Inauguratie van
Volgend jaar een Amerikaanse Prof- Philipsen
Na 45 jaar verliet mej.
Van Doorn 't onderwijs
Historische dag voor
Nieuweiiliuizeii
LEIDEN RESIDENTIE VAN PILGRIM FA THERS
JOHN ROBINSON
Vóór 350 jaar
met Mayflower
naar Amerika
CONGRES VAN
SCHRIJVERS
IN DE DOP
Kerkelijk Leven
Van de troon" in Jiet zonnetje
PAGINA 3
t
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1969 LEIDSCH DAGBLAD
TH?v amx 'vsstHK»* t* "«C--1VWÖ, &M»ÏX.\*A
tH5» nu: a. p>.
V LF.IDEN In het Groot Audito
rium van de Leidse Universiteit
heeft gisteren prof- dr. H. Philipsen
met een oratie over „steekproeven"
I het ambt van gewoon hoogleraar in
methoden en technieken van sociaal-
(Van één onze redacteuren»
wetenschappelijk onderzoek aan
vaard.
LEIDEN „Amerika is de grootste toeristische markt ter wereld en t.a.v. dit werelddeel
heeft Leiden de grootste toeristische troef in handen. Maar laat men die in Leiden dan ook uit
spelen. Ik heb het gevoel, dat Leiden in feite dichter bij Schiphol ligt dan Amsterdam. Vanaf
deze luchthaven rijdt men per auto in een kwartier het Leidse grondgebied binnen".
Dit zegt de directeur van de Leidse V.V.V., de heer B. H. de Wilde, als wij het met hem
hebben over de toeristische activiteiten, welke Leiden in de toekomst dient te ontwikkelen.
Bij het V.V.V.-gebouw in Leiden staat het te lezen: 16091620
Leiden Holland, residentie van de Pilgrim Fathers.
(Foto L.D./Holvast)
vwwmmm
Ï2-
.u .MOT *PS3 mx>
mum*
IN MKMOÏO or
mmixm mim O«CH wuxm:
tOOÖ
HIS ToiXRANT miWb I
ütwo ANO rnium) m mugkh S urt' or
THE PILGRIMS a- THEMMTIOWER
or \mmst utüw\L.M±TV\X
HL> WniNC SriKlT f
srai mmsm r«: v^aamss or a Mtótm x«3K*n
IN tANO &&ONJ> Wi" Si Ai
Waarom nu juist Amerika? De
heer De Wilde loopt over van en
thousiasme als hu denkt aan het
jaar 1970. Het is dan 350 jaar geleden
dat de Pilgrim Fathers na een ver
blijf van elf Jaar in Leiden naar de
„Nieuwe Wereld" vertrokken.
De heer De Wilde is er van op de
hoogte, dat men nu reeds in Rotter
dam- in Delfshaven scheepten de
Pilgrim Fathers zich in om de grote
oversteek te maken in Plymouth
(vertrek met de Mayflower op 16
september 1620) en ook in Amerika
grootse plannen uitbroedt om tot
een waarlijk spectaculaire herden
king te komen.
Als w-y willen weten of ook Leiden
in die richting plannen heeft valt
een grote stilte. Inderdaad, aldus
de heer De Wilde, hebben wij grote
plannen, maar daarover kan ik he
laas niet in details treden. Te veel
instanties moeten deze plannen nog
passeren. Er is een draaiboek voor
een spectaculaire herdenking, met
tal van evenementen, die op natio-
naai en internationaal vlak liggen.
In zijn rede stelde prof. Philipsen
het probleem aan de orde. dat men
ln de sociale wetenschappen tech
nisch verfijnde, op de waarschijn
lijkheidsrekening berustende steek
proeven heeft ontwikkeld, waarvan
men echter de methodologische uit
gangspunten uit het oog dreigt te
verliezen. Vele studenten en onder
zoekers weten nauwkeurig, hoe ze
pen steekproef moeten trekken,
maar vragen zich niet langer af.
waarom ze dit doen. Een misver
stand is bijvoorbeeld, dat men
meent steekproeven te trekken op
grond van het argument, dat men
niet iedereen in de populatie in zijn
onderzoek kan betrekken. Historisch
en methodologisch is dit niet juist.
