Wereld van angst bevrijden
door strafrecht en politie
WAT NU VERDER?
cpa^r
rof. Van Bemmelen verlaat na
37 jaar Leidse leerstoel voor
strafrecht en criminologie
romotor
uit
kamer
geklapt
(en-richting ook internationaal voorkomen
Toch
een
Y. Langezaal
jubileerde
aan
Haagweg
Overspannen
vrouw doodt
5 kinderen
Hallo MrsTerrif it,
er is nu een snellere manier
om goedkoop naar Canada te vliegen
JAG 11 AUGUSTUS IMS
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
1 Veertig jaar in
drukkerijbedrijf dubbele pomp
DEN „Willen wij afkomen van de
voor een nieuwe wereldoorlog die de
d nu al tientallen jaren gevangen houdt,
oet er een wereldstrafwetboek tot stand
n en een organisatie die naleving van
arin vastgestelde regels kan afdwingen,
op aan de verwezenlijking daarvan ook
en steentje te mogen bijdragen nadat ik
jogleraar met emeritaat ga."
us prof. mr. J. M.tsvan Bemmelen, die
en, bij de ingang van het nieuwe acade-
le jaar na een Leids professoraat in bet
echt, de strafvordering en de criminolo
gie dat hij 37 jaar geleden aanvaardde, in
verband met het bereiken van de pensioenver-
plichte leeftijd dit hoogleraarschap beëindigt.
Prof. Van Bemmelen heeft in die 37 jaren
bij voortduring getoond, dat een juridisch
hoogleraar bepaald niet uitsluitend een ka
mergeleerde behoeft te zijn, maar in vele op
zichten nauw contact met de dagelijkse prak
tijk van het recht kan onderhouden en grote
invloed kan uitoefenen op de ontwikkeling
van de rechtspraktijk waar hij middenin kan
staan.
ellende meebrengt dan de conflic
ten tussen individuen".
„De Verenigde Naties hebben wel
geprobeerd, iets dergelijks tot stand
te brengen, maar men is er nog niet
uit kunnen komen omdat er vooral
door Rusland steeds op gewezen is
dat agressie veel meer omvat dan al
leen wapengeweld, doch bijvoorbeeld
ook ideologisch of economisch of pro
pagandistisch kan zijn".
De grote belangstelling van prof.
Van Bemmelen voor dit onderwerp
blijkt wel uit de bundel, die hem in
dertijd naar aanleiding van zijn 65-
ste verjaardag werd aangeboden..
Deze bevat een grote reeks verhan
delingen op het gebied van het inter
nationale strafrecht.
„Ik hoop vooral op internationaal
terrein nog veel te kunnen doen na
beëindiging van mijn hoogleraar
schap", aldus prof. Van Bemmelen,
die ook nu nog functies in interna
tionale organisaties blijft bekleden.
En verder? „Ik ga meer tijd beste
den aan schilderen en schrijven, on
dermeer een Engelse vertaling van
een criminologisch handboek".
Van Bemmelen is de promo-
reest van talloze „nieuwe rich-
in de strafrechtpleging en
bijvoorbeeld naam verworven
dn ple dooien voor de week-
®f (al in 1925) die thans in
mate toegepast wordt, voor de
keling en verbetering van de
wing, voor de voorwaardelijke
rvolging, en bovenal als pro
van het onderzoek naar en het
aarde schatten van de oorza-
ach tergrond en van de crimi-
Hij heeft deze bekendheid
verworven door zuiver we-
tppelijke arbeid en werk in de
praktijk maar ook door vele pu-
epe s onder meer in dagbladen en
n- 1 iften buiten de wetenschap-
«Sitar.
gee»
Uitbouw
ttuversitair terrein heeft prof.
gee emmelen onder meer sterk ge-
fèrevoor uitbreiding van het aan-
j rstoelen voor criminologie en
vante vakken, waarin zich
ed6 verdere specialisatie afte-
Dr zfjn in Leiden thans vfjf
den voor het terrein waarop
ling was toen hij zijn hoog-
chap aanvaardde. „Hoewel
uitbreiding er niet direct
d? is dit toch nog niet voldoende,
'bijvoorbeeld nog altijd geen
,®jel voor vergelijkend stra-f-
De bedoeling van de uitbrei-
50 jfm leerstoelen en wetenschap -
v. staf was onder meer te berei-
lat studenten geen Repetitor
lodig zouden hebben, en zover
- nog lang niet. Rechten is nu
lal een praatvak, en de staf zou
oter moeten zijn om het nodige
t te verwezenlijken tussen do-
Ke en de tweeeduizend juridische
ten die Leiden thans telt.
