op
ese Douane-unie
1 juli
een
feit
Goed maar onbegrijpelijk
Laatste barrière is
nu verdwenen
Kippen
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Ie
van
bezinning
610-of 2025-
kBOK» DAGBUD
PAGINA 1|
DEN HAAG (GPD) Na 10 jaar van vaak moeizaam on-
«rhandelen is de Euromarkt weer dichter bij de werkelijkheid,
p maandag 1 juli a.s. worden vérstrekkende bepalingen van
:acht. De belangrijkste daarvan is wel de opheffing van de nog
«terende 15% van de tussen de landen van de EEG onderling
ldende douanetarieven. Op 1 juli is dan de laatste barrière
?rdwenen en wordt de Europese Douane-unie een feit.
In het verdrag van Rome was deze datum vastgesteld op 1 januari
10. Er is dus een tijdwinst van iy2 jaar behaald. Onder andere om-
mdigheden zou een dergelijke prestatie aanleiding geven tot uit-
indige festiviteiten, temeer omdat, dank zij de EEG, het handels-
rkeer tussen de landen onderling een aanzienlijke groei heeft laten
tn en heeft bijgedragen tot een hogere welvaart.
Geen festiviteiten
Iet ziet. er echter naar uit, dat
festiviteiten ditmaal maar wei-
terecht zal komen. In de afge-
en Jaren is wel gebleken, dat het
van de EEG bepaald niet over
is gegaan en soms met ma-
honzittingen of andere bijna pa-
che maatregelen een crisis moest
rden voorkomen. In de komende
inden zal het waarschijnlijk niet
aakkelijker gaan. De gevolgen van
Franse crisis en de door de Fran-
autortteiten genomen monetaire
iatregelen kunnen nog nauwelijks
rden overzien. Ook is het vraag
je van het al ot niet toetreden
Engeland tot de Euromarkt een
edend heet hangijzer. Bovendien,
70| weet wat generaal De Gaulle
aks voor maatregelen zal treffen.
begin van de Douaneunie be-
)®t allerminst het einde van de
ss^en. In de tweede plaats zullen
1 juli de voorwaarden worden
roffen om de tariefmuur die rond
de Euromarkt is opgetrokken
beJins definitief te sluiten. Dit bete-
it dat voorlopig gelijke invoerreoh-
zullen gelden voor alle goederen,
van buiten de Euromarkten zul-
worden ongevoerd. Dit z.g. „bui-
ïtarief" is het rekenkundig gemid-
Ide van de tarieven, die de Euro-
rktlanden elk afzonderlijk vroeger
dden ingesteld.
De industriële produktie is in het
eerste kwartaal met 9% toegenomen
en de export steeg met niet minder
dan 13 Toch blijft de toestand
reden geven tot enige zorgen. Dit
betreft dan in het bijzonder de ont
wikkeling van de werkgelegenheid en
de toestand van de betalingsbalans.
Het vorige jaar is ondanks het her
stel van de industriële produktie en
de bevredigende resultaten in de
landbouw en de bouwnijverheid de
werkgelegenheid toch met 1% gedaald
Dit wijst er op dat het werkgelegen
heidsvraagstuk niet ln de eerste
plaats een kwestie is van gunstige
of minder gunstige conjunctuur
doch dat er structurele veranderingen
bezig zijn zich te voltrekken, die on
der andere verband houden met de
toenemende automatisering en ratio-
Weerstanden
Het spreekt vanzelf, dat de nieu-
tariefmuur nogal wat weerstand
eft opgeroepen bij de agrarische
iden wier produkten grotendeels of
heel naar de Euromarktlanden
i xden gexëxporteerd. Vooral In
mmige Latijns-Amerikaanse lan-
n ziet men niet zonder vrees de
jen van de tariefmuur tegemoet,
terecht. Want tal van Zuid-Ame-
"^kaanse produkten zullen straks op
puistige wijze moeten concurre-
met agrarische produkten uit bv.
Irikaanse gebieden, die by de Euro-
irkt zjjn aangesloten en niet de
delige gevolgen van het bultenta-
rf ondervinden.
Een lichtpunt Is, dat de tariefmuur
inder hoog wordt dan aanvankelijk
erd voorzien. Als gunstig gevolg van
Kennedyronde zullen op 1 Juli
de eerste twee fasen van de ta-
ifverlaging worden gerealiseerd. Het
aitentarief zal daardoor op de dag
in in werking treding terstond met
worden verlaagd. Voor Neder-
nd en voor West-Duitsland heeft
Be tariefverlaging niet zoveel te be
ekenen. omdat de tarieven hier steeds
tlatlef laag zijn geweest. Veel gro-
er zijn echter de consequenties voor
tankrijk en Italië, die in het verle
en wel een vrij hoge tariefbescher-
J irng handhaafden. Vooral de Fran-
economie, die bovendien de schok
n loonsverhogingen moet verwer
en, zal zonder twijfel de no-
lge aanpassingsmoeilijkheden ople-
eren. Te verwachten is, dat boven
rankrijk voorlopig nog flinke wol-
envelden blijven drijven aan de
wnomische hemel.
Over Duitsland daarentegen schijnt
te hemel geheel te zijn opgeklaard.
