Studentenstop juridisch
niet onaanvaardbaar
Leidse vakcentrales
tegen een koopavond
A Is noodmaatregel
A vóór Kamerbesluit
Dure klap
Kassen verdwij nen
nieuwbouw ziekenhuis
SINT DINSDAG
IN LEIDEN
Maatstaven
Academische
examens
Twen cosmetica
Drvd.Hoog
SURINGAR
Leidse Spaarbank
Cairo nogal
somber over
vredeskans
Hij komt...
Adres aan gemeenteraad
If andelagenda
voor Leiden
en omstreken
Met Suezkanaal
is het afgelopen
:mb» woensdag 13 november 1968
LEfDSCH DAGBLAD
pagina 1
aw.
,jn4
'■wj (Van onze juridische medewerker mr. F. Kuitenbrouwer)
Grondwet, al sinds het begin van de vorige eeuw een voor
werp van „aanhoudende zorg der regering". Dat is in meer dan
.één betekenis nog steeds een levende waarheid. Neem bijvoor-
eld het probleem van de aangekondigde numerus fixus: door
niddel van een vergelijkend propedeutisch examen wordt aan
buihet eind van het eerste jaar slechts een van tevoren vastgesteld
aantal studenten doorgelaten. De rest is de klos: het exami-
c.V] jgren wordt ondergeschikt gemaakt aan de macht van het
jetal, aan de beperkingen van de ruimte.
Deze kwestie is thans door minister Veringa (Onderwijs) uit
anden van de faculteiten genomen en uitdrukkelijk tot een
■rsej angelegenheid voor „Den Haag" verklaard.
10 u
een toekomstig de-
tussen regering en parlement
er echter nogal wat onzeker-
Daarom heeft de Nederland-
Studenten Raad (NSR) besloten
tevoren aangekondigde korte ge-
tegen de Leidse Universiteit
door te zetten. De NSR vraagt
gerechtelijk verbod van de aan-
maatregel, die zij een
beperking acht van
Het Ivriiheid van onderwijs.
en daarbij kunnen ook andere facto
ren (finanoiën) een rol spelen.
De Wet op het Wetenschappelijk
Onderwijs (WWOl stelt het recht op
het bijwonen van het onderwijs al
leen afhankelijk van een inschrijving
op voorwaarde van betaling van
f 10,- en collegegeld en zonodig een
verplicht tbc-onderzoek. Voor zover
,4e aard of het belang van het on
derwijs" zich naar het oordeel van
curatoren zich er tegen verzetten,
kan de toegang tot bepaalde onder
delen beperkt worden. De numerus
fixus is echter niet een kwestie van
inschrijving maar van examineren.
Examens
De wet zegt, in artikel 26, dat
iedereen tot de academische examens
wordt toegelaten zelfs onverschil
lig waar h'ij zijn kennis heeft opge
daan. Wel moet men het vereiste di
ploma van de middelbare school heb
ben. Het Academisch Statuut mag
nadere regels stellen voor de exa
mens. En daarin zit de kneep, want
dit statuut geeft aan de faculteiten
speelruimte. Dit geldt met name voor
het propedeutisch examen. Volgens
het Academisch Statuut kan dit bij
uitstek dienst doen als „zeef". De
enige algemene beperking is
dat een student nooit voor langer
dan één jaar mag worden afgewe
zen. Strikt formeel genomen is dat
bij een numerus fixus ook niet het
geval, al zal het er in de praktijk wel
op neerkomen.
een numerus fixus is onjuist zolang
Blijft de vraag of een dergelijk ge
bruik van de ruimte in de Neder
landse wetgeving valt te verenigen
met de strekking van het verdrags-
081 NSR CONTRA
•EN Hierdoor wordt extra de aandacht
ellla vestigd op een aspect van de zaak
ur e - ook los van het rechtsgeding
u van principieel belang is: wat be
tent „vrijheid van onderwijs" in
praktijk? Het theoretische begin
ne I wordt aan- en welsprekend on-
;oni r woorden gebracht in bijvoor-
eld de Universele Verklaring van
:P°s Rechten van de Mens: „Een ieder
Beft recht op onderwijs. Hoger on-
rwijs zal gelijkelijk openstaan voor
n ieder die daartoe de begaafd-
Jujli iid bezit", aldus de gedeeltelijke
djfct van artikel 26.