~èei&agd naar een schatting
prof. Van Bemmelen op, dat
de loop der jaren zeker tien-
J, d.studenten mede heeft opge-
rk- t jurist, en ook daardoor is zijn
hei op de ontwikkeling van het
f cht en de criminologie bij zon-
jj, oot geweest. Ongeveer dertig
di ze tienduizend studenten heb-
ider zijn leiding een dissertatie
gesteld.
ad,
Studenten
de studenten van tegenwoor-
a De studenten van nu verschillen
enlijk van die van vroeger.
ers' D er meer, ook meer uit niet-
dtaire milieus, en beide fac
ieveren nog wel eens moeilijk
je, op, maar mijn indruk is dat
i leent echt goed studeert. Dat is
;t t niet minder dan vroeger, mis-
i zelfs het tegendeel".
u in de studie zelf heeft prof.
■zit Bemmelen belangrijke verbete-
ielf Ikunnen doorvoeren. Al vijftien
ïleden bepleitte hij een strak -
f indeling in tentamen-perioden
breiding van de stof voor het
fl iaatsexamen met als conse-
w le dat er wel hard gewerkt moet
e ni hetgeen ook in latere studie-
zijn vruchten afwerpt,
ontwikkeling van het strafrecht
toepassing daarvan heeft de
Klere aandacht' van prof. Van
leien gehad. Veranderingen in
aai rafoplegging waar hij een sterk
j g and'er van is, kunnen naar zijn
ti ig worden verwezenlijkt binnen
20": lam van de huidige wetgeving.
laat daarbij veelal uitsluitend
e instelling van de leden van
Ui hterlijke macht.
24^
•rlK
Niet-inaterieel
Van Bemmelen vraagt zich
het instituut van de niet-ma-
ie'rt straf zoals de waarschuwing of
rtsping niet in ruime mate zou
tl worden toegepast. Korte ge-
as nisstraffen, zeker in de gevan-
en huizen van bewaring zo-
tll' if die merendeels kennen, hebben
in enkele opvoedkundige waarde.
Ti endeel. Bovendien kan men zich
gen, of straffen door de over-
met middelen die zijzelf juist
ui Meelt, namelijk vrijheidsbero-
lei en ontneming van bezit, voor
aB ergrote meerderheid der gestraf-
Per jaar worden in ons land onge
veer 7000 gevangenisstraffen van
minder dan drie jaar uitgedeeld.
Heeft dat zin? Die straffen kosten
de gemeenschap handen vol geld en
zij hebben geen opvoedkundige waar
de. Ondanks het ontbreken van
het pedagogisch effect recidiveert
veel meer dan de helft van deze kort
gestraften niet. Voor die gevallen zou
in eerste aanleg eeh waarschuwing of
berisping afdoende zijn geweest.
Wanneer die 7000 korte gevange
nisstraffen tot een paar honderd te
ruggebracht zouden kunnen worden,
namelijk de toch wel ernstiger ge
vallen en de r ecidivisten. zouden zij
een opvoedkundig en psychiatrisch
duur van die voorlopige hechtenis al
thans is goedgepraat.
Internationaal
Zeer actief is prof. Van Bemme
len geweest in internationaal terrein,
ten aanzien van de opbouw van een
internationaal strafrecht en in inter
nationale juridische organisaties. I
„Internationaal strafrecht is het
recht van de toekomst", aldus prof.
