1824 LEZERS
OPLOSSINGEN
LEVERDEN 7903
KERSTPUZZELS
maken leven nog duurder
FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT
x xx.xxxxorJlI 1969
LLiDbCil DAGBLAD
i'rtljuiii i
N.
lijnt
minder dan 1824 lezers zonden ons tezamen 7903 oplos
van de tien puzzels, die wij onze abonnees voorzetten
donkere dagen met veel vrije tijd rond Kerstmis en de
sseling.
10geheeft er aanvankelijk naar uitgezien, dat het aantal op-
;en ditmaal beneden de maat zou blijven, maar het tegen-
het geval gebleken. Blijkbaar waren er enkele moeilijke
»n bij, die de puzzelaars verlokten om tot het sluiten van
;endingstermijn naar een oplossing te zoeken, zodat de
droom oplossingen eerst de laatste dagen voor de sluiting
los te komen.
nazien van de oplossingen heeft ook door het late binnen-
i veel tijd gevergd, zodat wij eerst thans de oplossingen en
nen van de prijswinnaars kunnen publiceren,
bssingen en namen van de prijswinnaars volgen hieronder
izzel.
jrijzen zullen de winnaars en winnaressen worden toege-
16709
82453
50127
83545
33418
133672
4040197 1377707177 341
12120691
digtiswoordraatlsel
20NTAAL: 2. end; 4. getal;
tor; 7. verdeling; 12. rei; 13.
erven; 17. opgezet; 21. sere-
morren; 24. aantal; 25. St;
28. natie; 31. stakers; 33.
|ram; 35. ei; 37. smaad; 39.
2. cup; 43. Diana; 44. elf;
48. draak; 51. voetrem; 53.
56. verbieden; 57. beklad-
eens; 60. en; 62. na; 63.
I. bedoelen; 68. pak; 70. na-
73. EP; 74. Ada; 75. sr.; 76.
w* kroon; 80. maakt; 83. An;
spas; 86. naam; 89. keten;
92. draak; 94. lor; 95. etter;
gggt; 99. kale; 101. etud; 102.
06. gebaar; 108. nerveuzen;
onds; 111. ban; 112. vaardig;
iteren; 114. vis; 116. held;
118. Oeral; 121. ene; 122.
tablet; 125. som; 127. las;
130. degene; 132. aar; 133.
134. baron; 136. lor; 137.
flank; 139. ode; 141. akten;
145. ar: 146. vos; 147. uur;
149. pet; 151. na; 152. ter;
155. dat; 157. dog; 160
krantentas; 165. Peter; 167.
fel; 17. RAI; 172. Ued; 173.
175. lor; 176. vat; 177.
178. ar; 179. NT; 180.
181. strandwandeling; 182.
'ICAAL: 1. serpentine; 2.
dat: 4. Goeree; 5. looien: 8.
lirigent; 10. leerzaal; 11. nr;
16. eten; 18. present; 19.
Edammer; 21. sr; 22. St; 27.
aardig; 30. iemand; 31.
SER; 33. ampere; 36.
37. subtiel38. ademen; 40.
41. eikaars; 45. torso; 47.
>p: 49. Arkansas: 50. wedde;
del; 52. eb; 54. id.; 55. rei-
Evee; 58. nee; 59. eb; 61. bad;
66. el; 67. eer; 68. paneel;
nper; 71. ark; 72. Po: 77.
irt; 78. kraak; 79. ook; 81.
'<>k!2. tosti; 83. aftredend: 85.
and; 87. ar; 88. maandloon:
itwerk; 91. te; 93. klei; 95
16564807
16160788
Derde prijs f25.H. Ravensber-
gen, Balistraat 61, Leiden.
VÜf prijzen van f 10.M. Ver
hoeven, Meidoornstraat 43. Leiden;
A. Vijlbrief, Warmonderweg 80,
Oegstgeest; A. E. Bleijswijk de Bode,
Van Giffenstraa.t 6, Valkenburg;
mevr. Schalkwijk, Vree wij kstraat 8,
Leiden; R. A. Smith, Marijkestraat
11, Leiderdorp.