Men moet in de sociale wetenschap
peer. veelal met steekproeven wer
ken. omdat men in tegenstelling tot
der gaan dan een universum van
waarnemingen, begrensd door een
regionale, bestuurlijke eenheid zo-
bijvoorbeeld onderdelen van de na- als Leidenaren. alle Nederlan-
tuurwetenschappen niet met één of ders o{ alje Europeanen
enkele waarnemingen kan volstaan
Leiden
De gedenksteen bij het graf van dominee John Robinson in de
doopkapel van de Pieterskerk.
j Indien deze worden gerealiseerd
is Leiden in één slag bij de Amerika
nen, die grote belangstellnig hebben
j voor de Pilgrim Fathers, getuige de
jaarlijkse viering van Thanksgivings-
day, bekend en beroemd, a Idus de
heer De Wilde, die verder zwijgt in i
duizend talen.
I Dij het V. V. V.-kantoor aan de j
Steenstraat valt echter toch al iets
te bespeuren van de komende acti- I
viteiten. Op een daar aangebracht j
schild is het randschrift te vinden:
1609-1620 Leiden Holland. Residentie
van de Pilgrim Fathers.
Een praatje met de heer De Wilde
deed ook onze belangstelling groei
en voor de plaats, die de Pilgrim
Fathers in de geschiedenis van Lei
den hebben ingenomen. Wij moeten
daarvoor terug tot het jaar 1609 toen
de Leidse vroedschap op 12 februa- I
ri besloot te voldoen aan het verzoek
van de Pilgrim Fathers om zich bin
nen Leidens wallen te vestigen. De
eerste uitgeweken Pilgrim Fathers J
kwamen hier in mei van dat jaar
aan. Het waren Puriteinen, die het
niet eens waren met de gebruiken in j
de Engelse Staatskerk.
Fel verzetten zij zich tegen haar
gematigde dogmatiek, haar bisschop
pelijke hiërarchie en het feit. dat de
Koning van Engeland haar hoofd is.
Allen waren volgelingen van de theo-
lcog Robert Brown (1549-1630», die
om zyn afwijkende opvattingen liefst
LEIDEN Annechien Vink van
het Agnes-lyceum in Leiden. Haar
blond en lang, rokje donker en
kort. Schrijft verhalen en gedich
ten. Doet dat als het schemert bij
een glas bier In een kracht
meting op literair gebied met col
lega-redacteuren en -redactrices
van schoolbladen, gisteravond
door de Inter scholair e Contact
Commissie in het chr. lyceum Dr.
W. A .Visser 't Hooft gehouden,
viel ze niet in de prijzen, maar ze
was de eerste, die in de schijn-
werper op het toneel voorlas uit
eigen werk en de eerste, die vra
gen van de jury beantwoordde.
Ze deed dat zó onbevangen, dat
ze èn jury èn zaal in verlegenheid
bracht.
Annechien schrijft over de liefde
en verscheidene van de elf anderen
die tijdens dit „schrijverscongres"
het podium beklommen, doen dat.
De commissie, die leerlingen vereni
gingen van elf middelbare scholen
in de stad en streek overkoepelt en I
een stuk of drie bijeenkomsten op j
cultureel gebied per jaar organiseert
had de studenten Marjolein van
Maanen en Agaath de Toorn, beiden
kandidate Nederlands, bereid gevon
den plaats te nemen naast de jury
voorzitter, de Oegstgeester journa
list J. P. Kievit.
Het drietal had een moeilijke taak
om uit het zelf voorgelezen werk van
een dozijn leerlingen werk, dat in de
diverse schoolkranten is verschenen,
het beste te kiezen. Mas van Wezel
van het stedelijk gymnasium ging
tenslotte met de eer en de ICC-zui'l
strijken.
