Uur van de wolf":
boeiende Bergman
Stuyvesant
Stuyvesant
25
LUXURY
LENGTH
KingSize
Fi
lines
Nog meer
li vare strijd in Oemoeahia
Grootwinkelbedrijf
op Koninginnedag
sfapsL*
VRIJDAG 18 APRIL 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 19
STUDIO - „Het uur van de wolf
is de tyd tussen nacht en
ochtendschemering, waarop
de boze geesten het vitaalst
zijn. Het uur waarin nacht
merries bijna werkelijkheid
worden. Het uur, waarin de
meeste mensen sterven.
Het is de enige verklaring, die
men ooit van Ingmar Bergman
heeft los gekregen over de be
doelingen van zijn film „Het
uur van de wolf". Verder heeft
hy nooit iets gezegd. Elke in
terpretatie van zijn werk blijft
dus voor verantwoordelijkheid
van de spreker. En dat betekent
bij Bergman, dat hij sterke ver
deeldheid zaait. Men kent zijn
voorliefde voor het bijna on
zichtbaar verweven, van wer
kelijkheid en geestesleven. Men
kent ook zijn symboliek, zijn
sterke filmische beeldspraak. In
deze film is zijn werkelijkheid
even onwezenlijk en zijn onwe
zenlijkheid bijna tastbaar.
Laten wij pogen een zo simpel
mogelijke verklaring van de in
houd te geven. Hoofdpersonen
zijn Liv Ullmann en Max von
Sydow. Zij een eenvoudige, nog
al passieve zwangere vrouw, de
tegenpool van haar hyperner
veuze echtgenoot, een talentvol
le kunstschilder. Maar waar ko
men zijn plotselinge onrust en
zijn afgrijselijke nachtmerries
vandaan? Aan de hand van de
tekeningen die hij maakt van
de wezens, die hem in zijn dro
men achtervolgen en verder
door de opmerkingen in zijn
dagboek komt zij achter de
waarheid. Een waarheid, die
Bergman gestalte geeft in een
aantal macabere figuren, welke
stuk voor stuk de personificatie
van zijn ondeugden, die tot
zijn catastrofale crisis hebben
geleid. Figuren, die onafwend
baar aanwezig zijn als het nood
lot. zijn laatste beslissende slag
aan de reeds tot in zijn diepste
nerven vernederende man toe
brengt.
Maar zelfs deze enkele zinnen
over het gegeven doen al begrij
pen, dat Bergman een wereld
vol mogelijke verklaringen, uit
leggingen en interpretaties heeft
open gelegd. Met zijn gevoel
voor het detail bouwt h(j heel,
heel langzaam traag soms
de sfeer en spanning op, waarin
de irrealiteit van het geheel
voortreffelijk kan gedijen.
De filmische vormgeving laat
niets te wensen over. Een Berg
man kan zich veroorloven een
camera langdurig op een spre
kende vrouw te houden, want in
die functionele scène bouwt hij
toch aan de contouren van de
wereld van gevoelens, die hij wil
oproepen. Hij kan de spanning
voelbaar maken als hij de man
laat ervaren, hoe lang een mi
nuut stilte kan duren. De ci
neast Bergman is onnavolgbaar
in dergelijke staaltjes van mees
terschap.
Maar heel wat moeilijker is
het de kunstenaar Bergman te
volgen in zijn bizarre gedach-
tengang. Hij creëert spanning
en sfeer, maar toch blijven zijn
hoofd- en bijfiguren van een
dergelijke ongrijpbare onwezen
lijkheid, dat zij nauwelijks kun
nen beroeren. Zijn werk is een
fascinerend object voor een koe
le klinische analyse. Een ver
rukkelijke kluif voor de echte
filmliefhebbers, die er alles in
kunnen vinden, wat zij van de
Zweedse virtuoos verwachten.
