warmond neemt deel
aan gewest Leiden
Orgelbouw is mijn hobby,
het is ook mijn werk
„Engeland aan de top.
Benfiea onsportief"
Boek over
historie
Wassenaar
"Alleen wat je levert
is belangrijk
Aanleg van zwemgelegenheid
in de speeltuin?
Xntsexcursies
Schoolsportdag
EREDOCTOR FLENTROP:
BURGERLIJKE STAND
Toeval
DONDERDAG 30 MEI 1968
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
WARMOND Twee agendapun-
l t.w. het voorstel tot aanvulling en
jziging van de ontwerplyst van
inumenten en het aangaan van
gemeenschappelijke regeling ge-
st Leiden, hebben aanleiding ge-
fen tot een uitvoerige discussie,
pezig waren de heren G. Tulp.
Breedyk en H. Scheltens.
ket voorstel van B. en W. tot het
jt inwilligen van het verzoek van
K. Heyl en Zn. inzake ligplaats
hen van woonschepen in de Klin-
nbergerpolder werd met algeme-
stemmen aangenomen. Bij het
tirstel om aan de stichting katho-
Pastoor Rouw
zondag veertig
jaar priester
WASSENAAR Pastoor H. A. A.
^w viert op 2 juni, eerste pink-
jrdag. zijn veertigjarig priester-
ibt. Een plechtige H. Mis zal door
m worden gecelebreerd in zyn pa-
hiekerk, zondagochtend om 10
r. 's Middags is er in het Jeroens-
ns een receptie (van 15.30 tot 16.30
r voor genodigden, daarna voor
lereen).
Pastoor Rouw, die op 25 juli 1904
Rotterdam werd geboren, ontving
H. Priesterwijding op 2 juni 1928.
^ïtereenvolgens was hij kapelaan
'Langedijk. Den Haag en Amster-
jri. In 1951 werd hij tot pastoor
poemd in Ierseke. Twee jaar la-
j, in januari 1953 volgde zijn benoe-
hg tot pastoor van de St. Jan de
per-parochie van Vlaardingen. In
pi 1961 volgde hij in Wassenaar
stoor J. P. Buys op. die enkele
(ken voordat hij zou gaan rusten,
èrleed. Pastoor Rouw. die in zyn
rige parochies ook veel bemoeie-
had gehad met restauratie van
iken heeft tydens zijn pastoraat
Wassenaar leiding gegeven aan
algehele modernisering van de
Willibrordkerk.
Eenrichting
verkeer in \an
v. INijeveltstraat
jvASSENAAR In verband met
rioleringswerkzaamheden in de
p Zuylen van Nyeveltstraat bij De
zullen dezer dagen enkele tij de-
verkeersmaatregelen moeten
rden genomen. Er zal in de van
flen van Nyeveltstraat, tussen de
ksstraatweg en De Lus eenrich-
gsverkeer worden ingesteld voor
verkeer dat van de Ryksstraat-
komt en in de richting van het
p rijdt. Aan de even zijde van dit
ik van Zuylen van Nyeveltstraat
een tijdelijk stopverbod worden
evoerd. Verkeer uit de richting
p naar de Rijksstraatweg kan ge
lik maken van de Lange Kerkdam.
intueel via de Middelweg of van
Rozenplein. In omgekeerde rich-
g zal verkeer via de van Zuylen
i Nyeveltstraat mogelijk blijven,
maatregelen gelden voor ongeveer
e weken.
liek onderwijs een bedrag beschik
baar te stellen van f 7.389,- voor het
inrichten van een filmlokaal in de
school aan de Endepoellaan, zegt de
financiële commissie er op te mo
gen vertrouwen dat met de inwilliging
van deze aanvraag de desbetreffen
de school aan de in deze tijd te stel
len eisen zal voldoen, zodat in
diening van nieuwe aanvragen voor
lopig achterwege zal blijven. Deze
school is nog niet zo lang geleden
gebouwd. De heer G. J. v. d. Kroft
(KVP). tevens lid van het rJc.
schoolbestuur, deelde mede dat, in
samenwerking met het bestuur van
de school met de bijbel, er naar wordt
gestreefd slechts één keer per jaar
een verzoek in te dienen voor de be
nodigde gelden tot instandhouding
van goed onderwijs der scholen. Het
voorstel werd hierna met algemene
stemmen aangenomen.
