Ontspannen kandidaat voert
inspiratieloze campagne
rmck
Leopard '-tank vervangt Centurion
POLITICI GEVEN
COMMENTAAR
MAREL
Jinton
Nieuwe Intelsats
Ruilliarten
EEN WEEK OP STAP MET RICHARD MULHOUSE NIXON
Reportage van
mr. H. L. Leffelaar
Onze politieke enquete
Enorme sortering
voordelige
auto occasions
Een Rinck: dat is een
ander woord voor 'n bril
Handschriften
van T. S. Eliot
NEDERLAND LAAT KEUS OP DUITS WAPEN VALLEN
TRIJDAG 25 OKTOBER 1968
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA
UIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIINIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIBIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIINIIIIIIIIIIIH
KEY BISCAYNE (Florida)
(GPD) Key Biskayne is een
klein, kunstmatig eiland even
ten zuiden van Miami. Richard
Nixon heeft hier één van zijn
hoofdkwartieren opgeslagen in
een bescheiden hotel, dat, sinds
het in de nationale belangstel
ling is komen te staan, ver
nieuwd wordt. De vakantie
sfeer die er heerst, is in over
eenstemming met de ontspan
nen verkiezingscampagne, die
de republikeinse kandidaat
voor het presidentschap dit
jaar tot nu toe heeft gevoerd.
Er is weinig te doen wan
neer Nixon naar Key Biscayne
komt. Het zijn de dagen dat hij
uitrust, zijn schema bestu
deert, aantekeningen maakt
voor toespraken en besprekin
gen heeft met adviseurs.
Over Nixons entourage ligt een
moeilijk te omschrijven sfeer van ge
routineerdheid, computer-achtige ef
ficiency. gebrek aan spontaniteit en
inspiratie. Zijn assistenten dragen
eendere donkere kostuums, het haar
onveranderlijk glad en ln een schei
ding, hun optreden is dat van kan-
toorrotten, die een directeurszetel in
het oog hebben en deze met onbe
rispelijkheid hopen te behalen. Ze
zyn uitgerust met walkie-talkies en
ze gebruiken code om ook eenvoudige
berichten naar elkaar door te geven.
Zelfs een auto heeft een codewoord.
Een week met Nixon begint op een
ochtend om kwart voor elf met een
kwartiertje voor de fotografen. Met
en golf stick (een spel, dat hy vrij
wel niet beoefent» poseert hij met de
televisiester en golf enthousiast Jackie
Gleason op de baan. Als het perfecte
model heft hij de stick voor de ai-
slag, laat hem op de schouder rus
ten en leunt er losjes op. De dialoog
met Gleason beperkt zich tot ver
veelde opmerkingen over de golfbaan
en lange pauzen waarin over een vol
gend „bon mot" wordt nagedacht.
Om elf uur geeft Nixon één van
zijn schaarse „achtergrondinforma-
tieoonferenties" voor de pe~s. Hij ont
hult zijn plannen voor de komende
weken en kondigt de .snelste eind
spurt naar de verkiezingen" aan in
de geschiedenis wat betreft „afgeleg
de kilometers, aantal mensen bereikt
door radio en televisie, intensiteit van
gekleed in een blauw mantelpakje,
dat zij ook de volgende dag zal dra
gen, de zaal binnenkomen, gaan als
op een signaal de bekende borden
omhoog. De Nixonettes, in blauw en
wit verpakte meisjes, die er als
jockeys uitzien, doen hun nummertje
juichen en zwaaien. De Cubanen roe
pen „Viva Nixon". Nixon zelf steekt
beide armen omhoog met twee op
gestoken
activiteit, toesprakenonderwerpen,
optreden".
Hoewel zijn optreden een ontspan
nen indruk maakt, ontbreekt zoals in
al zijn openbare manifestaties, alle
humor. Zijn vocabulaire is droog en
vaak doorspekt met de terminologie
van de reclame- en advertentiebu
reaus. Deze morgen heeft hij het over
het „uitpieken" van de Wallace-cam-
pagne en over „zichtbaarheid" van
de kandidaat. Deze laatste fase van
zijn campagne geeft hij de benaming
„operatie extra inspanning".
