BABY'S KWEKEN INl-^A HET LABORATORIUM Wereldpremières in het Holland Festival imimm BENDER (AN Eenplatenbon is altijd raak! Levensgroot probleem in „Gamma" vanavond op tv Eenplatenbon is altijd raak! VAN 15 JUNI TOT 9 JULI Eenplatenbon is altijd raak! Westfriese Flora 18-23 februari ilBV\ STOMME PIANO en cjióteren I JF 1 >roSi WEI Eenplatenbon is altijd raak! DONDERDAG 2* JANUARI 1969 LEIDSCH DAGBLAD PAOINA 6 ii 4,2! 0,71 f (ADVERTENTIE) „Ze houdt van muziek. Dus?" 3 31 (Van een onzer redacteuren) De razendsnelle ontwikkeling van de natuurwetenschappen stelt de leek telkens weer voor verrassend nieuwe situaties en problemen, die hem veelal beangstigen omdat hij ze slechts kan onderkennen maar in hun gecompliceerdheid niet kan door schouwen en beoordelen. Iedere poging om te verwachten si tuaties en problemen vroegtijdig aan de leek voor te schotelen moet daarom worden toegejuicht, ook al kan daarbij niet met een een pasklare oplossing worden opgediend. Zo moet men naar onze mening ook de aandacht waarderen, die ie KRO-tv in „Gamma" hedenavond (van 22.00 tot 22.40 op Ned. I) besteedt aan proeven, die de Italiaanse hoogleraar Danielle Petrucci frt Bologna neemt met het verwekken en opkweken van menselijk leven huiten het moederlichaamhet „kweken" van mensen in het laboratorium. Deze proeven roepen letterlijk levensgrote problemen op, en wie zich de snélheid realiseert waarmee de wetenschap ontwik kelt, die beseft ook, dat bezinning daarop thans al dringend nodig is. Petrucci heeft een vrouwelijke ei- i nog nimmer een ontwikkeling op cel buiten het lichaam in een soort wetenschappelijk gebied op ethische kunstmatige baarmoeder doen be- gronden is afgebroken, en dat dit ook vruchten door een mannelijk zaad- A~ 1 cel. Er vormde zich een embroyo dat op kunstmatige wijze tot negen weken in 't leven werd gehouden en uiterlijke tekenen van 't vroegste sta dium van de menselijke ontwikke ling vertoonde. Het experiment werd gestaakt toen het embryo afwijkin gen van de natuurlijke gang van za y/mmttmm. ygm mee de onderhavige experimenten niet op ethische gronden zal gebeu ren. De problematiek zal waarschijnlijk in een nog veel sneller tempo op de wereld af komen, dan thans kan wor den voorzien. Er zijn geruchten, dat in Italië al volgroeide kinderen, die in het laboratorium zijn verwekt en ken liet zien. Soortgelijke proever ontwikkeld, rondlopen. Ook prof. Pla- zijn elders ook wel met dierlijk mate- I te heeft deze geruchten vernomen riaal genomen. De Gamma-uitzending brengt eerst een filmpje van ruim een kwartier waarin verschillende stadia van de proefnemingen worden vertoond en Petrucci zelf een toelichting op en motivering van zijn proeven geeft. A IJl Vervolgens wordt over de problems- "tiek van deze experimenten van ge dachten gewisseld tussen de vier des kundige leden van een forum (de ethicus dr. C. Sporken, de gynaeco loog prof. dr. W. P. Plate, de em- bryoloog prof. dr. W. J. van Dooren- maalen en de vrouwelijke arts mevr. M. J. Brouwer-Wilmering) terwijl voorts andere aanwezigen aan het woord komen. Tot een eindconclusie komt het forum tijdens deze dinsdag in Utrecht opgenomen discussie niet. Men komt niet verder dan het aftas ten van de buitenkant der problema tiek. Verdeeld Mag men dergelijke proeven ne men? De eerste meningen waren ver deeld. Prof. Plate is van oordeel, dat zij toe te juichen zijn wanneer daardoor mettertijd de mogelijkheid wordt geopend, in