"r Als maatstaf wordt dus uitdrukke-
k „begaafdheid" gesteld. Maar
de an tering ervan blijkt alleen
jwfi t het op basis van gelijkheid moet
ïr fl beuren. In ieder geval heeft de
liversele verklaring geen directe
chtskracht in Nederland Dat is
uurlhter wel het geval met het Euro
165 verdraS voor de mensenrech-
x n n- En dit verklaart in het tweede
m Brtikel van het eerste prococol:
'iemand zal het recht op onderwijs
in brden ontzegd".
Wat is „onredelijk?"
set Geldt dit echter wel zo categorisch
;o B'het klinkt? Het verdrag zwijgt in
ier geva'l uitdrukkelijk over eni-
v rlei uitzondering en dat is bepaald
elbetekenend. Toch heeft de Hoge
j^Tlaad in een arrest van 5 mei 1959
5 ui te kennen gegeven dat het ver-
fcgsbeginsel niet zonder beperkin-
uri I in onze nationale rechtsorde
e 5 otwerkt. Als nuancering op het be-
at5|msel komt natuurlijk in de eerste
wts het genoemde selectiecriterium
aaï de begaafdheid in aanmerking.
w tk in het Europees verdrag blijkt
Welijk dat iedere discriminatie
■arbj achterwege moet blijven.
Discriminerend wil hier zoveel zeg-
01 als het achterstellen van be-
aaide studenten op een onredelijke
tamen gr on cl. Is de invoering van
getalsmatig selectiecriterium on-
pHjk? Vanuit de individuele stu-
roitl &ezien en het individu staat
1 straal in het Europees verdrag
5 dit wel het geval. Kan de over-
de andere partij in het ver-
r^' zich echter niet beroepen op
rfQ zekere rechtvaardiging? Het ver-
^beginsel vereist immers naar
aard een wettelijke uitwerking,
LEIDEN Aan de Leidse Univer
siteit zjn geslaagd voor de volgende
examens: doctoraal II geneeskunde
mevr. I. Hens-Unger (Wassenaar),
mej. J. H. J. Zwets (Den Haag) en
de heren W. Baerts (Valkenburg).
R. J. v. d. Bosch (Boskoop). D. L
de Gier Cs-Gravenhage), E. M.
Noord jk Cs-Gravenhage). A. M.
Nijs (Schiedam) en .J M. Wit (Oos
terhout); semi-arts mej. H. van Gog
(Wateringen), mej. M. A. Th. W
Schats (Den Haag), mej. J. G. N.
Megens (Leiden» en mej. H. J.
Zwartendijk (Alphen aan de Rijn).
Kandidaats wiskunde en natuur
wetenschappen de heren H. Brink
(Oegstgeest), H. W. Nell (Leiden),
mej. M. E. v. Roosmalen (Leiden)
en de heren W. C. M. Klein Brete-
ler (Leiden). H. J. Smid (Leiden).
W. Koops (Rotterdam). H. W. de
Wind (Leiden). M. Goedhart (Lei
den), K. O. Liem Leiden 1 en H. W
T. J. van Ingen (Leiden); doctoraal
biologie de heer J. P. van Djk (Lel
den), mej. A. M. de Pijper (Leiden),
mej. M. Th. Smith (Leiden) en de
heer J. Smit (Leiden): doctoraal na
tuurkunde de heren B. A. Zweers
(Leiden) en M. B. M. Jacobs (Eind
hoven): doctoraal scheikunde de he
ren B J. M. S. v. Rooden (Leiden)
en J. Stakenburg (Leiden»; artsexa
men de heren K. Btflsma (Hel
mond) en A. Th. van Oosterom (Lel
den).
