,Wij leven nog steeds met
legende van Wilde Westen'
Kennedy wilde werk
van broer voortzetten
„Goede mensen winnen nooit"
Intelligente, beetje
bizarre jongen
NIEUWE UITGAVEN
Amerikaanse psychiaters
Zwerftocht van een revolver
KAMERLID MR. AANTJES
Dagboek van
Urban Sirhan
Portret van de dader
SAMMY DAVIS JR:
K3NDERDAG TONI 1988
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
NEW YORK Na de aanslag op Kennedy heeft het Ameri
kaanse persbureau Associated Press een aantal Amerikaanse
psychiaters gevraagd naar hun interpretatie van het geweld
dat de laatste tijd dichter aan de oppervlakte van de Ameri
kaanse samenleving is gekomen. Hieronder volgen hun reacties:
„Zodra een gedragspatroon te be
paald, heeft het de neiging zich te
herhalen. Het publiek is ervan over
tuigd dat dit soort van dingen kan
gebeuren. Het patroon werd geves
tigd met de moordaanslag op Lincoln.
Altijd is een revolver het wapen ge
weest. De revolver. Dat is geen Ame
rikaanse uitvinding, maar te sinds
lang een Amerikaanse instel
ling. De bevolking ln haar geheel
weet dat zij geweld kan verwachten.
Daarachter zit het Amerikaanse re
volver-fetisj isme en het besef, dat
LOS ANGELES (AP) De kali-
er 22 revolver, waarmee senator
tobert F. Kennedy werd neergescho-
pn, heeft een grote zwerftocht door
lalifornië achter de rug. Het wapen
ïidde tenslotte tot de identificatie
an de verdachte.
Dit is volgens de politie de ge-
chiedenis van het wapen: een man
lt Alhambra, genaamd Albert Hurt,
ocht de 8-schots Iver Johnson re-
olver in 1965 ten tijde van de ras-
enrellen in Watts. Hij gaf de revol-
er aan zijn schoondochter, mevrouw
tobert F. Westlake te Woodacre in
(et district Marin bij San Fran-
ijsco, toen de rassenspanning af-
lam.
De schoondochter heeft de sheriff
•an het district Marin meegedeeld
WIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIN
LOS ANGELES (Reuter) De
olitie van Los Angeles heeft in de
zoning van de dader van de moord-
anslag op Robert. Kennedy een dag-
•oek gevonden waarin staat dat
Kennedy voor 5 juni 1968 vermoord
Qoest worden".
Burgemeester Yorty van Los An
gles zei dat het dagboek, bestaande
lit twee notitieboekjes, overgebracht
6 naar het politiebureau in Ram-
tei-t Street, waar cie verdachte Sir-
len Sirhan ondervraagd wordt.
Volgens de burgemeester bevatte
iet dagboek anti Amerikaanse denk-
ieelden die overeenkomen met die
•an de communisten, maar er zijn
rüen aanwijzingen in te vinden dat
Sirhan iets te maken had met de
jommunistisohe partij.
Veel notities handelden over het
lonflict izn het Midden-Oosten, pre-
tident Nasser van Egypte en Israël.
Burgemeester Yorty gaf ook een
ïesohrijving va.n een kranteknipsel
lat op de verdachte was gevonden,
in het artikel werd een lijn getrok-
cen tussen Robert Kennedy's „ha-
irikshouding" inzake tMidden-Oos-
en en zijn „duivehouding" inzake
Vietnam. De senator werd er in be-
ichuldigd van tweeslachtigheid, door
vel aan te dringen op nakoming van
te verplichtingen van de Verenigde
itaten in het Midden-Oosten, maar
Met in Azië.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
dat zij het wapen in het najaar van
1967 aan een vriend van de familie,
de 18-jarige George Erhard uit Pa
sadena, had gegeven. Deze jongeman
vertelde de recherche uit Los An
geles, dat hij de revolver had ver
kocht aan „een knaap met een dikke
haardos, genaamd Joe". Deze Joe
werkte naar zijn zeggen in een wa
renhuis te Pasadena. Met behulp
van deze weinige gegevens spoorde
de politie Joe Sirhan op, die de ge
vangene identificeerde als zijn
broer, Sirhan Sirhan.
Sirhan Sirhan zelf zwijgt als het
graf.
