ormidabel spel van Theo
ruins in Mozart-Bartok
„Sneeuwkoningin" was
weinig overtuigend
Je wordt geestelijk de grond in getrapt
Schoolhoofd Dijkstra van Nijhroek:
weert Residentie-Orkest:
LO
Geestelijke legt
ainbt neer
T
w b u g in interunie a
Nationaal beleg
REMBRANDT
TERUG
Noord - Korea trok
zich definitief terug
Voor jou, malle
voor jou een Certina
certinaQ/
Concert in Katwijk
GEEN
ROOS
MEER
Lil
||g
pAG 16 OKTOBER 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
(ADVERTENTIE)
laatste concerten van twee grootmeesters, beide uit
igneerde periode, n.l. Mozarts concert voor piano en
[in Bes KV 595 van 1791 en Bartóks Derde Pianoconcert
Dat waren de twee grote en veeleisende opgaven, aan-
om op het le abonnementsconcert van het Residentie-
ivoorgedragen te worden door onze eminente pianist
lins, in samenwerking met dirigent Bruno Moderna.
[muzikale grootheden werden door Bruins in de eigen tijd
je eigen stijl geplaatst, voorwaar een niet gering compliment
jiet geringe opgaaf. Hij heeft deze met gevoelige artisticiteit,
toucher, technisch virtuoos kunnen en een aangrijpend
mvermogen grandioos volbracht.
Mozart als by Bartók
'fakkel van het genie kort
nog éénmaal onweer-
in volle omvang hoog
waarin de schoonste
liggen,
de pianistische bekro-
'Mozarts oeuvre reeds door
van Bartók, geschreven
als Hongaars vluchteling
a bevond, mag wellicht ve-
reemd zijn, doch ook zij zul-
tmaal volledig in zijn opge-
ach er volkomen aan gewon
ien gegeven. Na het speelse
met het van energie gela-
[dthema dat een zeldzame
bt bezit en zich in de loop
erk steeds sterker en ver
openbaart. volgt een der
ten van Bartóks inventie-
het vermaarde .Andante
Door middel van een inni-
nelodie van het solo-instru-
spiegelt zich ontroerend
heftige gevoelssbrijd van
r als een getuigenis van in-
verscheurdheid. Het derde
lan weer een rhapsodisch
sprankelende levenskracht
in virtuoze guirlandes en
pianistische passages, die
te van de uitvoerende ver-
wncert betekent een over-
climax in Bartóks schep-
es, onvergeiykbaar met
rtsche concerten uit 1926 en
rin het harde en hoekige
ras, terwyi hier meer de
sublimatie op de voor
rt.
eft er zich met formidabe-
cht aan gegeven, zyn spel
de van hem bekende en
iderende klare, rykgescha-
mgeving, die hem tot een
geliefde pianisten van het
se podium heeft gemaakt,
in liet geïnspireerd, met
in gespeelde laatste mee
deel van het Bartókconcert
nlns en Maderna elkaar in
ttnheid. Hier was het dan
tie „modern" ingestelde di
van zijn beste zyde deed
ten concert dat blijkbaar
Interesse bezat,
n ovaties stroomden
deze topprestatie, waar'in
en elk akkoord zjjn beteke-
toe. Een applaus dat ook
en het orkest naar alle
ntvangst mocht nemen,
ffldfde interesse had Ma
er niet blyk gegeven in Mo-
etmuziek uit de pantomime
van 1188, die kost-
itige „niemandalletjes", mici-
.ide pruikentyd. De trans-
IJ ouverture klonk log
luid en te scherp deed de
ink aan. het allersnelste
s bovendien verbazingwek
het algemeen bleef er van
fijnzinnige intenties weinig
leek helaas een Mozart op
eten, zonder spoor van het
em racieuse karakter. De affi
y. t de zuivere sfeer was ver
niw, tegenvaller,
kil lotheose confrontatie met de
gtt tgevoerde symfonische sui
1 „Le mystère de saint Se-
l van de geniale Debussy,
-,y tens diens Franse „Parsifal'
iSVbem minder complimenteus!
list betoverende instrumentale
ig heeft Debussy het wydlo-
teriespel van de dichter Ga-
oni Junizo" meesterlyk vast-
o|; Weliswaar kregen wij slechts
bf
brokstukken uit het ganse drama te
horen, maar het was genoeg om te
onderkennen, dat deze poëtische mu
ziek bot Debussy's meest verheven
creaties behoort. Men heeft indertyd
die werk als 't ware uit de handen
van de componist moeten wegsleu
ren. opdat het tijdig voor de eerste
openbare uitvoering klaar zou zyn.
Doch dat heeft geen afbreuk gedaan
aan de superieure waarden.
