itroom van kunstenaars
toont zijn scheppingen
aardgas woor warmte
LANDJUWEEL 1969
Brokken voor Senaat
inzendingen van
voorname kwaliteit
Verdere vervolging
in ju us-affa i re
IN WASSENAARS
Foorronden dit najaar
Halliday uit
Kameroen gezet
Kort geding
Zeist-VARA
*3 JERDAG 11 MEI 1968
LEIDSCB DAGBLAD
PAGINA 1»
ASSENAAR In Wassenaar heerst een bloeiend cultureel
LMen constateert dit tijdens een voorbezichtiging van de
nmorgen door burgemeester mr. W. J. Geertsema in het
e Raadhuis „De Paauw" geopende expositie van werken
niet minder dan 35 beeldende kunstenaars, onder wie ook
[gardisten als Bonies, Schuitema en Blöte een ruime plaats
nen.
n scheppingen getuigen gelukkig overwegend van voor-
kwaliteit, waarmee een sterke vooruitgang is geboekt in
iijking tot de vijf jaar geleden op dezelfde leest ge
ide expositie.
J. L. VorkiiikDood, portret
en slapend kind.
(Foto L.D./Holvast)
re fantasieën van H. Jochems onder
de titels „Mijn eenzaam avontuur"
en „Vreemde planeet".
Aan de modernen is in de hal een
opvallende plaats gegeven, waardoor
deze gevarieerde tentoonstelling al
onmiddellijk by binnenkomst een
fleurige indruk maakt.
Het ligt in de bedoeling van de or
ganisatoren in de toekomst in Wasse
naar een Cultureel Centrum op te
richten, waarvoor men een pand
hoopt aan te kopen. Daarin zullen
dan in de toekomst ook exposities als
deze gehouden worden.
Aan de huidige is voor de school
jeugd een prijsvraag verbonden met
twee vragen: „Wat heeft u het
meest getroffen?" en „Waarom?'.'
Daarmee hoopt men de belangstel
ling sterk te stimuleren. Getuige de
vele aanvragen van de zijde der
scholen, welke reeds zijn binnenge
komen, belooft die interesse intussen
zeer groot te worden.
In elk geval kunnen wy een bezoek
tot en met 19 mei ten zeerste
aanbevelen, gezien het over het alge
meen hoge niveau, waardoor de in
zendingen, die met smaak zijn opge
hangen. zich onderscheiden.
Dat B. en W. van Wassenaar zo
veel ruimte voor deze expositie in het
Raadhuis hebben willen afstaan, ge
tuigt van de grote belangstelling
welke zy voor deze culturele mani
festatie koesteren.
Een bezoek zal, mede in verband
met de schitterende omgeving, nie
mand teleurstellen.
ADVERTENTIE
de kraan voor het water, de knop voor het licht
ok
tlitt
-
tn oud tot de laatste cate-
fhoort bijv. de thans 75 jarige
de Vries, wiens „Huis",
„Natte Sneeuwdag" de
ht trekken hebben zich op
ge inde wijze verenigd en de-
sren in diverse zalen een
1Dj tan uiteenlopende schilderijen.
in* ra. beelden en plastieken,
ent
nH een overdaad aan creaties.
«nonmogelijkheid tot een.ge-
0^1 Ode bespreking over te gaan
len ons dan ook daaraan niet.
rengen enige scheppingen van
tars, die ons bijzonder trof-
t naar voren.
Afsprekend staan prof. Sierk
b en Paul Citroen in eerste
eerste o.a. met een frap-
«Ustlsch getroffen portret van
'ende", de tweede met zijn
Impressies van Silver See
i p tt'and) en het Haagse Bos.
'eD *1
11voorts oergeestige, clow-
Veldjes van Hanna Nieuwen-
jge; «huitema, neigend naar de
et1r. van 't Oever presen
ts 01 imposant beeld van een Go-
fóerbij afgedrukt dat een
"de indruk maakt. J. L. Vo-
vertegenwoordigd met een
slapend kind en in sterk
daarmee de dood, daarmee
Sevoel 's levens op- en neer- i
H
hfi fc
W. R. van 't OeverGrote
Gorüla".