By het voorstel tot vaststelling van
de ontwerplijst van monumenten in
de gemeente, zei de heer A. A. Wil-
lemsen (KVP) gelukkig te zyn met
deze lijst omdat wij nu weten wat
voor het nageslacht bewaard moet
blijven".
Niet alles wa t oud is, moet op deze
lijst vermeld worden, doch alleen dat
wat zinvol is. Hij zou gaarne zien
dat het terrein met daarop het ooie
vaarsnest aan de lijst werd toege
voegd. De woning Burgemeester Ke-
tekaarstraat 1, bewoond door de
kunstschilder P. Geraerdts, welke wo
ning onbewoonbaar is verklaard,
wilde spreker van de lijst afvoeren en
zijn voorstel werd met 6 tegen 2
stemmen aangenomen.
Wat het terrein met daarop het
ooievaarsnest betreft, ook de eige-
genaresse, aldus de voorzitter, stelt
er prijs op dat dit terrein in zijn
tegenwoordige toestand behouden
blijft. Er zal worden nagegaan of er
misschien ook andere bepalingen be
staan die het behoud hiervan waar-
bergen
Het voorstel tot het aangaan van
dc 4. nieensehnppelijke regeling ge
west Leiden gaf aanleiding tot een
uitvoerige discussie. De heer Willem-
sen merkte op dat er in het maat
schappelijk leven een algemeen stre
ven bestaat naar bundeling van
krachten.
hier hoofdzakelijk over het vervoer
van hout met wagens langer dan 10
meter. Dit is ter plaatse niet moge
lijk zonder de veiligheid van het ver
keer in gevaar te brengen. Ook van
de bewoners van de straat waarin
het bedrijf is gelegen, zijn reeds ver
scheidene klachten binnengekomen.
De gemeente houdt zoveel mogelijk
rekening met de belangen van het
bedryf maar moet het algemeen be
lang toch laten prevaleren.
De heer Van der Kroft sprak tot
slot zijn verontrusting uit over het
onbehagen dat bestaat bij de kopers
van de premiewoningen in het plan
..Endepoel". De desbetreffende aan
nemer heeft woningen verkocht op
een termijn van gereedkomen die
niet is nagekomen. Kopers zyn nu
zeer bang voor prijsverhoging doen
de invoering van de B.T.W. per 1 ja
nuari 1969. De contracten zyn zo
eenzijdig gericht dat de kepers nage
noeg rechteloos zyn. De voorzitter
verklaarde dat het college van B. en
W. van deze moeilijkheden reeds op
de hoogte is en dat het van zijn kant
de nodige druk op de aannemer zal
uitoefenen.
Korfballers
verloren
WARMOND Het tweede twaalf
tal van de chr. korfbalvereniging
heeft gisteravond in Oegstgeest met
53 verloren van Fiks II, nadat het
de eerste helft met een 4—1 achter
stand was ingegaan. Zaterdagmid
dag spelen de Junioren om 3 uur te
gen de V.E.O.-jnioren in Voorburg.
Tweede pinksterdag zullen een se
nioren- en een juniorenteam deelne
men aan de Bondsdag op de Zestien-
hoventerreinen in Rotterdam. Ver
trek vanaf de Baan, 's ochtends om
7.45 uur.
De heer E. P. Vijlbrief uit
Oegstgeest is geslaagd voor het exa
men fotojournalist, afgenomen door
de Ned. Ver. van Fotojournalisten in
Amsterdam.