....UNIVERSITEIT
beginsel. Nu valt het op dat dit
nogal negatief is geformuleerd. Het
bevat een verbod van ontzegging in
plaats van een gebod om voor vol
doende onderwijs te zorgen. Toch
zijn deze twee aspecten niet te schei
den. temeer daar onze Grondwet wel
een opdracht voor de overheid in
houdt. Ook dan blijft het een open
(en interessante) vraag of de studen
ten in rechte aanspraak hebben op
«en zelfstandig recht van „plaatsing".
In ieder geval kunnen zij wel stellen
dat zj pas in het uiterste geval de
ADVERTENTIE
voorde jonge huid
V
BREESTRAAT 108
LEIDEN
Expositie Galerie
Van der Vlist
LEIDEN Zaterdagavond 23 no
vember wordt in de Galerie Van der
Vlist, Botermarkt 3, een expositie ge
opend van een zestal kunstenaars
Diana Vandenberg exposeert schil
derijen. Carla van Ouwenaller pot-
terie, Frans Erkelens tekeningen. Erik
Pape grafiek. Anke Blankevoort ke
ramiek en Elisabeth van Sandick
bloemdecorar.ies. De expositie duurt
tot 31 december.
LEIDEN In de maand oktober
werd er bij de Leidse Spaarbank in
gelegd f 6.508.879.32 en terugbetaald
f 918.722,28.
Het aantal nieuwe boekjes bedroeg
625 en het aantal afbetaalde boekjes
384. Op 4723 rekeningen van deelne
mers aan de afhaaldienst werd
f 202.508— bijgeschreven.
Er werden 1719 spaarbusjes ter le
diging aangeboden met een gezamen
lijke inhoud van f 68 473,17.
Het tegoed der 65.153 inleggers be
droeg aan het einde van de maand
f 89 838.697.03.
dupe worden van het universitaire
plaatsgebrek. Met andere woorden:
een wachtljstsysteem mogelijk is.
Ruimtegebrek
Van welke kant men het probleem
van de numerus fixus ook benadert,
centraal staat steeds de realiteit van
het ruimtegebrek, de feitelijke nood
toestand. Dit kan zeker een legitiem
argument opleveren. Maar een be
roep daarop brengt wél mee dat
deze noodtoestand geen dag langer
mag duren dan onvermijdelijk is.
Hierdoor wordt dan wel een stuk be-
leidsproblematiek binnengehaald dat
er de juridische argumentatie niet
eenvoudiger op maakt.
In de „Leidse" rechtzaak kan bo
vendien nog het probleem spelen van
de verhouding tussen de Leidse fa
culteit en de Haagse overheid. Hoe
wel de wet aan de rijksuniversiteiten
uitdrukkelijk rechtspersoonlijkheid
en dus onafhankelijkheid geeft,
blijven zij toch even uitdrukkelijk
overheidsinstellingen. In hoeverre
gelden de argumenten tussen over
heid en studenten ook tussen studen
ten en de faculteiten?
Kern van de rechtszaak blijft ech
ter de botsing van een feitelijk te
kort aan faciliteiten met een funda
menteel rechtsbeginsel. Zo men hier
in de rechtszaal niet grondig aan
toekomt dient dit des te meer in het
parlement te gebeuren.
DEN HAAG/LEIDEN Een 23-ja
rige bijrijder uit Leiden had in april
van dit jaar in Noordwijk een brom
fietser een klap in het gezicht gege
ven. Gisteren moest de agressieve
Leidenaar zich voor deze mishande
ling bü de Haagse politierechter ver
antwoorden. „De bromfietser had
praatjes tegen me", verklaarde ver
dachte. De politierechter hechtte
weinig geloof aan deze uitspraak.
