Livinus: met het
geluid de chaos
licht en
ordenen
25 king size filters 150
Ton Koot
VERSTOPPING?
Huldiging slotvoogd
Is
>J
Toekomst West-Irian
door kiesmannen en
stamhoofden bepaald'
De kunst is geen
ambacht meer
V
Aan dood
ontsnapt
Een pionier aan het woord:
Ie Meiderslot:
PAGINA W
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 2 JULI l!
n,A
DEN HAAG (GPD) Voor Livinus van de Bundt (59) be
hoorde het directeurschap van de Vrije Academie voor Beel
dende Kunsten te Den Haag dezer dagen tot de voltooid ver
leden tijd. Niet en nooit voltooid is de tijd, die hij als mede
bepalend, mede-scheppend element in zijn werk Iaat meespelen.
Feitelijk los van elke academische verplichting zal hij met nog
meer directheid werken aan de bewegende kunst van licht en
tijd. Ver voorbij het tijdperk van pigment, penseel en palet acht
deze vroegere schilder en graficus zich opgenomen in een kleine
Gideonsbende, bezig met de „nieuwe kunst". Een kunst, die uit
de sfeer van atelier en ambacht is gebarsten, en de hand krijgt
gereikt van technologie en wetenschap.
Hij kan over dit allee vrijuit filosoferen. Livinus van de Bundt.
Rond gezicht, witgebaard, het uiterlijk van een goedmoedige Sint
Hicolaas met verlof m een someroord. Maar vrijblijvend voor hem is
dit wijsgeren niet. Zijn leven is doortrokken van kinetische kunst,
van kinetisch bewustzijn.
(ADVERTENTIE)
Tijdnotities
Volledige vereenzelviging?
..Ik ken geen andere media meer
dan het licht, het geluid en speciaal
de tüd. Mijn kunst is een „tijdgebrui-
kende kunst". Ik noteer die tijd". Hij
doet een greep in een bouwsel vol
snoeren en stekkers. Komt terug met
een langwerpig stuk papier, streng-
systomatisch ingedeelde lichtband.
In de eerste kolom kleurencombina
ties, daarachter, zorgvuldig in tijds
eenheden ingedeeld, strepen in rood,
groen. geel. partituur van een kine
tisch kunstwerk".
Is hij de grondlegger van deze
kunst?
..Ik ben persé de eerste die met
Mrht bezig was. En beweging? Er
zijn er nog maar enkele, die van de
reële beweging gebruik maken. Vol
gens Popper en andere schrijvers
ben ik een van de oudste pioniers van
het licht. Ik ben big, dat ik het zo heb
bunnen populariseren. De drum van
mijn zoon, dat is een lichtdrum, ik
heb er licht op gemaakt. Bij elke
■lag wordt er een andere lamp In
geschakeld elke slag is een be
langrijk moment".
Wat communiceert deze kunst?
„Ik stel de mens centraal bij het
verbinden van geluid en beeld. In de
dagelijkse praktijk zie je dat allang.
Film. T.V., die hébben steeds een li
teraire inhoud. Ik. met mijn eigen
middelen, ben niét-literair".
Niet direot-begrijpelijk misschien,
maar wel toegankelijk. Hij noemt
als voorbeeld weer die lichtdrum,
waar door steeds verschillende
schakelingen een nieuwe ervarings
wereld ontstaat.
Zijn inspiratiebronnen?
„Als schilder ben ik op m'n der
tigste gestopt. Ik was ontevreden
met kleur en verf. Ik bereikte te
weinig de brille, die ik voor myn
geestesoog zag." De volgende episo
de was er een van zwart en wit.
„Dat bevredigde, die spanning tus
sen zwart en wit. Toch had ik be
hoefte aan nuancering. Het licht is
meer, het licht is alle kleuren. Het
zwart was noodzakelijk als stimu
lans, als uitgangspunt, als chaos."
