TOREN VOND GENADE
Ondanks bedenkingen
Twijfel
tot liet
laatst
Breken
voor
bouwen
Leidse raad vannacht
om één uur naar huis
Na vier uur discussie stemde de
Leidse raad 19 voor en 12 tegen
Voor ons is sparen opeens
een stuk aantrekkelijker...
dank zij het Premie Spaarplan!
PREMIE
SPAARPLAN
Eindexamens
HTS Haarlem
1 DINSDAG 8 3VLT W68
LETOSCB BAOBtAt)
PAGINA 3
- -
ADVERTENTIE
LEIDEN De Leidse gemeenteraad
heeft gisteravond na een discussie
van ruiin vier uur een gewichtig be
sluit genomen, dat voor een onaf
zienbare reeks van jaren een wezen
lijke band tussen stad en universi
teit garandeert. Met negentien tegen
twaalf stemmen werd het voorstel
van B. en W. aanvaard om akkoord
te gaan met de universitaire bouw
plannen aan de Wittesingel. Deze
omvatten een groots centrum voor
de Universiteits-Bibliotheek en en
kele alpha-faculteiten, welk com
plex naar een ontwerp van de Am
sterdamse architect Zanstra onder
meer bekroond wordt door een toren
van circa 120 meter hoogte. Vooral
tegen deze toren was de laatste we
ken nogal oppositie gevoerd onder
de Leidse burgerij.
De discussies werden gevolgd door
een overvolle publieke tribune.
Onder de toehoorders bevonden zich
de prorector van de universiteit
prof. Kuenen, vertegenwoordigers
van curatoren van de universiteit en
leden van het actiecomité tegen
„de" toren.
Tot na de beantwoording van de
sprekers in de eerste ronde door de
voorzitter en drie wethouders was de
uitslag van de stemming onzeker.
Pas in de tweede ronde bleek dat de
Prot. Chr. fractie, die aanvankelijk
een forse slag om de arm had gehou
den. met de grootst mogelijke meer
derheid de bouwplannen zou steunen
ondanks niet weggenomen bezwaren,
waarmee de zaak voor B. en W. (en
vooral voor de Universiteit) in kan
nen en kruiken was.
De grootste tegenstand tegen het
plan kwam van KVP-zijde: deze frac
tie bleef, met de PSP en de
Noodraad. tot het einde toe te
gen in gezelschap van eenlingen
uit andere partijen. KVP en PSP von
den elkaar ook op andere wijze: bei
de poogden door middel van een
voorstel de beslissing uitgesteld te
krijgen, welke pogingen faalden..
B. en .W zegden tijdens de debatten
toe, te zullen streven naar een meer
frequente voorlichting van de raad
wanneer het over grootse projecten
als deze gaat, d:V- jaren van voorbe
reiding nodig hebben. Dit zou onder
meer kunnen door regelmatiger con
tact tussen betrokken raadscommis
sies en Universiteit of andere orga
nisatie die bij dergelijke plannen be
trokken is. Er was in de raad kritiek
op het feit dat voorlichting omtrent
de ontwikkelingen van de plannen
ontbroken heeft tussen 1962 toen het
principe besluit genomen was om
akkoord te gaan met het bouwter
rein en het voorstel van 1968 om
goedkeuring te hechten aan de
schetsplannen.
Heilloos avontuur
Bij de aanvang van de debatten
werd een motie van de heer Frans
(.PSP) om de behandeling uit te stel
len verworpen met 28 tegen 4 stem
men.
De sterkste opposanten van het to
renplan kwamen het eerst aan het
woord in de persoon van de heer L'jj-
ten (KVP). Deze stelde dat Leiden
zich met aanvaarding van het voor
stel in een heilloos avontuur zou stor
ten ten behoeve van een ander, na
melijk het Rijk. Hij betwijfelde of het
mogelijk is een centrum als van de
ze omvang te situeren juist bij de
grootste knelpunten van het Leidse
verkeer. Heeft men zich wel gereali
seerd dat verbetering van de infra
structuur van het verkeer een nood-
Voor de bouw van het toren
complex moet de gehele bebou
wing langs de Wittesingel tus
sen de Groenho vens tra a t en
het gebouw van het Leidsch
Dag-blad verdwijnen. Reeds en'.-
ge jaren geler'.en werd een ont
eigeningsprocedure mogelijk ge
maakt door het aanvaarden
van een desbetreffende wet
door het parlement.
