LEDEN
fcAMER
NAUW GEDREVEN
Tsjechische top
naar Moskou
weer
Om de maan en
retour aarde
fS WAARSCHUWEN
DE SOWJET-UNIE
JAMIN
RUSSISCH EXPERIMENT:
Biafra-film
WEERBERICHT
Enkele buien
Cebinacmet
toffee mix
de noorderzon ©Ud
vertrokken
teuwo
Ipgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1968
No. 32590
EIDSCH
gteur: A E. van Dtshoeck
pfdredacteur: Ora. J. R Soetenhorst
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
14,10 per kwartaal (postabonnementen 16,50), 4,70 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers 0,25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Onze Haagse redactie zond kortgeleden de leden van de
Tweede Kamer een vragenlijst toe, teneinde een beeld te krijgen
van het Kamerlid, zijn werk en levensomstandigheden. Onge
veer 65 Kamerleden waren zo vriendelijk de honderd vragen te
beantwoorden. Zo'n vijfentwintig anderen gaven bij een tele
fonisch contact hun mening op de hoofdpunten. Het was in de
vakantietijd. dus velen waren niet te bereiken.
De fracties van de VVD, ARP, CHU. D'66, BP, groep Harmsen.
PSP, SGP en GPV leverden een grote tot zeer grote bijdrage.
Relatief wat minder complete vragenbeantwoording kwam uit de
PvdA, De bijdrage uit de KVP-fractie was naar verhouding tot
het aantal leden klein.
Natuurlijk had de vraagstelling niets uitstaande met weten
schappelijke studie zomin als met welke denkbare andere
zaak, dan die van nieuwspublicatie. Maar de uitkomst was in elk
geval belangwekkend.
Zojuist is onder de parlementsleden een uitgebreide enquête
gehouden o.l.v. prof. dr. H. Daalder van de Leidse faculteit der
rechtsgeleerdheid (politieke wetenschappen). Prof. Daalder stelt
een zeer omvangrijk onderzoek in naar de plaats en de functie
van het Nederlandse parlement over een lange periode. Tussen
resultaten van de parlementariërsenquête zijn begin volgend jaar
in wetenschappelijke publicaties te verwachten. Een volledige
publicatie van deze voor Nederland unieke studie zal zo mogelijk
nog voor de kamerverkiezing van 1971 gereed komen.
DEN HAAG (GPD) De Tweede Kamer kan in Den Haag
niet meer werken. De huidige toestand is schadelijk voor het
land. Staatszaken moeten worden besproken aan een tafeltje
in een restaurant. Moeilijke problemen kunnen nauwelijks wor
den bestudeerd. Soms huren de kamerleden er een hotelkamer
voor af. In een paar krappe en slecht toegeruste vertrekken aan
het Binnenhof zitten telefonerende, discussiërende, lezende
en schrijvende volksvertegenwoordigers op elk; a gepakt.
De recente uitbreiding van de I flict komen doordat zij zich hebben
werkruimte per fractie is totaal on- 1 aangesloten bij een fractiestandpunt
voldoende. Vrijwel unaniem eisen over een probleem, waarvan zy niet
de kamerleden een werkkamer per
éên of twee man. „Gooi de ministe
ries het B'«inenhof uit", zeggen velen.
„Bouw een geheel nieuw, modern
toegerust kamergebouw", willen an
deren.
Heel veel kamerleden vinden het
nodig, dat de staat de parlements-
fracties geld geeft om adviseurs van
buitenaf te kunnen inschakelen. Dit
is noodzakelijk geworden voor een zo
goed mogelijke oordeelsvorming over
ingewikkelde zaken, waarvoor een
precies alle kanten kenden. Zij besef
fen hun fout achteraf, als zij ln de
praktijk zien wat de betekenis was
van dat fractiestandpunt.
