Ifet
pastorale
concilie
functioneerde beter
Oeciunenisclie
diensten
MAAR WAT IS ER
UITGEKOMEN?
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Kardinaal Alrink: Nederlandse bisschop zit niet
op tivee stoelendoch spreekt met twee tongen
Jos van Dieten
'aakt kritische
opmerkingen
Woord van
bezinning
PAGINA 8
LEÏDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 19 APRIL
NOORDWIJKERHOUT De veelheid van onderwerpen die
aan de orde zijn gekomen op de vierde plenaire vergadering van
het Pastoraal Concilie, maakt het moeilijk de betekenis van
deze drie dagen Noordwijkerhout in één algemene nabeschou
wing te vatten. Het is bovendien de vraag of een kritische eva
luatie niet zinvoller kan vervangen worden door zo maar wat
opmerkingen, citaten, een grapje zelfs hier en daar; dat laatste
heeft ook op de vergadering zelf af en toe een bevrijdende lach
doen opklinken.
Als algemene opmerking vooraf dat ze toepassingsmogelijkheden
7villen wij wel konstateren dat ons bieden voor diverse samenlevings-
inziens het pastoraal concilie, aZsj verbanden.
tussenvorm tussen hearing en Zowel in het gesprek als in de prac-
parlement. wat dat dan ook moge tische toepassing kan men profiteren
zijn, op zichzelf beter dan ooit te- van de" analyse der feitelijke situatie
voren heeft gefunctioneerd. En
dat moet op zich al als een posi
tief resultaat worden aangemerkt.
Daarnaast zal dat ongetwijfeld
ook van invloed zijn op de beant
woording van de onvermijdelijke
vraag: wat is er nu eigenlijk uit
gekomen?
Wat is er uitgekomen? Wij zouden
zeggen: in ieder geval twee rapporten
en een nota en dat is toch niet niks.
Want met de algemene rapporteur
van de diverse delegaties menen wy
daarvan te moeten stellen:
dat ze uiterst belangrijke
spreksstof aandragen en
ge
en van de nieuwe waarden, zoals die
in de concept-rapporten zyn vastge
legd.
Zielzor«
Op de vraag: wat is er uitgekomen,
kan wellicht ook nog verwezen wor
den naar de lijst van 26 meer of min
der concrete suggesties, die is opge
steld vanuit de discussies over de
dienstverlening van de kerk aan de
wereld.
In die suggesties speelt de gedachte
aan een geheel andere opzet van
pastorale zielzorg een dominerende
rol.
Pater H. Winkeler S.C.J. formuleer
de het ongeveer zo: tot nu toe is de
territoriale zielzorg basis geweest en
de rest franje .Het zou wel eens kun
nen zijn dat nu veeleer het bedryfs-
apostolaat basis van onze pastoraal
zou dienen te worden.
In dit licht gezien was het meer
dan jammer dat pogingen, om de
brief van de Landelijke Contactraad
Bedrijfsapostolaa tover „Kerk in een
geïndustraliseerde samenleving" uit
voerig aan bod te laten komen en ?r
zelfs een officieel conciliestuk van te
maken, nauwelijks of niet werden ge
honoreerd.
„Hoewel het misschien voor
velen vanzelfsprekend is, lykt
het toch goed ons te realiseren,
dat er evenzovele wijzen en vor
men van geloofsbeleving zijn
als er gelovige mensen zyn."
Dit staat te lezen in het eerste
ontwerp - rapport „Hedendaagse
geloofsbeleving" dat tot lei
draad van bezinning heeft ge
diend op de derde zitting van
het Pastoraal Concilie der Ne
derlandse Kerkprovincie. Zeker
de niet-rooms katholieke lezer
moet wat vreemd aankijken te
gen een dergelijke uitspraak uit
rooms-katholieke kring. Want
werd juist de rooms-katholieke
geloosfbeleving niet gekarakte
riseerd door éénvormigheid?
Elke reformatorische christen
en elke niet-christen kan pre
cies vertellen wat een katholiek
moet geloven en welke wetten
hij heeft te onderhouden. Maar
in genoemd rapport wordt er
zelfs van uitgegaan dat het voor
velen (katholieken) vanzelfspre
kend is dat er binnen de room
se kerk vele wijzen en vormen
van geloofsbeleving mogelijk
zyn.
