meer ruimte, meer
jixe en
oedkoper
toch
Keuze uit vier mogelijkheden
^1.I-gebouw gevuld met honderden huizen op wielen
1 derland
uvanland
miner één
Tips voor kampeerwagen-kopers
«E
mlariteit
caravan
'oeiende
FA
fjlSCHE BULAGE LEIDSCH DAGBLAD
NU
RDAM (GPD) Januari en februari zijn de maanden, dat de Nederlander een beslis-
Pvl egt te nemen over het doorbrengen van zijn vakantie. Wat dat betreft vallen de cara-
Pi lonstellingen en de expositie van boten en tenten (Hiswa) in het RAI-gebouw te Am-
iin een goede tijd.
van/RAI is de eerste tentoonstelling, waar men zijn vakantiedroom kan beleven: van
111 24 januari tot en met zondag 2 februari zijn alle hallen van het RAl-complex gevuld
nieuwste types tentwagens, toer caravans, kampeerauto's en sta-caravans (vakantie-
jp-wielen)
de caravan" is een
goed is aangekomen bij
mder. In 1956 telde ons
2000 caravans, in 1966
0 en thans is het aantal
p 90.000. Eind van dit jaar
in Nederland naar schat-
10 caravans zijn. Daarmee
ian caravanland nummer
De daling van de prijzen is een
gevolg van de afschaffing van het
weeldetarief, waarvoor een lager
percentage btw in de plaats is geko
men. Voorts heeft de steeds toene
mende concurrentie invloed op de
prijsvaststelling. Dat de wagens gro
ter worden is een gevolg van het feit,
dat de auto's van steeds krachtiger
motoren wonden voorzien en er by
het publiek een steeds grotere ver
schuiving van de kleine auto naar
de middenklasse wagen plaatsheeft.
Men kan beneden de drieduizend
gulden al een zeer bruikbare caravan
kopen. De grootste belangstelling
gaat echter uit naar wagens in de
prysklasse tussen de vyf- en zes
duizend gulden (toerwagens. Men wil
blijkbaar geen genoegen nemen met
minimumafmetingen en voorts is er
ryk is teruggelopen. Niettemin is
het internationale aanbod in Am
sterdam groter dan op enige andere
caravanexpositie in Europa.
Bij de tent- en vouwwagens is wei
nig nieuws te vindien. Dit type wagen,
dat in ons land zeer populair is, om
dat 't door de kleinste auto kan worden
getrokken, heeft reeds lang een ge
perfectioneerde uitvoering bereikt.
By de toercaravans is het kleinste
model 2.80 lang, maar er zyn wagens
De vouw- of tentwagen is in
Nederland zeer populair. Hier een
Carstabo, die door een kleine au
to kan Worden getrokken en die
des winters op zijn kant in garage
of schuur kan worden opgebor
gen.
ÜMU/J
pyen, terreinexploitanten en ande
ren, die de caravanners vooriichting
willen geven.
Betere isolatie
De technische ontwikkeling van de
caravan is oa. merkbaar aan de on
derstellen, koppelingen en remmen.
Er is een toenemend gebruik van on
afhankelijke caravanremmen. die via
een elektrisch of vacuümsysteem van
uit de auto worden bediend. De vorm
van de carrosserie is vaak wat
vloeiender dan voorheen, mede als
gevolg van proeven in een windtun
nel en andere research, die by gro
te fabrieken wordt toegepast.
Steeds meer fabrikanten maken
gebruik van een prefabricated me
talen beplating, meestal voorzien van
een in een oven gemoffelde laklaag.
Voor de ramen wordt meer dan voor
heen gebruik gemaakt van veilig
heidsglas. Nieuw zijn de vensters met
ingebouwde ventilatieroosters. En
kele caravanmerken leveren dubbe
le ramen in standaarduitvoering. Dit
laatste is noodzakeiyk by winterge
bruik. evenals een uitstekende isola
tie. Glaswol en polystyreenschuim
worden veelal voor isolatie gebruikt,
maar er ontstaat gaandeweg meer
belangstelling voor polyurethaan-
schuim, dat een groter isolerend ver
mogen heeft. Belangrijk voor winter
gebruik is ook, dat de vloer van een
goede isolatie is voorzien. Het dak
moet in de winbervakantie sterk ge
noeg zyn om een dikke sneeuwlaag
te dragen ook hieraan wordt steeds
meer aandacht besteed door de fa
brikanten.