U(jkens uitlatingen van de Minis-
van Economische Zaken prof.
larl Schiller, heeft het particuliere
trbruik in dc Bondsrepubliek gclei-
Itlijk weer een grote omvang verkre-
tn, hetgeen een gunstige invloed
leeft op de investeringen. Het
beeft er dc schijn van, dat de reces-
te van enige maanden geleden
Ibans volledig i»s achterhaald en een
lieuwe haus^epcriode ia ingetreden.
nalisering van de produktie. Dit be
tekent. dat het arbeidsvraagstuk een
probleem is van langere duur. dat
alleen dan bevredigend kan worden
opgelost, indien kan worden overge
gaan tot planning op langere termijn
en daarby landelijk zoveel mogelijk
coördinerend wordt opgetreden.
Kleiner overschot
Dit verklaart waarom de SER pleit
voor de instelling van een raad voor
de arbeidsmarkt die het karakter zal
hebben van een permanent adviesor
gaan. Dit jaar zal het overschot op
de betalingsbalans minder groot zijn
dan aanvankelijk werd geraamd,
over het eerste kwartaal was de lo
pende rekening op kasbasis ongeveer
in evenwicht, doch er moet nog héél
wat gebeuren om het overschot van
rond 500 miljoen gulden te bereiken.
Een overschot op de betalingsba
lans wil zeggen, dat de nationale be
sparingen groter zijn dan de beste
dingen. Tot deze bestedingen behoren
de investeringen. De omvang hiervan
houdt nauw verband met de ontwik
keling van de consumptie en op haar
beurt is deze weer sterk afhankelijk
van de loonontwikkeling. Het is be
grijpelijk, dat de regering deze lonen
zoveel mogelijk wil stabiliseren om de
inflatoire krachten, die door loons
verhogingen worden aangewakkerd,
te temperen. De vakbeweging wil zo
als bekend, deze ontwikkeling bevor
deren door een deel van het loon in
te houden als spaarloon. Doch de ani
mo hiervoor bij de werknemers is
niet groot, daar zij hierin een soort
gedwongen sparen zien waartegen
over een onzekere beloning staat, bo
vendien kan ieder, düe een redelijk
inkomen heeft, op allerlei wijzen
krediet krijgen tn de vorm van afbe
talingskrediet, huurkoop, persoonlijke
ADVERTENTIE
3 zits bank met losse rug- en zitkussens van polyeter en bekleed met
prima zweedse ruitstof Houtwerk groen transparant gebeitst essen 610,-
leningen. voorschotten ed. Bij som
mige vakverenigingsbestuurders is
dat blijkbaar een doorn in het oog
vooral omdat hier te lande ook een
lening kan worden gesloten als men
met vakantie wil gaan. een krediet
vorm. die in het buitenland reeds
lang gemeengoed is geworden. Merk
waardig is dat vooral deze vakantie
lening de aandacht trekt hoewel in
feite sprake is van een variant van
de gewone persoonlijke lening die hier
reeds lang burgerrecht heeft ver
worven. Of de opleving, waarvan het
rapport van de SER spreekt, van
lange duur zal zijn, valt voor leken
steeds moeilijk te beoordelen.
De effectenbeurs, die vaak de graad
meter is, blijkt echter de mening
toegedaan, dat de vooruitzich
ten vooralsnog niet op veranderingen
duiden. Het koersniveau blijft op het
hoogste niveau van het jaar en voor
al de internationale fondsen genieten
nog steeds een grote belangstelling.
Daarnaast hebben fusieberichten
ook de lokale markt een goede steun
gegeven. In dit verband trok in het
bijzonder deze week de aandacht de
aangekondigde fusie tussen de
scheepswerven van Veroime en de
NDSM.
Een nieuwe eend
In de obligatiesector verscheen de
ze week een nieuwe eend in de bijt
in de vorm van de Inter-American
Development Bank die toestemming
krijgt voor de eerste maal een gul
denslening op de Nederlandse kapi
taalmarkt te plaatsen. Deze bank
vervult voor de 21 Latijns-Ameri
kaanse landen een soortgelijke func
tie als de Europese Investerings
bank in de Euromarkt. De 7 gul
denslening groot 30 miljoen gulden
die thans door deze bank wordt aan
gegaan zal worden gebruikt om de
Zuid-Amerikaanse landen kredieten
in guldens te verlenen teneinde deze
landen in de gelegenheid te stellen
tot investeringen over te gaan waar
bij ook Nederlandse ondernemingen
kunnen worden ingeschakeld
Soms moet het je ineens op
vallen en dan pas zie je het
gekke ervan. Honderd keer was
ik al wel langs een buitenren,
druk bevolkt met kippen gelopen.
(Ik heb namelijk ook nog bui
ten de stad gewoond». Omdat
zaken van breed belang mij
langs de dorpswegen deden spoe
den dat meende ik in ieder
geval liet het kippenvolk mij
koud. Hoog er boven verheven,
neus in de wind. geen aandacht
voor het gekrabbel en gekakel
op lager niveau, ging het voort.
Tot op een keer mijn zoon mij
dwong tot uitgebreider belang
stelling voor het kippevolk.