Deze feitelijke mogelijkheid is
een gelukkige zaak. Al was het
alleen maar omdat de verschei
denheid van geloofsbeleving die
al zolang binnen de Reformatie
in haar verscheidenheid van
kerken bestaat, door rooms-
katholieken beter invoelbaar
wordt en gemakkelijker positief
te waarderen valt. al zien zy
dan tegelijkertijd ook scherper
het gevaar van de gescheiden
heid. Je zou kunnen zeggen dat
dit aspect van de Reformatie
(de verscheidenheid van ge
loofsbeleving 1 binnen de roomse
kerk wortel heeft geschoten.
Dat deze verscheidenheid ove
rigens niet zonder spanningen
gepaard gaat. blijkt de laatste
tijd regelmatig. Voor velen is
deze groeiende verscheidenheid
een hachelijke zaak. Het vraagt
nogal wat van gelovigen, pries
ters en bisschoppen om deze
spanningen niet tot barsten te
laten komen.
Een van de zovele wijzen en
vormen van geloofsbeleving zou
ik hier wat naar voren willen
halen, omdat ze juist de laatste
tijd in de actualiteit is gekomen
en tot spanningen aanleiding
heeft gegeven. Ik bedoel de
oecumenische diensten, waarbij
een priester en een predikant
voorgaan en waaraan leden van
verschillende kerken deelne
men. Wat hierin voor de rooms
katholiek die eraan deelneemt
vooral tot uitdrukking komt. is
de verbondenheid met geloof
van. de ander. Het is juist de
verbondenheid met de andere
gelovigen, met lidmaten van
een andere kerk, die aan zijn
eigen geloof een veri*ijking
geeft, zijn kerkbesef verruimt
en woorden uit het evangelie
als „Waar twee of drie in myn
naam vergaderd zyn, daar ben
ik in hun midden" een diepere
betekenis geeft. Deze nieuwe
vorm van geloofsbeleving bete.
kent niet, dat de eigen kerk niet
langer betekenis heeft, maar
wel dat de andere kerk aan be.
tekenis gaat winnen, herkend
wordt als kerk die gebouwd ig
op de grondslag van het evan.
gelie. Ditzelfde moet. dunkt me.
ervaren worden door reforma
torische christenen die op zeker
moment deelnemen aan een
eucharistie-viering. Dit deelne.
men is een vorm van geloofsbe
leving die verschillend is van
die welke begrepen is in de
deelname aan het eigen avond,
maal.
Waar nu het Pastoraal Conoi-
lie de veelvoi-migheid van ge
loofsbeleving als waarachtig er-
kent is het des te opmerkelijker
dat juist de oecumenische dien.
sten zoveel stof hebben doen op.
waaien, zoveel verzet hebben
opgeroepen. Het maakt wel dui-
delijk dat er nog heel wat con-
tacten moeten groeien tussen
parochies en gemeenten, in ge
spreksgroepen. tussen predi
kanten en priesters, voordat de
ze wijze van geloofs- en kerkbe-
leving een vanzelfsprekende ge
worden zal zyn. Het is dan ook
wel zo gelukkig dat op het pas-
toresberaad van de Gemeen
schap van Kerken, dat op 24
april wordt gehouden, juist de
mogelijkheid besproken gaat
worden om binnen Leiden tot
geregelde oecumenische dien-
sten te komen.
J. A. A. van WeH,
ze wijze van geloosf- en kerkbe-
In het. Woord van Bezinning
van ds. J. A. Eekhof van vorige
week is een storende fout geslo
pen. I.p.v. „De kerkelijke ont
wikkeling is hier gebaat met
een schismatieke beweging in
de studentenwereld." dient gele
zen te worden .De kerkelijke
ontwikkeling is niet gebaat
met een schismatieke beweging
in de studentenwereld." Red.
In verband met die collegialiteit hebben uitgekeken op het opmerke- En dit zei de Utrechtse
had kapelaan W. Al gezegd dat van
de bisschoppen een duidelijke keuze
in hun beleid wordt gevraagd. Zelfs
de knapste diplomatie kan dit dilem
ma niet ontlopen, was zijn mening.
Rome
lyke dat een kardinaal en zes bis- pastoor Kamphuis ervan:
schoppen niet meer gelegenheid had- „Ik ben het er niet mee mm
den om aan het woord te komen, men zegt dat de kerk niet meer ui
wachtend op hun beurt, omdat een
onbekende mijnheer uit Enkhuizen
net iets eerder zijn vinger opgestoken
had.
Opmerkelijk voor insiders was al-
Prof. dr. B. M. F. van Iersel S.M.M.
gaf de oorzaak van dit dilemma aan:
het centrum van onze geloofservaring thans veel meer dat onbekende mijn-
heren uit Enkhuizen en van elders
ligt niet in „Bonte maar in de lokale opnjeuw he„ben gewacht
kerk. De bisschoppen hebben echter om de bisschoppen de gelegenheid te
te maken met instanties die nog me- geven om aan het woord te komen.