Grotere keuze
By de inrichting behoort het
roestvry stalen aanrecht in de mees
te caravans tot de standaarduitvoe
ring. Er is een sterke toeneming van
de luchtdrukwatertanks en hier en
daar ziet men elektrische waterpom
pen toegepast. De was- en toilet
ruimten worden comfortabeler, o. a.
door het aanbrengen van een licht
punt, spiegel en wastafeltje, het
bekleden van de wanden met tegel
tjesboard en soms het aanbrengen
van een douche. In vele caravans is
gestreefd naar grotere afmetingen van
de vroeger vaak wat krappe slaap
plaatsen. Gaslampen zyn thans te
krygen met vonkontsteking; steeds
meer ziet men tl-buizen toegepast,
die op de auto-accu branden met
een laag stroomverbruik.
By de verwarming van de grotere
toercaravans worden pogingen onder
nemen om tot centrale verwarmings
systemen te komen. Er zyn op de
Caravan/RAI enkele uitvoeringen
van te zien. De caravan tentoonstel
ling biedt qua typen een grotere keu
ze dan in vorige jaren het geval
was. Plezierig is, dat de RAI-hallen
met planten en bloemen zyn opge
sierd om het publiek in een zomerse
De Caravan-RAI is een tentoon
stellingwaarbij de bezoeker in
een plezierige vakantiestemming
raakt.
vakantiestemmlng te brengen. De
opening van de expositie heeft op 24
januari plaats door Bert Garthoff.
bekend om zyn radioprogramma's
„Weer of geen weer".
AMSTERDAM (GPD)
22.4
gera.
ïropa, een plaats, die van
or Engeland wend ingeno-
ohzelf is dat niet verwón-
Nederlander trekt er
it en is door zyn vrije la-
andaard gedwongen dit op
ïyze te doen, hetgeen in
gevallen betekent, dat men
eren. En ieder jaar stap
elden over van de tent naar
Er rijdt (of staat) thans
nd één caravan op iedere
auto's.
ïgen vallen onmiddellyk
bezoek aan de Caravan/
itste caravanexpositie die
jrland is gehouden: de
aart
de toerwagens hebben op-
dieptepunt bereikt en de
van de wagens heeft de
grotere afmetingen
inrichting.
Wie I Onder invloed van de invoe-
ring van de b.t.w., die voor de toer-
overweegt zich een kampeerwa- caravans een prijsverlaging tot ge-
gen aan te schaffen, heeft afge- volg heeft gehad en onder invloed
j van de toenemende concurrentie is
zien van de verschillende model- het aanbod van toercaravans in de
ï^r. „i^r- TTji i goedkopere sector van 3000 4000
vier mogelijkheden. Hij kan gSSSTcUt jaar fflnk
een tent- of vouwwagen kopen, i 'vorig jaar 7 procent, nu 11 procent
van het tobaaJ).
een toer-caravan of een kam-
comfort
IDAIYÏ (GPD) De popu-
de sta-caravan neemt
Het aantal van deze kam-
ger: s op de Caravan RAI be-
jaar 82. Vorig jaar waren
llen hts 57 modellen te zien.
aanwyzing is te vinden
'taten van onderzoeken van
Hg Nederlandse Kampeer-
367 bleek dat van de op de
kampeerterreinen voor
caravans beschikbare
dal Ü.5 gebruikt werd als
ilaats. Vorig jaar was
hge gestegen tot 37.5. De-
l hebben behalve op de sta-
«ok betrekking op tenten
«ivans die op een vaste
ten neergezet,
es van de sta-caravan
it worden in de mogelijk-
biedt de behoefte aan een
toeri b te bevredigen. Een steeds
'tal mensen gaat deze be-
;ekl
er goed aan, alvorens
een sta-caravan over te
badplaats te bespreken-
steeds meer vraag naar enige luxe,
zoals aansluiting op elektrisch licht,
de mogelijkheid voor plaatsing van
een kachel en koelkast en die aan
wezigheid van een toiletruimte.
Koplopers op het gebied van zeer
comfortabel ingerichte caravans zyn
de Duitse en Franse fabrieken. De
Engelse wagens volgen dieze tendens
op eenvoudiger en daardoor goedko
pere wyze. De Nederlandse caravan-
industrie is lange tyd wat conserva
tief geweest; zij liet zich leiden door
degelykheid en sobere inrichting.
Maar ook hierin is verandering ge
komen. Kon men enige jaren gele
den nog geen Nederlands caravan-
type vinden met toilet- en was
ruimte, thans is deze in vrywel alle
grotere wagens te vinden.