(Waar kinderen je al niet toe
brengen!). En toen zag ik het:
Betrekkelijk rustig liepen ze
rond! Ineens: gekakel in een
hoek en daar vloog de hele kluit
met achterlating van eigen lek
kernijen en een zojuist verover
de krabbelplaats, allemaal naar
die ene hoek. Daar scheen „je
van het" dan te zijn springen,
fladderen, prikken totdat van
een andere kant plotseling een
geheime lokroep moest geklon
ken hebben. Haastige poots stoof
de menigte toen daar weer heen.
Over ruggen en vlerken, de sna
vel vooruit gepriemd, vloog ie
der op het nieuwe bezienswaar
dige af.
We hebben ons minstens een
half uur vermaakt met deze ver
toning. Kostelijk, dwaas, doel
loos én ter overdenking.
De eerste juli. dus de eerste mas
sale vakantieperiode staat voorde
deur. Op naar zongebrande kus
ten, naar „goedkope" landen en
waar zou van 't jaar weer het
grootste gedrang zijn? Een r
hemzinnige lokroep schijnt te
klinken en daar gaan we:
„haastige wiels!"
En de gevolgen. Ik hoop dat
u allemaal weer heel en gezond
en vrolyk terugkomt etc. etc.
etc. Vóór u gaat. denk eens aan
mijn kippenrenMoeten w'i ook
zo kippig zijn? Zien we ook niet
anders dan: halen wat er te ha
len valt? Desnoods over ruggen
en vlerken heen? In dieren vlo
gen de veren eraf... blijft dat bij
veren als wij er op los stui
ven? Welk soort kortzichtigheid
kippigheid) overvalt ons toch bij
de grote vakantie-volksverhui
zingen.
De ellendigste dingen lees je
weer in de kranten. .Denken de
mensen dan helemaal niet meer
na?" vraag je verbijsterd. Stro
men verkeersongevallen. ver
drinkingen. verbrandingen, kin
deren gekraakt Een gruwelijk
breed spoor van verwoestingen
markeert de vakantieperiode.
Toe. denk toch éérst goed hier
over na! We zijn toch geen
kippen! Heel veel aandacht en
zorg besteden we een heel jaar
lang aan allerlei hoge en ver
heven en gewichtige en dwin
gende zaken. Met overleg en
voorzichtigheid, met volle aan
dacht en verantwoordelijk
heid doen we onze grote men
sen zaken. Laat voor de vakan
tie-ren. tenminste de kinderen
ons dan noodzaken om eens
even stil te staan, deze „kijk"
erop ook eens te beleven we
zyn tenslotte toch geen kippen!
Geref. predikant te Leiden.
J. Bovenberg
nc.
Leiden Hervormde Gemeente.
Pieterskerk 10 u. ds. P. Kloek (H.
10 u. ds. I. S. Kij-
L. J. de
Avondmaal)
Hooglandse kerk
10.30 u
3 zits bank met schuimrubber losse kussens. Bekleed met echt. zeer
soepel, doorgeverfd leder. In de kleuren rood. bruin of zwart. 2025,-
•t Is maar wat u uil wilt geven voor een goede bank. Of wat het beste
in uw interieur past. Maar kwaliteit en vormgeving zijn goed; van allebei.
Zo is de Hasselman Pander kollektie zorgvuldig afgestemd. Op UI
Hasselman Pander
centrum voor stijlvolle interieurverzorging, botermarkt 20-22. leiden
Beeld afsluitdam
Veerse Gal
DEN HAAG (ANP) Op de s0
sluitdam bi) Walcheren al op 4 juli
een beeld van de Amsterdamse
beeldhouwer Care! Kneulman wor
den onthuld, dat bedoeld is om de
herinnering aan de werken tot af
sluiting van het Veerse Gat leven
dig te houden.
Carel Kneulman heeft het beeld
vervaardigd in gezamenlijke op
dracht van het ministerie van CRM
en van de NV Dijksbouw te Den
Haag. de aannemingsmaatschappij,
die in de jaren 1958-1961 de werken
tot afsluiting van het Veersche Gat
heeft uitgevoerd. Na de onthulling
op 4 juli zal het beeld door de op
drachtgevers aan de beheerder van
de dam, de Rijkswaterstaat, worden
overgedragen.
Marekerk
Jong.
Bethlehemkerk Drlftstr.: 10 u.
ds. Joh. Poort (H.A.).
Maranathakerk Lange Morsweg:
10.30 u. dhr. J. W. Hoffenaar te Voor
hout.
Bevrijdingskerk Montgomerystr.
u. ds. H. W. Hemmes. 7 u. ds. H.
Bouter (afscheid).
Konlngskerk Konlngsstr.10 u.
ds. L. Kievit (HA.).
Vredeskerk Burggravenln. 10 u.
ds. A. J. Lamping.
Ver. Vrljz. Hervormden Aula As-
serstr.: 10.30 u. ds. M. J. Wagenvoorde.
Eglise Wallonne Breestr.: 10.30
u. Pasteur Frank le Cornu.
Academisch Ziekenhuis: 10 u. ds. J.
E. Brederveid.
Dlaconessenhuls: 10.30 u. ds. H. W.
Hemmes.
Jeugdkerk L.H.J.-gebouw Leven-
Lal: 10.30 u. dr. P. J. Schoonhelm.