Vijf prijzen van f 5,J. Sin-
gerling. Aaltje Noordewierlaan 3,
Leiden; M. J. van Egmond, Mah
ler straat 78, Leiden; J. T. Buma,
Langegracht 42, Leiden; Th. A. J.
van Zoelen, Jan van Goyenkade 2,
Leiden; G. Bleijie, Morsweg 113, Lei
den.
OPLOSSING.
Kryptogram
Horizontaal: 1. volledig; 5. onder
danig; 11. raaf: 12. loskade: 14. ken.
nis; 17. pistool: 18. gewild: 19. je;
21 la; 22. vandalisme; 24. klare; 26. gevraagde figuur worden samenge-
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.mej. J. Lans-
daal, Vrouwenisteeg 3, Leiden.
Tweede prijs f 50,F. Th. M.
Spieksma, Marelaan 57, Oegstgeest.
Derde prijs f25.—: N. J. Sibie,
Molentuinweg 24, Katwijk a. d. Rijn.
Vijf prijzen van f 10.E. J. Kret,
Jan van Goyenkade 24, Leiden;
René Koning, v. d. Duyn van Maas
damstraat 21, Wassenaar; mevr. L.
Bakhuizen v. d. BrinkCnoop Koop-
mans, Rapenburg 40, Leiden; W.
Diepeveen, Rijnsburgerweg 34, Lei
den; mevr. H. J. Boekee, Hoogma-
deseweg 42, Leiden.
Vijf prijzen van f5.B. Schilder
Heemskertótraat 75, Leiden; M. Bak
ker. Rijn- en Schiekade 99 A, Lei
den; J. van Beelen, Tijmstraat 10,
Katwijk aan Zee; H. v. d. Werff,
Koningiinnelaan 5, Leiden; E. Mila-
né, Corellistraat 27, Leiden.
OPLOSSING.
Zeven hexiamomls
De zeven stukjes konden tot de
egaal; 27. Nederland: 30. onder
meer; 31. krant: 33. Irene; 35. aan
zetting; 36. nu; 38. ik; 39. manier;
41. slavink; 43. temeer; 44. uitgaan;
45. deel; 48. rondreizen; 49. vertalen.
Verticaal: 1. verspillen; 2. laatst:
3. en: 4. idool: 6. nodig: 7. el; 8.
dierlijk; 9. Nana: 10. gisteren; 13.
knellende; 15. moraal; 16. twee
dracht: 20. vandaar; 23. deforma
tie: 25. barones; 28. dorpeling; 29.
struikelen; 31. kanaal; 32. minister;
34. etaleur; 37. fideel: 40. ruige; 41.
spade; 42. amen; 46. ei; 47. TT.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.mevr. A. van
Rfin, Kerklaan 25, Sassenheim.
Tweede prijs f50.G. W. Later-
veer, Schelpenkade 61, Leiden.
Derde prijs f25.mej. Z. Hub,
Kalvermarkt 3A, Leiden.
VÜf prijzen van f10.mevr. H.
ibeP'
)6. wendbaar; 97. eb; 98. la- i Hamann, Haagweg 184. Leiden; J.
100. ergo; 101. ezel; 103. to- Waverijn Lous, Vrije Nesse 94, Bo-
106. degraven; P. P. van Leeuwen, Pie-
104.
105. rivieren;
J|^07. rag; 109. are; 110. Sien;terskerkgracht 26. Leiden; A. Voo-
ta; 115. stem; 119. el: 120. as; ren, Vingboonshof 18, Leiden; mevr.
t: 125. sta; 126. Mokum; 128. A. KerkhovenBergers, Mauritslaan
129. mot; 131. gom; 133. als; i 64. Hillegom.
1 11 1 O O «'ammvSo I
Vijf prijzen van f 5.A. J. Jutte
Acacialaan 6, Leiderdorp; mevr. P.
Zandvlietde Wit, Urlusplantsoen
284, Leiden; M. v. d. Voord, Verdi-
straat 179, Leiden; mevr. G. Haze-
voetStuyvenberg. Emmalaan 28,
Oegstgeest; mevr. M. Verhoef, Haag-
weg 162, Leiden.
OPLOSSING.
ip: 137. para: 138 .fornuis
der; 140. enten; 142. nederig:
laf; 146. vee; 150. tin; 152.
ke63. radar; 154. es; 156. ato-
'aslJ58. Ot; 159. gelei; 161. TT;
tp; 163. Ria; 164. tent; 165.
