JAN WIENESE: GOUD
SIR
Brons voor Maria Gommers op 800 meter
Tweemaal
zilver
„ONGELOOFLIJK,
WAT EEN RACE
Verdeling
medailles
Prinses Irene:
Tv uit Mexico
gentlemen
prefer
.Dit is meer dan ik verwachtte"
MAANDAG 21 OKTOBER 1968
PAGINA 7
LEIDSCH DAGBLAD - SPORT - LEIDSCH DAGBLAD - SPORT LEIDSCH DAGBLAD - SPORT - LEIDSCH DAGBLAD - SPORT - LEIDSCH DAGBLAD - SPORT - LEIDSCH DAGBLAD
i
Suselbeem, Wn Nes en stuurman Rijndeis.
Droog en Van Dis
(Door Fred Racké)
MEXICO STAD (ANP) Voor het eerst sinds vierenveertig
jaar Toen Jan Wienese op het erepodium stond, toen het
goud daar was, en de vlag en het Wilhelmus, toen realiseerde
men zich pas, hoe lang het geleden was, dat Nederlandse roeiers
goud op de Olympische Spelen wonnen. 1924, Parijs En
daarna nooit meer, totdat Jan Wienese uiterst „zuinig", niet
meer in staat om te sprinten, maar niettemin met een voor een
Olympische roeifinale ongekende voorsprong finishte. Wienese:
„Het duurde een vreselijke tijd, voordat ik eindelijk besefte,
dat ik gewonnen had. Ik was eerst alleen maar moe, vreseliik
moe".
En de winnaar van dat merkwaar
dige goud, dat pas na twaalf jaar
werd afgestaan door de fabuleuze
Russische skiffeur Iwanof verder:
„Het ging er maar om, dat ik Meiss-
ner in de dei-de vijfhonderd meter
voorbij kwam. Ik moest dus vrij dicht
bij hem blijven. Dat lukte. Toen ik
eenmaal was gepasseerd, kwam het
consolideren. Maar dat was moei-
Ik kreeg lood in mijn benen.
Ik moest echt de slagen tellen: der
tig voor de laatste 250 meter. En een
sprint had ik niet meer.Maar een
sprint hoefde de jacht naar goud, die
een volmaakt onverwacht ogen
blik. enkele maanden geleden, ergens
op de Bosbaan in Amsterdam was be
gonnen, niet meer te onderstrepen.
In de hitte, die zinderde over het
schavot, waarop de gouden medaille
van Jan Wienese extra glans kreeg,
toen hij door NOC-voorzitter Van
Karnebeek werd overhandigd, zullen
misschien de gedachten van Wienese
cjn teruggegaan naar die koude,
door regen overspoelde dagen van
het nationaal kampioenschap in het
toen zo grijze Amsterdam. Wienese:
Ja, het was eigenlijk die verloren
ace van toen, tegen Harry Droog,
'oen besefte ik, dat er het een en
nder mis was. Voor die tijd geloofde
k, dat het allemaal wel zou lukken
tn dlat er maar één echte wedstrijd
jou zijn, die Olympische finale. En
toen kwam Droog me verslaan. Ik
moest me opnieuw concentreren, ik
ontdekte dat ik fouten maakte vooral
waar het mijn tempo betrof en ik
ben toen diep over de zaken gaan
nadenken. Iedereen zei ook, dat het
belachelijk was, dat ik midden in
(ADVERTENTIE)
Agfa
Magneton
.tonband g^Msband
sludio-zuiver
mijn voorbereidingsperiode zomaar
op vakantie ging, zes weken. Maar
achteraf is dat toch wel erg goed ge
weest, geloof ik.
Vakantie
Coach Koen Visscher, tandarts in
Amsterdam, vult dat aan: „Je vraagt
je op dat moment af of zoiets goed
is, zo'n vakantie.Maar aan de an
dere kant: het is een skiff eur. En
dat zijn jongens die je toch voor een
groot deel htm eigen gang moet la
ten gaan".