Langs boulevards met huizen met
goedgeverfde dakpannen en blikken
markiezen rijdt Nixons autostoet pre
cies op tijd naar een vergaderzaal.
Buiten staat ene groepje bejaarde
mannen en vrouwen, behangen met
Het doodgerepeteerde beeld
van Nixon, de doelmatige kandi
daat met de stereotiepe gebaren
doet zijn intocht.
anti-Nixon affiches. Binnen wachten
3.000 toehoorders, onder wie veel Cu
banen. Zodra Nixon en zijn vrouw,
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Wy heb
ben een aantal politieke leiders ge
vraagd naar hun mening over de
uitkomsten van onze exclusieve opinie
pelling. De liberale fractieleider mr.
E. H. Toxopeus: „De kiezer heeft
kennelijk het gevoel dat de liberalen
een behoorlijke rol in de regerings
combinatie spelen", was zijn indruk.
Tevreden was hij ook met de blijven
de meerderheid voor de regerings
combinatie, die dank zij winst voor
V.V.D. en C.H.Ü. uit de uitslag
•preekt. Het grote verlies voor de
KVP verbaasde mr. Toxopeus niet.
Maar de opvallende winst voor D'66
kon de liberale fractieleider niet goed
plaatsen: als de kiezers de Jongste
politieke debatten in de kamer goed
hadden gevolgd, zou die winst vol
lens hem aanzienlijk minder zijn
geweest.
Dat de Party van de Arbeid de
grootste fractie in de kamer zou krij
gen, zou volgens mr. Toxopeus voor
«en kabinetsformatie op zichzelf geen
consequenties behoeven te hebben.
Vertrouwen in CHU
De fractievoorzitter van de C.H.U.,
drs. A. D. W. Tilanus: „A.R.P. en
CJï.U. zijn in de verkiezingen ge
woonlijk communicerende vaten", zei
hij, „maar deze keer is de winst
groter. Daar ben ik blij om". Uit die
winst spreekt volgens drs. Tilanus het
vertrouwen van de christelij k - histo
rische randkiezer ln de vernieuwing,
die zich in de C.H.U. voltrekt.
Drs. Tilanus zag in de uitslag ver
der een lichte verschuiving in de ver
houding tussen kabinet en vaste op-
Positie ten gunste van de regering.
Dat betekent een toenemende instem-
Büng van de kiezers met het beleid
'au het kabinet-De Jong, zo meende
Naar de mening van de C.N.-frac
tieleider maakt de forse winst voor
D'66 overigens een nadere analyse
naar de motieven van de kiezer wen
selijk. In ieder geval is de onstabiele
factor, die D'66 in het parlement
vormt, volgens hem wederom ver
groot.
Opvallend
Mr. H. van Mierlo, leider van de
fractie van D'66, was blij met de
winst die voor zijn partij uit de cij
fers spreekt. Aan de hand van vroe
gere opinie-onderzoekingen wist hy
al dat de uitkomsten van zijn partij
schommelen tussen twee en driemaal
het huidige zeteltal (zeven)
De uitslag voor de P.P.R. stelde
hem teleur. „Dat is misschien te wij
ten," zo opperde hij, „aan de onbe
kendheid van de naam P.P.R."
Drs. J. M. Aarden, fractieleider
van de P.P.R.. wilde ook niet uitslui
ten dat onbekendheid met de naam
van zijn party hem parten kan heb
ben gespeeld. Hy vond de uitslag niet
om te juichen.
Hachelijk
Drs. W. K. N. Schmelzer, fractie
leider van de K.V.P. de partij die uit
het onderzoek als de grote verliezer
tevoorschijn komt, zei het hachelijk
te vinden „op een dergelijke moment
opname bij de grote beweging waarin
de partijvernieuwing", zich bevindt
een gefundeerd oordeel te baseren".
