erlijkheden
populair
Nederland
Jerhalf miljoen kookboekjes vlogen de deur uit
Asopos winnaar van
Ga Igewaterregatta
f (tl[Kirtij in
zomer rit
Vakantie over de
grenzen
veroorzaken
vreedzame
eetrevoluties
Kramers verslaat Ponsioen
Zware nederlaag
dames turnploeg
5 MEI 1969
PAGINA 19
de boekhandeldie de uitgeverij via haar vertegenwoordigers bereikte. Zo
bleek het publiek gebrand te zijn op een boekje met fondue- en barbecue
recepten; het verscheen en was direct een bestseller de 8000 exemplaren
van de eerste druk waren binnen vier of vijf maanden uitverkocht. Met
een deeltje over weekendschotels ging het al net zo. Voor de hand liggende
verklaring: de vrouw des huizes wil op de vrije zaterdag ook wel eens uit
en is dus gebaat bij recepten voor vrij eenvoudig vooraf klaar te maken
gerechten.
Tot eind 1968 zijn 38 verschillende kookboekjes verschenenwaarvan in
totaal £50.000 exemplaren hun weg naar het publiek vonden. Van enkele
titels werden speciale edities gemaakt voor fabrikanten, waardoor b.v. van
..Het koelkastboekje" ruim 200.00 stuks werden verkocht. Snufjes uit de
Franse keuken", dat binnenkort in een herziene uitgave verschijnt, bereikte
al een oplage van 25.000 exemplaren; van „Mixed grill" werden meer dan
120.000 stuks verkocht. Erg populair zijn ook „100 x kip" en ..Koken met
kruiden", terwijl het kaasboekje van F. Sander een nieuwe tophit is.
De reeks Van Dishoeckboekjes vaste verschijningen op de cadeautafels
bij verlovingen en huwelijken wordt elk jaar met drie of vier deeltjes
uitgebreid. Zo staan nu werkjes over het gebruik van wijn in de keuken,
borrelhapjes en snacks, desserts en de samenstelling van eenvoudige di
neetjes op stapel. Er is ook gevraagd om een boekje over de Finse keuken.
Maar daaraan beginnen ze bij Van Dishoeck toch liever nog maar niet.
Van Ben Kuypers serie tv-kookboekjes zijn er inmiddels dertig versche
nen, met een totale oplage van ruim 650.000 exemplaren. Hier zijn de best
sellers „50 hartige hapjes", „30 fondue-recepten" en „50 gebakrecepten", die
elk een oplage van circa 50.000 exemplaren haalde. Er is ook veel belangstel
ling voor de nieuwe lijn in deze serie, die beogn met het boekje „Lekker eten
op z'n Spaans" en ivordt voortgezet met „Lekker eten op z'n Oostenrijks".
De populariteit van de Zomer Keuningboekjes berust berust niet alleen
op de lage prijs, maar ook op de overzichtelijke indeling en de aantrekkelijke
uitvoeringDe serie verschijnt nu ook in Duitsland, Zweden en Noorwegen
en binnenkort zullen een Engelse en een Amerikaanse editie het licht zien.
Zowel de kookboekjes van Van Dishoeck als die van Kuyper zijn bij som
mige vrouwen en gourmets zó gezien, dat zij er bij hun boekhandel als het
ware een abonnement op hebben genomen.
WÊroeiende belangstelling voor delicatessen en de buitenlandse
pi die weer parallel liep met de ontwikkeling van het toerisme
Wkjging van de welvaart, is de interesse voor kookboeken en vooral
Weerde) kookboekjes méégegroeid. Met als gevolg, dat van de twee
series op dit gebied, de Van Dishoeckboekjes en de tv-kook-
-^tBen J. Kuyper voor Zomer Keunings schrijft, op dit moment
anderhalf miljoen exemplaren zijn verkocht!
se uitgeversmaatschappij C. A. J. van Dieshoeck (nu deel uit-
het Unieboek-concern) hield zich nog voornamelijk met literair
\oen in 1951 een uit Indonesië gerepatrieerde kooklerares, me-
teinmetz, een manuscript over de rijsttafel aanbood. Het werd
\elend in de bescheiden oplage van 1500 exemplaren (als eerste
=srde boekje in Nederlanduitgegeven, maar sloeg enorm aan.