Familieberichten
(Ontleend aan andere bladen.)
Geboren: Florian, z. v. Van Gilst-
Kersten, Rijswijk.
Overleden: J. Willemsen, m.
84 jaar. Den Haag; G. C. Vroegh,
m. 77 jaar, Den Haag; I. Swaab, m.
66 jaar, Amsterdam.
Rijwieltochten Britse commentaren over
op V juni
ZOETERWOUDE Voor de ze
ventiende keer worden op 9 juni de
jaarlijkse rijwieltochten gehouden.
Men kan kiezen uit twee afstanden,
75 en 35 km. Zoals gewoonlijk zijn
het puzzeltochten, waarin men per
paar vertrekt met een tussenpauze
van een minuut. Hierdoor wordt niet
alleen het verkeer niet extra belast
met grote groepen fietsers, maar
ook de deelnemers zyn verzekerd
van een rustige tocht. Er Is een
snelheid vastgesteld van 14 km per
uur. Halverwege de afstand is een
rustpauze ingelast. De vertrektijden
voor deelnemers aan de lange tocht
liggen tussen 9.30 en 12.30 uur. De
overigen vertrekken om 13.30 uur.
Het „Wapen van Zoeterwoude" heeft
toegezegd weer met een servicewa
gen te patrouilleren langs het par
cours.
OEGSTGEEST Voor de lagere
scholen is er morgen een sportdag
georganiseerd op de voetbalterreinen
..De Voscuyl". 's Morgens worden van
8.45 tot 12.30 uur de individuele num
mers gehouden (haidlopen. versprin
gen, enz.), 's Middags worden de fi
nales van voetbal en korfbal gespeeld
om twee uur en om kwart voor drie
finale Europa Cup
LONDEN (GPDi .De koningen
van Europa", „Busby verovert zijn
kroon", „Engeland aan de top". Dat
zijn de koppen waarmee de Engelse
dagbladen vandaag de verovering
door Manchester United van de
Europa Cup presenteren. Zelfs The
Times heeft op zijn voorpagina bij
na een kolom gereserveerd voor de
wijze waarop ..Manchester United
een bladzijde heeft geschreven in
de geschiedenis van het wereldvoet -
bal".
De Daily Express kwalificeert het
spel van de Mancunians als voet
bal wat niet alleen van Europese
maar van wereldklasse was. Veel
'of heeft het blad vooral voor tove
naar George Best, maar scheids
rechter Lobello komt er bepaald
slecht af. .De spelers van Man
chester United reageerden waardig
op de slechtste arbitrage die ooit
bij een dergelijke wedstrijd was".
Minstens vier Portugezen hadden
volgens de Daily Express uit het
veld moeten worden gezonden.
Ook de Daily Mail heeft vernietigen-
df woorden voor de Italiaanse
scheidsrechter. .Dij negeerde de
grove overtredingen en bestrafte
alleen de kleine vergrijpen". Het
blad pleit Manchester United niet
vrij, maar legt de schuld toch op de
schouders van de Portugezen, die
„de wereld de donkere zijde van
hun natuur wilden laten zien".
Voor het overige overtreffen de och
tendbladen' elkaar in huldigende
woorden voor de prestaties van
Matt Busby en zijn ploeg, die als
wonderbaarlijk, geweldig, magni
fiek. glorieus, onvergetelijk etc.
worden geschilderd. Engeland is in
de ban van Manchester United en
bijna met sympathie worden leu
zen herhaald, die de Manchester
Unitedsupporters vannacht, na een
duik in de fontein op Trafalger
Square, aanhieven voor de gebou
wen van het Lagerhuis: „Wilson
out, Busby in".