De hele party vernieuwing', zei hy,
„zit nog vol onzekerheden".
Vooral de uitkomsten ten aanzien
van de progressieve concentratie
(een eventueel samengaan van P.v.d.
A., P.S.P. en P.P.R.) vond htf discu-
I tabel. „De mensen weten niet eens
I met welk een program een dergelyke
'combinatie voor de dag zal komen".
ADVERTENTIE
Schadevrije auto's
van recente bouwjaren
te koop gevraagd.
WASSENAAR Tel. 01751-2545
Amerikaanse journalisten hebben
Nixons campagne de „verpakte" cam
pagne genoemd, zoals een produkt.
dat wordt verpakt en afgeleverd.
Even stereotyp zyn NiXane toespra
ken en de erby behorende gebaren,
die de indruk maken zorgvuldig inge
studeerd te zyn. Als hy zegt ..En ik
zal er voor zorgen, dat de Ameri
kaanse vlag geen voetenmat wordt,
hier of in het buitenland", dan
onveranderiyk zyn rechterarm in
een gebalde vuist omhoog tot schou
derhoogte. Als hy beide vuisten op
die hoogte brengt en zyn borst voor
uit gooit, is dat steeds de climax van
een passage en het teken voor de toe
hoorders om hun bijval te betuigen.
Nixon 1 aat niets aan het toeval
over. Dat blijkt ook als enkele uren
na zyn persconferentie in Kay Bis
cayne een volledig en woordeiyk ge
stencild verslag ervan wordt uitge
reikt. Het is uitgewerkt en getikt aan
boord van de „Pricla" het straal
vliegtuig waar Nixon mee reist en
dat genoemd naar zyn oudste doch
ter (de andere twee toestellen van zyn
entourage heten „Julie", naar zyn
tweede dochter en David" naar Da
vid Eisenhower die de verloofde is
van Julie). Hoewel de namen van
zyn dochters wel op de vliegtuigen
staan geschilderd, staat de naam Da
vid er niet op. VermoedeUJk omdat
hy nog niet oficieel tot de Nixon-fa-
miiie behoort.
Nixons vliegtuig is misschien het
enige in zyn campagne dat tot de
verbeelding van de Amerikanen
spreekt. Behalve dat het een stencil-
drukkerij aan boord heeft en een staf
van secretaressen die uitgerust is
met elektrische schryfmachines, be
schikt Nixon ook over een telefoon
waarmee hy de twee andere vliegtui
gen kan bereiken, of gesprekken kan
voeren met contactmannen in de ste
den die hy op een 3.000 meter hoog
te passeert.
Tijdens de vluchten trekt de repu
blikeinse kandidaat zich terug in een
mosterdgele draaistoel in een met
gordijnen afgeschermde ruimte.
..Isolement", zegt een journalist
met meer mist dan humor, „dat is
waar Nixon van houdt en als je we
ten wilt hoe zjjn buitenlands beleid
zal zyn als president, dan moet je
dat woord onthouden: isolement".
De thema's die hy het meest aan-
snydt zyn „handhaving van de wet",
het gevaar van George Wallace als
kandidaat voor het presidentschap en
de vaak terugkerende uitspraak „la
ten we in plaats van meerdere mil
joenen op de Ujst voor sociale voor
zieningen, meerdere miljoenen op de
loonlysten plaatsen". De Wall Street
Journal, een onverdacht republikein
se zakenkrant, schryft enkele dagen
later echter dat verwacht moet wor
den dat wanneer Nixon presi-
den wordt het aantal werkloze tyde-
ïyk zal toenemen.
Wanneer htf spreekt, heeft Nixon
de gewoonte starend naar één punt
tie biyven kyken. (By begroetingen
viel het me op dat hy de ander niet
aankykt, maar in plaats daarvan zyn
ogen vastprikt op halshoogte). Hy
zwaait tydens zyn redevoeringen
voor en achterover, stopt soms zyn
hand in zyn jaszak en wanneer hy
zyn hand gebruikt om zyn woorden
kracht by te zetten, zyn ze meestal
tot vuisten gebald.
