Onderaards wonderland in Missouri Terug naar de natuur in een boerenhuifkaf Grotten trekken miljoenen bezoekers ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1968 LD E2C|®®^ Miljoenen jaren voordat de mens op aarde verscheennog voor de tijd dat de gigantische dinosaurus over de wereld rond zwierf, groef de natuur, methodisch en onstuitbaar de onder grondse grotten in Missouri. Thans behoren deze tot de grootste na tuurwonderen ter wereld. Voor vele mensen staat Missouri bekend als de grottenstaat. Tot nu toe zijn meer dan 2.000 grotten in kaart ge bracht en ieder jaar komen er meer bij. Kenners beweren, dat er de eerste honderd jaar nog nieuwe grotten gevonden zullen worden en dat het totale aantal misschien nooit ontdekt zal worden. Het bezoek aan de grotten is een zeer populaire attractie onder toeristen, volgens gegevens van de United States Travel Service, het Nationale Ver keersbureau van de Ver. Staten. Het afgelopen jaar hebben meer dan twee miljoen mensen een bezoek aan de grotten gebracht. Het uitgebreide netwerk van ondergrondse grotten in Missouri is onderverdeeld in twee categorieën: de „wild cave" en de „com mercial cave". De „wild cave" is een grot, die niet geheel is onderzocht en niet wordt geëxploiteerd voor toeristische doeleinden. Er is geen verlichting in aangebracht, er zijn geen wandelpaden, geen officiële ingan gen en er worden geen rondleidingen gege ven. „Spelunker" is een nieuw woord, dat thans in de Amerikaanse taal algemeen is ingebur gerd. Deze naam, die wordt gegeven aan iemand die zich bezig houdt met grotonder- zoek, is afkomstig van het woord speleologie. De „spelunker" is een speciaal soort mens, die de publiciteit schuwt. Het onderzoeken en ontdekken van onderaardse gangen, die nog nooit door mensen zijn gezien of betre den, is voor hem een sensatie. De onderzoe king van de „spelunkers" hebben in het ver leden er veel toe bijgedragen, dat Missouri thans het grootste aantal geëxploiteerde grot ten in de Ver. Staten telt. Commercial Caves De geëxploiteerde grotten (commercial ca ves) worden ieder jaar door het Bureau of Mine Inspectors geïnspecteerd, een controle die wettelijk is voorgeschreven. De meeste grotten vindt men in het zuidelijk gedeelte van de staat Missouri, dat in het algemeen wordt aangeduid als het Ozark plateau. Niet temin bevinden zich in de gehele staat kalk steen- en dolomietformaties onder de grond, waarin het grondwater de grotten uitholt. Zo bevat bijvoorbeeld het noordelijk gedeelte bo ven de Missouri rivier, dat bedekt is met grondmorenen die door de grote gletsjers zijn meegesleept, een uitgebreid aantal grot ten, waarvan sommige waarschijnlijk nooit ontdekt zullen worden. Mark Twain Eén van de meest populaire grotten, die be kendheid verwierf door de wereldvermaarde schrijver Mark Twain, ligt in het noordelijk gedeelte van de staat bij Hannibal. Miljoe nen mensen hebben de „Avonturen van Tom Sawyer" gelezen en zijn geboeid door zijn avonturen in de grot tezamen met Indian Joe, Becky Thatcher en Huck Finn. De grot, die open is voor het publiek, trekt thans dui zenden bezoekers per jaar. Het bezoek aan de grotten begon op gang te komen in het openings jaar van de wereld tentoonstelling in St.-Louis in 1904, toen de grot Onondaga voor het publiek voor het eerst werd opengesteld. Onondaga, gelegen op een afstand van 112 kilometer ten westen van St.