Geref. kerk: Zulderkerk. Lammen-
BChansweg 15: 10 u. ds. Bovenberg. 7
kand. D. Braam te Leiderdorp.
Petrakerk, Surinamestr. 10 u. dr.
Dronkert. 6.50 u. ds. J. Zijlstra te
Duurswoude. (Dienst met belangstel
lenden.).
Oude Vestkerk: 10 u. ds. J. Drost,
hoofdlegerpred. Rijswijk. 5 u. ds. Bre
derveid.
Beloftekerk: 9 u kand. D. Braam.
5 u. dr. Dronkert.
Bevrijdingskerk, Aerent Bruunstraat:
10.30 kand. D. Braam. 7 u. Gem. dienst
met Herv.. voorg. ds. H. Bouter. (Af-
scheldsdlenat ds. Bouter)
„Groenhoven": 10 u. ds. Mooi hulzen.
.De Mirt": 10 u. (Ouderendlenst)
dhr. Witte.
Zulderkerk (lng. Bloemlstenln.) t 3 u.
dienst voor doven.
Geref. Kerk (vrljgem.) i W I
ds. J. v. d. Haar.
Doopsgezinde gem.: 10 ds. H. van
Bllderbeek.
Evang Christ. Gean. (Mlddelstegrt.
8)10 u. evang. J. van Veen.
Christian Science (Steensehuur 6)1
10.30 u. dienst.
Oud-Kath Kerk (Cronestelnkede 8):
10 u. H. M.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstr. 10)
10.30 H. Mis.
Nieuwe Apost. Kerk (Hoge Rijndijk
24)9.45 u. en 4 u. dienst.
Leger des Hells: 10 u. heUlglngs-
dienst 7 AO u. verlossingssamenkomst.
Chr. Geref. Kerk: 10 u. en 5 u. ds.
C. Carller.
Remonstr. Gem. 10.30 u. ds. J. Th.
Mackenzie.
Baptlstengem. 10 u. dhr. A. Gebel
te Den Haag.
Evang. Luth Kerk 10.15 u. ds. J.
Happee.
Geref. Gem. 10 en 5 u. leesdienst
(woensdag 7.30 u. ds. A. van Vliet)
Church of England (Oud-Kath.
Kerk) 7.30 uur dienst.
Rtjnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
en 7 u. Kand. P. Droogers te Utrecht.
Chr. Geref. Kerk 9.30 u. Dienst des
Woords. 2.15 u. dhr. P. Beekhuls te
Apeldoorn.
llplien aan den Rjjn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastr. 9.30 ds. M.
Hanemaayer. 6.30 u. drs. F. G. M.
Broeyer te Hoogmade. Kruiskerk
Gouwsluls 6.30 dhr. C. Stroo te Koude
kerk aan den Rijn. Opst-ndlngskerk
9.30 u ds. P. A. Lefeber. 6.30 dr. A. van
Haarden te Waddinxveen. Gebouw Na
bij 9.30 u. Jeugdkapel dhr. C. Otto. -lft He -y
Gebouw Bethel 9.30 u. drs. P. S. A.i930 ids' H niewfuHA') 1010 iT da
N'oordwyk nan Zee Herv. Gem.
10 u. ds. J. van Dok. 7 u. ds. D. Keu
rling. (De Rank) 10 u. Jeugdkerk. Sole
Mto 10 u. ds. D. Keunlng. Geref. Kerk
10 u.
den. OudshoornOudshoorn:
ds. G. Cadée. Sionskerk 9.30 u. Kandi
daat H. J. van der Steeg te Oegst-
geest. 6.30 u. dhr. H. J. Henzen te
Leiderdorp. Gebouw Onderweg 10 u.
prof. dr. J. Schoneveld te Den Haag.
Aula Noord 11 u. dhr. C. Stroo Koude
kerk aan den Rijn. Geref. Kerk Mara-
nathakerk Raadhuisstr. 10.30 u. ds. G.
A. Westerveld. 6.30 u. ds. G. O. N.
Veenhuizen. Salvatorikerk W. de Zwij-
gerln. 9 u. ds. G. A. Westerveld. 7 u.
ds. R. de Vries te Katwijk aan Zee.
Alphen- Noord Goede Herderskerk 9 u.
ds. G. O. N. Veenhuizen. 6.30 u. ds.
G. A. Westerveld. Geref. Kerk (vrijge
maakt) 9.30 en 6.30 u. ds. H. Scholte.
Chr. Geref. Kerk Jeruzalemkerk Grlj-
lenstelnstr. 9.30 u. en 5 u. dhr. P.
leekhuis te Alpeldoorn. Oud Geref.
Gem. Kerkgebouw Hoofdstr. 240 9.30
u. en 4 u. Leesdlensten. Rem. Geref.
Gem. Van Mandersloosstr. 10.30 u. dr.
Cramer te Leiden Streekdienst.
Baptisten gem. Kerkgebouw Molen-
vlietln. 10 u. dhr. Schuil. 6.30 u. ds.
Cohen. Volle Evangelle-gem(Volks
belang) 10 u. dienst.
Aarlanderveen Herv. gem. 10 u.
ds. G. van Doom. 6.30 u. ds. Reyenga
Zevenhoven (Jeugddienst). Geref.