Zondags
plicht
Er is ditmaal over geen enkele aam
beveling gestemd. Namens alle dele-
Kardinaal Alfrink: met
twee tongen".
Het eerlijkste getuigenis vóór af
schaffing van de zondagsplicht kwam
van drs. J. Weterman: „Vervreemd de
mensen niet meer van de kerk dan Alfrink op dit oude verwijt geant-
nodig is. Men kan de plicht hand- woord: hij spreekt én als gewone ge-
haven maar we trekken ons er toch lovige én als iemand die de taak heeft
niets van aan." in de verkondiging en uitvoering lei-
Wat dit getuigenis karakteristiek ding te geven,
voor de houding van velen? We we- Hij zit dus niet op twee stoelen
ten het niet. Er was nogal kritiek op maar spreekt met twee tongen,
de in het eerste rapport gebruikte
term: „positief ongeloof". Daarmee
nen dat Rome het centrum is. Waar
de bisschoppen nog meer mee te ma
ken hebben is „de H. Geest".
Wat anders kon de kardinaal be-
Maar bij 't episcopaat stak niemand
vrijwillig de vinger op. Ze kregen af
en toe een beurt van de voorzitter.
Preken
gaties verklaarde drs. W. Chamuleau !lad ,de commissie de houding willen van wat men ze^ n,et ten de
aan het einde van de vergadering de' karakteriseren van hen die de band
doelen toen hij zei dat zelfs wanneer,
zoals in de oude kerk, de bisschop zou
worden gekozen door het volk. deze
gekozen bisschop een opdracht zou
krijgen die niet herleidbaar is tot een
mandaat vanwege het volk. Behalve
Zoals bekend komt het spreken de kardinaal heeft geen enkele an-
met een dubbele tong de duidelijkheid dere bisschop tijdens de vergadering de hele week in je pastorie blijft zit-
van dit concilie, een werkelijk sub- ten»
Bij de „collegialiteit" ging het op- stantiële bijdrage geleverd aan de de-
Over de verkondiging zijn tijdens
dit concilie zeer behartenswaardige
zaken gezegd. J. Griepink, priester:
„Een preek kun je niet maken ais je
oorspronkelijke teksten en de daar- ,met de geloofsgemeenschap met wil- njeuw QV'er de houding van de bis_ batten. Dit ondanks de door de kar-
len verbreken maar by voorbeeld met schoppen Die collegialiteit, zo werd dinaal gesignaleerde pogingen van de
rrAl/„ran in nmt hnf T aavuuvurr ulp (fü_
over gevoerde discussies in vertroi-
wen over te dragen aan de desbe-
geloven in wat het Leergezag als ge-
situ
km
bal,
treffende commissies. Een ogenblik lofwaardig voorstelt. De heer F.
Josso zei het zo: „Ik laat me op grond
het
PROF. DR. P. STEENKAMP
voorzitter van het concilie
had het er op geleken dat er wel ge
stemd zou gaan worden over het al
dan niet afschaffen van de zondags
plicht. Overleg in de wandelgangen
voorkwam dat door een stemming zou
blijken dat het episcopaat op dit punt
anders denkt dan de meerderheid van
het concilie.
gesteld, maakt de bisschoppen steeds concilievertegenwoordigers om
minder geloofwaardig voor de eigen episcopaat uit de tent te lokken,
gelovigen. Wat nog wel mogelijk was O
bij een college van 12 is zo maar zon- vlFl jlllSl
der meer niet mogelijk bij een col-
.1 lege van 3000 man. verspreid over de is dan 00,4 een onjuiste signale-
Lollefiiailteit hele wereld. rjng van de feiten om te zeggen, zoals
Ons commentaar: die 12 hadden
van niet te geloven niet uit de kerk
praten."
Zit de Nederlandse bisschop op tenminste vroeger nog vaak samen
twee stoelen? Nee, heeft kardinaal, gevist.
Godfried Bomans heeft gedaan, dat erg.
de buitenlandse aanwezigen hun ogenheeft."
J. Reinbod. tv-regisseur: „Als een
pastoor niet in staat is om een brok
inspiratie over te brengen, moeten
wij dat dan maar blijven nemen?
Daar moet toch wat aan gedaan kun
nen worden?" En nog een ander:
„Een pastoor die stottert is niet zo ring van het Pastoraal Concilie
als hij maar wat te zeggen;1*"1 233 •P«tar» het woord
spreekt. Er is geen enkele organ!»
die nog zoveel mensen bij thi
krygt, iedere week weer opnieuw.