=~^.fel" is inmiddels aan zijn vijftiende druk toe en er zijn al 55.000
==van verschenen.
Dishoeck was het een aanmoediging om op deze weg verder
Wirbij met een scherp oor werd geluisterd naar de suggesties uit
Wijn, stokbrood
en een keur van
kaas.
aar nadat Vincent van Gogh zijn Nuenense boeren
avondmaal uit de gemeenschappelijke schaal zag
»n wij nèt als zij samen uit één pannetje. De ge-
lerhaalt zich. Zij het niet helemaal. Voor ons geen
lappelen meer met een schrale jus als bekroning
aalfurige werkdag. Gezellig rondom het réchaud
.aten we gave stukjes vlees in de pruttelende pan
kiezen we uit verfijnde fondue-sauzen. En bij elk
ikje, dat in de mond wordt gestoken, zenden we
s naar ons hart. Het alibi van de fijnproever en
egenwoordig niét?
zich in 'enkele jaren heeft uitgebreid
en hoe goed gesorteerd het moderne
warenhuis op dit gebied is. Het blijkt
verder u»t het verdwijnen van de
drempelvrees, die vroeger voor el
ke gespecialiseerde delicatessenzaak
een bekend verschijnsel was. „Dat
ouderwetse idee bij velen: „O. daar
loop ik niet binnen, daar is het toch
allemaal te duur en te bijzonder voor
mij, gaat er helemaal uit", zeggen
de winkeliers. Voorheen een kleine,
exclusieve groep bedienend, zien zij
nu ook de minder-goed-gesitueerde
burgers speurend langs de verleide
lijke uitstallingen gaan.
Buitenland
Zij noemen de „explosie" van het
buitenlands toerisme als voornaamste
oorzaak. „De mensen hebben in
Spanje paella gegeten, ze hebben er
inktvis geproefd en eens voorzichtig
een olijfje geprobeerd. Het is goed
bevallen en ze willen het thuis nog
wel eens herhalen. Dat wordt verge
makkelijkt door de kant-en-klaarpak-
ken, waaraan overigens nog wel wat
moet worden toegevoegd, wil het ex
tra lekker worden en door de con
serven.
Met de Italiaanse specialiteiten
gaat het al net zo en natuurlijk be
gon het al eerder met Franse keu
ken. Het wordt in de hand gewerkt
doordat de kampeerders niet langer
belast en beladen met etenswaren
in blik en zelfs wel met zakjes aard
appelen naar het zuiden trekken. Dat
is economisch helemaal niet noodza
kelijk. Ook de gewoonte om een
glaasje wijn te drinken, wordt vaak
tijdens de vakantie geboren. Men-
voor de fondue-maal-
le snel veranderende
van de Nederlander,
buitenlandse vakanties
grens" te eten en er
wel eens van wil ge-
Üien zijn steeds meer
en veelal ook in staat
i toe een culinair ex-
ichaffen. Het zijn heus
illeen de feestdagen,
azen de tevreden trek
zelen van disgenoten,
d doen aan gerechten
a, waarvan zij waar-
or kort nog nooit had
voor de huisvrouw van
>ereide voedsel in pak.
•ies is ook een factor
bij deze „eetrevolu-
rzijds haar fantasie en
ïdaagt om er met wat
allemaal aan ingre-
akbaar is iets bijzon-
maken. En bij al dit
smullen, dat overigens
iuur hoeft te zijn, wor-
3s smaakbewuster en
ster. En durven we
steeds meer speciali-
issortiinent
Itallen <of honderden?)
dens ons volk aan de-
teedt, is zelfs niet bij
tn te geven. Maar dat
e een astronomisch be-
t. is duidelijk wanneer
ook de buurtkruidenier
in huis heeft, hoe het
'ij de betere vishandel
sen die het nooit dronken komen hi
Spanje of Italië en vragen er over
het algemeen naar zoete witte wijn.