Er waren twee grote concurrenten,
Meissner en Hill. Wat Medssner be
treft, Jan moest gewoon de moed
hebben om hem de eerste duizend
meter zeker een halve lengte of mis
schien nog wel iets meer te laten
gaan. Dan zou hij toeslaan. En als
hij voorsprong had, zou hij zich tóch
leeg moeben roeien. Helemaal kapot.
We hebben afgesprokenn, dat hij als
een groot kampioen over de finish
zou gaan". Wat op alle punten uit
kwam. Nooit is een skiffeur met zo
veel voorsprong goudwinnaar gewor
den op de Olympus. En vrijwel nooit
zal een atleet zo uitgeput zijn ge
weest als Jan Wienese, die niette
min „een ongelooflijk conditie"
(Visscher) bezat. Jan Wienese wilde
bij „zijin" goud géén hulp van
de zuurstoffles hebben. Hij hing vol
komen uitgeput in zijn boot, gebaar
de wat zwakjes en wilde ook gerui
me tijd later nog niets weten van een
ceremonie protocoladre. Zó uitgeput
was Jan Wienese, in zijn „geluks-
truitje", een oud versleten oranje-
tricot.
Stempel
Het was een grote dag voor de Ne
derlandse roeisport, temeer omdat
alle vier ploegen in de eindstrijden
hun stempel op de races hebben ge
drukt.
Van Nes en Suselbeek hebben bij
dc gestuurde tweeën het uiterste ge
probeerd om de Italiaanse Europese
kampioenen Baanan en Sambo achter
zich te kunnen houden. De race
1 scheen grote perspectieven voor Ne
derland te hebben. Temeer daar de
Italiaanse twee een matig seizoen
achter de rug heeft. Baran en Sam
bo hadden echter de omstandighe
den mee. .Normaal heb je op deze
baan wind mee", zei een uiterst ver
moeide Hadriaan van Nes nadat de
boot, was weggeborgen, „en uitgere
kend nu hebben we wind tegen. Dan
zijn die Italianen .iu'st het sterkst.
Onder andere omstandigheden had
den ze geen kans gehad". De tegen
stand was inderdaad ongewoon fel.
Met 'n kleine lengte voorsprong op
500 meter van de finish leefde er
hoop op de tweede gouden medaille
in de Nederlandse harten. De langdu
rige aanval van Baran en Sambo
brak echter het verzet van de Ne
derlanders. Suselbeek moest uit de
boot worden getild en langdurig wor
den gemasseerd. Preek van der Want
nam zijn plaats in bij de ereceremo-
nie. Pas daarna kregen de fotogra
fen de kans het „echte" plaatje te
maken van de zilveren Nederlandse
twee.
Verrassing
De Proteus-Willem 3 combinatie
verraste op deze zonnige zaterdag ie
dereen. Zelfs hun coach. Een derde
of vierde plaats scheen het hoogst-
berei'kbare voor de Nederlandse
dubbel twee. Harry Droog en Leen-
ders van Dis weigerden echter zien
een figurantenrol te laten opdringen.
Ze gingen in de strijd vanaf de eer
ste meters. En met succes. Halver
wege de race lagen zij nog steeds in
eerste positie. Ook het 1500 meter-
merkteken passeerden zij als eer
sten. Toen kwam de venijnige eind
spurt van de Russen Sass en Timo-
shinin. Meter na meter won het Rus
sische duo.
De Nederlanders moesten hun
aanspraken op het goud opgeven. Ze
ven-asten echter de Amerikanen
door hun strijdlust volkomen. „Als
we konden sprinten", zei coach Van
der Meer met een meer dan tevreden
lach op zijn gezicht, „waren we
Olympisch kampioen geweest. Maar
zo is het toch ook goed".