Maar de band van zijn figuren
ERG ZONDE
REX „Zonde die geld op
brengt" is een film die voorna-
namelijk bestaat uit stripteas-
en variétéwerk en dat alles wordt
bijeengehouden door een ver
haaltje dat hartverscheurend
slecht in elkaar zit. Het komt in
het kort hier op neer: een der
meisjes uit een huis van lichte
zeden wordt vermoord in het bos
gevonden. De moord brengt
sterk onrust bij haar collegaat
jes want in dit ongure wereldje
kan immers iedereen als de da
der worden beschouwd. De in
trige is verre van origineel,
maar goed, als men er een pak
kend verhaal van maakt dan
valt er in elk geval nog enige
spanning te beleven. Daar is
echter geen sprake van. Het ver
haal wordt elke keer weer ont
zettend lang opgehouden door
allerlei ontkleedpartijen Na veel
vjjven en zessen wordt de moor
denaar dan ontmaskerd, maar
opwindend is het allemaal geen
moment.
met de werkelijkheid van gewo-
ne-mensen-van-vlees-en-bloed
is zo dun, dat daardoor geen
ontroering kan overkomen.
Bergman boeit, biologeert, maar
men kan nawelijks van zijn film
genieten.
Rustige Western
LUXOR In het theater aan
de Stationsweg valt deze week
Terence Stamp in ..Ortega, de
killer" als Azul (alias Blue) te
bewonderen als held, schurk,
moordenaar en minnaar. Het is
een Western van het wat rusti
ger, melanoholieker soort, dat
verhaalt van de uit het midden
van de 19de eeuw beruch
te Mexicaanse bendeleider Or
tega (Ricardo Montalban), die
boven zijn eigen zoons Xavier,
Antonio en Manuel de „geadop
teerde" Amerikaanse wees Azul
voortrekt. Bij een overval op een
Amerikaanse nederzetting blijft
de laatste echter (gewond) ach
ter om bij de pioniers-arts Mor
ton (Karl Malden) en diens aan
trekkelijke dochter Joanne
(Joanna Pettet) achter te blij
ven. Als Azul, die zich inmiddels
Blue is gaan noemen, tenslotte
kiest voor zfjn eigen afkomst en
weigert om weer met de Mexi
caanse compadres mee te trek
ken heeft dat het grote, bloe
derige finale-gevecht tot gevolg,
waarin Ortega en Blue opnieuw
tegenover elkaar komen te staan.
De uit Griekenland gevluchte
componist Manod Hadjidakis
heeft voor de kleurenproduktie
naar het verhaal van Ronald M.
Cohen de muziek geschreven.
Even meeslepend als vitaal,
daarmee de typische Ameri-
kaanse-Western-atmosfeer be
nadrukkend.
Jungle Book
CAMERA Na het succes
van de vorige week heeft Came
ra „Jungle Book" geprolongeerd.
Deze tekenfilm van Walt Disney
is gebaseerd op „Jungle Book"
van Rudyard Kipling Een men-
senjong groeit op in het oer
woud, maar keert later toch weer
terug naar de mensen. Het is
een leuke film voor het hele ge
zin. Vooral de muziek is erg ge
zellig.
Liv TJllmann en Max von
Sydoiv in „Het uur van de
wolf' van de Zweedse cineast
Ingmar Bergman.
TRIANON Nauwelijks is
Louis de Funès na vier prolon
gaties van de film „Op Vrijers
voeten" uit het zicht verdwenen
of de Franse filmkomiek heeft al
weer zijn rentree gemaakt. Dit
maal kan men De Funès zien in
zijn creatie van taxichauffeur
Het is beslist niet zijn nieuwste
film.
Het Haagse filmbureau heeft
blijkbaar gelekt door de suc
cessen van De Funès nieuw
ste kleurenprodukties zoals Le
petit baigneur en Op Vrijersvoe
ten uit de stoffige archieven
nog een „oudje" (de rokken zfjn
nog ver beneden de knie) te
voorschijn gehaald.
Deze al wat oudere produkties
kenmerken zich door een wat
slaafs volgen van de reeds ge
baande zo niet platgetreden
slapstickpaden ingepast in
een nogal saai verhaaltje. De
latere films van De Funès
zijn stuk voor stuk beter ook al
omdat hij dan wat betere mede
spelers heeft.
Ditmaal gaat Louis met de
oude T-Ford een een gammele
caravan op vakantie naar Span
je en komt per ongeluk in con
tact met een bende juwelen-
smokkelaars. Louis is weer het
besnorde en bekkentrekkende
mannetje dat in allerlei komi
sche situaties verzeild raakt zo
als een ritje op de rug van een
stier door het Spaanse land
schap en een met veel verve ge
danste flamenco gevolgd door
een ware gooi- en smijtpartij
die Laurel en Hardy niet zou
hebben misstaan.
Louis de Funès als taxichauf
feur, zoals gezegd niet zijn bes
te creatie, maar de liefhebbers
van wat pretentieloze humor
kunnen er zich toch wel mee
vermaken.
