Lohmann
weg bij
de NS
Biafra krijgt
hulp uit EEG
Steekspel rond
dodelijk infuus
Sociale uitkeringen
in toekomst per giro
Directeuren krijgen alleen
Comité wil:
INDONESISCHE
VOORLICHTING
VERBETEREN
Internationale
aanslagregeling
ontwikkelingshulp
Waar je ook kijkt
steeds meer mensen stappen over
op Roxy 25.
U toch ook?
TELEGRAM NAAR NIXON
VERLOVINGSRINGEN
DESIREE
Meer service voor aow en aww'ers
Lente is
een bloem
in je knoopsgat
steken
Brocades-personeel voor rechter
Vier patiënten
Controle
Man verdacht
van wurgnioord
aangehouden
In Deventer
Borstbeeld
Halbertsma
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
UTRECHT (GPD) Commandowisseling bij de NS. Aan de
top van de Nederlandse Spoorwegen stond gisteren voor het
laatst ir. J. Lohmann. De man die in 1930 aan het Moreelsepark
in Utrecht als 22-jarige ingenieur kwam solliciteren naar een
baantje als adspirant-ingenieur, beëindigde gisteren met een
receptie in datzelfde gebouwencomplex zijn spoorwegloopbaan.
Een loopbaan die hem de laatste tien jaar als president-directeur
van een steeds dieper in de verliescijfers rakend bedrijf onnoemelijk
veel zorgen bereid heeft. Zelf zegt hij met iets van berusting op zijn
massieve, weinig plooibare gezicht over die laatste tien jaar: bij de
directie komen alleen maar zorgen. Leuke dingen hoor je niet.
W' I
Dat klinkt triest. Het heeft ook
Iets triests, dit afscheid van een man
die met grote waardigheid moet toe
zien hoe ondanks doeltreffende ef
ficiency-verhoging de verliezen in
acht jaar opliepen tot een totaal van
400 miljoen gulden. Die sterker
nog ingrijpend in zijn persoonlijke
beleving van het spoor en alles wat
daarmee gepaard gaat Harmeien
beleefd heeft: met meer dan 90 do
den de grootste treinramp die ooit in
Nederland gebeurd is. Meer dan de
structurele verliescijfers op de ba
lans heeft dat hem verbijsterd. Zo-
Iets. zegt htf, bezorgt je slapeloze
nachten.
Zorgen en waardigheid. Uit die
twee hoofdbestanddelen is Ir. Lóh-
mann's laatste periode opgebouwd
Zorgen die van binnen en van bui
ten het bedrijf op hem aanstorm
den. waardigheid waarmee hij ze te
gemoet trad. Misschien heeft die per
soonlijke waardigheid zijn culmina
tiepunt gevonden in zijn op 60-jarige
leeftijd genomen besluit af te tre
den en zyn taak aan een jongere
kracht over te dragen. Om conti
nuïteit te bereiken tussen de uitwer
king van de in het afgelopen jaar
gemaakte plannen en de inkomende
jaren verwachten uitvoering daar
van heeft hij zichzelf de afscheids-
handdruk gegeven waartoe op basis
van vrijwilligheid ook enkele tiental
len afdelingschefs en andere leden
van het hogere NS-kader bereid ble
ken
Geen carriérebouwer
Ir. Lohmann is niet het type van
een carrière-bouwer. En er is heel
wat gerichte fantasie voor nodig om
in zijn entree bij de spoorwegen voor
tekens te zien voor zijn latere berei
ken van de top.
Die entree begon in 1930 met een
sollicitatiebezoek (in jacquet zoals
dat toen nog gewoonte was) aan de
Utrechtse spoorwegburcht. Of
eigenlijk iets eerder: met het
opgooien van een gulden want daar
mee tosten de 22-jarige kersverse ci
viel- ingenieur Lohmann en een stu
dievriend. wie bij waterstaat en wie
by de spoorwegen zou reageren op
twee nagenoeg gelijkwaardige func
tie - aanbledi ngen
Het werd Lohmann-spoorwegen en
zonder de minste zenuwen maakte
hy met elf concurrenten de ver
plichte sollicitatierondgang langs
tien moeilijke vragenstellende heren
Voor zenuwen was geen enkele re
den want een behulpzame bode had
verteld dat één van de sollicitanten
de zoon was van een chef van dienst
en dat dus alles al keurig bekeken
was. Eén van de heren vroeg be
langstellend: „Wordt er nog steeds
zoveel gedronken in Delft?" Die
vraag eiste een
woord, want de
zeggen: „Nog net zoveel als in uw
tyd". En met de nodige fantasie
valt daarin een symptoom te zien
van de diplomaieke kwaliteiten die
in zyn latere functie nodig zouden
zyn.