bepaalde gevallen van onvruchtbaarheid vrouwen toch moeder te kunnen laten worden. Anderen menen, dat niet is aange toond dat op deze wijze volwaardige mensen zouden kunnen ontstaan. En die twijfel is belangrijk, omdat bij aanvaarding van experimenten ook moet worden toegestaan het proces af te breken (zoals Petrucci deed) wanneer het embryo zich niet nor maal ontwikkelt. Is dat moord? Is hier al sprake van een menselijk leven dat beëindigd wordt door een kraantje dicht te draaien? Men kan stellen dat aan vaarding van zulk een gang van za ken ook de abortus provocatus zou rechtvaardigen, omdat dan het ar gument. dat een eenmaal betaand le ven wordt beëindigd niet meer tegen deze ingreep kan worden aange voerd. maar er nog geen bevestiging van kunnen krijgen. Het lijkt ons goed, dat het vraag stuk, zoals hedenavond in Gamma, reeds nu brede aandacht krijgt, al gaat het vooralsnog om volkomen open vragen. (ADVERTENTIE) Cadeau per post: Prof. Plate: „Hoop voor vele vrouwen". Wanneer De vraag is bovendien, tot in welk stadium een einde aan een dergelijk kunstmatig gekweekt leven gemaakt mag worden: alleen maar na negen weken zoals Petrucci deed. of ook na veertig weken, of na tien jaar als het individu zich niet „normaal" blijkt te gedragen? Wanneer kan gespro ken worden van het einde van een experiment en wanneer moet gespro ken worden over moord? Is ander zijds dit dichtdraaien van een kraantje dat het einde maakt aan een embryo van negen weken zo stui tend, wanneer in onze gecompliceerde samenleving door verkeer en gewa pende conflicten dagelijks duizenden kraantjes worden dichtgedraaid? Op zichzelf acht de ethicus van het forum dr. Sporken het experiment niet in de strijd met de moraal om dat alle leven van God zou moeten komen. De' mens heeft zijn mogelijk heden ook in dit opzicht gekregen, en gaat er slechts om hoe hij zijn verantwoordelijkheid toont in het ge bruik van wat hem gegeven is. DEN HAAG (ANP) In het ko mende Holland Festival, dat van 15 juni tot 9 juli wordt gehouden, zal "Reconstruction" in wereldpremière i gaan. Het is een opera van de com ponisten Louis Andriessen, Reinbert de Leeuw, Mischa Mengelberg, Peter Schat en Jan van Vlijmen en de j schrijvers Hugo Claus en Harry Mu- I llsch. Muzikale groepen en elektroni sche muziek zullen te beluisteren zijn onder leiding van de componisten. Er zullen zes voorstellingen vah „Re- construction" worden gegeven tussen l en 9 juli. Andere wereldpremières zijn er in de reeks concerten met moderne mu ziek te vernachten. Op het voorlo pige programma staan hiervoor ge noteerd: „Theaterstück oben und unten" van Stockhausen, „Lamento Pacis" van Ton de Leeuw, „Commu nication" van Laguestra en „Tripti- con" van Simenon ten Holt. Bij de I kamermuziekconcerten zal het Ne- lands Kamerorkest voor het eerst de compositie ..Hymns and conversati on" voor 28 harpen van Robert Hep- pener spelen. De Nederlandse opera brengt op j 18. 