SPELEN MET LETTERS CIJFERS HEXIAMONDS Viermaal dezelfde cijfers ZET ER KLINKERS TUSSEN Symmetrische lettergroepen N S 1 1 1 El G L K K G SNTDC 5 N D W F T W T H U L N F H D N T U L U T H N T I- i— Ll JAARWISSELING MINIATUUR DROOWSIURK FA. B. ZEILSTRA ABCDEF GHKL 6 8 69 1x2x5x687-40 39 6869 EEN BEHAAGLIJKE TEMPERATUUR PUZZEL VIII 1 A R G B A E N 5 C H L A N G L D V L N D B R 1 A N G L A A E N R L F A A L B L E N Z U G B G PUZZEL IV 4 9 5 4 59 9 5 4 I 0 3 5 0 3 5 0 3 5 PUZZEL V PUZZEL VI PUZZEL VII Spreekwoord in rebusvorm HOE IS DE MANMEVKLEDIMG 4-e OMSTAAV? 3 10 5 6 7 4 ■4 7 6 4 6 7 ■4617 PUZZEL IX PUZZEL X WENST U EEN VROLIJK KERSTFEEST, EEN GELUKKIG NIEUWJAAR EN IN HET GEHELE JAAR 1969 (U weet dat de Fa. B. Zeilstra, Langebrug 101, Leiden, tel. 01710-40845, dit laatste vele maanden kan garanderen) KERSTBIJLAGE 1968 VAN HET LEIDSCH DAGBLAD T «mm f L'.■-■■'-iW Ss Door het invullen in de open vak jes van symmetrische lettergroepen moeten in deze figuur horizontaal dertien woorden ontstaan. Bij juiste invulling ontstaat op de middelste dikomlijnde verticale kolom een woord dat betrekking heeft op de feestdagen. Een symmetrische lettergroep is bv. de groep ANA in het woord KANAAL of EZE in NIEZEN. Het is derhalve een lettergroep die van vo ren naar achter gelezen hetzelfde is als van achter naar voren. Het woord LEPEL is in zyn geheel symmetrisch en er zijn (vaak twijfelachtige) woorden van grotere lengte die ge heel symmetrisch zijn zoals bv. PARTERRETRAPMaar zo moeilijk willen wij het U niet maken. Van elf van de dertien woorden zyn alle letters op een symmetrische groep van drie na gegeven, van twee woorden moet u nog slechts een sym metrische groep van vyf letter in vullen. Hoe luiden de dertien woorden en hoe het verticale sleutelwoord? Er is slechts een beperkt aantal manieren, waarop vier geiykzydige zeshoeken (hexiamonds) tot samenhangende figuurtjes kunnen worden ge combineerd, namelyk zeven (waarby spiegelbeelden als gelyk worden be schouwd). Met deze zeven figuurtjes kam, men weer slechts een beperkt aantal re gelmatige figuren leggen; hoeveel ls niet te zeggen, want dan zou men eerst moeten vaststellen wat als een „regelmatige figuur" wordt beschouwd. Twee van deze figuren, die wy regelmatig noemen, hebben wy hier afgebeeld. Het ene (rechts) hebben wy getekend zoals het samengesteld kan worden uit die getekende zeven verschillende stukjes, elk bestaande uit vier hexiamonds. Kunt U uit die zeven stukjes (uitknippen of natekenen) ook de linker figuur leggen, waarby het middelste vlakje, dat grijs is getekend, open moet blyven? De rechts getekende stukjes mogen dius voor het leggen van de linkerfiguur ook worden omgedraaid oan het „geiyke" symmetrische figuurtje te krijgen. In deze spreuk zyn alle klinkers weggelaten en alleen de medeklinkers vermeld, terwijl ook geen afschei ding tussen de woorden is gemaakt. Hoe luidt deze spreuk met klin kers? Er moet by worden vermeld, dat de IJ als één letter, een klinker wordt gerekend, niet als een combinatie van de klinker I en de medeklinker J. Het getal 6869, dat de komende jaarwisseling aanduidt, kan op vele manieren worden „samengesteld" bv. aUs 6800 690 of 6000 869. Het kan ook (op zeer vele manie ren) met gebruikmaking van alle tien cyfers elk éénmaal waarby al leen de rekenkundige tekens x 4- en - mogen worden gebruikt (maar niet alle gebruikt hoeven te worden). Een vry voor die hand liggend voor beeld geven wij hierby, en wel met het gebruik van vyf tekens. Onze opgave in deze puzzel is nu, het getal 6869 samen te stellen met behulp van alle tien cyfers éénmaal en ZO MIN MOGELIJK van de ge- noemde rekenkundige tekens en ook geen andiere). Dat wil zeggen dat zo min mogelyk van die tekens ergens tussen de letters