Kiezen
Zeer veel kamerleden hebben een
doodgelopen gevoel voor wat betreft
het contact met de kiezer. De mees
ten zouden de band met de kiezer
wel nauwer willen aanhalen, maar
zy weten niet hoe. Vrijwel niemand
ziet meer nieuwe mogelijkheden bui-
zeer toegespitste specialisatie nodig lten de ver(fleten ve°gaieringen en
spreekbeurten voor in hoofdzaak ei-
Wellicht ook komt het daardoor,
dat zij wel eens met zichzelf in con-
Dr. Vondeling rechtsis
iteren met een hartelijk I
iplaus in de Tioeede Kamer f
Twelkomd. De socialistische
jevaardigde is sinds vorig
ar juli, toen hij een vrij
rustig auto-ongeluk kreeg
poezig geweest in de Kamer.
Tijdens de vergadering is
nominatie opgemaakt voor
d voorzitterschap. Mr. Van
Uel werd herkozen, als
tede voorzitter kozen de
merleden drs. Nederhorst
v.d.A.) (links op de foto)
als derde voorzitter de
waal Zegering Hadders.
gen partijgenoten.
Tenminste 25 kamerleden hebben
van hun dokter wel eens de raad ge
kregen het „kalmer aan" te doen.
Zelf vinden de meesten hun gezond-
I heidstoestand redelijk tot zeer goed.
De kamerleden zijn weinig ziek, wel
dikwijls zeer vermoeid. Vermoeid
heid wordt door velen ook gevoeld als
een gevaarlijke handicap in het ver-
I keer. Zeer velen zitten vaak in grote
haast met hun auto op de weg.
zouden niet terugdeinzen voor het
ondankbare ministerschap van Fi
nanciën
Fnuikend
Het ruimtegebrek werkt fnuikend
aan het Binnenhof. Het werk van de
volksvertegenwoordiging loopt vast.
Enkele opmerkingen bewijzen het.
„Je kunt in het kamergebouw niet
rustig werken".
..Bezoekers ontvang ik tegenwoor
dig het meest in het restaurant".
..In geval van nood trek ik me
maar terug op een hotelkamer"
Daarom vragen de kamerleden om
i meer ruimte. Nergens „Ja, mis-
schien in het groothertogdom Luxem-
i burg" is de toestand in het buiten
land zo schandalig slecht.
Niet alleen de ruimte ontbreekt.
De kamerleden zeggen dat zij veel te
weinig assistenten hebben voor cor
respondentie- en documentatiewerk.
Ook hiervoor zijn dringende voorzie
ningen nodig. Zonder die blijft het
i landsbestuur voor een groot deel een
j moeilijk geïmproviseer. Veel kamer
leden profiteren van een nevenfunc-
j tie om wat routinewerk uit handen te
geven. Enkelen zeggen dat zij, nu de
vergoedingen voor het lidmaatschap
i worden verhoogd, een deel van hun
inkomen gaan besteden om secreta
riaatshulp te gaan „kopen".
(Voor verdere resultaten van de
enquête zie men pagina 7.)
n
Het beeld dat het Nederlandse Ka
merlid van zichzelf heeft, is
ronduit somber. Dat blykt
schrijnend duidelijk uit de
enquête die onze Haagse redactie
heeft gehouden. Geen werkruimte,
geen staf, te weinig gelegenheid om
de kiezers te leren kennen, te weinig
tijd. Dat is niet gering, want het gaat
om onze volksvertegenwoordigers.
Vertegenwoordigers van ons alle-
maal. die onze belangen in Den Haag
moeten verdedigen en behartigen. En
om het nu maar even scherp te -stel
len. die tamelijk machteloze volks-
I vertegenwoordiging moet de hand
schoen opnemen tegen een door dui
zenden ambtenaren, assistenten en
specialisten geschraagd overheidsap
paraat. Daarmee willen we niets ten
nadele van het overheidsapparaat
I zeggen. Integendeel, het is ons opge-
I vallen dat goede grappen over luie
I ambtenaren zeldzaam worden. Amb-
j tenaren geven kennelijk geen aanlei
ding genoeg meer om mikpunt te
zijn.
Maar afgezien daarvan, ons volk
I dient te beseffen, evenals onze over
heid, dat volksvertegenwoordigers
ook werkelijk de kans moeten kry-
j gen om hun verantwoordelijke func
tie zo goed mogelijk uit te oefenen.
