Werkelijk talent
tijd hebben om
moet
te
de
rijpen
Verontruste geref.
geen kerkscheurders
69.kosten
A
Albee's „Alles voor de tuin
Kamermuziek - avond
Duivenvoorde"
DeMantelspedcalist
Beroemde violist Isaac Stern:
Conferentie der
Ned. Letteren
Griekse vondst
in Paestum
Johan Greiter legt regie
bij het N.R.T. neer
111
VP
Première NedComedie
99
dit is één van
die vele, echt
mooie mantels
die slechts
PAGINA 8
LEIDSCH DAGBLAD
MAANDAG 7 OKTOBER
AMSTERDAM (GPD) Na een afwezigheid van precies
drie jaar is hij dan weer een paar dagen in ons land geweest:
de wereldberoemde, in Rusland geboren en in Amerika opge
voede violist Isaac Stern: op en top vitaal. De Hollandse jene
ver en de Hollandse vishapjes, smaken hem nog best, Amster
dam vindt hij nog steeds verrukkelijk, de akoestiek van het
Concertgebouw onovertroffen en het klimaat hier afzichtelijk
Hij wil het wat kalmer aan gaan
doen, vertelde hy. Om de dag een
concert geven in alle hoeken van de
wereld wordt hem iets te veel van het
goede. Een maand spelen, een
maand thuis, genieten van zijn
vrouw en drie kinderen, dat gaat het
toekomstige patroon worden. Trots
laat hij een kleurenfoto van het he
le gezin zien.
Talent coachen
Hij heeft trouwens nog andere
plannen: hij wil jong talent gaan
coachen. Niet zomaar willekeuri
ge aankomende talenten, maar een
AMSTERDAM (ANP) De con-
ferentie der Nederlandse Letteren,
die in Amsterdam een driedaagse
bijeenkomst heeft gehouden, heeft
verontrust over de concentratie
van machtsgroepen en hun greep op
communicatie-media besloten een
werkgroep samen te stellen om de
problemen van de vrije menings
uiting te onderzoeken. Tijdens de
vergadering zijn een groot aantal
resoluties en besluiten aangenomen.
In een der resoluties worden de re
gering van België en Nederland ver
zocht te bevorderen dat alle bij het
auteursrecht betrokkenen tijdig wor
den gehoord voor het opstellen van
wetsontwerpen en internationale
verdragen.
Opnieuw heeft de conferentie erop
aangedrongen dat aan Noord-Neder
landse zijde een driejaarlijkse
staatsprijs voor dramatische litera
tuur zal worden ingesteld.
De sectie radio en televisie heeft
een resolutie aangenomen, waarin
gesteld wordt dat het noodzakelijk
geacht wordt dat in de commissie
auteursrechten de omroepen van
beide landen vertegenwoordigd zijn.
Besloten is de uitwisseling van spre
kers voort te zetten. In beide landen
zullen een reeks radioprogramma's
worden uitgezonden, getiteld „Eigen
bibliotheek," waarin bekende perso
nen over him boekenbezit onder
vraagd worden. Voorts is besloten
dat de Nederlandse Wereldomroep
ln het komende jaar weer zes oor
spronkelijke Nederlandstalige luis
terspelen in het Spaans zal uitvoe
ren en verspreiden bij radiostations
ln Latyns-Amerika.
paar hele goede, jonge violisten, die
hun kunnen al edgelijk bewezen heb
ben. Voor minder getalenteerden, zo
geeft hij eerlijk toe. heeft hü geen
tijd en geduld.. Werkelijk talent Is
er redelik toe. heeft hü geen tijd en
geduld. Werkelijk talent is er redelijk
voldoende, werkelijk goede lera
ren zijn er nauwelijks misschien
drie of vier in de gehele wereld.
Namen noemt hij overigens alt
tactische overwegingen maar niet.
Goed talent heeft volgens hem een
grondige en langdurige begeleiding
nodig: „Want dit is de eeuw van de
instant-maaltijden, de instant-ken
nis en het instant-succes. Teveel jon
ge mensen willen vandaag, wat wij
vroeger pas overmorgen wilden. Maar
zij vergeten weieens dat werkelijk ta
lent tijd moet hebben om te rijpen".
Wat niet wegneemt dat Stern toch
optimistisch is over de toekomst van
jonge violisten. .Binnen vijf of
maximaal tien jaar hebben we meer
goede violisten dan in lang het geval
is geweest. Speciaal voor de VB. ziet
j de toekomst er zonnig uit: Wij heb
ben er geen nationaal individualis
tisch klassiek-muzikaal verleden: de
Indianen speelden nu eenmaal geen
Bach".