21 23 en 25 juni „Das Rhein- gold" van Wagner. Op 3, 4 en 5 juli ..Le rossigno' Petrouchka" van Stra- winsky met medewerking van het Nationaal Ballet. Het Holland Fes tival brengt voorts de opera „Cosi fan tutte", van Mozart onder leiding van Alexander Gibson. Aan deze ge- legenheidsproduktie werken mee het Nederlands Kamer Orkest en het Ne derlands Kamerkoor. In het voorlopige programma staan voorts concerten voor fanfa- Aarzelend Veel verder den het aanroeren van de vraagstukken en aarzelend stel- lingname komt het forum niet. Wat kon men anders verwachten? Maar zeker is dat het om vraagstukken gaat. die op korte termijn diepgaande studie behoeven en die ook open te genover de leek dienen te worden be handeld. Terecht viel de opmerking, dat ADVERTENTIE Agfa Magneton geluidsband studio-zuiver re-orkesten, de Internationale bei- gezelschappen. In de serie kamermu- aardwedstrijd in Hilversum, het in- ziek-concerten komt o.m. een Mo- ternationaal koorfestival van 23 tot zartcyclus voor door het Nederlands 28 juni in Scheveningen. waaraan strijkkwartet, meer dan 200 koren uit 19 landen deelnemen de internationale fi'm- j week in Arnhem, en het internatio nale orgel- en improvisatieconcours in Haarlem. Concerten zullen ook gegeven wor den door: het Berljjns Philharmo- nische Orkest, het Concertgebouwor kest. het Residentie- Orkest, het Kunstmaandorkest, het Radio Phil- harmonisch Orkest en het Rotter dams Philharmonisch Orkest. Onder de solisten, die hieraan mee werken. zijn: de sopraan Gré Brou- wenst'jn. de mezzosopraan Sophia van Santé, de pianisten. Jörg Demus. Christoph Eschenbach en Peter Nero en de violisten: Arthur Grumiaux, David Oistrach en Igor Oistrach. De programma's omvatten onder meer werken van Mozart, Strawinsky, Mahler en Schönberg. Balletvoorstellingen worden in het Holland Festival verzorgd door het Ballet of the Twentieth Century van Maurice Béjart. en het Nationaal Ballet. Op toneelgebied zijn aange kondigd de openluchtvoorstelling met Elckerlyck in Delft. Onderhandelin gen zjjn gaande voor voorstellingen door de Royal Shakespeare Com pany en andere buitenlandse toneel gezelschappen en met Nederlandse LONDEN (AP) De Russische filmactrice, Loedmila Sawelejwa, ster van de Russische monsterpro- duktie „Schuld en boete." die zes en een half uur duurt heeft na de pre mière gezegd dat „zij aanbiedingen van Hollywood zal overwegen." De 27-jarige donkere schoonheid speelt in de verfilming van Tolstoi's klassieke werk de rol van Natas ja. „Worden de sterren ook als zoda nig in uw land behandeld?" vroeg een Journalist aan de Russische ac trice. die veel op Audrey Hepburn lijkt. „Ja." antwoordde zij via een tolk. „maar als ze het te hoog in het hoofd krijgen worden ze op hun plaats gezet." De Russische film wordt in twee delen in Londen vertoond, de eerste helft deze week en de volgende week de tweede De Britse kritiek looft de film alhoewel volgens sommigen de close ups hier en daar wel geweldig lang duren maar heeft bezwaar tegen de na-synchronisatie, uitgevoerd in het Engels met Amerikaans accent. Loedmila en de andere ster. Wiatjeslaw, logeren in een van Lon- dens duurste hotels, het Dorchester. Over de al niet zo nieuw meer lange haarmode van de jongens in Engeland waren de dames meer dan verbaasd. „Je kan niet meer zien of het jongens of meisjes zijn," zei Loedmila. „Als wij in Rusland zo'n figuur tegenkomen dan zeggen we als regel: hier. „joh, is wat geld voor de kapper." Rijkssubsidie voor Gewestelijk Orkest dringend gewenst ROTTERDAM <GPD) Gedepu teerde Staten van Zuid-Holland ach ten de sociale positie van de musici in het Gewestelijk Orkest voor Zuid- Holland onbevredigend. Zij vinden, dat hierin verbetering kan worden gebracht, als het Rijk dit orkest, dat ln Delft zijn domicilie heeft, zal gaan subsidiëren. G S zeggen dit in de memorie van beantwoording op de provinciale be groting voor 1969. Zij zijn geschokt, dat het