Afgebroken moeten worden
circa twintig veel al dubbel of
meervoudig bewoonde woonhui
zen, tw°e be-trijven en het oude
Diaconessenh'iis. dat thans voor
studentenhuisvesting wordt ge
bruikt. Vervanging van deze
studentenhuisvesting is thans m
de maak door de verbouwing
van de voormalige fabriek van
de Gebr. Pel aan de Morsweg.
zakelijke voorwaarde is en dat dit
enorme bedragen zal vergen? Hij
vroeg zich af hoe het mogelijk was
dat het gemeentebestuur zich in
blind vertrouwen verlaat op toezeg
gingen van curatoren zonder de min
ste zekerheid omtrent de bedragen
die het Rijk ter beschikking zal stel
len om de bijzondere consequenties
van het bouwplan op te vangen. De
geprojecteerde parkeerruimte voor
500 auto's is voorts onvoldoende.
Spreker miste overigens de adviezen
van de Planologische Dienst, de wel
standscommissie en de monumenten
commissie. Wat zeggen die over het
sterke schaalcontrast tussen deze to
renbouw en de monumentale binnen
stad? In 1951 zijn er op de Wittesin
gel afgeschermde lantaarns aange
bracht omdat de sterrewacht last
van de straatverlichting zou hebben.
Is een 120 meter hoge toren dan geen
belemmering voor observaties of is
besloten de Sterrewacht dan maar
naar elders te laten verhuizen?
Alternatieven kon spreker niet ge
ven, althans niet gemotiveerd, om
dat hiervoor een diepgaand onder
zoek op vele punten nodig zou zijn.
Hij meende dat aanvaarding van het
plan zou betekenen, dat de raad be
wust zijn hoofd in een strop steekt
ten aanzien van de financiering en
met open ogen een kuil graaft van
verkeersmoeilijkheden om daar zelf
in te vallen.
Hij stelde dat zon fractie niet kon
en mocht stemmen voor dit voorstel
omdat nadere studie nodig is. Hij
stelde daarom voor, de beslissing op
te schorten.
Uitdaging
De heer Kret (Prot. Chr.)) was cu
ratoren van de Universiteit dankbaar
voor hun besef, dat zij een offer van
Leiden vroegen en voor hun bereid
heid om met alle middelen zich aan
de Leidse belangen aan te passen.
Dit neemt echter het dilemma niet
weg. Hoeveel bedenkingen er ook
tegen het plan blijven bestaan, ver
werping zou zeer veel schade berok
kenen aan twee van de drie hoofd
functies van Leiden, namelijk die van
Universiteitsstad en die van centrum
functie van Leiden. Bij wel aanvaar
ding staan wij echter voor zeer zware
financiële consequenties en voor pro
blemen rond de infrastructuur van
het verkeer.
Problemen als deze zullen zich ook
voordoen b.v. bij de ontwikkeling
van de Merenwijk. Is het beleid van
B. en W. wel krachtig genoeg om
dergelijke grote problemen op te
vangen? Van een weloverwogen plan
matig beleid in de afgelopen zes ja
ren by de uitvoering b.v. van het
wegenschema is niets gebleken.
Hier en daar wordt wel veel uitge
voerd, maar telkens ontbreken er
nog schakels zodat er niets reëels te
voorschijn komt .Wanneer op het ge
bied van verkeersverbetering in de
afgelopen zes jaar niets wezenlijks
tot stand is gekomen ziet het er som
ber uit voor over zes jaar wanneer
het singelcomplex voltooid zou zijn.
