KARDINAAL ALFRINK
GELOOFT IN PROCES
U bent toe
aan de voordelen
van de postgiro
Kapelaan C. J. Heijnen
verlaat Sleutelstad
Kerk iiiet
verlaten
TERUGKEER IN HET ATOOMTIJDPERK
ROME TEGEN r
CHILLEBEECKX
•o-Tsjechische
monstraties
Oosteuropese
lofdsteden
Geboorteleden
N.H. Kerb
Niet binnen drie
jaar beroepbaar
Zwervende stam van Bikini eindelijk terug op voorvaderlijke grond
Een boekje waar
alles in staat
Er zijn niet voor niets al 1.600.000 rekening
houders bij de Postgiro. Zij vormen het
grootste gironet van Nederland. U hoort
daar ook bij. U bent ook toe aan de Postgiro
POSTCHEQUE-
EN GIRODIENST
van en voor ons allemaal
Voorbestaande
rekeninghouders
SNSDAG 25 SEPTEMBER 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA II
UTRECHT (GPD) Kardinaal Alfrink heeft het vermoe-
dat het bericht over de voorbereiding in Rome van een
ologisch proces tegen de Nederlandse professor Schille-
tckx niet geheel uit de lucht is gegrepen.
n zegt hij in een communiqué
;in hij reageert op een bericht in
Franse dagblad „Le Monde",
wordt aangekondigd dat de
jegatie voor het geloof in Rome
onderzoek wil instellen naar de \jj
iogie van de Nijmeegse hoog- \M
ir, die wordt beschouwd als een
joog van het Nederlandse epis-
«t.
irdinaal Alfrink is officieel niet
e hoogte van het voornemen van
tongregatie, evenmin als profes-
Schillebeeckx zelf.
Klachten
o belangrijke aanleiding tot de
iregelen die Rome nu voorheeft,
de grote redevoeringen geweest,
prof. Schillebeeckx in het najaar
1967 voor enkele universiteiten
t Verenigde Staten heeft gehou-
Door zijn progressieve stelling-
t heeft hij daar bij de kerkelijke
ng nogal opschudding verwekt,
de nuntius in de Verenigde Sta-
en van enkele bisschoppen zijn in
ie klachten binnengekomen.
INDEN/MOSKOU (Reuter. AP,
Leden van een internatio-
organisatie tegen de oorlog on-
*ie één Nederlander hebben gis-
in vier Oosteuropese hoofd
pamfletten verspreid tegen
netting van Tsjecho-Slowakije,
demonstranten werden allen
resteerd.
rerspreiding van de pamfletten
plaats in Moskou, Warschau,
lapest en Sofia.
n Brit en een Amerikaanse, die
iet Pelsjkin-pledn in de Russi-
hoofdstad de vlugschriften tij-
het spitsuur aan Russische
lij gangers uitreikte, werden na
L> iur op het politiebureau te heb-
loorgebracht waar zij zeer goed
ile^en behandeld, vrijgelaten. Zij
en de Sowjet-Unie onmiddellijk
d ten. Over het lot van de arres-
_n de andere Oosteuropese
isteden is niets bekend.
Brit en het Amerikaanse mels-
Dnden maar weinig pamfletten
reiden. Woedende voorbijgangers
So en hen vast tot de politie arri-
m le. De pamfletten over Tsjecho-
iini akije waren in Londen gedrukt
aeegesmokkeld naar de Sowjet-
Een spandoek dat zij met zich
foa rden, werd direct nadat het ont-
werd door de Russen verscheurd,
^het spandoek stond „Maak een
aan de NAVO".