Ordening
Vragend om ordening
„Precies. Wat ik bedoel, dal is
steeds vergaarde. Appel zei het heel
juist: „Ik rotzooi maar wat aan. Dat
is nodig om tot iets te komen. Ik
ben dat „rotzooien" voorbij, *k ben
al zoveel jaren aan het ordenen. Je
zag m'n lichtbanden
Heeft Livinus afgedaan met de
geijkte beeldende kunst?
Hij zegt, dat we ook niet meer te
vreden zullen zijn met het platte
vlak. Dat' de ruimte voelbaar wordt
door het kunstlicht. De bescnouwer
ervaart die ruimte, wordt bespeeld.
„Maar we gaan verder. Het gaat
er niet om te bespelen maar om tot
spelen aan te zetten De mens krijgt
nog meer knoppen, dan hu nu al
hanteren kan."
Het is Livinus nog n»<;t genoeg,
zün blik reikt ai verder, tot de
verste horizon der tecnnuiugc>che
verworvenheden. „Niet alleen de
moeilijk omschrijfbare materie
„licht" gaan we vorm geven, maar
ook zwaardere mater*: door middel
van geluid.
„Weet je, er komt een tijd, dat
we door middel van de stem vorm
kunnen geven. Je zult dan bijv.
beeldhouwer kunnen zijn met de
stem. Het lijkt waanzinnig, maar ik
kan het je bewijzen. Ik verwacht al
les van de techniek. De nieuwe
kunst verbinding van rede en
gevoel zal ondenkbaar zijn zondei
Je zelf hebt gelegd, kapot trapt. Dat
doe je misschien vanwege de zeker
heid, dat je dan nieuwe eieren moet
leggen".
Tot de nieuwere legsels behoorde
het schrijven met licht, in zwart en
wit. „Een lijn, die met licht gemaakt
wordt, is iets wezenlijks anders dan
het eflement tijd aanwezig als ritme,
als creatieve factor.
Het element tijd zocht hij sinds
1956 ook te laten trillen in de ge-
geruchtmakende „photo-peintu re",
wisselende beelden vol doorlichte
kleurnuanceringen, gecreeërd vuiiuit
een ang geheim gehouden instru
mentenbord van Livinus eigen ma
kelij „De luminodynamisahe
chine".
Nieuwe
Gladstone Mid
heeft meer:
van licht op voorbewerkte, doorschij
nende kunststof, een abstract beeld
van constrasterende vlakken, voort
durend wisselend van kleurencompo-
sitie. Een boeiend lichtschilderij, als
het ware autonoom ontstaand en ver
gaand, iedere seconde. En dat „zon
der een korrel pigment, louter onder
invloed van polarisatie, refractie en
interferentie", zegt Livinus, „alle de-
ma~ I len van die kunststof hebben hun ei-
I gen primaire werking".
Zes of zeven van deze chromopein-
tures hangen in musea. En zijn eer-
Verder de photopeinture en daar- I ste dynamische „licht-display" is
na de chromo-peinture: het werpen I aangebracht op het dak van het GEB
Chromopcin t ures
AMSTERDAM (ANP) Ton Koot. die gisteren 20 jaar slot
voogd van het Muiderslot was, is gisteravond in intieme kring
van het slotpersoneel en een aantal genodigden op hoofse wijze
met zijn echtgenote in de Ridderzaal van zijn slot gehuldigd.
Van de tinnen woeien banieren in de grafelijke kleuren rood
en geel en twee hellebaardiers bewaakten de slotbrug, toen de
slotvoogd met zijn gemalin per auto voorreed.
Livinus van de Bundt
ln Arnhem. Een hoekig betonplas-
tiek, 12 meter hoog, vangt daar 's
avonds van alle zjjden het schijnsel
van honderden kleine telekens wisse
lende lichtbronnen. Een lichtcarillon,
noemt Livinus het, of een lichtsculp-
tuur, met elk kwartier een geheel
andere con positie van kleuren en van
schaduwen. Gaande over de brug in
de weg Arnhem-Nijmegen heeft men
er een uitstekend zicht op. „Gek,
dat het nog zo weinig de aandacht
heeft getrokken", zegt Livinus.