Van Bemmelen. Er moet zoiets als I
een wereldpolitie komen om de be
palingen van een wereldstrafwetboek
kracht bij te zetten, zoals een verbod
tot vervaardiging en verhande-
Levensloop
Prof. Van Bemmelen, zoon van de
Groningse hoogleraar J. F. van Bem
melen en kleinzoon van de beroemde
Leidse Chemicus J. M. van Bemme
len, studeerde rechten in Groningen
welke studie hij in 1923 bekroonde
met een promotie op een proef
schrift getitel^ „Van zedelijke ver
betering tot reclassering", een titel die
reeds een voorteken was van zijn toe
komstige maatschappelijke arbeid
In 1923 en 1924 was hij leraar iD
staatswetenschappen in zijn geboor
te- en studiestad, vervolgens tot 1926
advocaat te Rotterdam, tot 1928 sub
stituut-griffier van het kantonge
recht en tot. 1931 substituut-griffier
bij de rechtbank in de Maastad
Sinds 1929 had hij tijdens het ziek
teverlof van prof. mr. A. J. Blok
reeds colleges in het strafrecht te
Leiden gegeven, toen hij op 28 april
1931 diens opvolger als Leids hoogle
raar werd.
Gelijktijdig met zeer vele Leidse
hoogleraren nam prof. Van Bemme
len als protest tegen Duitse jnaatre-
gelen in mei 1942 ontslag, "doch in
mei 1945 nam hij uiteraard zijn taak
weer op. Inmiddels had hij van
augustus 1942 tot juni 1943 als bijze-
laar in St. Michielsgestel vertoefd.
Naast zijn Leids hoogleraarschap
was porf. Van Bemmelen sinds 1940
plaatsvervangend president van de
Krijgsraad te Den Haag, in de jaren
1944 en 1945 juridisch adviseur van
de commandant Binnenlandse Strijd
krachten en in de eerste twee jaar
na de bevrijding reserve-luitenant
kolonel bij het Militair Gezag. In de
jaren 1939-1940 was hij voorts lid
van de Leidse gemeenteraad voor de
Liberale Staatspartij. Hij is opge
treden als redacteur van het Tijd
schrift voor Straffecht, het Week
blad van het Recht en het Neder
lands Juristenblad. Hij combineerde
ook vele maatschappelijke functies
in Leiden en Nederland met be
stuursfuncties van buitenlandse or
ganisaties, terwijl hij een actieve rol
I speelde in talrijke internationale
I congressen.
LEIDEN Bij A. W. Sythoff's
Uitgeversmaatschappij N.V. werd
gisteren in kleine kring het feit ge
vierd dat de heer N. Langezaal Jr.
40 jara verbonden is aan het druk
kerijbedrijf. Tijdens en korte sa
menkomst memoreerde de heer G.
de Flines, directeur, de grote ver
diensten van deze ervaren vakman.
De heer Langezaal trad op 20-ja-
rigc leeftijd in dienst als gediplo-
meer zetter. Al spoedig werd hij
gieter, een functie die hij is blijven
uitoefenen. De heer Langezaal zag
kans om naast zijn werk vele func
ties in het openbare leven in te ne
men. Zo was hij jarenlang lid van
de gemeenteraad en de Kamer van
Koophandel. Op het ogenblik is hij
hoofdbestuurslid van de Algemene
Nederlandse grafische Bond en
maakt hij deel uit van de onderhan
del) ngscommissie voor de CAO in
deze bedrijfstak.
De heer Langezaal is een encyclo
pedie geworden voor de grafische
wereld en een specialist bij uitstek
op het gebied van de CAO. Hij is
binnen het bedrijf een zeer gewaar
deerd lid van de Ondernemingsraad.
LEIDEN De beroepschriften
commissie heeft uitspraak gedaan
over een beroep tegen een besluit
van B. en W., dat was ingediend
door de eigenaar van het Fina-ben-
zinestation aan de Haagweg. Deze
eigenaar had verzocht een van zijn
drie pompen uit te breiden tot een
dubbele pomp.
De motivering was onder meer,
dat de vraag naar superbenzine zo
sterk is toegenomen, dat een afzon
derlijke pomp voor gewone benzine,
ook voor de wachtende automobilis
ten, niet zo efficiënt is als een dub
bele pomp voor gewone en superben-
zine.
B. en W. hadden het verzoek van
de pompstationeigenaar verworpen,
omdat huns inziens een ontoelaatba
re verkeerssituatie zou ontstaan op
dit voor een benzinestation toch al
niet ideale punt.
