Maanvlucht volgens boekje
Brandweerman
beschuldigd
van nalatigheid
Bemanning van „Pueblo" is vrijgelaten
GOEDE TELEVISIESHOW VAN GRIEPERIGE APOLLOBEMANNING
Auto doormidden
gereden: 4 doden
In de ban
van maan
(§ud
IV
OVER EEN JAAR
WEER SYNODE
R.K.KERK
en
Marshall-schuld
15 jaar tevroe^
afgelost
NADAT DE VS FORMEEL SPIONAGE HADDEN TOEGEGEVEN
armeen
teuton
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 23 DECEMBER 1968
No. 32671
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: Drs J. R Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14.10 per kwartaal (postabonnementen f 16.50) f 4,70 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers 0.25
Witte Singe) 1, Lelden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
HOUSTON De meest fantastische ontdekkingsreis van ooit
is zaterdag met grandiose precisie begonnen en de Apollovlucht
naar de maan verloopt tot dit moment volgens het boekje, mis
schien zelfs nog beter dan dat. Het enige probleem is een lichte
grieperige aandoening van de bemanningsleden, die echter met
medicijnen onderdrukt schijnt te zijn.
De ruimtevaarders Borman, Lovell en Anders zijn inmiddels aan
de aantrekkingskracht van de aarde ontsnapt en worden thans in die
van de maan gevangen. Morgenochtend zullen zij de directe omgeving
van de maan bereiken en een begin maken met de voorgenomen
tien omwentelingen om onze buur in het heelal.
Gisteravond had de eerste directe televisieuitzending vanuit de
cabine naar Amerika plaats, welke beelden een uur later ook op het
Nederlandse televisiescherm waren te zien.
Astronaut Anders laat zijn tandenborstel door ae capsule zweven
tijdens de eerste televisie-show die de Apollobemanning ten beste gaf.
ENSCHEDE <ANPi Vier per- De bestuurder van een van de auto'
sonen zijn om het leven gekomen die door de wrakstukken waren ge-
twee werden 5
bij een verkeersongeval, dat gis
teravond omstreeks zeven uur op
de weg EnschedeHaaksbergen
heeft plaatsgehad.
Het ongeluk gebeurde, doordat een
uil de richting Enschede komende
luto. bestuurd door de heer F. Tim
merman uit Doetinchem, van de weg
raakte, tegen een betonnen paal bot
ste en vervolgens dwars over de weg
ham te staan. Een auto. die uit
de richting Haaksbergen kwam, reed
de dwars op de weg staande auto
doormidden. De wrakstukken kwa
men aan weerszijden van de weg te
recht. Even daarop reden twee auto's
ln volle vaart door de op de weg lig
gende wrakstukken.
Het ongeluk heeft het leven gekost
aan de 17-Jarige dochter van de be-
s Uurder van de auto. die uit Haaks
bergen kwam. de heer Slotman uit
crze plaats. Voorts aan drie inzit-
t'.r.den van de auto van de heer Tim
merman. namelijk zijn 28-jarige echt
genote, hun tweejarig zoontje Fred
dy en zijn éénjarig dochtertje Johan-
n-i De heer Timmermans werd le-
Ivtnsgevaarlijk gewond, evenals me-
p-ouw Slotman
reden, is nog wel gestopt, maar kon
gewond ;Cje aanfc>]jk niet verdragen en is door-
rend
Duit»
)ew
CM
3 140
VATICAANSTAD (Reuter) Paus
Paulus heeft vandaag bekendge
maakt. dat volgend jaar op 11 okto-
lier een nieuwe bisschopssynode
zal worden geopend ter be
spreking van de problemen in de
Rooms-Katholieke Kerk. De paus
maakte dit bekend in het college van
iardinalen-
gereden naar Enschede, waar hij de
politie waarschuwde. De bestuurder
van de andere auto, een Chevrolet,
is nog niet gevonden
Twee doden
Op de provinciale weg in Limbricht
kwamen zaterdagavond twee perso
nenauto's en een busje met elkaar
in botsing. De bestuurder van een
der personenauto's, de 21-jarige J.
Tummers uit Limbricht, was op slag
dood, evenals de driejarige M ark
Willems uit hetzelfde plaatsje. De
derde inzittende, mevrouw Luyckx
uit Sittard, werd levensgevaarlijk ge
wond.
De vijf inzittenden van de andere
auto's zyn allen min of meer ernstig
gewond in het ziekenhuis ,,De God
delijke Voorzienigheid" in Sittard op
genomen.