verzoek van het bestuur van het orkest voor rijkssubsidie in eer ste instantie is afgewezen. G.S. zien hierin weer een aanwij zing voor een onmiskenbare achter stelling in de sociaal culturele voor zieningen van Zuid-Holland en blij ven bij het Rijk aandringen op sub sidiëring van het orkest. De befaamde danseres Loed- milla Tsjerina zal in een televisie ballet „A la mémoire d'un héros" Napoleon uitbeelden. De Neder lander Dirk Sanders heeft de lei ding. De choreografie is van Serge Lifar. Muziek: de Marche Funèbre uit de Eroïca van Van Beetho ven. Op de foto Loedmilla Tsjerina als Bonaparte met sluik haar. ma ger gezicht en vurige ogen. ADVERTENTIE (ADVERTENTIE) „Morgen is zij jarig. Wat moet Ik geven?" BOVENKARSPEL, (ANP) „In Bovenkarspel bloeit het in de win ter". Met die belofte gaat de 36ste Westfriese Flora, dke van 18 tot en met 23 februari ln de veiling hallen van Bovenkarspel wordt ge houden, zijn publiek trekken. Hon derdduizend bloelende tulpen, hya cinten, irissen en andere bolgewas sen zullen er te zien zijn. De organi satoren verwachten 80.000 bezoe kers. 't «Lijkt vreemd voor adviseurs in klank, maar soms adviseren wij pia no's die voor stommetje spelen: we bedoelen piano's die door gebruik van het derde pedaal vrijwel geluid loos spelen. Op deze wijze hebben wij al heel wat flatneuroses genezen, burenruzies voorkomen en de studie van menig adspirant concertpianist gered Waarmee wij maar willen zeg gen dat U - zelfs voor een stom advies - beter naar Bender kunt gaan! deskundig in klank 10.00 10.40 11.00 NEDERLAND II 650 7.00 7.03 7.30 8.00 8.20 8.45 9.20 9.45 10.10 De fabeltjeskrant (NTS) Journaal (NTS) Piste, variété-programma ln kleur (KRO) De keerzjjde van de medaille, korte film (KRO) Journaal (NTS) Brandpunt (KRO) John Gabriel Borman, spel van Hendrik Ibsen (KRO) Gamma: film en discussie (KRO) Journaal (NTS) Teleac Kjjk eens wat ik zeg (NTS) De fabeltjeskrant (NTS) Journaal (NTS) Scala (NTS) Coronation Street (VARA) Journaal (NTS) De Lucy Show in kleur (VARA) Haarllem (VARA) Ten lange leste de 1948-show (VARA) Achter het nieuws (VARA) Je moet er geweest zijn, over de apratheid in Zuid-Afrika (CVK/IKOR) Journaal (NTS) De ondertitel van het pro gramma „Blikopener" luidt: .Onvermoede aspecten van kunst en cultuur". Dat wordt niet helemaal waar gemaakt. Trouwens, wat zijn onvermoede aspecten? Ernst van Altena loopt in dit programma her haaldelijk in de valkuil van de woordspeling, wat nogal eens af breuk doet aan zijn betoog, maar wat mij het alibi geeft er ook even gebruik van te ma ken. De ondertitel van zijn pro gramma zou beter kunnen lui den „onvermoeide aspecten van kunst en cultuur", want iedere keer weer legt hij onver moeid de vinger op wonden of ongezonde plekken ln ons kunst -en cultuurleven. Dat is mooi. Dat is goed. Dat hoort zo. Mensen en instanties, die de be trekkelijkheid van de dingen niet inzien moeten voortdu rend aan de kaak warden ge steld, natuurlijk, maar dan liefst niet op een manier, die doet vrezen dat ook de aanklagers de betrekkelijkheid van hun stand punt niet onderkennen. Dat gold dan bijvoorbeeld in de kwestie van het verboden stuk van Apollinalre in het Nij meegs studentenblad, en op weer andere wijze voor de aan val op Willem Brandt, die in zijn boek over Zuid-Afrika te genstanders van apartheid van onzuivere bedoelingen heeft be ticht. Dat is natuurlijk dom en kwaadaardig van Brandt, maar als je in het andere