Ik ben zelf helemaal
niet zo prijsbewust"
MEER SPEELRUIMTE
VOOR JEUGD NODIG
TB in Leiden
gaat fusie aan
BEZORGER
ftente op drift in maalstroom van inflatie
FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT
Kleuter dupe van woonsituatie
GOUD
i. d. Water
LEIDSCH
Kamerlid Gerda Brautigam dagelijks honderden reacties:
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
OEN HAAG (GPD) „Geachte mevrouw Brautigam. kunt
ons vertellen hoelang die prijsstijgingen nog doorgaan? Wij
lillen namelijk een huis kopen, weet u. Kunt u ons adviseren,
fineer we dat het beste kunnen doen?"
itvrouw Gerda Brautigam
sinds 1963 lid van de Twee
kamer voor de Partij van de
iïeid, krijgt per dag stapels
jt. Van alle geachte af gevaar,
fien ontvangt ze waarschijnlijk
i meeste fanmail. Allemaal re-
van mensen, die haar wil-
uteunen in de strijd tegen de
jye prijzen. Huisvrouwenmid-
zanders, bejaarden en ande-
I poepen, die zich benadeeld
'jtlert, doen een beroep op me-
öim) Brautigam om toch vooral
mi te houden.
ÏK begonnen met haai- inter
ene in de kamer in januari.
het laatste prijzendebat, toen
ijouw Brautigam het met min is-
De Block aan de stok kreeg over
prijbewustzijn van de Neder-
huisvrouw, is de stroom brie-
en briefkaarten nog verhevigd. I
acties lopen nu al in de hon
den, telefoontjes meegeteld.
rK vindt het kamerlid Brautigam
wveel bijval? ,Jk heb gemerkt
het vooral voor veel vrouwen een
xhting is geweest, dat het nu
lelijk eens is gezegd. Het is toch
t zo'n minister beweert dat
huisvrouw niet prijsbewust ge-
I is, Je kunt toch van geen
BV verwachten dat ze van 's mor-
i acht tot 's middags twee van de
winkelier naar de andere klept
•boodschappen. Op die manier
je meer schoenzolen dan je
irt op de worst".
(ADVERTENTIE)
juwelier - horloger
Haarlemmerstraat 181
NIJDIG
Mevrouw Brautigam werd „echt
een beetje nijdig", toen de minister
look» de huisvrouwen de schuld gaf
dat de prijzen uit de hand zijn gelo
pen. „Ik dacht wat is dat nu voor
onzin. Ik had natuurlijk een prachti
ge volzin kunnen gebruiken over de
macro- en micro-economische aspec
ten.
Dan had de minister het misschien
beter begrepen. Maar hoe kan hij in
hemelsnaam zulke dingen zeggen in
een tijd dat iedereen bezig is om de
huisvrouw niet meer de sloof van
het gezin te laten zijn".
Volgens mevrouw Brautigam zelf
zijn de mensen natuurlijk prijsbe
wust. Maar aan in het redelijke. By
het kopen van merkartikelen bijvoor
beeld of bij de aanschaf van een
wasmachine en andere dure artike
len. „Neem nou het voorbeeld van
die bruine bonen waar De Block het
over had. Ik geef het je te doen om
het allemaal te gaan vergelijken.
Je hebt zoveel verschillende soor
ten en verpakkingen. Ik heb in de
Kamer al verscheidene malen ge
zegd dat het eigenlijk verplicht zou
moeten zijn om op alle verpakte ar
tikelen de prijs per standaardge
wicht te zetten. Dan kun je tenmin
ste vergelijken. Enkele grootwinkel
bedrijven zijn er inmiddels al mee
begonnen, geloof ik". Aldus mevr.
Brautigam. die overigens bekent zelf
nooit bruine bonen te kopen,
i Zelf is het kamerlid ook niet zo
erg prijsbewust geeft ze toe. „Dat is
I noodgedwongen. Als werkende vrouw
kun je daar onmogelijk veel op let-
ten. Als kamerlid werk ik gemiddeld
60 u. per week. Als ik dan 's avonds
thuis kom koop ik vaak daar waar
het handig en dichtbij is".
DOOR DE KNIEEN
j Wat heeft mevrouw Brautigam te
gen minister De Block, behalve
i diens opvattingen over prysbewust-
j zijn? „Ik vind De Block een ontzet-
tend aardige man, maar ik vind niet
Typerend voor nèt iets kwieker werken is King.
Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie
waardoor u nèt iets sneller reageert. Omdat King
stimuleert en activeert. Natuurzuivere King
houdt monden fris en mensen monter,
ROTTERDAM (GPDi - Voor
een goede ontplooiingsmogelijk
heid van onze jeugd is het nodig,
dat er meer speelruimte in de di
recte omgeving van de woonwij
ken komt. Daartoe zal het wo
ningbouwbeleid moeten worden
omgebogen. Verder zal er nauwe
samenwerking moeten komen
tussen de ministeries van Cul
tuur. Recreatie en Maatschappe
lijk Werk, Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening en Sociale
Zaken en Volksgezondheid.
Wil een gezonde opzet ontstaan,
dan zal het nodig zyn
Zoveel mogelijk nu gescheiden
woon-, werk-en recreatiegebieden
elkaar te laten overlappen;
by de vaststelling van nieuwe uit
breidingsplannen inspraak van de be
volking te bevorderen;
M. Vrolijk
nen scheppen nette plantsoen
stroken, mooie siertuinen en autopar-
gemeenschappelyke voorzieningen keerplaatsen wordt geen enkele
zo doeltreffend en veelzijdig moge
lijk te gebruiken; j
rekening gehouden met de wensen
van de jeugd, om hun eigen bele
vingswereld te scheppen, waarin ze
hun dadendrang en creativiteit kun
nen uitleven.
Mr. M. Vrolijk stelde, dat ruimte
en geld zo doeltreffend mogelijk ge
bruikt dienen te worden. Dit brengt
dan met zich mee. dat bij het tref
fen van voorzieningen steeds de
grootst mogelijke veelzijdigheid van
gebruiksmogelijkheid voorop dient te
staan. Specialistische inbreng dient
steeds in teamverband plaats te vin
den.
De heer Vrolijk dacht hierbij met
name aan de nieuwbouw van scho
len. Daarbij moet men naar zijn me
ning zoveel mogelijk uitgaan van een
aktiviteitencentrum. waarbij het on
derwijselement een van de bepalende
elementen is. Daarnaast moet de
school een onderdeel vormen van een
groot wijkcentrum.
Dat sportverenigingen het alleen
recht voor een bepaald sportterein
hebben alleen door het betalen van
huur, vindt de heer Vrolijk een min-
ider gewenste situatie. Volgens hem
'zouden sportparken gemaakt dienen
te worden waar gevoetbald, gespeeld,
gewandeld of wat dan ook gedaan
kan worden.
EEN—ROERMOND (GPD)
Limburgse Onderlingen Verzeke-
(schappij, heeft gisteren he
rmaakt dat zeer spoedig de fu-
twsen LVM in Limburg en de
(maatschappijen L.T.B. in Lel-
A.B.T.B. in Arnhem, de N.C.B.
•echel en de B.T.L. in Den Haag-
nenlngen is te verwachten. De
H assurantie-holding zal „In-
heten
bestaande kantoren van de fu-
noten (behalve de L.V.M.
nog twee andere pas nieuwe
n neergezet) zullen als ge-
Üijke kantoren van Interpolis
bestaan.
Er zal een nieuw bestuur voor ge-
heel Interpolis worden gekozen en de
dagelijkse leiding komt m handen
van een door de vijf huidige direc
teuren gevormd directorium.
De nadruk wordt daardoor gelegd
op een sterk gedecentraliseerde uit-
j voering van het werk onder een cen-
I trale leiding. Behalve de B.T.L. in j
Den Haag zijn alle deelgenoten
rechtstreeks uit de agrarische stands-
organisaties voortgekomen.
De nieuwe holding zal een machtig i
blok in de Nederlandse schadeverze
keringswereld gaan vormen en in or- j
de van grote op de zesde plaats op
de ranglijst komen te staan.
Kamerlid Gerda Brautigam
slecht en zwak beleid
dat hij een krachtige minister van
Economische Zaken is. Hij voert
Economische Zaken is. Hij voert
een slecht en zwak beleid.
De Block is veel meer minister
van handel en industrie. Hij gaat te
gemakkelijk door de kniëen voor de
industrie. Maar de consumentenbe
langen vallen ook onder zyn verant
woordelijkheid".
Of het PvdA-kamerlid een betere
minister van Economische Zaken
zou weten? „Dat is niet myn zaak.