De eis van de officier van justitie
luidde een boete van f 80,en voor
waardelijk een maand gevangenis
straf met een proeftijd van drie
jaar. .Ik vind dat te hoog", schreeuw
de de verdachte, die overigens al
eerder wegens een verkeersdelict
was veroordeeld. „Ik vind het te
laag", stelde de politierechter daar
beslissend tegenover. Het vonnis werd
daarom f 150,- boete en een maand
gevangenisstraf voorwaardelijk. Ver
dachte kondigde tenslotte aan in ho
ger beroep te zullen gaan.
Proces in Saloniki In Saloniki,
Griekenland, zijn gisteren zes per
sonen veroordeeld tot gevangenis
straffen van 5*A tot I6V2 jaar we
gens samenzwering- tegen het be
wind. Zij zouden een communisti
sche regering hebben willen vormen
De zwaarste straf kreeg de 36-ja-
rige advocaat Stylianos Nestoras. De
liberale politicus Paul Zannas is tot
10',2 jaar veroordeeld.
LEIDEN Niet alleen het
Academisch Ziekenhuisdoch ook
het bestuur van het Elisabeth-
ziekenhuis denkt aan nieuwbouw.
Voor deze nieuwbouw is reeds
grond gereserveerd, dat gedeelte
lijk wordt begrensd door de Korte
Vliet, de Haagweg en het Jac.
Urlusplantsoen in Zuid-V/est.
In afwachting van de bouw
vergunning is men thans begon
nen aan het opruimen van het
kassencomplex. Het ligt in de be-
CAIRO (AFP) Naar de mening
van waarnemers in de Egyptische
hoofdstad zijn de kansen op vrede in
het Midden-Oosten geslonken. De
Egyptische leiders zouden voorlopig
geen nieuw concüct met Israël wen
sen. maar hun positie Is wei harder
geworden.
Het gezaghebbende blad „Al Ach-
ram" schreef dat het falen van de
pogingen van Jarring, de VN-bemid-
delaar. niet betekent, dat een vierde
Israëlisch-Arabische oorlog voor de
deur staat.
In zekere diplomatieke kringen in
Cairo wordt opgemerkt, dat als
Egypte tot het offensief had willen
overgaan de kortgeleden uitgevoerde
Israëlische aanvallen op een elektri
sche centrale in Opper-Egypte als
voorwendsel hadden kunnen dienen
voor een beperkte Egyptische aanval
hetgeen niet gebeurd is. Integendeel,
na de Israëlische operatie waren d«
incidenten in het Suezkanaal afgelo
pen en beperkte Egypte zich hoofd
zakelijk tot defensieve maatregelen
Men acht het duidelijk dat Egypte
dat zijn leger versterkt heeft noch
akkoord kan gaan met de Israëlische,
aanwezigheid in het Sinai-gebied,
noch met de door Israël gestelde
voorwaarden.
doeling hier een ziekenhuis te
bouwen met een capaciteit van
circa 500 bedden.
Het huidige ziekenhuis aan de
Hooigracht zal in de toekomst
verdwijnen. Hoewel thans nog
niet vaststaat, ivelke bestemming
men aan het complex denkt te
geven, is de gedachte al eens naar
voren gekomen om in het huidige
gebouw een bejaardencentrum in
te richten.
(Foto LD Holvast)
LEIDEN Sint Nicolaas kermt
zoals bekend 19 november in Lei
den. De Sint, die is uitgenodigd
door de leden van de hervormde
en beide r.-k. schoolverenigingen
en het personeel van het open
baar onderwijs, hoopt om kwart
voor één aan de achterzijde van
het station in zijn rijtuig te stap-
pen. De te rijden route is vrijwel
gelijk aan die van vorig jaar:
Steenstraat, Haarlemmerstraat,
Hooigracht, Stadhuisplein.