Internationaal
Er zyn in het RAI-gebouw 302
verschillende uitvoeringen toercara
vans te zien, voorts 22 tent- en vouw
wagens en 82 grote sta-caravans. Wat
betreft het aantal merken neemt
Nederland met 31 stuks de eerste
plaats in, gevolgd door Engeland en
Duitsland. Jammer is, dat het aantal
typen uit Frankryk in vergeiyking
met de vorige tentoonstelling belang-
Foto beneden: De duurste ca
ravan van de tentoonstelling: de
Super.Eifeiland. De wagen is te
koop voor f 54.000. Om in luxueu
ze stijl te blijven wordt de cara
van getrokken door een Mercedes
DB-Pullman 600 van f82.000.
tot een lengte van 7 meter. Vroeger
gold een 4% meter-wagen als groot,
nu spreekt men van grote wagens als
zy langer dan vyf meter zyn. Ook de
breedte nam toe; het wordt kenne-
lyk niet als een bezwaar gezien te
ryden met een wagen van 2.25 me
ter. Dit laatste houdt verband met de
toeneming van grote, brede auto's.
Wagens langer dan vyf meter zyn
dikwijls gebouwd op een tandem-as,
dtus met vier wielen. Hierdoor wor
den achterveren van de auto minder
zwaar belast. By de inrichting ziet
men steeds meer typen met twee ta
fels, die zeer geschikt zyn voor ge
zinnen met kinderen. Daarnaast mik
ken de fabrikanten ook op echtparen,
die byv. na pensionering tJjd hebben
om lange reizen te maken; het gaat
hier om zeer praktisch en comforta
bel ingerichte wagens met toilet
ruimte en keukenruimte.
By die sta-caravans valt op, dat
vooral de Nederlandse produkten een
zeer degelyke indruk maken. Enkele
jaren geleden waren er alleen bui
tenlandse wagens te koop; thans war
den er zeven Nederlandse merken ge-
exposeerd. zy zyn vrywel a/lle met
verwarming, gasgeyser en koelkast
uitgerust. By die grotere typen is
meestal sprake van centrale verwar
ming.
De Caravan/RAI Is ook de plaats
waar bagagewagens worden tentoon
gesteld. Zy zyn in vele uitvoeringen
te krijgen. En natuurlyk zyn er tal
van stands met onderdelen en toebe
horen als koppelingen, aanbouw ten
ten, kachels, dubbele ramen enz. By-
na 20 pet van alle stands vraagt
aandacht voor toeristen- en kam-
peerclubs, flnanoieringsmaatschap-
peerauto.
De goedkoopste oplossing is een
tent- of vouwwagen. De prijs ligt in
de meeste gevallen (70 pet.» tussen
de 2000 of de 3000 gulden. Een an
der voordeel is het geringe gewicht
van de tent- of vouwwagens. Dit
gaat over het algemeen de 200 300
kilogram niet te boven, waardoor de
i wagens ook zonder bezwaar aan de
i kleinste auto's gekoppeld kunnen
worden.
I Daarby komt dat de bestuurder by
het ryden met een tent- of vouwwa-
gen een onbelemmerd achteruitzicht
behoudt en dat de rijsnelheid min
der wordt beïnvloed dan in het geval
van een kampeerwagen met vaste
opbouw. Deze laatste is zwaarder en
heeft een grotere 'luchtweerstand.
j De tent- of vouwwagen vraagt bo-
vendien weinig stallingruimte hy
kan op zyn kant worden opgebor
gen en op het deksel kan men
een boot meevoeren. Wat betreft de
prijs nog dit een tentwagen is
goedkoper dan een vouwwagen, die
voorzien is van scharnierende vaste
wanden.
Sta
caravan
De derde mogelijkheid is de sta
caravan. Hoewel men iedere caravan
op een vaste standplaats als sta-ca
ravan kan gebruiken, worden in prin
cipe alleen caravans, die de
maximum-afmetingen van de toer-
rijden in ons land caravans van 25
jaar en ouder. In dit licht bezien
is de goedkopere kampeerwagen niet
altijd de voordeligste.
By de constructie van de duur
dere kampeerwagens warden ge woon-
lyk betere materialen gebruikt. De
levensduur wordt hierdoor groter.
Ook is de fabrikant, importeur of
dealer by de aankoop van een duur
dere wagen meer bereid tot de no
dige nozorg.
Gewicht
Een belangrijk punt is het ge
wicht van de kampeerwagen. Dit
mag in beladen toestand niet meer
bedragen dan 65 procent van het ge-
zwaarder is nan lucht kan hier
door by lekkage naar buiten af
vloeien.