Het beleid van de Universiteit is
helder en doorzichtig en doortastend.
Daar horen B. en W. eenzelfde be
leid tegenover te zetten, maar daar
schort het aan. De schuld van de ge
volgen van een afwijzing zou daar-
door niet bij de Universiteit liggen
I maar bij het gemeentebestuur.
i Spreker noemde het een uitdaging
aan B. en W. te tonen, dat het colle-
ge de situatie en ontwikkeling werke
lijk in de hand heeft. Hij stelde de
stem van zijn fractie afhankelijk van
het antwoord van B en W. juist op
deze uitdaging.
J. LIJ TEN
heilloos avontuur
Gespleten fractie
Niet namens zijn fractie maar per
soonlijk stelde de heer Duyverman
(VVD) dat de Universiteit onvol
doende gebruik maakt van de thans
ter beschikking staande outillage
aangezien de talloze instituten Leiden
in de avonduren met „dode ogen"
aanstaren. Voorts vond hij een strij
digheid tussen het feit dat wel voor
het jaar 2000 gerekend wordt met
grootse projecten maar dat men geen
plannen heeft met de door de nieuw
bouw vrijkomende gebouwen in de
binnenstad in 1975. Hij zou zijn steun
niet kunnen geven.
Een andere mening was zijn par
tijgenoot de heer Zitman toegedaan.
Hjj vond dat de uit de burgerij naar
voren gebrachte bezwaren van rela
tief slechts zo weinigen afkomstig
waren, dat het overgrote deel van de
bevolking blijkbaar geen bezwaar te
gen het plan had.
Het silhouet van Leiden zal ook be
slist niet verstoord worden, en mo
derne en historische monumenten
behoeven ook zeker niet te contraste
ren zoals een heel oude klok ook uit
stekend. ja zelfs beter in een modern
interieur kan uitkomen, dan in een
eigentijds. Hij deelde mede dat de
grootst mogelyke meerderheid van
zijn fractie het plan zou steunen.
Leiden niet
opoffer
en
De heer Amptemeyer (PSP) meen
de dat men niet kon zeggen dat de
Universiteit Leiden zou moeten ver
laten bij afwijzing van het voorstel:
zij zou buiten de binnenstad gaan
bouwen, maar dat is. wanneer men
het meer dan benepen ziet, ook het
Leidse leefgebied. Hy pleitte voor het
„op poten zetten" van de verhoogde
spoorbaan, zodat deze niet meer een
barrière zou vormen tussen binnen
stad en universitaire wijk in de rich
ting van Oegstgeest. De verkeers
technische aspecten achtte hy een
overwegend bezwaar tegen het voor
stel, evenals de financiële consequen
ties. Hy meende dat de stad niet aan
de Universiteit mocht worden opge
offerd. Derhalve de PSP zou tegen
stemmen
Ook B zeggen legen
A-faculteiten
M VAN AKEN
na A ook B zeggen
Leiden is ondenkbaar zonder Uni
versiteit, de grootste werkgever van
deze gemeenschap en de stimulans
tot de beweging, die een groeiende
stad kenmerkt, aldus de heer Van
Aken (PvdA). Leiden heeft indertijd
een wys besluit genomen door A te
zeggen en thans moet ook B worden
gezegd tegen de A-faculteiten .De
reactie van de burgerij ttfdens de
KVP-voorlichtingsavond in de Burcht
'leeft hem de overtuiging gegeven
dat B. en W. op de goede weg waren
Hy was voor het plan omdat de Uni
versiteit dit project nodig heeft en er
geen bevredigend alternatief is.
Niettemin bestonden er ook bö
nog wel vragen, onder meer of het
gemeentelijk apparaat wel voldoende
geëquipeerd is voor de voorbereiding
en uitvoering van dergelijke objec
ten als de nodige verkeersvoorzienin-
gen, de komende opbouw van de Me
renwijk, de sanering van de binnen
stad etc.