Moordaanslagen
in Amerika
WASHINGTON (Reuter) Sinds
óe moord op president Abraham
Lincoln in het Ford-theater in
Washington in 1865 zijn verscheidene
vooraanstaande politieke figuren in
Amerika het slachtoffer van een aan
slag geworden.
In 1881 viel president James Gar-
lield door moordenaarshand. Pre
cies 20 jaar later werd een aanslag
gepleegd op president William Mc-
Kinley, toen deze een bezoek bracht
aan Buffalo in de staat New York.
In 1923 stierf president Warren Har
ding onder verdachte omstandighe
den in San Francisco. Hij zou zijn
vergiftigd, maar dit is nooit bewezen.
In 1933 werd op president Franklin
D Roosevelt geschoten toen hij in
Miami (Florida) was. De kogels mis
ten het staatshoofd, maar troffen
burgemeester Anton Cermak van
Chicago dodelijk.
In 1950 drongen twee Por tori caan-
se nationalisten Blair House binnen,
waar president Truman tijdelijk ver
bleef in verband met een restauratie
van het Witte Huis. Zij wisten de
president niet te bereiken, maar in
een vuurgevecht werden drie leden
van zijn lijfwacht, geraakt, van wie
één dodelijk.
Op 22 november 1963 werd presi
dent John F. Kennedy te Dallas in
Texas vermoord. Bij deze aanslag
werd de gouverneur van deze staat
Connally, die bij de president in de
auto zat, zwaar gewond.
Andere politieke figuren die sinds
1865 zijn vermoord waren burge
meester Carter Harrison van Chica
go in 1893, gouverneur William Goe-
j bel van Kentucky in 1900, senator
Huey Long van Louisiana in 1935, de
'eider van de „Zwarte Moslems"
i Malcolm X in 1965, de nazileider
I Lincoln Rockwell in 1967 en dominee
Martin Luther King op 4 april van
I dit jaar.
Vader van Sirhan
is geschokt
JERUZALEM (Reuter) De va
der van Sirhan Sirhan. de dader van
de moord op senator Kennedy, heeft
gisteren gezegd geschokt te zijn door
de daad van zyn zoon. Beshara Sa-
lame Sirhan (52) zei tegen journa
listen die hem in een klein Arabisch
dorp in de buurt van Jeruzalem op
zochten, dat hij het nieuws had ge
hoord via radio Amman. Hij zei niet
te kunnen geloven dat zijn zoon, die
zo intelligent was, zo laag was gezon
ken. Sirhan zei een bewonderaar te
zijn van wijlen John Kennedy
een revolver kan worden gebruikt om
een conflict uit de wereld te helpen.
Het begint met kinderen, die al met
speelgoedrevolvertjes in de weer
zijn".
„Geweldpleging met een revol
ver is iets typisch Amerikaans. Wij
leven nog steeds met de legende van
het Wilde Westen, waar handelend
optreden de gemakkelijkste oplossing
vormde. Aan de grens losten de ko
lonisten hun problemen met een re
volver op. Geweldpleging was niet al
leen gebruikelijk in het oude Westen,
maar werd ook Ingevoerd door de im
migranten uit de Oude Wereld. Wij
kwamen hier aan als gevolg van re
voluties."
W raakengelen
„De gefrustreerden, de moorde
naars beschouwen zich als wraaken
gelen. Zy vernietigen iemand, die
hen en de mensen, die zy menen te
vertegenwoordigen, huns inziens be
dreigt. Dergelijke mensen zyn by-
zonder gevoelig voor de stimulans die
uitgaat van een openbaar optreden
van een nationale figuur. Senator
Kennedy werd neergeschoten op een
overwinningsfeestzyn broer ty-
dens een rit door de stadLin
coln in een schouwburgMalcolm
X tijdens 'n vergadering. Onze maat-
schappy is niet opgebouwd op de
zelfbeheersing van gezin of klasse, zy
is opgebouwd op succes en indien je
geen succes hebt raak je gefrus
treerd. Je kunt niet voorbygaan aan
de invloed van de familie Kennedy
op de Amerikaanse geest en aan de
jaloezie als gevolg van haar rijk-
dom".
LOS ANGELES (AFP)
1 Een intelligente, goed opgevoe-
1 de, aardige, maar teruggetrok
ken en e enbeetje bizarre jon-
- gen. Zo is het beeld dat de
j buurtgenoten van Sirhan Sir-
- han in Pasadena zich van de
vermoedelijke dader van de
aanslag op Robert Kennedy
gevormd hebben.