166. renden: 168. Koln: 169.
70. las; 173. ban; 174 .ste.
B juist ingevulde figuur kwam
er E 95 maal voor.
yjsWINNAARS:
le prijs f100.mej. J. A.
Meerburgerkade 73. Leiden,
prijs f50.mej. L. Kou-
Vier
zevens
ren, Papelaan 110, Voorschoten uit:
De oorspronkelijke deling en ver
menigvuldiging zagen er als volgt
voegd zoals bijgaande tekening aan
toont. Gespiegelde of gewentelde op
lossingen zijn natuurlijk ook juist.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.J. C. M.
Heemskerk, Veldbloemweg 37, Al
phen a. d. Rün.
Tweede prüs f50.— C. D. van
Meerkerk, Burggravenlaan 117, Lei
den.
Derde Prijs f 25-mevr. C. W
MoorenVan Duijn, Vijf Meilaan 52,
Leiden.
Vjjf prijzen van f 10.H. ter
Harmsel, Marelaan 16. Oegstgeest;
J. Rijnsburger, Julianastraat 26, Lei
den; mevr. J. Wolters, Doezastraat
32. Leiden; K. A. Mechelse. Decima-
straat 21, Leiden; C. Alblas, By-
dorpstraat 57, Voorschoten.
Vijf prijzen van f 5.mevr. L. E.
M. Lutvan Heugten, Plantsoen 81,
Leiden; G. J. van Arkel. Tessel-
schadestraat 29, Leiden; B. v. d.
Meij, Mar. Poststraat 89. Valken
burg; J. C. Brandt. Meerburgerkade
60, Leiden; A. Tjong Ayong, Burg
gravenlaan 92. Leiden.
OPLOSSING.
Klinkers er tussen
De spreuk luidt na het tussen zet
ten van de benodigde klinkers:
GELUKKIG IS NIET DEGENE
DIE HEEFT WAT HIJ WIL, MAAR
HIJ DEE NIET WIL WAT HIJ NIET
HEEFT.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.T. Deelen,
Splinter laan 11, Leiderdorp.
Tweede prijs f 50.mej. L. Berg
man. Swellandstraat 23, Warmond.
Derde prijs f25.H. Olijerhoek,
Anemoonstraat 27, Noordwijk.
VÜf prüzen van f 10,J. Be-
kooy. Uiterstegracht 149. Leiden; A.
A. van Schaik, Croneslteinkade 14,
Leiden; H. Logger, Hoflaan 42. Lei
den; J. W. Dee, Lange Vrouwen-
steeg 20, Leiden; J. E. Monfils Huig
straat 2, Leiden.
Vyf prijzen van f 5.P. J. Schou
ten, Wiardi Beckmanstraat 21, Lei
den; mevr. A. Kossen, Joh. de Witt-
straat 2, Leiden; A. V. Voll, Ken-
nedylaan 94, Leiden: W. Mielo, Te
Brittenstraat 17. Katwijk aan Zee;
D. M. van Ewijk, Leidseweg 317,
Voorschoten.
OPLOSSING.
Vüf prijzen van f5.—: A. v. d.
lieest, Richard Holstraat 65, Leiden;
J. v. d. Zwan, Haydnlaan 92, Leiden;
M. Veldhuyzen, Burggravenlaan 206,
Leiden; Drs. J. Mennema, Schim-
melpenninck v. d. Oyelaan 62, Voor
schoten; W. C. A. v. d. Voort, Mole-
ilaarstraat 27, Leiderdorp.
OPLOSSING.
Symmetrische
groepen
Door invulling van de juiste sym
metrische lettergroepen ontstonden
van boven af de volgende woorden
KRITIEK OP
RECHTSPRAAK
IN KNZB
AMSTERDAM <GPD ANP) De
president van de Amsterdamse Recht-
vrydag ernstige kritiek geoefend op
bank, mr. U. W. H. Stheeman, heeft
de wijze waarop de tuchteommissie
van de KNZB de schorsing van vijf
bestuursleden van de Haarlemse
zwemvereniging Njord '59 heeft be
handeld. Dit gebeurde tijdens een
kort geding dat de voor drie jaar ge-
najaar - statig - bananen - schier- SChorste bestuursleden, die van de
Jaarwisseling met
twee hindernissen
Jammer is, dat bij het „con-
SSZSf "f™1' -,^d schOTslngTnappè'r^n gegaan bjj dë
slang - laatsten - reeel - filiaal - beroepscommissie, tegen de KNZB
betitelen - zuinig - bagage.