MEXICO STAD (ANP> Prin
ses Irene en Prins Charles Hugo be
hoorden tot de all er eersten die Jan
Wienese gelukwensten met de groot
se wijze waarop hij Olympisch skif-
kampioen was geworden. „Ongeloof
lijk. wat een race", zei de prinses,
terwijl ze Wienese in de boot de hand
reikte. Daarna kreeg ze als een van
de eersten verslag van Jan's zware,
eenzame race. „Je weet niet wat je
voelt", vertelde de Amsterdammer,
„tijdens de race zelf gaat het nog.
Dan heb je alleen maar angst dat
er ook met jou wat zal gebeuren. Als
je over cie finish bent, wordt het pas
erg. Je voelt ineens pijn. Dit keer
klopte het ln mijn hoofd. Verschrik
kelijk is dat".
Dokter Van der Meer, oud-Euro
pees kampioen scull en coach van de
combinatie Droog- Van Dis. zag het
gevaar. „Harry, in beweging blijven",
MAANDAG 21 OKTOBER
18.152.00 Nederlands pro
gramma en herhalingen.
Zwemmen: series 4 x 200 m.
vrije slag heren, series 200 m.
vrije slag dames, series 200 m.
schoolslag heren, series 100 m.
rugslag heren (Ned. II, kleur).
23.3001.40: Wielrennen: hal-
we finale en finale tandem, fi
nale 4000 m. ploegachtervol
ging.
Zwemmen: halve finale 100
m. rugslag heren, finale 100 m.
vlinderslag heren, idem dames,
finale 4 x 200 m. vrije slag he
ren. (Ned. I, kleur).
DINSDAG 22 OKTOBER.
07.30—09.00: Samenvattingen
(Ned. I, kleur).
18.1518.50: Nederlands pro
gramma en herhalingen. (Ned.
II, kleur).
19.40—19.55: Zwemmen: series
100 m. rugslag dames, series
400 m. wisselslag persoonlijk he
ren, series 200 m. schoolslag
dames. Ned. n.
22.3023.45: Turnen: ver
plichte oefeningen persoonlijk
en team.
Kanovarenseries. (Ned. II).
schreeuwde hij over het water, ter
wijl hij naar het botenterrein rende.
De Delftse student was in grote moei
lijkheden. In de race naar het zilver
had hij alles gegeven wat hij had.
Roerloos zat hij in de boot, die op het
water dobberde. ,31ijf bewegen,
Harry", riep de coach opnieuw. Droog
hoorde het amper, hij was ten prooi
aan totale uitputting. Toen de dub
bel twee aan de wal was gekomen,
moest hij uit de boot worden gehol
pen. Een lid van de medische staf
schoot te hulp met een zuurstofcilin
der, die bleek echter niet nodig. Ter
wijl een van de Nederlands®
masseurs Droog's benen in be
weging hield, behandelde dokter
Van der Meer de oververmoeide roei
er. De Nederlander werd ondersteund
op zijn tocht naar de medische hulp
post.
Het was niet het enige trieste ta
fereel tijdens de roeifinales op het
botenterrein. Herhaaldelijk moesten
de medici in actie komen om uitge
putte roeiers hulp te verlenen.
ADVERTENTIE
T'I V r- ~'r_3
nieuw!
scheerschuim van SIR
in handige spuitbus
4.25
Een produkt van het Huis
JAN WIENESE
In het Nederlandse kamp was in
middels al vrijwel vergeten, dot de
wedstrijdenreeks in Xochimilco ver
re van gunstig was begonnen. De
twee zonder stuurman van Nereus
behoorde tot de grote favorieten voor
een medaille. Temeer daar de rug
blessure van Stokvis geheel genezen
was en ook Luynenburg herstèkl
scheen van zijn griep. In het zicht
van de finish sloeg het noodlot ech
ter toe. De aanval van de Oostenrij
kers en de Denen werd Luynenburg
te veel. Hij kon de rug met meer
strekken en kromp ineen van pijn.