„Diffy" mag
UTRECHT. (ANP) ..Diffy"
mag. De president van de Utrecht
se rechtbank heeft gisteren vonnis
gewezen in het kort geding, dat de
N.V. Circo uit Amsterdam een week
geleden aanspande tegen de N.V. ln
oprichting G. en L. uit Maarssen.
Hjj bepaalde, dat het langharige
troeteldier .Diffy" moet worden er
kend in de familie jn tegenstelling
tot „Duffy" welk poppebeest al eer
der het onderspit moest delven in de
commerciële naamstrijd tussen de
Amsterdamse en de Maarssense on
derneming. De erkenning van .Dif
fy" is lang bestreden door Circo
N.V., die al geruime tijd met
„Gnufl" op de markt is en die „Duf
fy" eveneens met scheve ogen be
zag. Volgens het vonnis van de pre
sident betekent de merknaam „Dif
fy" geen rechtstreekse inbreuk op
de rechten van ..Gnufl." Bij verge
lijking van ;Diffy" met „Duffy"
zegt de rechter, dat er groot ver
schil bestaat in de beklemtoning. Bo
vendien is er geen sprake van on-
j rechtmatigheid ten aanzien van
„Diffy," omdat „Duffy" maar kort
j op het commerciële toneel figureer-
i de. De eis van Circo N..V is dan ook
niet toegewezen. De Amsterdamse
N V. moet nu de kosten van het ge-
j ding, zijnde f 250 betalen.
PI
ISF
turf
»ak
ka
1 v
F'
Jert
ziel
R
die
tere
Ie 1
len
^ai
rev
t se
tud
e w
looi
I. z'
)me
1 ei
Be
[ror
pnt
va
20
jet
tv
P 1
Ti
SI
DEN HAAG (ANP) Door met
een snoeksprong zijn rijdende motor
fiets te verlaten ontkwam gisteren
een 28-jarige Hagenaar aan de dood.
Op de kruising van Korte Voorhout
en Koninginnegracht zag hij plotse
ling een tramwagen van lijiT 9 uit
der ails vliegen en recht op heim af
komen. De tram ontspoorde doordat
een cenfcimetcrslange bout op de rails
lag. De trambestuurder (35) zei later
bleek van schrik, dat de motorrijder
de eerste prijs verdiende bij het
sohoonspringenDe man is overigens
met de schrik vrijgekomen.
Een gelukkige bijkomstigheid was
dait de weg verder helemaal vrij
was. Normaal staan vele auto's bij
de stopstreep op de kruising te
wachten. De tram zou zich in de
zijkant van deze wagens geboord
hebben.
Op hetzelfde punt' rijden ook veel
trams.
Een uur lang was het Korte Voor
hout versperd. Een kraanwagen zette
lijn 9 weer in de rails en sleepte
die weg, onder het oog van vele be
langstellenden. Persoonlijke ongeluk
ken hebben zich niet voorgedaan.
Kerkelijk Leven
Ned. herv. Kerk
Beroepen te Spijkenisse W. J. J.
van der Waal te Oldenkeppel; te
Strijen <vac. J. A. Talma) B. Albada
te Emmeloord; te Den Helder (vac.
R. Rijkstra) J. c. Bronsgeest te
Nieuw-Vennep-Abbenes.
Bedankt voor Oosterhout c.a. c.
Dolman te Weert (Nad. besL); voor
Doornspijk S. de Jong te Houten;
voor Hensden en Herpt (toez.) J.
Dijkstra te Kampen.
geref. kerken
Beroepen te Badhoevedorp H. J.
Bavinck te Heemstede.
Aangenomen naar Yerseke G. J.
Ter laak te Krimpen a. d. IJssel.
christ. geref. kerken
Beroepen te Rotterdam-W. H. C.
van dei- Ent te Katwijk aan Zee.
ADVERTENTIE
Wist u dat daar hele kleine pilletjes tegen |JA||DI| IIV
bestaan? Nourypharma in Oss maakt ze: ElUUVilLMA
Zij werden met klaroengeschal in
de toegangspoort verwelkomd en be
luisterden daarna een muzikale hul-
de van het muziekcorps Crescendo ste slotvoogd en vriend als iemand,
Ton Koot en echtgenote tijdens
hun aankomst bij het Muiderslot.