Het verticale sleutelwoord werd
dan JAARWISSELING.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.—mevr. J. Mie-
Lichterstraat 16, Nieuw Vennep.
Leiden; P J. van Waver en. Tasman
straat 6, Lisse; G. de Jong. Vijf Mei
laan 69, Leiden: mevr. Streefland,
Dijkstraat 8. Leiden; W. van Dijk,
Jul. van Stolberghof 30. Leiden.
OPLOSSING.
Viermaal dezelfde
gemaakt. Verheugend is daartegen
over. dat de meeste puzzelaars er
wel uit zijn gekomen, al klopten de
gegevens niet.
Het kleinste aantal tekens, dat I
voor een kloppende vergelijking no
dig is bedraagt één. Men moet
uiteraard van deze mogelijkheid uit
gaan bij het zoeken naar een op
lossing. In dit geval komen alleen
een deelteken en een minteken in
aanmerking. Bij de samenstelling
van de opgave is gecontroleerd of
een deelteken mogelijk was, en toen
werd geconcludeerd dat dt niet het
geval was. Achteraf blijkt deze con
clusie onjuist te zijn geweest, want
6305742 918 6869
De opgave was er derhalve op ge
baseerd. dat een minteken gebruikt
moest worden, waarbij inderdaad Rosenberg. Morsweg 34, Leiden,
tientallen oplossingen mogelijk zijn. Vüf prijzen van f5.mevr. Ka-
Maar ook daarbij is een fout in de bel. Van de Sande Bakhuizenlaan 2,
berekening gemaakt.
Wij vroegen de oplossineen waarin
de getallen ABCDEFGHKL zo klein
en zo groot mogelijk waren, waarbij
gegeven was dat de beide getallen
ABCDE en de beide getallen FGHKL
allebei 73638 verschilden. Dit ver
schil bleek echter groter te zijn,
namelijk 74034, aangezien er een nog
groter getal ABCTDEFGHKL bestaat
dan wij bij het opstellen van de
puzzel hadden berekend. Vanzelf
sprekend keuren wij alle oplossingen
goed, die gezien de fouten in de
opgave ook maar enigszins voor
goedkeuring in aanmerking kwamen.
De oplossing die ons oorspronke
lijk voor ogen stond luidde als ma
ximum 94105 - 87236 6869. De
juiste maximale oplossing luidt:
94501 - 87632 - 6869 De minimale
oplossing bedraagt 20467 13598
C869.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.J. den Hol
lander, Varkevisserstraat 265, Kat
wijk aan Zee.
Tweede prijs f 50.J. J. van
Went, Prinses Irenelaan 28. Oegst
geest.
Derde prijs f25,Machteld Co
lenbrander, Donkersteeg 19. Leiden.
Vijf prijzen van f 10.W. P. Lo
cher, Zoeterwoudsesingel 47, Leiden;
G. van Weerlee, Munnikenstraat 48,
Leiden: W. H. B. Koelewijn, Rijn
straat 128. Katwijk a. d. Rijn; mej.
H. Leuering. Lusthoflaan 30. Leiden
mevr. A. BouwerAdriaanse, Heeren-
weg 347 A, Lisse.
Vijf prijzen van f5-F A.
Heemskerk. Dr. Lelylaan 2. Leiden;
K. J. Fluyt, Zeemanlaan 27, Leiden:
W. J. de Jong, Verl. Bloemistenlaan
44. Leiden; L. Sjardvn, Melchior
Tveublaan 71, Leiden; W. T. W. Vis,
Vüf Meilaan 93. Leiden.
OPLOSSING.
Spreekwoord-rebus
Het spreekwoord luidde: WAAR
EEN WIL IS IS EEN WEG.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.—: P. Ch. Hoog
straten, De Goejestraat 45, Leiden.
Tiveede prüs f50.mevr. A. Ch.
LoddersStaal. Van Vollenhoven-
plein 57, Leiden.