Kerk 10 u. en 630 u. dr. J. M. van
Minnen te Utrecht. Chr. Geref. Kerk
930 u. Dienst des Woords. 2.30 u. dhr.
B. Wltolerr te Apeldoorn.
Boskoop Herv. gem. 9.30 u. ds,
A. de Leeuw. 6.30 u. ds. W. L. He(j-
mans. Vrljz. Prot. Geloofsgem. 7 uur
ds. T. G. Scholte lilt Groningen Chr.
Geref. Kerk 9.30 u. leesdlenet 3 u. ds.
J. H. Carller uit Lelden. Geref. Gem.
930 en 6 n. Leesdienst. Geref. Kerk
930 en 6 u. ds. Erdmann uit Gouda.
Bodegraven Herv. gem.
10.30 u. ds. Romein te Wezep 630 u.
hx. Van der End. kand. te Kootwijker
broek. Salvatorkeric: 10 ds. Cirkel 630
u. ds. Van Harten. Geref. Kerk 10 en
630 u. ds. R. J. Schaafsma. Utrecht.
Geref. kerk (vrljgem.) 930 u. lees
dienst. 4.15 u. ds. H. Scholte. Geref.
Gem. 10 en 6 u. leesdienst. Evang.
Luth. Kerk: 9 u. ds. B. G. te Winkel.
Evangelisatiekring: 10 u. eredienst 6.45
u. Jb. Klein Haneveld.
Hazerswoude Herv. Gem. 10.30 ds.
Joh. Stehouwer te Al hen a. d. Rijn.
Herv. Geref. Evang. (VGLO-school,
Schoolstr. 2) 10 u. ds. H. Stolk. (Sche-
venlngen) 7 u. ds. W. VroeglndewelJ
(Katwijk aan Zee).
XoordwUk-BInnen Herv. gem, 10
u. ds. A. L. Lapré. 7 u. ds. J. van Dok.
Geref. kerk 9.30 u. ds. W. Dekker
(HA.) 7 u. ds. H. HJessen. Van den
Berghstlchtlng 11 u. ds Van den Berg
SassenheimNed. Prot Bond 10.30 u.
ds. C. Brinkerink (Oostvoorne)
Noordwykerhout Herv. gem. 10
ds. A. H. Smlte (De ZUk) 7 u.
ds. Smits.
Nlenwkoop Herv. Gem. 9.30 u. ds.
W. L Heijmans te Boskoop. 6.30 u. dhr.
van den Hoek te Leiderdorp. Geref.
Kerk 10.30 u. ds. G. O. N. Veenhui
zen te Alphen aan den Rijn. 6.30 u. ds.
J E. Brederveid te Lelden. Rem Ge
ref. Gem. 10.30 u. Streekdienst te Al
phen aan den R(jn. Kerkgebouw van
Mandersloostr. Chr. Geref. Kerk 9 30 u.
en 6.30 u. dhr. J. van Leeuwen.
Nlenwveen Herv. Gem. 9.30 u. dhr.
J. Goedhard te Noorden. 6.30 u. d*.
P. A Lefeber Alphen aan den Rijn.
Geref. Kerk 930 u. en 630 u. ds. H O.
A. Metnders.
Oude Wetering Herv. gem. 930
ds Lalleman. 3 u. ds. Poort te Lei
den Jeugddienst. Geref. Kerk 930 u. en
6.30 u ds. J. B. Vanhaelen te Mij
drecht Rem. Geref. Gem. Geen dienst.
,^eSStgeest - Herv. gem. Groene Kerk
lïïi E Verdonk (Paulu.-
NnÜ-ir vU„ -2' L Callenbach te
Nytoerk. 7 u. prof. dr. A. J. Rasker
Bendingskapel 10 u. mej. Chr.Slotema-
B™lne (Jeugdkapel). Vrljz. Herv
Geoi.oentrum1030 u. mr. A.
ff- .Kist. Geref. Kerk 10 en 7 u. da.
/HA-) Geref. Kerk (vrljgem.)
RjJnlandslyceum 8.30 en 3 u. leesdienst
KÏÏÏÏÏSS? 8 30 8 H-
gem. Grote kerk
sllga_ (HA.). 5 u.
Willem Brakman. "Het godgeklaagde
feest". Querido. Amsterdam
„Het godgeklaagde feest" is het kerstfeest, dat is wel duide
lijk. Een man genaamd Vogelaar deze naam roept een reeks
van associaties op reist per trein naar een dorp waar hij het
kerstfeest zal gaan vieren. De indrukken van de reiziger onder
weg, het rijden over een brug. het landschap dat voorbijglijdt,
de zonsondergang, worden uitzonderlijk beeldend en persoon
lijk beschreven, dichterlijk zou men kunnen zeggen als deze
roman niet zo zuiver en alleen proza was.
JNaar herstel
In maart en april waren de kleln-
hndelsomzetten 4%co hoger dan in
it overeenkomstige periode van 1967
«n de binnenlandse orders voor con-
•Unptlcgoederen waren bij de indus
trie zelfs circa 25% hoger dan vorig
jur. Het herstel van de WestduiUe
tconomie kan ook voor ons land be-
Itngrijke gevolgen hebben, daar onze
«port ln zo sterke mate van ons
Khterland afhankelijk is. Het Is in
dit verband typerend dat ook het 12-
halfjaarlijkse rapport, dat de
tt.E.R. heeft uitgebracht, een posi
tieve uitleg geeft van de ontwikke-
'•ng van onze export en de con June-
niet ongunstig beoordeelt.