Maderna en het orkest gaven er
zulk een beeldende boeiende en be
zielde interpretatie van, dat deze
waarden nog onverbleekt naar voren
traden en met enthousiasme zijn ont
vangen. Een lichtend beslu'it van een
avond, die onder zeer gemengde ge
voelens was begonnen.
H.
BENNEBROEK (GPD) Nadat
een aantal eisen, die hij bij de bis
schop van Haarlem had ingediend
om aan te kunnen blyven werden af
gewezen, heeft de 40-jarige kapelaan
F. V. M. J. van der Eerden uit
Bennebroek, in de parochiekerk van
af de kansel zyn vertrek toegelicht.
Kapelaan Van der Eerden zei dat
hy zich niet langer kon vereni
gen met de huidige situatie in de
R.K.-kerk. Na veertien jaar priester
schap verlaat hy de kerk niet, zoals
hy zei. wegens een huwelyk, maar
o.m. om enkele passages uit de ge
loofsbelijdenis van Paus Paulus, de
encycliek Humanae Vitae en het ce
libaat.
In zyn voorwaarden aan de bis
schop had hy erop aangedrongen, dat
betrokken passages zouden worden
geschrapt en de encycliek zou wor
den afgewezen, evenals het celibaat.
Toen dit werd geweigerd besloot hy
tot vertrek. De kapelaan vertelde dat
hy in Amsterdam een „mooie ka
mer" had gevonden, evenals een be
trekking.
Theo Bruins (piano) en Bru
no Maderna (dirigent).
(Foto LD/Holvast)
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zwijndrecht C. van
den Bosoh te Gorinchem; te Olden-
keppel H. H. van der Neut te Em
mer compascuum
Aangenomen naar 's-Gravenhage
(Wykgem. Binnenstad) A. M. A.
Hellendoorn te Anna Paulowna:
naar De Meern K. van Liere te
Soest; naar Rotterdam-Zuid J. G.
Koorn te Zaandam; naar Schoorl
W. Fh. E. van Kooten te Haren-
karspel.
Bedankt voor Maassluis G. C. Vij
zel-aar te Veenendaalvoor Anjum
Otoez.) W. die Greef te Kamperveen:
voor Bruinisse G. Koerselman te
Bl'eiswyk; voor Maikkum J. G. N
Cupédo tse Pijnacker
GEREF KERKEN
Aangenomen naar Berkel en Ro-
lenmaker te Dronten.
GEREF. KERK VRIJGEMAAKT
Aangenomen naar Berkel en Rc
denrijs J. F. de Weger te Houwerzijl.
die bedankte voor Rotterdam-Zuid
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Eemdijk P. op den
Velde te Zieriikzee.
Bedankt voor Sliedreoht (Middel-
diepstraat) P. van Zonneveld te
Papendredhb.
ADVERTENTIE
,iÖ W
N.V. Internationale Beleggings Unie „Interunie", Postbus 617, Den Haag
PLATTSBURGH (NEW YORK),
(AP) Een gestolen schilderij van
Rembrandt ter waarde van 250.000
dollar Is gisteren op het vliegveld van
Plattsburgh teruggevonden. Drie
mannen werden volgens de Staatspo
litie gearresteerd.
Het schilderij was het „Portret van
een jongeman". Het werd in janu
ari van dit jaar ontvreemd uit het
George Eastman House in Rochester
in New York.
MEXICO STAD (ANP) De re
geling, getroffen tussen Avery Brun-
dage, de voorzitter van het IOC, en
de vertegenwoordigers van de beide
Korea's, gaat niet. door. Volgens die
afspraak zou Noord-Korea met in
gang van 1 november 1968 in de
boeken van het IOC verder bestaan
als de „Volksrepubliek Korea". Het
IOC heeft dit gistermiddag" be
kend gemaakt.
In de bespreking tussen Brunda-
ge en de Koreaanse vertegenwoordi
gers was ook beslaten dat de ver
tegenwoordigers van het land dat
binnenkort by het IOC de volksre
publiek Noord-Korea zou heten, zich
onderwierpen aan vier voorwaarden.
Zou daaraan niet worden voldaan,
dan kwamen alle toezeggingen om
trent de naamswyziging te vervallen.
Een van die voorwaarden was deel
nemen aan deze spelen als Noord-
korea. Door niet mee te doen met
de openingsceremonie werd niet aan
de gestelde voorwaarden voldaan en
verspeelde Noord-Korea het recht op
naamsverandering.
Nadat het IOC dit besluit had
bekend gemaakt, heeft Noord-Korea
definitief besloten zich terug te
trekken van de Spelen in Mexico
Stad.
omdat je nog steeds met
dat ouwe ding om je pols loopt
Omdat je laatst
voor de zoveelste keer
achter liep.
En omdat ik niet wil
dat je je onnodig ergert...
omdat die zo safe
als de bank is
en omdat bij een fijne man
een fijn horloge hoort
voor al die momenten
dat je het beste wilt geven.