De regering heeft het honorarium
van de Kamerleden nu reeds aan
zienlijk verhoogd, zodat zij meer
armslag krijgen. Maar voor het ove
rige biedt het door onze Haagse re
dactie ingestelde onderzoek
dachten wij, wel de nodige aankno
pingspunten.
Johnson steunt Humphrey Pre-
I sident Johnson heeft gisteren een
I krachtig beroep gedaan op de con-
I ventie van de Democratische partij
in Texas Hubert H. Humphrey te
i steunen bij zijn verkiezingscampagne
1 voor het presidentschap en „even
hard voor hem te werken als hij
heeft gewerkt voor Amerika".
Vrouw
lok ADO op t.v.
ILVERSUM (GPD) Ook de
He wedstrijd om de Europacup
bekerwinnaars tussen ADO en
A.K. komt in zijn geheel op
televisie.
VARA heeft overeenstemming
de Haagse club en KNVB be-
voor een rechtstreekse uitzen-
morgenavond via Nederland 1
de in Den Haag te spelen ont-
tting.
verband met de reportage op
krdagavond zullen twee VARA
pamma's vervallen: „Roofdieren
mensenhanden" en „De jonge
(Roekers". Het derde deel van
aity fair" is nu om 19.06 uur,
19.55 uur volgt de voetbalrepor-
en om 21.40 uur Is het program
me derde donderdag van sep-
ber" te zien.
PRAAG (AFP, Reuter, AP)
Naar in Praag verluidt zal
de Tsjechoslowaakse partijlei
der Doebtsek op uitnodiging
van het Kremlin eind deze
week een bezoek aan Moskou
brengen. Doebtsek wordt ver
gezeld door de Moravische par
tijleider Spatsek en de secreta
ris-generaal van de Slowaakse
communistische partij Hoesak.
De Tsjechische delegatie zal met
de Russische partijleiding van ge
dachten wisselen over vraagstukken
met betrekking tot het veertiende
congres van de Tsjechoslowaakse
communistische partij. Ook zou over
leg worden gepleegd over de politieke
problemen inzake de vorming van
een federatie in Tsjecho-Slowakije.
Het veertiende partijcongres zou
oorspronkelijk deze maand zijn ge
houden. De Russische aanval eind
aug verhinderde deze opzet. Doebt
sek en zijn aanhangers wilden de
conservatieven op dit congres een
beslissende slag toe brengen. Als re
den voor de invasie in Tsiecho-Slo-
wakije is dikwijls het veertiende par
tijcongres genoemd Het Kremlin, dat
in januari een fout maakte door toe
te staan dat oud-president Nowotni
en zijn belangrijkste aanhangers uit
hun functies werden gezet, zouden
zich genoodzaakt hebben gezien in
te grijpen voor het helemaal te laat
zou zijn. Volgens deze theorie is er
Moskou alles aan gelegen de plaat
sen voor de conservatieven in de
Tsjechoslowaakse partij te houden.
In het centrale comité, dat na de be
zetting van Tsjecho-Slowakije werd
gekozen, verloren de aanhangers van
Nowotni op één na alle zetels. Enke
le leden van het comité die daar
voor tot de Nowotni-aanhang gere
kend konden worden kozen toen de
zijde van Doebtsek.
Het Tsjechoslowaakse persbureau
Tseteka heeft gisteren de publikatie
verboden van een rede van de Slo
waakse partijleider Hoesak. Het pers
bureau had kort tevoren een samen
vatting van deze rede gegeven waar
uit bleek, dat Praag niet van plan
is toe te geven aan de Russische druk
om de „anti-socialistische" elemen
ten uit openbare functies te verwij
deren
De Tsjechoslowaakse regering
heeft de vijf landen van het War
schau Pact die deelnamen aan de
invasie in Tsjecho-Slowakije een
nota gezonden waarin zy protesteert
tegen de aanvallen die de pers van
deze landen op Tsjecho-Slowakije
doet. De nota richt zich vooral tegen
de perscampagne tegen leden van de
Tsjechoslowaakse regering en met
name tegen haar minister van Bui
tenlandse Zaken. Hajek. Hajek is
één van de weinige ministers die ten
tijde van de invasie in het buiten
land vertoefden en nog in functie is.
