Britse tv moet stevig betalen
Frans voetbal in het slot
Controle
Wout
Bergers
Cijfers
Rijke clubs in Engeland subsidiëren de arme
Geen subsidies van overheid of industrie
Adidas- en Puma-
voefbalschoenen
BRITSE VOETBALCIJFERS
M. de VRIES
LEIDSCH DAGBLAD SPORT LEIDSCH DAGBLAD SPORT LEIDSCH DAGBLAD - SPORT LEIDSCH DAGBLAD - SPORT - LEIDSCH DAGBLAD SPORT - LEIDSCH DAGBL/
Lytham St. Annes (GPD) Allan Hardaker, een van de
machtigste mannen in het Engselse voetbal, weet vanachter
zijn enorme bureau in het hoofdkwartier van de Engelse Lea-
que, geen speciale wensen te noemen. De 56-jarige secretaris
van de grootste liga van Engelse profclubs is een tevreden
man. De zaken gaan in Engeland sportief en zakelijk duidelijk
naar wens. Twee jaar geleden werd Engeland wereldkam
pioen op eigen bodem, dit seizoen veroverde Manchester Uni
ted de Europa Cup, het afgelopen seizoen nam bovendien het
aantal toeschouwers dat de wedstrijden in de vier afdelingen
van de League bezocht met ruim 1,2 miljoen toe tot in totaal
30.107.298.
Anders dan de Football Associa
tion in Londen schrijft Allan
Hardaker deze stijging slechts
zeer ten dele toe aan de sportieve
successen van de af gei open jaren.
„De FA zou wel willen dat het uit
sluitend door het wereldkampioen
schap en de Europa Cup kwam."
De werkelijke oorzaak is volgens
secretaris Hardaker een andere.
„De bezoekersaantallen zijn om
hoog gegaan sinds wij twee jaar
geleden de televisie onder controle
hebben." Die controle bestaat uit
het verbod aan de BBC en de
commerciële televLsieorganisatie
ITV voetbalwedstrijden recht
streeks uit te zenden. „De BBC
zendt zaterdagavond drie kwartier
competitievoetbal uit en de ITV
zondagsmiddags een hele wed
strijd. Dat zijn reportages die door
de regionale zenders worden uitge
zonden van uitwedstrijden van
clubs uit die streek. Dat is een
enorme propaganda voor het voet
bal. Mensen zien een plaatselijke
club een goede uitwedstrijd spelen
en nemen zich dan voor de volgen
de week de thuiswedstrijd van die
club te bezoeken. Een goede recla
me voor ons en daarvoor krijgen
we nog geld op de koop toe."
Grote bedragen
De BBC en ITV willen de League
voor deze uitzendingen graag ka
pitale bedragen geven. Logisch,
want de uitzendingen van de BBC
worden wekelijks door negenmil
joen mensen bekeken. ITV maakte
geen cijfers bekend. maar
Hardaker schat het aantal kijkers
op zondagmiddag op vijf k zes
miljoen. Twee jaar geleden inte
resseerde alleen de BBC zich voor
dit soort achtenaf-verslagen van
voetbalwedstrijden. Nu bieden ITV
en BBC tegen elkaar op. „Daar
door konden wij onze prijzen verho
gen. BBC en ITV betalen door hun
concurrentie graag."
Deze keiharde manier van zaken
doen van Hardaker heeft niet de
sympathie van de FA, maar dat
zal de League-secretaris een zorg
zijn. „De FA heeft geen verstand
van commercieel voetbal. Voetbal
met alle toto's en zaken erom
heen is hier een industrie. De FA
begrijpt daar niets van. Ze ver
kochten de Europa Cup-finale dit
jaar voor een miljoen Zwitserse
franken, een schijntje voor zo'n
wedstrijd. De wereldkampioen
schappen werden voor 300.000
pound verkocht. Nou, dat had ik
moeten doen. Ik had zoiets voor
één wedstrijd gevraagd." Allan
Hardaker verwijt de FA niet al-
ADVERTENTIE
Wereldkampioenen
spelen op de beroemde
WOUT BERGERS
heeft de gehele sortering!