„Wij moesten het van de emigTan-
treftStern zelf durft zich er nog niet
san te wagen. ..Ik weet er niet genoeg
van. ik veroordeel het niet. maar ik
heb ook geen behoefte om uit ande
re dian strikt muzikale redenen a la
mode te zijn. Een viool is voor mij de
interpretatie van de menselijke stem.
maar de moderne muziek gebruikt
de viool soms als slaginstrument en
dat is mij toch nog wat vreemd".
Isaac Stern: „Bartok heeft mij al
lange tijd gekost om te doorgronden
en te interpreteren, de allermodern-
sten zullen een nog moeilijker puzzel
voor mij zijn en voor een oplossing
ervan heb ik tot nu toe te weinig tijd
geliad".
PAESTUM (AP) Vüf Griekse
zoen bij de Ned. Comedie Strand-
dateren uit 480 voor Christus, zijn
bij de ruïne van de tempel van Nep-
tunus in Paestum gevonden.
De schilderingen, die aangebracht
zijn op stukken steen die deel heb
ben uitgemaakt van een graftombe,
zijn goed bewaard.
Het zijn de eerste Griekse schil
deringen van deze klasse, die in Ita
lië zijn gevonden.
De voorstellingen zijn rustende ba
ders. zwemmers en eettaferelen. Zij
vertonen gelijkenis met Etruskische
schilderingen.
Gouden medaille voor
Lieuwe Visser
TOULOUSE <AP> De Neder
landse zanger Lieuwe Visser heeft
op het internationale operafestival
in Toulouse zaterdag een der twee
gouden medailles gewonnen. De Ne
derlander Ruud van der Meer kreeg
een der twee zilveren plakken.
ADVERTENTIE
ISAAC STERN
ten hebben en er is in Amerika al-
tijd geld genoeg geweest om de besten
aan te trekken. Ook de salariëring
van de orkestleden is enorm omhoog
getrokken, zodat ouders tenminste
niet meer om deze reden hun kin
deren een muzikale loopbaan behoe
ven af te raden. De mengeling van
diverse nationaliteiten begint zich
nu langzamerhand in de Europese or
kesten ook af te tekenen en dat lijkt
me een heel goed ding".
Niet „modern"
Wat de allernieuwste ontwikkeling
in de moderne concertmuziek be-
ROTTERDAM (GPD) In
een gesprek, gevoerd na de
première van „Romeo en Ju
lia", zijn de directie van het
Nieuw Rotterdams Toneel en
regisseur Johan Greiter tot de
conclusie gekomen dat het in
het belang van beide partijen
zou zijn als Johan Greiter de
regie van Shaws „Caesar en
Cleopatra", de nieuwjaars
première van het gezelschap,
zou neerleggen.
De regie van het. stuk ls mi op
gedragen aan de Engelse regisseur
David Macdonald. Ook Cor Heze-
mans, die de décors van het stuk
zou ontwerpen, zal die taak niet uit
voeren.
Het vertrek van Johan Greiter
komt na de artistiek en technisch
niet geheel geslaagde .Romeo en Ju
lia" niet onverwacht. Volgens de di
rectie van het Nieuw Rotterdams To
neel bestaat de indruk, dat Greiter
wat oververmoeid en overbelast is:
het besluit de wegen te laten schei
den is met instemming van beide
partijen genomen, maar kon pas de
finitief worden toen het N.R.T. erin
slaagde een nieuwe regisseur voor het
stuk van Shaw te vinden.
David Macdonald. een
free-lanceregisseur die ook in ons
land niet onbekend is (hij regisseer
de o.a. bij „Theater") pleegt nauw
samen te werken met de corontwer-
per Collin Winslow. die ook tekende
voor het décor van ,.De prys" van
Arthur Miller.
Johan Greiter zal nog ln dit sei
zoen by de Ned. Comedie Strian-
bergs „Dodendans" regisseren.
VOORSCHOTEN De kamermuziekavonden in het kasteel
Duivenvoorde te Voorschoten blijven zich in een grote belang
stelling verheugen. Lida Claus (klavecimbel) en Cornelis
Preuyt (violoncel) troffen weer een volle zaal. Toch zouden
wij in overweging willen geven niet al te grote eisen aan het
opnemingsvermogen van het gehoor te gaan stellen. Het pro
gramma was te uitvoerig, de temperatuur in de zaal niet fris
genoeg en voor met name het klavecimbel fnuikend, ook al
was het een in deze eeuw gebouwd concert-klavecimbel. In de
pauze moest er tenminste hard aan gewerkt worden.