Oud-premier Sik. grondlegger van
de hervormingen voor de Tsjechoslo
waakse economie, die eveneens scherp
aangevallen is, is benoemd tot han
delsadviseur van de Tsjechoslowaak
se ambassade in de Joegoslavische
hoofdstad Belgrado.
j Ongeveer driekwart van de ant
woordende kamerleden zegt, dat hij
of zy weieens met zijn echtgenoot of
echtgenote overleg pleegt over poli
tieke problemen. De helft zegt, dat
de echtgenote thuis soms kritiek
heeft op besluiten, waaraan zij in Den
Haag hebben meegewerkt. By onge
veer een kwart heeft het gezin van
het kamerlid hinder van opmerkin
gen van anderen over zyn politieke
stellingname: „Het ergst is het als
leraren deze dingen geregeld ter
sprake brengen in de klas".
Tenminste een twintigtal kamerle
den zou wel minister willen worden,
zeggen zy. Zij noemen allerlei de-
parteme. een. Velen hebben voorkeur
voor Verkeer en Waterstaat. Drie
Een onbemand Russisch ruimtevaartuig, de op 15 september
gelanceerde Sonde-V, is vanochtend tegen zes uur Nederlandse
tijd de maan op een afstand van slechts 1500 kilometer gepas
seerd en is thans vermoedelijk op de terugweg naar de aarde.
Het zou de generale repetitie kunnen zijn voor een dergelijke
bemande vlucht. Aldus sir Bernard Lovell, directeur van de
radiosterrenwacht te Jodrell Bank bij Manchester, die nauw
betrokken is geweest by enkele belangrijke Amerikaanse en
Russische ruimte-experimenten.
Vanavond om 22.45 uur (Ned. 1) is
op de t.v. een bijzondere film over
Biafra van drie Nederlandse cineas
ten te zien. Op de t.v.-pagina (5)
treft u een interview met de film
makers aan.
SHINGTON (Reuter, AFP. AP)
Verenigde Staten hebben de Sow-
Ünie gisteren gewaarschuwd, dat
Wunistische militaire actie tegen
Duitsland een „onmiddellijke
ttie" van de NAVO-bondgenoten
{evolg zou hebben. In een ver-
faf onderstreepte het Ameri-
ministerie van Buitenlandse
"n, dat „niets in het Handvest
Ver. Naties de Sowjet-Unie of
to Bilt verwacht van heden- tot
*Senavond
Opklaringen maar ook plaatselijk
ble buien. Zwakke tot matige
M uit noordelijke richtingen. Wei-
I verandering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.40 uur).
19 SEPTEMBER
op: 6.21 uur; onder: 18.46 uur
op: 2.02 uur; onder: 18.05 uur
'•Skater te Katwijk te 1.00 en 13.31
laagwater te 9.02 en 21.25 uur
at alt 18 pagina'*
andere leden van het Pact van War-"
schau het recht geeft eenzydig met
geweld in West-Duitsland tussen
beide te komen".
Bovengenoemde verklaring was een
commentaar op een nota. welke de
Sowjet-Unie op 5 juli aan West-
Duitsland heeft gericht en waarin
ir. bedekte termen gedreigd, werd
dat twee artikelen van het Handvest
der V.N. de Sowjet-Unie zouden
machtigen geweld van wapens tegen
West-Duitsland te gebruiken Het
betreft hier de artikelen 107 en "3
die de geallieerden uit de tweede
wereldoorlog machtigen zekere
maatregelen te nemen tegen vroege
re vijandelijke staten zonder goed
keuring van de Veiligheidsraad.
De Amerikaanse minister van De
fensie. Clarck Clifford, heeft gister
avond medegedeeld, dat twaalfdui
zend man Amerikaanse roepen naar
Europa zullen worden gezonden om
komend jaar aan NAVO-oefeningen
deel te nemen. Er zijn overigens voor
het ogenblik geen plannen om de
Amerikaanse strijdkrachten in Euro
pa permanent uit te breiden met het
oog op de gebeurtenissen in Tsjecho-
Slowakije. Anderzijds heeft Amerika
aan de NAVO in Brussel plannen
voorgelegd om 96 Phantom-straal-
jagers er» 28.000 man infanterie naar
West-Duitsland terug te brengen, die
deze zomer In het kader van een ro
tatieschema naar Amerika waren
overgebracht. Andere NAVO-leden
dienen soortgelijke maatregelen te
treffen.