Voor al Uw sportspullen
Haarlemmerstraat 232
TELEFOON 24681
Rijnsburgerweg 121
TELEFOON' 50007
nodig. Na een proces dat de De League heeft aan de 500.000
League aanhangig maakte moes- pound die dat oplevert ruim vol-
ten zij na de oorlog copyright doende om rond te komen,
gaan betalen. Hardaker„We hebben meer
leen een gebrek aan zakelijk in
zicht. Ook de medewerking die de
League van de FA krijgt laat te
wensen over. Als voorbeeld noemt
hjj de overeenkomst, die de FA
met de UEFA sloot over tv-uitzen-
dingen van internationale wed
strijden. Het heeft ons enorm veel
moeite gekost daar vanaf te ko
men. Nu hebben we de heren in
Londen eindelijk overtuigd. Dit
jaar wordt de overeenkomst opge
zegd. We willen zelf uitmaken wel
ke wedstrijden rechtstreeks in En
geland worden uitgezonden."
Zonderlingen
Wat Hardaker betreft geen enkele.
„Tv-voetbal direct uitgezonden
vermoordt de competitie. Als men
eens in de week vanuit zijn luie
stoel een wedstrijd kan bijwonen,
heeft men zijn portie voetbal vóór
die week gehad. Het zijn slechts
zonderlingen, die dan een paar da
gen later naar een koude, natte
tribune trekken. De BBC bood ons
elfmiljoen voor dertig rechtstreek
se uitzendingen van competitie
duels. Ze vonden het idioot toen
we zeiden dat het te weinig was
De clubs willen het nu eenmaal
niet."
De League is de spreekbuis van
die clubs. Hun eigen organisatie.
Uit zijn weelderige kantoor in de
badplaats Lytham St. Annes aan
de Ierse Zee behartigt de League
de belangen van de profclubs.
De plaats van het hoofdkantoor is
goed gekozen. Het graafschap Lan
cashire is het centrum van het En
gelse voetbal met steden als Liver
pool en Manchester, waar toon
aangevende clubs als Manchester
United, Europees kampioen. Man
chester City, de Engelse kampioen,
Liverpool FC en Everton massa's
supporters trekken. Hun zoggen
zijn de zorgen van de League in
tegenstelling tot de FA, die de be-
ADVERTENTIE
SPORTCOLBERTS
Haarlemmerstr. 149
t.o, Janvossensteeg
totaal:
totaal aantal
gem. aantal
tot. aantal
bezoekers
bezoekers
wedstrijden
1948/49
41.271.414
20.350
2.028
1965/66
27.206.980
13.416
2.028
1966/67
28.902.596
14.252
2.028
1967/68
30.107.298
14.846
2.028
le divisie:
1948/49
17.914.667
38.626
462
1965/66
12.480.644-
27.014
462
1966/67
14.242.957
30.829
462
1967/68
15.289.410
33.094
462
2e divisie:
1948/49
11.353.237
24.574
462
1965/66
6.914.757
14.967
462
1966/67
7.253.819
15.701
462
1967/68
7.450.410
16.126
462
moeite om het geld weer aan de
clubs kwijt te raken, dan om vol
doende financiële middelen binnen
te krijgen." „Dat heeft de volgen
de reden: 42 procent van de winst
gaat naar de belasting, met het
gevolg da.t de clubs die winst lie
ver investeren in spelers, voor wie
men in de meeste gevallen teveel
betaalt, dan het geld aan de
overheid over te dragen. Dat is de
oorzaak van de buitensporig hoge
transferbedragen
„Maar." zegt mr. Thomans de
man voor transferzaken in de
League, „ook in Engeland zijn be
dragen van een half miljoen en
hoger uitzonderingen. Negentig
procent van alle transfertransac
ties gaat het om bedragen onder
de honderdduizend gulden." „Een
merkwaardige transferregel is dat
Engelse voetballers van de ene op
de andere dag van club kunnen
veranderen. Alleen vanaf 16 maart
tot het einde van de competitie
ligt dat anders. Dan kunnen zij wel
naar een andere club overgaan,
maar zy mogen niet voor hun
nieuwe club uitkomen, tenzij met
speciale toestemming van de
League. Thomans: „Deze regeling
heeft altijd goed voldaan. Wy zien
het nut van gesloten transferperio
des met in."