(Foto L.D./Holvast)
yang symboliserend. Van Doreen
MoutonSinclair heeft ons speciaal
haar „Afrikaans masker" getroffen.
Van Piet Zwart is er een indrukwek
kende collectie prenten betreffende
de voedselvoorziening in 1942 ge
maakt in het gijzelaarskamp te Ha
ren. Merkwaardig zijn ook de lugube-
Feike Asma in
Opstanriiugskerk
Feike Asma was weer in de Op-
standingskdrk (Steenschuur) uitge
nodigd door de Chr. Ger. Gemeente.
Met vier maal samenzang en halver
wege een preekmeditatie van dr. ear
lier was duidelijk dat hier van een
„gemeente-oproep" sprake was. Eni
ge eigen orgelwerken van Asma slo-
ten daar rechtstreek*1 bij aan: Fan
tasie Ps. 42, Trio I s. 1 vs 4, Finale
Ps. 72.
Op strikt concerterend terrein
bleven nu nog over: Praeludiium et
Fuga in e van Bach, Choral II van
Frandk en „Variaties op een Bach-
thema" van Paul van Westering.
Dat Bach-itthema is te vinden in
het slotkoor van diens Boerenkan-
tate (2121.
In rust en evenwicht werden Bach
en Franck verklankt, min of meer als
.standaardvertolkingen. Bij Asma ligt
Franck in veilige handen. Het orgel
liet voldoende benadeling van de
wenselijke timbres toe. In het Bach-
Praelidium zitten Crucifixus-klan-
ken en deze préluae werd dan ook
ondanks het helder geregistreerde
klankbeeld een van treurigheid ver
vuld aangrijpend stuk. De bijbeho
rende Fuga is al van zichzelf sterk
doorzichtig en kwam ook daadwer
kelijk nergens aan duidelijkheid te
kort.
Asma en Van Westering hebben
veel verwantschap. Van Westering i
schrijft aangename, welgevormde
dingen, maar brengt noch melodisch
noch harmonisoh iets nieuws onder
de zon. In het midden komt een va
riatie voor. die een Russische ker
mis zou kunnen suggereren en daar
rekten alle halzen zich orgelwaarts
toe. Twee variaties verder ging het
ook zo toe bij een (Frans) toccata-
aohtige thema-verwerking. Van Wes
tering beschikt over een zekere
speelse kracht en daaraan kunnen
écht speelse registers hun charme I
toevoegen.
v.
Succes voor Necl.
Dans Theater
MEXICOSTAD (REUTER» Het
Ned. Dans Theater heeft op zijn
tournee in de nieuwe wereld zoveel
succes, dat de reis met verscheidene
weken moet worden verlengd. Vry-
dag vertrok het gezelschap uit de
stad Mexico, waar het met drie voor
stellingen ovationele bijvalsbetuigin
gen had geoogst.
AMSTERDAM (GPD) Het komende seizoen wordt voor
de derde keer een Nationaal Landjuweel voor amateur- to
neelverenigingen gehouden. Voor het winnende gezelschap ligt
een t.v.-optreden, een tournee langs Nederlandse kolonies in
Zwitserland en deelname aan een internationaal amateur-to
neelfestival in Monaco in het verschiet.
Dit najaar vinden de voorronden
plaats in de verschillende provincies
en in de drie grote steden, Amster
dam, Rotterdam en Den Haag. Daar
na volgen drie tussenronden. De zes
gezelschappen die in deze ronden op
de eerste en tweede plaats eindigen,
komen tenslotte van 12 tot 20 april
1969 in de Stadsschouwburg in Haar
lem voor 't voetlicht om hun la-ach
ten te meten met de winnaar van het
vorige in het seizoen 1962'63 ge
houden Landjuweel, de Verenigde
Haagse Toneelvereniging ADODVS.