WASSENAAR „Wassenaar, Oase
in de randstad" is de titel van een
door de heer L. G. Oosterling ge
schreven boek. die het eerste exem
plaar gistermiddag aan dc Wasse-
naarse burgemeester, mr W. j
Geertsema. aanbood. Hierbij waren
de echtgenote van de burgemeester
en wethouder mevr. A. J. Le Coultre-
Foest aanwezig. Het boek dat handelt
over de geschiedenis van Wassenaar
kreeg een inleiding van prof. dr.
J. W. Schulte Nordholt.
In deze dynamische tijd is het niet Prof. Schulte constateerde, dat de I
altijd mogelijk zelfstandig te regeren heer Oosterling bij het schrijven van
De agglomeratie kan vruchtdragend zÜn boek is uitgegaan van het be- I
werk doen. hij vreesde echter dat staan van een eenheid Wassenaar, j
terwijl velen toch menen dat Wasse
naar bestaat uit losse gemeen
schap zoals men die in plaatsen
in het oosten van het land wel meer
aantreft. Terwyl de wereld voor de
mensen steeds groter en angstaan
jagender wordt gaan zij zich meer
r>
er buiten rijksprovincie en gemeente
weer een ambtelijke schakel by-
komt. Hij vraagt zich wel af of
door deze agglomeratie het piassen-
schap niet zinloos wordt. Het dage
lijks bestuur, zo meende hij. bestaat
uit een voorzitter (tevens burgemees-
ten en vier door de gewestraad uit ^Shoucten met de lokale
I geschiedenis en bezinnen ze zich op
het eigene
VASSENAAR Op woensdag 5
a organiseert het N ut sdep ar te
nt een dagitdhit naar het natuur-
ervaat „Het Zwanewater" bij
llantsoog en naar de marine in
a Helder. Er zal een rondvaart
>r de havens worden gemaakt en
bezoek gebracht worden aan het
iritiem Museum.
/oor woensdag 12 juni staat een
frocht op het programma naar
Koninklijk Paleis in Amsterdam
aan de Zaanse Schans in Koog-
andijk. Donderdag 20 juni wordt
dagtocht gemaakt naar Middel-
rg en Veere en op zaterdag 29 juni
rdt een bezoek gebracht aan een
icert in de Doelen in Rotterdam
het Rotterdams Philharmonisch
kest.
ris wedstrijd vooi
bejaarden tocht
VARMOND Op zaterdag 1 juni
laniseert de hengëlsportvereniging
Leede" voor de 19de maal de
te jaarlykse viswedstryd, die niet
ten moet worden bezien uit een
rtief oogpunt, omdat het vooral de
ioeling is de uitgaansdag voor de
laarden uit deze gemeente finan-
el mogelijk te maken.
Uit dien hoofde kon aan het comité
zich met deze uitgaansdag be-
vorig jaar een bedrag worden
gekeerd van niet minder dan f 658.
ze gelden kunnen niet worden ge-
st. Voor deze wedstryd zijn tach-
mooie pry zen beschikbaar ge
ld en twee extra pry zen voor de
ld van de dag en de vanger van de
»t-ste vis. De inschrijving, ook
Jr de controleurs kan plaats vin-
a by de heer H. Veltenaar Norre-
tostraat 40 De prijzen worden
igereikt in 't Trefpunt, terwijl de
tlnemersnummers kunnen worden
lehaald vanaf 9 uur in het café de
tot. Dorpsstraat. De wedstryd be
lt om 10 uur. Voor de korpsvissers
weer een mooie wisselbeker be-
ikbaar.
i zijn midden aangewezen leden waar
onder weer twee burgemeesters en
twee raadsleden. Deze opbouw is
l niet democratisch want men moet
van onder af aan beginnen. De heer
Van der Kroft zei dat voor het leef
baar houden van de gemeente een
dergelijke instelling nu eenmaal
noodzakelijk is. Hierdoor kunnen
problemen worden opgelost die an
ders voor de gemeente onoplosbaar
blijven.