Maar waarom zouden we b|)va
beeld niet tevoren het onderwerp n den
een preek kunnen aankoni royi
Iedere bioscoop presenteert haar?
gramma. Ik ben met Pasen erp een
naar de kerk geweest gelach h
zaal: Kamphuis: och ja, laten n
ook eens om lachen in die kert
de pastoor het eucharistisch gebed
dezelfde manier als waarop h(j
tevoren de collecte had aangekond
voor de restauratie van de kq ball
waarvan iedereen vindt dat ae i
worden afgebroken."
Bijna de hoofdrol in de discm
speelde de telkens weer opnieuw
tonele gevoerde „gewone gelovig»'.
Wij vragen ons nog steeds tl:
wanneer is een gelovige gewca
zijn de concilie-deelnémew iQ
maal ongewone gelovigen?
De buitenlandse belangstelling riten'
ook ditmaal weer zeer groot. „Oud van
wy nog steeds het eerste en enige i pen
tionaal concilie in de wereld ïflpur
N
aldus voorzitter Steenkamp.
Tijdens de vierde plenaire vergii
Leiden Hervormde gemeente
Pieterskerk 10 u ds L. Kievit
Hooglandse kerk 10 u ds H. Perdok
te Oegstgeest.
Marekerk 10.30 u ds Joh Poort 5 u
ds L. Kievit.
Bethlehemkerk Driftstr. 10 u ds
W. Hemmes. ,n
Maranathakerk Lage Morsweg 10
UBe vrij d"l ngisker k° Montgomerystraat
l0KonlnghsrkeJrkK-yKonlngsstraat 10 u
ds A. J. de Jong.
ds
Vredeskerk - Burggravenlaan 10 u
t a TCpkhof. 7 u. ds H. J. Lam
ping (gespreksdlenst). Jgd.-kapel 10 u
d'ver ^Vrljz" Hervormden Aula As-
serstr 10 30 u ds M. J. Wynvoortj
Egllse Wallone Breestr. 10.30 u,
Pasteur A. Richardot.
Academisch ziekenhuis
10 u ds J
E DUconSnhul, 10 30 u d,
Oerefkerk Zuiderkerk 10 u ds T. L
w Pieterse te Culemborg. 6 50 u as
Kron^Sr (Dl.rnrt met belangstel-
"nS»dk.0(Ud.lP^^.d
Amsterdam-Watergraafsmeer. 5
"oudTvestkerk ,0 dr Dronkert 0 u
''B^Aerffo1 d ds KronemeDer 6
S&ïiiKKT» dd% Vonke™'"
nenoroenhoven l0 u ds R. A Flinter-
SfSFS* (Ouderendlenstl ds
PtZulderkerk (Ingang Bloeml.tenU.nl
'i dKnKe«00|Hd°Sewllkl <«at «V 7
UI 8 30. 0 46. 11 72j,\5(fDfl3o" 11 1*2 15
fShfVo Th' Petrus" (Mt av. B
S l« 12 en 6 u (Hnrtebrug) (sa.
av 1.30 UI 7.30. 8. 10.15 12 en 7 (H.
H°16arenU7 u'^AntónL) fiat. av!
7 u> 8 0.30. 11. 12.16 u (Tlmorstr)
0 30 en 11 u. (Haagse Schouw) (za£-
av 7 u) 9 30. 11 30 en 6.30 u) (Stud
parochie) (zat.av. 7.30 u) en 11.45 u
Christian Science (Steenschuxir 6)
10.30 u dienst.
Oud Kath. Kerk (Cronestelnkade 2)
9.45 u H M
Vrije Kath Kerk (Vreewijkstraat)
10.30 H M. c
Chr. Geref Kerk 10 en 5 u ds J
H. Carller
Leger des Hells 10 u Helllgingsdlenst
7 30 u verlossingssamenkomst.
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 5 u ds
J. v. d. Haar.
Nieuw Apostolische kerk (Hoge Rijn
dijk 24) 9.45 u dienst.
Rem. Gem. 10.30 u ds G. Winkel-
Boot.
Evang. Chr. Gemeenschap (Mlddel-
stegrt. 3) 10 en 5 u dhr. Dlkkes.
Doopsgezinde Gem. 10 u ds H. van
Bilderbeek.
Evang. Luth. Gem. 10.15 u ds J Hap
pee.
Geref. Gem. 10 en 5 u leesdienst.