Volledigheidshalve: de afdelings
chef die de vraag stelde bleek later
geheelonthouder te zyn.
Omdat er een tyd geen personeel
was aangesteld werden er die dag
zelfs twe sollicitanten de eer waar
dig gekeurd toe te treden tot de se
lecte dienst van weg en werken.
Eén van hen: ir. J. Lohmann die 1
september 1930 begon te werken in
het toen nog zo deftige wereldje van
de hoofdadministratie.
Spoorweg laat staan vervoers-
politiek. was overigens iets wat zich
in de jaren 1930 afspeelde ver boven
het hoofd van de heer Lohmann, die
by een soort ingenieursbureau zat
waarin hy van de hele malaise
hoofdzakeiyk wat merkte door de
noodzaak zo goedkoop mogeiyk te
construeren.
Een voorbeeld van het zuinig con
strueren: er zakte eens een reiziger
door een oud houten perron. Ir. Loh-
man kreeg van zyn chef de bood
schap: een mooie job voor jou. Er
moet een nieuw perron, een nieuw
dienstgebouw en een houten kap ko
men. Je krygt niet meer dan 100.000
gulden. Je kop eraf als je er boven
gaat.
Mooiste tijd
in die algemeenheid van problemen b.v. de verwerkelyking van een pro-
meer dan zyn voorganger Den Hol
lander moeite had de iruierlyke ze
kerheid te vinden om zyn weg te
gaan.
Zyn benoeming by de dienst ex
ploitatie heeft ir. Lohmann niet als
een promotie gevoeld. De toenmali
ge directie met de stormachtige ir.
Den Hollander aan het hoofd, wilde
meer aan job-roulation gaan doen
en die opvatting dat het goed was
eens iets anders te gaan doen, heeft
in zekere zin de heer Lohmann een
stuk arbeidsvreugde en dus levens-
ge lui: gekost. Al heeft het natuur
lijk anderzyds een belangryke scha
kel gevormd op de weg naai- die
toch voor iedere ambitieuze NS -
functionaris in de hogere rangen by-
na magische aanduiding PDa de
beroepsafkorting voor functie-aan
duiding president-directeur. Dat sta
dium bereikte ir. Lohmann in 1958:
op 1 mei van dat jaar werd hy be
noemd tot directeur. In november
van hetzelfde jaar werd hy per 1
januari 1959 benoemd tot president-
directeur als opvolger van ir. F. Q.
den Hollander.
Misrekening
In 1937 ging ir. Lohman naar Am
sterdam-oost waar de spoorbaan
omhooggebracht moest worden. Een
groot werk van 30 miljoen (vooroor
logse) guldens waar hy ..tweede
meisje" werd by ir. J. D. M. Bardet,
Ik heb er veel geleerd over de or
ganisatie van het werk. Ik kreeg er
een soort financiële training en ik
had er. door allerlei bouwbesprekin-
gen, enorm veel contact met de ge
meente, zegt ir. Lohman.
Hij laat er na zyn afscheid geen
twyfel aan bestaan: deze Amster
damse jaren zyn voor hem de pret
tigste tyd geweest. .Als je bezig bent
een werk tot stand te brengen en je
ziet dat het uit de grond komt: dat
geeft voldoening".
Als chef van de afdeling nieuwe
werken kwam ir. Lohman omstreeks
de jaarwisseling '49/'50 naar Utrecht
terug, waarna hy in 1952 chef werd
van de dienst van weg en werken en
weer twee jaar later chef van de
dienst van exploitatie.
By zyn benoeming in 1958 heeft de
heer Lohmann gezegd de zich steeds
uitbreidende motorisering niet als
een ernstige bedreiging van de spoor
wegen te lezen. Dat is een misreke
ning gebleken, maar het weer van
gisteren voorspellen i6 nooit moeilyk
en het auto-vervoer van de jaren '60
is bepaald niet alleen door de NS-
leiding niet in zyn omvang en konse-
kwenties voorzien.
ALs hij één wens mocht doen voor
de realisering van een bepaald spoor
wegobject, in welke richting zou dat
gaan? Geen enkele aarzeling: de
Schiphollyn. In vier grote steden heb
ik in myn leven wat gedaan in de
sector die me het meest vertrouwd
is. Ik zou het byzonder leuk vinden
als ik de Schiphollyn tot stand zou
zien komen. Dan trekt me als clviel-
ingenieur." Trekt het hem meer dan
ject als automatische treinbeïnvloe
ding? „De A.T.B is een veiligheids
kwestie. De Schiphollyn is een zaak
van maatschappeiyk nut. Dat zyn
koeien en paarden. On verg elij kbare
grootheden".