„Dat zo iets moet gebeuren", luidde
het commentaar van chef d'equipe
Greidanus, „een paar minuten later
had hij vrijwel geen last meer".
De medailles die Rusland, de Ver
enigde Staten, Zweden en Zwitser
land bij het zeilen won, zijn, hoewel
er nog een dag moet worden gezeild,
ln de tabel verwerkt.
goud zilver brons
Verenigde Staten 26 16 15
Rusland 12 13 12
Frankrijk 5 13
Oost-Duitsland 4 4 3
Japan 4 2 1
Hongarije 3 6 8
Australië 3 5 3
Kenia 3 4 1
Roemenië 3 2-
Polen 3 - 7
West-Duitsland 2 6 5
Groot-Brittannië 2 2 1
Nederland 2 2 1
Iran 2 12
Zweden 2 11
Tsjecho-Slowakije 2-1
Turkije 2 - -
Italië 1 1 4
Finland 11-
Ethiopië 11-
Nieuw Zeeland 1-2
Tunesië 1 - 1
Joego-Slavië 1 - -
Bulgarije 3
Benemarken - 2 2
Mexico 2
Cuba 2
Mongolië -13
Zwitserland - 1 2
Oostenrijk 1 1
België 1
Jamaica 1
Brazilië 1
Argentinië - - 1
Taiwain 1
MEXICO (GPD) Er was.
onmiddellijk na die finish, na
die schitterende eindsprint (wie
had eigenlijk gezegd dat Maria
Gommers niet sprinten kon?)
alleen maar blijdschap. Op de
baan, waar het brons gevonden
was, op de tribunes, waar de
vondst werd bejubeld. Maria
Gommers staK haar hand op.
en nog eens en nog eens. Een
bronzen medaille Maria
Gommers had niet aan méér
gedacht. Nooit. Maria Gommers
wil trouwens zelden een bespie
geling wagen aan zulke zaken,
de sport betreffende. Maria
Gommers (29) is erg nuchter
Ook als ze eindelijk, na al die
uren in het stadion, na de cere
monie, na de confrontatie met
de wereldpers, zegt: „Ik had op
niets gerekend. Ik ging er van
uit, dat al die anderen zich in
de series hadden gespaard en
dat ik op volle kracht had moe
ten lopen om me te plaatsen.
En die eindsprint eerder begin
nen? Ik hou er niet van om
aan zulke dingen te denken. Je
kan zoiets altijd wel zeggen, na
elke race. Nee, brons is al
meer dan ik verwachtte".
Wat wel ongeveer klopt, ge
zien het beeld van de race:
tweehonderd meter voor de fi
nish leek ze volmaakt kansloos.
Maria Gommers: „Ik heb vrij
voorzichtig gelopen. Dat moeot
wel. Ik moest de klap vermij
den. Als je hier die klap krijgt
dan heb je meteen loden benen.
De lucht Ik moest er na
tuurlek wèl voor zorgen dat er
niet een te groot gat viel. Eo
dat viel tegen, toch nog. Ik had
nog grote moeilijkheden om er
by te komen, na zeshonderd
meter. En toen dat lukte, moest
ik naar bulten, naar de vrije
baan, om er nog alles uit te
kunnen halen".
En daarmee is dan door Ma
ria Gommers wel zo ongeveer
alles verteld van haar bronzen
race. Praten over de voorberei
ding, de spanning („ik heb
vannacht nieit geslapen, maar
ik was toch niet overmatig ge
spannen, gewoon, zoals altijd")
mondt vervolgens uit in een
toch wel erg duidelijke aanhan
kelijkheid ten opzichte van de
man, die haar sinds anderhall
jaar begeleidt, masseert, met
haar praat: Sjeng Collard, ook
een Limburger, ook uit Stein.