Rond het witgeschilderde, houten
huis van de Sirhans in de buiten-
wijken vain Los Angeles hebben zich
groepjes mensen verzameld die door
de politie op een afstand worden ge-
houden. De moeder van Sirhan en
twee van zyn broers houden zich
binnen op maar willen niemand ont-
Vangen.
Uit de gegevens van de politie blijkt
dat Sirhan Sirhan op 19 maart 1944
ln Jordanië geboren is en op 12 ]a-
januari 1957 als permanent inwoner
i tot de Ver. Staten is toegelaten.
Hy kwam samen met zijn vader,
moeder, een zuster die inmiddels
overleden is, en viei broers. De va
der verliet het gezin kort na aan
komst in Pasadena en zou naar Je
ruzalem zyn teruggekeerd.
Samen met twee broers, Adel en
Munhir, woonde Sirhan nog bij zijn
moeder die, hoewel Grieks-orthodox
van geloof, les geef: aan de school
voor moeders van de prysbyteriaanse
kerk dicht by de woning van de
Sirhans. Gistermorgen was zij ge
woon naar schooi gegaan en pas
's mid'dags vernam zy van buren dat
haar zoon de vermoedelyke dader
was van de wereldschokkende aan
slag op senator Kennedy.
Goede jongen
Een derde broer, Said, heeft voor
de radio Sirhan „een göede jongen"
genoemd. Hij kon zich niet voorstel
len dat hij op Kennedy geschoten
had De laatste maal dat hij hem
gezien had was een maand geleden,
en toen was er volgens hem niet over
Kennedy gepraat. Hy bevestigde dat
zijn broer nog studeerde en samen
met Adel en Munhii in een levens
middelenzaak werkte.
Een vroegere baas van Sirhan. een
paardetrainer in Los Angeles, bij wie
Sirhan 4 jaar geleden gewerkt had,
kon zich zyn vroegere knecht nog
wel herinneren dat deze zich altyd
zeer opwond over incidenten tussen
Israël en Jordanië. „Hij was sterk
anti-Israël en pro-Jordanië", aldus
de trainer.
Verslagenheid en droefheid staat gegrift in de gelaten van drie vrouwen, zo dicht betrokken bij do
nieuive tragedie, die de familie Kennedy heeft getroffen. Links Ethel Kennedy, de vrouw van de heden
ochtend overleden senator. Midden Jacqueline Kennedy, de weduwe van de vier jaar geleden doodge
schoten president. Rechts de moeder van de twee vermoorde Kennedy's, nadat zij gisteren in de kerk
gebeden had voor het behoud van haar zoon.
DEN HAAG (GPD) „Hy had
zich kandidaat gesteld om het werk
van zyn broer voort te zetten. De
indruk, dat hy een ambitieuze op
portunist was, was volstrekt onjuist.
Robert Kennedy was een serieus po
liticus, een man met een politiek
ideaal, die wilde afmaken wat zyn
broer John was begonnen".
Zojuist teruggekeerd van een reis
door de Verenigde Staten, waar hy
de Amerikaanse senator persoonlyk
ontmoette, maakt mr. W. Aantjes j
(45), lid van de Tweede Kamer voor
de ARP, anderen deelgenoot van zyn
zorgen over de gevolgen van de
moord.
.Kennedy was de enige politicus,
die nog het vertrouwen van de ne
gers had", zeg-t hy „Ale ihinister
van Justitie heeft- hü zich' Immers
daadwerkelyk voor de zaak van de
gelyke burgerrechten ingezet. Nu hy
is uitgevallen, zullen de rassen bot
singen alleen maar felter worden".
Ook de fractieleider van D'66, mr.
H van Mierlo, ook nog maar kort
terug van een bezoek aan de Ver
enigde Staten, komt in een kort
commentaar tot een dergelijke con
clusie. „Waar moet dat naar toe als
alle goede knapen daar worden
neergeschoten", zeigt hy. „Het is een
ramp, vooral voor de Amerikaanse
bevolking. Ik vrees een toeneming
van geweld". Ook mr. Van Mierlo
kwam by een persoonlijke ontmoe
ting onder de indruk van Kenne
dy's persoonlijkheid. „Hy maakt een
veel betere indruk dan zijn image
doet vermoeden"
Gevaarlijk
ning, die nergens omheen draaide,
maar overal een antwoord op had.