De organisatoren van zyn campag
ne hebben opdracht geen demon
stranten tot de bijeenkomsten toe te
laten. Nixon wordt dan ook by na
nooit in de rede gevallen zoals vice-
president Humphrey en ex-gouver-
neur Wallace. Het verklaart ook
waarom Nixon zelden openlucht by-
eenkomsten houdt. Immers daar zyn
de demonstranten minder makkeiyk
te weren.
Het woord „nieuw" duikt herhaal-
deiyk op in het Nixon-repertoire. Hy
heeft het over „nieuw leiderschap"
voor het land, de .nieuwe weg" die
zal worden ingeslagen en de .nieuwe
toekomst" die open ligt.
Een Amerikaanse collega vraagt
zich echter af: „Is er wel een nieu
we Nixon?"
ADVERTENTIE
Iets nieuw9 In brillen? Dan is het bij Rinck. Zoals dit
jonge, moderne montuur: 42,85. Wie uit de enorme
collectie modellen (en prijzen) heeft gekozen, praat
niet over een "bril", maar over 'n Rinck. Jawel.
Leverancier van alle Ziekenfondsen
Botermarkt 1 Lelden Telefoon 01710-25036
LONDEN (APP) De Ame
rikaanse firma Hughes Aircraft Cor
poration gaat in samenwerking met
acht Europese ondernemingen een
communicatienet van vier kunstma
nen opbouwen. De kosten zullen 260
miljoen gulden bedragen. Het vermo
gen van het nieuwe stelsel zal 25
maal zo groot zyn als dat van
de Early Bird en de Intelsat-II. Er
zullen 6000 telefoongesprekken tege
lijk mogeiyk zyn of 12 uitzendingen
in kleurentelevisie op hetzelfde ogen
blik kunnen worden gerelayeerd.
De 1.110 kg wegende satel
lieten zullen met behulp van raket-
HOUSTON (AP) De 42-jarige
Emillo Capobianoo uit Philadelphia
heeft gisteren in het Methodistenzie
kenhuis in Houston (Texas, VS) het
hart gekregen van een 41-Jarige huis
vrouw uit zyn woonplaats. Aan ran
ke lijk leek zyn toestand bevredigend,
maar aoht uur na de operatie is hy
overleden. Het hart was door onbe
kende oorzaak biyven stilstaan en
kon niet meer op gang worden ge
bracht. Het was de achtste
harttransplantatie in dit ziekenhuis.
Inmiddels kreeg in Richmond (Vir
ginia, VS) de 19-jarige Paulette
Johnson uit Petersburg in die staat
eveneens een nieuw hart. Over de do
nor werd niets bekend ge
maakt. Haar toestand werd na
de operatie bevredigend genoemd.
ten van het type Titan-III-B Agena
of Atlas-Centaur in hun baan worden
gebracht, de eerste in 1970.
ADVERTENTIE
PARELS
voor
frisse
adem
95 ct.
H. TEN HERKEL N.V. HILVERSUM
NEW YORK (Reuter) De open
bare bibliotheek van New York heeft
voor 18.000 dollar de hand weten te
leggen op orignele handschriften van
de grote Engelse dichter T. S. Eliot
die op 4 januari 1965 overleed.
De verzameling bevat o.m. „Th©
waste land" dat door vele critici als
het belangrijkste gedicht van de 20ste
eeuw wordt beschouwd en waarvan
enkele stukken nooit zyn gepubli
ceerd, „The love song of J. Alfred
Prufrock", „Portrait of a lady" en
„Gerontion'.
BINNENHOF (GPD) De Nederlandse regering heeft defi
nitief gekozen voor de Duitse „Leopard "-tank ter vervanging
van de huidige Centurion-tank.