In het dorp waar hij aankomt,
staat op het plein bij het station een
kolossale kerstboom Vogelaar loopt
langs de winkels en ziet de versierin
gen. In een winkel echter heeft men
niet meegedaan en deze maakt op
hem indruk „ver naast het kerst
feest gelegen" te zijn. Hij herinnert
zich zo n „gat" in het feest uit zfjn
jeugd, toen hij een tekening gemaakt
had van de kerstboom en die ver
knoeid. Dan komt het eind van het
dorp. Bij het Don Bosco-huis Don
Bosco is als ik mij niet vergis een in
de jaren dertig heilig verklaarde
staat in de tuin een enorme kerststal
opgesteld onder schijnwerpers. Voge
laar blijft er diep onder de indruk bij
staan en houdt een samenspraak met
God. De laatste zegt oa. „Mijn stal
letje. mijn lieve kraampje, myn
uitstalkastje..een marktkoopman
ben ik; kouwe voeten, handen onder
de oksels, adem als pluimen uit de
neus, maar klanten homaar'
Vogelaar zegt dat God hem aan zijn
vader doet denken en God vertelt
van zijn ervaringen b ijde kruisi
ging. Aan het eind komen de beide
sprekers tot de conclusie, dat de stal
toch niet deugt, omdat het licht cr
verkeerd opvalt.
Dan wandelt Vogelaar verder en
ziet in het donker van het bos een
zwak licht, dat een raampje van een
armoedig huisje blykt te zijn. Als hij
bezig is naar binnen te kijken en een
oude man en vrouw ziet, verschijnt
een veldwachter, die hem de naam
Behemoth (uit het boek Job) in her
innering roept. Het kleine huis blijkt
Huize Tobias te zijn. De veldwachter
brengt Vogelaar naar het hotel waar
hij zijn moet. maar dreigt wel met
arrestatie. In de keuken staat een
man. Ferwerda. een lepel stroop af
te likken. Onderweg heeft Vogelaar
ook nog een beeldengroep (oorlogs
monument met vrouw) zien staan
De strooplikker zegt dat hij door
snoepen „visionair" wordt. Maar hij
is het die 't gastenooek haalt, waar
in Vogelaar blijk te zyn ingeschre
ven. Veldwachter af met aohterla-
de context, bezoeken Vogelaar en Ma
het medsje nog eens dat rustig ligt te
slapen en aan wie het wonder ge
schiedt van het ..Gij zijt genezen".
Het meisje blijkt dan wakkei- te zijn
en heftig te huilen. Even raadsel
achtig als aille andere gebeurtenissen
in deze roman is ook het slot.
Dit alles heb ik gelezen en herle
zen en ik moet bekennen dat het ver
band tussen de verschillende gebeur
tenissen voor mij een raadsel is en
blijft.
Zoals ik aan het begin al gezegd
heb, is het werk stylistisch voortref
felijk. De taal is ongehoord beeldend
en plastisch en van grote trefzeker
heid. Daardoor maken de taferelen
van mensen zowel als van landschap
een sterke indruk die ook blijvend is.
In deze taal van Brakman zit, al
thans voor zover ik meen te kunnen
waarnemen, ook een element van
ironie dat het geheel nog raadselach
tiger maakt
Mogelijk helpt het de a.s. lezer op
vrouw om hen een mand met kerst- I weg als ik iets aanhaal uit de flap-
gaven te brengen. j tekst: „Op het kerstfeest, het feest,
waarop de hemel verlossend over de
aarde buigt, smelten in Vogelaar de
elementen dood, erotiek, moeder, die
ieder voor zich al de mogelijkheid
van verlossing in zich dragen, samen
tot het ene beeld van de kruisafne
ming uit zijn kindsheid. Het is het
centrale beeld van het boek. maar
het is de kruisafneming van een „ge-
isoleerde" die daardoor zien kan. dat
het de wenende vrouwen waren die
Hem er weer aan vast nagelen.
Dit moet dus de verklaring zijn;
evenwel niet voor mij.
ting van een haas. De eigenares van
het hotel heet Ma Schroder. Zij ia
van Rubensiaanse gestalte. Er aijn
nog andere gasten, onder wie een
ziek meisje, een jong paar van wie
de man voortdurend met de radio
zit te knoeien, en later nog andere
wat sihcimmiger figuren.