De Apollo bevindt zich thans, ruim
twee etmalen na de lancering en bif-
na 300.000 km van de aarde, voorbij
het punt waar de aantrekkings
kracht van aarde en maan even
sterk zijn. Op dat punt was de snel
heid. die aanvankelijk na het verla
ten van de aardbaan bijna 40.000 km
per uur bedroeg, door de remmende
werking van de aardse aantrek
kingskracht. verminderd tot 3472 km
per uur. Thans neemt die snelheid
door het trekken van de maan weer
toe tot 9152 km per uur. Bij de maan
moet de capsule worden afgeremd
tot 869 km per uur om in de voorge
nomen baan om de maan te komen.
Deze operatie wordt ruim 09 uur na
de lancering, dat fe morgenochtend,
uitgevoerd.
Gelukwens
Onder het motto „the show must
go on" hebben de grieperige astro
nauten gisteravond hun eerste direc
te televisieuitzending uit de capsule
verzorgd, toen deze zich op ruim
200.000 km afstand van de aarde be
vond. De beelden kwamen even
goed door als indertijd uit de Apol
lo-VII in een baan om de aarde, hoe
wel de afstand ditmaal zevenhon
derd maal zo groot was. De Uitzen
ding begon met beelden van com
mandant Borman die herstellende
van misselijkheid op zijn bank lag.
Anders, die de camera bediende,
liet daarna Lovell zien, die in de
.keuken" bezig was. Alvorens een
zakje vla te openen, dat hij braaf
naast zich liet zweven, feliciteerde
deze zijn moeder, die gisteren 73
jaar werd: een ruimteprimeur waar
zij bijzonder trots op zal zijn. Er
werden voorts in de capsule wat
grapjes met zwevende tandenborstels
en dergelijke zaken uitgehaald.
De opnamen uit de enigszins be
slagen vensters van de Apollo deden
het niet zo best. doordat er wat
moeilijkheden met de telelens wa
ren. „Jullie hebben de afscherming
van de lens toch niet vergeten weg
te halen?" vroeg het controlestation
op aarde. „Daar hebben we zelf al
naar gekeken." kwam het prompte
antwoord. Het lukte niet met de
lens en door een gewone lens was de
aarde slechts een vage lichtvlek in
het televisiebeeld. Tijdens deze op
name zagen de kijkers hoe kleinere
materiedeeltjes zich buiten op het
venster van de Apollo afzetten.
Blauwe maan
Deze ijle materie, afkomstig van
uit de Apollo, is vermoedelijk ook de
oorzaak geweest van het blauwe
schijnsel, dat de astronauten om de
maan hebben waargenomen. Het
lijkt hoogst onwaarschijnlijk dat dit
schijnsel zou duiden op een zeer ijle
maanatmosfeer. Dit moet echter nog
nader worden onderzoent.
De uitzending werd afgesloten met
een korte uiteenzetting over het
langzaam wentelen van de capsule
teneinde te voorkomen dat deze te
eenzijdig door de brandende zon zou
worden verhit: het barbecue-effect
heet dit in ruimte-jargon.
De helderheid van de televisie
beelden heeft de deskundigen ver
rast, evenals trouwens de duidelijk
heid van de radioverbindingen.
Griep
Het enige in de vlucht, wat tot
dusver moeilijkheden heeft opgele
verd, is de gezondheid van de ruim
tevaarders. Borman kon in zijn eer
ste rustperiode de slaap niet vatten
en kreeg van het controlestation ver
gunning een slaappil te gebruiken.
Later kregen alle drie last van mis
selijkheid en andere verschijnselen,
die op een lichte griep zouden kun
nen wijzen. Verontrustend werd dit
niet geacht, vooral omdat voldoende
medicijnen aan boord zijn om deze
verschijnselen te onderdrukken. Der
gelijke aandoeningen kunnen wel
hinderlijk worden btf de landing op
aarde, maar zijn nauwelijks storend
voor het verdere vluchtverloop. of
zij zouden een ernstig karakter moe
ten aannemen.
De Russen hebben in pers en ra
dio vrij veel aandacht aan de lance
ring besteed, doch daarbij sterk de
nadruk gelegd op de grote risico's,
die de ruimtevaarders zouden lopen.
Zij onthielden zich van commentaar
op de stand in de „maanrace."