De voorzitter zei dat het niet uit
gesloten Is dat er een vierde bestuurs
laag bijkomt maar de instelling van
de gewestvorm is toch de beste ma
nier om dit te voorkomen. Uitvoerig
stond hij stil bij de werkwijze van
het gewest waarby hij er op wees
dat het maken van een plassenschap
in het geheel niet zinloos is. Buiten
de gewestvorming blyft altyd de
mogelijkheid bestaan eigen schappen
in 't leven te roepen. Hij achtte het
dagelijks bestuur niet van zo'n grote
De heer Oosterling sprak een woord
van dank aan allen die hem bij het
samenstellen van dit boek behulp
zaam zyn geweest.
De burgemeester ging in zyn dank
woord even in op het al dan niet
aanwezig zyn van een gemeenschap
in Wssenaar. Vooral de laatste tyd.
na het ontstaan van de Ver. van
Vrienden van Wassenaar is duidelijk
geworden dat er toch bepaald wel
van 'n gemeenschap Wassenaar ge
sproken kan worden. De burgemees
ter wenste de schrijver en de uitge
ver de heer Voorhoeve, geluk met
het verschijnen van dit boek. Mr.
Geertsema herinnerde eraan, dat de
heer Oosterling zo'n 15 jrfar geleden
begonnen is zich intensief bezig te
houden met de geschiedenis van de
eigen woonplaats. Hy begon de ver
gaarde kennis uit te dragen, eerst
in lezingen, later ook in artikelen
in een van de plaatselyke bladen
ALIvMAAR (GPD) Dirk A. Flentrop (58) uit Zaandam
heeft het eredoctoraat van het conservatorium van het Oberlin
College in de Amerikaanse staat Ohio gekregen omdat hij (vol
gens het getuigschrift van het Oberlin College): „Sinds 1949
een pionier is in de herleving van de klassieke orgelbouw".
Voorbeelden van zijn werk zijn te vinden in België, Neder
land. Duitsland, West-lndië. Engeland. Zweden, Portugal en
de Ver. Staten In 1949 organiseerde Flentrop een bijeen
komst van Nederlandse organisatoren en orgelbouwers in Drie
bergen en werkte uit, wat bekend staat als de „Driebergse
richtlijnen voor modern-klassieke orgelbouw".
ken? is er geen band tussen het
kerkelijk leven en het orgel?"
„Die band is er wel, maar of het
iets met een hechter kerkelyk leven
te maken heeft? Je zou ook kunnen
zeggen dat n.w.-Europa die voor
sprong heeft dankzy het feit, dat er
hier weinig geld was voor nieuwe or
gels. Daardoor zijn hier vele oude
bewaard gebleven. In Scandinavië
Amerika achter bijï h"sl'T enk"'
moAr air, kn A mAPtb, K m. f t A nnni,
Hij was een van de medeoprich
ters van de International Society of
Oigan Builders en was er van 1958
tot 1965 president van. Hij leidt de
Ned. Bond van Orgelbouwers sinds
1945 en schrijft voor orgelbladen in
zijn eigen land. Italië en de Ver.
Staten, waar hy ook veel lezingen
heeft gegeven.
„Er zyn verschillende stromingen
in de orgelbouw", aldus de heer Flen
trop.
In de moderne ontwikkeling is
Amerika achtergebleven by West-
Europa. Nu bedoel ik met „modern"
niet dat we alles van plastic gaan
meer aan. En Amerika heeft ze nooit
gehad.
Belangstelling
„Hoe lang zit u zelf in orgels?"