De topclubs trekken in En
geland bomvolle stadions. De
tribunes van Manchester Uni
ted waren week in week uit
volledig bezet bij thuiswed
strijden. Hier George Best in
duel met een tegenstander.
Achter hem zijn ploeggenoot
Bill Dunne. Best het idool
van de jeugdige supporters
van de United zorgt er ook
buiten het seizoen voor do
middel van allerlei stunts laai
de belangstelling te blijvdanc
Vorige maand bracht hy z$ie
vakantie door op Mallor^ h<
Plotseling vloog hij op een djipp
op en neer naar Manchest^ug
George Best moest naar d
kapper en wilde zijn imaj d
niet laten verwoesten door «bel
Spaanse barbier. eta]
ie
&de
|ng
-ft Ui
langen van de profclubs onder
gebracht in enkele andere, veel
kleinere leagues en de ama
teurclubs verdedigen.
Geen import
De League regelt de transfers en
keurt ze goed en zorgt daardoor
bijv., dat geen enkele buitenlandse
speler in Engeland aan de slag
kan. „Import van buitenlanders is
nadelig voor de kracht van het na
tionale team," luidt de argumenta
tie.
Andere zaken die uitsluitend de
League aangaan is de verdeling
van tal van gelden. De bezoeken
de club ontvangt voor elke vol
wassen toeschouwer één shilling
(41 cent) en vier procent van de
recette gaat naar de League, die
het op die manier binnen geko
men bedrag gelijkelijk over alle
aangesloten clubs verdeelt. „De
rijke clubs subsidiëren de arme,"
stelt Hardaker dan ook terecht
vast. Dat moet ook wel. Overheids-
of industriesubsidies kent het En
gelse voetbal niet. De clubs be
druipen zich zelf, zij het dat de
zwakkere de touwtjes aan elkaar
knopen door allerlei nevenactivi
teiten voor de leden zoals loterijen,
bazaars e.d.
De begroting van de League wordt
bekostigd uit de copyrights van
het competitieprogramma. Een
klein boekje dat voor het seizoen
in een enorme oplaag verspreid
wordt. Vooral de commerciële or
ganisaties die de voetbaltoto ex
ploiteren, hebben het boekje brood-
Voor- bekervoetbal is in
Frankrijk nog wel belangstel
ling, getuige de volle tribunes
tijdens de door St. Etienne ge
wonnen finale.
Frankrijk koestert veel zaken liever dan het voetbal. Louis
Deguaugez, coach van het nationale elftal: Het moet héél
lang geleden zijn, dat de belangstelling voor voetbal in
Frankrijk zo gering was als dit jaar. De situatie is vooral
verontrustend omdat maar zeer weinigen zich zorgen maken
over de oorzakendie de populariteit van het voetbal zeer
ernstig aantasten".
Het cijfermateriaal steunt deze
verklaring. In het afgelopen sei
zoen verkozen opnieuw minder
Fransen de zondagmiddag op het
voetbalveld door te brengen dan in
het seizoen l966-'67, dat al als diep
tepunt omschreven stond. In de
eerste divisie lag liet bezoekersge
middelde by de wedstrijden van
de twintig clubs niet hoger dan
8500. Boven de 10.000 reikten al
leen St. Etienne (15.500), Marseille
(15.000), Bordeaux (13.000) en Nan
tes (12.500). Aanzienlijk minder
aanloop krijgen evenwel de clubs
van de tweede divisie. Het gemid
delde daar steekt nog ongunstiger
af bü de vergelijkbare Nederland
se situatie. Sporadisch slechts ont
vangt een Franse profclub die niet
lot de eerste divisie behoort, meer
dan 4000 toeschouwers. Het gemid
delde van het laatste seizoen haal
de nauwelijks de 2500.