kamp zit Is Brandts domme kwaadaardig heid het gegeven, en geen re den voor een zwaar op de hand liggende aanval. Nu zal Ernst wel zeggen: je kan niet xwaar op de hand genoeg zijn als het om iemand gaat die in 1939 in de Dell Courant het rijk van Hitier een lovende re- centie gaf, maar zoals gezegd: alles is betrekkelijk. Hoe vaak heeft hij zoiets geschreven? Hoe vaak heeft hij het tegenover gestelde beweerd? Brandt is voorzitter van de PEN geweest. Victor van Vriesland ook. De laatste staat bekend als een „onverzoenlijke" tegenover al len die in de oorlog „fout" waren. Ik heb van Vriesland opge beld en hem gevraagd of Brandt naar zijn gevoel fout was. „Hij had of heeft on getwijfeld een koloniale menta liteit", antwoordde dr. Van Vriesland. „Hoewel hij daar altyd hele ironisch over spreekt. Over Duitsland heb ik hem ech ter nooit een goed woord horen zeggen". Voor het overige waren Van Vriesland geen feiten bekend, die voor of tegen Brandt spra ken. Wat ik me dus afvraag is, of een citaat van dertig jaar geleden voldoende is om Brandt in de schoenen te schuiven, dat hij „fout" was in de oorlog of daarvoor. Vaststaat alleen, dat hij in de De li Courant in 1939 een domme opmerking heeft gemaakt en dat hy in zijn boek over Zuid-Afrika in 1968 een kwaadaardige opmerking heeft gemaakt. Dat zijn allebei gege vens, die Van Altena met het volste recht van de wereld han teerde. maar omdat ze vrü summier en dus betrekkelijk waren, was een betrekkelijker aanpak van dit onderdeel «en van sommige andere onderde len) mijns inziens verstandiger geweest. Overigens wil ik wel mijn grote waardering uitspa-e ken voor Karin Kent, die eerst niet schroomde een Duits liedje te zingen in een functionele doorkljkblouse, en later een klamboeliedje song tegen De Telegraaf, wat in de show-busi ness-were ld, waarin zij als zan geres verkeert" („There is no pagina like showpagina") be paald geen begeerde opdracht te! In Ja ter" werd de Londen- se „topecene" doorgelicht, met behulp van Laurie Langenbach. die dat uitstekend deed (self weinig zeggen, maar de mensen kennelijk wel aan het praten weten te krijgen». In „De oude dra&idoos" bracht Simon van Collum een interessant bezoek bij filmsterren en schilderijen verzamelaar Edward G. Robin son (die met zo gauw op de naam van het K roller-Muller- Museum kon komen, Simon blijkbaar ook niet) en ..Inbur geren" nam ons een dagje mee uit met minister Veringa van Onderwijs. Een hardwerkende man, dat hadden we wel ge dacht. Het feit alleen al dat hij dagelijks vijftig tot vijfenzeven tig stukken moet tekenen, zal my voor de eer doen bedanken. NB. VOOR DONDERDAG 23 JANUARI Hilversum 2, 298 m.— Hilvrsum 1. 402 m. AVRO; 18.00 Nws. 18.16 Radlojourn. 18.20 Uitz. van de ARP. Spr mr. dr W. de Kwaadstenlet. secretaris van de ARP. 18.30 Stereo: Licht combo met zangsol 18 50 Gesproken brief. 18.55 Voor de kinderen. 19.00 Stereo: Licht combo en sol 19.30 Nws. IKOR 19.35 Kerk veraf en dichtbij. 19 40 Mens en Bijbel: radioctechese. AVRO: 2C.05 Philharmonisch ork van Boe karest en sol.: mod. en klass. muziek 22.00 Gamel: satirisch progr. 22.30 Nws 22.40 Radlojourn. 22.55 Venster op de hedendaagse muz. muz. lez 23.30 Ka merkoor met pianobegeleiding: mod. en seml-klaes liederen 23.55-24 00 Nw» Hilversum i. 298 m. NORV: 18.00 T()d vrij voor muz ln vrije ti)d: amusementsmuz. (opn.). 1830 Nws en weerpraatje. 18.46 Act 19.05 Spektrum nws uit de prot chr organisaties. 