Eén school
ryoor MEAO
X in Leiden
Sterre wacht in Chili
door Leids initiatief
Dansen om de verkeerspaal
Econ. en adm. onderwijs start in augustus
Veranderingen in de
gezondheidszorg
Op spitsen bij in- en uitval van Leiden
Gunstige positie
Moeder-actie telt
nu 1000 helpsters
Kandidaten voor
functie van deken
eerste en tweede plaats
voor daf in raltye dei fiori
coupon
OBSTAKELS AAN
MORSWEC
VERDWIJNEN
-4WOENSDAG 12 MAART 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA
(Van één onzer stadsredacteuren)
ADVERTENTIE
LEIDEN Één van de vijf scholen voor middelbaar eco-
ek inomisch en administratief onderwijs, waarvoor in de rijks-
sojbegröting voor dit jaar gelden zijn uitgetrokken, is toegewezen
2-4; aan Leiden. De school, die in augustus start in het nieuwe
e Jschoolgebouw Sumatrastraat 201, zal uitgaan van een nog in
]het leven te roepen stichting, waarin zitting zullen nemen voor-
BoÉtanders van zowel openbaar als prot.-chr. als rooms-katholiek
Deze samenwerking heeft tot ge- is met ANWB en andere toeristische
j gehad, dart de minister van On- organisaties, op het scholenplan
w«s en Wetenschappen zo snel de voor 1971, 1972 en 1973 komt, dat de
t van dit voor Leiden nieuwe ty- minister in het komend najaar zal
e school heeft goedgekeurd. Er wa- publiceren,
i aanvankelijk drie verzoeken in-
;diend, maar op advies van de
fjjksinspecteur voor het economisch
administratief onderwijs werd
aan de munster gevraagd de drie in
gediende aanvragen als één ver
bek te beschouwen.
I De drie aanvragen werden inge-
fliend op grond van een in 1967 door
|e commissie „samenhang indu-
latroon-onderwyspatroon" uit-
jbracht rapport, waarin weid aan
getoond, dat met inachtneming van
e toen geldende normen voor stich-
van meao-soholen in Leiden
raits was voor drie van deze scho-
De dichtstbijzijnde school van
flit nieuwe type staat in Den Haag.
ek De commissie ging er van uit, dat
iet totaal aantal inwoners, dat op
2^4' eiden is aangewezen voor voortge-
et onderwijs, in 1960 werd geraamd
p 332.000 en voor 1980 op 500.000 en
telde, dat het aanrtal middelbare be-
84) oepsopleidingen in Leiden te gering
uujpas. De commissie achtte de stich-
anm ng van een meao-school urgent en
)r0lJ erwees naar het rapport „selectie
j ini in .industriële vestigingen Leiden
l- n agglomeratie," waarin wordt ge-
£id, dat de situatie van Leiden in
e randstad gunstig wordt geacht
oor het opnemen van bedrijven, die
son( ch in de primaire welvaartspolen
na; iet kunnen handhaven en vestiging
,ek i Deken in de secundaire gebieden.
Drie aanvragen
De rapporten waren aanleiding
L- het gemeentebestuur om de
ister te verzoeken met ingang
het cursusjaar 1968-1969 in aan-
jerking te komen voor subsidie.
„De|etzelfde deed de Vereniging voor
onderwijs. In beide gevallen
het antwoord: geen gelden be-
ihikbaar. De r.-k. Zitavereniging
een meao-school te mogen
irk"lichten met ingang van 1970-1971.
De drie aanvragers besloten sa-
ïen te gaan toen bleek, dat de nor
voor schoolstichting sterk wa-
opgetrokken, zodat in Leiden
iet gerekend zou mogen worden op
ie meao-scholen. Voorlopig Vijf
tien jaar is er plaats voor één
daai-na mogelijk voor twee.
Er komt dus voorlopig één samen -
rkingsschool, waarvoor het „voe-
igsgebied" wordt geraamd op ze-
|er 450.000 inwoners, wat 5000 ma-
i-scholieren betekent en in eerste
1st anti e dus 1500 examenkandida-
&n. De eerste jaren fe er voldoende
tstefuimte in de vestiging van de
;nbare Rembrandt-scholen ge-
?nschap, die met het oog op de
lerenwiik royaal is opgezet.