DEN HAAG (GPD) Hoewel Ronald Hynd volgens eigen
zeggen 15 jaar lang heeft rondgelopen met het idee voor „De
sneeuwkoningin", is deze produktie van het Nationale Ballet
weinig overtuigend geworden. Met de wereldpremière, gister
avond in de Kon. Schouwburg, maakte de 36-jarige ballet-
meester van het Royal Ballet zijn debuut als choreograaf. Een
debutant kan veel worden vergeven, maar Hynd heeft een
leeftijd waarop ook uit een eersteling enige persoonlijkheid
moet blijken. Iets eigens was in deze versie van „Le baiser de la
feé" echter nergens te ontdekken.
„De sneeuwkoningin," op muziek
van Sbrawinsky niet een van zyn
gelukkigste partituren volgt het
sprookje van Andersen over de jon
gen die als baby zyn leven dankt
aan de reddende kus van de sneeuw
koningin en aan de tweede kus
sterft. Een verrijking van de dans
kunst levert een ballet dat zich met
een dergeiyk gegeven bezighoudt,
doorgaans niet op. Bovendien komt
Hynd uit de Engelse academische
school, hy was lange tyd solist by
het Royal Ballet, en dat is al even
min een oord waar veel vernieuwing
vandaan komt.
Uit deze duetten, toegewijd ge
danst door Sylvester Cambell. Ma
ria Bovet en Olga de Haas biykt dat
Hynd in staat is met twee mensen
sierlyk te werken. Waarschijnlijk
speelt hierin zijn carrière als dan
ser een rol, zyn routine ook. Want
zonder opzienbarend te zyn, waren
ze doortrokken van een aangename
gratie.
Zodra hij echter groepen gaat ge
bruiken, ontaardt zyn choreografie
in een zwakke afspiegeling van be
jaarde sprookjesballetten. Hy heeft
het geprobeerd, het is mislukt. Het
beste is, het maar zo gauw moge-
ïyk te vergeten. Het programma
werd gecompleteerd met Rudy van
Dantzigs .Monument voor een ge
storven jongen," dat veruit het
sterkste onderdeel van de avond
werd, Balamchine's „La Valse" en
Landers bewerking van Bournonvil-
le's ,31oemenfestival"-pas de deux.
Hierin viel de sterke techniek van
Michael Tieta, die voorheen in Ba
sel werkte, op.
André Presser leidde het Ned. be
geleidingsorkest. dat zich goed weer
de. maar voor een overtuigende ver
tolking van Ravels „La Valse" veel
te klein Is.
Morgenavond wordt in de Trium-
fatorkerk van Katwyk aan Zee (te
genover het raadhuis), het slotcon-
cert van de Concert-Commissie „Pro
Dregano et Musi ca" gegeven. De
uitvoerenden zijn de Cihr. Gem
Zangvereniging Halleluja en Jan
Weimers, orgel. Op het program a
staan werken van Palestrina, An tho
rn van Noordt, Bach, Reger, Alain,
enz.
Beeldje gestolen
AMSTERDAM (GPD) Uit het
Rijksmuseum in Amsterdam is gis
teren een bronzen beeldje gestolen.
Het beeldje, een 40 centimeter hoge
naakte mannenfiguur, met in de
rechterhand een knots, is ongeveer
850 jaar oud. De waarde wordt ge
schat op f35.000.
De diefstal werd gistermiddag
rond 12 uur ontdekt. In de zaal
waar het beeldje stond, was sinds
tien uur publiek geweest.
ADVERTENTIE
ICREA.
LORËAL
NIJBROEK (GPD) De Jeugdige
overmoed en vernieuwingsdrang van
schoolhoofd Rinse Jan Dykstra (24)
hebben in Nybroek hun Waterloo ge
vonden. Twee jaar geleden deed hy
zyn intrede in de school met den bij
bel in Nybroek midden in het wydse
platteland van de IJsselvallei. In een
samenleving, die, gebonden als zy
was aan sterke orthodoxe, protestant
se tradities, weinig ruimte liet voor
de overmoed en vernieuwingsdrang
van een jong onderwyzer.
De wry vingen en spanningen, de
scheve gezichten en openly ke vyan-
deiykheden, vooral sinds hy in het
voorjaar de leiding van de driemans-
school overnam om het ziek gewor
den 55-jarige schoolhoofd H. Schro
ten, zyn hem teveel geworden. „Je
wordt hier geestelyk de grond inge
trapt", zegt hy doodop van de door
stane emoties. Zijn besluit, staat in
middels vast: zo gauw mogeiyk weg
van de school. „Zodra ik een andere
werkkring vind die me past, neem ik
mijn ontslag. De inspecteur van het
lager onderwys in Apeldoorn heeft
me dat ook geadviseerd".