Myn vader heeft het bedrijf op
een verdiept inzicht in het orgelspel
en de orgelbouwkunde teruggrijpend
op wat onze voorgangers in de 17de
en 18de eeuw hebben gedaan. Wat
dat betreft ligt noordwest Europa
vóór op de rest van de wereld.
betekenis en hij achtte het niet uit- Het gemeentebestuur verheugt zich
gesloten dat het gewest ook zaken er over dat de resultaat van de stu-
van de provincie zal gaan overnemen. die van de heer Oosterling nu ook
Er worden geen verplichtingen (in I *n de vorm van een boek beschik-
directe zin opgevat) aangegaan in Il>aar 45 gekomen,
de komende vijf jaren. Dit impliceert
tevens dat de beslissing omtrent de niiiVFNSPnRT
definitieve samenwerking t.z.t. met uluvenspokt
meer kennis van zaken kan worden i PV Leiden '68 wedvlucht St.-
genomen. Het voorstel werd hierna
met algemene stemmen aangenomen
Als lid van de gewestraad werd de
heer G. v. d. Kroft aangewezen.
Goedgekeurd werd het voorstel van
B. en W. tot aanschaffing en ex-
Ghislain H. 1, 10. C. Zandvliet, 2,
5. Koster, 3, 7, 8. P. Marks, 4. A. v.
Tongeren. 5. A. v. d. Dop en Zn.,
6. 9. A. Pracht
Wedvlucht Corbeil: 1, 2, 7.^. v. d
Dop en Zn„ 3,
•beil: 1, 2, 7.^. v. d
4. 5. 8. 9. 10. A
maken, maar ik wil ermee aanduiden j gericht in 1903. Voor mi) ia het nooit
een vraag geweest, wat ik ging doen.
Dat was vanzelfsprekend. Niet omdat
mijn vader orgelbouwer was, maar
omdat de belangstelling er al van
.iongsaf was. Het is misschien al erg
saai om van te voren te weten wat
je wil worden, maar het was by my
Bedevaartsoord "VJXras heb nog een JMr
in een meubelfabriek gewerkt voor
de houtbewerking en een leertyd
doorgemaakt by myn vader. Daar
na heb ik telkens een jaar gewerkt
bij een Duitse- en een Deense orgel
bouwer. Dat is bfj ons gebruikelijk.
Ik heb hier nu ook een jongeman
uit Liverpool. Piano- en orgelles
heb ik natuurlijk ook gehad en mu
ziekleer. In hoeverre je zelf een bril
jant organist bent. is niet de vraag.
ploitatie van een veegmachine in sa- Pracht, 6. S. Koster
menwerking met de gemeente Lei
derdorp. De kosten zullen bedragen
f 7875. terwyl de gemeente tegen
betaling van f 13 per veeguur één
dag per week over de machine kan
beschikken.
Hierna deelde de voorzitter mede
dat in verhand met d€ sluiting van
de zwemgelegenheid aan het Poel
meer, wegens de slechte toestand
van het water, B. en W. thans over
Beide vluchten hadden een traag
verloop.
Zoeterwoude Geboren: Richard J.
G.. z. v. G. B. S. Jansen en G. E. M.
Redegeld; Edward P., z. v. C. H. M. van
der Hulst en N. Piet; Gerardus P Th„
z. v. M. M. Berg en C. J. Hilgersom;
wegen in de speeltuin een zwemge- Johannes A. M„ z. v. j. c. M. Grossat
en G. H. Oostveen: Marco N. G. A
legenheid voor de kinderen te ma- z v A L N van der Zwaan en P c
ken Wanneer deze plannen een defi- s. W. van de Poll; Carolien C. J.. d
„Vreemd om te horen dat Ame
rika in een moderne ontwikke
ling is achtergebleven en dat
Noordwest-Europa voorligt".
Waarschijnlijk omdat we nog de
meest goed geconserveerde orgels uit
de 17de en 18de eeuw over hebben.
Door dergelijke voorbeelden word je
geïnspireerd.
Alkmaar is byv. een v bedevaarts
oord voor de organisten en orgel
bouwers in de hele wereld. Het or
gel daar is in de 18de eeuw gebouwd
door Schnitger. Het was oorspronke
lijk helemaal niet bedoeld als kerk
orgel, maar het stadsbestuur wilde
er Haarlem de loef mee afsteken. Er
is een tijd geweest dat het niet eens
vooi de liturgie gebruikt mocht wor
den.