Van vandaag af is ir. Lohmann
geen spoorman meer. Tenminste:
geen „echte", al bUjft hy door zyn
benoeming tot lid van de raad van
commissarissen nog wel degelyk aan
het bedrijf gebonden. („Zeven verga
deringen per jaar en een walgelyke
hoop papier om door te weken. Als je
het serieus doet nog een hele kluif').
Verder heeft hy nog twee „banen"
waar hy heel wat vrye tyd in kwyt
kanbestuurslid van de Stichting
Academisch Ziekenhuis in Utrecht en
vice-voorzitter van het Koninkiyk In
stituut van Ingenieurs.
Verdere plannen? „Voorlopig niet.
Eindelyk weer eens een nomaal ge-
zins- en familieleven leiden. Het wa
ren gekke jaren na de oorlog en ei-
genlyk schoot daar bitter weinig vrye
tyd by over".
DEN HAAG (GPD) In Den
Haag presenteerde zich gisteren het
onlangs opgerichte Comité Indonesië,
opgericht door een aantal Nederlan
ders.
Volgens een van de initiatiefnemers,
prof. dr. W. F. Wertheim, is de toe
stand in Indonesië onvergelykbaar
met het kolonelsbewind in Griek n-
land omdat de toestand in Indone
sië veel erger is.
Het Comité Indonesië stelt zich in
de eerste plaats voor de wat zij noe
men gebrekkige voorlichting over de
werkelijke situatie in Indonesië te ver
oeteren. Men wijst vooral op de met
militaire dictatuur gepaard gaande
politieke onvryheid, mensonwaardi
ge toestanden in gevangenkampen,
groeiende materiële nood voor de
brede massa van de bevolking en
discriminatie tegen Chinezen en an
dere minderheden.
Het comité is van mening dat ver
schillende acties noodzakeiyk zyn
door een aantal actuele gebeurtenis
sen zoals de berichten dat de Indo-
netische autoriteiten van plan zyn op
een der eilanden een concentratie
kamp te bouwen voor vele gevan
genen tegen wie geen enkele rechter
lijke aanklacht is ingediend.
„Dit kan niets anders worden dan
een reusachtig vergroot „Boven Di-
goel". en kan leiden tot een mense-
ïyke ramp van onoverzienbare afme
tingen". aldus de voorzitter van het
comité, dr. J. M. Pluvier, lector Azia
tische geschiedenis uit Soest.
Minister Udink
bepleit:
DEN HAAG (GPD) Minister
Udink (Ontwikkelingshulp) is voor
stander van een internationale aan-1
slagregeling, waarby de rijke landen 1
naar internationaal geobjectiveerde
vorm by dragen voor de hulp aar»
ontwikkelingslanden
Mocht d-at net lukken, dan wil
de minister de hulp niet büjvend op
hangen aan de norm van één pro
cent van 't nationale inkomen, maar
„een nieuw perspectief bieden voor
verdere expansie", zoals hy gister
avond in de Tweede Kamer zei.
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG (GPD) Op initia
tief van Nederland is in Brus
sel een gemeenschappelijke
EEG-voedselhulpactie voor Bia-
ADVERTENTIE
klassieke en moderne modellen,
wy hebben reeds ringen vanaf
f49.75 p p.
Op het graveren kunt U wachten en
zonder prysverhoging.
Levenslange schrifteiyke garantie
F. W. PLESSEN
BEVRIJDINGSPLEIN 12
LEIDEN Z.-W. - TEL. 26670
DEN HAAG (GPD) De Sociale
Verzekeringsbank en de Raden van
Arbeid willen binnen afzienbare tyd
de uitkeringen krachtens de Alge
mene Ouderdomswet (A.O.W.), de
Algemene Weduwen- en Wezenwet
(A.W.W.), de Vrywillige Ouderdoms-
verzekering (V.O.V.) en de ongevals-
en ouderdomsrenten zoveel mogelijk
per giro aan de rechthebbenden gaan
overmaken.