Dat moeten de regeringspartijen
maar uitzoeken. Het is nu eenmaal
een conservatief kabinet. Wij zouden
veel liever een ander kabinet wil
len".
Een kabinet Vondeling-Van Mier-
lo misschien? „Bijvoorbeeld. Het is
onzin om te beweren dat een ander
kabinet het niet beter had gedaan.
Om te beginnen had men de btw een
jaar kunnen uitstellen. Die zaak was
nu helemaal niet goed voorbereid.
De ambtenaren wisten het vaak zelf
niet.
Invoering van de btw zou begeleid
moeten worden met een algemene
prysstop. Dan hou je de zaak beter
in de hand. En er zouden meer so
ciale waarborgen geschapen moe
ten worden voor de verdrukte groe-
pen, die het toch al moeilijk hebben
de eindjes aan elkaar te knopen".
PREMIES
Eén van die groepen zijn de be
jaarden. Mevrouw Brautigam merkt
liet aan de post die ze van bejaar
den krygt, waarin steeds weer ge
klaagd wordt over de hoge premies
voor de vrywillige ziekenfondsverze
kering.
Mevrouw Brautigam vindt dat de
regering meer voor de vry willig-ver
zekerden met een laag inkomen
moet doen dan de f 65 miljoen die
nu beschikbaar is gesteld.
Hoe zit het nu precies met de felle
oppositie na het PvdA-congres? Me
vrouw Brautigam schatert ..Ha, ha,
ha, Doniawerstal. Kyk, er gaat na-
tuurlyk geen congres voorby of er
wordt wel gezegd dat het beleid van
de kamerfractie feller moet. De de-
batten over Onderwijs en Economi-
sche Zaken voor het congres, nou
toen heeft de fractie de ministers
niet gespaard dacht ik.
I Wat dat betreft is er niets ver-
I anderd. Maar ik zeg maai' zo. als je
1 dit niet gehad had. bleef er niets
over om te lachen. Als SHedrecht de
I motie had ingediend was waarschijn
lijk niemand er op teruggekomen".
te komen tot een opzet en plan
ning met betrekking tot het stede-
lijk groen
Dit zijn enkele hoofdpunten die
naar voren kwamen op een studie
dag van de Stichting „Ruimte voor
de jeugd" in Rotterdam.
Inleiders waren dr. Ph. H. Fiedel-
1 dij Dop. kinderarts te Amsterdam.
W. C. J. Boer, tuin- en landschaps-
architect, dr. H. J. M. van de
I Schans, hoofd afdeling secretariaat
ien juridische zaken van de gemeen
te Eindhoven en mr. M. Vrolijk, 1
lid van de Tweede Kamer en voor
malig minister van Cultuur, Recrea
tie en Maatschappelijk Werk.
Dr. Fiedeldy Dop betoogde onder
meer, dat met name de Nederlandse
kleuter van de huidige woonsituatie
de dupe wordt. De moderne woning
bouw levert nog te veel huizen met
onvoldoende geluidsisolatie en te wei
nig veiligheid voor de kinderen.
Wil men in nieuwbouwflats niet in
onmin met de bur^n leven, zo stelde
dr. Fiedeldy Dop.' moet er teveel
verboden worden en dit vormt een
neurotiserende factor in de relaties
tussen ouders en kinderen.
Voor het kind is het nodig in de
directe omgeving van de woning ge
accidenteerd terrein te vinden met
zand en water, wat spelmateriaal,
struiken en heesters en voor
slecht weer een schuurtje waarin
vrijelyk gespeeld en gerommeld kan
worden.
De heer Boer zei. de samenhang
tussen binnen- en buitenruimte rond
uit slecht te vinden. In het patroon,
dat de volwassenen voor volwasse-
AAAAAAAAAAA
ADVERTENTIE
Voor ona krantenbedrijf zoeken wij
een
van minstens 15 jaar.
Bezorgtijd tussen 16 en 18 oor.
WIJ BIEDEN een goed loon.
WIJ VRAGEN verantwoordelijkheids
gevoel. accuratesse en het bezit van
een fiets.
U kunt zich persoorrlijk aanmelden
op werkdagen van 8.3017.30 uur
bij de heer J, Breedeveld.