„Dat kan volgens mr. Aantjes van
McCarthy niet worden gezegd. „Wel
sympathiek maar als politicus een
teleurstelling", vindt hij van Mc
Carthy. Hij ziet dan ook Humphrey
als de kandidaat van de Democra
ten in het krijt treden met de Re
publikein Nixon. Wordt Humphrey
gekozen dan is de kans groot, dat
hij Edward Kennedy als vice-presi
dent neemt. De mogelijkheid, dat
Johnson zich alsnog kandidaat zal
stellen, acht mr. Aantjes gering.
„Men is het Johnson-regime duide-
lyk beu", is zyn indruk.
De gevolgen vaai de aanslag zijn
voor mr. Aantjes duidelijk: het ge
weld zaïl toenemen. Er wordt enorm
gestookt door de Black Power en
Abernathy heeft niet de invloed op
de negerbevolking die Martin Luther
King had. Nu ook Kennedy is weg
gevallen, ziet het A.R.-Kamerlid de
ontwikkelingen somber tegemoet. Hy
heeft in de Verenigde Staten trou
wens meer racisme aangetroffen dan
hy had verwacht.
MR. W. AHNTJES
Een buur van Sirham wist over
hem te vertellen: „Hy vormde het
brein van de familie en was een
echte heer, een model-jongen. De
vuilnisophalers bood hy altyd wat
t>e drinken aan".
Een Jangen die hem beter kende
vond dat hy er tamelyk ouderwetse
politieke ideeën op nahield en altyd
sterke kritiek had op de Amerikaan
se samenleving. Twee jaar geleden
had Sirhan volgens hem een reis
naar het toen nog Jordaanse Jeru
zalem gemaakt. Robert Kennedy
zou hij eenmaal afgedaan hebben
met een simpel „poeh".
Sirhan Sirhan schijnt van vuurwa
pens te houden, maar kennelyk niet
meer dan andere leeftydgenoten
Volgens sommigen gaf hy de Joden
ei- de schuld van dat hy er niet in
kon slagen een vaste betrekking te
vinden.
Tegen één vam zijn kameraden,
een student aan Glendale college,
zou Sirhan eens gezegd hebben: „Ik
ga in de politiek" Op welke wyze
was toen nog niet te vooralen.
De dader Sirhan Sirhan.
Mr. Aantjes ontmoette Kennedv
in Omaha na diens verkiezingsover
winning in Nebraska. Hy sprak een
half uur met de democratische se
nator in diens hotelsuite, waarby een
oververmoeide Kennedy ziah deson
danks duidelijk geïnteresseerd toon
de in Europese kwesties.
Eerder had mr. Aantjes Kennedy
aan het werk gezien tussen zijn kie
zers en toen al hield hij rekening
met de mogelijkheid van een aan
slag. „De schrik sloeg me om het
hart, toen ik zag hoe hy door het
publiek werd ingesloten. Het was
levensgevaarlyk. Er hoeft na zo'n
overwinning maar één te zyn, die
hem het mes tussen zijn ribben wiJ
zetten en het is gebeurd".
Ander beeld
Het AR.-kamerlid is met een heel
ander beeld van Kennedy terugge
komen dan toen hij vertrok. „Ken
nedy was bepaald niet uit op per-
soonlyke macht, is zyn indruk. Hy
was een man met een duidelyke me-
Antwoord van een rabbyn meerde wereld veranderd?" heeft
Dr. Stuart Rosenberg „Antwoord I than« <*n 8erle gesprekken gebun-
van een rabbyn". In de Rotonde- deld onder de titel ..Christen en Se-
reeks een uitgave van Uitgevery j cularisatie". De schry ver-interviewer
Helmond, geeft de Canadese rabbyn heeft in de volgorde van zyn
Rosenberg van de Beth Tzedec syna- j sprekken een logische opbouw aan-
goge in Toronto een authentieke be- j gebracht, waardoor het boek sen goe-
schryving van de geschiedenis, de beschouwing is geworden over het
ene-dienst en het geloof van het jood- '.moeilijke vraagstuk van de secu-
se volk. Het wil daarenboven pan larisatie.. het eerste interview met
antwoord geven op die vragen, dfc .Vrof. Berkhof) wordt het probleem
vele niet-joden dikwyls steJ)«*i over j gesteld en merkt de lezer welke facet-
het jodendom. In he* eerste deel ^en aan z^tem In de volgende
wordt een overzicht gegeven van de ffesprekken met theologen, politici en
opkomst van het jodendom vanaf i classici, protestant en room-katho-
het begin oot in onze dagen. Deel }.iek wordt telkens een ^paald face*
twee handelt over het joodse jaar bellc5^ D^'door ontstaat er een
en de beleving van de godsdienst
gedurende de vier seizoenen. In het
derde deel krijgt de lezer een inzicht
in het joodse leven van dé wieg tot
het graf. In het laatste hoofdstuk
tenslotte vertelt rabbijn Rosenberg
hoe de joden staan tegenover begrip
pen als zonde, verryzenis, onsterfe-
ïykheid en de Messias.