Breuklijn
Eigenlyk ligt daar de breukiyn in
dc carrière van de civiel-ingenieur
Lohmann, die als technicus, als con
té teen nog aan haar mond kan bren-
een vis in het water voelde en btf de
behoedzaam ant- j exploitatieclub wel een goede team
vragensteller kon geest vond plus een breed arbeids-
evengoed een oude kroegtyger zyn I terrein waar hy heel veel geleerd
als een geheelonthouder. Sollicitant heeft van alle andere facetten van
Lohmann redde er zich uit door te 1 het spoorwegbedrijf, maar die juist
(ADVERTENTIE)
Bloemen knipogen tegen de zon. Vogels tierelieren in de bomen.
Buiten is het bijna lente. En binnen? Waarom zouden we het
vrolijke voorjaar niet nu al op visite vragen? Het is zo gezellig.
En makkelijk. Sla de staalboeken van R&D maar open en
kies een fleurig, kleurig behang dot de winterse somberte van
uw wanden verdri|ft. Maak morgen nog een nieuw begin.
Met behang van R&D.
ons merk. Uw garantie! Rath s Doodeheefver
Vijf R&D-boeken boordevol ideeën om von een huls uw thuis te maken.
Zy die hun uitkering toch maar
liever niet per giro ontvangen, krij
gen in de nabije toekomst een cheque
thuisgestuurd, die zy gedurende de
maand van uitgifte of de maand
daarna, op elke gewenste dag en by
elk postkantoor kunnen verzilveren.
De omschakeling op deze nieuwe
betalingsmethode nu moet het be
drag op een vaste datum op een
daartoe aangewezen postkantoor in
ontvangst worden genomen komt
in nauwe samenwerking met de post
cheque- en girodienst tot stand.
Omdat nu voor 650.000 betaalbaar
stellingen over het volledige juiste
adressenmateriaal moet worden be
schikt, is veel voorbereidend nodig.
De nieuwe betalingsmethode kan
ook niet voor het gehele land geiyk-
tydig plaatsvinden. Het is de bedoe
ling dat dit geleideiyk geschiedt, in
een periode die loopt tot eind 1970.
Men zal daarby in het algemeen te
werk gaan volgens alfabetische volg
orde van de hoofdpostkantoren.
GRONINGEN (GPD) „U moet
zichzelf geen verdachte gaan voe
len. U hoeft zich niet te verdedi
gen". Als de vice-president van de
Asser rechtbank, mr. E. J. Anne-
veldt dit zegt, tegen de 34-jarige
apotheker van het Diaconessen-
huis in Eindhoven, de heer A. M.
Soeterboek, zijn de getuigen a
decharge gehoord.
De eerste dag van het proces tegen
de drie werknemers van de N.V. Ko-
ninklyke Farmaceutische Fabrieken
v/h Brocades-Stheeman en Pharma
cia in Meppel. wie „dood door schuld"
wordt verweten, loopt dan teneinde.
„Zyn de drie verdachten schuldig
aan de dood van vier vrouwelyke pa
tiënten van het Diaconessenhuis in
Eindhoven" is de vraag, die in een
klinische sfeer wordt uitgezocht
door de Asser rechtbank Farmaceu
tische vaktaal maakt de afstand tus
sen de drie verdachten en de vier
slachtoffers haast onoverbrugbaar.
Op de verdachtenbai\k zitten een
55-jarige apothekersassistent en twee
apothekers. De assistent is chef van
de injectie-afdeling en de apothekers
algemeen bedryfslelder en fabricage-
leider van de Meppeler fabriek, die
de berucht geworden infusie-vloeistof
leverde aan het Diaconessenhuis in
Eindhoven.
Vier patiënten, toevallig allen
vrouwen, stierven in 1966 binnen één
week nadat zU een infuu6 met deze
vloeistof gekregen hadden. Twee
andere patiënten, die met dezelfde
vloeistof (die in het algemeen dient
om het vochtgehalte in het lichaam
op peil te brengen) werden behan
deld, gingen dezelfde abnormale
koort-sversch y nselen vertonen als de
vier patiënten die overleden.
De affaire spitste zich gisteren
voor de Asser rechtbank toe op de
sterilisatie van de vloeistof. Uit de
verhoren van de talryke getuigen -
deskundigen kwam vast te staan, dat
de vloeistof „vuil" was. omdat zy
niet of met voldoende was gesterili
seerd.
Uitvoerig werd ingegaan op de
vraag of de manier waarop de infu
sie-vloeistof in de Meppeler fabriek
wordt gesteriliseerd verantwoord en
de controle na de sterilisatie vol
doende ls.
De meningen van de getuigen-des-
kundlgen hierover waren verdeeld.