Na een tijdje hangt die hen mijlen
ver de keel uit en worden zij lang
zamerhand gewonnen voor een dro
gere rode wijn".
Opvangen
Buitenlandse vakantie ate culinai
re ontdekkingsreis: voor de delicates-
senhandel brengt dit de verplichting
mee, dat de ontstane behoefte goed
wordt opgevangen, niet alleen in het
assortiment, maai' vooral ook door
zich in materie te verdiepen. Een
die dat gewetensvol heeft gedaan, is
de heer B. Hosman, die in Hilversum,
Bussum en Amsterdam wijn-, kaas
en delicatessenzaken leidt.. Toen h»y
dei- dan de eerste Hollandse, daarin exemplaar moesten weggooien, gaan
verandering. Overigens bezorgt de 1 vlot van de hand en verse ananassen
steeds verder gaande uitbreiding van I zijn eveneens in trek, nu zij recht
het assortiment de handel wel eens
hoofdpijn. Men vindt er om maar
iets te noemen nu vier soorten mayo
naise en acht soorten slasaus en
kan kiezen uit Amerikaans, Grieks,
Israëlisch, Canadees en Marokkaans
sinaasappelsap. Er zijn weinig heer-
lyklheden meer te noemen, die niet
op z'n minst in blik voorhanden zijn
(tegenwoordig ook saté en sohascli-
lik met stokjes) en dan vaak nog
van verschillende fabrikanten, uit
verschillende landen. Zoutjes zijn er
langzamerhand wel in honderd soor
ten.
De delicatessenhanded heeft het
aantal artikelen in twintig jaar zien
verdubbelen, men schat liet nu op
ze* a zevenduizend. Daarbij zijn ook
de produkten uit eigen keuken, waar
onder 22 salades, 9 dipsauzen en 9
for.duesauzen. Tien jaar geleden
streeks naar onsland komen in
plaats van via Parijs en Brussel en
daardoor aanzienlijk goedkoper zijn
geworden.
En dan het stokbrood! De heer
Hosman verkoopt per zaak elk week
end zo'n 400 a 500 van die smake
lijke staken. Groot is ook de omzet
(de bakkers kunnen dat bevestigen»
als ei- in de vooravond voetbal op de daardoor minder exclusief. Voor de
t.v. is. Menige Ajax-fan komt dan snobs en de jagers op culinaire surio-
met reeds die vreemde glans in de
ogen tussen 4 en 6 een stokbrood
en een portie buitenlandse kaas in
slaan. Uit het knabbelknuistje bij het
beeldbuisje.
Lowieke de Vos hoeft zich niet. al
leen te voelen als het om een lekker
hapje gaat lijkt hij wel het hele Ne
derlandse volk naast zich te hebben.
Steeds meer exolusiviteiten worden
siteiten breken moeilijke tijden aan.
Maar misschien kunnen zij zich ln
het uiterste geval troosten met een
„safari-pak": drie blikken met res
pectievelijk ratelslangen-, tijger- en
olifantenvlees. Vijfenveertig gulden
slaat de kassa er voor aan. Maar een
delicatesseNou. nee.
FRED BRAADMAN
LEIDEN —Zaterdagmiddag werd
op initiatief van Die Leythe voor het
I werd aarzelend begonnen met de eerst de „Galgewaterregatta" gehou-
J sauce bourguignon, gevolgd door de j den. Alle (viert Leidse verenigingen
besloot couscous op het menu van
zijn bistro te zetten een Arabi-
sche verrukking, die er in on* land
figuurlijk en letterlijk ook meer en
meer inkomt wendde hij zich tot
de Tunesische ambassade voor het
oiiginele recept. Men eet bij hem de
kip. het schapevlees, de aubergines
en ór parpika dan ook niet over- rijst
maar over grain de couscous: grof-
gemalen tarwekorrels. Niet alleen de
eigen kennis en ambitie, ook de keu-
I ze van verkopers en verkoopsters ls
i een belangrijke zaak.