A tot en met L moeten worden geplaatst, zodat de vergelyking klopt, waarby die letters door de tien cijfers vervangen moe ten worden. Er bestaan veertig verschillende (in principle verwante) oplossingen met zo min mogelyk tekens. Het lijkt in eerste instantie niet zo aardig van ons dat wy u vragen, twee van die veertig mogeiykheden te berekenen en wel die waarin het geval ABCDEFGHKL zo groot moge lijk ia en die waarby dit getal zo klein mogelyk is. U moet echter van ons aannemen, dat dit een verlich ting van uw taak is, want we geven er nog iets by. By dat maximum en minimum verschillen de getallen ABCDE 73638 en de getallen FGHKL merkwaardigerwijze ook 73638. Met dit gegeven is de oplossing vry een voudig te vinden. Hoe moeten de tekens geplaatst worden en hoe luiden derhalve in de twee gevraagde gevallen de getallen ABCDEFGHKL? Een getal mag niet de 0 als linker cijfer hebben, en een getal van 1 cyfer mag niet uit de 0 bestaan. Deze rebus geeft een spreekwoord weer. Hoe luidt dit spreekwoord? De das is ontstaan uit de gewoonte van Romeinse soldaten om hun keel tegen het ruwe klimaat van W._ Europa te beschermen De korte jas is ontstaan omdat Lord Spencer eens zijn lange jas a h haardvuur schroeide DeLord lanceerde toen de mode vd korte jas •v''® De splitten in de herenjassen 3 zijn indertijd gemaakt opdat de man meer bewegingsvrij. hetd bij het gevecht zou hebben. 4 De lange broek is een uitvin. j ding van Perzische ruiters. Het veertje aan de linker, kant van de herenhoed her. 5 innert aan de riddertijd toen de edellieden een verenbos _J op de helm droegen. Het vest is afkomstigv uit de riddertijd, toen de ridders een vest onder het harnas droegen ter bescher. Nj ming tegen het kille ijzer -V De paraplu komt uit Azië en is oorspronkelijk een bescherming tegen dezon Qpfj) Het is mogelyk, twee getallen van dezelfde cyfers (al of niet In andere voQgordie) by elkaar op te tellen waar by een getal ontstaat dat uit die zelfde drie cyfers bestaart-. Wy geven dat voorbeeld hierby. Iets soortgeiyks kan men op vele manleren doen met drie getallen die telkens uit dezelfde cyfers bestaan en tezamen een vierde getal van die zelfde cyfers geven als som. Daarvan hebben wy twee voor beelden gegeven. Het eerste voorbeeld geeft de kleinst mogelyk som (3105) en het tweede de kleinst mogeiyke som (4617) waarby de drie bij el kaar opgetelde getallen alle verschil lend zyn, in tegenstelling met het eerste voorbeeld (3105). Wy vragen U, een dergeUJke com- natie van getallen te vinden waarby de som zo groot mogelyk ls. Als hulpgegeven by het oplossen kan nog vermeid worden, dat by deze maxi mum-som de drie by elkaar opga- telde getallen alle verschillend zyn. Hoe luiden deze getallen? Dit miniatuur kruiswoordraadsel heeft een wat vreemde titel gekre gen, omdat het ook een wat vreemd kruiswoordraadsel is. De helft van de horizontale en de helft van de ver ticale woorden dienen nameiyk ach terstevoren (resp. van beneden naar boven) geschreven te worden. Van daar het woord „DROOWSIURK" wat niet anders is dan „KRUIS WOORD" achterstevoren. Niet gege ven wordt, weQIke woorden op deze ongebruikeiyke manier moeten wor den ingevuld. Horizontaal: 1. benedenzyd*. 8. geiykmatig 9. voorzetsel 11. bloeiwyze 12. voorzetsel 13. veiligheidsapparaat 15. elasticiteit 16. dundoek 17. tydmeter 18. veel 20. laagte 21. dier 22. yzerhoudende grond 24. voorzetsel 25. alletwee 27. Europees land Verticaal: 1. loyale voorraad 2. lidwoord 3. familiegenoot 4. stel 6. wagen 6. reeds 7. uitroep van aiarm 10. vertrek 12. schildersattribuut 14. niet wild 15. haarkrul 19. oeverbegroeiing 22. opstootje 23. lofdicht 25. uitroep van afsohuw 26. lidwoord.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1968 | | pagina 23