Niet minder dan vijftienhonderd
kinderen uit de eerste klassen zullen
de Spaanse bisschop op het Stadhuis
plein verwelkomen. De Sint wordt bü
deze gelegenheid officieel door het.
college van B. en W. ontvangen. Na
deze verwelkoming begeeft hü zich
naar het kinderfeest in de Stadsge
hoorzaal. De militaire kapel van het
marinevliegkamp Valkenburg zal dit
jaar in verband met de bezuinigings
maatregelen van het ministerie van
defensie geen medewerking aan de
intocht verlenen. Er komt echter wel
een andere band voor in de plaats.
De St. Nicolaas-Intochtcommissie is
overigens verheugd over het feit dat
dit jaar voor het eerst de r.-k. scho
len het feest in zo grote getale mee
zullen vieren. Slechts de gerefor
meerde scholen ontbreken nu nog op
het appèl. De Intochtcommissie koes
tert de hoop dat ook deze groep
Sints verjaardag binnen afzienbare
tijd tot een succes zal helpen maken.
Het overzicht van het wandel pro
gramma 1969 van de samenwerken
de wandelsportverenigingen in de
Haarlemmermeer en de Rijn- en
Bollenstreek ziet er als volgt uit
22 en 23 maart: Sleutelstad Wan
deltochten. Leiden organisatie wa.v.
„Willen is kunnen".
12 april: Zevende Keukenhof tocht
Lisse, organisatie w.s.v. „DIO".
19 april: Rode Kuis Mars. Alphen
a. d. Ryn, organisatie in samenwer
king met w.s.v. „Wilskracht" en wan-
delknng Leiden en Omstreken.
30 april: Oranje Wandeltocht. Lei
den. organisatie Vereniging Konin
ginnedag. in samenwerking met de
Stichting Leidse Jeugd Actie en de
wandelkring Leiden en Omstreken.
10 mei: Tiende Semper Avanti-
mars. Alphen a. d. Rijn.
24 mei: Vierde Randstad Holland
mars, Alphen a. d. Rijn. organisatie
wat, „The Quick Steps".
4, 5, 6 en 7 juni: Twaalfde Avond
vierdaagse, Alphen a. d. Rün. orga
nisatie wandelkring Leiden en Om
atreken.
Zelfde data: Twaalfde Avondvier
daagse Hillegom, organisatie als vo
ren.
20 juniZevende Sleutelstad Nacht
wandeltocht. Leiden, organisatie ws.v.
„Willen i6 Kunnen".
28 juni: Tweede Spaarne Vier
daagse Tralningstocht. Bloemendaal.
organisatie c.w.s.v. „Het Spaarne".
5 juli: Negende Northgo Wandel
tocht, Noordwijk aan Zee. organisatie
Northgo-com missie.
30 en 31 augustus: Twaalfde Ryn-
sfcreek Wandeltochten, Zoeterwoude,
organisatie wandelkring Leiden en
Omgeving.
6 en 7 september: Corso Wandel
tochten Jubileumtocht „20 jaar
AWV", Aalsmeer.
13 september: Zesde Meer- en
Drechttocht, Leimuiden. organisatie
c.WjS.v. „Na arbeid Sport".
20 september: Duinwandeltocht.
Katwük aan Zee. organisatie Lions
Club Katwük
27 september: Vüftiende Herfst-
tocht. Haarlem, organisatie c.wa.v.
„Het Spaarne".
4 oktoberElfde Hutspotwandel
tocht. Leiden, organisatie wandel
kring Leiden en Omstreken
15 november: Dertiende St.-Nico-
laasmars. Alphen a d. Rün, organi
satie als voren.
OSLO (AP) Het gesloten Suez
kanaal is „niet meer van vitale be
tekenis voor de wereldhandel en het
internationale zeetransport", aldus
schreef het gezaghebbende Noorse
Dagblad voor handel en scheep
vaart gisteren in een artikel.