-Louis ter hoogte van Inter state Highway 44, heeft een bewogen verle den. De bezoekers treden hier in de voetstap pen van een van de meeste bekende pioniers in deze staat, Daniel Boone, die de grot in 1798 ontdekte. Iedere grot in Missouri staat bekend om zijn eigen attracties. Onondaga onderscheidt zich van andere grotten door zijn Stalagmiet Xylophone, Onyx Hall, Honey moon Room en Lost River, die per dag 26 miljoen liter water verplaatst. Men be weert, dat sommige rotsformaties in de grot meer dan 400 miljoen jaren oud zijn. heeft door zijn verscheidenheid van natuur lijke wonderen meer dan tien miljoen bezoe kers getrokken. De grot werd het eerst ont dekt door Jacques Renault in 1716. In vroe ger dagen werd de grot door delvers ge bruikt als onderdak en opslagplaats. Gedu rende de burgeroorlog was er een kruitfa briek in ondergebracht. Ook bendeleden zo als de bekende Jesse James en zijn volgelin gen, hebben er hun toevlucht gezocht. De at tracties van de grot zijn de Grape Vineyard, Loot Rock, Submarine Garden en Stage Cur tain, naar men zegt de grootste enkelvoudige rotsformatie ter wereld. Trouwen onder de grond Meer dan 400 trouwlustige paartjes hebben hun weg gevonden naar Bridal Cave bij Cam- denton aan het meer van Ozarks, die in 1827 werd ontdekt. Hier, in het ondergrondse wonderland, wordt de huwelijksplechtigheid voltrokken door de geestelijke van de nabij gelegen stad. De huwelijksbeloften worden afgenomen in de kolossale Onyx Bri dal Chamber onder begeleiding van toepas selijke muziek. Getrouwde paren maken er dikwijls een gewoonte van ieder jaar op hun trouwdag naar de grotten terug te keren. Soms brengen op een dag meer dan 2.000 mensen een bezoek aan deze grot. Trouwen in de grot is overigens geen modegril. Het gebruik gaat eeuwen terug naar de tijd, toen de Indianen hun kampen hadden opgeslagen aan de oevers van de Niangua-rivier. Zij wa ren ervan overtuigd, dat het trouwen in een grot een bijdrage leverde aan het geluk in de toekomst. Preh is torisch e be won ers In hetzelfde gebied treft men in de Ozark Caverns bij Osage Beach geraamtes aan van Indianen, die meer dan 1.600 jaar oud zijn. Volgens legenden en andere verhalen moe ten prehistorische mensen gebruik hebben gemaakt van de Stark Caverns bij Eldon om zich te beschermen tegen plunderaars en het ruwe weer. In een later tijdperk zijn er In dianen in getrokken. De Fantastic Caverns bij Springfield hebben een natuurlijk gevormd ondergronds audito rium, dat tienduizend mensen kan bevatten. Dieper in de Ozark Mountains bij de stad Reeds Spring ligt Fairy Cave. Deze grot be vat een harp gevormd door stalactieten, die bij aanraking muzikale tonen produceren. Marvel Cave bij Branson, thans internatio naal bekend als Marvel Cave Park en Sil ver Dollar City, beschikt over een eigen spoorwegsysteem. Het is de grootste druip steengrot. De symmetrisch gevormde „Liber ty Bell", zoals deze uit een stuk gevormde koepel wordt genoemd, is 16.7 meter hoog en bijna 61 meter in omtrek. De grot bevat ook een Cathedral Room, de Spring Room en de Sentinel. Eén van de „kamers" in Marvel Cave is zó groot, dat deze een kantoor gebouw van 20 verdiepingen kan bevatten. Wonder van kleur en pracht Het zou ondoenlijk zijn de vele en gevarieerde attracties van de talloze grotten in Missouri te beschrijven. Door het proces van langzaam, maar gesta dig druppelend water en snel stromende on dergrondse riviertjes, tezamen met de na tuurlijke werking van de aardkorst, is de na tuur erin geslaagd een wonderland van kleur en pracht te creëren, ver beneden de opper vlakte van de aarde. Het is daarom niet te verwonderen dat de „spelunker" bevrediging kan vinden in zijn ontdekkingstochten. Het is een paradox, dat de mens in dit tijdperk van ruimtevaartonderzoek in voertuigen, die wor den gemaakt in Missouri, onder zijn voeten de meest mysterieuze en meest bezielende uitzichten