K. Mokkenstorm
nam afscheid
LEIDEN „In de lange geschie
denis van Nieuwenhuizen is het van
daag een historische dag. Na een
dienstverband van ruim vijftig jaar
nemen wfj afscheid van onze hoofd
vertegenwoordiger, de heer K. Mok
kenstorm. Zonder zijn naam te noe
men is ons bedrijf moeilijk denkbaar",
aldus sprak gistermiddag In „Old
Dutch" mr. D. van Eek, de huidige
directeur van „De Sleutels", de N.V.
Fabriek van verduurzaamde levens
middelen v/h L. E. Nieuwenhuizen.
De directeur, die grote wraarde-
ring had voor de wijze, waarop de
De directeur, mr. D. van Eek,
(linksneemt afscheid van de
heer K. Mokkenstorm.
(Foto LD/Holvast)
heer Mokkenstorm „zaken dreef",
wees er o.m. op, dat de scheidende
vertegenwoordiger ouderwetse deug
den paarde aan moderne verkoopkun
de. Als geschenk van de directie
bood mr. Van Eek de heer Mokken-
storm de bij de bedrijfsauto behoren
de papieren aan, een auto, die de
heer Mokkenstorm in het vervolg
als zijn eigendom mag beschouwen.
De heer J. Wassenaar, die namens
het kantoorpersoneel het woord voer
de en een platenbon aanbood, wees
op de prettige verstandhouding, waar
toe ook de heer Mokkenstorm veel
heeft bijgedragen.
Na een dankwoord van de heer
32 maal in de gevangenis zat om ten
slotte in 1590 met al zijn aanhangers
in de kerkelijke en burgerlijke ban
te worden gedaan. Zij woonden in
het Engelse plaatsje Scrooby in
Nottinghamshire en werden op alle
mogelijke manieren dwars gezeten,
zelfs zó erg. dat zij in 1608 besloten
het vaderland te verlaten en naar
Nederland te vertrekken. De eerste
poging mislukte door verraad van
de kapitein: allen kwamen in de ge
vangenis terecht.
John Robinson
Dc tweede poging onder leiding
van de in Leiden bekende dominee
John Robinson en de ouderlingen
William Bradford en William Brew
ster. gelukte echter vanuit Imming-
ham. Na een gevaarvolle en storm
achtige reis kwamen de Pilgrim
Fathers in 1609 in ons land aan.
Meer dan 350 jaar geleden vonden
Robinson en zijn volgelingen rust en
vrijheid van geloof in Leiden.
Van deze Pilgrim Fathers zyn in
de stad nog vele sporen te vinden.
Zoals het Pilgrim Fathershuisje,
waar documenten het verhaal vertel
len van deze kleine groep pioniers,
die meebouwden aan het ontstaan
van de Verenigde Staten van Ame
rika, waarheen zij in 1620 emigreer-
den Op 21 november van dat jaar J
meerde hun schip, de Mayflower,
aan de kade van Cape Cod. ÈEn ge
denksteen in de muur van de doodka-
peel van de Pieterskerk vermeldt uit
voerig de geschiedenis van de Pil
grim Fathers en hun tocht, via Ply
mouth. naar de „Nieuwe Wereld".
Een gedenksteen in de muur van
het Jean Pesijnshofje markeert de
plaats waar zy woonden en werkten.
Het is ook in dit hofje waar John Ro
binson van 1611 tot 1620 zijn volge
lingen „ln de leer onderwees".
Voordat de Pilgrim Fathers ons
land, waar zij een gastvrij onthaal
vonden, op 1 augustus 1620 verlieten,
kwamen zij op 31 juli bijeen in de nu
nog bestaande Hervormde Kerk in
Delfshaven, waar dominee Robinson,
die zelf te oud was om mee te gaan,
hen met een vurig gebed opdroeg in
de hoede van de Almachtige.
Na het vertrek keerde dominee Ro
binson terug naar het Jean Pesijns
hofje ln Leiden, waar hy in 1625
overleed en begraven werd ln de
Pieterskerk.