(woensdag 7.30 u ds W. Hage te Krab-
bendijke)
Baptistengem. 10 en 5 u ds R Rei-
llng.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 ds
G. van Doorn 7 u ds De Vos te Katwijk
Zee Geref. Kerk 9.30 u en 7 u ds Pr.
de Jong te Alphen a. d. Rijn. Chr. Ge
ref. Kerk 9.30 u dienst des Woords 7 u
ds L. S. den Boer te Sassenheim.
Abhenes Herv. Gem. 9 30 u ds Jac
de Vos, te Katwijk. Beinsdorp-Dorps-
huls Venneperweg. 10 u ds W. A Kalk
man. te Uithoorn.
Alphen aan den Rijn Adventskerk
Jullanastr. 9.30 u ds D. J. Vossers te
Leiden. 6.30 u ds H Roelofsen te Zeist
voor de G.B Kruiskerk Gouwsluis 9.30
u ds J Th. W, Quak te Koudekrek
aan den Rijn. Opstandingskerk 9.30 u
ds. A. de Leeuw te Boskoop 6.30 u ds
G. van Doorn te Aarlanderveen. Ge
bouw Nabij 9.30 u Jeugdkapel dhr. H.
G A. Hogèweg. Zaal Opstandingskerk
9.30 u Jeugdkapel mevr. Gesman .Mar-
tha-Stlchting ..Rijnstroom" 10.30 u ds
I. J. Walpot. Oudshoornseweg 10 u de
G Cadée. 6.30 u Jeugddienst ds H. J
Vedder te Den Haag. Sionskerk 9.30 de
heer D. Scheepmaker te Utrecht 6.30
u ds H Koudstaai. Gebouw Onderweg
10 u ds M. J. Elfferich te Voorburg
б.30 u dhr. C Stroo te Koudekerk a. d.
Rijn. Aula Alphen -Noord 11 u ds G
Cadée. R, K. Aula Sterrenlaan Noord
10 u Wlka J. J, Brörens te Voorburg
Geref. Kerk Maranthakerk Raaa-
hulsstr. 10 u ds H Dijkstra te Noord-
wijk-Binnen 6.30 u ds A. Borman. Sal-
vatorlkerk W. de Zwijgerln. 10 u ds H.
Leijsen te Noordwijk-Blnnen 6.30 u ds
G. A Westerveld. De Goede Herder
kerk 10 u ds A. Borman 6.30 u ds
H Leijsen te Noordwijk-Blnnen. Gerei
Kerk (Vrijgemaakt) 9 30 en 6.30 u ds
H Scholte Chr Geref. Kerk Jeru-
zalemkerk Grijpenstelnstr. 9.30 u en 5
u ds S. van der Molen te Middelburg.
Oud Geref. Gom. Kerkgebouw Hoofd
straat 240 9.30 u en 4 u leesdiensten.
Rem. Geref. Gem. Van Mandersloostr. 1
10 u ds W. Knoppers te Utrecht. Bap
tisten Gem Kerkgebouw Molenvlietln.
10 en 6.30 u (Jeugddienst) ds. Koek
koek. Volle Evangelie-gemeente (Kin
dervreugd) 10 en 7 u dienst.
Bodegraven Herv. gem. Anker 9
en 10.30 u ds C. A. van Harten 6.30
u ds Balke. (Salvatorkerk) 10 u ds
Cirkel. 6.30 u ds Kalf. Bennebroek
(jeugddienst) Geref. Kerk 10 u ds S E.
Wesbonk te Utrecht 6.30 u ds B. J P.
Schoep. R.K. Kerk (zat. av. 7 u) 8, 10.
11.30. 5 30 en 7 u. Geref. Kerk (vrijge-
maakt) 9 30 u leesdienst 4.15 u ds H.
Scholte. Geref. Gem. 10 en 6 u lees-
j dienst (Dinsdag 7.30 u ds A. Hofman
te Scheveningen) Evang. Luth Kerk
9 u ds B. G. te Winkel. Evangellsatie-
i kring 10 u eredienst 6.45 u J. van
Stormbroek Bussum.
Boskoop Herv Gem. 9.30 u ds
W. L. Heijmans, 6.30 u ds A. de Leeuw;
Geref. Kerk 9.30 en 5 u ds M J. van
Reenen: Aula mavo-school Snljdelwljk
11 u ds M. J. van Reenen; Chr. Geref
Kerk 9.30 en 6 u ds J. Mannl; Geref
Gem. 9.30 u leesdienst en 3 30 u ds A.
F Honkoop; Vrijz. Prot Geloofsgem.