Meao is een nieuwe onderwijs-
orm, die in het leven is geroepen
ïgevolge de Mammoetwet. Over-
eid en bedrijfsleven koesteren van
it nieuwe type onderwijs grote ver-
n 'achtingen. De bedoeling ervan is
het m aan de jongelui met mavo-diplo-
na of gelijkwaardige opleiding een
08 oortgezette opleiding te verschaf-
en, die een voorbereiding zal geven
oor beroepen van commerciële.
conomische en administratieve
ard. De opleiding is driejarig. Be
tonend met het tweede leerjaar zal
yjF* tekening worden gehouden met de
>nstt Üfferentiaties commerciële, admini-
tratieve, secretariële, bestuurlijke
n vrije richting. Voor meisjes wordt
le aandacht speciaal gericht op de
ecretariële richting, die een oplei-
king belooft te worden van secreta-
d irectie - assistente en recep-
ioniste.
uw Geslaagden zullen het middenka-
in het bedrijfsleven gaan vormen.
'®d® foor de als besten geslaagden be-
r ns ^t de mogelijkheid van doorstro
men ninS naar het hoger economisch en
i u.: tdministratief onderwijs.
Gevraagd is in Leiden een heao-
end ichool te mogen stichten. Voedings-
ebied voor de meao-school kan ook
ag zijn de leao-sohool, die vorig jaar in
escb Menwerking met een lavo-school
Dag to Leiden is gestart. Deze school
tolt reeds 400 leerlingen. De best ge-
i: S ilaagden zullen naar het mid >lbaar
mai mderwijs kunnen, evenals die van
snlijjde eveneens sinds vorig jaar wer-
sende lagere school voor detailhan-
op een hoogte van 2.300 meter. De
atmosferische omstandigheden zijn
buitengewoon goed om astronomi
sche waarnemingen te verrichten:
droge, heldere en stabiele lucht.
Instrumenten
LEIDEN Eind maart zal in La Silla (Chili) de sterrewacht
van de Europese Organisatie voor Astronomisch Onderzoek op
het Zuidelijk Halfrond, door president Eduardo Frei in gebruik
worden gesteld. Aan dit project, een initiatief van de Leidse
astronoom prof. dr. J. H. Oort, werken mee Frankrijk, West-
Duitsland, België, Zweden, Denemarken en Nederland.
De sterrewacht krijgt een spiegel-
telescoop met een doorsnee van 3,6
m. Dit maakt het mogelijk waarne
mingen te doen die de prestaties van
b.v. mount palomar in Califoralë
overtreffen. Tot nu toe stonden de
grote telescopen uitsluitend op het
noordelijk halfrond, wat tot gevolg
had dat de zuidelijke sterrenhemel
minder nauwkeurig kon worden be
studeerd. Er is een aantal objecten,
o.a. de Magelhiaense Wolken en het
centrum van het Melkwegstelsel,
waarvan nader onderzoek met deze
sterrewacht de kennis van het heelal
zal vergroten.
In 1962 werd in Parijs het verdrag
ondertekend, waarbij de oprichting
van de sterrewacht en de noodzake
lijk geachte telescopen een feit werd.
Na jarenlang voorbereidend onder
zoek naar de gunstigste plaats voor
vestiging, werd uiteindelijk een pla
teau op de westelijke helling van de
Andes in Ohili gekozen. La Silla ligt
500 km. ten noorden van Santiago
Afgezien van de grote spiegelteles-
coop die door een vertraging in de
bouw voorlopig nog niet klaar is,
wordt nog een aantal andere instru
menten opgesteld. Duitsland levert
een Schmidt-telescoop met een door
snee van een meter, die geschikt is
om grote stukken van het hemel
beeld te fotograferen. Hiermee kan
een overzicht worden verkregen.
Ten behoeve van de registratie van
de spectra van sterren is een spec-
tografische telescoop door Frankrijk
geplaatst. Daarnaast staan kleinere
instrumenten opgesteld zoals een as-
tograaf en een astrolabium. De ster-
rewachten van Bochum en Kopen
hagen hebben ter uitbreiding van
hun eigen waarnemingen eveneens
instrumenten geplaatst. De Neder
landse bijdrage bestaat uit een fo
tometrische telescoop met een door
snee van één meter. Dit instrument
is al twee jaar in gebruik. Deze te
lescoop is geschikt om de lichtsterk
te van de sterren te meten.
Bij de werkzaamheden In Ohili
is een aantal Nederlanders betrok
ken. Dr. A. Muller uit Groningen
heeft vanaf het begin de gehele zaak
in Chili geleid, evenals de zakelijk
leider de heer J. Bloemkolk.
De totale kosten van het project
bedragen circa 72 miljoen. Op de be
groting van het komende jaar is cir
ca 10 miljoen uitgetrokken voor de
lopende werkzaamheden.