Verwarming
Verstandig is het by de aankoop
van een kampeerwagen aandacht te
schenken aan de verwarmingsmoge-
lykheden. De praktijk leert dat ca
ravans steeds meer het gehele jaar
door worden gebruikt het voorde
ligst Is men uit wanneer de fabri
kant van de caravan een kachel aan
brengt. Achteraf inbouwen brengt
veel kosten met zich mee. Vaak tref
fen fabrikanten echter voorzieningen
die de inbouw van een kachel ver-
gemakkelyken.
Toer-caravan
Vervolgens is er de echte kampeer
wagen met vaste opbouw, de toer-
caravan. Deze heeft boven de tent-
of vouwwagen het belangryke voor
del dat hy mits voorzien van dub
bele wanden, 'n dubbel dak, een dub
bele vloer en verwarming ook goed
te gebruiken is voor winter (sport» va
kanties.
Als toer-caravans worden die
kampeerwagens beschouwd, die niet
groter zyn dan 7.50 meter (lengte» by
2-50 meter breedte». Het groot
ste aanbod (18,4 procent) op het ge
bied van de toercaravans doet zich
voor in de prijsklasse van 5000 k 6000
gulden
caravan te boven gaan en waarmee
aldus niet zonder meer op de open
bare weg gereden kan worden, als
sta-caravan beschouwd. De sta-cara
van is alleen geschikt om ergens
vast neer te zetten als tweede huis.
De invoering van de b.t.w. heeft
op deze categorie caravans een prijs
verhogende invloed gehad. De goed
koopste kost op het ogenblik een klei
ne 7.000 gulden. De meest voorko
mende prijzen liggen tussen de 8.000
en de 9.000 gulden.
Kampeerauto
Tenslotte heeft men de niogelyk-
heid een kampeerauto te kopen af
een busje af bestelwagen zelf als
kampeerauto in te richten. Het voor
deel is hier dat de kampeerwagen zelf
gemotoriseerd is, want het ryden een
voudiger maakt.
De beste tyd voor de aankoop van
een kampeerwagen is de periode van
november tot februari. De kans dat
het model waarop men zyn keus
heeft laten vallen is uitverkocht is
dan het kleinst. Sta-caravans zyn
over het algemeen het gehele jaar
door uit voorraad leverbaar
By oordeelkundig gebruik gaat
een kampeerwagen zeer lang mee. Er
wicht van de beladen auto, waar
aan hy gekoppeld wordt.
Wanneer het beladen gewicht van de
caravan groter is dan 750 kilogram
of wanneer het met-beladen gewicht
vam de auto overtreft, is een regi
stratiebewijs noodzakeiyk. Dit bewys
wordt uitgereikt na een keuring van
de combinatie door de Ryksdienst
voor het wegverkeer.
Kampeerwagens met een beladen
gewicht van meer dan 750 kilogram
moeten ook voorzien zyn van een
reminstaülatie. Uit veiligheidsoverwe
gingen is het aan te bevelen de ca
ravan al van een reminstallatie te
doen voorzien wanneer het beladen
gewicht meer dan 500 kilogram be
draagt.
Ventilatie
Van groot belang is ook de venti
latie. Hoe kleiner de ruimte, hoe
groter de behoefte aan luchtverver
sing. Oak by regen en wind moet er
geventileerd kunnen warden. Kook-
dampen moetan gemakkelijk naar
buiten kunnen wyken. Ook in de
kastjes voor levensmiddelen zyn
ventilatie-openingen noodzaikeiyk.
Wanneer een gasfles in de cara
van wordt ondergebracht, moeten er
openingen zitten in de bodem van de
betrokken bergruimte. Het gas dat
Een fraai produkt van Neder
landse bodem is de Yvonne* van
Caravan-fabriek Mostard.
De laatste tUd neemt het toepas-
en van centrale verwannings6yste-
men toe. Als brandstof wordt hierbij
zowel olie als gas toegepast. Olie heeft
behalve de goedkoopte, het voordeel
dat zy overal gemaikkelyk verkrijg
baar is. Het vullen van een lege gas
fles kan in het buitenland nog wed
eens moeilijkheden opleveren.
Proefrit
Tenslotte dit: maak alvorens
tot aankoop over te gaan een proef
rit met als trekauto de eigen auto.
Beproef tijdens deze rit de rijsnel
heid in de verschillende versnellin
gen, de wegligging en het doorzicht
door de caravan onder verschillende
omstandigheden zoals slecht wegdek,
goed wegdek, hellingen, meewind, te
genwind en riJwind. Stel van de proef
rit wel de verzekeringsmaatschappU
op de hoogte. Meer uitvoerige aan-
wyzingen voor aspirant-kampeerwa
genkopers worden gegeven door de
Nederlandse Caravan Club (Lochesn-
seweg 37g. Gcessel), die K.NA.C. en
de AJ4.W3,