In een beschouwing over de ont
wikkeling na de juni-oorlog van 1967
schrijft het blad dat nauwelijks
Iemand behalve de Eg vp tan aren de
gevolgen van de sluiting van het
kanaal ondervindt. Een uitzondering
vormt India dat hogere prijzen voor
zyn tarwe moet betalen.
„De rol van het kanaal is uitge
speeld". aldus het blad dat daaraan
toevoegt dat heropening weinig in
vloed zou hebben op de internatio
nale handel.
De grote scheepvaartlijnen, die in
tien jaar tijd tweemaal werden ge
troffen door sluiting van het. ka
naal. verlaten zich er niet meer op,
aldus het overzicht.
Het kanaal heeft, nu de kolossale
olietankschepen op economische
wijze rond de Kaap naar Europa
varen, zijn beste klanten verloren.
Container-schepen zijn in aanbouw
voor het belangrijke verkeer van
Europa naar het Verre Oosten, In
dia en Australië.
Volgens het blad heeft Lord Ge<4-
des. de president van de Britse Ver
eniging van reders gezegd dat de
oliemaatschappijen volledig onafhan
kelijk van het kanaal zullen *ijn.
Het blad berekent, dat er na her
opening van het kanaal rekening
mee moet worden gehouden, dat on_
geveer de helft van de vroegere in
komsten zullen zijn weggevallen.
Verhoging van de kanaalgelden om
dit verlies te compenseren zou nog
meer schepen het kanaal doen mij
den. Het blad pleit er voor het ka
naal zonder heffing van gelden door
een internationale organisatie te la
ten exploiteren.
Biafra meldt successen In een
Biafraans frontberioht. van gisteren
wordt melding gemaakt van succes
sen aan verscheidene fronten. Ei
wordt echter niet gesproken over de
sector Onitsja, waar maandag ge
sproken werd van een nieuw Bia
fraans offensief. Volgens het fiont-
bericht is de strijd in de gebieden
van Ahoada en Iti Axis hevig. Ook
in de sector Aba zouden Biafraanse
troepen vorderingen maken.
(ADVERTENTIE)
LEIDEN De Raad van Vakcen
trales in Leiden, het samenwer
kingsorgaan van de drie plaatselij
ke vakcentrales t.w. de Leidse
Christelijke Besturenbond (C.N.V.),
het Nederlands Katholiek Vakver
bond Leiden (N.K.V.) en de Bestuur-
dersbond Leiden (N.V.V.), heeft
zich in de laatst gehouden periodie
ke vergadering langdurig bezig ge
houden met het probleem van de
Leidse koopavond.
Naar aanleiding van een te ver
wachten voorstel in de Leidse ge
meenteraad hebben de drie plaatse
lijke vakcentrales een afwijzend
standpunt ingenomen, wegens het
ontbreken van een compensatie voor
de werknemers in de betrokken be
drijfstakken op zaterdagmiddag. Dit
afwijzende standpunt zal zo spoedig
mogelijk ter kennis van de Leidse
gemeenteraad worden gebracht.
Voorts is in de vergadering van
de Raad van Vakcentrales gespro
ken over de werkgelegenheid in Lei
den, de gemeenschappelijke activi- j
teiten in het winterseizoen en over
de contacten met de „Leidsche Ver-
eeniging van Industriëlen." Vervol
gens Is besloten dat in principe me
dewerking zal worden verleend aan
een door de plaatselijke oecume-
nische raad van kerken te beleggen
bijeenkomst over het in praktijk
brengen van de sociale paragraaf i
van de „Uppsala-Confcreatle."
Haarlemmerstraat 181 'hoek Hooglandse Kerksteegis het adres van juwelier-horloger v. d. Water,
waar u voor de a s. feestdagen een waardevol en blijvend geschenk kunt kopen Wij handhaven
onze 30-jarige traditie. Ruime keuze - aparte modellen - de beste merken - prima vakservice -
altijd voordelig.