In dit werk van rabbyn Rosenberg
treft men stellingen aan, die by
sommige christenen tot een schok
effect zullen leiden. Daarby valt ech
ter wel te bedenken, adt de schry ver
een Amrikaanse jood is, van wie men
met dezelfde reserve ten aanzien van
het in Europa gedemonstreerde chris
tendom kan verwachten als van een
Nederlandse rabbyn.
„Christen en secularisatie"
Drs. G. Puchinger, die reeds enige
malen bundels met interviews heeft
gepubliceerd (.gesprekken over Ro
me-Reformatie" en ,Js de gerefor-
voortreffelyk totaal overzicht.
Boeiende is dat de geïnterviewden zo
danig aan het woord gelaten worden,
dat uit alles hun eigen mening duide
lijk naar voren komt, maar ook het
karakteristieke van hun persoon. Het
gesprek met prof. Miskotte Is. mede
daardoor, één van de hoogtepunten
van het boek geworden.
Deze bundel werd els paperback
uitgegeven door W. D. Meinema N.V,
te Delft.
De heer H. J. Doeleman, technisch
hoofdambtenaar by de Leidse Sport
stichting gaat Leiden verlaten. Op 1
september treedt hy in dienst van
de gemeente Hilversum als coördina
tie-ambtenaar voor sport en recrea
tie-
(Van onze correspondent)
LONDEN (GPD) Sammy
Davis jr., één van de intiemste
vrienden van de Kennedy-fa-
milie, was gisteravond door de
aanslag op senator Kennedy zo
aangedaan dat hij onmogelijk
verder kon spelen in de musical
„Golden Boy", die een avond
eerder in het Palladium-thea
ter zijn Londense première had
beleefd.
Toen het gordijn na de pauze op
ging, trad Davis naar voren en zei
tegen het publiek dat zyn hart niet
in deze schouwburg, maar duizen
den myien ver weg was. Hy verliet
het toneel, zyn rol werd door een
plaatsvervanger overgenomen.
De show was al twintig minuten
later begonnen omdat Davis zei dat
hij onmogelyk kon optreden. Zijn
medespelers wisten hem aanvanke-
ïyk te overreden.
In een televisie-interview zei Davis
bitter dat de goede mensen nooit
winnen. „In het werkelijke leven
zijn de mannen met de witte hoeden
altyd de verliezers".
Hy verklaarde verder, dat in Ame
rika niets gedaan was om het on
recht te herstellen dat geleid heeft
tot de moorden op John F. Kennedy
en Martin Luther King. „De schur
ken blyven leven".
Davis zei dat 80 procent van het
Amerikaanse volk schuldig is, niet
omdat deze 80 procent schurken zou
den zyn maar omdat ze onverschil
lig zyn: omdat men niet zichzelf
onmiddellijk persoonlyk verantwoor-
deiyk stelt voor het eerste om-echt
dat men ziet. omdat niemand er iets
aan doet.
Davis voegde er aan toe dat het
congres na Kennedy's dood een
j einde had dienen te maken aan de
I leverantie van vuurwapens door mid
del van de post. Zyn moordenaar Lee
I Harvey Oswald zou zyn geweer over
I de post hebben ontvangen, maar na
i Kennedy's dood gebeurde er niets,
j Hij zag ook nu niets goeds geboren
worden uit de jongste aanslag. „Aan.
i gezien niemand zich om anderen be
kommert. gaan we elkaar uitroeien",
zei hy met diep pessimisme.
.Neem de wapens weg uit de
banden van idioten of ze zwart of
j blank zyn". „Neem ze weg!", riep hy
by na smekend uit