Derde prüs f25.P. van Apel
doorn. NassausJtraat 29, Zoeterwoude.
VÜf prijzen van f 10.Jos Rem-
merzwaal, Pa-rklaan 58, Katwijk aan
Zee: M. C. A. Lanz. Jan Kelder-
mansstraat 10, Leiden; Fam. Poort.
Boerhaavelaan 36. Leiden: A. Schou
ten, Kernstraat 19 A. Leiden; A. J.
Bruinsma, Nic. Beetsstraat 8. Alphen
a. d. Rijn.
hadden aangespannen. Het bestuur
van Njord werd verweten dat men
leden heeft geronseld bü de zwem
vereniging Haarlem.
„Dit wordt hoog opgenomen", zei
looKramer Sumatrastraat 14, Lei-de advocaat van de KNZB. mr. D.
den.
Tweede prüs f50.W.
Koning, Lage Rijndijk 111, Leiden.
Schut. Het bleek dat de bestuurs-
F de I leden van Njord geen inzage hadden
gehad van een rapport dat een door
de tuchteommissie benoemde com-
Derde prüs f25.J. Veilbrief, missie Van onderzoek had ingesteld.
De president was het met deze gang
Vüf prijzen van f 10.—: J. L. van van zaken niet eens
Rij, Veldzichtstraat 2, Zoeterwoude; I Mr. Stheeman noemde het prach-
H. Frankhuizen, Potgieterlaan 15,1 tig dat men in de sportwereld een
Hazerswoude; J. A. Bernsen, Zoeter- j eigen rechtspraak kent „maar ^men
woudsesingel 100, Leiden; J. Eibers,
Haarlemmerstraat 54 A. Leiden; P. J.
De optelling met de grootste som
die aan de gestelde voorwaarden
voldoet ziet er als volgt uit;
6 12 9
2 19 6
12 9 6
-f
9 6 2 1
Nadrukkelük was gesteld dat de
oplossing drie getallen van VIER
cüfers moest omvatten die als som
een getal van VIER dezelfde cijfers
moesten hebben.
PRIJSWINNAARS.
Eerste prijs f 100.W. de laRie,
Witte Rozenstraat 43, Leiden.
Tweede prüs f50.J. Flippo,
IJsselkade 14, Leiden.
Derde prijs f25.fam. Belt. Kor
te Mare 30, Leiden.
Vüf prijzen van f 10.—Th. J. Sis-
kens, Klikspaanweg 46, Leiden; San-
der Hilarius, Langevoort 105, Oegst
geest; J. Stikkelorum, Bilderdyklaan
7, Hazerswoude; J. van Kampen,
Ooievaarstraat 160, Lisse; P. G. A.
de Kier, Meloenstraat 9, Leiden.
VÜf prüzen van f5.mevr. Dee
genaars, De Wet straat IA, Leiden;
G. Dallinga, Zoeterwoudsesingel 73,
Leiden; mevr. S. Rijnbende, Terwee-
weg 120, Oegstgeest: H. Renier, Van
der Waalsstraat 10, Leiden; W. I.
van Kampen, Merelstraat 24, Kat
wijk aan Zee.
OPLOSSING.
Droowsiurk
dient zich wel te houden aan de in
Nederland gangbare rechtpleging".
Hij vond het „ontstellend en grie
zelig" dat hier recht wordt gesproken
door lieden die het ABC van de
rechtspraak totaal niet verstaan.
Mr. Stheeman meende overigens
dat het beter zou zijn als de partijen
tot overleg zouden komen, waartoe
ze tot dinsdag de gelegenheid kregen.
Dit zou onder meer inhouden, dat in
afwachting van de binnenkort te ver
wachten beslissing van de beroeps
commissie, de bestuursleden van
Njord niet als geschorst zouden wor
den beschouwd. Als de zaak in over
leg geregeld wordt volgt er geen uit
spraak van de president.
VOETBAL De Braziliaanse
voetbalvereniging Atletico Mineiro
heeft vrijdag in Belo Horizonte het
Hongaarse nationale elftal verras
send een gelijkspel (2—2» afgedwon
gen. De Hongaarse aanvaller Florian
Albert werd uit bet veld gestuurd na
een dispuut met een lijnrechter over
de Braziliaanse gelijkmaker.