De nu nog ieder jaar gevierde
dankdag voor de oogst (Thanksgivin-
day», die plaatsvindt op de laatste
donderdag in november, werd voor
het eerst in 1621 gehouden In 1864
werd deze dag door president Abra
ham Lincoln tot nationale feestdag
geproclameerd. Tot op de huidige
dag neemt Thanksgivingday in de
Amerikaanse samenleving een zeer
belangrijke plaats in
Gelet op de plaats, welke de Pil
grim Fathers in Leiden hebben in
genomen. zyn wjj het met de heer
De Wilde eens, dat Leiden bij een
komende herdenking ..op de eerste
rij kan (moet) zitten". In het toe
ristisch verkeer met Amerika mag
onze stad deze kans beslist niet mis
sen. Laat men daaraan in 1970 ook
eens denken bü 't zoeken van een on
derwerp voor een bloemencorso (in
augustus) en een 3 oktoberoptocht.
Maar doet men meer waarnemingen
dan dient men door bijvoorbeeld a- j
selecte steekproeftrekking ervoor te
zorgen, dat die waarnemingen niet
bevooroordeeld zün ten gunste of
ten ongunste van een te toetsen hy-
I po these. Steekproeven behoeven
daarom niet zo groot mogelijk te
zijn. maar zo klein mogelijk als de
els van onbevooroordeeldheid toe
laat. Prof. Philipsen besteedde te
vens aandacht aan de vraag, of men
in toetsend onderzoek minder stren
ge eisen aan steekproeven moet
stellen dan in beschrijvend- Zijn ant
woord luidde ontkennend. Het be
langrijkste verschil in dit opzicht
tussen toetsend en beschrijvend on
derzoek is. dat men in toetsend on
derzoek vaak wenst te generalise-
Leiden heeft een grote toeristi- ren naar niet aan tijd en plaats ge
bonden universa. terwijl men in be-
V .V .V .-directeur De Wilde:
sche troef in handen.
(Foto LD Hclvast»
F abri eksgebou w
verkocht
LEIDEIN In het Venduhuis der
notarissen werd t.o.v. de notarissen
mr. P. J. Blauwhoff te Amsterdam
en W. F. Karstens te Leiden geveild
het fabrieksgebouw- Leeuwenhoek
straat 8 te Leiden. Koper werd E.
van Starkenburg q.q. voor f 44.000
schrijvend onderzoek gewoonlijk
conclusies wil trekken, die niet ver-
Drama in Denemarken In een
boerderij ten noorden van de Deense
stad Ringköbing is gisteren een ge
zin van zeven personen dood aan-
rttroffen. Uit een voorlopig onder
zoek leidt de politie af dat de boer
zijn vrouw en vervolgens zijn vijf
kinderen in de leeftijd van 7 tot 15
jaar heeft gedood en daarna een
eind aan zyn eigen leven heeft ge
maakt. Financiële moeilijheden zou
den aan dit drama ten grondslag
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bruinisse. H. S J.
Kalf te Bennebroek. te Huizen 'NHi,
P. Alblas te Giessendam-Nederhar-
dinxveld, te Roden (toezegging) J.
Zagema te Bannum C. A. (Ame
land». Aangenomen de benoeming
tot leraar godsdienstonderwijs van
de vereniging van C.V.O. te Vlaar-
dingen J. Bouterse, aldaar. Bedankt
voor IJsselmuiden E. J. Schimmel te
larderwük. voor Gasselternyveen
(toezegging» mevr. M. M. C. van der
Weide-Douwes, kandidate te Engel-
bert.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Makkum A. J. Kam-
pherbeek te Meeden.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Bedankt voor Nagele (N.OP) T.
Boersma te Assen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te West-Kapelle, L. Blok
kandidaat te Zeist.
Bedankt voor Kortgene A. W. Ver
hoef te Barneveld.
DOOPSGEZINDE
BROEDERSCHAP
Beroepen te Bolsward-IJlst prop.
