaan van de jongens van de Ac
tors Studio, eerst James Dean en
later Marlon Brando, Paul Newman
en Peter Fonda.
„Easy Rider" van Hopper is het
zoveelste motoravontuur van het
Amerikaanse witte doek. Een odys
see van twee hippie-achtige figuren,
die in zoveire tegengesteld zijn aan
„De wilde engelen" dat ze liefde en
bloemen zoeken geen geweld. Maar
daar blijft het ook steken. Hoofdi'ol-
speler Peter Fonda <ook producent
van de film) heeft gedacht na „The
trip" en ,.De wilde engelen" onder
regie van Roger Cormam kan ik het
zelf ook.
Mis. Hij komt niet verder dan
imitaties van iets dat langzamerhand
visueel en auditief een filmjargon is
geworden. En in dit jargon verdrinkt
de aanzet van een belangwekkende
kritiek op de Amerikaanse samenle
ving.
De coktailparty naderhand ln aan
wezigheid van Peter Fonda (zwetend
in de zon met brillantinehaar en een
motor voor de deur van het festival
paleis) en Dennis Hopper was dan ook
een matte aangelegenheid. De ma
kers waren niet erg mcedeclzaam en
alles wat ik van Fonda kreeg na
een kritische opmerking over het
feit dat hij de laatste jaren alleen
maar motorduiveltje heeft gespeeld,
was een schouderophalen. Opvallend
is dat onder de champagne iedereen
iedereen kent.
Ik kreeg een schouderklopje
van de Duitse regisseur Volk er
Schlöndorff, die nog exact wist dat
we twee jaar geleden in Venetië
over „Der junge Törless" hadden
gepiaat. Hy is in Cannes voor zyn
nieuwe film over de rebel Michael
Kohlhaas, die in de competitie zit
en volgens ingewijden hoge ogen
gooit. Schlöndorff gaf ook Wim Ver
stappen een schouderklopje en sprak
hem vervolgens aan met Pim (de
la Parra
Hetzelfde overkwam Wim enkele mi
nuten later by Albert Johnson, de
directeur van het San Francisco film
festival: een scherpzinnige joviale
neger, die waarschijnlijk de enige bui
tenlander is die onze Nederlandse
filmgeschiedenis op zijn duimpje
kent. Hij praat zowel over „De
Jantjes" als over de nieuwe Scorpio-
j film ..Obsessions" alsof hy de pro-
I dukties heeft bijgewoond
(ADVERTENTIE)
Toneelspeler en TV-acteur Huib Rooymans