WITTE SINGEL t
LEIDEN
ADVERTENTIE
ÜDEN (GPD) Tegenwoor-
iebben zoveel mensen belang
fc rentevoet, dat het in brede
ijen de aandacht trekt nu de
Wdlng voor geld en kapitaal
de ene dag op de andere* om-
1 vliegt. In de maalstroom
de inflatie is de rente zo-
op drift geraakt dat slechts
L?en zich durven wagen aan
uorspelling, waar het einde
*4 zal de wal het schip wel
maar hoever ligt de wal af,
tyen de beleggingsdeskundi-
;öch af, wanneer zij voor het
staan of zij op een obli-
tlehing zullen inschrijven of
"Wwjjfeld lijkt het aantrekkelijk
te maken van de rente van
ft&nt, welke de Bank voor Ne-
bhehe Gemeenten biedt aan
die pari willen inschrij-
15 de lening van f 100 miljoen.
Nk ordt gehoopt dat er
[dan honderd miljoen gulden
'iangeboden, want de mogelyk-
vordt opengelaten om het be-
de lening eventueel te ver-
BJotf 150 miljoen,
k 7H procent op zichzelf al
nieuwtje meer want een paar
••tevoren aren de grote hypo-
er reeds toe overge
gaan om de vergoeding op pandbrie
ven tot dit niveau op te trekken.
Nog hoger en wel 8 procent is de
vergoeding op de lening van zeven
miljoen gulden, welke wordt uitge
schreven door een ziekeninrichting
in Venlo. Het is gebruikelijk dat der
gelijke leningen een hogere rente dra
gen dan die van de semi-overheids-
Instelling als de Bank voor Neder-
landsche Gemeenten is.
De grote hypotheekbanken kun
nen doorgaans ook goedkoper terecht
dan een ziekeninrichting. die met
een moeilyk verhandelbare obligatie
aan de markt komt.
Ons land is niet het enige waar de
rente in de maalstroom van de in
flatie verzeild raakte. Byna overal
in de wereld waai' de wet van vraag
en aanbod op de kapitaalmarkt
zy het gebonden door allerlei beper
kende maatregelen kan fluctue
ren valt een haast onrustbarende
stijging van de rentevoet te consta
teren. om het even of het om het rij
ke Amerika gaat of om de gesjoch
ten Britten.
De fenomenale stijging van de ren
tevoet vormt een weerspiegeling van
de bestedings wed loop, welke door
overheid, bedrijfsleven en consumen
ten wordt gehouden. Steeds meer
worden de bestedingen opgeschroefd,
want iedereen probeert een zo groot
mogelijk deel van de nationale koek
te bemachtigen. Wie meer besteedt
dan hy ontvangt, die knoopt het
touw waaraan hy hangt.
Tevergeefs trachten de monetaire
instanties in de verschillende landen
een einde te maken aan de dans om
de inflatiegalg. De inflatie wordt
evenwel gevoed door de bestedings-
drang, terwijl de bestedingsdrang
voorvloeit uit de grote mate van
wekgelegenheid.
In de meeste landen overtreft de
uitgang en de moderne kredietfaci
liteiten, die de aanschaffingen van
duurzame' verbruiksgoederen in de
hand werken. Het bedrijfsleven kan
aan de toenemende behoeften van
de consument alleen voldoen als ge
zorgd wordt voor een produktieappa-
raat van moderne allure en efficien
cy.
behoefte aan geschoold personeel
het aanbod en minder geschoolde
klachten worden by honderdduizen
den aangeworven in landen, waar de
industriële ontwikkeling ten ach
ter bleef. Grieken, Turken, Spanjaar
den, Marokkanen zijn uitgezwermd
in geheel Europa, waar zij een goe
de boterham verdienen. Zy dragen
ook hun steentje by tot het hoge be
stedingsniveau.
Grote in vesteringen
Hoofdzaak is evenwel dat de
bestedingen worden gestimuleerd
door de snelle technologische voor
Het gevolg is dat de investeringen
in kapitaalgoederen de vraag naar
kapitaal doen toenemen. De overheid
wordt door politici gedwongen tot.
opvoering van de bestedingen, want
populariteit lijkt men alleen te kun
nen kopen door als Sinterklaas met
de openbare middelen om te sprin
gen zolang er geen wezenlijke poli
tieke idealen kunnen worden gebo
den om de gunst van de kiezers te
winnen.