Verwachting minister Malik
BIDDEN VOOR
ZIELERUST
VAN LEVENDE
t
be:
- de
be?
len
an
KERKRADE (GPD) Tijdens d#c
eucharistieviering zondagmorgen in r
de parochiekerk St. Catiharina van
Holz-Kerkrade werd de kerkganger»,
een gebed gevraagd voor de ziele-
rust van ir. Van Laarschot, adjunct-?et
directeur van de Domanial© Mijn-S®
maatschappij.
tel
De heer Van Laarschot blijkt eoh-
,slf
op de binnenplaats. In de fraaie
tuin plantten slotvoogd en slotvoog
des een hulstboom. In de Ridderzaal
met kroonluchters en kandelaars
stemmig verlicht, waar de gasten
aan met wit damast gedekte tafels
gebruik te maken van de technologie 1 zateili werd de slotvoogd toegespro-
en van de wetenschap, die er ach- j ken de fteer e. Talstra, hoofd per
soneelszaken van het Ministerie van
ter staat".
Verkennet
die hardnekkig vasthoudt aan het
verleden en zeer vooruitstrevend is
in het heden. Iets zeldzaams is dit
evenwicht van deze beide factoren
waarover Ton Koot in bijzondere
mate beschikt, aldus prof. Stuiveling.
„Hü heeft iets heel bijzonders ge- 1
maakt van het Muiderslot".
Tovenaar Meriyn bracht op wat j
DJAKARTA (ANP) De Indone
sische minister van Buitenlandse Za
ken. Malik, verwacht dat de volks
raadpleging volgend jaar over de
toekomst van West-Irian (het voor
malige Nederlands Nieuw-Guinea)
wellicht zal geschieden door miidel
i van kiesmannen in de steden en
Cultuur Recreatie en Maatschappe- mysterieuze wijze het geschenk van stamhoofden In de afgelegen gebie-
lijk Werk, zei dat de heer Koot in het personeel aan de slotvoogd te den- In vraaggesprek met de
die 20 jaar iets gemaakt had van voorschijn. Enkele historische figu- correspondent van het ANP iel de
het Muiderslot en er zijn stempel ren ontbraken niet op het feestelijk minister echter de precieze regeling
Livinus heeft zich steeds een ver- heeft gedrukt Muidens burge- samenzijn. Zo verschenen Koots no& n>;t te kunnen bekendmaken
kenner van nieuwe paden gevoeld. meester w jongeneel roemde de voorganger P C Hooft Maria Tes- voor d' "ü«t waarop de bevolking
Op jeugdige leeftijd exposeerde oij wi,ze waarop de slotvoogd inhoud selschade en Roemer Visser en ook West-Irian ral bepalen of rij
abstract werk bij Esher Surrey. Nie- j „„éeven heeft aan het slot. Florls V was voor korte tijd te mid- deel van Indonesië wenst te blijven
mand vond het wat. Ik heb het ver- p,-^. dr Garmt Stuiveling, be- den der gasten Menige roemer is uitmaken of onafhankelijkheid ver
nietigd. Vlak daarna heb je al spijt, stuursMd der stichting Cultureel I op het welzijn van de slotvoogd en kiest,
alsof je een nest met eieren, die Genootschap De Muiderkring.schet- I zijn gade geheven. I
Minister Malik wees erop dat het
door de bijzondere omstandigheden
en het bestaan van afzonderlijke
stammen in afgelegen gebieden niet
mogelijk zou zün een stelsel van
kiesmannen in geheel West-Irian toe
te passen. Daarom zou aan stam
hoofden kunnen worden verzocht
zich als kiesman ter beschikking te
stellen. In de steden zouden de kies
mannen op democratische wijze dooi
de bevolking worden gekozen.