?nsfiven het vlugschrift dat werd
preid, stond „Help". In het ge-
Bi ift werd onder meer betoogd, dat
lut bezetting van Tsjecho-Slowakije
troepen van het Warschau Pact
schade had toegebracht aan de
voor de vrede. De bevolking
1 11 de Sowjet-Unie zal lijden onder
7hernieuwde koude oorlog.
k erkelijk leven
'J
NED. HERV. KERK
roepen te Maassluis (vac. K.
raq Vogel) G. C. Vijzelaar te Vee-
taal - te Bruinisse G. A. Koer-
hfl. in te Bleiswyk - - te Nijehaske
^Huurling te Heerde - te Schie-
oh i (vac. drs. R. H. Wissink) D.
irdmans te Hoogeveen - te Hol-
iljD ischeveld (toez.) C. B. Schuur-
p te Vollenhove - te Rotterdam -
(wijkgemeente Zuidwijk) J. G.
ffn te Zaandam - te Woerden-C
c. J. J. Poot) H. Binnekamp te
inveen.
GEREF. KERKEN
TeL teroepen te Uithuizermeeden (2de
il) W. J. de Ruiter te Harkema-
:nde - te 'Boskoop R. Molenma-
ui te Dronten - te Ter Apel S. Mo-
H tamp, kand. te Emmeloord. Be-
fit voor Bedum H. Tien te Ede -
Nykerk (vac. J. Koppe) J. W.
uit te Drachten.
EF. KERKEN VRIJGEMAAKT
dankt voor Smithville (Cana-
Ref. Church) P. Schelling te
d* tónge-Sauwerd) - voor Orange-
8 (Canadian Ref. Ohruch) A.
oy te Emmen - voor Heemse T. J.
egstra te Ermelo.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Maarssen C. van der
1 «le te Huizen (N-H) - te Veenen-
al (Bethelkerk) Chr. Verhage te
D Haag-C. - te Den Haag-West J.
«terink te Kerkwerve. Bedankt
W Apeldoorn-Zuid C. Bos te Zuid-
Hl-Spijkenisse.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Zoetermeer D. Hak-
i aberg te Dordrecht - te Rot ter-
®-Zuid (Mijnsheerenplein) J. C.
eststrate te Meliskerke.
Kardinaal Alfrink
Prof. Schillebeeckx bevestigde de
mededeling in „Le Monde", dat de
pronuntius in Den Haag hem had ver
zocht de encycliek over de geboorte
regeling op maandag 22 juli voor de
televisie te presenteren. De nuntius
had e rtoen bij gezegd dat dit zijn
naam in Rome ten goede zou komen.
Prof Schillebeeckx is toen op dit
verzoek niet ingegaan.
school voor hogere studies te Parijs.
Als hoogleraar aan de r. katholieke
universiteit van Nijmegen is hij de
voornaamste inspirator geweest van
het beroemde herderlijke schrijven
„de betekenis van het concilie" van
1961, dat op last van de kerkelijke
overheid uit de Italiaanse theologi
sche bibliotheken is verwijderd.
Sindsdien is pater Schillebeeckx niet
langer persona grata in Rome. Hij
heeft tal van werken het licht doen
zien, meest recentelijk een kritische
studie over het kerkelijke celibaat.
Deze verscheen enkele maanden voor
de encycliek „Coelibatus Sacrerdota-
lis", aldus „Le Monde".
LEIDEN Kapelaan C. J. Heijnen van de Petrusparochie
aan de Lammenschans weg gaat Leiden verlaten. Vandaag
heeft hij de benoeming ontvangen tot rector van het St. Fran-
ciscusgasthuis in Rotterdam.
Kapelaan Heijnen (39), die een
zeer oecumenisch denkend mens is
en goede contacten heeft met de Oe-
Verbod
Uit Rome is vernomen dat pater
Schillebeeckx en zijn Franse confra
ter Chenu een verbod hebben gekre
gen te spreken op het theologencon-
gres, dat de dominicanen in maart
1969 in Duitsland zullen houden. Dit
besluit is aan pater Schillebeeckx
meegedeeld door de assistent-gene
raal der orde. Tegen dit besluit heeft
prof. dr. W. van der Marck o.b. ge
protesteerd, mede namens de ande
re dominicanen van het studiehuis
Albertinum te Nijmegen.