GOLDFINGER
LIDO „Gold'finger" is terug,
een oudje van James Bond, de
enige echte super-agent van
het westelyke halfrond. Gold-
finger is bepaald niet zo boei
end als „Dr. No" en „Veel liefs
uit Moskou" (de beste van al
lemaal). maar toch wel de moei
te van een bezoek waard. James
Bond is in dit miljoenen verslin
dende werkstuk tamelijk pas
sief. Bijna van begin tot eind
bevindt hij zich in gevangen
schap van Goldfinger, die met
vernuftige middelen een aanslag
op het Amerikaanse goudcen
trum Fort Knox beraamt. Dat
gaat uiteraard niet door.' want
Bond zou 007 niet zijn als hij
zijn landgenoten zo maar zou
laten uitmoorden.
(ADVERTENTIE)
^GOS/den HAAG (AFP, Reuter
Van welingelichte zegslie-
die in nauw contact staan met
1 federale regering in Lagos, is
•foomen dat eenheden van de eer-
'f Nigeriaanse divisie het Biafraan-
^bolwerk Oemoeahia zijn binnen
jongen en daar in hevige ge-
Jjfen zijn geraakt met Biafraanse
mheden.
J*11 officiële zijde is op- dit be-
geen commentaar gegeven.
Jkdio Biafra is vandaag na een
"periode van vier dagen weer in
«ether verschenen. Volgens waar
ds duidt alles erop dat de zen-
z5 "it Oemoeahia zijn verplaatst
een veiliger oord.
jfe Biafraanse stad Oemoeahia zou
^dagochtend. door de circa
150.000 mensen die er nog verbleven
verlaten zijn. Ook de ziekenhuizen
in en rond Oemoeahia zijr geëva
cueerd. Dit heeft ds. J. M. Hoekstra,
lid van het Joint Church Aidberaad
in Nederland meegedeeld.
Ds. Hoekstra had deze informaties
van de Duitse ds. Fritz Weissinger,
d e voor een Duitse kerkelijke hulp
organisatie in Biafra is geweest en
na de evacuatie van Oemoeahia via
Nederland naar Duitsland terug
keerde. Volgens Weissinger was er
een chaotische toestand in en om
Oemoeahia ontstaan, nadat de fede
rale troepen zondag begonnen wa
ren de stad met artillerievuur te be
stoken. Maandagochtend kreeg de
bevolking toestemming de stad te
verlaten.
LEIDEN De kring Leiden van
de Raad voor het grootwinkelbedrijf
heeft zijn leden geadviseerd om op
Koninginnedag de zaken 's middags
om één uur te sluiten.
De staven van de internationale
hulporganisaties, die ook in Oemoea
hia gevestigd waren, zouden van
plan zijn om ten noorden van
Oemoeahia een nieuw centrum in te
richten van waaruit de distributie
van voedsel en medicamenten gere
geld kan worden. De piloten, die aan
de luchtbrug op Biafra meewerken,
zijn vastbesloten al het mogelijke te
doen om hun werk voort te zetten.
PETER STUYVESANT
Er is een nieuwe
wereld van filtersigaretten.
De fascinerende wereld
van Luxury Length. Veel langer
dan King Size. 100 mm. lang!
Het wereldmerk Peter Stuyvesant
geeft als Europa's bekendste
filtersigaret de toon aan
daarom is er ook in Nederland
Peter Stuyvesant Luxury Length,
de "Gouden Peter Stuyvesant".
In de luxueuze lengte
van 100 mm. Geniet van de
superlange, elegante
Peter Stuyvesant in zijn gouden
verpakking. Koop vandaag nog
de "Gouden Peter Stuyvesant".
U geniet zoveel me'e'r.
20 Luxury Length 1.75
PETER STUYVESANT
1592^ji^'ij|||l672
RICH CHOICE TOBACCOS
KIiNG SIZE
De filtermarkt
groeit, en groeit snel.
En om aan de steeds
stijgende vraag van
de kwaliteitsbewuste
roker te voldoen,
is Peter Stuyvesant nu
in 25 King Size
verpakking. In de
befaamde kwaliteit van
Europa's bekendste
filtersigaret.
Peter Stuyvesant,
nu 5 sigaretten me'ér.
Peter Stuyvesant,
u geniet zoveel méér.
25 King Size 1.75