De heer Van Aken gaf B. en Wf.
in ernstige overweging een orgaan
binnen de raad in het leven te roe
pen dat regelmatig van gedachten
zou kunnen wisselen met betrokken
instanties zodat men met de ontwik
kelingen op de hoogte zou kunnen
blyven.
Prijsvraag?
De heer Nijssen (Noodraad) ver
wonderde er zich over dat Oud Lei
den niet in het geweer was gekomen
tegen het plan en hy vroeg zich af
waarom er geen prijsvraag was uit
geschreven zoals voor het Amster
damse stadhuis. Hy was tegen het
voorstel.
De heer Van der Vliet (Prot. Chr.)
vroeg nog naar de storende „scha
duwwerking" van het gebouw voor de
televisie-ontvangst en wilde meer ze
kerheid over de plannen van de
spoorwegen om de baan naar Utrecht
omhoog te brengen.
Mevr. Blom-Vylbrief (CPN) ver
klaarde zich voor het voorstel hoewel
zij wel wat huiverig was voor de fi
nanciële consequenties.
Coördinatie
Na een pauze voor voorbereiding
van de antwoorden verklaarde de
voorzitter burgemeester Van der Wil
ligen dat B. en W. de uitdaging aan
nemen en dat er een duidelijke coör
dinatie tot stand zal worden gebracht
tussen gemeentebestuur en Universi
teit. en eventueel in de toekomst an
dere instanties, zodat aan de sug
gestie van de heer Van Aken gevolg
kan worden gegeven.
Wethouder Piena van openbare
werken wees er op, dat de uitvoering
van het wegenschema indertijd in
drie moten is verdeeld, waarvan de
eerste thans in uitvoering is en wel
voltooid zal zyn in 1972 wanneer het
einde van de eerste periode is aange
broken. Hij bestreed dat het college
blindelings vertrouwen had in cura
toren zoals ook in het verleden is ge
bleken. Voor de Sterrewacht ligt het
voorgenomen torenelement in de „do
de hoek" voor de waarnemingen. Er
is jaren naar alternatieve gezocht
doch bevredigende zijn niet gevon
den. Het Doelen terrein zal mis
schien over enige tijd beschikbaar
kunnen komen, maar nu nog niet en
dit betekent dat het nu te verwezen-
lyke object niet met deze toekomst
mogelijkheid rekening kan houden.
Voorts wees de wechouder er op dat
ook bv. Amsterdam besloten heeft de
alpha-faculteiten in de binnenstad te
handhaven.
Niet bij knelpunten
Mevr. Den Haan-Groen had de
taak als wethouder van verkeer de
ernstige bezwaren tegen het plan te
weerleggen. Zij wees er op dat juist
de situering vlak by de binnenstad
het aantrekkelijk maakt te voet of
op de fiets naar het complex te gaan.
Bij situering elders zou de auto-
stroom veel groter worden. Het com
plex zal vanaf de gedempte Trek-
vliet bereikbaar zyn zonder kruising
van het andere verkeer, en de Uni
versiteit zal de kosten van de daar
voor benodigde werken voor honderd
procent dragen.
Met nadruk wees zij er op, dat In
de situatie zoals deze zich zal voor
doen in 1975 het complex juist niet
vlak bij knelpunten in het verkeer
ligt. De Trekvlietweg geeft aan beide
züden mooien aansluitingen op uit
en invalswegen en is voorts een deel
van de geprojecteerde ringweg, die
het mogelijk maakt alle knelpunten
in de binnenstad te omzeilen.
Voorlopig achtte zy parkeerruimte
voor 500 auto's voldoende en verder
heeft de Universiteit alle medewer
king toegezegd wanneer de parkeer-
behoefte groter zou worden. Parkeer
verboden zullen worden uitgevaar
digd voor de omliggende straten,
waarby echter aan de bewoners ver
gunningen zullen worden verstrekt
om wel te parkeren.
Ingepast in
aanvaard schema
Wethouder Harmsen (Financiën)
wees er met nadruk op, dat het we
gen- en saneringsplan er nu eenmaal
is, zoals het door de raad is aan
vaard. In dit plan is nu het univer
sitaire complex ingepast, niet omge
keerd.