De verhouding tussen Vogelaar en
Ma Is wonderlijk. Vogelaar is blijk
baar een vriend van haar verdronken
zoon Puck geweest, maar de erotiek
blijkt een lang niet geringe rol te spe
len tussen dit eigenaardige paar. Als
een soort tussentaferelen horen we
een verhaal verteld door Ferwerda
over een Lilith-acht^ge vrouw die een
huwelijk bedreigt (Het is geen kerst
verhaal, zegt Ma terecht), een scène
op een marktplein waar een man
Jordaanwater staat te verkopen
de omstanders raadt dagelijks voor
de spiegel de zelfkennis te beoefe
nen en een herinnering aan een an
dere vriend van Vogelaar die in een
ziekenhius gestorven is. Ferwerda en
Vogelaar gaan naar Tobias en zijn
Zy baden de oude zieke man. die
geheel met een zwarte zalf is inge
smeerd en gaan dan weer terug naar
het hotel. Dan volgt de maaltijd en
daarna een ontmoeting met nog an
dere mensen in het hotel met een
en verward gesprek. Vogelaar maakt
met het meisje een wandeling, doch
laat haar bij een boom alleen om te
rug te gaan naar de kerststal. Daar
wordt hij weer door de veldwachter
betrapt, doch weet te ontkomen.
Thuisgekomen stopt hij het meisje in
bed. Na nog meer gesprekken over
christelijke begrippen in een vreem-
Vierlng HA. 6.30 ds. J. P. de Roem te
Katwijk aan Zee. Voortzetting HA. en
Dankzegging. Geref. Kerk 9 en 5X U.
Dankzegging. Geref. Kerk 9 en 5 u ds.
J. Maaskant te Lelden.
Hlllegom Herv. gem. 10 u. ds. J.
Bronsgeest (Gezinsdlenst) 7 u. ds. H.
S. J. Kalf uit Bennebroek (Jeugd
dienst) 10 u. ds. C. Boogaard ln Dorps
huis „Het Eiland". Geen Jeugdkapel-
dienst. Geref. Kerk 10 en 7 u. ds. J.
Hartkamp (H.A.). Chr. Geref. Kerk
10 en 5 u. dr. M. Boertlen uit Am
sterdam.
10 kand. W.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
jskerk9.30 u. ds. G. W. Me(jerlng
/oorschoten; 6 u. ds. A. Makkenze.
aula Prinses Beatrix6Chool 9.30 u. ds.
A Makkenze: 630 u. ds. A.
gym.lokaal school Narclsatr. 10.30 u,
dhr. J. Vink te Katwijk aan Zee; Geref.
Kerk: 9.30 en 7 u. ds. Van Krimpen,
Australië.
Katwijk aan Zee Herv. Gemeen
te: Nieuwe Kerk: 10 u. ds. W. Chr.
Hovlus (oppasdienst) 6 u. ds. F. C. de
Groot van Kortenhoef. Oude Kerk
8.30 u. ds. G. Boer (baddlenst) 10 u.
ds. J. G. van Ieperen 6 u. ds. C.
d BeTgh. Ichthuskerk: 10 u. ds.
A. Vink (oppasdienst) 5 ds. W. Vroeg-
lndewev. Pnlëlkerk: 930 u. ds. C. v.
d. Bergh (oppasdienst) 6 u. ds. J. Lal
leman van Oude- en Nieuwe-Wetering
(jeugddienst). Groen van Prlnsterer-
6chool 10 u. ds. G. Boer. Kapel Zie
kenhuis Overduln: 4 u. ds. J. G. van
Ieperen. Zeehospitium 830 u. ds. R.
de Vries. Geref. Kerk Vredeskerk 9.30
u. en 5 u. ds, R. de Vries (H.A.).
Trlumfatorkerk 9.30 u. en 5 u. ds. F.
Pijlman. (H.A.) Geref. kerk (vrijge
maakt) 9 u. ds. De Groot van Winters
wijk 7 u. ds De Groot. 10.30 u. ds.
J. C. Breen 5 u. ds.J. C. Breen.
Chr Geref. Kerk 10 en 5 u. ds. H. C.
van der Ent. Geref, gem. (Remisestr.)
10 en 5 u. ds. P. van der B(jl (3 Juli
7.45 u. bijbelkring). „Volle Evange-
lleeem Katwijk", gebouw ..Britten
burg" 10 u. dienst. Uni-zaal- Maandag
avond 8 ti.: Jac. Klein Haneveld, on
derwerp: Ongestoorde feestvreugde.
Koudekerk aan den RIJn Herv.
gem. 10 u. ds. Quak. 7 u. ds. J. M. D.
van den Berg (IJmulden). Geref. Kerk
10 u. ds. Makkinga. 7 u ds. van der
Linden (Rijnsburg).
Leiderdorp Herv. gem. (Hoofd
straat) 9 en 10.30 u, ds. D. J. Vossers
(HA.) Scheppingskerk. kapel 10.30 u.
hr. J. v. d. Hoek. Gebouw. 10.30 u.
Jeugdkerk. Geref. Kerk (Hoofdstr.)
30 u. ds. F. Mlnnema. 6.30 u. ds.
H. de Kleer. Monster. Scheppings
kerk 9 u. ds. F. Mlnnema. 5 u. ds. P.
H. de Kleer.
Limse Herv. gem. Grote kerk: 10.30
u. ds. J. H. Grolle te Utrecht; 7 u.
ds. C. Boogaard van Hlllegom. Helv.
Kapel 9 u. ds. J. H. Grolle te Utrecht.
Geref Kerk 10 en 7 u. drs. A. E. van
der Woude; Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30
u. ds. D. H. Blesma; Geref. gem. 10 en
4 u leesdienst. Geref. kerk (vrljgem.)
10 u. leesdienst; 2.30 u. ds. F. van
Deursen te Haarlem. Oud Geref. Gem
9 30 en 3 u. leesdienst; Ned. Prot.