Aan elke voorronde kunnen 15 ge
zelschappen deelnemen. Voor de bes
te opvoering van een oorspronkelijk
Nederlands toneelstuk wordt een spe
ciale prijs beschikbaar gesteld. Het
eerste Nationale Landjuweel voor
amateur-toneelgezelschappen werd in
j het seizoen 1956'57 op initiatief van
de gemeente Haarlem gehouden, ter
i gelegenheid van de Pieter Langen-
1 dijk-herdenking.
JAOENDA (AFP) De Franse
populaire zanger Johnny Halliday is
gisteren uit Kameroen gezet. Hij zou
de zaakgelastige van de centraalafri-
kaanse republiek in Jaoende een
klap hebben gegeven.
Zijn lezing van het voorval was,
dat er in het hotel, waar hij met zijn
musici logeerde, iemand in de hal
onaangename opmerkingen over de
Franse jongelui had gemaakt, ken
nelijk omdat zij lange haren had
den. Toen Halliday zijn sleutel had
willen pakken om naar zijn kamer
te gaan, had de onbekende hem aan
gevallen, waarbij hij zijn overhemd
had gescheurd. De zanger verzeker
de dat hij niet had geslagen.
Ooggetuigen hebben echter ver
klaard, dat Johnny wel degelijk de
diplomaat van de Centraalafrikaanse
republiek een klap heeft gegeven.
SOS-radioberichten
Hilversum (ANP) In overleg
tussen de omroeporganisaties en de
ANWB zullen met ingang van zon
dag 12 mei de SOS-berichten op an
dere tijden worden uitgezonden. Om
te komen tot concentratie van
berichtgeving worden deze omroepen
gedurende de zomermaanden uitge
zonden van 11.55 tot 12.00 uur via
Hilversum 2 (KRO NCRV TROS),
van 17.55 tot 17.59 uur Cs zondags
van 18.05 tot 18.10 uur) via Hilver
sum 1 (AVRO/VARA/VPRO) en van
22.40 tot 22.45 uur via Hilversum 1
(AVRO VARA VPRO».
Men kan zich voor het opgeven
van deze berichten dag en nacht
wenden tot de alarmcentrale van de
ANWB (tel. 070-814381».
AMSTERDAM <GPD» De pre
sident van de Amsterdamse recht
bank mr. U. M. H. Stheeman, zal vol
gende week vrijdag uitspraak doen in
het korte geding dat de gemeente
Zeist tegen de VARA heeft aange
spannen. Het zal geen principiële
uitspraak worden of een rechter een
televisie-omroep kan of mag verbie
den commentaar te leveren.
De gemeente Zeist erkende gisteren
het recht van commentaar, maar zij
is ontevreden over de manier waarop
de VARA dat in een tv-uitzending
van enkele weken geleden heeft ge
daan. Bovendien meent zij dat het
vonnis onjuist ten uitvoer Is gebracht.
Dit bestreed VAR A's verdediger mr.
M. Rood met klem.
De president van de Amsterdamse
rechtbank had op 10 april de VARA
veroordeeld tot het voorlezen van een
verklaring in „Achter het nieuws".
Zeist nam geen genoegen met de ma
nier waarop dat was gebeurd, mede
omdat rubriekchef Herman Wigbold
er commentaar aan had toegevoegd
en omdat de toon van de verslagge
vers Koos Postema en Bas Roodnat
het Zeister gemeentebestuur niet be
viel.
want: in holland brengt een buis de warmte bij u thuis
Publikatie van de N V. Nederlandse Gasunie
(Van onze parlementaire redactie) i
BINNENHOF (GPD) De legisla
tieve puinhoop, die de Tweede Ka
mer woensdag achterliet zal onge
twijfeld de aandacht van de Senaat
trekken. Of de senatoren de moed
zullen hebben de rommel op te rui
men moet nog blijken. Groot is de
kans wel.