10 u ds J. Laforet. R'dam; R.K. Kerk
7.30 u. 9. 11. en 5.30 u (zat.av. 7 u
Hazerswoude Herv. Gem. 10.30 u
ds. J. Boogaard te Woerden 6.30 u ds
L. Boer (Jeugddienst). Geref Kerk 9
en 5 u ds J Bovenberg te Lelden.
Ilillegom Herv Gem. 10 en 7 u ds
J. Bronsgeest 10 u Jeugdkapeldienst ln
de kantine van Leeuwenstein. Pas
toorsin. 10 u dorpshuis Venneperweg
ds W. A. Kalman te Uithoorn Geref
Kerk 10 en 5 u ds W H. Pouwels. Chr.
Geref. Kerk 10 en 5 u ds Boertien. te
A "dam. RK Kerk St. Joseph (zat.av
7 u) 8.30. 10. 11.30 en 5 u. boven
dien ln Dorpshuls Venneperweg Beins-
dorp, 8.30 u. St. Martinus: (zat.av. 7
u) 7. 8.30. 10 u 11.30. 12.45 5.30 u; 7
Hoogmatie Herv. Gem. 10 u ds
H. J. van Achterberg te Lelden.
Kaag Herv. Gem. 10 u ds H. A
Bronsgeest, 7 u dhr. Hoffenaar te
Voorhout. R.K. Kerk 8 en 10 u.
Katwijk aan den Rijn Herv. gem.
(Dorpskerk) 9.30 u ds J. P. van Roon
te Katwijk aan Zee; 5.45 u ds J. Poort
te Lelden (jeugddienst) (Ontmoetings-
kerk) 10 en 6.30 u ds A Baas (voorm
H D Geref. Kerk 9.30 u drs W. Bak
ker te Katwijk aan Zee; 5 u ds F Pijl
man te Katwijk aan Zee (Interker
kelijke dienst ln gymnastieklokaal
school Narclsstr.) 10.30 u brigadier van
het Leger des Hells A. Krulslnga te
A'dam; R.K. Kerk (zat.av. 7) 7.45,
9.30. 11.15 en 7 u: De Wllbert (zat.av.
6.30) 6.30 u.
Katwijk aan Zee Nieuwe Kerk 10
u ds J C. van Hunnik 6 u ds C. v. d.
Bergh. Oude Kerk 10 u ds G. Boer
6 u ds A Vink Ichtuskerk 10 u ds
W. Chr. Hovius 5 u ds J. P van Roon.
Pniëlkerk 9.30 u ds A Vink 6 u dr
W. Aalder6 te 's-Gravenhage. Groen v.
Prinstererschool 10 u ds W. Vroegin-
dewey Ziekenhuis Overduln 2 u ds J.
G van Ieperen Zeehospitium (Long
kliniek) 8.45 u v.m. ds W Vroeglnde-
wey. Geref. Kerk Vredeskerk 9.30 u
ds A. C. van Beek 5 u drs W. Bakker.
Triumfatorkerk 9.30 u ds F. Pijlman;
5 u ds A. C. van Beek Chr. 'Geref.
Kerk 10 en 5 u ds H. C. van der Ent
Geref. Kerk (Vrijgem.) 9 en 3 u ds.
Kapteyn. van Arnhem 10.30 en 5 u ds
C J Breen Geref Gem (Remlsestr.)
10 en 5 u ds van der Bijl.
Koudekerk aan den Ityn Herv. gein.
10 u ds Kool uit Katwijk aan Zee. 7
u ds Alers uit Hilligersberg (Jeugd
dienst) Geref. Kerk 10 u en 7 u ds
Makkinga.
I.eiderdorp - Hervormde Gemeente
(Hoofdstr.) 10.30 u ds J. P. Honnef. 5
u ds A. Geense (Scheppingskerk) 11 u
ds A. Geense. Geref Kerk (Hoofdstr.)
9 u ds J. van Drie. 6.30 u ds D. Braam.
(Scheppingskerk) 9.30 u ds D. Braam
4.30 ds J. van Drie. Experimentele
dienst. R.K. Kerk 9. 10.30 en 12 u
Leimuiden Herv Gem. 9.30 u ds
P. L. J. Wapenaar Pniël 7 u ds P. L.
J. Wapenaar Geref Kerk 9.30 u en 7
u ds J D. te Winkel te Sassenheim
l.lsse Herv. Gem Grote Kerk 10
u ds P. J. Mackaay te Oegstgeest 7 u
ds J. van den Blink, (jeugddienst)
Helv. kapel 10 u ds J. van der Velden.
Geref. Kerk 10 u ds A. E. v. d. Woude.