Pater Schillebeeckx aldus „Le
Monde" is één van de grootste
theologen van onze dagen. Hij speelt
In zijn eigen land een matigende rol
ten aanzien van de meest progres
sieve stromingen in de kerk. Pater
Schillebeeckx is in 1914 in Antwerpen
geboren en werd in 1941 priester ge
wijd. Hij studeerde aan de Sorbonne,
aan het College de France en aan de
LEEUWARDEN (GPD) Het breed
moderamen der hervormde classica-
le vergadering van Leeuwarden heeft
tijdens zijn vergadering in de Friese
hoofdstad met grote meerderheid een
motie goedgekeurd ten aanzien van
de geboorteleden van de Ned. Herv.
Kerk. De discussie daarover werd be
gin dit jaar losgemaakt door de
Leeuwarder predikant dr. L. G. Wa
genaar. De inhoud van de nu aange
paste motie luidde: „de classicale
vergadering van Leeuwarden over
wegende, dat de aanbieding van Gods
genadeverbond niet vereenzelvigd
mag worden met het aannemen er
van, omdat in elk verbond twee par
tijen begrepen zijn".
Voorts: dat niet de geboorte, maar
alleen de heilige doop als een zicht
baar teken van de inlijving in de ge
meente van Christus kan worden ver
staan; dat het handhaven van de ge
boorteleden zonder enige beperking
identiek is aan het werken met een
fictie, en dat onze kerk zodoende te
vens de schijn van imperialisme
wekt. en dat dit tegelijk onze kerk
tot een lichaam maakt, waarmee pas
toraal en kerkvoogdelijk zeer moeilijk
te werken valt, verzoekt derhalve
de synode artikel 2 van de kerkorde
in die zin te wijzigen dat de passage
„zij, die uit hervormde ouders gebo
ren zijn" wordt vervangen door „zij,
die geboren uit deze belijdenis of
doopleden door hun geloof worden
gedragen of zelf staan in hun ge
loof".
cumenische Raad Leiden, kwam in
augustus 1965 naar de Petrusparo
chie, in welke kerkelijke gemeen
schap zijn arbeid stimulerend werk
te. Als districtsaalmoezenier van de
verkenners heeft hij zich steeds sterk
geïnteresseerd voor het padvinders-
werk.
In verband met dit vertrek is er
zondag 13 oktober, 's middags van 3
tot 4 uur, in de parochiezaal van de
Petruskeric gelegenheid om van ka
pelaan Heijnen afscheid te nemen.
Herv. Evangelisatie
RIJNSBURG Ds. J. Stelwagen,
hervormd predikant in Delft, hoopt
vrijdagavond 8 uur in de zaal ach
ter de chr. geref. kerk in Rijns
burg een spreekbeurt te vervullen
voor de Hervormde Evangelisatie.
LONDEN (AP) De Engelse
rooms-katholieke bisschoppen hebben
de gelovigen op het hart gedrukt de
richtlijnen van de Paus ten aanzien
van de geboorteregeling te volgen
maar allen, die daartoe niet bereid
zijn, opgeroepen om die reden de
kerk niet te verlaten.
De encycliek „Humanae Vitae"
heeft in Engeland en Wales, zoals el
ders in de wereld, grote verdeeldheid
gezaaid onder de gelovigen.
In hun eerste gezamenlijke uit
spraak over de encycliek zeggen de
bisschoppen, dat de uitspraak van
de Paus uiteraard „groot gewicht"
bezit, maar voegde daaraan toe dat
het „wel gevormde en voorgelichte
geweten" voor leken zowel als pries
ters de beslissende instantie blijft.
De bisschoppen roepen de gelovi
gen op de vraagstukken op verant
woordelijke en gematigde wijze tege
moet te treden in een geest van on
derlinge naastenliefde.
HILVERSUM (ANP) De chr. ge
ref. synode behandelde gisteren on
der meer de instructies van de par
ticuliere synodes van het zuiden en
van het oosten, die beide in de kerk
orde een bepaling willen opnemen,
waardoor het niet meer mogelijk is
dat een predikant, die nog geen drie
jaar in zijn gemeente staat, door een
andere gemeente wordt beroepen. De
rapporterende commissie stelde de
synode voor aan deze verzoeken te
voldoen. De synode deed dit inder
daad.