De commissie heeft de bezwaren
van B. en W. zwak genoemd en de
gevraagde vergunning alsnog ver
leend.
Namens de personeelsvereniging en
de ondernenungsraad werden hem
bloemen en attenties aangeboden.
STEUNTREKKER
VEROORDEELD
DEN HAAG/LEIDEN Voor de
Haagse politierechter stond een 47-
jarige bouwvakarbeider uit Leiden
terecht, die vorig Jaar een uitkering
van de Gemeentelijke Sociale Dienst
ontving. De man vermeldde op het
aanvraagformulier echter niet, dat
hij ook een uitkering kreeg van het
Sociaal Fonds voor de Bouwnijver
heid.
Hy heeft zijn vrouw verlaten en
woont nu samen met een Duitse
vrouw. De verlaten vrouw wordt bo
vendien financieel door haar wetti
ge echtgenoot aan haar lot overge
laten. „Daar moet de gemeenschap
zeker voor opdraaien," constateerde
de officier van justitie. „M<ijn inko
men is te laag," gaf verdachte als
excuus.
Nu trekt hij weer uit de ziektewet.
Verdachte is reeds eerder met de
rechter in aanraking geweest, maar
omdat het al een aantal jaren gele
den is, wilde de officier volstaan met
een eis van f 75 boete en voorwaar
delijk drie weken gevangenisstraf.
„Daar ga ik mee akkoord," stem
de verdachte in. De rechter veroor
deelde tot f 70 boete en de drie we
ken gevangenisstraf voorwaardelijk.
veel betere behandeling kunnen krij- ling van oorlogswapens. „Strafwetge-
gen hetgeen niet zonder effect zou ving is in wezen het enige middel
blyven na hun terugkeer in de maat- j om eigen-richting te voorkomen en
schappij. Dan wordt er inderdaad iets in ieder ontwikkeld land wordt dit
gedaan aan verbetering van de mens. ingezien. Merkwaardig en volkomen
niet alleen aan bestraffing. I onverantwoord is, dat men er nog al-
Veel te veel wordt volgens prof. Van tijd niet toe is gekomen, via een stel-
Bemmelen voorts gewerkt met het i sel van strafwetregels ook internatio-
systeem van de voorlopige hechtenis. 1 naai, dus tussen staten onderling
die er vaak aanleiding toe wordt de die eigen-richting te voorkomen, die
strafmaat zodanig te bepalen, dat de i toch veel meer slachtoffers maakt en
DUSSELDORP (DPAj Een moe
der, die al enige tijd overspannen
was, heeft gisteren in Dusseldorp
haar vijf kinderen met nylonkousen
gewurgd. De leeftijden van de kinde
ren varieerden van anderhalf tot
acht jaar.
De 35-jarige vrouw pleegde haar
daad toen haar man. een vrachtrij
der, naar zijn werk was. Zij meldde
zichzelf bij de politie.
(Van onze parlementaire
redacteur J. J. Vis)
DEN HAAG (GPD) Het kamer
debat Tsjecho-Slowakije heeft wel
zo ongeveer opgeleverd wat men er
van kon verwachten. Bewondering
voor de Tsjchen, afschuw voor de
Russen en onenigheid over de vraag
wat nu verder?
Links en rechts om die termen
maar weer eens te gebruiken
oordelen verschillend o ver die
vraag. Hoe rechtser de politicus
hoe scherper de afwijzing van
voortzetting van het contact met
de Russen, Koekoek zei het erg
duidelijk: geen bezoeken aan com
munistische landen, geen bezoeken
aan dictatoren, want bezoeken aan
dictatoren zijn nooit gepast. Het
logisch gevolg van zo'n redenering
is: de militaire middelen verster
ken en terug naai' de koude oorlog.
Lankhorst was een duidelijke vertol
ker van het tegengestelde stand
punt.. Hij vond. dat onze buiten
landse politiek ten opzichte van de
Russen juist niet gewijzigd moest
worden en dat men bij het verde
digen van de vrijheid niet meer
in militaire termen moet denken.