7 U ds W. Dekker van Noordwijk. Chr.
Geref. Kerk 10 en 4.30 u ds D. H. Bles-
ma. Geref. Gem. 10 en 4 u ds W Suij-
ker Geref Kerk (vrijgem.) 10 en 4.30
u ds J J Verleur Oud Geref. Gem.
9.30 en 3 u Leesdiensten (donderdag
7.30 u ds E. du Marchie. van Voort-
huysen, te Urk. R.K. Kerk St. Agatha
(zat.av. 7.00 u) 8.30, 10.15, 11 45 en;
Dependance St Agatha ln Poelpolder;
(zat.av. 6.45 u) zondag 8.45 en 11.45 u.
Maria-kerk (zat.av. 7 u.) z.ya u 10.30
12, en 5.30 u. H. H. Engelbewaarders
(zat.av. 7 u) 7.30. 8.45. 10.45 en 5.45
uur.
Noordwijk-Binnen Herv. Gem. 10
u ds D. Keunlng 7 u dr J. G. B Jansen
Geref Kerk 9.30 u ds C. Warner. 6 u
ds W. Dekker (van den Berghstlchting)
11 u ds C Warner Ned. Prot Bond
10.30 u ds Cramer (Leiden) R.K. Kerk
(zat. av. 7 u) 8, 9.30. 11.15 en 5.30 u.
Nieuwkoop Herv. Gem 9.30 u ds
A M. Llndenburg te Ter Aar. 6.30 u d
heer A. B. J. Kielders te Amersfoort.
Geref. Kerk 9.30 u en 6.30 u ds R. J.
A. Hanenburg. Rem. Geref. Gem 10
u ds T. Elders-Maver. Chr. Geref. Kerk
9.30 u en 6 30 u dhr. J. van Leeuwen.
Nieuwveen Herv. Gem. 9.30 u ds
J Gebraad en 6.30 u ds T. D. van
Soest te R'dam (Jeugddienst) Geref
Kerk 9.30 u en 6.30 u ds J. Plret te
A'dam.
Noordwijk aan Zee Herv. Gem.
10 u dr J. G. B. Jansen. 5 u ds D.
Keunlng. (De Rank) 10 u Jeugdkerk.
Sole Mlo 10 u ds A. Westra (Sassen
heim) Geref. Kerk 10 u ds W. Dekker
5 u ds C. Warner. Hen'. Ger. Evange
lisatie VGLO-school. Schoolstraat 2)
10 u ds J Boezer (Eethen en Dron-
gelen) 3.30 u ds C. van den Bergh
(Katwijk a. Zee) R.K. Kerk (zat. av.
7 u) 7.30. 9. 10.30. 12 en 7 u.
Noordwijkerhout Herv. Gem. 10
u ds A. H. Smits 7 u dienst uitgaande
van de Geref. kerk van Noordwijk De
Zilk 7 u ds A. H. Smits (in aula R.K.
Meisjesschool) R.K Kerk St. Victor
(zat.av. 7 u) 8. 9.30. 11 en 6 u. (St.
Joseph) (zat.av. 7 u) 7.30. 8.45, 10.15.
11.30 en 7 u.
Oegstgeest Herv. Gern. (Groene
Kerk) 10.30 u ds H. P. Huisman (Pau-
luskerk) 10 u ds J. Irik (gemeente
centrum) 7 ds. J. A. G. van Zanten te
Wassenaar (Jeugdkerk Gemeentecen
trum) 10.30 u ds C. R. H. ter Haar
Romeny (Jeugdkapel) 10 u dr F. C.
Kamma. Vrijz. Herv (Gemeentecen
trum) 10 30 u ds mr. C. G Mulder te
R'dam. Geref. Kerk 10 en 5 u (H A.) I a.
ds Vegter. Geref. Kerk (vrijgemaakt)
(Julianaln. 1) 8.30 en 3 u ds C. J
Breen. R.K. Kerk (zat. av. 7.30 u) 9.
10.30, 12 en 6 30 u (Bonaventurakapel)
(zat. av. 6.30 u) 8 en 12 u.
Sassenheim Herv. Gem. 9 en 10.30
u dhr. Vink te Katwijk. 6.30 u ds Lien-
man (Jeugddienst) Geref. Kerk 10 u
dB II J Bavinck te Heemstede. 5 u ds
J. D. te Winkel. Chr. Geref. Kerk 10
en 5 u ds L. S. den Boer. Ned. Prot.
Bond 10.30 u ds H. N. Bierman te Bre
da R.K. Kerk (zat. av. 7 u) 8. 9.30
en 5.30 u.