Niettemin: in Frankryk, waar het
profvoetbal uit 1933 dateert, is de
geringe belangstelling van het
voetbalpubliek geen nieuw ver
schijnsel. In een land. dat behalve
bijna 1000 profvoetballers nog eens
600.000 amateurspelers telt, zijn de
voetbalvelden nimmer zo in trek
geweest als in Engeland, West-
Duitsland of Nederland. De curve
van het bezoek vertoont de laatste
jaren echter een zo vaste richting
naar omlaag, dat ook het Franse
voetbal nu zijn verontrusten kent.
Een van hen is Francois Thébaud,
hoofdredacteur van het voetbal
blad Miroir du Football. Thébaud
wijst gaarne in volgorde de oorza
ken aan, die tezamen aanzien en
levenskracht van het al zo geteis
terde Franse betaalde voetbal nog
verder bedreigen. Thébaud: „Er
is het geweld dat op de velden om
zich heen grypt, er is de onmacht
van de huidige scheidsrechters, er
is de formule van de Cup-wedstrij
den. die de toeschouwers besteelt,
én er is het defensieve spel, dat al
maar onaantrekkelijker wordt. Het
betonvoetbal werkt het geweld in
de hand en doodt het attractieve
karakter van de voetbalsport." Al-
bert Batteux, trainer van kam
pioen St. Etienne, stelt zich op
achter die mening: „Als men de
huidige ontwikkeling van het voet
bal accepteert, aanvaardt men te
gelijkertijd iets veel ernstigere:
het feit dat de voetbalsport voor
het publiek dood zal zijn."
Batteux was het afgelopen seizoen
Frankryks meest bewonderde trai
ner. St. Etienne nam het kam
pioenschap van Nantes op zeer
imponerende wijze over. Het elftal,
waarin Mekoufli een schitterend
seizoen beleefde, veroverde na een
2l zege op Bordeaux niet alleen
de Franse voetbalbeker, maar fi
nishte ook met een geweldige voor
sprong in de strijd om de landsti
tel. De kracht van St. Etienne ont
luisterde in feite het aanzien van
de competitie. De nationale coach
Duguaugez, die tegelijkertijd de
supervisie uitoefent over Sedan,
daarover: „De wedstrijden waren
eigenlijk al gauw niet interessant
meer voor het publiek. Nog voor
de helft van het seizoen stond vast
dat St. Etienne kampioen zou wor
den. Zo'n wetenschap maakt de
competitie kapot."
Verlamming
De aanwezigheid van één supe
rieur regerende club verlamt dus
ook in Frankrijk het élan van de
cr.mpetitie. De ongenaakbare rol
die St. Etienne speelde, droeg ze
ker bij tot het teruglopen van de
recettes. De Franse voetballeiders
stellen daarvoor echter in eerste
instantie het betonvoetbal aanspra
kelijk. Het zeer defensieve spel,
dat bijna alle wedstrijden bepaalt,
valt zeker niet te rijmen met de
wensen van de Franse sportlief
hebbers. Het voetbalpubliek, dat
ook meer en meer de weg naar de
rugbyvelden weet te vinden, raakt
bovendien uitgekeken op het vaste
patroon dat in alle duels te consta
teren valt: de thuisclub valt aan
en de bezoekers verschansen zich
bonkig voor de eigen goal. Van
daar ook almaar minder doelpun
ten in het Franse voetbal. Tegen
over 4tïï doelpunt per wedstrijd in
het eerste prof-seizoen 1933-'34,
stond in de laatste competitie het
schamele gemiddelde van 2 Ij.