Het dit schooljaar in gebruik
genomen gebouw aan de Surina-
mestraat van de Rembrandt,
scholengemeenschap, waarin de
nieuw te stichten meao-school
voorlopig wordt gehuisvest.
(Foto LD/Holvast)
LEIDERDORP Binnen een jaar
na het begin van de aktie .Moeders
voor Moeders" in de regio Leiden,
heeft de duizendste deelneemster in
dit gebied zich aangemeld. Zij is
mevrouw J. VerhoeksVan Kal
keren, Adegeest 20 in Leiderdorp.
De aktie is er op gericht urine in te
zamelen van aanstaande moeders die
in de eerste maanden van de zwan
gerschap zijn. De urine is namelijk
de enige grondstof waaruit een me
disch preparaat kan worden ver
vaardigd, dat toegepast wordt bij
de behandeling van bepaalde vor
men van onvruchtbaarheid.
LEIDEN De priesters van het
dekenaat Leiden, de parochieraden,
de leden van de Dekenale Raad en
de religieuze instituten hebben uit
j een groslijst van 10 kandidaten voor
j de functie van deken, er 6 gekozen.
Dit zijn pastoor E. van Diepen, Ryp-
wetering; kapelaan P. J. M. Lans
bergen, Oegstgeest; pastoor A. J.
Meijer, Den Haag; dr. L. G. A. van
Noort, Amsterdam; kapelaan H. P.
R. A. van der Plas, Naaldwijk en
drs. A. M. E. T. Vreeburg, Noordwij-
kerhout.
De priesters van het dekenaat en
de leken van de dekenale bestuurs
raad, aangevuld met 2 leken uit
Voorschoten en 2 uit Wassenaar, zul
len vóór 18 maart uit dit zestal de
drie kandidaten kiezen die uiteinde
lijk aan de bisschop van Rotterdam
worden voorgedragen.
san remo: van de 89 gestarte wagens slechts 26 aan
de finish, hieronder de 2 daf's 55 van de equipes
haxhe-delferier en laurent-marche die na 15G0 km
over veelal zeer slechte wegen met steenslag, modder
en sneeuw de eerste en tweede plaats behaalden in de
tourwagenklasse tot 115° cc. weer een grandioze pres
tatie van daf. betrouwbaar en volautomatisch als geen
ander, test 'm zelf.
r1
I J Stuur mij informatie over DAF33, DAF44, DAF44 Stationcar,
I i DAF55, DAF55 Coupé, DAF55 Stationcar. (Onderstrepen wat I
I J u wenst.) cr7«5- 33
I Naam:.t...
I Adres: Plaats:
In enveloppe zonder postzegel zenden een OAF. antwoordnummer 2000. Eindhoven
AUTOMAT IC! VAR IOMATIC j,J
Gevlucht uit Guinee Geduren-
de de tien laatste dagen zijn meer
i dan 2.000 Spanjaarden weggevlucht
uit Equatoriaal Guinee, de voorma
lige Spaanse kolonie in Afrika, die
sedert de herfst van verleden jaar
onafhankelijk is. Er zijn nog Spaan
se dokters in Guinee, die ook willen
vertrekken, maar eerst de komst af
wachten van een medische ploeg van
het Rode Kruis uit Genève.
LEIDEN In het Groot Audi-
torium van de Leidse Universiteit I
heeft gisteren dr. M. G. van
Nieuwenhuijzen het ambt van
lector in de sociale geneeskunde j
aanvaard met een openbare les,
getiteld „Zorg-voor-zorg".
De veranderingen in de gezond
heidszorg, zoals die zich in de laat-
ste decennia hebben voltrokken, wer-
I den door dr. Van Nieuwenhuzen uit
drie Invalshoeken beschouwd, te we-
I ten vanuit de geneeskunde als ver-
I strekker van de zorg, vanuit de sa-
j menleving als ontvanger van de zorg
en vanuit de organisaties van de ge
zondheidszorg.