Lida Claus, klavecimbel j
violoncel
Cornells Preuyt speelde voor de
pauze sonates van Martini, Handel
fnrnpli'c P,Ien Bach- ZUn opstelling op het te
I^UIIIClia I icuyi, kleine podium verhinderde het juiste
1 contact met zijn accompagnatrice.
Ondanks herinneringen aan de meer
intieme klank van de gamba, moet
toch gezegd, dat de cellist ook een
fraaie toon had, met kleine detonaties
warmte?)
in positieovergangen weliswaar (de
Niettemin wisten zijn interpreta
ties en vanzelfsprekende techniek te
overtuigen. Uiteraard stonden de drie
werken in het teken van nagenoeg
éénzelfde stijl, doch het publiek
bleef kennelijk geboeid en toonde
zich voor de prestaties van beide
kunstenaars zeer dankbaar.
Ad. Int.
Ook tijdens het solistisch optreden
van Lida Claus werd het soms dui
delijk, dat we er met de moderne
piano niet op achteruit zijn gegaan.
Intussen was haar spel zeer onder
houdend. Zij speelde magistraal de
prachtige Chaconne in G. van G. F.
Hftndel en wist aan het intiem ge
aarde instrument orkestrale effecten
te ontlokken. De stukken van de
Franse klavecinist J. Ph. Rameau
boeiden door hun registratie en
luchtige voordracht.
Haar aandeel werd besloten met
twee eigentijdse werken: „Variations
sur une chanson populaire francaise
Engelse f pour le clavecin" van Ton de Leeuw
(1926), waarvan opzet en harmoniek
geen duidelijk pleidooi inhouden voor
het antieke instrument, (deze
Interessante variaties zouden het
zelfs wondergoed doen op de mo
derne concertvleugel) en „Muziek
voor klavecimbel" van Ary Verhaar
(1900). Dit laatste driedelige werk
een korte suite is qua sfeer zeer ge
bonden aan het klankidioom.
Kerke lijk leven
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Opheusden A. Hoo-
gerland te Werkendam; te Andyk-
Enkhuizen H. Ligtenberg te Gene-
muiden; te Paterson (USA) E. Ha-
rinok te Benthuizen.
Bedankt voor Bosxoop J. van Haa-
ren te Amersfoort.
95
99
DEN HAAG (GPD) De 40-jarige Amerikaanse toneel-
I schrijver Edward Albee maakt omtrekkende bewegingen om
zijn vaderland in steeds ander perspectief te bekijken met het
diep doorzicht in menselijke situaties en een grimmige spot,
die hem van een jeugd als stiefkind bij steenrijke pleegouders
zijn overgebleven. De Nederlandse Comedie is zijn trouwe
pleitbezorger, want bijna al zijn belangrijke stukken zijn in
Amsterdam de afgelopen vier jaar gespeeld.
Onbevredigend
In „Alles voor de tuin", kernachtig
door Ernst van Altena vertaald, is
de afwikkeling bepaald onbevredi
gend- In de eerste twee bedrijven is
Albee op vertrouwd terrein, waar
Jenny en Richard als kat en hond
tegenover elkaar komen te staan met
VOLAUTOMATEN
Keuze
uit vier modellen.
Speciaal
wolwasprogramma.
Trillingvrije
suspa-ophanging.
Roestvrijstalen
waterhouder en trommel.
Twee jaar garantie.
Volkomen veilig
Oa eens kijken
bjj uw handelaar.
Hij zal u er graag
meer over vertellen.
Vanaf f798.-
Dit weekeind kwam de Ned. Come
die met zijn „Alles voor de tuin".
Albee laat de absurdheid zien. waar
in Richard en Jenny terecht komen.
Zij zijn au fond dezelfde ordinaire
sta'Vszóekers als al diegenen, die zich
aan de goede zijde van de streep met
groeiende ontevredenheid naar steeds
meer bezit toeworstelen. De chemi
cus en zijn vrouw wonen boven hun
stand. Ze sparen zegeltjes van siga
retten .die zy eigenlijk liever niet ro
ken om maar een stofzuiger te ver
werven. Van de motormaaier, die de
huren al hebben, kan helemaal niets
komen en ook een tweede auto blijft
voorlopig een vrome wens.
Jenny zou eigenlijk best een baan
tje willen vanwege de bijverdiensten-
Haar man verzet zich daartegen. Als
een moderne Mephistofeles verschijnt
de Engelse mevrouw Toothe ten to
nele, die van mevrouw lichaam, ziel
en zaligheid opeist. Kuise Jenny gaat
heel vlot voor alle luxe verlokkingen
door de knieën en zij neemt enige
middagen per week haar intrek in
een duur bordeel.