Valkenburg Herv. Gem. 10 u en
6.30 u ds G. Zonneveld. 9.30 ds v. d.
Linde. 6.30 u ds Langeler. Geref. Kerk.
(vrijgem.) 8.30 en 3 u ds J. van der
Haar te Leiden.
Voorhout Herv Gem. 10 u ds A.
Oskamp. R.K. Kerk 7.30 9. 10.30, 11.45
en 5.30 u.
Voorschoten Herv. Gem. (Dorps
kerk) 10 u niet bekend. 7 u (dienst
voor alleman in de Geref. Kerk. aan
vang 7.30 u). (Hulp en Heil) 10 u ds
P. Lugtigheid te Den Haag. (Rijndijk)
10 u ds J. Plooy te Haarlem. Geref.
Kerk 9 en 10.30 u ds De Zeeuw. 7.30 u
dienst voor alleman. Geref. Kerk (vrij
gem.) 10 en 5 u ds A. Veldman. R.K.
Kerk Laurentius (zat. av 7 u) 7.30. 9,
10.30, 12 en 5 u Moeder Gods (zat. av.
7 u) 8. 10. 11.30 en 6 u.
Warmond Herv Gem 10 u ds J.
M. Snijders (Doopdienst) 7 u ds D.
Keunlng uit Noordwijk. R.K Kerk 8.
9.30. 11.30 en 7 u.
Oude \Ve>tering Herv. Gem. 9.30 u
ds Lalleman. Geref. Kerk 9.30 u en
6.30 u ds S. Hoekstra. Rem. Geref. Gem
7 u ds J J. van Hille te A'dam
Kijnsaterwoude Herv. Gem 9.30
u dhr. Droggers Cand. te Ridderkerk
7 u ds Lallemnn te Oude Wetering
Jeugddienst. Chr, Geref. Kerk 9.30 u
Dienst des Woords 2.15 u ds H. C. van
der Ent tt Katwijk a. Zee.
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote
Kerk) 9.30 u ds I. J. Wisse H.D.)
5 u ds H. van Gosllga (Bethelkerk)
9 30 u ds H. van Gosliga. 5 u ds I. J
Wisse. Geref. Kerk Petrakerk 9.30 u ds
Baayen. 5 u ds v. d. Linde. Marana
thakerk (voor kerkgangers van 't Ra
penburg) 8.45 u ds Langeler 4 30 u.
ds Bosma. Maranathakerk 10.15 u ds
Bosma. 6 u ds Baayen. Geref. Kerk
(vrijgem.) Katwljkerweg la, 8.30 en 3 u
ds A. Veldman.
Wassenaar Herv Gem. (Dorps
kerk) 10 en 7 u dr Th. C. Frederlkse.
(Kievietkerk) 9 u Jeugdkerk. 10 u drs.
Prakke. (Messiaskerk) 10 u ds J.
G van Zanten. (Deylerhuis) 10 u
J. M. Vlijm te Leiden (Zijlln.) 10 u
ds D. van der Meulen; 5 u bijz. dienst.
Ned, Prot Bond (De Burcht) 10.30 u
ds B. Nijholt Herv. Geref. Evangelisa
tie (Dorpshuls) 10 en 5 u G. de Pa
ter. Haastrecht. R.K. Kerk (Willebror-
laan) 10 u drs J. Baarda A'dam. 7 udr
jeugdkerk Geref Kerk (Bloemcamp-
dus) (zat.av. 7 u) 8. 9.30. 11. 12.15 en
5 u (Goede Herder) izat. av. 5 u) 8.30.
10 en 11.30 u (H Joseph) (zat. av. 7
u) 7.30. 8.45. 10.30. 12.15, en 7 u.
Woubrugge Herv. Gem. 9.30 en
6.30 u ds Franken. Geref. Kerk 9.30 en
6.30 u ds Dethmers (H.A.).
Zevenhoven Herv. Gem. 9.30 u ds
Reijenga Geref Kerk 9.30 u en 7 u
ds H. G. A. Meinders.
Zoeterwoude Herv Gem 10 u de
heer E. Loerakker RK, Kerk (zat. av.
7 u) 8.45, 10.30 en 12 u.
Zwamnierdam Herv. Gem. 10 u
ds P A Lefcber te Alphen a. d. Rijn.
6 30 u ds J. Voordouw te Aalsmeer.
Ge^ef. Kerk 10 u en 6.30 u ds S.J. Tle-
mersma H.A. Rem. Geref. Gem. 10 u
ds H. Cramer te Epe.
De gereformeerde Bert
dingskerk in Leiden-Zuid
waarin ook de hervormden W
diensten houden.