Wat zyn de achtergronden van het
van school halen van twee leerlin
gen door hun vader, tevens lid van
het schoolbestuur A. J. van Huffelen,
en hun overbrenging naai" een school
van de gereformeerde gemeente in
het naburige Ter Woide?
Het bestuur van de vereniging
voor christelyk-nationaal onderwys
in Nijbroek heeft verhinderd dat er
lingen van de school met den bybel
getuige mochten zyn van een kinder
uitvoering door een goochelaar. Men
vond dit in stryd met de beginselen
van het christelijk onderwijs.
Het bestuur keurde de aankoop
van nieuwe leesboekjes, geschreven
door Godfried Bomans, af. Het be
stuur was al gepikeerd dat 't school
hoofd niet van tevoren even overleg
had gepleegd, en toen het de boekjes
„Pim. Frits en Ida" in handen kreeg,
was de maat vol. Bomans laat name-
Ujk het ene jongetje tegen het andere
zeggen: „dat gaat je geen bliksem
aan".
Een aantal ouders van leerlingen
heeft op een contaotavond met het
schoolhoofd ernstige bedenkingen ge
uit tegen diens opvattingen aangaan
de het christendom. Men verweet
hem dat hy niet duidelijk stelling
nam tegen de gevaren van het rooms
geloof „een katholiek kan niet zalig
worden") dat hy de kinderen leerde
het opperwezen met de Heer aan te
duiden en niet meer met „Heere Hee-
re". Bovenal ging het verwyt dat
Dykstra geen goed onderwyzer voor
hun kinderen kon zyn omdat hy een
overtuigd anti-militarist bleek en be
schouwd kon worden als een dienst
weigeraar.
De heer Van Huffelen, landbou-
wer-fouragehandelaar, heeft een
maal zyn daad gesteld en wacht het
effect af. Bestuursseoretaris B. Kanis
formuleert voorzichtig: „wy vinden
het jammer dat de zaak zo gelopen
is. De heer Dykstra is een goed on
derwyzer en hy kan goed met de
leerlingen omgaan. Maar, de laatste
tyd ontbrak de sfeer van goede sa
menwerking tussen bestuur en school
hoofd".
De heer Kanis legt uit dat het be
stuur helemaal geen bezwaren heeft
tegen het optreden van een gooche
laar voor de schooljeugd, maar dat
dat dan moet gebeuren op een niet-
schooldag. „De ouders beoordelen of
hun kinderen naar een goochelaar
mogen kijke" Het b stuur mag niet
in de rechten van de ouders treden.
Als een goochelaar op een schooldag
optreedt voor kinderen, dan zou het
bestuur daarvoor de verantwoorde-
Ujkheid moeten dragen, en dat kun
nen wij niet".
Wat betreft de leesboekjes van
Godfried Bomans. is het bestuur er
boos over dat de heer Dykstra het
verzoek om vooral overleg te plegen
De „School met den Bijbel" in
Nijbroek.
over de aankoop heeft genegeerd.
„Het was een vriendelyk verzoek.
We wilden er in gekend worden", zegt
de heer Kanis. Het schoolhoofd staat
daarentegen op het standpunt dat er
overleg moet zyn met het personeel
en naet met het bestuur. „Onderwij
zers zyn vakmensen en beoordelen
wat op school moet worden aange
schaft".
Het bestuur bevindt zich in een
moeilyke positie. Het wil enerzyds
„christelyk-natiónaal" blyven. dat
wil zeggen op brede grondslag met
alle protestantse groeperingen ter
plaatse, en anderzyds de school in
stand houden, dat wil zeggen, zorgen
dat het leerlingenaantal zó hoog
biyft. dat er drie leerkrachten kun
nen zyn. De jonge Dykstra heeft de
zware broeders in het bestuur en de
groep ouders achter hen tegen zich
in het harnas gejaagd. Als deze zich
geheel zouden terugtrekken, doemt
voor het bestuur het schrikbeeld op
van aftakeling van hun school.
Dykstra: „Het bestuur wil dat tot
elke prys voorkomen. Het vecht voor
de school, niet voor 't personeel, het
tragische is dat alles kapot gaat op
deze manier".
..Het is het goed recht van het be
stuur om ander te denken over chris-
telyk onderwys dan lk, maar het is
ook myn goed recht om er een be
paalde mening over te hebben. Ik
ben neder lands hervormd en voor
stander van christeiyk onderwys, en
dat leek kennehjk genoeg. Nu zullen
ze de sollicitanten wel vragen of ze
beslist voorstander zyn van
byv. de oude psalm-beryming en
meer van dat soort zaken. Zulke on-
derwyzers zijn er altyd nog, die, net
als het bestuur. Bomans een „spot-
terd" vinden. Het is vreemd hier De
I kirderen zyn niet moeilijker dan el-
I ders, maar de ouders zyn erg lastig",