Het landschap van Renoir, geti
teld Paysage, één van de drie kost
bare werken die na de schilderijen
diefstal uit de bungalow van mevrouw
Pon aan de Prinses Irenelaan in Am
stelveen als vermist werden opgege
ven, is terecht. Een nader onderzoek
bracht aan het licht, dat het doek
(waarde f 80.000) niet aan de muur
had gehangen, maar ergens ln de
woning was opgeborgen.
In totaal werden vier schilderüen
gestolen: het jeugdwerk „Champagne
au boe" van Toulouse Lautree
(waarde f 165.000), twee watersnip
pen van Boudin. getiteld Becasses
(waarde f 25.000) en twee doeken
waarvan alleen bekend Is dat het een
scheepsgezicht en een half naakt
betreft. Deze schilderijen zijn niet
als de Lautree en de Boudin afzon
derlijk verzekerd maar als deel van
de inboedel.
In hoofdletters worden in deze op
lossing de woorden gegeven, die van
achter naar voren (resp. van bene
den naar boven) ingevuld moesten
worden.
Horizontaal: 1. onderkant; 8.egaal;
9. TE; 11. aar; 12. te: 13. rem; 15.
REK; 16. vlag; 17. klok; 18. TAI; 20.
Dal; 21. os; 22. OER; 24. OP; 25.
beide; 27. NEDERLAND.
Verticaal: 1. overvloed; 2. de; 3.
ega; 4. PAAR; 5. kar; 6. al; 7.
NOODKREET: 10. SALET: 12.
PALET; 14. TAM: 15. LOK; 19.
RIET: 22. rel: 23. ode; 25
26. DE.
PRIJSWINNAARS.
Tweede prijs f 50.—: L. Masurel,
RÜn- en Schiekade 52. Leiden.
Derde prijs f25.— M. Tjoe Fat,
I Wagnerplein 114, Leiden.
Vijf prijzen van f 10.J. M. J.
v. d. Voort, Clematislaan 1. Oegst-
geest; J. Ruygrok, Weddehof 28, Lei
den: J. P. v. d. Berg, Dahliastraati
16. Rijnsburg; mevr. G. E. Zeeman
Klün, Kanaalweg 29, Leiden; A.
Veerman, Jacob a van Beierenweg 77,
Voorhout.
Vüf prijzen van f 5-G. van
Jl'; I Iterson, De Sitterlaan 5C A, Leiden;
J. Evers, Pieter Bothstraat 22. Lei-
1 den; W. J. v. d. Water, Urlusplant
soen 355, Leiden; mevr M. Vroegop,
Driel Ham» 3- L^den J Houdkamp]
Telderskade 30, Leiden. Jupiterstraat 16. Alphen a. d. Rijn.
ir onze afhankelijkheid van
aidel met het buitenland
enkel ander land is genood-
om een zo groot deel van
idustriële produktie te be- j
nen voor export als wij (ca. j
^cent) zijn wij kwetsbaar-
an wie ook. Vandaar dat de
Ing zich alles behalve gerust
voelen bij de jongste ont- i
iling op het gebied van het
npeil.
politieke gesteldheid is er niet j
>m tegenwicht te bieden aan de
der vakbonden om loonsverho-
l en duurtetoeslagen. Terecht
l de op het behoud van het le-
I bedachte vakbonden op voor
angen van de werknemers zon-
Ikening te houden met die van
ste inkomenstrekkers, zoals ge-
Zy krygen in hun
compensatie voor
wordende kosten van le-
fctderhoud.
f frte toeslagen kunnen er alleen
toe bijdragen om het leven nog
(er te maken, want elke uitke-
aan werknemers verhoogt het
ipeil in de industrie. Loonsver-
gen. die de produktiviteitsver-
lering te boven gaan, hebben
koopkracht van de gulden een
e invloed.
ingen om de betalingsbalansen
fenwicht te brengen monden
aans uit in maatregelen, die
leel van de last op de buren af-
ven. Groot-Brittannië tracht de
T af te remmen, hetgeen in fei-
tekent dat andere landen min-
exporteren.