Wat de Tsjechen hadden gedaan
noemde hij een voorbeeld van ge
weldloos verzet.
De andere standpunten hingen daar
zo'n beetje tussenin. Toxopeus
pleitte meer voor een sterke
NAVO dan Den Uyl en Den Uyl
zag juist weer meer in voortzet
ting van de ontspanningspolitiek.
Biesheuvel, sprekend namens de
confessionelen, liet precies het va
ge geluid horen dat men in de toe
komst. als de Nederlandse CDU er
eenmaal zal zijn, nog wel vaker
uit die politieke hoek kan verwach
ten.
Fundamenteel
Het meningsverschil over de vraag
„Wat doen we met de Russen?"
is fundamenteel. Het heeft iets te
maken met ethiek, met de vraag j
hoeveel fatsoen er in de diplomatie-
ke betrekkingen tussen de staten
behoort te bestaan. Dat vraagstuk
is betrekkelijk nieuw. Het is van
heel wat jongere datum dan de
leer van Macchiavelli, die het doel
liet prevaleren en de middelen
daarvan liet afhangen. In deze vi
sie doet het er niets toe wat voor
ploert de tegenpartij aan de onder
handelingstafel is.
Eeuwenlang hebben regeringen en
diplomaten zioh zonder problemen
aan die opvatting gehouden. Dat
veranderde toen de kring van deel
nemers aan de politiek groter werd
en politiek werd gezien als een
middel om een idealistische we
reldbeschouwing te realiseren. De
Franse revolutie begon met idea
listische verklaringen en manifes
ten vol met vooruitgangsoptimis
me. „Realpolitiek" werd een vies
woord. De grote oorlogen begon
nen en eindigden metr schoon-klin-
kende verklaringen en het volk
verwachtte dat de diplomaten en
politici zich volgens deze verkla
ringen zouden gedragen: niet pra
ten met de ploerten.
De vraag of een nieuwe regime erkend
moest worden werd beslist door de
mate van waardering die men voor
dat regime had en zo kon het jaren
duren voordat d e Westelijke mo
gendheden diplomatieke betrekkin
gen aanknoopten met het veraf
schuwde Sow jet-Rusland het
geen uiteraard de slechtst denkba
re manier was om thans nog iets
aan dat regime te veranderen.
Gevolgen
Maar toen we door de feiten ge
dwongen Rusland ineens als een
wat grove maar toch wel goedmoe
dige bondgenoot tegen de nazi's gin
gen zien, bleven de gevolgen niet ui
We gingen van de Russen ver
wachten, dat ze zich net zo fat
soenlijk zouden gaan gedragen als
wij zelf altijd al deden. In 1948, in
1956 en 1968 kwamen we met die
opvatting bedrogen uit en steeds
was de reactie: met ploerten pra
ten we niet. Doe je dat toch dan
hanteer je een dubbele moraal en
dat is immoreel.
Toch is er de laatste jaren een soort
kentering. Praten (in Parijs) en
vechten (in Vietnam) zoals de
Amerikanen doen is een manier
die geaccepteerd wordt en in ons
eigen land is de reactie nu heel
wat genuanceerder dan i n 1956
toen bijna iedereen er direct voor
was dat we aan de Olympische
Spelen niet meededen.
Het lijkt er op, dat „Realpolitiek"
een minder vies woord aan het
worden is en dat verklaringen en
handvesten wat meer als gevoels
uitingen worden gezien dan als
doeltreffende middelen om de loop
van het wereldgebeuren te beïn
vloeden.
Cijfers
Rekenmeester dis, Marcel van Dam
van de PvdA publiceert deze week
in de Haagse Post wat cijfers uit
het wekelijkse politieke onderzoek,
dat het NIPO in opdracht van de
PvdA verricht. Hij doet dat om te
bewijzen dat D'66 aan het verlopen
is en zijn eigen partij helemaal niet
zo oud en ziek is als sommige de
mocraten wel eens beweren.
Volgens de vijf steekproeven die het
NIPO in juli hield staan de socialis
ten nu op een percentage van mi
nimaal 19.6 en maximaal 26,1.