De competitie in Frankrijk moet
het daarom ook geheel afleg
gen tegen de wedstrijden om
de beker, die het voetbal na 1 ja
nuari geheel beheersen, en waarin
de clubs vaak wel gedwongen zijn
aanvallende strijdmethoden te han
teren. De bekerstrijd in Frankryk
ontleent zyn charme ook aan de
deelneming van vooraanstaande
amateurclubs. Geen wonder in elk
geval, dat de wedstrijd die het vo
rige seizoen de meeste kijkers in
Frankryk trok de bekerfinale was.
In het Parijse stadion van Colom-
bes waren 45.000 toeschouwers
aanwezig, een voor de huidige
Franse begrippen bijna astrono
misch cijfer. Het getal is overi
gens misleidend: de Franse voet
balbond FFF had 10.000 entreebe
wijzen weggeschonken aan school
jongens. De bond maakte eindelijk
duidelijk, dat er ook op propagan-
dagebied maatregelen moeten
worden genomen om het Franse
voetbal te redden.
De FFF heeft volgens velen de
laatste jaren een beleid gevoerd,
waarvan het voetbal nauwelijks de
vruchten plukte. Oud-international
Just Fontaine: „In plaats van al
tijd maar geld te vragen aan de
televisie, zou het Franse voetbal
veel meer gediend zyn met het
vragen van televisietijd, waarin
echte propaganda kan worden ge
maakt voor het voetbal."
Revolutie
Fontaines naam is in Frankrijk
nog altijd zeer bekend. De sport-
handeleigenaar uit Toulouse is na
het fameuze Franse voetbaljaar
1958 (derde op de wereldkampioen
schappen in Zweden) maar zelden
op de achtergrond geraakt. Fon
taine, die hevig betreurt dat
Frankryk internationaal maar wei
nig méér kan imponeren dan b.v
Nederland, was vorig jaar nog
twee maanden coach van de na
tionale ploeg. Frankrijk leed in
die pericxie in eigen land nederla
gen tegen Roemenië en Rusland,
waarna Fontaine weer mocht ver
trekken. Maar tijdens de .revolu
tie" van enkele maanden geled
kwam Fontaine geheel in de stijl
van die roerige dagen voor het
Franse voetbal op.
Hy liet zich benoemen tot voorzit
ter van het comité, dat het bonds-
bureau van de FFF vijf dagen
lang bezette. Fontaine, die ook het
initiatief nam tot het stichten vay
een vereniging van voetbalprofs,
over zijn beweegredenen van toen:
„De omstandigheden zyn voor de
Franse voetballers niet correct.
Daarop wilden wij wyzen. De bond
doet immers niets voor de clubs
en de spelers. Maar desondanks is
zy zeer ryk. Alleen al haar gebou
wen in Parijs zyn miljoenen
waard. Toch wordttoegelaten dat
de clubs arm zijn."
De bond bleek niettemin in wat
Frankrijks slechtst bezochte voet
balseizoen werd, bereid tot activi
teit. Onder leiding van Jean Sa-
douï is een reorganisatiecommis
sie aan het werk gegaan om de
noden van de clubs te helpen ver-
liohten. 'Vast staat al dat het aan
tal clubs in de eerste divisie van
20 tot 18 wordt teruggebracht. Sa-
doul over de motivering van het
door de clubs met instemming be
groete besluit: „We mogen niet
toestaan dat de clubs failliet gaan.
Hun grootste uitgavenpost vormen
de meerdaagse reizen, die in
Frankrijk nu eenmaal noodzake
lijk zijn Twee uitwedstrijden min
der scheelt veel geld. De competi
tie kan met 18 clubs bovendien in
teressanter worden."
En financieel aantrekkelijker. In
de te lange Franse competitie is
het publiek na maait eigenlijk al
uitgekeken op de eindeloze wed-
strijdenreeks.