De duizenden verdiende dollars
stuurt zy anoniem aan haar argelo
ze echtgenoot om zo van haar eigen
welstand te kunnen profiteren, maar
Let bijwerk blijft voor hem toch niet
geheim. Eerst wil Richard Jenny hei
huis uitzetten. Als op een tuinfeest
blilkt dat alle kennissen uit de buurt
zich op deze manier hebben verkocht,
berust hij pruttelend. Albee morali
seert cynisch en dat doet hij voorna
melijk middels een commentator, een
puissant ryke schilder van dames
portretten, die zo onverholen de
waarheid zegt dat hy door zijn bu
ren wordt gesmoord. Maar het gras
zal boven zijn lijk. dat in de tuin be
graven is. ook wel groeien vertelt hij
in een epiloog. ..Richard en Jenny
zullen er best komen" veronderstelt
hij duister.
schilder Jack ais katalysator. In het
derde bedrijf hangt Albee zich ech
t-er op aan het tuinfeest, in een
toonsverschuiving naar het cerebrale,
is hier en daar zelfs zonder overtui
ging geconstrueerd.
Lo van Hensbergen wist er geen
raad meer mee en de zeven byfigu-
renren bleven in de massaregie dil
le tanterig en leken naar voren te
treden voor het opzeggen van een
lesje. De hoofdfiguren waren veel be
ter behandeld, zij het niet zo toege
spitst opgezet als men in de Albee
voorstellingen van de Nederl. Come
die gewend is. In het modern-vernik
kelde interieur, dat bij Herman Gor
dijn goed gedoseerd een macabere bij
toon had gekregen was Elisabeth An
dersen het matriarchaal-exempel, dat
naar een glad welvaartsparadijs
koerst en daartoe bereid is over lij
ken te gaan. Met alle efficiëntie die
zo'n vrouw wordt verondersteld te
hebben een moeilijke rol, die knap
werd opgebouwd. Maxim Hamel was
haar wat vermoeid tegenstribbelende
echtgenoot, een onder de voet gelo
pen huisvader naar Albee-model, be
kwaam gespeeld doch niet buiten het
bekende Maxim Hamel-territoir tre
dend. Een koele duivelin recht op
haar doel afgaand en veel beter we
tend, wat wel en niet te doen dan
alle andere sukkelaars, beschreef Ank
van der Moer in mevrouw Toothe.
De schilder Jack verzoop zijn on-
zinkbaar geweten in de whisky en
Guus Oster gaf die man heel wat
scepsis mee-
URK (GPD) „Wij zijn
geen kerkscheurders, maar wij
verheffen onze stem tegen de
aantasting van ons geloofs
fundament en wij bieden het
hoofd tegen de wassende
stroom van ongeloof die op ons
afkomt".
Deze woorden klonken zaterdag
middag in de Bethelkerk in Urk
waar enige honderden verontrusten
onder het gereformeerde kerkvolk
hun eerste toogdag hielden. Op de
kansel stond Iekebroeder H. W Maas
kant uit Zeist, die fel van leer trok
tegen de moderne theologische op
vattingen. waarvoor de Gereformeer
de Kerken, naar hy meedeelde, de
deur hebben opengezet. In zijn rede
trok de heer Maaskant onvervaard
ten strijde tegen de oprukkende bij
belkritiek. die gepaard gaat met
schriftongeloof en normenverlies
Met afschuw spr?,k hij over het
zogeheten ruime denken, dat onher-
roepelyk moet leiden tot vrijzinnig
heid. Hij fulmineerde tegen de Vrije
Universiteit, die zich los wil maken i
van kerkelijke banden en hij had1
geen goed woord over voor de sy- I
node van Lunteren, die als toegift
aan de vrijzinnigen oe befaamde uit
spraak van de Asser Synode 1920
herriep.
„Vroeger voelden de mensen ziel»
afhankelijk van ons", riep de heer
Maaskant uit. „Tegenwoordig voelen
zy zich onder invloed van techniek
en wetenschap hoe langer hoe meer
onafhankelijk. De kerk vreesde, dat
haar invloed zou gaan tanen en
daarom besloot zij water in de wijn
te doen. Deze ontwikkeling veront
rust velen. Deze verontrusten wen
sen vast te houden aan het gezag
van de Heilige Schrift, aan de drie
formulieren van eenheid, aan de ver
trouwde prediking en de vertrouwde
categese".