Drs. J. P. Versteeg heeft de syno
de meegedeeld, dat hij zijn benoe
ming tot hoogleraar aan de theologi
sche hogeschool te Apeldoorn heeft
aanvaard.
De minister van Buitenland
se Zaken van Guatemala, Emilio
Arenales Catalan, is gisteren ge
kozen tot voorzitter van de 23-ste
zitting van de Algemene Verga
dering van de Verenigde Naties.
Deze 46-jarige diplomaat volgt in
deze functie de Roemeense mi
nister van Buitenlandse Zaken
Manescoe op. Foto: Catalan sa
men met secretaris-generaal
Thant.
(Van onze correspondent)
LONDEN (GPD) De afschuwelijke „paddestoel", die op de
eerste juli 1946 boven een atol midden in de Stille Oceaan toren
de, heeft niet alleen gediend als een waarschuwing aan de ge
hele wereld dat „de bom" onherroepelijk zou moeten worden
beteugeld. Ze was bovendien verantwoordelijk voor de lang
durige en ellendige periode van ballingschap, waartoe de nogal
primitieve bewoners van de atol werden gedwongen. Pas deze
week, 22 jaar en 22 atoombomproeven later, is verklaard dat de
stralingsgraad „veilig" genoeg is om de eerste zwervende stam
van het atoomtijdperk toe te staan terug te keren naar Bikini.
ADVERTENTIE
U hebt immers een salaris, of andere
inkomsten
Dan is het veiliger en handiger dat
geld op uw postrekening te hebben.
Dan kunt u met één pennestreek al
uw rekeningen betalen,
of het automatisch laten doen.
Heel eenvoudig.
Zo spaart u tijd, moeite èn geld:
de overschrijvingen zijn gratis, de
enveloppen ook en bovendien heeft u
voor de verzending geen postzegel nodig.
Via de Postgiro kunt u ook makkelijk
sparen bij de Rijkspostspaarbank en
bij Spaarbank Centrale Volksbank,
Algemene Spaarbank voor Nederland
en Spaarbank voor Protestants
Nederland.
Contant geld opnemen is geen probleem.
Zolang het. postkantoor open is kunt
u terecht.
En de Postgiro zorgt ervoor dat u door
handige dagafschriften altijd een duidelijk
overzicht van uw financiën hebt.
Bij elk postkantoor ligt een nieuwe
brochure voor u klaar: „Wat u met uw
postrekening kunt doen...".
Daar staat alles in.
is het boekje al even nuttig.
De service is zo uitgebreid dat
lang niet iedereen volledig profiteert van
alle postgiro-mogelijkheden. Daarom
krijgen alle particuliere rekeninghouders
het boekje thuisgestuurd.
Hun gedwongen vertrek en de
daaropvolgende zwerftocht doen on
vermijdelijk bijbels aan. De 167 be
woners van Bikini werden naar het
landingsvaartuig van de Amerikaan
se marine geleid door hun koning Ju
da. Daarna speelden zij hun rol in
een sage van mislukkingen en ge
pruts van autoriteiten, die na hun te
rugkeer wel eens voortgezet zou kun
nen worden. Terwijl de rest van de
wereld zich vergaapte aan het minis-
cule zwemtenue dat de naam van de
atol nog grotere bekendheid gaf, wer
den de bewoners vrijwel vergeten. Zij
zworven van eiland naar eiland, zon
der er in te slagen een aanvaardbaar
tweede vaderland te vinden en intus
sen duurden op Bikini tot 1958 de nu
cleaire proeven voort.
De atol Bikini bestaat uit een groep
van twintig koraalriffen die behoren
tot de Marshall-eilanden. Ze werd
uitverkoren als het eerste proefter-
rein voor een nucleair avontuur in
vredestijd. De eerste atoombom die
boven de zee haar verwoestende
kracht zou demonstreren, werd er tot
ontploffing gebracht, in zijn verschik-
kelijke werking een complete vloot
van oude oorlogsschepen vernie
tigend. Honden, ezels, geiten en ook
op vrij grote afstand grazend vee
werd besmet.