Een tweede ingreep, die de clubs
een prettiger toekomst moet be
zorgen, is het plan van Sadoul om
na het volgende seizoen een klas
se onafhankelijken te creëren. Ter
vervanging van de huidige tweede
divisie van 20 clubs (Frankrijk
kent in totaal 38 profclubs) dan
een „open" afdeling, waarin ook
plaats ingeruimd dient te worden
voor een aantal van de 72 ama
teurclubs uit de vijf hoogste dis
tricts-klassen. Het plan zal onge
twijfeld aangenomen worden. Wat
dan in de praktijk zal betekenen
dat de niet-eerste divisieclubs geen
volledig prof-arsenaal meer behoe
ven te financiëren, dat ook de ama
teur-deelnemers drie of vier profs
zullen opnemen, en dat ter ver
dere financiële besparing het
land zal worden verdeeld in drie
regionale afdelingen van elk 12
clubs.
Het zal de clubs niet onwelkom
zijn. De Franse profvereniginger
kennen veel financiële problemen
Veroorzaakt door de hoge kosten
van de reizen, het geringe bezoek
en de salarissen van de spelers. In
de eerste divisie bestaan de clubs
voor 90 pet, uit full-profs, in de
lan
tweede uit 40 pet. En de
spelers verdienen zeker in dé^r
ste afdeling aanzienlijk me<
dan de Nederlandse semi
Salarissen van f 60.000 or
zyn bepaald geen uitzondering
Toch zijn de financiële zorg^ff
de Franse clubs maar zelde
ter dan die van de Neder^
hetgeen de verenigingen dai
ken aan de steun die ovcj j
Frankrijk de plaatselijke o^-
verleent. Met uitzondering v;
rys mag in elke Franse st^et
meer dan één profclub spel^
de Fransen achten het overt
maal, dat het betaalde voeC
het plaatselijke subsidiebelei j.
plaats verdient die maar Lg
wordt achtergesteld bij h.
b.v. de schouwburg ontvangt.
Het merkwaardige is dati
geldschieters de taak van
meenten overnamen, de cli\ c
vaak niet konden redden,
kendste voorbeelden van cli^ui
moesten verdwijnen, omdat yk
nanciers met vele tonnen fcn
tenslotte wegliepen, zijn
club de Paris en Toulouse. I^(
cingclub fusioneerde enkelejfo
geleden met Sedan en spee^e
meer in Parijs. De Franse
stad met zyn vier miljoen Lt
ners raakte vorig jaar oofo
Stade Francais kwijt, dat
keerde naar de rijen van d^g,
teurs. Eerste-divisievoetbal^si
Parijs vorig seizoen terug txfci.
overigens alleen in de eige^,
delijke buurt populaire, tfcg
klasser Red Star de recht^zc
Toulouse mocht overnemeW
Franse voetbalbond is er h€
gens van overtuigd, dat het
profvoetbal niets is zonda
goede club in Parijs. Vandaf
de pogingen van een aanteL
bestuursleden van de Racige
en de Stade om het komenfe
zoen al met een nieuwe fe,,
club te starten van harte V
gesteund. Ook de gemeentej|r
werkt mee en is bereid tot j>f,
financiële steun. De gemeefi
deneert vooral dat het Paly
Princes gediend is met een
bespeler. j.
De clubs hoeven overigens
aan overwinningspremies uit's
ren. De hoge verdiensten vcx^
Franse profs schuilen vooraljjL
salarissen. Een overwinning
zelden meer dan f 150 op, ei.
lykspel wordt meestal gehonP
met f 75 en een nederlaag 62
niets op. De Franse motiVj
de premies niet zo opschroevt
de kans op ruw spel toeneeir
clubs zijn ook niet bereid df>E
derlandse fout van de waan»
hoge transferbedragen te rt
Een transfersom van lOO.OOOli
den geldt in de Franse verhfc
gen al als een zeer stevig b|i
ADVERTENTIE
LEII
HAARLEMMERSTRAAT llij