Voor de Democraten '66 noteert
het NIPO 6.7 minimaal en 8,8
maximaal. Van Dam noemt ook
de percentages die D'66 in mei vo
rig jaar behaalde: 10,2 14,4 en
komt dan tot de conclusie, dat de
situatie voor deze partij niet zo
rooskleurig is. De cijfers van mei
vorig jaar voor de PvdA noemt hij
niet hetgeen zijn conclusie een
beetje aanvechtbaar maakt.
De Democraten zelf zyn overigens
niet zo slecht te spreken over de
cijfers. In mei vorig jaar profiteer
de D'66 nogal van het „bandwagon -
effect" het achter de winnaar
aanlopen. Het NIPO gaf D'66 vlak
voor de verkiezingen van februari
vorig jaar ten onrechte heel wei
nig kansen. Er was toen sprake
van een onderwaardering, die ook
nu kan voorkomen. Dat alles bij
elkaar genomen, zo is de redene
ring, komt D'66 er niet slecht af.
De NIPO-cijfers laten zien dat de
partij voorlopig nog wel een blij
vertje is en dat de Democraten in
de Tweede Kamer zich zouden ver
dubbelen als er vandaag verkiezin
gen zouden zijn.
Statistieken
Je kunt met cijfers en statistieken
alles bewijzen. Er zijn kleine leu
gens, grote leugens en statistieken.
Toch zijn we benieuwd naar de opi
nie-onderzoeken, die gehouden zul
len worden na het september-con-
gres van D'66, waar de partij
moet beslissen over het bestuurs
voorstel om voorlopig geen onder
handelingen met de PvdA te be
ginnen over de vorming van een
progressieve concentratie. De so
cialisten verwachten, dat hun
vrienden binnen D'66 daar flink
wat stampij zullen maken en dat
de partij misschien wel zal scheu
ren.
Dat zou een boeiend verschijnsel
zijn, maar eerlijk gezegd zit het er
niet erg in. De partijleden moeten
f 22,50 betalen om aan het congrès
deel te nemen. Met zo'n toegangs
prijs selecteer je de deelnemers,
Je houdt vooral de trouwste aan
hangers over en die zijn er zelden
op uit om een partij te splijten. De
mensen, die komen zijn dezelfde
mensen die voor en na de verkie
zingen hard sjouwden voor de par
tij: anders gezegd het „establise-
ment" dat ook in D'66 aan het ont
staan is. Van invloed zal verder
zijn dat de politieke top niet ver
deeld is en dat de besprekingen
over een lokale progressieve con
centratie in Amsterdam zijn vast
gelopen.
Een andere vraag is of het electoraat
van D'66 er net zo overdenkt als de
meerderheid van de partij. Maar
dat blijft voorlopig nog een vraag.
Ook de congresgangers kennen het
antwoord niet en zij zullen er zich
dan ook niet erg door laten beïn
vloeden.
ADVERTENTIE
Mrs. Terrific (de enige vliegende oma) kan haar krachtpillen wel weggooien.
Van nu af vliegt ze sneller, een stuk comfortabeler en bijna net zo goedkoop met
Leest u maar even hoe voordelig ons nieuwe tarief is. De vrouw die
met haar man naar Canada vliegt (op familiebezoek, met vakantie,
voor zaken of gewoon even op en neer naar Montreal) hoeft geen
cent meer te betalen voor haar terugreis.
Alleen meneer koopt nog een retourtje en zijn hele gezin (dus
ook de kinderen) vliegt gratis terug. Uw familie in Canada is door
dezegunstigeregelingvandeCPA opeens honderden guldens dichter
bij gekomen.
Trouwens, bent u eenmaal in Canada, dan wordt het nog gunstiger.
Want u kunt nu heelCanada'doen'voorde halve prijs. Ook meneer krijgt dan
50% korting.
Vlieg op eigen kracht naar uw reisbureau en vlieg dan met de CPA
voordelig naar Canada.
Oe enige maatschappij met rechtstreekse vluchten van Amsterdam naar Montreal, Toronto, Edmonton, Calgary en Vancouver.
CANADIAN PACIFIC AIRLINES
Amsterdam Kleine Gartmanplantsoen 21, Tel. 020-235062
Rotteidam, Bun 18, Tel. 010-133290