Weinig geld
Heeft het iets met een wellicht
hechter kerkelijk leven te ma-
nilieve vorm zullen hebben aangeno
men. zal de raad hiervan in kennis
worden gesteld.
De heer Willemsen stelde enkele
v. Th A. Rotteveel en P. W. M. Waas
dorp: Anna M.. d. v. J. A. Zandbergen
en J M. van der Lans; Aernout W.
J., z. v. P. X. Cortenbach en A. J. M.
van Hofwegen: Astrld G. M„ d. v. P.
C. J. Loos en A H. Turk; Anna J„
der Leidse bladen gepubliceerd arti-| van santen; Petrus. J. M, z. v J. P.
kei met betrekking tot het bedryf j Schijf en P. M. B. stokmtn; Maria
van de heer K. v. d. WiUik. Volgens C^d - «.n en C
dit artikel zou er een controverse be- Ammerlaan en M. A. H. van Bilsen.
staan tussen de gemeente en dit be- j
dryf. De voorzitter zegt dat de in
houd van dit artikel wel juist is
maar de hierboven geplaatste kop
suggereert meer dan dat er bestaat.
Aan de firma is door het gemeente
bestuur steeds de grootst mogelijke
medewerking verleend en de heer
Van der Willik moet hierover danj „iri'JÏÏÜien van en j
Ondertrouwd: J. J. Adeïïla. 27 Jr..
Voorschoten en C. M. P. Th. Volwater,
22 Jr.. Zoeterwoude.
Overleden: Maria G. B. Hessing. 83
Jr., w. v. G. van der Lubbe; Johannes
P. de Boer. 63 Jr.; Johannes Berk, 85
Jr.
ook uiterst tevreden zijn, meende
hij Het betreft hier geen conflict of
een prestigekwestie althans niet van
de zyde van de gemeente. Het gaat
J. M. van Rijt; L. A. M. Kleverlaan
en A M. van Diest; J. W. Steenvoor
den en A. M. C. de Jong; H. C. A. Ka
merling en J. P. E. M. van Bonten;
P. Honaema en H. P. Komaat.
Groot bedrijf
..Hoe is de ontwikkeling van uw
bedrijf?"
We hebben voor de oorlog altijd zo'n
20 man in dienst gehad. In de oorlog
is het natuurlijk vrij wel stilgelegd.
Ik heb nu 40 man aan het werk.
We maken 6 tot 8 orgels per Jaar.
Groot? Ik kan zeggen dat we één
van de grootste in Nederland zyn.
Er zijn omstreeks 25 bedrijven. De
helft daarvan produceert werkelijk
en de andere helft legt zich toe op
onderhoudswerkzaamheden. Het is
trouwens niet belangrijk hoe groot je
bent, maar wat voor werk je levert.
Doctor Flentrop
„Hoe bent u nu in Amerika te
recht gekomen en waarom op een
gelukkig moment?"
In '39 heb ik er het orgel voor het
Nederlands paviljoen op de wereld
tentoonstelling gebouwd. Toen is het
helemaal niet aangeslagen. De tijd
was er niet ri)P voor.
In '55 zijn bij toeval twee Ameri
kaanse organisten by my terechtge-
komen. Ze vroegen me later of ik
een lezing wilde houden op een con-
j gres. Ik heb wel wat gesputterd over
myn schoolengels en zo, maar ten-
I slotte stond ik voor 1500 organisten
en oreglbouwers. Daar heb ik men
sen van de Harvard-University ont
moet die mij een paar prettige dagen
hebben bezorgd. Later bleek dat dit
n iet helemaal zonder by bedoeling was
want na een half jaar kreeg ik de
uitnodiging een ontwerp voor een
nieuw orgel te maken.