De minister herinnerde er nog
aan, dat het regionale parlement er
herhaaldelijk de nadruk op heeft ge
legd dat er geen volksraadpleging
moet worden gehouden, omdat de
bevolking wenst dat West-Irian deel
van Indonesië blijft uitmaken.
Biafra oppert
volksstemming
ABA (Biafra), (AP) De Biaf-
raanse autoriteiten hebben een ver
klaring uitgegeven waarin wordt
voorgesteld dat de Biafranen door
middel van een volksstemming zul
len beslissen of zü Biafranen of Ni-
gerianen willen zijn.
„De regering van Biafra biedt Ni-
gerië een plebisciet aan als tegen-
I hanger van haar aandringen op een
staakt-het-vuren dat aan een over
eenkomst vooraf dient te gaan. Zü
vraagt Nigerië niet het geschil met
Biafra te laten vallen, doch alleen
om dit geschil vreedzaam op te los
sen. Zü biedt een eervolle vrede aan
ln plaats van bloedige gevechten."
Uruguay onrustig
MONTEVIDEO (Reuter) De re
gering van Uruguay heeft gisteren
alle reservisten van leger en politie
gemobiliseerd en ter beschikking ge
steld van het ministerie van Defen
sie, dat volgens een door president
Pacheco ondertekend decreet nu ook
de bevoegdheid heeft „burgers op
te leiden en te gebruiken voor de
nationale verdediging."
De machtige nationale arbeiders
conventie, die meer dan een mil-
joe n leden telt, heeft voor van
daag een algemene 24-uursstaking
afgekondigd uit protest tegen een
door de regering uitgevaardigde
loonstop. De politie verhinderde gis
teren de verschüning van drie kran
ten. die berichten bevatten over ar
beidsonrust wat in strijd werd ge
acht met de op 13 juni afgekondigde
speciale veiligheidsmaatregelen, die
zo ongeveer neerkomen op een staat
van beleg. Deze maatregelen werden
genomen om een halt toe te roepen
aan een golf van stakingen.
ter in een blakende welstand te ver-115*
keren. Kapelaan Troisfontaine van
de Catherinakerk heeft verklaard o<
dat alles op een misverstand berust, p
„Ik kon en wil niet zeggen hoe dit on
misverstand is ontstaan". Voor hecir
begin van de eucharistieviering hadrof
één van de parochianen de koster i
van de CabharinaKerk in de sacristie er
verbel'd, dat de adjunct-directeur R
overleden was. De koster waar- h.
schuwde op zijn beurt de geestelijk- Inz
heid. Geruchten dat de heer Van de
Laarschot overleden zou zün deden
al vanaf vrijdag de ronde in Kerk-
rade. De heer Van Laarschot is enigs
tüd ziek geweest. len
tui
ADVERTENTIE Pd
de
fPHILIPS BATTERIJENl
die móéten wel
^goedzijn j n
„Eerherstel"
voor Galilei?
LINDAU (RTR) Kardinaal
Koenig van Wenen heeft op een
bijeenkomst van Nobelprijswin
naars in de Westduitse stad
Lindau meegedeeld dat de R.K.
Kerk haar vonnis tegen de 17de
eeuwse Italiaanse geleerde Ga
lileo Galilei aan een nader on
derzoek onderwerpt.
De kans bestaat dat er een
speciale commissie zal worden
ingesteld die een „nieuw pro
ces" zal moeten voorbereiden.
Galileo Galilei (1564—1642) is
door de R.K Kerk wegens ket
terij veroordeelo omdat hü stel
de dat de zon en niet de aarde
het middelpunt van ons zonne
stelsel is. hetgeen men toen in
strijd achtte met de bübel. Het
verhaal wil dat Galilei na het
proces Koppig uitriep „En toch
draait zij" waarmee hij bedoel
de dat de aarde om de zon
wentelde.
Galileo werd echter later ge
dwongen deze „dwaling" te her
roepen op stralie van excommu
nicatie. Kardinaal Koenig zei
op de bijeenkomst dat ophelde
ring van de zaak-Galilei kerk
en wetenschap nader tot elkaar
zou kunnen brengen.