In Frankrijk is het van hetzelfde
laken een pak, de Verenigde Staten
legden het kapitaalverkeer aan ban
den en Duitsland heeft door verla
ging van de terugbetaling van de
btw by export de machines en ande
re goederen duurder gemaakt, die
andere landen moeten importeren.
Valutaperikelen
Al deze maatregelen komen erop
neer dat de landen elkaar als het wa
re om de oren slaan met belemme
ringen in het handelsverkeer, die
feitelijk indruisen tegen bestaande
internationale afspraken. Voor de
ondernemerswereld scheppen al de
ze omstandigheden byzondere moei-
lijkheden.
Koninklijke Scholten-Honig heeft
er in het deze week verschenen jaar
verslag op gewezen welke gevolgen
er worden ondervonden van de regel
matig terugkerende storingen in de
valutamarkten. iDe storingen heb
ben een vertragende invloed op de
groei van het volume van de wereld
handel.
Steeds wanneer de valuta van enig
land onder druk komt te staan vol
gen er invoer- en kredietbeperken-
de maatregelen in het kader van een
restrictieve economische politiek.
Dergelyke maatregelen staan de nor
male expansie van de industrie en dus
ook van Scholten-Honig in de weg.
De devaluatie van het Pond Ster
ling in novelber 1967 maakte het
voor Scholten-Honig noodzakelyk om
de deelnemingen in Groot-Brittan-
nië op de balans voor 14 procent la
ger te waarderen. Het is een boek
houdkundige schadepost, waar alleen
tegenover gesteld had kunnen worden
een opwaardering in Ponden Ster
ling van de in dat land aanwezige
activa.
Nederlandse ondernemers zyn ech
ter voorzichtige lieden en zy geven er
de voorkeur aan stroppen direct on
der ogen te zien. Het devaluatiever-
lies werd daarom rechtstreeks ten
laste van de reserves gebracht. Het
is echter duidelijk dat 'n maatschap-
py er financieel gezien niet sterker
Ey het opmaken van de boeken
bleek dat Scholten-Honig de netto
winst, welke over 1966/1967 f 12,3 ml.
had bedragen, zag teruglopen tot
f 10,4 min. Per uitstaand aandeel van
f 25 nominaal komt dat uit op f 5,30
tegen f 6.25.
Natuurlük krygen aandeelhouders
de winst niet geheel in handen, want
het is in Nederland gebruikelijk om
een flinke portie in het bedrijf te
houden teneinde noodzakelyke in-
od wordt als een deel van de reser
ves wordt opgesoupeerd om een strop
Devaluatieverlies
De Britse devaluatie kostte Schol
ten-Honig ook nog in een ander op
zicht geld. De in Engeland behaalde
winsten moesten tegen een lagere
koen. worden omgerekend, zodat er
minder guldens door op de winst- en
verliesrekening kwamen.
De onlusten en stakingen in
Frankryk hebben Scholten-Honig ook
geld gekost, aangezien de daarop vol
gende verhogingen van lonen en an
dere kosten de door de Franse deel
neming behaalde winst deden dalen.
vesteringen, die meer kosten dan er
uit afsclir ij vingen op het produktie-
apparaat beschikbaar komt, te kun
nen financieren.
Van de winst werd f. 4,2 min op-
zy gelegd om de reserves te verster
ken. Wat de gevolgen zün als niet
bütüds voor een appeltje voor de
dorst wordt gezorgd .toonde de debac
le van 't als een paddestoel gegroei
de bedrijf Mulder-Vogem aan, waar
aandeelhouders waarschünlyk naar
hun geld kunnen fluiten en de
werknemers zich gereed moeten ma
ken om zich te melden bij het Ge
westelijk Arbeidsbureau.
Ey Scholten-Honig is er in het
verleden wel voor gezorgd dat er
flink wat achter de hand werd ge
houden. Ook ditmaal krygen aan
deelhouders slechts f 3 in handen
van de netto-winst van f 5,30 per
aandeel. Dit betekent een stevige di
videndverlaging, aangezien er oyer
het. voorafgaande boekjaar f 3,75
werd uitgekeerd. Een dergelijk divi
dendverlaging kost de aandeelhou
ders tweemaal geld. Niet alleen krü-
gen zy minder in handen aan divi
dend, maar bovendien wordt het
fonds op de effectenbeurs meteen
idem zoveel lager aangeslagen.