Aardverscb uiving
Zo is het doorgegaan. Ik heb er
nu een 40-tal gebouwd in Amerika en
veel voordrachten en lezingen gehou
den. In het algemeen heb ik ge
bouwd in universiteiten.
Als ik dan eens vergelyk hoe het
klimaat tussen nu en tien jaar gele
den is. lykt het wel een aardverschui
ving.
Een middelgroot orgel. Welke be
dragen zyn daarmee gemoeid?
Nu zou zo'n orgel anderhalve ton
kosten. Het orgel in De Doelen in
Rotterdam ruim een half miljoen.
Maar ik heb ook een klein draag
baar orgeltje (daarom noemen we het
„portatief") dat f 5000 kost.
Seriebouwen? Nee. Er zyn er maar
drie van. Een staat in New York en
de andere in San Diego. De derde
hebben we voor ons eigen plezier ge
maakt om nog eens wat te hebben
als iemand erom vraagt. Het is vorig
jaar in de St. Bavo in een werk van
Monteverdi bespeeld by het Holland
Festival. Het „portatief" is gemaakt
om gebruikt te worden by het in styi
uitvoeren van 15de, 16de en 17de
eeuwse muziek.
Geen fabriek
Geen machinaal werk dus.
Geen fabriek?"
Als iemand by ons het woord „fa
briek" gebruikt, word Ik goed kwaad.
De hele stemming in ons bedryf is
nog die van een ambachteiyke werk
plaats. We hebben wel wat machine
rie, maar en nu zou ik graag
willen, dat u het precies zo noteert
ik zou het zo willen stellen dat
het daarom handwerk is. ook al wor
den er machines gebruikt omdat de
man de machine gebruikt als ver
lengstuk vap zyn gereedschap. De
Het „portatieforgelie van vijf
duizend gulden.
machine dicteert niet de mam maar
de man dicteert de machine.
Elk orgel wordt weer opnieuw ont
worpen, heeft zyn eigen problemen en
probleempjes. Dat sluit iets dat op
seriebouw lykt. uit. Er gaat hier trou
wens geen orgel de deur uit, waar Ik
niet ten nauwste by betrokken ben.
Als ik een opdracht krijg voor een
orgel in Californië byv., zal ik eerst
gaan kijken voor het bouwwerk,
waarin het moet staan en het ge
bouw op zyn akoestische mérites be
oordelen. Later ben ik er by de plaat
sing weer by. Aan het gebruik van
nieuwe materialen heb ik heel weinig
behoefte, net zo min als een viool
bouwer behoefte zal voelen om een
viool van plastic te maken. Het meu
bel is nog altyd van hout en de or-
gelpypen zyn van metaal, een alliage
van tin en lood.
Ik verlang er ook beslist niet naar
dit te veranderen. Je hebt wel van
die plastic-orgels, maar ik vind ze
foeilelyk.
„Elektronisch orgel?"
Uiteraard ben ik geen voorstander
van elektronische muziek. Of eigen-
lyk mag ik dat zo niet stellen. Waar
ik bezwaar tegen heb dat het Ham
mond-orgel een elektronisch orgel
wordt genoemd. Het heeft niets met
een orgel te maken. Het is een nieuw
instrument waar ik geen oordeel
over zal vellen. Maar door het „orgel"
te noemen, verlaagt men zich tot een
imitatie. Dat is dito met een elektro
nische accordeon. De charme van de.
trekharmonica. van het regelen van
winddruk is er niet meer.
Als ik met vakantie ga, probeer ik
een hoek te vinden waar geen orgel
van me staat. Maar dan kijken we
wel weer naar andere. Ik ben na
tuurlijk kind aan huis in de kerken,
ik heb geen drempelvrees en dan
loop je niet zo gemakkelijk een kerk
voorby. Daar is nu eenmaal niet aan
le ontkomen Persoonlijk vind ik
het niet erg. want mijn werk is nu
eenmaal myn hobby en mijn hobby
is myn werk.