Lovell verklaarde dat het ruimte
voertuig vanochtend om vijf minuten
voor zes de maan het dichtst nader
de. De gehele nacht werden in Jo
drell Bank seinen van het ruimte
schip ontvangen. Hy had kennelijk
zeer krachtige zenders aan boord.
Lovell veronderstelt dat de Russen
vrijdag een poging zullen doen, het
I ruimtevaartuig te bergen. Daartoe
zou het door remraketten moeten
worden vertraagd. Bij de maan zyn
i geen remraketten in werking gesteld.
1 Bij terugkeer in de omgeving van
I de aarde zal het ruimtevaartuig als
gevolg van de aantrekkingskracht
een snelheid hebben van ruim 40.000
km per uur. Afremmen, veilig door
ce atmosfeer brengen en onbescha
digd bergen van het ïuimteschip is
het moeilijkste onderdeel van een
dergelijke vlucht. Tot dusver bereik
ten bemande ruimtevaartuigen in
banen om de aarde slechts snelheden
van tegen de 29.000 km per uur, en
ook bij deze geringere snelheid was
de terugkeer de moeilijkste fase van
de vlucht.
Lovell verwacht dat de Russen,
wanneer deze onbemande vlucht
slaagt, binennkort een bemand ruim
tevaartuig een vlucht om de maan
zullen laten maken. De Amerikanen
overwegen de mogelijkheid van een
dergelijk experiment (voorafgaande
aan een landing van astronauten op
de maan) in de loop van het volgend
jaar.
ADVERTENTIE
morgen voordeel
250 gram van 85
voor 75
niet duur wel heerlijk
Niet alleen de mensen, ook dei in zuid-Engeland, zoals dit honti-
I dieren hebben last van het water\ je in de High Street van het dorp
Molesey. naar ae rivier ae Mote
ver buiten de oevers is getreden.
(Van onze speciale verslaggever»
NÜRKBERG (GPD) Toen FC
Nürnberg-trainer Max Merkel van
morgen zyn spelers begroette, ont
dekte hy tot zijn ontsteltenis, dat
Cebinac was vertrokken. De Joego
slaaf was nog steeds bijzonder boos
en had gisteren al gezegd: „Ik pak
m'n koffers en ga terug naar Joego
slavië".
Niemand nam die woorden serieus.
Maar Cebinac heeft nu dus de daad
by het woord gevoegd. Vanavond te
gen Ajax zal nu de 21-jarige ama
teurspeler Beer in het elftal worden
opgenomen en tegen Ajax aantreden.
Wat er met de Joegoslaaf zal ge
beuren. is nog niet bekend. Morgen
zal een beslissing worden genomen.
Dezer dagen had Max Merkel Cebi-
j nac tijdens de training van het veld
1 gestuurd, kennelijk omdat de Joego
slaaf met opzet een foutieve voorzet
had gegeven.
Uit het Leidsch Dagblad van a
17 September 1868:
Bij de gisteren gehouden J
verkiezing van een lid voor f
den gemeenteraad alhier
zijn ingeleverd 698 stembil
jetten. De heer Mr. S. Le
Poole verkreeg 368 stemmen
zodat deze gekozen is.
(Advertentie) —Burgemees
ter en Weth. van Leyden doen I
te weten, dat eerlang zal wofr- I
den overgegaan tot de benoe- I
ming van een hulponderwij- I
zer van de le klasse aan de I
openbare school meer uitge- I
breid lager onderwijs voor I
jongens in het bezit een er I
acte als hoofdonderw., als- I
mede voor de Fransche. Duit- I
sche en Engelsche talen en I
de wiskunde jaarwedde I
f 850. Sollicitaties in te zen- C
den aan B. en W. I