Aan het slot van zijn betoog her- j
haalde de heer Maaskant, dat de
verontrusten geen Kerkscheuring na
streefden. „Wel rormen zij een
groep, die binnen de kerk een w aai - j
Uitgeleide gedaan door Konin-
gin Juliana en Prins Claus is
Prinses Christina gistermiddag
van Schiphol naar Montreal ver-
Eerherstel Miedema
wordt overwogen
SCHAESBERG (GPD) Het da
gelijks bestuur van de parochieraad
van de gemeenschap Eikske heeft
tijdens een bijeenkomst van aJIe pa
rochianen de inhoud bekend ge
maakt van een voorlopig rapport,
opgesteld door de commissie van
goede diensten. De commissie stelt
volgens het voorlopige rapport zes
oplossingen voor om uit het conflict-
Eikske te raken.
De oplossingen omvatten: de si
tuatie laten zoals deze is; de situa
tie zoals deze nu is legaliseren
Miedema in ere herstellen als pas
toor van de oude paroahie; Miedema
samen met een nieuw te benoemen
pastoor het pastoraat in de oude
parochiekerk teruggeven Ode beide
pastoors treden dan op voet van ge
lijkheid op); Miedema voorlopig in
ere herstellen in de oude parochie
kerk en hem na verloop van tijd
overplaatsen in een andere pasto
rale functie, waarna in het Eikske
een nieuwe pastoor benoemd wordt
en tenslotte: de bisschop suspen
deert Miedema.
trokken. De Prinses werd vfa
zeld door de heer C. Sesink, r,^
adviseur van het koninklijk C,
Zoals bekend zal de Prinsidl
Canada een zangopleiding j b
volgen aan het Intitute Su
eure de la Musique d'Indi j
Montreal. Het instituut 1.
huisvestingsmogelijkheden it
een beperkt aantal studei_
Prinses Christina zal daar tL'
lopig gebruik van makentrL
het ligt in de bedoeling dat 21^
ter met haar particuliere secr?
resse, mejuffrouw N. M. de i
ger. een zelfstandig huishou
zal gaan opzetten.
Zeepost Met de volgende t
pen kan zeepost worden verzoi_.
De data, waarop de corresponds
uiterlyk ter post. moet zijn bea
staan, tussen haakjes, achter de 0
van het schip vermeld. Argentt
„Arlanza" (9/10); Brazilië: „Arlil
(9/10); Canada: „Omefjell" (91|
Chili: „Jytte Skou" (8/10): K
Oeganda: „Mokario" (11/10);
zanië: „Lieselotte Herrmann" (11
Ned. Antillen: „Mercurius" (8
Nieuw-Zeeland: „Main Lloyd"
10); Suriname: „Aristoteles" (7,
Verenigde Staten van Amerika:
lantic Star" (9/10)Z.-Afrika (11
m.i.v. Z.-W.-Afrika: „Zonneli
(9/10). Inlichtingen betreffend^
verzend data van postpakketten
de postkantoren.
ADVERTENTIE
schuwende vinger opheft en oproept
trouw te blijven aan het geloof der j
reformatie".
Niet alle deelnemers aan de toog
dag bleken het met deze laatste op
merking eens te zijn. Een van hei'
voerde aan heil te zien in een mo-
daliteitenkerk. Een ander bepleitte
een nieuwe doleancie. En weer an-
deren betoogden niet te kunnen kei -
ken bij predikanten, die de nieuwe j
theologie aanhangen en zelfs verde- j
digen. Al deze opponenten kregen, i
ondanks het verzoek niet te applau -1
diseren. de handen van de aanwe-
zigen op elkaar
Aan het begin van de bijeenkomst
werd meegedeeld, dat de theologi- j
sche school van de Christelijk Ge- j
reformeerde Kerk (Apeldoorn) heeft
besloten haar opleiding open te stel
len voor verontruste gereformeerde
studenten. Voorts werden de aanwe
zigen opgewekt de plannen voor de
oprichting van een evangelische om
roep te steunen, terwijl tenslotte nog
een lans werd gebroken voor de
uitgave van een rechtzinnig protes
tants dagblad.
Het hoeft niet duurder jf?* f J
te zijn! 1
Wintermantels
en mantelpakjes
met of zonder bont
van 59.95 tot en
met 89,95
Ter len ka
Regenmantels
49,95
met "Borg" voering 9
59,95
Bontmantels
extra mooi en uiterst voordeli
/»IV
Leiden: Haarlemmerstraat 163
Den Haag Haarlem Breda Utrecht
Rotterdam Amersfoort Tilburg Leiden