19 20 Nieuwe gew(Jde muz (opn 19 35 Stereo: Lichte ork - muz. i opn.)20.00 Stereo: Sll den Strandjutter, verv.-tioorsp. 20.25 Ste reo: Steravond: gev progr 2140 Ste reo: Lichte gram muz. 2160 Kerkor gelconcert.: klass muz 22.20 Avond overdenking 22.30 Nws. 22,38 Parle ment. 22.45 Onvoorzien De sluitpost van de dag. 23.55-24.00 Nws. VOOR VRIJDAG 24 JANl'ARI Hilversum 1. 4<r> m. AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn 7.20 Stereo: Lichte gram muz. VPRO: 7.54 Deze dag AVRO: 8 00 Nws 8.11 Radlojourn. 8.20 Stereo: Lichte gram - muz. (8.30-8.33 De groenteman). 860 Morgenwijding NRU: 9.00 Voor kleine bezetting Orgelconcert: klass muz 9.35 Waterst. 9 40 Voor kleine be zetting: Pianorecital klass muz AVRO10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arb.vlt. gr. idl. 00-1102 Nws). 1130 Stereo: Alt-mezzo en plano: mod lied 1165 Beursbei NRU: 12.00 Blik op de wereld: Vakonderwijs, een kernpro bleem. inform, progr 12.26 Meded. t, b.v. land- en tulnb Overheldsvoorl. 12.29 Uitz. voor de landb NRU: 12.39 Stereo: Lichte gram muz. 12 49 Recht en alecht. praatje. 13.00 Nws. VARA 13.11 Act. 13.20 Stereo Seml-klass. ka- mermuz (gr). 14.00 Wikken en we- Cn: consumentenrubr. 14.10 Stereo- cht lnstr ensemble NRU: 14.30 Het probleem van de meningsvorming, lez 15.00 Klein chanson. VPRO: 16.00 Nws 16.02 Thuis, progr voor thuiszitten den 16 45 Concert A Nederl. Studentenork. met sol.: mod en klass muz B Pia- norecltal klass muz. (gr i i7 4C In form.: achtergronden en commentaar. KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levende woord. 7.15 Badlnerle: klass. en mod. muz. (gr.). (760 Nws 762 Act. 7.50 Overweging; 8.00 Nws.) va nws. 8.32 Voor de huisvr. (9 00-9.10 Gymn. voor de huisvr 9 40 Schoolradio. 10 00 Stereo Aubade: klass en mod ork.w (gr.) 1100 Nws. 11.02 Voor de zieken 11.55 Meded 12.00 Van twaalf i tot twee gev progr (1262 wy van I het land; 12.26 Meded t.b.v land- en tulnb 12.30 Nws 12 41 Act 13.00 Raden maar. 14.05 Schoolradio, i 14.30 Stereo: Muslësta: licht gev. muz .progr, TROS: 15 00 Mensen als U en lk. Profiel van een volk. 15.30 Spot light op Nana Moekourl (opn.). 16 00 Nws 16.02 Filmkroniek 16 30 Boem': popshow. 17.16 Sportkompas 17 46 Act. Hilversum 3. 240 m. en FM VARA: 9.00 Nws 9 02 Kllnk-klaar. zonder nonsens. <10.00 Nws NRU: 1100 Nws 11.03 Micro-notities. VPRO: 12 00 Nws. 12 03 Agent OOO. 13 00 Nws 13 03 Hans Kemna 13 30 Help 14 00 Nws. 14.03 Lvnx (of Losi AVRO: 15.00 Nws 15 03 Muziek Boetiek (16 00 Nws) 17 00 Nws 17 02 Radlolourn&al 17.06-18 00 Tussen lOplus en 20-: pro gr voor tieners. TELEVISIEPROGRAMMA'S Nederland II NTS'NOT: 1100-1150 Schooltelevi sie NTS 18.50 In kl De Fabeltleekr. NTS 19 00 Journ NCRV: 19 07 Twlen. maandelijks magazine voor tieners en twens NTS: 20 00 Journ NCRV: 20.20 Act.rubr 20 45 De Joop Doderer Show. 21.20 Bureau Bristol. TV-feuilleton. 22.10 Farce Majeure 22.30 In kl De Bakker van het Binnenhof, gespr. met z. Exc Drs J A Bakker NTS 22 55 Journ 23 00-23 30 Teleac - En France a vee Nicolas (lea 11) Nederland II NTS: 18.60 In kl De Fabeltjeskr NTS 19 00 Journ 19.03 Scala - Inform, progr AVRO: 19.30 In kl Vaders te gen wil en dank, TV-feullleton NTS: 20.CO Journ AVRO: 20.20 Peyton Pla ce. TV-feuilleton. 21.05 In kl.: Ch&ffv Chantate 22 05 AVRO's Televisler NTS 22 40-22 45 Journ. (ADVERTENTIE) „Wat geef lk aan een tiener cadeau?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1969 | | pagina 5