„De mensen willen een goed ad
vies. Dat geldt vooral voor de wijn en
de kaas, we hebben hier tachtig
soorten buitenlandse kaas. De verko
per, die er zelf van griezelt of er wei
nig van weet, brengt er natuurlijk
niets van terecht en vindt dan als
klant je weg maai' eens".
Wat niet wegneem*, dat een aan
tal soorten allang „gemeengoed" is.
Camembert natuurlijk ui de eerste
plaats. „Als ik enkele jaren geleden
een rieten mand met Camembert
builen ze(le. was ik bltf als ik bij slui
tingstijd een paar doosjes had ver
kocht. Nu is vooral op woensdag en
tegen het weekend de mand in een
oogwenk leeg", bericht een hande
laar. En een collega: „Toen A zee
tien jaar geleden in het vak kwam,
gebeulde het nog wel eene, dat ie
mand van d« Briekaas vroeg: wat
is dat? Nu is „een onsje brie van de
mat" normaal, zoals kaas- en wijn
avondjes iets heel normaals zijn ge
worden en veel klanten behoeven we
niet meer te vertellen wat Caprice
de' Dieu, Danablu. Gorgonzola of.
Boursin is.
Kwaliteitsbewuster zyn zij ook ge
worden. Veel handelaren hebben al
leen nog maar de extra fijne kwali
teit doperwten in huis. naar fijn en
mdidelftyn is te weinig vraag mees*.
Zo beginnen nu de haricots verts
vroeger een klein artikel steeds
meer de sperciebonen te verdringen.
MaAr misschien brengen de verse
sperzieboontjes uit Ethiopië, nu voor
het eerst op de markt en niet duur-
Uitzoeken maar! Alles is er
be koop.
ravigottesaus. Nu kan iedere man
uit de delicatessenbranche vertellen
wat voor artikel met name de dip
sauzen zijn geworden. Een modever
schijnsel. zoals de Amerikaanse zout
jes in allerlei vormen, die je uit tu
bes vulde0 Die rage woedde hevig,
maar kort. Vakmensen verzekeren
echter, dat we „dippers" zullen blij
ven Vooral het fondue-eten lijkt een
hadden een groot aantal van hun
ploegen ingeschreven. De meeste
overwinningen gingen naai- Asopos.
dat ook met de meeste ploegen was
verschenen en de door het bestuur
van Die Leythe beschikbaar gestelde
verenigingsprijs veroverde. Zowel
de lichte als de senior B-acht waren
voor Asopos. evenals de overnaadse
vier. de senior B-vier en de gestuur-
dan Hans Pardoen, die tweede werd.
De Treffers 2
behoudt kans
LEIDEN D* reserves van De
Treffers hebben dit weekeinde hun
kansen op een van de twee promo»
tieplaatsen naar de hoofdklasse aan
zienlijk vergroot. De Veense forma
tie dwong zaterdagavond in Zuki-
Limburg het onverzettelijke Maas-
Ze zullen ln juni. tijdens de grote vogels met 55 een kostbare pun-
wedstrtfden op de Bosbaan een de
monstratie geven. Dit gebeurt op
uitnodiging van de KNRB.
tenverdeling af en nam daarmee re
vanche voor de onverwachte 28
nederlaag in de eerste wedstrijd van
de 1 promotiecompetitie. De Limbur
gers leverden overigens een bij-
dere krachtsinspanning door na da
marathon wedstrijd tegen Hunter 28
3 via 03 en 4—6 nog 55 in
vier uur en vijftig minuten ook
tegen De Tref f ers-reoer ves zo'n
staaltje uit te halen: 5—5 na 0—8
en 36 in vier en een half uur
OUD ADE - De véfde rtt veji de Hana van der Zwet m Herman
zomercompetitie, zondag door de RmMn bleven Thal "n Breepoelx
iv.i ;t c tflrulll lex van /loe Voae „A.