Het duidelijk stellen van de doe-
i len is een eerste noodzaak wanneer
j men ergens in de keten van de ge
zondheidszorg iets wil weten over het
functioneren van een bepaald deel
van de zorg. Ten einde stelselmatig
onderzoek te kunnen doen betreffen
de het functioneren van delen van
de gezondheidszorg is het nodig en
kele hoofdlijnen voor ogen te heb
ben. Een van de hoofdlijnen is de
keten van gezondheidsbehoefte via
gezondheidsvoorziening tot de uit
eindelijke gezondheidstoestand, het
resultaat. Een andere hoofdlijn, pa-
Toerisme
naail Een nauwe band met de meao-
IllDS school zal in de toekomst kunnen
hebben een aangevraagde midJelba-
apotfïe school voor toeristisch personeel.
type onderwijs, dat Nederland
e. alleen nog maar kent in de vorm
;van hoger onderwijs (de toeristische
Slschool in Breda). Leiden hoopt, dat
-hge|deze school, die nodig wordt geacht
i waarvoor momenteel nog overleg
g LEIDEN Op spitsen heb-
g ben één van onze stadsre-
1 dacteuren en een fotograaf
1 gisteren deelgenomen aan de
1 dans om de paal, waarbij een
1 agente van politie als ballet-
1 leidster optradSpitsen
1 waren in dit geval spitsuren
j§ 's morgens vroeg en tegen de
1 avond, waarin op de Rijns-
M burgerweg bij het Acade-
misch Ziekenhuis een paal
H met verkeerslichten wordt
i opgesteld, die de politie met
een zendertje bedient. Het
1 verkeer, dat het ziekenhuis-
g complex in- en uitgaat,
1 grijpt hier in in de enorme
H stroom, die de Rijnsburger.
1 weg als drukste in- en uit-
H valsweg van Leiden te ver-
1 werken heeft.
Half acht 's morgens Op de
Rijnsburgerweg is de verkeersstroom
op gang gekomen. De auto's rijden
nog met lichten aan. Het is een vnl.
Leiden binnenkomende stroom,
die op dit moment nog gapingen ver
toont. Die onderbrekingen worden
schaarser en het verkeer moet even
stoppen als uit de uitrit van het AZ
een karretje komt gereden met een
naar vier kanten oranje knipperende
paal erop. Twee vrouwelijke agenten
trekken het karretje naar het midden
van de Rynsburgerweg en de zieken
huisportier helpt een handje duwen.
Tandarts-stoel
De paal wordt omhoog „getrapt"
als de stoel by de tandarts, de lich
ten blyven knipperen en het bedie
nend personeel trekt zich nog even
terug om te schuilen in de portiers
loge. De verkeersstroom wordt nauw
lettend in het oog gehouden.
Kwart vóór acht Het wordt
moeilijk op de kruising. De stroom
over de Rynsburgerweg is zó com
pact geworden, dat het moeilijk is
voor het uit de tunnel komende ver
keer de aan de andere kant van de
weg gelegen ziekenhuisinrit te berei
ken.
In de Boerhaavelaan staan gere
geld enkele auto's te „springen" om
over te steken, maar als er een gat
valt in de snelverkeersstroom, is er
wel de reeks fietsers en bromfiet
sers, die dat verhindert.
De verkeersagente werpt zich in de
stroom om iets aan de paal in het
midden te doen. Je vraagt je af:
waarom is ze in het zwart en niet
uit veiligheidsoverwegingen in het
wilt? Maar verder blijft ze aan de
kant, heen en teruglopend voor de
ziekenhuis-inrit. Ze heeft het zender
tje om haar hals en zonder te kijken
bedient ze de knoppen door welke
handeling de lichten op groen, oranje,
rood springen.
Dr. M. G. van Nieuwenhuijzen
rallel hieraan, loopt van de beïnvloe
ding van de motivatie door voorlich
ting en opvoeding, via de verstrek
king van zorg tot evaluatie van hert
resultaat.
Als dimensies van evaluatie wer
den door dr. Van Nieuwenhuijzen
besproken onderzoek naar de resul
taten of het uiteindelijk effect, on
derzoek naar het verloop van het
zorgproces en onderzoek naar de
doelmatigheid en doeltreffendheid
van de organisatie van zorgverlening.
Met betrekking tot de laatstgenoem
de dimensie onderscheidde dr. Van
Nieuwenhuijzen twee vormen van
evaluatie, namelijk in welke ma
te een organisatie erin slaagt de ge
operationaliseerde doelen te bereiken
en in hoeverre de geoperationaliseer
de doelen van een organisatie be
antwoorden aan de behoeften, die in
de populatie, waar deze organisatie
zich op richt, aanwezig zijn.