aantreft die denkbaar zijn. Sommige kroniekschrijvers geloven hier afgebeelde grot Wyandotte Cat^n^ door de pre-historische Indianen van ge voor Christus tot 1500 na Christus als r^ke plaats is gebruikt. Latere Indianen hezir^ haar als bron voor het verkrijgen van pijkT v; speerpunten. Van 1812 tot omstreeks 181911eii Wyandotte Cave een belangrijke vindpyj 1 van salpatere, welke voor het maken vanV^ kruit werd gebruikt. Tegenwoordig |J»r Wyandotte Cave en de dichtbij gelegen ftn ne Wyandotte Cave een recreatiegebie uitnemendheid. teig< Behalve een opvallende toeristische attr#el vormen de onderaardse gewelven in Missp^ ook een uitstekende natuurlijke schuilkePid< waar in oorlogstijd miljoenen beschenkt tegen bombardementen zelfs van nucl«we< aard kunnen vinden. riai De grotten in Missouri, die reeds in kaartlrs. gebracht kunnen momenteel bescjw-< ming bieden aan meer dan twee miljoen mtet sen. Toekomstige ontdekkingen en ontwipie lingen op dit gebied zullen dit aantal si kunnen uitbreiden. Maar laten we hopenl$[ ze voor dit doeleinde nooit gebruikt behoé te worden. i ern« r o] me HEEL vroeger was vakantie houden: een voettocht met een rugzak. La ter hielp de fiets om grotere afstan den te overbruggen. Jeugdherbergen ont stonden, het kamperen kwam in zwang, de stedeling ontdekte de natuur. Maar tentjes werden bungalowtenten, de auto verdreef het gevoel van afstanden, reis- verenigingen met autobussen, treinen en vliegtuigen brachten massa's Nederlan ders ver over de grenzen. En nu we Ita lië, Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk, Joego-Slavië, Bulgarije en Israël gezien hebben, komt Cor Jansen uit Soestdijk de klok terugzetten. De 53-jarige heer Jansen, een Amsterdamse Hagenaar, die nu tien jaar in Soestdijk woont en een ingenieursbureau drijft, spande twee jaar geleden, een van zijn paarden voor een huifkar, u weet wel zo'n Bonanza-wagen of als u tot de ouderen behoort zo'n wagen die de roem ruchte trekkers in Zuid-Afrika gebruikten. Met vrouw en twee kinderen verkende hy enige we ken Drenthe. Zij vonden er weldadige rust en landelijke schoon heid, de natuur rolde zachtkens aan hen voor bij, dertig kilometer per dag op een rijdende kar. In de garage stond de auto die dertig kilometer in een kwartier rijdt. Dit vakantiereisje leidde tot een bedrijf: verhuur van huifkarren met paar den. „Twintig jaar geleden had ik niet de fantasie te beseffen, dat eens de wegen overvol zouden zijn met caravans maar ik ben ervan overtuigd, dat over twintig jaar de wegen bezet zullen zijn met huifwagens met paarden, want 't paard komt te rug", zo zegt de heer Jansen. „Het is gegroeid uit pure liefhebberij. Ik ben paardenliefhebber en toen ben ik in mijn vakan tie met een huifkar gaan rijden. Er kwamen men sen bij mij, die me vroegen of ze mijn wagen mochten lenen of huren. Zo is de gedachte van het huifwagentourisme ontstaan. Vergeet niet, de paarden op het platteland gaan verdwijnen, al thans bij de boer, die hoe langer hoe meer me chaniseert. Hij koopt een trekker omdat dit veel handiger schijnt te werken. Hij ziet na jaren dat zijn land is ingestampt en de bodem minder op brengt, dan in de tijd toen het paard erover liep met relatief luchtige pas. Maar de boer doet zijn paard weg. Als niet de stedeling, die recreatiemogelijkheden zoekt, zich op het paard werpt, zou het inderdaad verdwij nen. In Duitsland is enige jaren geleden een grote actie ontketend met als Leitmotiv ,Das Pferd muss bleiben". En ook ik ben van mening dat wij de stedeling by het paard moeten brengen. On bekend maakt onbemind. Misschien klinkt het theatraal: ik heb ontzagiyk veel liefde voor het