Leidse Ren-
„Swift-combinatie" op het 'vertrouw
Tnon oern^e ÏXL3lS- tCTWtjl J06 VftJl dOT VCCT V« -
S rassend Geersheuvek naar verhel
lang leven te zijn beschoren. Omdat de twee. Ook Die Leythe kwam goed
het zo gezellig en zo gemakkelijk vor voor de dag Senior A-skiffeur Kra-
de huisvrouw is. Er is ook bijna geen mers kreeg revanche voor de skif-
verloving of trouwpartij meer of het j head, door Ponsioen van Asopos te
fonduestel staat op de verlanglijst: verslaan De junioren-vier van de parcours nabij Oud Ade verre-
jonge stellen zijn er gek op. De be- Die Leythe won. evenals de zeer den. te gewonnen door Theo van Zan-
langstelling voor barbecue neemt &oed roeiende dubbeltwee, Njord won ten. Samen met Cees Schijff had hij lclas6e stelde h®t vyfde team va a
ook nog steeds toe Vooral als het de Senior B-skif. De Vliet was de een beslissende voorsprong geno- Scy^la Plaató ,-eedveilig door
een tijdje mooi weer is geweest «dal, snelste by de dames in de skif en de j men. Toen Van Zanten vierhonderd J het IJmuidense Fusia met groot
komt nog wel voor!» stijgen de vet- (wee. In totaal klassement werden meter voor de streep uit alle macht verslaan10—0.
koopcyfers opzienbarend. Die Leythe. De Vliet en Njord ach- demarreerde en Sohyff zijn aanval ^°flen- Iter90n *n
Kokerellende mannen, die zich in Asopos reep. tweede derde en wilde pareren, trapte de Runsburger Zïïü
het weekeinde uitleven, worden ook i vierde. zyn pedaal stuk. Onbedreigd snelde rionr d„ 'T
steeds talrijker. In de delicatwienze - roeigeschiede- I't0"1 alS ,riomlaK>1' door viiin. .~m i» i.-1.
leen zijn zij soms herkenbaar doordal Voo,r het ee?' de de fin ah
ztl royaal leeftocht Inslaan en bete, nla *J»n gehouden voor a. dwd ach kl
dan hun vrouw weten welke ingre- Jeu?^r^e's va" J?aI ''"•'a' valpartij voor. Martin Versluis
dienten nog voorradig zijn, Vmier P'°f en Püul IfoogsUaten moesion naar
komt men er nogal eens buitenlandse le, V e' *"1 was vooi e oiga- pen ziekenhuis in Alphen aan den
arbeiders tegen. d.e ei- hun dover "Storen een expei-iment. maar we worden overgebracht
mtwMi vt^rllicr nwwin nat lie-i oe~ rr..
speelde.
In de promotie naar de overgangs
een vyfde team ln de landely-ka
oompetitie te bezorgen.
De uit.slagen luiden:
hun parika. olyfolie en tomaten-in
blik halen. Voor die paprika kunnen
zy overigens tegenwoordig overal te
recht: Nederlanders waren er al héél
snel voor gewonnen, evenals voor
champignons ©en Ainstelveense
zaak verkoopt nu voor ruim 15 gulden
eigen-teelt-bakken! en vooi' knof-
mogen stellig zeggen, dat het ge
slaagd was. Onder de vele aanwezi
Promotie hoofdklasse, groep A|
Torpedo—Phoenix 3-7. QuickOiyto-
pia 100. Stand: 1. Phoenix 4 8;
2. Quick 4—6: 3. Torpedo 42: 4.
Zy mochten beiden na behande
ling weer naar huis. Verslui* hield
geil was onder meer een vertegen- Mn de valpM.tg hersenschudding 01>™P^ «-» G">*P Bi Hunter '26 -
wooidiger van „de Hoop" uit Am- over St.-Aloysius 9—1; Maaavogel6D»
Treffers 2 55. Stand: 1. Maasvo-
uitslag: 1 Th. van Zanten. 2 gels 4—6. 2 De Treffers 8 4—5. 8.