Quick Step
Ze kijkt niet naar het kastje, maar
naar de van vier kanten aanstormen
de stromen, die in twee of meer rich
tingen uiteenbuigen. Ze houdt bij wij
ze van spreken de vinger aan de pols:
waar het 't hardst klopt, gaat het
licht op groen. Ze probeert opstop
pingen te voorkomen en de gang te
houden in de massa auto's, scoo
ters, bromfietsen en fietsen, die grom
mend danst om de verkeerspaal. En
als het goed gaat. is het dansje een
quick step
Zo rolt en rost in de spitsuren
een groot deel van de dagelijkse
verkeersstroom over de Rijnsbur
gerweg. De jongste tellingen heb
ben geleerd, dat er dagen zijn
met 25.000 voertuigen (alleen op
de hoofdrijbaan dus), maar ook
met 30.000. Het gemiddelde is
28.000 en dat ligt al weer hoger
dan eind vorig jaar. toen een ge
middelde van ruim 26 000 werd
bereikt.
Het is hoger geweest Dat was
vóór de openstelling van de noordelij
ke omleidingsroute via Willem de
Zwijgerlaan en nieuwe Oegstgeester-
weg. Toen werd een daggemiddelde
genoteerd van meer dan 30.000 op de
Rynsburgerweg. De nieuwe route heeft
naar schatting 10 pet vandeze stroom
overgenomen, maar door de steeds
groter wordende drukte dreigt dit
voordeel teniet te worden gedaan. Te
niet is misschien een te fors woord,
omdat je je alleen maar kunt voor
stellen welke taferelen er op verkeers
gebied zouden zijn als de Rynsbur
gerweg de hele stroom alléén moest
opvangen.
Bollen en kust
Voor de komende bollentyd ver
wacht de Leidse politie een flink brok
verlichting van de omleidingsroute,
niet alleen voor de Rijsburgerweg,
maar ook voor de andere 190 km. ver-
keersroute in de stad. Gehoopt wordt,
dat al het bollenverkeer naar de kust
(Noordwijk) van de noordelijke rou
te gebruik zal maken en het verkeer
naar Katwijk van de omleiding langs
Zuidwest. Vorig jaar waren de erva
ringen met de eerste beter dan met
de tweede.
Voor de spitsuren is dit verkeer
niet van groot belang, omdat het
vaak buiten deze top-uren passeert.
Op de drukke invalsweg, die de Rijns
burgerweg is, zal 't verkeerlicht no
dig blijven .evenals het nodig is in de
drukke uren de post bij de verkeers
lichten op de Hogewoerdsbrug te be
zetten. De surveillancedienst van de
politie neemt deze post voor haar re
kening, terwijl die op de Rijnsbur
gerweg elke dag tweeënhalf uur de
aandacht vraagt van de afdeling ver
keer.
Dit zijn de enige verkeerslich
teninstallaties in de stad, die nog
met de hand worden bediend. De
rest draait automatisch en naar
Van de rand van de weg af
bedient de verkeersagente met
een zendertje de verkeerslichten
in de paal.
(Foto LD Holvast)
de mening van de politie met
succes. Al blijft Leiden uit ver-
keersoogpunt een bijzonder moei
lijke stad, alleen al, omdat er
geen ruimte te scheppen is De
zaak zit aan alle kanten klem.
I Met verlangen wordt daarom uit
gezien naar het moment, waarop
de scheepvaart uit het centrum
verdwijnt, wat nieuwe mogelijk
heden biedt voor de verkeerssitu
atie. Speciaal op vrijdag zal de
verdwijning van de veemarkt uit
het centrum (in september gaat
j de Groenoordhal open) verlich.
I ting brengen.
LEIDEN Begin juni zal een
nieuw magazijn voor de N.V. v/h L.
E. Nieuwenhuizen Sleutels Conser
ven aan de Morsweg in Leiden ge
reed komen. Op de plaats van de
reeds gesloopte, oude magazijnen, is
onlangs met de bouw begonnen. Met
de oude magazijnen is tevens een
van de obstakels voor het verkeer
via de Morsweg verdwenen. Het la
den en lossen van de vrachtwagens
op deze weg behoort nu tot het ver
leden.
Het nieuwe gebouw krijgt een op
pervlak van 2300 m2. Er zal plaats
zijn voor 7 miljoen literblikken met
1 verduurzaamde levensmiddelen. Het
I ruimte-tekort waarmee het groeien-
I de bedryf reeds jaren kampt, wordt
j met het nieuwe pand aanzien bij k
kleiner.
Het magazijn is ontworpen door
het architectenbureau Kraan en
Van Nieuwkoop en wordt uitgevoerd
door de firma Huurman in Le:den.
Met de tweede fase, de bouw van
een kantoor, is reeds rekening ge-
I houden bij het ontwerp van liet
I nieuwe pand.