Gelet op de werkelyk waarde, wel
ke aan het aandeel in het vermogen
der vennootschap toekomt, is de winst
toch al niet groot. Gerekend naar de
balanswaarde van de activa komt de
werkelyke waarde van een aandeel
waarop f 25 nominaal gedrukt staat,
uit op f 103. Op die basis genomen
komt de winst per aandeel overeen
met iets meer dan 5 procent, terwül
het dividend niet meer dan 2,9 pro
cent bedraagt.
Gelet op de steeds hoger wordende
rentevergoedingen, die banken en
spaarbanken geven zou het voordeli
ger zyn zijn duiten daar te depone
ren, want dan krijgt men meer inko
men.
Er kan dan evenwel geen gebruik
worden gemaakt van de kansen, wel
ke belegging in aandelen biedt door
koersstygingen.
De zogenaamde groeifondsen, waar
van verondersteld wordt dat zy
door de met winstinhouding gefinan
cierde investeringen op den duur
een hoger rendement zullen afwer
pen, bieden daartoe de beste moge
lijkheden voor degenen, die niet di
rect van het inkomen op hun be
leggingen behoeven te leven.
In de Verenigde Staten is het heel
gewoon om aandelen „op de groei"
te kopen. Anders zou in Wall Street
niet een zo hoge prüs worden be
taald voor aandelen Internatio
nal Business Machines, waarop in
verhouding tot de beurskoers een zo
laag dividend wordt betaald, dat het
rendement praktisch gesproken nul
komma nul is.
Nederlandse beleggingsmaatschap
pijen staan by haar beleggingen al-
tyd voor het dilemma in welke rich
ting moet worden gezocht. Gaat het
om direct rendement voor de beleg
ger dan moet een heel andere keuze
bij de aanschaffing van aandelen
werden gedaan, dan wanneer belang
hebbenden uit zün op een zo groot
mogelijke uitkering.
Een groot belggingsfonds als Ro-
beco heeft indartüd de knoop door
gehakt door afscheiding van de zo
genaamde groeifondsen in de spe
ciaal daartoe opgerichte Rolinco, ter
wül Robeco zelf de aandacht op ren
dement vestigde. Andere beleggings
maatschappijen trachten op een of
andere manier tussen Scilla en Cha
ry bdis door te zeilen.
Dit leidt evenwel tot een hergroe
pering, die enige tüd geleden het op
gaan van Verfeenigd bezit in de Ro-
beco-fondsen teweeg bracht, terwül
in de afgelopen week het samengaan
van Interlinie en Unitas werd aange
kondigd.
Het samengaan komt erop neer
dat drie aandelen Interunie worden
omgeruild in e e n aandeel Unitas.
Gerekend naar de koersen van bei
de fondsen voor de fusieaankondi
ging levert deze ruilverhouding een
strop op voor degenen die in Inter
unie hadden belegd.
Interunie-Unitas
Op den duur zullen zy er echter bü
gebaat zyn, want Interunie had bü
de bestaande constructie niet alleen
door het leven kunnen gaan. Inter
unie is een semi-open-end beleggings
maatschappij welke participatie be
wijzen, of wel bewyzen van deel ge
rechtigheid in de beleggingsporte
feuille afgeeft.
Wanneer de koers daarvan ter
beurze daalt beneden het peil van
de intrinsieke waarde verminderd
met royementskosten, dan is de
maatschappü verplicht de bewijzen
in te kopen. Reeds was 5 proeent van
de participaties op die manier inge
nomen. Op den duur had daarmede
niet kunnen worden voortgegaan.
De overschakeling welke door de
fusie met Unitas verwezenlykt wordt,
maakt het mogelyk dat de koers aan
z'n lot kan worden overgelaten. Een
ander voordeel is dat er meer naar
rendement dan naar groei zal worden
gestreefd. Voor de beleggingspoli-
tiek is het gunstig dat Unitas-Inter-
unie samen een sterkere marktpo
sitie gaan innemen.
Daardoor zal het mogelijk zyn be
ter gebruik te maken van aanbiedin
gen van grote po6ten aandelen, die
moeiiyk via de normale beurskana-
len zyn te plaatsen zonder de koers-
vorming ernstig in gedrang te bren
gen.