Discussies over wie wel en wie geen
kiesrecht mogen hebben, horen ei
genlijk thuis in een vorige periode
van de democratie. Nadat eeuwen
geleden iemand eens had gezegd
„no taxation without representa
tion" (geen belasting betalen zon
der het recht volksvertegenwoordi
gers te kiezen) heeft men zeer
langdurig de stelling omgekeerd
wie geen belasting betaalt heeft
geen stemrecht.
Op den duur was dat niet goed houd
baar, maar er werden nog zeer
veel vertragingsacties gevoerd
geen stemrecht voor analfabeten,
voor mensen zonder een eigen wo
ning, voor vrouwen voordat ie
dere meerderjarige het kiesrecht
kreeg. Een halve eeuw geleden be
leefde Nederland dat moment en
sindsdien is er weinig meer over
gehoord.
UIT
KAMER
GEKLAPT
kort
Maar een paar jaar geleden kregen
een heleboel mensen het gevoel,
dat ze te kort werden gedaan in een
van hun meest elementaire grond
rechten. Die mensen waren de
ambtenaren van de buitenlandse
dienst en de Nederlandse militai
ren in het buitenland In de grond
wet artikel 90 staat te lezen,
dat het kiesrecht toekomt aan Ne
derlanders, die ingezetene zijn. Wie
over de grens woont, doet niet mee
en dus deden de diplomaten, de
militairen en hun vrouwen niet
mee. In de Kamer werd gevraagd
of dat niet veranderd kon worden
en Binnenlandse Zaken kwam nog
niet zo lang geleden tot de conclu
sie. dat het wel kon.
Het probleem met artikel 90 van de
grondwet werd met behulp van een
slimmigheidje opgelost, dat wel va
ker wordt uitgehaald en in de juri
dische literatuur „wetsduiding"
wordt genoemd. De redenering is
ongeveer als volgt: in de grondwet
MEPPEL Tegen twee apothe
kers en een apothekersassistente bij
de Brocades fabriek in Meppel, heeft
de officier van justitie een verdere
vervolging geëist. Hen was dood door
schuld ten laste gelegd. De recht
bank zal moeten beslissen of de zaak
wordt voortgezet.
Vier patiënten in het Eindhovense
Diaconessen ziekenhuis overleden als
gemeld in juli 1966 nadat hen een
door Brocades vervaardigde infuus-
vloeistof die niet steriel was. werd
toegediend. Inmiddels hebben de drie
Brocades-medewerkers een bezwaar
schrift ingediend tegen een verdere
rechtsvervolging.
artikel 6 staat, dat de wet ver
klaart wie ingezetenen zyn. In de
kieswet wordt dat begrip beperkt
tot de mensen, die in Nederland
hun werkelijke woonplaats hebben.
Maar omdat de grondwet zegt dat
„de wet" bepaalt wie ingezetenen
zijn, mag je de omschrijving in de
kieswet ook wel uitbreiden.
Kunstgreep
Ook de wet op het Nederlanderschap
verzet zich niet tegen zo'n kunst
greep. Daar staat weliswaar een
algemene omschrijving van het be
grip ingezetenschap in, maar er
staat ook in dat in andere wetten
dat begrip anders omschreven kan
worden mits natuurlijk die ande
re omschrijving alleen maar in die
andere wetten wordt gebruikt. In de
praktijk zyn daar voorbeelden van:
de inkomstenbelasting rekent Ne
derlandse ambtenaren in het bui
tenland inderdaad tot ingezetenen
voor zover het de inkomstenbe
lasting betreft.
Toegegeven: de redenering is niet
fraai, maar met een beetje goede
wil kom je er mee door de bocht.
De Tweede Kamer was in overgro
te meerderheid dan o ok best be
reid de redenering over te nemen,
ook al omdat er een grondwetsver
andering op komst is waarbij arti
kel 90 gemoderniseerd kan worden.