Dit is gistermiddag bekendgemaakt in de vergadering van de
Tweede-Kamercommissie voor Defensie. De keuze ging tussen de
Duitse tank, de Engelse „Chieftain" en de Amerikaanse MBT 70.
Het gaat hier om een investering van ongeveer 500 miljoen gulden.
Onderminister Haex zei, dat het de
bedoeling is ruim 400 tanks te kopen.
Hiermee is een bedrag van ongeveer
500 miljoen gulden gemoeid, de kos
ten voor munitie niet inbegrepen. De
tanks zullen midden 1971 zyn afgele
verd. Zy zullen voor zes tankbatal
jons de huidige centurion-tanks ver
vangen.
De staatssecretaris zei. dat de
Amerikaans-Duitse tank MBT 70 die
momenteel nog in ontwikkeling is.
in vele opzichten het meest aantrek-
kelyk beloofde te zyn. Het zal helaas
nog vier a vyf jaar duren voordat de
MBT-70 in produktie wordt genomen.
By de ontwikkeling van deze tank
hadden zich namelijk enkele proble
men voorgedaan. De regering vond
het mede met het oog op de interna
tionale situatie, niet verantwoord met
de vervanging van de Centurion
tanks zo lang te wachten. Bovendien
was het de vraag of de MBT-70 be
taalbaar zou zyn.
Uitstekend
Nadat de MBT-70 was afgevallen
bleven twee andere typen over. de
Britse Chieftuin en de Duitse Leopard
Beide tanks kunnen uitstekend wor
den genoemd. BjJ afweging van de
technische, taktische en logistieke
wensen bleek de Leopard het meest
ln overeenstemming met de Neder
landse militair-tactische inzichten.
Ook uit financieel-economlsche over
wegingen verdient deze tank de voor
keur, zei de heer Haex. Bovendien
wordt door deze keuze de standaardi
satie in de noordelyke legergroep van
de NAVO. waartoe Nederland be
hoort. bevorderd.
Het is moeilyk gebleken de Neder
landse industrie rechtstreeks in te
schakelen by de produktie van deze
tanks. Natuuriyk worden, aldus de
onderminister, voldoende compensa
tie-orders voor de Nederlandse indu
strie bedorven. Dit ligt met de Leo
pard gemakkeiyker dan by het be
grotingsplafond dat voor de komende
Jaren is overeengekomen.
Punten
Enkele andere punten uit de verga
dering van de kamercommissie.
Het Nederlandse leger is gedwon
gen er in eigen land oefenterreinen
op na te houden. Andere landen van
de NAVO kunnen de Nederlandse mi
litairen niet helpen, omdat zy geen
geschikte terreinen hebben.
Door VVD en CHU werd gepleit
voor een speciale belasting-aftrek
voor dienstplichtigen. Minister Den
Toom stond er positief tegenover. De
gedachte zou worden betrokken in de
studie over deze materie.
De Nederlandse regering dreigt
een tegenvaller van 75 miljoen gul
den te moeten incasseren. Het hoofd
kwartier van de NAVO-strydkrachten
in Europa heeft Nederland nameiyk
gevraagd al te zien van de voorgeno
men verkoop van 20 militaire straal
vliegtuigen van het type Starfighter.
De NAVO acht het niet verantwoord
de luchtmacht nu te verzwakken.
De socialist Wieldraaijer heeft de
regering gisteravond ln een motie
uitgenodigd de diensttijd voor de
eerste oefening vóór 1 januari 1971
De „Leopard"-tank.
terug te brengen tot twaalf maan
den. Thans duurt deze periode voor
I -
I voor sommigen achttien maanden.
Staatssecretaris Haex legde de com
missie een ingewikkelde berekening
voor, dat zo'n besluit de staat 30 mil
joen gulden per jaar zou kosten. De
zaak werd zo moeilijk geacht, dat er
op 6 november een afzonderlijke
commissievergadering aan zal wor
den gewyd.