Hoe hoog het belastingniveau ook
is opgeschroefd, toch blyft de schat
kist tekort komen en moeten de ge
meenten alle zeilen bijzetten om over
middelen te besohikken waarmede
de kapitaaluitgaven kunnen worden
gefinancierd.
Intussen staan de kapitaal
verschaffers als sneeuwwitjes stief
moeder zich voor de spiegel af te
vragen, wie de schoonste in het land
is om de hoogste rente te betalen.
Als iedereen het onderste uit de
kan wil hebben met de bestedin
gen, waarom zouden degenen die de
spaargelden van ons volk beheren
dan niet trachten een zo hoog mo
gelijke prys voor het geld te bedin
gen, zo is het standpunt.
Remmen ingetrapt
Ongetwijfeld zou de stijging van
de rentevoet nog veel sneller gaan
als de Nederlandsche Bank niet, als
hoedster van onze gulden, de rem
ingetrapt zou houden. Er is een wa
re wachtlijst aangelegd van instel-
linen, die graag een lening zouden
uitschrijven.
Ieder op z'n beurt is het devies,
waaraan zowel de minister van fi
nanciën ten aanzien van staatsle
ningen als de gemeentenbank en de
industrieel, die zo dringend behoefte
heeft aan nieuwe produktiemidde-
len. zich moeten onderwerpen.
Zelfs een instelling als de Algeme
ne Bank Nederland, die deze week
in haar jaarverslag getuigenis af
legde van een enorme expansie, zou
best een beroep op de kapitaalmarkt
willen doen. „Zijlstra zou ons zien
aankomen", zo wordt bmnenskames
gezegd als de kwestie van een emis
sie aan de orde komt.
Op de Euromarkt
Grote concerns en dus ook de Al
gemene Bank Nederland kunnen zo
nodig een beroep doen op de inter
nationale kapitaalmarkt. Philips.
KLM.. Koninklijke Zout. AMRO
bank en AKU hebben al in een of
andere vorm een beroep gedaan op
middelen van buitenaf, maar de
ABN voelt daar blykbaar niet veel
voor.
Dank zy de fusie tussen Neder
landsche Handel Mtf. Twent
se he Bank en HBU heeft de instel
ling toch al een veel ruimere arm
slag gekregen, want door de grotere
eenheid kan men veel meer aan
cliënten bieden dan elk van de drie
banken vroger afzonderlijk. Een
converteerbare obligatielening, zoals
op de euro-kapitaalmarkt gebruike
lijk is, onthoudt de oude aandeelhou
ders het claimrecht.
Er staat, tegenover dat zy mede
recht krijgen op de agioreserve, wel
ke ontstaat als de obligaties te zyner
tyd in aandelen worden omgewisseld.
Dit gaat echter pas op wanneer de
inkomsten van het bedryf zodanig
zyn gestegen dat het dividend kan
worden gehandhaafd als de agiore
serve wordt geactiveerd door nieuwe
aandelen grati aan de bestaande
aandeelhouders uit te delen.
Af gesnoerde weg
De pogingen van de Nederlandsche
Bank om door middel van de kre
dietbeperking een dam op te werpen
tegen de bestedingen treffen in de
eerste plaats de kleine en middel
grote ondernemingen. Zy heb
ben nauwelyk6 mogelykheden om
een beroep op de open kapitaal
markt te doen. zeker niet nu er een
wachtiyst van gegadigden is. maar
nu wordt voor hen ook nog de weg
van het bankkrediet afgesnoerd.
Grote concers hebben allerlei mo
gelykheden om aan voldoende con
tanten te komen en bovendien krij
gen zy doorgaans zoveel middelen
uit afschryvingen en ingehouden
winsten beschikbaar, dat hun inves-
gen er niet onder behoeven te lyden.
De ontwikkeling van de rentestand
brengt met zich mee dat er op de
aandelenmarkt ter beurze een perio
de van windstilte heerst. Aan de cy-
fers van het afgelopen jaar van het
bedrijfsleven en de in de jaarversla
gen gepubliceerde gegevens over de
gang van zaken en de vooruitzichten
ligt het bepaald niet dat de effecten
beurs zo weinig elan vertoont.
Ook aan de overkant van de
oceaan wil de beursaffaire niet erg
vlotten, zolang de rentevoet zich in
opwaartse richting beweegt. Vandaar
dat Wall Street by sterk gekrompen
handel een weifelend koersverloop
toont.