C. Schyff. 3 R. Fallaux. 4. W. van Hunter "25 3 S—5. 4. St. AIovmui
roordiger van „de Hoop'
sterdam, die over twee weken op de
Amstel de eerste nationale wedstrij
den organiseert en nu eerst de kunst
op Die Letythe wilde afkyken. De
wedstrijden bestonden uit een drie-
look. waardoor menig gerecht zoveel J
kamp, waarbij een salom om piket-
smakeiyker en de adem zo „geurig"
wordt („Soms heb ik er een gloeien
de hekel aan", verauchtte een verko
per. ..Het walmt Je wel eens tege
moet"». Slakken gaan overeenkoms
tig hun aard nog niet zo snel, maar
ook voor die lekkerny besta a
groeiende belangstelling, zodat ze nu
ook al in de diepvrieskast »yn te vin
den. omringd door ijstaarten, alle mo-
gelijke desserts en zelfs kant-en-klare
snoekbaarsschotels. Er zyn naast de
ten. By de jeugd tot 11 jaar won
Mattie Bronsgeest, by de ouderen
was Roy Parmentier net even beter
Feest bij l.u«;dimiiiii
Velzen. 5. A. vxL Lelie
Uitslag nieuwelingen: 1. G. Zand
bergen. 2. P. v.d. Berg, 3. F van
Duuren, 4 P Akerboom. 5 S. Stryk,
6. L. Riethoven. 7. S. Rietbroek. 8
L. Slingerland, 9. H. vd.d. Voort. 10.
S. Dubbeldeman.
Veteranen: 1. W. Waasink, 2. B
Kruit, 3. S. de Jong, 4. G. Mieremet,
5 Th. Brandt. Dames: 1. Greetje
den Elzen, 2. Riet Heemskerk.
De aspiranten reden een tydrit en
daarvoor hadden de heren Lamm eis.
Lutdunum zalor- Van Dam m „upln prijzen be-
schikbaar gesteld. Het ligt in de be-
4—0.
Promotie overgtancskla<t«e, «roep H i
Dito 2 —REA 1—9. Scyll» 6—Furta
100. Stand: 1. en 2. Seylla R «n
REA 4—7, 3. Dito 8 4—52. 4 Tua»a
4—0.
BOEDAPEST «ANP»
-Het Ne-
LEIDEN
I vrü pryzige Franse kokkerds sinds dag de festiviteiten, welke zyn 50-ja
kort ook goedkopere Spaanse slakjes n« bestaan omlijsten, in met eeu dóehng om* van deaetiidrit een Aar T"~."~w
met hun sausjes in blik op de Neder- sportdag voor de jeugd. Begunstigd, )iUr„ ,1a I derlandse dames turnteam heeft zon-
landse smulpapenmarkt.. door fraaie weer was er voor de A.-
en B.-junioren een atletiekdag:
li j, I hardlopen, hoog- en verspringen.
*7' ireK doeltrappen en als solt een veldloop
Na afloop stond er in de kantine een
LUj!f teryfwr?f «vcncmwit to ma- dag Bocdapct eon zw.re noder-
kon rond bevrijdingsdag. laag geleden legen de Hongaarse
A-aspiranten: 1. H. Lammers. de- dame*. Hongarye won de wedstryd
13 km. in 16.56; 2. A v.d. Voet in niet 185.75-174.05 punten. De beste
17.44. 3 J Jansen in 17.48; 4 C. Vj- individuele turnster was Agnes Ban-
Gewüd 16 tegenwoordig venkel als maaltyd gereed. De dag werd beslo- lentyn in 18.01; 5. T. van Bemmelen fai 'Hong met een totaal van 37,90
I groente. De avocados van welke .sap- ten met een beatleest. Volgende in 18.10. B-aspiranten: 1. P. Post, de j punten, zy werd in het individuel*
j pige vrucht de winkeliers een paar week zyn de C.-junioren en de pu- 7 km in 8.10; 2. S. ten Cate ir. 8.31
j Jaar geleden nog menig onverkocht pillen aan de beurt. 3. E. Rietbroek in 8.32.
klassement gevolgd dooi' vijf landge
noten.