(Zie voorts pag. 2)
Marylin Lovell slaat met haar i
drie dochters v.l.n.rSusan, j
Jeffrey en Barbara, de lancering I
van de Apollo op Kaap Kennedy
gade.
WASHINGTON (AP' Neder
land heeft zijn schuld uit hoofde van j
het Marshall-plan aan de Verenigde
Staten afgelost, zo heeft het Ameri-
kaanse ministerie van Financiën gis- j
teren bekendgemaakt. Het totale be-
drag van 65,5 miljoen dollar werd
15 jaar te vroeg afgelost
IrDe vervroegde aflossing werd door
Nederland gedaan als een passende
vorm van samenwerking in het licht
van de algehele Amerikaanse beta
lingsbalanssituatie", aldus het minis
terie van Financiën.
De lening van 129,5 miljoen dol
lar werd in 1948 aan Nederland ver
strekt. De hoofdsom zou volgens het
oorspronkelijke aflossingsschema
door Nederland zijn terugbetaald in
termijnen in de jaren 1976 tot en
met 1983.
KINDJE OMGEKOMEN BIJ
BRAND IN ROTTERDAM
Ontvoerd De politie van Parijs
heeft zondag de auto gevonden van
oud-kolonel Raymond Gorel, de vroe
gere penningmeester van het Franse
geheime leger, de OAS. die sinds
vrijdag werd vermist. De politie ver
moedt dat Gorel ontvoerd is. of mis
schien ondergedoken is omdat hij be
dreigd werd door zijn vroegere vrien
den. Een jaar geleden is hij ternau
wernood ontsnapt aan een poging
hem bij zijn woning te ontvoeren.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM (GPD) De 21-
Jarige dienstplichtige marechaus
see R. Hagen heeft vanmorgen na
een brand ln Rotterdam tegen
over de officier van justitie een
beroepsbrandweerman van nala
tigheid beschuldigd.
Bij de brand is een twee-jarig jon
getje dat in de tussenkamer van een
woning op de tweede verdieping in
zijn ledikantje lag te slapen, om het
leven gekomen. De heer Hagen meent
dat het kindje eerder uit de tussen
kamer had kunnen worden ge
haald. wanneer de betrokken brand
weerman had voldaan aan zijn ver
zoek direct met een persluohtmasker
de woning binnen te gaan om de nog
slechts met rook gevulde tussenka
mer binnen te dringen.
De heer Hagen stond samen met
de moeder van het omgekomen jon
getje met een vrijwillige brandweer
man op de gang van de woning. Op
verzoek van de vrijwilliger is de heer
Hagen naar hij zegt naar beneden
Opkl
De Bilt verwacht van heden tot
ist C morgenavond opklaringen, maar ook
enkele verspreid voorkomen''0
Matige, aan dc kust af en toe nog
krachtige noordwestelijke wind. De-
relfde temperaturen als vandaag o)
>«ts lagere
(Opgemaakt om 12.40)
24 december
ton op: 8.47 uur; onder: 16.32 uur
Maan op: 12.06 uur: onder: 22.42 uur
Hoogwater te Katwijk te 6.32 en
1?56 uur. laagwater te 2 19 en 14.45
UU!
Hil nummer bestaat uit 18 pagina's
PANMOEND JON/SEOEL (AFP,
Reuter) De 82 nog in leven zijnde
bemanningsleden van het Ameri
kaanse oorlogsschip .Pueblo" hebben
vanochtend even over half vier in
Panmoendjon hun vrijheid herkre
gen.
Precies elf maanden nadat het
elektronische verkenningsschip door
Noordkoreaanse oorlogsbodems werd
opgebracht. Het stoffelijk overschot
van de 83ste opvarende die bij het
treffen werd gewond en die later
overleed is eveneens aan de Amerika
nen overgedragen. De „Pueblo" zelf
blijft in Noordkoreaanse handen.
Voor de vrijlating moest de Ameri
kaanse generaal-majoor Gilbert
Woodward een verklaring tekenen
waarbij de Verenigde Staten schen
ding van de Noordkoreaanse wate
ren met spionagedoeleinden toegeven.
De verklaring werd zowel door de ge
neraal als door de minister van Bui
tenlandse Zaken. Rusk, nog voor de
ondertekening een „waardeloos docu
ment" genoemd dat de Noordkorea-
nei. tevreden scheen te stellen maar
dat slechts uit menselijke overwegin
gen ten opzichte van de bemanning
zou worden getekend
In een lange verklaring van het
Noordkoreaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken wordt de vrijlating
bevestigd en gezegd dai de Amerika
nen hebben toegegeven dat de
„Pueblo" met spionage-oogmerken in
Noordkoreaanse wateren voer en dat
zij daarvoor hun verontschuldigingen
hebben aangeboden.