Rongerik
Niemand wist precies wat er zou
gaan gebeuren. Het effect van een
atoombomexplosie op een stuk land
was duidelijk aan het licht gekomen
bij de eerste test in Nieuw-Mexico en
ook de uitwerking op de bevolking
van Hirosjima en Nagasaki was be
kend, maar de admiraals wens
ten het ook met eigen ogen te zien.
De Amerikaanse marine, die de
Marshall-eilanden (een Amerikaans
„trustgebied", dat vroeger onder
voogdij van Japan had gestaan) be
stuurde, besliste over het lot van de
bevolking. Zonder rekening te hou
den met hun levensonderhoud (voor
namelijk visserij), werden de mensen
overgebracht naar een ander atol,
Rongerik en daar achtergelaten.
Het duurde een jaar voordat de
Amerikaanse marine reageerde op
rapporten over de 'toestand op Ron
gerik. De visserij zou er veel minder
voorstellen dan op Bikini, de bevol
king beschikte over slechts een der
de van de hoeveelheid land die zij op
Bikini hadden. Volgens rapporten be
stond een serieus gevaar voor ver
hongeren. Daar kwam nog iets bij.
De bewoners ontdekten dat op het
eiland een oude vloek rustte, waarop
niemand hen van tevoren attent had
gemaakt.
Kwajalein
In afwachting van een geschikter
onderkomen, waar nog naar werd
gezocht, werd de bevolkingsgroep
toen overgebracht naar het in de
buurt gelegen Kwajalein. Tenslotte
werd hun het eiland Witho aangebo
den. Maar omdat zij er niets voor
voelden zich te onderwerpen aan de
daar al wonende stam. kozen zij zelf
het onbewoonde eiland Kili, een
droog en onvruchtbaar eiland, acht
honderd kilometer ten zuiden van Bi
kini.
Daar heeft de groep het achttien
jaar uitgehouden, dikwijls niet in
staat om te vissen, omdat er geen
lagune is en de zee er zo ruw is dat
Paddestoelwolk boven Bikini.
het vaak maandenlang niet mogelijk
is aan land te gaan. Terwijl de
atoomwolken over de grasdaken van
hun originele woonplaatsen dreven,
probeerden de „Bikiniërs" op Kill
wat industrie op te bouwen met de
bedoeling voldoende te verdienen
voor een zelfstandig bestaan. Maar
dikwijls hebben zij moeten leven op
kokosnoten en palmpitten.
Nu dan de regering heeft besloten
hen terug te brengen, zal er een fors
programma van scholen- en woning
bouw worden uitgevoerd. Door huwe
lijken is de groep inmiddels gegroeid
tot ongeveer 500. Het nucleaire tijd
perk zal hen echter niet in hun pri
mitieve vrede laten. Zeker een gene
ratie lang zullen zij worden gadege
slagen door een team van de Ameri
kaanse commissie voor atoom
energie, die ervoor moet waken dat
de stralingsgraad in hun lichamen
door onvoorziene omstandigheden
toch te groot wordt. Verder zal het
vermoedelijk nog een paar jaar du
ren voordat zij werkelijk weer bezit
kunnen nemen van hun geschonden
koraalstranden. Het is zeer de vraag
of Koning Juda dit zal meemaken. Hij
Jöjdt aan de enige ziekte, die soms
door straling kan worden genezen:
kanker.
MANILLA (Reuter) De Philip-
pijnen en Maleisië, die het met el
kaar aan de stok hebben sinds de re
gering in Manilla aanspraken doet
gelden op Sabah, het in 1963 tot de
federatie Maleisië toegetreden deel
van noord-Borneo, zullen op ministe
rieel niveau gaan praten om een
mogelijke top-conferentie tussen
president Marcos en zijn ambtge
noot Rachman voor te bereiden. In
een gisteren in Manilla uitgegeven
verklaring wordt gezegd, dat presi
dent Marcos het ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft opgedragen
zo spoedig mogelijk een regeling
voor het overleg te treffen.