Sjeng Collard, de wielermas-
seur, die bjj wijze van uitzon
dering en met toestemming van
de medische staf („dat was nu
eenmaal zo, direct nadat we
hier kwamen, dus hebben we
het zomaar gelaten") de atlete
behandelt, een taak, die men
voor alle andere sportlieden
angstvallig voorbehoudt aan de
„echte" masseurs: de fysio-the
rapeuten. Maar goed. Maria
Gommers won brons en dat
niet in het minst door toedoen
van Sjeng Collard: „Ik heb heel
veel aan hem te danken. An
derhalf jaar geleden kwam Ik
by hem. Gewoon, omdat ze mi
dat hadden aangeraden en om
dat ik stijf was. Van dat mo
ment af hebben hij, en mijn
trainer Ben Kusmic, die zo'n
keer of vier, vijf vanuit Holland
adviezen seinde, me begeleid
Dat is geweldig gegaan". Sjeng
Collard dan masseerde haar na
een slapeloze nacht en een lan
derige ochtend „ik lag tot
bij twaalven op bed" bege
leidde haar vervolgens tot bij
het stadion, waar ze vijftig mi
nuten ging inlopen en: „drie
kwartier voor de wedstrijd heeft
hij me met nog 'n massage losge
gooid Kwam bij die massage
ook de „wonderzalf" van de
Limburger gebruikt bjj de
wielrenners om de afvalstoffen
te neutraliseren op de prop
pen? Maria: „Dat weet Ik niet
hoor. Daar let ik nooit op. Hij
heeft wel van alles op mijn
benen gesmeerd en ik voelde me
lekker warm" Wordt die pro
cedure ook bij andere atletes
gevolgd?" Je kunt over een
masseur beschikken, voor de
wedstrijd. Maai ze doen het
lang niet allemaal. En of die
je dan ook warm zet? Ik weet
het niet".
Feit was. dat Maria Gommers
op dat moment volkomen per
fect op haar race was ingesteld:
„Ik wist wat voor tempo het
zou worden. Dat was voor mij
hoog genoeg. Ze zeggen wel, dat
ik een tempoloopster ben, maai
daar staat tegenover, dat ik dat
wel goed in de gaten moet hou
den, want ik kom langzaam op
gang en dat kan op een 800
meter wel eens tè langzaam
zijn. Dat heb je gezien in die
race, met dat gat, dat viel. Ik
was nog net op tijd op gang
om dat te kunnen dichten"
Wat weer een verwijzing in
houdt naar haar 1500 meter;
„mijn specialiteit. Volgend jaar
op de Europese kampioenschap
pen is dat mijn race. Dat ik
aan de top kwam op de 800 me
ter komt ook doordat die 1500
meter verleden jaar officieel
werd voor dames. Dat heeft ge
stimuleerd. Ik kwam er ook
door in de Nederlandse ploeg.
En dat stimuleerde ook". Een
verklaring tevens, dit laatste.
voor het feit dat Maria nu pas,
na zeven jaar atletiek, door
brak. En: „op de 1500 meter
ligt het tempo lager, logisch
Hier heb ik er ook voordeel van
gehad, dat ik langere tempolo
pen doe dan andere meisjes. Ik
heb hier in Mexico ook wel eens
een dag acht Kilometer gelopen
Dat doet niemand".
Heeft het Maria Gommers
verbaasd, dat zij de enige was,
die Nederland ln de finale ver
tegenwoordigde? „Na de series
wist ik, dat het bedenkelijk
werd voor Ilja. Maar als ze ln
de finale was gekomen, hadden
we toch geen afspraken kun
nen maken. Ik was voor mijn
eigen kans gegaan. Je kunt tn
Maria Gommers
een wedstrijd geen afspraak
maken. Het gaat toch altyd an
ders". Een antwoord, gegeven
vanuit de nuchterheid, die voor
Maria Gommers spreekwoorde
lijk U. En die haar brons heeft
gebracht.