De Noordkoreaanse verklaring zegt
voorts dat de bemanning gestraft
had moeten worden, maai- dat tot
uitwijzing was besloten omdat zij
„openlyk haar misdadige handelin
gen had toegegeven" Het Noordko
reaanse persbureau publiceerde een
brief met „dankbetuigingen van offi
cieren. matrozen en oceanografen"
van de „Pueblo".
De gezagvoerder van de .Pueblo"
heeft vandaag in de Zuidkoreaanse
hoofdstad verklaard, dat hij en zijn
bemanning kort voor hun vrijlating
een week lang „hevig geterroriseerd"
zijn geweest. Vele bemanningsleden
verkeren volgens Bucher in slechte
lichamelijke conditie in verband met
de voeding, die zij gehad hebben.
Maar de kneuzingen en blauwe plek
ken, die zü opgelopen hebben, zou
den vrij snel genezen zijn.
Afgezien var de week van inten
sieve mishandeling was het leven in
gevangenschap over het algemeen
lang niet zo ellendig geweest, dat
men het ondragelijk zou moeten noe
men. Gezagvoerder Bucher zei nog.
dat hy zich stipt gehouden had aan
de instructies van de Amerikaanse
marincbeve'hebbei in Japan. Vol
gens deze instructies moest de „Pue
blo" minstens 13 rnjjl uit de Noord
koreaanse kust en van Noordkore-
aans grondgebied verwijderd blijven.
I gegaan om assistentie van een man
met een masker te halen. In plant»
daarvan is. aldus de heer Hagen,
eerst een slang van de brandweer
wagen in de woning gebracht. De
vlammen waren toen al te hevig om
nog via de brandende voorka
mer de tussenkamer binnen te drin
gen. Pas nadat het vuur was ge
blust kon uit de tussenkamer het lijk
je van het kind worden geborgen.
De woning aan de Hugo Mole
naarstraat, bewoond door de familie
Poeljer, is vrijwel geheel uitgebrand.
Toen de brand uitbrak, bevond de
moeder zich in de keukendrie ande
re kinderen speelden in de voorka
mer. Mevrouw Poeljer slaagde er in
de drie kinderen (5, 3, en 1 jaar oud)
onder haar armen te nemen en van
de trap af naai- buiten te dragen. Zij
is daarna vergeefs weer naar boven
gegaan om te proberen ook de 2-jari
ge Isac te redden. Over de oorzaak
van de brand is nog niets met zeker
heid bekend. In eerste instantie was
de recherche geneigd te veronder
stellen, dat één van de kinderen in de
woonkamer met vuur heeft gespeeld.
De brandweer heeft vrij veel moeite
gehad om het vuur geheel onder de
knie te krijgen. De uitgebrande ka
mers en de vliering van de woning
bleven nog vrij lang nasmeulen. Hoe
wel een ladderwagen ter plaatse wm
kon de brandweer er geen gebruik
van maken, omdat het voertuig m
de smalle straat niet in een goede po
sitie kon worden gemanoeuvreerd.
Moord op twaalfde dochter Om
dat zijn vrouw voor de twaalfde keer
een dochter ter wereld had gebracht,
heeft Salah Hassan Safa uit het dorp
Brika in het zuiden van Libanon, hei
twaalfde meisje door wurging om
het leven gebracht. Toen de man ge
arresteerd werd, verklaarde hij. dat
de geboorte van een twaalfde doch
ter hem in een staat van waanzin
had gebracht.
De bemanning van ae Pue blowerd na haar vrijlating weg geleid door een groot aantal MP s.
Uit het Leidsch Dagblad van 't
22 December 1868:
Naar wij met genoegen
vernemen, heeft het Z.M. de
Koning behaagd de aanzien-
lijke som van f 500 bij te
dragen voor de oprichting
van het Boerhaave-monu-
ment, terwijl ook van Z.K.H.
Prins Frederïk eene som van
1200 voor hetzelfde doel bij
de commissie is ontvangen.
Advertentie Wordt ge
vraagd eene kindermeid,
P.G... niet beneden de 25
jaar, gewoon met kinderen
om te gaan, ter oppassing
van een jong kind Adres
Breestraat, Wijk IV. 338.
(thans no. 39