Het universitaire plan zal wel iets
meer investeringen vergen, maar die
zijn in verhouding met wat het we
genschema kost van kleine omvang.
De verkeersvoorzieningen moeten dus
niet als consequentie van het univer
sitaire plan worden gezien, maar als
op zichzelf staand noodzakelijk, het
geen de raad heeft erkend door het
wegenschema goed te keuren. Het
valt nog niet te zeggen of er even
tueel een extra Rijksbijdrage ver
strekt zal worden voor de uitvoering
van het wegenschema, maar dat
staat'buiten de kwestie van de uni
versitaire bouw.
MEVR.
N. A. DEN HAAN—GROEN
neem de fiets
In de tweede ronde van het debat
handhaafden de meeste sprekeg-s hun
standpunten doch verklaarde de heer
Kret, dat, zijn fractie op één lid na
door de argumenten van Bm en W.
was overgehaald tot voorstemmen.
Daarmee was het pleit beslist.
Stemming
Het voorstel van de heer Lijt^n
om de beslissing uit te stellen werd
ve>rworpen met twintig tegen elf I
stemmen. Voor het voorstel stemden j
mej. Van Buel en de heren Van der i
Klugt, Ham. Lyten, en Lambermont
(allen KVP), Pompe, Koppen en
Nyssen (allen Noodraad). Duyver
man (VVD), Frans en Amptmeijer I
(beiden PSP).
Vervolgens werd het singelplan
aanvaard met 19 tegen 12 stemmen.
Tegenstemmers waren de leden die
voor het uittsel van de beslis
sing hadden gestemd plus mevr.
Geelkerken (Prot. Chr.)
We sparen. En hoe! Mijn man en ik doen mee aan het Premie Spaar
plan en kopen nu jaarlijks samen voor 500 gulden spaarbewijzen.
Straks krijgen we dat bedrag terug mèt de rente endaar boven
op dan elk jaar nog eens 100 gulden premie van dit nationale plan.
Belastingvrij! Reken maar dat we met dat geld direct weer verder
sparen
Misschien is het Premie Spaarplan ook iets voor Even een briefkaartje aan
Premie Spaarplan. Postbus 51Den Haag en u ontvangt vrijblijvend een brochure
over alle mogelijkheden (spaar- en effectenbewijzen, levensverzekeringen, hypo-
theekaflcssingen,spaarkasinschrijvingen, garantiekredietaflossingen).
Wilt u persoonlijk advies? Spaarbanken, Boerenleenbanken. Raiffeisenbanken.
Postkantoren, Banken. Borgstellingsfondsen. Hypotheekbanken, Bouwfondsen.
Spaarkassen. Levensverzekeringmaatschappijen, assurantie-tussenpersonen en
de Sociale Verzekeringsbank zullen u graag alles over het Premie Spaarplan
vertellen.
Basis voor persoonlijk bezit
Geslaagde
leerlingen uit
Leidse omgeving
HAARLEM De volgende leer
lingen van de Hogere Technische
School in Haarlem, die in Leiden en
omgeving wonen, zijn geslaagd voor
het eindexamen: afdeling bouwkun
de: J. C. W. van Egmond, Voorhout;
B. C. van Beek. Haarlemmermeer;
A. Th. W. Westgeest, Oegstgeest;
afdeling weg- en waterbouwkunde:
C. H. J. Duineveld, Lisse; J. L. G.
Ransdorp, Haarlemmermeer; afde
ling werktuigbouwkunde: L. A. van
der Aar, De Kaag; C. J. van Kem
pen, Hillegom; G. P. M. Nouwens.
Oegstgeest; C. van Duyvenvoorden.
Katwyk aan Zee; H. Th. van Eeden,
Noordwijkerhout; G. M. Lommers.
Hillegom; P. C. Meester, Leiden; D.
Parlevliet, Katwyk aan Zee: W.