paard, ik wil ook myn steentje bydragen om het paard „in stand te houden". Gefascineerd „Wanneer de stedeling byvoorbeeld veertien dagen met een paard en een wagen reist, raakt hy als hy maar even van het goede hout ge sneden is door dat dier gefascineerd en zegt hy achteraf, jammer, dat ik maar twee weken met hem heb opgetrokken. En dan gaat hy on- getwyfeld omzien naar een mogeiykheid om zich meer met zo'n paard te bemoeien zoals ik zelf heb ondervonden hy gaat naar een ma nege twintig lessen nemen en nog eens twintig en dan zegt hy: was kost me een paard? Zo wint de paardesport van dag tot dag terrein, de po pulariteit neemt toe, wij brengen de geciviliseer de mens terug naar de natuur. Ja, dat is een nieuwe soort vakantievieren". lyk door het landschap voert en dat is in Drej nog voor 95 procent mogelyk. In deze provL ligt de prairie open, daar kan een blind p nog geen schade aanrichten. Er komt nog bjj als hij in de namiddag een boerdery aandoet, hek wagenwyd opengaat. Daar wordt men g uitgenodigd om met het paard de nacht doe brengen. De boeren daar vinden zoiets een zierige onderbreking van hun dageiykse èm Boeren houden hun zwak voor 't paard, oo^| hebben zy trekkers gekocht. Vandaar die vryheid. Niet alleen in Drenthe, in heel Nederland W— „vergeten" wegen en paden, waarvan de ne mens geen weet heeft. Ook in andere proh* cies is te ryden met een huifkar. Op dit mor is Drenthe veilig voor hen, die nog min of vreemd staan tegenover het paard. Zo eei is het daar, dat de mensen soms bang zyn die eenzaamheid. Daar ligt de stilte". De heer Jansen heeft in Orvelte aan het uij jekanaal een logeerboerdery voor zyn hui gen-toeristen. Hy heeft het oog op een oude f j- sische boerdery in dat unieke dorpje en het om ten gerieve van zyn gasten paardenspelei y te voeren, toernooien en ridderspelen, ,,'n Uf paardencentrum waar alles gedaan zal wat des paards is: dressuurryden, jachtrjj springen en noem maar op, geen Spaanse school, maar gewoon plezierig en verantw< aldus de heer Jansen, die nog verder in de komst kykt: „Tussen Soestdyk en Orvelte herbergen stichten, pleisterplaatsen met voor man en paard". Eerst lessen Uniek Kruitfabriek De Meramec Caverns, gelegen- langs High way 66 en: Interstate 44 nabij Leasburg, Die huifwagen is een unieke uitvinding. Die draagt het jonge gezin de wereld door zonder dat pa last heeft van zadelpyn, zonder dat hy gebukt zit achter het stuur van zyn auto en op het ver keer moet letten, hy ziet het landschap aan zich voorbyrollen, de eenzaamheid en de stilte komt over hem en zyn metgezellen. Dat is het unieke. Het is een rydende kampeertent, die zo'n jong gezin, dat vroeger kampeerde (in het rytje) heer- Hy geeft zyn paarden en huifwagens natuuH niet zonder meer mee, omdat hy vindt mef hoge huurpryzen het paard achter de wagea spannen. In het voorjaar waren er ieder wfwï einde gasten bij de heer Jansen, die in zijn gL achtertuin vier van zyn elf paarden stalt. Er krygen de aspirant-menners les in het orar met het dier. Jl. De reacties van de huifwagenryders zyn votó de heer Jansen heel positief. Een Leidse prop, sor, die veertien dagen in stromende regen moeten ryden, was zelfs nog vol lof overf" soort vakantie. P- „We hebben geen volbloeden of Arabieren f5. de wagens, maar eenvoudige paarden, die «j. gauw beledigd zyn. Daarom namen we FjordC paarden en Haflingen. Een Fjordenpaard isT' braaf en goed dier, enorm sterk en vlytigr daarnaast sober", zegt de heer Jansen. En <*2. „Iemand die goed gek is op paarden wordt p* degek. En dat zyn wy". Ikuns Isje jbezij i enpa ken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1968 | | pagina 10