Maar op het laatste ogenblik kwa
men er allerlei problemen op
dagen. Mej. Goudsmit van D'66 en
drs. Franssen van de PvdA stelden
voor de kieswet zo te veranderen,
dat niet alleen Nederlandse ambte
naren in het buitenland tot de
stemgerechtigden zouden gaan be
horen, maar ook alle andere Ne
derlanders. Dat gaat te ver, vond
minister Beernink. De ambtenaren
in het buitenland hebben nog een
duidelyk verband met de Neder
landse publieke zaak en dat kun je
van de anderen niet zeggen. De
voorstellen GoudsmitFranssen
zijn in stryd met de grondwet.
het begin van de openbare behan
deling kwamen een stuk of wat af
gevaardigden, onder leiding van de
anti-revolutionair Veerman, tot de
conclusie dat de Nederlanders, die
in ambtelijke dienst zyn van
internationale organisaties (EEG,
NAVO, VN) ook het stemrecht
moeten hebben. De motivering van
deze opinie was uiterst vaag en
kwam zo'n beetje neer op: ambte
naren zijn ambtenaren.
De oppositie klom meteen in de gor
dijnen met de opmerking, dat de
minister dit niet goed kon vinden,
omdat deze ambtenaren geen band
meer hebben met de Nederlandse
publieke zaak. Waarom deze groep
wel en niet ambtelijke Neder
landers niet? Als de minister dat
accepteert, is hij aan het discri
mineren.
Het vervolg is bekend. De minister
accepteerde het voorstelVeer
man, Die uitbreiding—Veerman
past nog net binnen de grondwet,
vond hij. Ook het werken voor in
ternationale organisaties houdt nog
verband met de Nederlandse pu
blieke zaak. Verder dan deze groep
kan ik niet gaan.
Wonderlijk genoeg aanvaardde de
Kamermeerderheid deze redene
ring niet omdat zU juridisch
juist zou zyn, maar omdat zij op
gehangen werd door politici die toe
vallig tot de regeringscoalitie beho
ren. Dat gebeurt de laatste tijd va
ker: de meerderheid heeft geiyk,
omdat zij meerderheid is.
In de Eerste Kamer weegt de partij
politiek m'inder zwaar misschien
is daar het kritisch vermogen gro
ter.
IJkwet
De Kamer heeft deze week de ijkwet
aangenomen. Dat moest omdat al
lerlei internationale meeteenheden
in de Nederlandse wet nog niet
waren vastgelegd en omschreven.
Nu is dat wel gebeurd. Niemand
kan nog twisten over de vraag wat
een ampère is. Voor wie het verge
ten was halen we nog even artikel
1. lid 3 sub d aan. Er staat:
,X)e ampère: de constante elek
trische stroom die, indien hij ge
leid wordt door twee evenwijdige,
rechtlijnige en oneindig lange ge
leiders van te verwaarlozen cir
kelvormige doorsnede, welke ge
plaatst zi/n in het luchtledige op
een onderlinge afstand van 1 me
ter lengte een kracht veroor
zaakt gelijk aan die kracht, dis
aan een lichaam met een massa
van 1 kilogram een versnelling
van 0,000 000 2 meter per secon
dekwadraat geeft".
Niet verder
Het argument is niet zo sterk, maar
op zichzelf was het niet onbegrijpe
lijk, dat de minister niet verder
wilde gaan. De wensen van de af
gevaardigden Goudsmit en Frans
sen impliceerder een principiële
verandering en dat je daar als mi
nister niet op een achternamiddag i
toe wilt overgaan, valt te begry-
pen.
Maar er gebeurde nog iets. Vlak voor
Te koop
Binnenkort valt in de Nederlandse
Staatscourant de navolgende ad
vertentie te verwachten:
„Wegens teleurstelling aangeb. over
jarig vliegdekschlp, tegen elk aann.
bod. bouwjaar 1940—45. Repara
tierekeningen ter inzage. Iets be
schadigd. Interessant object voor
doe-het-zelvers. Korting voor ont
wikkelingslanden. Brieven aan
min. van Defensie, Plein 4, Den
Haag",