Pors, De Zilk; A. C. Strik, Alphen
aan den Rijn; E. K. Venema, Noord
wyk; H. J. Westerink, Oegstgeest; J.
de Winter. Voorhout;afdeling elektro
techniek: H. P. de Roos. Leiden; C.
J. Hilgers, Alphen aan den Ryn; K.
D. Noort, Rijnsburg; P. J. Passchier,
Noordwyk aan Zee: J. Roelofs. Lei
den; L. H. J. Schaap. Noordwyk aan
Zee; R. E. Spierenburg, Leiden; A.
W. Stemerding, Hoofddorp; A. Ver
biest, Leiden; J. A. P. v. d. Voort,
Sassenheim; G. N. M. Zwartjes, Lei
den; afdeling- scheepsbouwkunde: M
A. J. Scholten, Alphen aan den Rijn.
LEIDEN Rond het middernachtelijk uur begon de Leidse
raad nog aan de behandeling van een agenda, waarop niet min
der dan ruim 25 voorstellen voorkwamen. In recordtijd om
één uur sloot de voorzitter de vergadering kregen al deze
door ons reeds gepubliceerde voorstellen het fiat van de raad.
Slechts bij een enkel agendapunt werd een korte vraag gesteld.
Nog geen
bouwgrond voor
Leidse Spaarbank
Een voorstel, waarover ongetwy-
feld nog lang gesproken zou zyn (di
verse raadsleden maakten kenbaar,
dat zij over het voorstel het woord
wilden voeren), werd aangehouden
tot een volgende vergadering. Het
was het voorstel om aan de Stich
ting Leidse Spaarbank een perceel
bouwterrein, gelegen aan het Bevrij
dingsplein, te verkopen. Wethouder
Piena zegde de raad toe, dat de
raadsleden over dit voorstel nog na
der zullen worden geïnformeerd,
waarby ook de overwegingen van de
winkeliersvereniging in dit stadsdeel
in beschouwing zullen worden geno
men. Afwijkingen in het eertijds op
genomen bestemmingsplan spelen
hier een rol van betekenis.
Tot leden van de Culturele Raad
Leiden (buiten de leden van de
raad) werden gekozen prof. dr. A.
Brouwer, de dames G. H. M. van
Dongen-te Nijenhuis. W. v. d. Hulst-
Mcngerink en F. Kuenen, prof. T. H.
Lunsingh Scheurleer en de heren C.
J. Buurman en A. Koningsveld.
Voor de raad neemt in deze Raad
zitting de heer Provo Kluit, met als
plv. lid de heer J. Lijten.
Op een schriftelijk gestelde vraag
van de heer Amptmeyer (PSP) in
zake het uitblijven van een ant
woord op een brief van de heer Y.
Brouwers namens de groep B37,
deelde wethouder, mevr. Den Haan-
Groen mee. dat de behandeling is
vertraagd door o.a. het ontbreken
van een adres op het verzoek en de
daarop tijd in beslag nemende
schriftelijke mededelingen van de
afdeling Leiden van de N.VSH. en
de voorzitter van het Kreatief Cen
trum „Zisexzo," dat zy zich nadruk
kelijk van de aotiviteiten van B37
distanciëren.
ADVERTENTIE
LEIDSCHE ZONWERINGFABRIEK
MARKIEZEN. ROLSCHERMEN.
ALUM. JALOEZIEËN
Fa. D. LADAN Zn.
MOLENSTEEG 27 EN 12
Leiden - Tel. 21375—43115
LEIDEN De jeugdleden van der Luit, is jeugd- en sportleider
de judoclub „Eendracht" hebben
gisteren hun ivitte judopakken
aangetrokken om het huwelijk
van twee judo-liefhebbers met
ballonnen en een ereboog te vie
ren. De bruidegom, de heer A. van
en evenals zijn bruid, mejuffrouw
L. Borst, lid van „Eendracht"Op
de foto het jonge bruidspaar
lachend onder de ereboog bij de
uitgang van het Stadhuis.
(Foto LD/Holvast)