Bond. 10.15 u. Mej. A. J Lulklnga.
Haarlem.
Lelmulden Herv. Gem. 9.45 u. ds.
r,.„. irnw Wapenaar. (Pnlël) 7 u. ds. Wapenaar,
CLARA LGGINK Qeref. Kerk 9.30 en 7 u. ds. D. Averes.
Rilnsburg Herv. -
ft".** van Qoel..
ds. S D. Emans uit den Haag (Jeugd
dienst) Bethelkerk Brouwerstr.) 9.30
u. as. Jac. de Vis uit Schevenlngen. 5
van, GoollSa (HA.) Geref.
^er^_ (vrijgem.) 10 u. leesdienst 7 u
K^I, oSf061 Gouda- Chr- GereL
n£ï£r ds- G <1® Vrlea.
Geref. Kerk (Petrakerk) 9.30 u ds.
Baayen. 5 u. ds. v. d. Linde Manna*
7> iJ°°r kerk^an«<r8 Rapenburg-
rit iL "Ur BlJleveld. 430 u.
u ^a.ayJen Maranathakerk 10.15 u. da
v. d. Linde, 6 u. d6. Byieveld.
STa„s^2leÜn Herv 9 U. dhr.
Scherpenzeel (Nieuwveen). 1030
u. dhr A. van Scherpenzeel. 5 u. ds.
A- ,J- Lapré (Noordwyk Zee) Geref.
930 u. ds. H. V. d. Berg. 5Tds.
J Modderaar (Voorschoten) Chr Ge
ref. Kerk: 10 u. en 5 u. ds L. S den
Ned. Prot. Bond; 10.30 u.'mej.
ds. C. Soutendyk. 1
Valkenburg Herv gem. 10 u «te.
Jonker te Buursen. 6.30 u. ds. G Zon-
SVH5 K/rk 8-30.u-J-slom''
uv J. C. van Egmond. Geref.
Kerk (vrygem.) 9.30 en 5 u. dienst.
Voorhout Herv. gem. 10 u. ds A.
de Oskamp (doopbediening).
Voorschoten Herv. gem. Dorps
kerk 10 u. ds. Baas. Katwijk a. d.
^n- u-„d8- Meyerlng. Hulp en HetI
10 u. ds. Zijlstra, Rijndijk 10 u ds v
Qeref- Ker* 9 en 103Ó u. 'ds'.
Modderaar. 5 u. ds H. v. d Berg te
Sassenheim Geref Kerk (vrljgem.) 830
en 3.15 u. ds. J. v. d. Haar.
Warmond 10 u. hr. A. v. d. Stelt
uit Hekelingen 7 u. hr. J. W. Hoffe
naar uit Den Haag.
Wassenaar Herv. gem. Dorpskerk
u. Toeristendlenst; 10 u. dr. Th C.
Fredertkse. Klevitkerk 10 ii. ds. j' T.
Wlersma. Messlaskerk 10 u.' ds j' A*
G. van Zanten. 7 u. Jeugddienst wlka
K. van Wijngaarden Dorpscentrum
10 u Jeugdkerk. Geref. Kerk Bloem-
campln. 10 en 7 u. ds. J. M. Vl(Jm. Lei
den. zyilaan 10 en 7 u. ds. J Slomp.
Ned. Prot. Bond Lange Kerkdam 10.30
u. ds. D. A. Werner Herv. Geref. Evang.
Dorpshuls 10 u. C. J. Kesting. Dirks-
land 7 u. J. A. Kruithof te Monster.
Wou brugge Herv. gem. 930 en
6.30 u. ds. Kempenaar (HA.) Geref.
Kerk 9.30 u. ds. Dethmers 6.30 u. ds.
Van Haelen te Mijdrecht.
Zevenhoven Herv. gem. 9.30 u ds
Reijenga. Geref. Kerk 9.30 u. en 7 u.
Boes te Nleuw-Loodrecht.
Zoeterwoude Herv. Gem. en 7 u.
ds. L. Doorn (HA
Hoogmade Herv. gem. 10 u. da.
Fred. J. Broeyer.
Zwammerdain Herv. Gem. 10 u.
ds. C. L. v. d. Broeck. 6.30 u. ds. J.
van Leusden te Leldschendam. Geref.
Kerk 10 u. en 6.30 u. onbekend. Rem.
Geref. Gem. 1030 u. Streekdienst te
Alphen aan den Rijn. Kerkgebouw V.
Mandereloostr.
Chemisch analist
LEIDEN Aan het Leidse oplei
dingsinstituut voor SJialisten zijn ge
slaagd^. T. v.d. Barselaar. J. A.
G. M. Beelen. M. Benz, T. M. Boon-
ders, M. J. M. v. d. Burg, G. M.
v. d. Haak. E. C. HolsteiJn, R. G.
Klaver, H. P. v. d Stoel. R. M. J.
Pennders. K Pieters. E. W Schuur
man. J. H. Sira, D. H. Slijkhuis.
T. Tak. M. K. I. Toen. W. A. V.
v. d. Valk ,H. de Vos M. M. A.
van Beek. Aantal herexamens prak
tijk: 3. Aantal afgewezen: 2.