Niemand kon echter de gemaakte
fout aan wy zen
Vrywel alle deskundigen waren het
erover eens, dat de vloeistof na ge
steriliseerd te zyn, moet worden ge
controleerd. Alleen waren de door
het Openbaar Ministerie en de door
de verdediging opgeroepen getuigen
het er niet over eens door wie de
flessen „geschouwd" moeten worden:
door de fabriek of door de apotheker
die de vloeistof ontvangt.
De zitting wordt vandaag voortge
zet met het requisitoir door de offi
cier van justitie, mr. J. C. J. van
Oldenbeek. en het pleidooi van mr.
H. Schootstra uit Leeuwarden.
IJshockey Het Nederland**
Ushookevteam heeft woensdag te
Soopje zijn derde wedstrijd voor
groep C van het wereldkampioen
schap gewonnen De Nederlanders
versloegen Bulgarye met 75 (2—2.
4—L 1—2).
AMSTERDAM (GPD) Gister
middag is op het Rembrandtplein in
Amsterdam een 30-jarige man aan
gehouden. die ervan wordt verdacht
vorige week woensdagavond in een
bouwkeet in Haarlem de 78-j. Am
sterdammer Hendrikus Paul Sand-
bergen door wurging om het leven
te hebben gebracht.
De verdachte wandelde op het
Rembrandtplein en werd herkend,
waarna de hulp va/n de politie werd
ingeroepen. De man is op het Am
sterdamse politiebureau ingesloten en
in het begin van de avond naar
Haarlem overgebracht.
De Haarlemse recherche is begon
nen aan het onderzoek. De man is
sedert twee maanden met proefver
lof uit het Ryksasiel in Avereest.
DEVENTER «ANP) De burge
meester van Deventer, mr. N. Bol-
kesteln. heeft gistermiddag een borst
beeld onthuld van de Friese geleerde
en letterkundige Joost Hiddes Hal
bertsma. die honderd jaar geleden in
Deventer is overleden. Joost Hiddes
Halbertsma werkte lange tyd in De
venter als doopsgezind predikant. Hy
verrichtte een aantal studies over
taalwetenschap, met name over dia
lecten. De Leidse Universiteit ver
leende hem een ere-doctoraat in de
letteren. Hy legde voorts een uitge
breide verzameling aan van archeo
logische vondsten, kostuums, muziek
instrumenten. speelgoed en sieraden.
In het museum De Waag in Deven
ter is ook een tentoonstelling ge
opend. waar een deel van deze ver
zameling en een aantal geschriften
van Joost Hiddes Halbertsma zyn
te zien.
fra op touw gezet. Dat heeft mi
nister Udink (Ontwikkelings
hulp) gisteravond in de Tweede
Kamer meegedeeld.
De actie omvat de levering van
25.000 ton haver-, gerst- en mais-
vlokken via particuliere organisaties
als het internationale Rode Kruis, de
Unicef en de organisaties op con
fessionele grondslag, die by de hulp
aan B'afra betrokken zyn
De voedselhulp vertegenwoordigt
een bedrag van ongeveer 40 miljoen
gulden. Nederland zal daarvan on
geveer 4,75 miljoen (3000 ton) voor
zyn rekening nemen.
Minister Udink zei. dat hiermee de
hulp aan de noodiydende bevolking
op ruim 19 miljoen gulden is geko
men. Daarvan is 56 procent in Bia
fra terechtgekomen.
De socialist Dankert heeft gister
avond in de Tweede Kamer het tele
gram voorgelezen, dat dr. Middel
koop. pas teruggekeerd naar Biafra.
president Nixon in Rome heeft ge
stuurd. Volgens dat telegram is de
toestand in Biafra erbarmelijker dan
ooit en is de burgerbevolking de pu
re uitputting naby.
Volgens dr. Middelkoop voldoen de
Amerikaanse vliegtuigen, die zyn
ingezet, om hun laadvermogen on
voldoende is en er steeds reparatie»
en revisies moeten worden uitge
voerd De landingsbaan van Sao
Tomé is voor deze toestellen boven
dien te kort.
In het telegram vraagt dr. Middel
koop president Nixon het initiatief te
nemen voor een onmiddeliyk staakt
het vuren, dat een politieke oplossing
van het geschil zou moeten inluiden.
ADVERTENTIE
Op de Goolseweg in Amster
dam bij Diemen sloeg gisteren
een met stookolie geladen tank
wagen om. De chauffeur moest
met een shock in het ziekenhuis
worden opgenomen. De brandweer
was geruime tijd bezig om de
stookolie weg te spuiten en het
verkeer liep dan ook belangrijke
vertragingen op.