G. G. Hoekema te Amsterdam
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Amsterdam, M. Baan
te Zeist.
LEIDEN Voor mej. H. P. L. van Doorn, die ruim 45 jaar
voor de klas heeft gestaan, het laatst als lerares Frans aan de
chr. mavo-school aan de Asserstraat, was het gisteren een dag
van afscheid nemen. In de ochtenduren van de leerlingen en
's avonds van het bestuur en personeel van de Oranje Nassau-
school en de ouders van de leerlingen.
Plaatsten de leerlingen haar 's ochtends op „een troon",
's avonds werd zij door vele sprekers „in het zonnetje gezet".
V.l.n.r. mevr. mr. I. Geelker-
ken-Brusse, secretaresse van de
Vereniging voor Chr. Onderwijs,
de scheidende leerkracht, mej. H.
P. L. van Doorn en de voorzitter
van de vereniging, ds. D. J. Vos-
sers. (Foto LD Holvast»
..STUKJE VAN
ONS LEVEN"
Mokkenstorm „ik heb veel vreug
de in mün werk beleefd"volgde
een geanimeerde receptie, welke
o.m. ook werd bijgewoond door de
heren L. en F. H. Nieuwenhuizen Se-
gaar.
Na afloop verplaatste de gezellig
heid zich naar de Haagse Schouw,
waar het de vertegenwoordigers wa
ren, die afscheid namen van de heer
Mokkenstorm. Een stoel ,om eens
wat uit te rusten na 52 jaar van hard
werken"was het geschenk van de
oollega's.
Ds D. J. Vossers, voorzitter van
de Ver. voor Chr. (herv.) Onderwijs,
die dit gisteravond als eerste spre
ker deed, releveerde, dat mej Van
Doorn van de 45 jaar. die zy by hef
onderw-ys doorbracht, er ruim 23 oy
de Vereniging werd volgemaakt.
Eerst aan de school in het Noord
einde. toen by de Prinses Irene-
school en de laatste jaren als lera
res aan de Oranje Nassauschool. wy
hebben u leren kennen, aldus ds.
Vossers, als een leerkracht met een
hoge plichtsopvatting, die steeds
zeer serieus te werk ging. Het on
derw-ys lag bij u in goede handen.
De heer L. J. Stortenbeker, inspec-
teur van het voortgezet onderwijs,
j belichtte de grote energie, welke
mej. Van Doorn steeds aan de dag
legde Dat begon reeds by haar
opleiding als onderwyzeres. waarop
volgden het behalen van de hoofd
akte en die voor handenarbeid, hand
werken en Frans. Uw energie kwam
ook nog niet zo lang geleden
tot uitdrukking toen u overschakelde
van onderwyzeres aan een lagere
school naar lerares van een mulo
(mavo) school.
j Het hoofd van de Oranje Nassau
school, de heer J. van Daatselaar,
die mede namens de leerkrachten
j van de school het woord voerde, had
eveneens vele woorden van waarde
ring voor de w-yze, waarop mej. Van
Doorn haar taak opvatte. „U deed
I net iets meer, dan noodzakeiyk was
en had de gave om op een prettige
manier met de leerlingen om te
gaan". Verraste het bestuur mej.
Van Doorn met een reiswekker en
een boeket bloemen, de heer Van
Daatselaar bood, mede namens het
personeel, 'n Minora-kandelaar aan.
Ingrid van Leeuwen, die namens de
leerlingen het woord voerde „U
bent een stukje van ons leven gewor
den" moest het deze avond slechts
by woorden laten omdat reeds des
ochtends het geschenk van de leer
lingen (een schemerlamp) was aan
geboden.
In haar dankwoord merkte mej.
Van Doorn o.m. op. dat zy het werk
ln de school sterk zal missen, dat er
een voortreffeiyke teamgeest be
stond en dat zy steeds prettig heeft
kunnen werken.
Na afloop van deze by eenkomst
volgde een druk bezochte afscheids
receptie van de ouders der leerlin
gen. waarby zich vele oud-leerlingen
aansloten.
